7M01401 Дене шынықтыру және спорт в Манаш Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті

Пән парадигмалар модельдерін, ғылыми таным әдістері мен формаларын, пәнаралық принциптерін оқытады; пәнді оқу нәтижесі бойынша білім алушы ғылыми-зерттеу жұмысы барысында туындайтын міндеттерді тұжырымдай және шеше алады; өзінің ғылыми ізденісінің нақты міндеттеріне сүйене отырып, зерттеудің оптамалды әдіснамасын таңдай алады, ғылыми зерттеу әдістерін және ұжымдық ғылыми-зерттеу жұмысын ұйымдастыру әдістерін меңгерген.

Пән қазіргі заманғы психологиялық заңдылықтарды, ұйымдарды басқару принциптерін, басқарушылық шешімдерді қабылдаудың психологиялық аспектілерін, командада жұмыс істеу принциптерін оқытады; пәнді оқу нәтижесі бойынша білім алушы жаңа ғылыми басқару парадигмасындағы ғылыми басқарудың заманауи үрдістерін талдауды жүзеге асыруға, персоналдың мінез-құлқын жобалауға, команда құруға, тиімді коммуникациялауға, өзін-өзі жүзеге асыруға, тұлғааралық қарым-қатынасты орнатуға және қолдауға қабілетті.

Пән жоғары білім беруді дамытудың әлемдік үрдістерін, педагогикалық концепцияларды, білім беру стратегияларын, білім беру үрдістерін басқару заңдылықтарын оқытады; пәнді оқу нәтижесі бойынша білім алушы оқытудың кредиттік технологиялары, оқытудың жаңа концепциялары бойынша білім беру үдерісін құрастыра алады, қашықтықтан оқытуды қоса, өз қызметінің нәтижелерін талдайды, өзін-өзі дамыту үшін жағдай жасайды, қажетті ақпаратты өз бетінше іздестіруді жүзеге асырады.

Спорт феномені, оның адамның мүмкіндіктерін ашатын құбылыс ретіндегі әлеуметтік маңыздылығы туралы түсінік қалыптасады, спорттық дайындықтың жүйелілігі, спортшыны дайындау теориясы мен әдістемесінің даму заңдылықтары туралы түсінік қалыптасады, көп жылдық дайындықтың әр түрлі кезеңдерінде спортшыны дайындау жүйесін ұйымдастыру және құру білігі қалыптасады.

Бұл пән дене шынықтыру жүйесі туралы түсініктерді, дене шынықтыру жүйесінің принциптерін, дене шынықтыру жүйесінің негіздерін, дене шынықтыру жаттығуларының мазмұны мен әдістемесін үйренеді.

Пән мәдениетаралық-коммуникативтік құзыреттілікті қалыптастыруға, ауызша, жазбаша шетел тілін жетілдіруге бағытталған; пәнді оқу нәтижесі бойынша білім алушы шет тілінде өз көзқарасын баяндай алады, оны әртүрлі есеп формаларына, хаттарға, ғылыми мақалаларға, баяндамаларға рәсімдей алады, шет тілінде аналитикалық мақалалармен жұмыс істей алады, дайындық бағыты бойынша ғылыми әдебиеттерді оқи алады, лингвистикалық төзімділікті қалыптастырады.

Білім алушы академиялық адалдық, ғылыми аргументация принциптерін біледі; жазбаша коммуникацияның қазіргі заманғы нормаларын ескере отырып академиялық мәтін жасайды; ақпаратты өңдеу және түсіндірудің заманауи әдістерін пайдалана отырып, көздермен жұмыс істейді, өз көзқарасын ұсынады, негіздейді; академиялық жазбаша жұмысты бағалау критерийлерінің жүйелерімен жұмыс істейді; өзінің кәсіби саласында кәсіби құжаттарды, мақалалар мен мәтіндерді сауатты жазу талаптарын ескере отырып мәтіндер жасайды.

Пән оқытудың инновациялық технологиялары мен әдістерінің түрлерін, соның ішінде компьютерлік және қашықтықтан оқыту технологияларды оқытады; пәнді оқу нәтижесі бойынша білім алушы оқытудың жаңа ақпараттық-коммуникациялық құралдары мен технологияларын пайдалана отырып, педагогикалық қызметті жүзеге асыра алады, Lesson Study білім беру ортасын талдауды жүзеге асыра алады, ғылыми-әдістемелік өнімдерді, авторлық курстарды әзірлеуге қабілетті.

Пән спорттың болу негізі ретінде жарыстық іс-әрекет туралы білімді қалыптастырады, спорттық дайындықтың әртүрлі кезеңдерінде жарыстық іс-тәжірибені жоспарлау білігін қалыптастырады, әртүрлі деңгейдегі спорттық жарыстарды ұйымдастыру және өткізу білігін қалыптастырады.

Пән Internet-те іздеуді ұйымдастыру принциптерін, жоғары жүктелген real-team жүйелері жұмысының әдіснамасын, қашықтықтан оқытуды қамтамасыз ету жүйесін (ZOOM, BigBlueButton, E-learning және т.б. платфрмалары), қашықтықтан қамтамасыз ету үшін әдістемелік қамтамасыз етуді визуализациялау жүйесін ( PowerPoint, Flesh және т. б.) оқытады; пәнді оқу нәтижелері бойынша білім алушы білім беру ұйымдарында қашықтықтан оқытуды қамтамасыз ету және әдістемелік материалдарды визуализациялау құралдарын меңгерген.

Ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастырудың теориялық негіздері; ғылыми зерттеудің құрылымы және әдіснамалық талдау деңгейлері; педагогикалық зерттеулердің түрлері; ғылыми зерттеулердің перспективалық бағыттары; ғылыми зерттеудің ұғымдық аппаратына негіздеу; ғылымның қазіргі жетістіктерін білім беру процесіне бейімдеу; проблеманы қою, гипотезаны қалыптастыру және оларды тексеру оқытылады.

Магистранттың диссертациялық жұмысын біліктілік ғылыми жұмыстарының тақырыбын таңдаудан бастап оларды көпшілік алдында қорғауға дейінгі дайындау кезеңдері, ғылыми-зерттеу жұмысының негіздері туралы әдіснамалық және әдістемелік білім жүйесін меңгеру, ғылыми шығармашылықтың әдіснамалық негізін, ғылыми жұмыстарды дайындау технологиясын, ресімдеу ережелерін меңгеру, ғылыми-зерттеу қызметінің нәтижелерін көпшілік алдында қорғау дағдыларын меңгеру оқытылады.

Спорттық дайындық процесінде дене даярлығын бақылау ұғымын, мақсаты мен міндеттерін, таңдаған спорт түрінің дене дайындығының құрылымына қойылатын талаптарын, тестілік қозғалыс тапсырмаларына қойылатын метрологиялық талаптарды, қазіргі заманғы құралдарды, дене даярлығын бақылау әдістерін, спорт түрінің ерекшелігін, жынысын, жасын, ерекшелігін ескере отырып, шұғылданушылардың дене даярлығын бақылаудың нақты міндеттерін қоюды, оның түріне сәйкес дене даярлығын бақылау мазмұнын жоспарлауды үйренеді.

Ғылыми зерттеу әдістемесі, зерттеу әдістерін таңдау оқытылады, дене шынықтыру мен спортта зерттеудің қазіргі ғылыми әдістеріне сипаттама беріледі: дене шынықтыру мен спортта зерттеудің теориялық және эмпирикалық (практикалық) әдістері, Педагогикалық бақылау, педагогикалық эксперимент және олардың түрлері, педагогикалық эксперимент жүргізу әдістемесі, спортшылардың дене дайындығын зерттеу әдістері және спорттық өлшеулердің нәтижелерін математикалық-статистикалық өңдеу тәсілдері туралы білім қалыптасады.

Жаттықтырушының кәсіби педагогикалық іс-әрекеті үшін оқыту және жаттықтыру әдістемесі оқытылады, жаттығу жүктемелерін басқару дағдыларын қалыптастыру, дене жүктемесінің физиологиялық әсері бойынша білім қалыптасады, ғылыми-зерттеу жұмыстары, спортшыларды бақылау және іріктеу әдістерімен.

Пән шаршау және физикалық жұмысқа қабілеттілік туралы ұғымды, жеке спорт түрлеріндегі физикалық жұмысқа қабілеттілікті қалпына келтіру құралдарын және олардың кешендерін, әртүрлі қарқындылықтағы жаттығу жүктемелерінен кейінгі қалпына келтіру құралдарының тиімділігін, спортшылардың физикалық жұмысқа қабілеттігін арттыру және оңалтудың заманауи құралдарын, дене жұмысын тоқтатқаннан кейінгі функциялардың қалпына келтірілуін, дене шынықтыру мен спорттың қимыл-қозғалыс реабилитациясындағы рөлін оқытады.

Спорттық-сауықтыру бағдарламалары мен көлемнің қарқындылығы, ұзақтығы мен дене бағыттылығы әртүрлі жүктемелерінің спортшылардың ағзасына әсер етуінің физиологиялық ерекшеліктерін; организм жүйесінің процестерін ғылыми-негізделген басқару әдістерін; спортшылардың ағзасына дене жүктемелерінің әсерін талдаудың заманауи инновациялық технологияларын; спортшылардың жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтірудің медициналық-биологиялық және психологиялық-педагогикалық құралдарын пайдалануды үйренеді.

Пән дене шынықтыру және спорт саласындағы ақпараттық технологиялардың даму жағдайы мен перспективаларын; дене шынықтыру және спорт саласындағы ғылыми-зерттеу және білім беру міндеттерін шешу үшін ақпараттық технологияларды пайдалануды; ақпараттық технологиялардың қазіргі заманғы деңгейі мен даму үрдістерін; зерттеу және кәсіби есептерді шешуде математикалық модельдеу және статистикалық өңдеу әдістерін меңгереді.

Өлшеу дәлдігін қамтамасыз ету әдістері мен принциптері; өлшеу сапасына әсер ететін жағдайлар мен факторлар; шама түрлері; спорттық-педагогикалық практикада қолданылатын өлшеу құралдарының жұмыс принциптері; өлшеу шкаласы; ТЕСТ, бағалау, нормалар теориясы; спорттық-педагогикалық зерттеулерде өлшенетін параметрлер; есептеу дәлдігін талдау әдістері, статистикалық ақпаратты талдау тәсілдері; ақпараттық ортадан мәліметтер алу.

Ағзаның қызметтік қалпына келу тәсілдері , ауру, жарақат, қажу және тағы басқа себептер; реабилитациялық дене тәрбиесі және сауықтыру- рекреациялық түрлері ; рекреациялық және реабилитациялық іс-әрекет түрлері; дене шынықтыру –сауықтыру технологияларын меңгеру барысында әр түрлі сабақтарды ұйымдастырудың әдістемелік ерекшеліктері

Бұл пән кәсіби-қолданбалы дене шынықтыру туралы білім жүйесін қалыптастырады, кәсіби-қолданбалы дене шынықтыру компоненттерін қалыптастырады, дене шынықтыру маманының кәсіби қызметінде меңгерген білімі мен іскерлігін қолданады.

Пәнде дене шынықтыру мен спортта қалпына келтірудің механизмдері мен физиологиялық құралдарымен байланысты мәселелерді оқытады.

Инновациялық үдерістің негізгі ұғымдары, жаңа тұжырымдамалар, білім берудегі инноватиканы дамытудың идеялары мен бағыттары, білім берудегі инновациялық үдерістердің құралдары (әдістері, тәсілдері), инновациялық үдерістердің тиімділігін бағалау, білім беру үдерісінде заманауи инновациялық технологияларды қолдану, инновациялық үдерістер саласында заманауи білім алу әдістері, оқытудың әр түрлі сатыларында және әртүрлі мекемелерде инновациялық үдерістерді қолдану әдістемесі қалыптасады.

Қозғалыс іс-қимылдарын оқытудың дидактикалық заңдылықтары және физикалық қасиеттерді дамыту; дене тәрбиесіндегі педагогикалық процесті ұйымдастыру, жоспарлау әдістері; халықтың әртүрлі топтарымен дене шынықтыру-спорт сабақтарын өткізу әдістемесінің жас-жыныстық ерекшеліктері; әртүрлі функционалдық бағыттағы сабақтарды ұйымдастыру және өткізу; әртүрлі жас топтары мен денсаулық топтарының оқушыларымен дене шынықтыру сабақтарында дәрігерлік-педагогикалық бақылау әдістері оқытылады.

Пән ЖОО-да жұмыс кезінде дене шынықтыру және спорт саласындағы нормативтік оқу-әдістемелік құжаттарды құрастырудың заманауи әдістерін, ЖОО-да оқу, тәрбие және ғылыми жұмыстарды регламенттейтін арнайы құжаттарды және осы құжаттардың құрылымын құру және зерттеу әдістемесін оқытады.

Спортшылардың дене даярлығын басқару бойынша ғылыми негізделген кәсіби жұмыс үшін қажетті педагогикалық әдістемелерді қолдану; аспаптық әдістемелерді пайдалана отырып дене шынықтыру-спорт сабақтарын өткізу процесінде ағзаның жай-күйіне педагогикалық кешенді бақылауды жүзеге асыру.

Дене шынықтыру және спорт саласындағы ғылыми зерттеулердің жобаларын (бағдарламалары мен әдіснамасын) әзірлеу және іске асыру; дене шынықтыру-спорт қызметінің өзекті ғылыми және практикалық проблемаларын анықтау және талдау; қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды пайдалана отырып ғылыми зерттеулерді орындау және олардың нәтижелерін дене шынықтыру және спорт саласындағы педагогикалық, жаттықтырушылық, рекреациялық және ұйымдастыру-басқару қызметінің тиімділігін арттыру үшін қолдану.

Оқу пәндерінің мазмұнын, оқытудың технологиялары мен нақты әдістерін жобалау; оқытудың әдістемелік модельдерін, әдістемелерін, технологиялары мен тәсілдерін әзірлеу және іске асыру, оларды пайдалану процесінің нәтижелерін талдау; дене шынықтыру және спорт саласындағы отандық және шетелдік әдістемелік тәжірибені жүйелеу, қорыту және тарату.

Білім алушы ғылыми зерттеулердің теориялық-әдіснамалық негіздеріне сәйкес білім беру ортасының зерттеу қызметін нәтижелерін ұсына отырып жүзеге асыра алады, жаңа жағдайларда зерттеу мәселелерін шешу үшін әртүрлі пәндер шеңберінде алынған білімді біріктіре алады.

Әртүрлі тілдік және мәдени ортада еркін қарым-қатынас дағдыларын меңгерген, өзінің кәсіби саласында ғылыми коммуникация мен халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыруға қабілетті, өз ойын академиялық адалдық ережелерін қарастырып ауызша және жазбаша нысанда дұрыс ресімдеуге қабілетті

Жаһандану және интернационализация жағдайында отандық ғылымның дамуының қазіргі үрдістерін, бағыттары мен заңдылықтарын талдауды жүзеге асыруға, алынған зерттеу нәтижелерін ресімдей отырып, ғылыми зерттеу әдістерін пайдалана отырып, педагогика және дене мәдениеті саласында жоспарлауды жүзеге асыруға және зерттеулер жүргізуге, ғылыми зерттеулер әдіснамасы саласында құзыретті болуға қабілетті.

Білім беру ұйымдарында дене шынықтыруды оқытудың инновациялық технологиялары мен әдістерін пайдалана отырып, оқу ақпаратын білім беру процесін әдістемелік қамтамасыз ете отырып, оқытудың кредиттік технологиясының талаптарына сәйкес өзін-өзі тану және кері байланысты жүзеге асыра алады, оның ішінде педагогикада және дене шынықтыруды оқыту әдістемесінде ғылыми зерттеулердің теориялық-әдістемелік негіздеріне сәйкес білім беру ортасының зерттеу қызметін жүзеге асыра алады, командада жұмыс істей алады, білім беру, оқу үрдісінде білім алушылардың танымдық іс-әрекеті психологиясының біліміне негізделе отырып, даулы жағдайларды шешуге қабілетті

Білім беру және жаттығу процесінде білім берудің заманауи инновациялық технологияларын, құралдарын, әдістері мен әдістемелік тәсілдерін қолдану, ғылыми мәселелерді анықтау және спорт түрлері бойынша жүктеменің сауықтыру бағытындағы сабақтарының мазмұны мен әдістемесінде оларды шешу тәсілдерін анықтау