6B04101 Экономика в Ілияс Жансүгіров атындағы Жетісу университеті

Қазақстандық конституциялық, әкімшілік, азаматтық, қаржы, қылмыстық, процессуалды, еңбек, кәсіпкерлік, экологиялық құқықтық институттар мен оның негізгі салаларын сипаттайды. Көшбасшылық қасиет пен инновациялық әрекет дағдысын қалыптастыру мәселлерін қарастырады. Көшбасшының өз қызметінің құрылымына инновациялық үдеріс нәтижесінде туындаған өзгерістерді енгізу қабілетін қалыптастыруға бағытталған.

Нарықтық механизмнің принциптерін; экономикалық жүйелердің түрлерін, меншіктің қалыптасуын, бәсекелестіктің әртүрлі формаларын (кемелді және жетілмеген) түсінуді; нақты нарықтық құбылыстар мен модельдерді сипаттау және талдау үшін микроэкономикалық теория ұғымдарын пайдалану қабілеті мен қабілетін; нарықтық құбылыстарды сипаттау үшін модельдер құру қабілетін; классикалық микроэкономикалық модельдерге байланысты проблемаларды шешу дағдыларын сипаттайды.

Қазіргі макроэкономикалық тұжырымдамалар мен модельдерді, макро деңгейіндегі әлеуметтік-экономикалық процестер мен құбылыстарды сипаттайды; бюджеттік-салық, несие-ақша және Инвестициялық саясат, жұмыспен қамту, табыс саласындағы саясат саласындағы іс-шаралардың мазмұны мен мәнін; ағымдағы макроэкономикалық мәселелерін қарастырады.

Ақпаратты алудың, сақтаудың, қайта өңдеудің негізгі әдістері, тәсілдері мен құралдарының практикалық тәсілдерін, сондай-ақ ақпаратты басқару құралы ретінде электрондық кестелермен жұмыс істеу дағдыларын, студенттердің MS Excel электрондық кестелерінің арнайы экономикалық мүмкіндіктері арқылы кәсіби бағытталған есептерді шешудің практикалық тәжірибесін алуын қарастырады.

Оқушылардың кәсіби ой-өрісінің дамуын, тез өзгеретін жағдайда табысты жұмыс істеуге мүмкіндік беретін экономикалық ойлау мәдениеті мен дағдыларын қалыптастыруды сипаттайды. Қазіргі экономикалық концепцияларды, экономикалық ғылымның даму сабақтастығы мен логикасы, заманауи экономикалық көзқарастар мен ұсыныстардың пайда болуы, мәні мен маңызы туралы түсініктерді зерттейді.

Сызықты теңдеулер жүйесін, анықтауыштарды, туынды және дифференциалдарды, белгісіз және анықталған интегралдар, сандық қатарлардың ұқсастығын зерттеу, бірнеше айнымалы функциялардың жеке туынды және дифференциалдарын табу, Қос интегралдарды есептеу, дифференциалдық теңдеулерді шешу, кешенді сандарға әсерін анықтайды.

Соғыстан кейінгі жылдардағы елдердің экономикалық қайта өрлеуін және олардың ерекшеліктерін; экономикалық өсу саясатын, оның теориялық негіздері мен елдер бойынша іс жүзінде іске асырылуын; аралас экономиканы, оның модельдері мен ерекшелігін; ХХ ғ.сексен-тоқсаныншы жылдардағы жалпы әлемдік экономикалық стратегияның ерекшеліктерін; нарықтық инфрақұрылымды қалыптастыру, әлемдік қоғамдастық қалыптасуының перспективалы жолы ретінде экономикалық жүйенің тұрақты дамуын зерделейді.

Сандық экономиканың қазіргі заманғы трендтерін және бизнес-модельдерді сандық трансформациялаудың ерекшеліктерін зерттейді; сандық технологияларды іс жүзінде қолдануды сипаттайды; технологиялық және экономикалық серпіліс идеологиясын қамтиды; экономиканың түрлі салаларында оларды енгізу мысалдарын; сандық көшбасшылықтың жаңа концепцияларын қарастырады.

Менеджмент пен маркетингтің теориялық негіздері мен концепцияларын зерттейді; басқару мазмұнын қарастырады және классикалық менеджмент негіздерін меңгеруге мүмкіндік береді, басқару принциптері, функциялары мен процестері туралы білім кешенін қалыптастырады, басқару қызметінің түрлерін жүзеге асырудың және басқару жүйелерін талдаудың нақты дағдыларын әзірлейді.

Қаржы әдіснамасы, қаржылық қатынастардың ерекшелігі, қаржы жүйесінің салалары мен буындарының құрамы және әр түрлі меншік нысанындағы ұйымдар қызметінің бухгалтерлік есебін ұйымдастыру, басқару шешімдерін қабылдау үшін есептік ақпаратты пайдалану бойынша теориялық білім мен практикалық дағдыларды қамтиды.

Кәсіпкерлік қызметтің теориясын, кәсіпкерлік бастаманы қолдану бағыттары мен тәсілдерін, кәсіпорындардың нысандарын, материалдық және қаржылық ресурстарды қалыптастыруды, инвестициялық және баға саясатын, кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру кезіндегі тәуекелдерді, мемлекеттік реттеу тетігінің негіздерін, кәсіпкерлер қызметінің құқықтық негіздерін, сондай-ақ кәсіпкерлік қызметтің этикасы мен мәдениетін зерделейді.

Экономикалық қызметтің әртүрлі деңгейлерінде (шаруашылық жүргізуші субъектілер, экономикалық қызмет салалары мен түрлері, аймақтар және Ұлттық экономика деңгейінде) өтетін әлеуметтік-экономикалық үдерістерге кешенді статистикалық зерттеулер жүргізу әдістерін зерттейді. Экономиканың түрлі салаларындағы статистика көрсеткіштерімен, оларды есептеу әдістемесімен және талдаудың негізгі бағыттарымен таныстырады.

Инновацияларды макро деңгейде (инновациялық процесс теориясы, инновациялық даму тұжырымдамасы, инновациялардың жалпы сипаттамасы), сондай-ақ микро деңгейде (инновацияларды жүзеге асырудың негізгі факторлары, инновациялық компанияны дамыту, инвестицияларды тарту), ақпараттық ағындарды қабылдау және ұйымдастыру үшін, сондай-ақ басқарушылық шешімдер қабылдау үшін қажетті инновациялық типті ойлау сияқты маңызды ішкі ресурсты дамытуға ықпал ететін инновациялық процестерді басқару тетіктері туралы тұтас түсінікті қалыптастыру үшін инновациялар экономикасының әртүрлі аспектілерін зерделейді.

Әлемдік шаруашылық, оның әлеуеті, жұмыс істеу механизмі, үрдістер мен проблемалар туралы түсініктерді зерттейді; Халықаралық экономикалық қатынастардың нысандары мен эволюциясы туралы теориялық білімдерді және халықаралық экономикалық қатынастардағы кешенді құбылыстарды талдау дағдыларын қалыптастырады.

Курс студенттерде ҚР өңірлері экономикасының ерекшелігі мен проблемаларын білуге, өңірлік құрамдас бөліктің елдегі барлық әлеуметтік-экономикалық процестерге әсерін түсінуге және елдің тұрақты дамуының векторы ретінде макроөңірлерді талдауға негізделген экономикалық ойлауды қалыптастыруға бағытталған.

Осы пәнді зерделеу процесінде табиғат пайдалану экономикасының жаратылыстану-ғылыми және экономикалық негіздеріне талдау жүзеге асырылады; Қазақстан Республикасының Табиғи-ресурстық әлеуетіне және негізгі экологиялық проблемаларына жалпы сипаттама беріледі; табиғат пайдаланудың қолданыстағы экономикалық тетігінің негізгі элементтерінің мазмұны ашылады; Қазақстан Республикасында табиғат пайдалану және қоршаған ортаны қорғау саласындағы басқару жүйесін дамытудың проблемалары мен перспективалары айқындалады.

ҚР отын-энергетикалық кешенінің құрамы мен құрылымын, ҚР отын-энергетикалық ресурстарын, Қазақстанның мұнай, газ, көмір өнеркәсібін, энергетикалық кәсіпорындардың негізгі өндірістік қорлары мен айналым қаражатын, энергетикалық кәсіпорнының негізгі қорларын пайдалану тиімділігін бағалауды, энергетикалық өнімнің өзіндік құнын, энергетикалық кәсіпорнының өндірістік-шаруашылық қызметінің қаржы-экономикалық нәтижелерін, энергетикалық объектілерді қайта құруға және техникалық қайта жарақтандыруға инвестициялардың экономикалық тиімділігін бағалауды зерделейді.

Қазақстанның білім беру жүйесінің өз ісін ашуға, білім беру жүйесінде жалданып жұмыс істеуге бағытталған құндылықтар жүйесін ілгерілетуге қабілетті мамандарды даярлауға бағытталуы кәсіпкерлік орта жағдайларына жауап беретін, барынша шынайы және табысты стартап-жобаларды әзірлеу бойынша іскерліктер, өз ісін ұйымдастыру саласындағы практикалық дағдылар мен құзыреттер, жастар кәсіпкерлігі ерекшеліктерінің білімін қалыптастыру үшін жағдайларды ашады.

Өңдеу бойынша тиісті бағдарламалық қамтамасыз етудің статистикалық әдістерін, модельдерін, деректерді талдауды, тиімді басқару шешімдерін дайындау және қабылдау үшін жоспарлау мен болжауды зерттейді. Ақпаратты алу тәсілдері, болжаудың негізгі әдістері, проблемаларды анықтау, баламаларды анықтау және басқаруда оңтайлы шешімдерді таңдайды.

Осы пәнді оқу процесінде компанияның өзара байланысты ақпараттық модельдерінің кешені, студенттерді кәсіпорындар қызметінде бизнес-процестерді модельдеу және реинжиниринг технологияларын пайдалану және қазіргі заманғы ақпараттық технологиялар негізінде бизнес-процестерді орындауды басқару проблемаларымен және салаларымен таныстыру, бизнес-процестерді модельдеу мен басқарудың теориялық негіздерін және бизнес-процестерді ренжиниринг және басқару бойынша жұмыстарды жүргізудің ұйымдастырушылық-әдістемелік мәселелерін жариялау қаралатын болады, студенттердің бизнес-процестерді модельдеудің формальды әдістерін меңгеруі

Өндірістік сектор салаларында оңтайлы шығындар кезінде жұмыс істеудің ең жақсы нәтижелеріне қол жеткізуді қамтамасыз ететін объективті экономикалық заңдардың, жағдайлар мен факторлардың іс-әрекеттері мен көріністерін, Қазақстанның өндірістік саласының салалық құрылымының бәсекеге қабілеттілігі, өндірістік секторда орналастыру, өндірістік салада мамандандыру және кооперациялау зерделейді.

Кәсіпорынның шаруашылық жүргізуші субъект ретінде жұмыс істеу принциптері мен заңдылықтары туралы теориялық білімді, оның қызметінің экономикалық көрсеткіштерін есептеудің практикалық дағдыларын игеруді және оларды кәсіби қызметке дайындауға мүмкіндік беретін құзыреттілікті қалыптастыруды қамтиды.

Микро және макродеңгейде әртүрлі модельдерді құрудың, талдаудың, болжаудың эконометриялық әдістерін қолдануды сипаттайды. Қазіргі заманғы экономикалық талдау әдістерін, қазіргі даму теориясына негізделген экономикалық құбылыстарды қарастырады.

Баға белгілеу теориясы мен практикасын дамытудың қазіргі бағыттары туралы, компанияның баға саясатын қалыптастыру принциптері туралы, баға қалыптастыру саласындағы басқарушылық шешімдерді эмпирикалық бағалау және бағаларды қалыптастыру әдістері мен құралдары туралы білім кешенін қарастырады.

Кәсіпорынның сыртқы экономикалық қызметін ұйымдастыру мен басқарудың негізгі ұғымдарын, әдістерін, тәсілдері мен құралдарын зерттейді; Кәсіпорынның сыртқы экономикалық қызметін жүзеге асыруға байланысты құжаттармен жұмыс істеу дағдыларын меңгереді, осындай қызметтің қолданбалы міндеттерін шешеді.

Әлемдік тауар нарықтарын зерттеу әдістерін, сұранысты болжаудың сандық және сапалық әдістерін қарастырады, әлемдік тауар нарықтарының инфрақұрылымдық кешені және инфрақұрылымдық қамтамасыз етілуін бағалау әдістері қарастырылады; минералдық-шикізат ресурстарының, отын - энергетикалық, азық-түлік және дайын тауарлардың әлемдік нарықтарының ерекшеліктері, халықаралық қызмет көрсету нарығының ерекшелігі зерделенеді.

Пәннің мазмұны мынадай тақырыптардан тұрады: халықаралық коммерциялық операциялар; халықаралық коммерциялық практиканы ұйымдастырушылық-құқықтық реттеу; контрагенттер арасындағы тікелей байланыстар кезінде халықаралық сауда мәмілесін дайындау рәсімдері мен техникасы; халықаралық қарсы операциялар: халықаралық қарсы мәмілелердің мазмұны, ерекшеліктері мен түрлері; сауда-делдалдық буын арқылы әлемдік нарықтағы коммерциялық қызмет; жарнама және көрме ісі, техникалық қызмет көрсету жүйесі; халықаралық технологиялар алмасудың әдіснамалық негіздері; Халықаралық инженерлік-техникалық қызметтер алмасу; халықаралық жалдау операциялары; халықаралық туризм бойынша операциялар және ұсынылатын туристік қызметтер түрлері; халықаралық франчайзинг; халықаралық факторинг бойынша операциялар; халықаралық өндірістік-техникалық байланыстардың негізгі түрлері және олардың ұйымдастырушылық нысандары; сауда-экономикалық қатынастарды дамытудың объективті қажеттілігі ретінде халықаралық өндірістік кооперация.

Кәсіпкерлік және агробизнес практикасы, қазіргі заманғы кәсіпкерлік принциптері, аграрлық бизнестің пайда болу және жабылу себептері, сондай-ақ кәсіпкерлікті дамыту үшін қажетті жағдайларды зерделеу; ауыл шаруашылығы және қайта өңдеу салаларында Өндірісті тиімді ұйымдастыру негізінде аграрлық бизнес бойынша негізгі теориялық білім мен практикалық шеберлікті меңгеру мәселелерін қарастырады.

Тәжірибелік іске асырылуы компания персоналы қабылдайтын бизнес шешімдердің сапасын арттыруға ықпал етуі тиіс және, сайып келгенде, оның қызметі тиімділігінің өсуіне алып келетін ұйымның қаржылық және басқару есептілігін бағалаудың қазіргі заманғы әдістері мен әдістемелерін пайдалана отырып, экономикалық талдау мәселелерінде теориялық негіздер мен қолданбалы білімді қалыптастырады.

Халықаралық интеграциялық процестердің негізгі себептерін, үрдістері мен бағыттарын, оның халықаралық интеграциялық қызметке қатысуы үшін елдің дамуы үшін оң және теріс салдарларды сипаттайды. Бірыңғай әлемдік кеңістікті қалыптастырудың негізгі кезеңдерін, әлеуметтік, экономикалық, саяси, мәдени, ақпараттық, технологиялық тіршілік әрекетінің жаһандануын, өңірлік интеграциялық бірлестіктерді, интеграциялық үдерістердегі Қазақстанды қарастырады.

Кәсіпорынның коммерциялық қызметі пәні салалар мен қолдану салалары бойынша кәсіпорынның коммерциялық қызметін ұйымдастыру мен басқарудың негізгі аспектілерін қарастырады. Пәнді игеру барысында стратегиялық жоспарлау және тауарлар мен қызметтер нарығындағы кәсіпорындардың қызметі талданады.

Халықаралық бизнеске қатысатын фирманы басқару процесінің негізгі даму үрдістері мен ерекшеліктерін қарастырады. Халықаралық бизнесті жүзеге асырудың ұйымдастырушылық формаларының ерекшеліктері мен қызмет етуінің сыртқы ортасын талдау, халықаралық бизнестегі фирманың инвестицияларын басқару мен қаржылық басқару ерекшелігін, фирманың айналым капиталын басқару және қаржылық тәуекелдерін қарастырады.

Жаһандану ұлттық экономикалардың дамуына, әлемдік шаруашылықпен тиімді өзара қарым-қатынасты қалыптастыруға; Қазақстан экономикасының әлемдік экономикалық процестердің қазіргі заманғы жүйесіне қосылуына ықпал ететін артықшылықтарын және халықаралық экономикамен өзара іс-қимыл перспективаларын қарастырады. Қазақстанның өңірлік интеграциялық құрылымдармен өзара қарым-қатынасының қазіргі жағдайын зерттейді.

Аймақтың экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету тұрғысынан әлеуметтік-экономикалық шешімдерді дұрыс бағалау әдістерін, оны арттыру бойынша шаралар мен іс-шараларды әзірлеу қабілетін және оларды іске асыру тетігін,Экономикалық қауіпсіздік проблематикасының жаһандануымен байланысты саяси және экономикалық факторлардың өзара іс-қимылының теориялық және практикалық аспектілерін зерттейді.

Курста келесі маңызды сұрақтарға назар аударылады: стратегиялық басқаруды қалай түсіну керек, оның мәні мен мазмұны қандай; фирманың стратегиясы дегеніміз не және ол қалай жасалады; экономикалық стратегия дегеніміз не, экономикалық стратегияны қалыптастыру мәселелері, компанияның мақсаттарына жету үшін ұйымдық құрылымды таңдау критерийлері, бәсекелестік артықшылық теориясы ұғымы және т. б.

Инвестициялық қызметті басқару саласын, инновациялық саладағы ұйымдарды немесе бөлімшелерді, сондай-ақ инновациялық жобаларды әзірлеу және енгізу үшін практикалық дағдыларды алуды зерделейді. Кәсіпорындардың инвестициялық және инновациялық қызметін жоспарлау, болжау және басқарудың статистикалық әдістері мен модельдерін қарастырады.

Курстың мазмұны әлеуметтік сферасын толығымен және жеке сфераларының (білім беру, денсаулық сақтау, мәдениет және т.б) теориялық-әдістемелік негізін ашып, ол салалардағы жоспарлаудың, ұйымдастырудың, қаржыландырудың, мамандармен қамтамасыз етудің экономикалық мәнін ашу болып табылады.

Қазақстан жағдайында даму динамикасын ескере отырып, материалдық өндірістің бастапқы буыны – өнеркәсіптік кәсіпорынның тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ететін өндірісті ұйымдастыру туралы ғылымның аса маңызды мәселелері мен факторларының өзара байланысын басқару шешімдерін қабылдау үшін кәсіпорынның жұмыс істеуі мен өндірісті ұйымдастырудың теориялық және практикалық мәселелерін зерттейді.

Салалық нарықтардың дамуы мен жұмыс істеу проблемалары мен тетігі, салалар экономикасын басқаруды ұйымдастырудың тиімділігін арттыруға ықпал ететін факторлар, сондай-ақ саланың басқа салалармен өзара іс-қимылы және өңір мен тұтастай мемлекет деңгейінде салааралық кешендердің құрылуы бойынша іргелі білім қалыптастырады.

Адам ресурстарын басқару саласында теориялық білім мен практикалық дағдыларды, еңбек әлеуетін ұтымды пайдалануды, шаруашылық жүргізудің нарықтық жағдайларында болып жатқан нақты процестерді және еңбектің халықаралық стандарттарын ескере отырып, әлеуметтік – еңбек қатынастарын қалыптастыру мен реттеуді үйренеді.

Пәннің мазмұны келесі мәселелерді қамтиды: кәсіпкерлік және кәсіпкерлік қызмет негіздері, Кәсіпкерлік қызметті инфрақұрылымдық қамтамасыз ету, кәсіпорын инфрақұрылымы, тауар нарығының инфрақұрылымы, инновациялық кәсіпкерлік инфрақұрылымы, бизнесті кәсіби қолдау инфрақұрылымының элементі ретінде консалтинг.

Өңірлердің экономикалық дамуының қазіргі заманғы тұжырымдамаларын, ішкі және өңіраралық экономикалық қатынастардың теориялық негіздерін және аймақтық экономикалық дамуды басқарудың әлемдік тәжірибесін, болжамдау, жоспарлау және аумақтық дамуды басқару теориясын, шаруашылық объектісі ретінде аймақты басқару саласындағы кеңістіктік талдау әдістерін зерделейді.

Кәсіпкерлік құрылымдар қызметіндегі жоспарлау мен болжаудың заңдылықтарын, негізгі рәсімдерін және жоспарлар мен болжамдарды әзірлеу бойынша теориялық және практикалық білім мен дағдылар жүйесін игеруді, экономикалық болжамның негізгі функциялары. экономикалық болжамдардың жіктелуін зерттейді.

Курстың мазмұны қызмет көрсету саласындағы шағын бизнесті ұйымдастырудың категориясы мен процестерін ашудан, қызмет көрсету саласындағы кәсіпкерлік ұйымдардың динамикасы мен өміршеңдігін көрсетуден тұрады. Курс кәсіпкерлік қызметтің мазмұны, функциялары, оны мемлекеттік реттеудің стратегиясы, нысандары мен әдістері, шағын инновациялық кәсіпкерліктің ерекшелігі, мемлекеттік биліктің әртүрлі деңгейлерінде кәсіпкерлікті қолдау бағдарламаларын жүзеге асыру туралы тұтас түсінік береді.

құқықтық, кәсіпкерлік, өндірістік, экологиялық ортадағы әлеуметтік - экономикалық құбылыстар мен процестерді ашудың инновациялық тәсілдерін негіздеу және таңдау;

инвестициялық жобалардың тиімділігі мен пайдалылығын бағалау, кәсіпорынды дамытудың инновациялық нұсқаларын ұсыну, еңбекті талдау мен нормалаудың оңтайлы әдістерін, сондай-ақ еңбекті ұйымдастыру нысандарын таңдау.

Базалық, бейінді және қолданбалы ғылымдар саласындағы терең білім негізінде жүйелі экономикалық ойлауды көрсету, қазіргі заманғы экономикалық құбылыстар мен процестердің мәні мен логикасын түсіну

салалар, аймақ деңгейінде үдерістер мен құбылыстарды сипаттайтын әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштерді есептеу мен талдаудың заманауи әдістерін қолдану және даму перспективаларын анықтау.

кәсіпкерлік субъектісін ұйымдастыру алгоритмін пайдалану, фирмалар мен кәсіпкерлердің бизнес-жоспарларын әзірлеу, бизнес-процестерді модельдеу және оңтайландыру үшін бәсекелестік ортаны талдау.

даму проблемалары мен мүмкіндіктерін айқындау мақсатында кәсіпорын мен ұйымның қаржы-шаруашылық қызметіне кешенді талдау және диагностика жүргізу, тұрақты дамуға қол жеткізудің нұсқаларын ұсыну

ҚР макроөңірлерінің даму ерекшелігін ашу, өңірлердің ел экономикасына қосқан үлесін салыстырмалы талдау мен бағалауды жүргізу, әлемдік шаруашылық процестерінде бағдарлану және ел экономикасы үшін жаһандық сын-қатерлерді нақты көрсету.

фирмалар мен ұйымдардың сыртқы экономикалық қызметіне талдау жасау, сыртқы экономикалық мәмілелерді жүзеге асыру, қажетті құжаттаманы дайындау, келіссөздер процесінде компанияның позициясын қорғау және мәселелерді шешудің нұсқаларын ұсыну, басқа қызметтермен және мамандармен байланыс

Қазақстан қоғамының өзекті мәселелері бойынша әлеуметтік-саяси ғылымдар саласындағы іргелі білім мен дағдылар негізінде елдің саяси, экономикалық және рухани жаңғыруының болып жатқан процестері контекстінде белсенді әлеуметтік ұстанымды таныту.

әлеуметтік-экономикалық процестер мен құбылыстар туралы отандық және шетелдік статистика деректерін қолдану, әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштердің үрдістері мен өзгерістерін анықтау