6B04109 Мемлекеттік қаржылық менеджмент в Дәулет Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті

Сызықты және векторлық алгебра элементтері; аналитикалық геометрия элементтері; математикалық талдауға кіріспе; бір және көп айнымалы функциялардың дифференциалдық есептеулері. Бұл бөлімдерді білу экономикадағы, жоспарлаудағы және болжаудағы практикалық міндеттерді шешудің модельдері мен әдістерін терең игеруге мүмкіндік береді.

Оқытылатын бөлімдер: Кездейсоқ оқиғалар, кездейсоқ шамалар және олардың таралу заңдары. Бұл бөлімдерді білу нақты техникалық және технологиялық процестердің нақты көрінісі болып табылатын стохастикалық математикалық модельдерді құруға мүмкіндік береді. Бұл білім салалық статистиканың негізі болып табылады.

Статистика бұқаралық әлеуметтік-экономикалық құбылыстарды зерттейді, олардың даму заңдылықтарын, өзара байланысы мен өзара қарым-қатынасын анықтайды, бұл үшін статистикалық бақылау, статистикалық мәліметтер мен деректерді топтастыру, абсолюттік, салыстырмалы және орташа шамалар, іріктеп бақылау, динамика қатарлары мен индекстер зерттеледі.

Курстың дамуы мен енгізілуі білім беру жүйесін ізгілендіру, пәнаралық интеграция, жалпы ұлттық контексте ұлттық мәдениеттің мәселелерін терең зерттеу бағытында жетілдірудің объективті қажеттіліктерімен байланысты. Абай Құнанбаевтың философиясы мен шығармашылығы контексінде студенттердің бойында ашық сананы қалыптастыру, өзіндік ұлттық код пен ұлттық ерекшелікті түсіну, рухани жаңғыру, бәсекеге қабілеттілік, реализм және прагматизм, тәуелсіз сыни ойлау, білім мәдениеті, дүниетанымның негізгі тұжырымдамаларын, толеранттылық құндылықтарын, мәдениетаралық диалог пен мәдениетті игеру.

Экономикалық теория тұтас ғылым кешенінің әдіснамалық негізі болып табылады: салалық (өнеркәсіп, сауда, құрылыс және т.б. экономикасы); функционалдық (қаржы, кредит, маркетинг, менеджмент және т. б.); салааралық және т. б. Құрылымдық экономикалық теория экономика қызметінің іргелі мәселелерін, қоғамның әлеуметтік экономикалық дамуының эволюциясын, ұлттық экономика деңгейінде ұдайы өндіріс заңдылықтарын қамтиды.

Бұл курсты оқу студенттерге экономика қалай жұмыс істейтіні және алған білімдерін нақты шешімдерді қабылдауда тиімді қолдану туралы негізгі идеяларды қалыптастыруға мүмкіндік береді.Құрылымдық тұрғыдан алғанда, пәнге экономикалық ғылымның іргелі біліміне арналған бөлімдер кіреді, сонымен қатар қазіргі экономикадағы бизнес-процестерді ұйымдастыру бөлімдері қарастырылады.

Экологиялық және өндірістік орта мен олардың қауіпсіздігі арасындағы өзара байланыс, оларды сәйкестендіру тәсілдері мен өлшемдері, экологиялық және өндірістік сферадағы жағымсыз элементтердің әсерін төмендету мен алдын-алудың негізгі әдістері, өмір тіршілігінің факторларын бақылау мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жағдайларды нормалау, сонымен бірге төтенше жағдайлардың мониторингі мен болжау және жою шараларын әзірлеу ұғымдарын қалыптастыру

Бұл курсты оқу студенттерге экономикалық процестерге көзқарастардың эволюциясы, экономикалық теориялар мен мектептердің қалыптасу және даму заңдылықтары туралы білімнің теориялық негіздерін қалыптастыруға мүмкіндік береді. Пәнді оқу кезінде келесі сұрақтарға жауап алынады: экономикалық шындыққа көзқарастар қандай жағдайлардың әсерінен өзгереді, негізгі категорияларды түсіндіру қалай дамиды, экономикалық зерттеу әдістері жетілдіріледі.

Курс Python жүйесі мен тілінің мен негізгі ұғымдарымен танысуға мүмкіндік береді. Курста негізгі тілдік құрылымдар мен кірістірілген функциялар, модульдер мен пакеттер, функционалды бағдарламалау құралдары, деректермен жұмыс істеуге арналған Python негізгі кітапханалары қарастырылады.

Кәсіпорын экономикасын білу, мамандардың құзіреттілігінің негізі, олардың кәсіпорынның экономикалық даму бағытын анықтай білу. Бәсекелі нарықтық ортадағы кәсіпорындардың қызметін, шектеулі ресурстар жағдайында тиімді шешімдер қабылдау және дамыту үрдістері оқытылады. Білім алушылар негізгі және айналым қаражаттары, еңбек ресурстар, жалақы жүйесі, шығындар, қаржылық көрсеткіштер және инвестициялық бағалау туралы білімді меңгереді.

Бұл оқу пәні студенттерде мемлекеттің жалпы экономиканың дамуына әсер етуінің рөлі, мақсаттары, нысандары мен әдістері, сонымен қатар қазіргі кезеңдегі оның жекелеген салалары мен секторларын басқару туралы кешенді теориялық және практикалық түсініктерді қалыптастырады

Курстың мәні елдің қаржы жүйесі, мемлекет пен қоғам мүддесінде ЖІӨ бөлу тәртібі болып табылады. Курс келесі бөлімдерден тұрады: мемлекет қаржысы, кәсіпорын қаржысы және халық қаржысы. Нәтижесінде, студенттер қаржы жүйесінің әртүрлі буындарында қалыптасатын қаржы ресурстары мен ақша қорларының құрамы мен құрылымын, жеке және қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін оларды бөлу мен пайдаланудың тәртібі мен ерекшеліктерін білетін болады.

Микроэкономика бұл ресурстардың шектелген жағдайында шешімдерді ұтымды қабылдау туралы ғылым, онда жекелеген экономикалық субъектілердің, атап айтқанда тұтынушылар мен фирмалардың мінез-құлқы зерттеледі. Макроэкономика жұмыссыздық, баға деңгейі, экономикалық циклдер, ұлттық кіріс, салық-бюджет және қаржы-несие саясаты сияқты агрегаттық көрсеткіштерді қарастырады.

Аталмыш пән заманауи экономикалық қатынастар жайлы студенттердің көзқарасын қалыптастыруға, мемлекеттер арасындағы экономикалық қатынастар саласындағы жүріп жатқан процесстер мен үрдістерді талдау дағдысына ие болуға мүмкіндік береді. Курс заманауи экономикалық теория жүйесіндегі халықаралық экономика мәселелерін, яғни, тауарлар мен өндіріс факторларының халықаралық қозғалысын, заманауи валюталық құрылымдардың қызмет етуін, халықаралық қаржы нарықтарын қарастырады.

Пән студенттерде халықаралық фирмаларда ұйымдастыру және стратегиялық басқару саласында теориялық білім мен практикалық дағдыларды қалыптастыруға мүмкіндік береді. Курстың құрылымы халықаралық бизнестің негізгі аспектілерін, мысалы, әртүрлі елдердегі фирмалардың немесе олардың бөлімшелерінің өзара әрекеттесуін, халықаралық тұрғыдан қаржы мен инвестицияларды басқаруды зерттеуді қамтиды.

Пәнді енгізу және әзірлеу Қазақстан Республикасының 2022 - 2026 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясат тұжырымдамасын іске асырумен байланысты, онда жоғары білім беру жүйесіндегі басты басымдықтар сыбайлас жемқорлыққа қарсы білім беру мен тәрбие арқылы білім алушылардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеті мен санасын, сыбайлас жемқорлық көріністері мен құқық бұзушылықтарға "мүлдем төзбеушілікті" дарытуға бағытталған азаматтық бірегейлікті және әлеуметтік-құқықтық дағдылар мен құзыреттерді қалыптастыру болып табылады. Пән студент жастардың білім беру мәдениеті мен санасын, академиялық адалдық пен ашықтық қағидаттарын нығайтуға бағытталған.

Пән білім алушыларда жалпы маркетинг жүйесі туралы түсінік қалыптастыруы тиіс, оның ішінде: нарықтағы жұмыс тәртібі; нарықты барлау; қоршаған ортаны талдау, тауарларды сегментациялау және жайғастыру, Стратегиялық жоспарлау, тұтынушылардың сұраныстарын қанағаттандыру, нарықтағы жұмыс әдістері және маркетинг жоспары.

Бұл бухгалтерлік есеп мамандығында оқитын студенттері үшін бухгалтерлік есеп пен қаржылық есеп берудің жалпы қабылданған стандарттарын зерттейтін бастапқы курс. Курс бухгалтерлік есеп тұжырымдамаларымен, бухгалтерлік есептің негізгі принциптерімен және есепте қолданылатын терминологиямен, сондай-ақ бухгалтерлік есепте қалыптасатын ақпараттың рөлі мен маңыздылығымен таныстырады. Бухгалтерлік есептің мәні, бухгалтерлік бақылау объектілері, әртүрлі экономикалық операцияларды есепке алу ерекшеліктері туралы саналы түсінік қалыптастыруға мүмкіндік береді.

Бұл пән ұйымды басқарудың теориялық негіздері мен практикасының жүйелі түрде ұсынылуы (ұйым теориясы). Курста ұйымның мақсаттарын, ресурстарын және нәтижелерін талдау арқылы қазіргі жағдайда ұйымдардың жұмыс істеуінің барлық аспектілеріне ғылыми негіздеме берілген.

Пән білім алушыларға бухгалтерлік есептің негіздерін, оның ішінде кәсіпорынды басқару жүйесіндегі бухгалтерлік есептің рөлі мәселелерін, бухгалтерлік есептің, бухгалтерлік баланстың, шоттар жүйесі мен қосарланған жазудың, жүйелі есепке алудың негізгі тұжырымдамалары мен қағидаттарын қарауды, сондай-ақ шаруашылық жүргізуші субъектінің қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді активтерін, міндеттемелері мен капиталын есепке алу мәселелерін зерделеуді зерделеуге мүмкіндік береді.

Пәнді оқу барысында MS Excel негізінде экономикалық-математикалық модельдеудің негізгі кезеңдерінің мәні қарастырылады, экономикалық-математикалық әдістер мен модельдердің қысқаша жіктелуі келтіріледі. Әртүрлі экономикалық жағдайларды практикалық іске асыру үшін сызықты және сызықты емес бағдарламалау есептері қолданылады.

Мемлекеттік құрылым, атқарушы билік, атқарушы билік органдары, басқарудың нысандары мен әдістері туралы теориялық көзқарастарды зерделеу үшін экономикалық, әлеуметтік-мәдени және әкімшілік-саяси салалардағы атқарушы билік органдарының жұмысын қамтамасыз ететін нормативтік құқықтық актілерді зерттеу; заңдылықты қамтамасыз ету туралы нормативтік актілерді талдау және мемлекеттік басқару жүйесінің мазмұны туралы түсінік қалыптастыру.

Бұл пән шетел мемлекеттерінің қаржылық жүйелерінің негізгі түсініктері мен теориялық аспектілерін қамтиды, соның ішінде жетекші шетел мемлекеттерінің мысалында мемлекеттік бюджеттің, қазынашылықтың, салық жүйелерінің және қаржыны басқарудың қызмет ету мәселелері.

Эконометрика математикалық және статистикалық әдістер мен модельдердің көмегімен сандық және сапалық экономикалық өзара байланыстарды зерттейді. Экономикалық модельдердің параметрлерін бағалаудың құралдары мен әдіснамасын береді. Экономикалық процестерді болжау үшін қолданылады. Модель түрлері, оларды құру кезеңдері, жұп және көпше сызықтық және сызықты емес регрессия, ең кіші квадраттар әдісі, регрессия теңдеуінің сапасын бағалау критерийлері оқытылады.

Курс халықаралық қаржы және әлемдік ақша жүйесінің қызмет етуі, сондай-ақ халықаралық қаржы саласының негізгі параметрлері мен негізгі ұғымдарын қарастырады

Бюджет жүйесі мемлекеттің заңды, жеке тұлғалармен және өңірлермен орталықтандырылған ақша қорын – бюджетті қалыптастыру және пайдалану жөніндегі қаржылық қатынастарының жиынтығы, оларды қалыптастыру және орындау әдістері мен тәсілдері, сондай-ақ осы қатынастарды басқару органдарының жиынтығы ретінде зерделенеді. Басқаша айтқанда, Бюджет жүйесі-барлық деңгейдегі бюджеттердің және Қазақстан Республикасының Ұлттық қорының, сондай-ақ экономикалық қатынастар мен құқықтық нормаларға негізделген бюджет процесі мен бюджеттік қатынастардың жиынтығы.

Бұл курста бюджеттік ұйымдар қаржысының теориялық, практикалық және ұйымдастырушылық мәселелері: бюджеттік ұйымдардың қаржыларын ұйымдастыру негіздері, бюджеттік саланы ұйымдастыруды қаржыландыру, олардың қаржылық ресурстары кешенді баяндалған.

Пән студенттерге экономиканы мемлекеттік реттеудің тиімді әдісі, қазіргі кездегі салық салу жүйесінің теориялық және әдіснамалық негіздері, республикадағы салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің функциялары мен түрлері туралы білімдер кешенін қалыптастыруға, салықтардың негізгі түрлерін есептеу, салық есептерін толтыру бойынша практикалық дағдыларды алуға мүмкіндік береді.

Курс бюджет процесін реттеу әдістерін қоса алғанда, мемлекеттік бюджеттің атқарылуын бақылау, қарау, бекіту, орындау тәртіптерінен бюджеттік процестің жұмыс істеу мәселелерін қарастырады

Бұл курста қоғамдық секторда, қоғамдық сектор қаржысында экономикалық реформаларды жүзеге асырудың мақсаттары мен механизмдеріне заманауи тәсілдер баяндалады, сондай-ақ қазіргі бюджеттік құрылымның тәжірибелік мәселелері қарастырылады

Инвестицияның экономикалық мазмұнын, ұғымы мен типтерін, белгілерін, инвестициялық қызмет, заңдар, инвестициялық қызметтің дамуының маңызды мәселелерін, инвестициялық жоба, инвестициялық жобаларды қаржыландыру және несиелендіру механизмін, инвестициялық жобалардың тиімділігін бағалаудың әдістерін, тиімді бюджетті оқытады.

Инвестициялар ұғымы, олардың түрлері мен нысандары, Кәсіпорынның инвестициялық қызметі, инвестициялық жобаны әзірлеу кезеңдері, инвестицияларды қаржыландыру көздері, инвестициялық жобаларды бағалау әдістемесі, нақты және портфельдік инвестициялар.

Қаржылық менеджмент – кәсіпорынның қаржылық ресурстарын қалыптастыру және пайдалану мен байланысты, ақша айналымы мен қаржыларды басқару мен байланысты үрдіс және кәсіпорынның қаржылық ресурстарын басқаруда қолданылатын әдіс – тәсілдер және формалар жүйесі. Қаржылық менеджмент фирманың қаржысымен жұмыс атқарады, яғни фирманың өндірістік әрекетіне жұмсалған фирманың өз капиталы және қарыз капиталымен жұмыс атқарады.

Пәнді оқу барысында мамандық бойынша басқа курстармен өзара байланыста жобаларды басқару мәселелері, инновациялық жобаларға тартылатын инвестициялардың тиімділігін арттыру жолдары, бизнес-жоспарларды, желілік кестелерді және стратегиялық жоспарларды әзірлеумен танысу қарастырылады.

Бұл пән жобаларды басқарудың теориялық аспектілерін қарастырады және үш компоненттен тұрады: жобаларды басқару, бағдарламаларды басқару және жобалар портфолиосы. Сондай-ақ жобаларды басқару объектісі мен субъектісі; инвестициялау, Стратегиялық жоспарлау және бизнес-жоспарлау; желілік графиктерді құру және жобалардың тиімділігін бағалау сияқты мәселелер.

Қаржылық бақылау-бұл барлық деңгейдегі заң шығарушы және атқарушы органдар, сондай-ақ арнайы құрылған мекемелер арнайы әдістерді, соның ішінде бақылаушылардың іс-қимылдарының арнайы әдістері мен әдістерін қолдана отырып, оларға қойылған міндеттерді шешуге мүмкіндік беретін барлық экономикалық субъектілердің қаржылық қызметін бақылау.

Курс бюджет қаражатын қалыптастыру, бөлу, пайдалану процестерін басқаруды қарастырады, ол бюджеттік жоспарлау және мемлекеттік секторда болжамдау арқылы, әр түрлі әдістерді пайдалана отырып жүзеге асырылады

Пән студенттерде микро және макродеңгейлердегі шаруашылық қызметті жоспарлау кезінде, бизнес-жоспарларды әзірлеу кезінде табиғи жүйелердің экологиялық аспектілерін және мүмкіндіктерін есепке алу қажеттілігін түсінуді қалыптастырады. Экономиканың тұрақтылығы, тұрақты өсу қисығы, Жасыл экономика, сапа экономикасы, экологиялық-экономикалық залал, ластану мен табиғатты пайдаланудың ақылы болуы сияқты ұғымдар қалыптасады., экономика сапасы.

Мемлекеттік сатып алу туралы шарттар негізінде республикалық және жергілікті бюджет қаражаты есебінен мемлекетке қажетті жұмыстар мен қызметтерді алу және мемлекеттік меншікке тапсырыс берушілер арқылы мемлекеттің сатып алу процесі зерделенеді. Процестің кезеңдері: республикалық және жергілікті бюджеттер бекіткен көрсеткіштер негізінде сатып алынатын тауарлардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің номенклатурасы мен көлемін қалыптастыру; өнім берушіні таңдау, онымен Мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасасу және одан тиісті қаржы жылына тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу; Мемлекеттік сатып алу туралы шарттарды орындау.

Пәннің мазмұны: фирма бизнесінің мақсаты мен басты мақсаттарын анықтау; сыртқы ортаны, фирманың ішкі жағдайын талдау; фирманың стратегиясын таңдау және әзірлеу; ұйымдастыру құрылымын жобалау, фирманы басқару жүйесін және интеграциялау дәрежесін таңдау; "стратегия - құрылым - бақылау" кешенін басқару; фирманың мінез-құлық нормативтері мен саясаттарын анықтау.

Бюджеттің тұрақтылығына теріс әсер ететін сандық және сапалық бағалауға жататын сыртқы орта факторларының және басқарушылық шешімдердің әсері салдарынан бюджет шығындарының туындау ықтималдығы зерделенеді. Бюджеттік тәуекелдерді басқару - белгілі бір дәрежеде болжанбаған оқиғалардың басталуын болжауға және өңірлердің Шығыс міндеттемелерінің уақтылы және толық орындалуын қамтамасыз ету мақсатында осындай оқиғалардың басталуының теріс салдарын жоюға немесе төмендетуге шаралар қабылдауға мүмкіндік беретін, бюджет процесінің жекелеген қатысушылары жүзеге асыратын іс-шаралар, тәсілдер мен әдістер жиынтығы.

Мемлекеттік кредитке ұтымды және тиімді қарыз алуды қамтамасыз ету және қызмет көрсету құнын оңтайландыру жөніндегі уәкілетті органдар тұлғасындағы мемлекеттің қызметі зерделенеді. Басқару болашақта макроэкономикалық қиындықтарды және төлем балансының проблемаларын болдырмау мақсатында жүзеге асырылады.

Курс мемлекеттік бюджетке қазынашылық қызмет көрсетуді қарастырады және бюджетті атқару барысында қазынашылық қызметін зерделеуді, сондай-ақ бюджеттің кассалық атқарылуын қамтиды

Бұл пәнді оқу қаржылық ойлауды қалыптастыруға, мемлекеттік борышты басқару саласындағы қаржылық-бюджеттік категорияларды, ұғымдарды, терминдерді меңгеруде студенттердің теориялық және практикалық дайындығын қамтамасыз етуге, сонымен қатар қазіргі бюджеттік саясат жағдайындағы әлеуметтік-экономикалық үдерістердегі маңызы мен орнын меңгеруге ықпал етуі тиіс

"Қаржылық талдау техникасы" пәні қаржылық талдау туралы кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметін зерттеу әдістері туралы білім жүйесі ретінде түсінік береді. Кәсіпорынның қаржылық сауығуына бағытталған шешімдерді негіздеу үшін талдау барысында алынған нәтижелерді пайдалану саласындағы құзыреттерді әзірлеуге ықпал етеді

Бұл курс кәсіпорынның қаржылық есептілігін талдау әдістері туралы жүйелі білім береді, қаржылық талдаудың негізгі ұғымдарымен, әдістерімен және түрлерімен, басқару шешімдерін негіздеу үшін оның нәтижелерін пайдалану мүмкіндіктерімен таныстырады.

Бұл пән өндірістік процесс ұғымын және оны ұйымдастырудың негізгі принциптерін қарастырады. Ол ұйымдастырушылық жүйелер, күнтізбелік және операциялық жоспарлау, Өндірісті нормалау және ұйымдастыру сияқты ұғымдарды ашады. Кәсіпорындардың ұйымдық-құқықтық нысандары, басқару шешімдерін қабылдау тәртібі және инновациялық қызметті басқару.

Математикалық әдістерді пайдаланып, статистикалық ақпараттарды жинау және өңдеу қабілетін меңгеру

Түрлі деңгейдегі бюджеттердің орындалуының параметрлерін сипаттайтын көрсеткіштерді есептеу; қаржы ресурстарына қажеттілікттерін дәлелдеу

Тиімділік және тәуекелдер критерийлерін ескере отырып, басқару нұсқаларын критикалық түрде бағалау және оларды жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеу

Жергілікті деңгейде фискалдық және ақша-несие саясатын іске асырудың мақсаттары мен бағыттарын анықтау дағдыларын иелену

Мемлекеттік қаржыны басқару саласындағы шешімдерді қабылдау кезінде есеп берудің барлық түрлерін талдау нәтижелерін талдау және қолдану

Мемлекеттік борышты дамыту мен қаржыландырудың мемлекеттік бағдарламаларын қаржыландыру көздерін оңтайландыру жөніндегі ұсыныстарды негіздеу

Экономика, менеджмент, есеп, қаржы саласындағы ұғымдар мен санаттарға сүйену, жаhандық және аймақтық экономикалық үрдістерді талдау.

Тұлғаның, қоғам мен мемлекеттің тиімді жұмыс істеуін сақтау, дамыту және тиімді жұмыс істеуі мақсатында әлеуметтік жүйелердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету әдістерін қолдану.

Кірістер мен шығыстар бойынша бюджеттің орындалуын қазынашылық сүйемелдеуді енгізу

Менеджменттің барлық түрлеріндегі ұйымдардың қаржылық талдауын жүргізу, оңтайлы басқару шешімдерін қабылдау үшін оның нәтижелерін пайдалану

Мемлекеттік қаржылық бақылаудың қазіргі заманғы құралдарын қолдану, Бақылау іс-шараларының нәтижелерін ресімдеу, олардың іске асырылуын қамтамасыз ету

Кәсіби қызметте ұйымдастырушылық-басқарушылықты қабылдау және олар үшін жауапкершілік алу

Қаржылық-экономикалық ақпаратты өңдеу үшін құрал-саймандық құралдарды қолдану, алынған нәтижелерді негіздеу, қызметкерлерді ынталандыру және басқару.