7M08202 Ауыл шаруашылық малдың селекциясы және оны молайту (2 ж.) в С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті

Пәнді оқу кезінде білім алушылар зерттеу бағытын таңдауды, ғылыми-техникалық проблеманы қоюды, мал шаруашылығында теориялық және эксперименттік зерттеулер жүргізуді қоса алғанда, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу кезеңдерін меңгереді. Магистранттар ғылыми ақпаратты іздеу, жинақтау және өңдеу дағдыларын игереді, сондай-ақ эксперименттік зерттеулердің нәтижелерін жүргізуді, өңдеуді және ресімдеуді үйренеді. Ғылыми зерттеулердің әдіснамалық негіздерін, зерттеу түрлерін, эксперимент, проблеманы тұжырымдауды, ғылыми зерттеу бағытын таңдау әдістері мен мақсаттарын, ғылыми зерттеулердің барысын, қазіргі заманғы эксперимент қоюдың негізгі әдістемелік тәсілдерін, ғылыми еңбектердің нысанын, құрылымын және ресімдеуді меңгереді. Web of Science, Scopus және т.б. мәліметтер базасымен индекстелген ғылыми журналдарда мақалалар жазуға қойылатын негізгі талаптарды анықтайды.

Пән математикалық модельдеу ұғымын және модельдеудің моделін, процесін, мақсатын ашады. Магистранттар абстракты және материалды модельдер, ойша және ауызша модельдер, ақпараттық және математикалық модельдерді оқиды. Пән магистранттарға екі белгі арасындағы байланыс түрлерін орнату және осы байланысты анықтайтын математикалық теңдеулерін іріктеуді үйретеді. Функционалдық, стохастикалық тәуелділіктер меңгеріледі.

Пән ауыл шаруашылық малы мен құстарын асылдандыру және өсімін молайтудың инновациялық технологияларын, ауыл шаруашылық малы мен құстарын азықтандырудың инновациялық технологияларын, а.ш. малы мен құстарының өнімділігін арттырудың инновациялық технологияларын, мал шаруашылығы және құс шаруашылығы өнімдерінің сапасын жақсартудың инновациялық технологияларын, сиыр еті, сүт, қой еті, жылқы еті, қымыз, шошқа еті, жұмыртқа және құс еті өндірісінің инновациялық технологияларын зерделейді. Ғылыми жұмыста азықтандыру, өсіру, асылдандырудың заманауи әдістерін қолдану мүмкіндігін береді. Магистранттар ауыл шаруашылық малын өсірудің тиімділігін анықтау, ауыл шаруашылық малының барлық түрлерін ұтымды ұстауды, азықтандыру мен өсіруді қамтамасыз ету және инновациялық технологиялар жағдайында шешім қабылдау дағдыларын игереді.

Жоғарыда аталған курсты білу магистранттарға малды іріктеу бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу кезінде малдың тұқым қуалайтын бейімділігін талдаудың көптеген заманауи әдістерін кеңінен қолдануға, негізгі зертханалық құрылғылардың жұмыс принциптерін және оларды пайдалану ережелерін білуге, зерттеу нәтижелерін дұрыс түсіндіруге мүмкіндік береді және диссертация дайындау және жазу кезінде қажет.

Пән студенттерді жануарлардың генетикалық бағалауының сандық және сапалық ерекшеліктерімен таныстырады. Пән резистенттілік пен популяцияларды генетикалық брактан босату үшін жануарларды өсіру тұжырымдамасын ашады. Магистранттар ірі мал шаруашылығының ақпараттық жүйелерін, ауыл шаруашылығы жануарларын өсірудің генетикалық негіздерін, популяцияның генетикалық құрылымын, селекциялық белгілерді, популяция ішіндегі селекцияны, экономикалық пайдалы белгілердің популяциялық-генетикалық параметрлерін зерттейді. Пән жануарлардың асыл тұқымдық құндылығын, генетикалық маркерлерді, генетикалық маркерлердің түрлерін зерттейді, маркерлер мен хромосомалардың генетикалық құрылымын талдау негізінде мал шаруашылығында генетикалық бақылауға мүмкіндік береді. Студенттер Қазақстан Республикасындағы асыл тұқымды материалды сертификаттауды реттейтін нормативтік құқықтық актілерді меңгереді.

Пәннің мазмұны ғылыми зерттеулерді баптау және жүргізу, техникалық құжаттаманы ресімдеу мәселелерін қамтиды; ғылыми қызмет; Көпшілікке сөйлеу. Магистранттар ғылыми хаттар жазу, ғылыми іс-шараларға қатысу және оларды ұйымдастыру, патенттік ізденістерді жүргізу, зияткерлік меншік құқықтарын қорғау, кәсіби функцияларды жүзеге асыруға байланысты мақсаттарды, міндеттерді тұжырымдау дағдыларын меңгереді. Олар мақсаттар мен міндеттерге жету үшін нақты ұйымдастырушылық шешімдерді қабылдауды, биліктің, қоғамның әртүрлі топтары мен институттарымен өзара әрекеттесуін, педагогикалық іс-әрекетті меңгереді. Пән кәсіби, ғылыми, педагогикалық қызметті жүзеге асыру үшін қажетті көлемде шет тілдерін қолдануды зерттейді. Ғылыми эксперимент, далалық және зертханалық жұмыстарды жүргізу саласында заңдармен және басқа да нормативтік құқықтық актілермен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырады.

Басқару психологиясына кіріспе. Басқару психологиясының тұжырымдамалық аппараты. Басшы және команда. Жұмыс орнындағы қақтығыстар. Басқарушылық қарым-қатынас. Шешім қабылдау технологиясы. Басқару субъектісі мен объектісі түсінігі. Басқарушы және көшбасшы. Бұйыру психологиясы. Тұлға - басқару субъектісі және объектісі ретінде. Басшылықтың демократиялық стилі және оның ерекшеліктері. Сыни психология. Қарым-қатынас субъектілерінің психологиялық түрлері. Психологиялық сендіру техникасы. Жетекші кадрларды іріктеудің психологиялық мәселелері. Басқарушылық кадрларды даярлау және қайта даярлаудың психологиялық мәселелері. Қызметкерлерді іріктеу және орналастыру. Қызметкерлерді ауыстыру. Аттестация және қызметкерлердің айналымы.

Жоғары деңгейдегі кәсіптік және академиялық мақсаттағы тіл, мамандықтың ғылыми-концептуалды аппараты, ғылыми ақпараттық база, ғылыми ақпаратты түсіндіру, дәлелдеу, сендіру, ғылыми пікірталас, академиялық жазу.

Жоғары мектеп педагогикасының негіздері. Жоғары мектеп педагогикасының пәні мен міндеттері. Жоғары мектептегі педагогикалық зерттеулер әдіснамасы және әдістері. Жоғары мектеп дидактикасы. Жоғары мектептегі педагогикалық үрдіс. Оқытудың заңдары, ұстанымдары мен принциптері. Жоғары мектеп оқыту әдістері, формалары мен құралдары. Қазақстан Республикасында жоғары білімнің қазіргі жағдайы. Жоғарғы оқу орнының оқытушысының біліктілігін арттыру. Жоғары мектепте тәрбиелеу үрдісі. Тәрбиелеу білім беру мақсаты ретінде. Оқытушылар құрамы тұтас педагогикалық үрдістің жұмыс істеу формасы ретінде.

Ғылыми білімнің құрылымы мен функциялары, олардың кәсіби қызметіндегі ғылым әдістері; идеялық, саяси, діни құрылыстардың ғылыми ұғымдардан айырмашылығы. Қазіргі ғылымның құралдары мен әдістері, философиялық-идеологиялық, гносеологиялық, логикалық-методологиялық мәселелерді талдау, ғылыми ойлау стилі.

Ғылыми зерттеулерді орындау кезінде молекулярлық биология мен генетиканың білімін және әдістерін қолдану; Хромосомалардың, гендердің және геномдардың мұрагерлік ақпараттары, құрамы, құрылымы, функциялары және үлгілері. Жаңа сорттарды алу және ауылшаруашылық өсімдіктерінің қолданыстағы сапасын жақсарту. Молекулалық биология және генетика негізіндегі рекомбинантты ДНҚ. Биотехнологияда пайдаланылатын биологиялық жүйелер, олардың ерекшеліктері. Химерлі ақуыздар мен ақуызды тұрақтандыру. Дәнекерлеу синтезі және синтезі

Кәсіби және ғылыми қызметте шет тілін қолданумен байланысты функцияларды орындау мақсатында кешенді теориялық-лингвистикалық, практикалық және ақпараттық-аналитикалық дайындық: көпшілік алдында сөйлеу дағдыларын игеру, пікірталастар жүргізу, әртүрлі көздерден алынған ақпаратпен жұмыс істеу, шет тілінде кәсіби маңызды мазмұндағы мәтіндерді редакциялау.

Кәсіби және ғылыми қызметте шет тілін қолдану, көпшілік алдында сөйлеу дағдысын игеру, пікірталас жүргізу, әртүрлі көздерден алынған ақпаратпен жұмыс істеу, шет тілінде кәсіби мазмұндағы мәтіндерді редакциялау.

Сала қызметін статистикалық бақылау бағдарламаларын зерттейді. Білім алушылар мал шаруашылығы қызметінің нәтижелерін сипаттайтын көрсеткіштер жүйесін анықтау әдістерін меңгереді. Мал шаруашылығы өнімдерінің негізгі түрлерін өндіру көлемінде құрылымдық өзгерістер мен құрылымдарды талдау, мал шаруашылығы қызметінің нәтижелеріне әсер ететін түрлі факторларды талдауға мүмкіндік береді.

"Мал шаруашылығындағы біріктірілген биотехнология" пәнін оқу барысында мал шаруашылығындағы интеграцияланған биотехнологияның пәні мен міндеттері қарастырылады. Ауыл шаруашылығы биотехнологиясының жаңа бағыттарын дамыту процестері, оның ішінде мал шаруашылығындағы эмбриондарды трансплантациялау, жануарларды өсірудегі репродуктивті және молекулярлық биотехнологиялар, ауыл шаруашылығындағы қазіргі заманғы биотехнология әдістері қаралатын болады.

Пәнді оқу барысында жануарлардың өсірілетін жасушаларының генетикалық материал экспрессиясының теориялық негіздері, генетикалық инженерия және олардың қалыптасу кезеңдері, гендік инженерия және гендік және клеткалық инженерия генетикалық мәндерінде қолданылатын ферменттер; мал шаруашылығындағы эмбриоинженерлік, эмбриокультуралық зерттеулер; генетикалық инженерия әдістері, гендерді идентификациялау, сонымен қатар селекцияның адаптивті жүйесі әдістерінің үйлесуі терең зерттелетін болады.

Мал шаруашылығының ақпараттық-талдау жүйесіндегі асыл тұқымды мал шаруашылығы субъектілерінің функционалдық мүмкіндіктері туралы білім береді. Магистранттар мал шаруашылығы өнімдерін өндіруде сандық технологияларды, оларды кешенді бағалау және тиімді пайдалану әдістерін, зоотехникалық есеп жүргізуді меңгереді. Енгізілген ақпаратты тексеру және бақылау және ақпараттық-талдау жүйесіндегі оқиғаларды жоспарлау дағдыларын меңгереді.

Пән мал шаруашылығындағы ақпараттық жүйелерді, мал шаруашылығы саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді, ауыл шаруашылық малын бірдейлендіру қағидаларын, асыл тұқымды мал шаруашылығын субсидиялау қағидаларын қарастырады. Асыл тұқымды және дистрибьютерлік орталықтардың жұмысымен таныстырады. ІҚМ, ҰҚМ – қызметіне, ІҚМ, ҰҚМ бонитировкасы туралы түсінік береді. Бонитершінің АЖО, оқиғаларды жоспарлау, асылтұқымды есеп беру түрлері, шаруашылықтағы ұрықтарды сату және сатып алуды қарастырады. Магистранттар жалпы әдістемелік принципке негізделген азықтандыруды, рацион құру және есептеу үшін ақпараттық бағдарламалық өнімдерді игереді. Пән азықтандыруды, азықтарды дайындау, сақтау, құрама жем рецептураларын жасау, алынған ғылыми зерттеу нәтижелерін биометриялық өңдеумен қолдану дағдыларын береді; бақылау үшін халықаралық практикада қолданылатын цифрлық технологиялар мен бағдарламалық қосымшаларды қолдану дағдыларын береді; сондай-ақ, https://msusheepration.montana.edu (MSU Sheep Ration Program), https://www.sites.ext.vt.edu (Ration Balancing Software: DAIR4, NRC Dairy, Spartan, CNCPS, and CPM), www.korall-agro.ru/, https://plinor.ru, https://ama.spbgau.ru секілді компьютерлендірілген платформалар мен қызметтерді пайдалану дағдыларын үйретеді.

Мал шаруашылығы өнімдерін өндірудің прогрессивті технологияларын, мал шаруашылығындағы мал тұқымын асылдандыру ісі мен азықтандырудың инновациялық технологияларын, мал шаруашылығы өнімдерін өндірудің қарқынды технологиясын дамыту саласындағы ең жаңа жетістіктерді, мал шаруашылығы салаларындағы базалық технологияларды пайдалану дайындығы; мал шаруашылығы кәсіпорындарының әртүрлі типтерінде саланы тиімді жүргізуге ықпал ететін жұмыстардағы қажетті оқу дағдыларын пайдалану

Гендік және жасушалық инженерия объектілері, гендік және клеткалық инженерия мәні ретінде ауыл шаруашылығы малдарын білуін көрсету қабілеті; жасушалармен генетикалық манипуляцияларда және трансгендік организмдерді құруда алынған білімді қолдануға дайындығы, генетикалық инженерия әдістерін, гендерді сәйкестендіру және генетикалық инженерияның дамушы бағыттары, генетикалық инженерияның биохимиялық және молекулалық-биологиялық негіздерін пайдаланудағы ақпараттты, проблемаларды және шешімдерді нақты және тиянақты түрде хабарлау.

Сала қызметін статистикалық бақылау бағдарламаларын, компьютерлік бағдарламалауды, мал шаруашылығы өнімдерін өндіруде ақпараттық технологияларды, оларды кешенді бағалау және тиімді пайдалану әдістеріндегі өз білімін, түсінігі мен қабілетін кәсіби деңгейде пайдалана білу, зоотехникалық есепті жүргізу қабілеті және АТЖ деректер базасына енгізу.

Ғылыми-педагогикалық қызметті ұйымдастыру принциптері мен құрылымындағы, мал шаруашылығы саласында педагогикалық кадрларды кәсібилендіруде қазіргі заманғы технологияларды, оқыту мен тәрбиелеудің тиімділігін арттырудың психологиялық-педагогикалық әдістері мен құралдарындағы өз білімін, түсінігі мен қабілетін кәсіби деңгейде пайдалана білу.

Функциялық талдау негіздерін, дифференциалдық теңдеулерді, дискретті математика мен ықтималдықтар теориясын, математикалық статистика мен кездейсоқ процестер теориясын, сала қызметін статистикалық бақылаудың сандық әдістері мен бағдарламаларын білу қабілеті; математикалық модель құру дайындығы, алынған шешімді интерпретациялау, ғылыми-зерттеу қызметі барысында туындайтын есептерді шешу үшін қолданбалы бағдарламалық пакеттердің құралдарын пайдаланудағы қажетті оқу дағдыларын пайдалану

Ғылым тарихы мен философиясының өзекті мәселелерін ғылымның табиғатын философиялық түсінудің қазіргі әлемдік дәстүрі ретінде, ғылыми танымның әдістемесі, білімге негізделген ғылыми-әдістемелік дүниетанымы, қазіргі ғылымның ерекшеліктері, шындықты ғылыми тұрғыдан өз білімін, түсінігі мен қабілетін кәсіби деңгейде пайдалана білу.

Асыл тұқымды мал шаруашылығы саласындағы қатынастарды реттеуге қатысты заңнамалық және нормативтік құқықтық актілерді білу қабілеті, тұқым қуалаушылық-конституциялық өнімділік факторларын бағалау бойынша тәжірибелердің ерекше ерекшеліктері, мал шаруашылығының даму тарихы және зерттеу нәтижелерін биометриялық өңдеу; зоотехникалық тәжірибені қоюдың негізгі әдістемелік тәсілдеріндегі дамытылатын білімдер мен түсініктерді көрсете білу.

Басқару психологиясының даму заңдылықтарын; басқару қызметінің функционалдық құрылымын, басқарудың психологиялық әдістерін, басқару шешімдері мен басқару өзара әрекеттесуін қабылдаудың психологиялық аспектілерін, таңдау, орналастыру және басқару нысанын, сын психологиясы, қарым-қатынас субъектілерінің психотиптері, сендіру әсерінің психологиялық техникасы саласындағы ақпарат жинауды және түсінік беруді жүзеге асыру.

Мал шаруашылығындағы интеграцияланған Биотехнология мәселелерін және сүт және ет малдарын молықтырудың биотехнологиялық әдістерін, эмбриондарды ауыстырып отырғызуды, жаңа криофилактиктерді қолдану негізінде эмбриондарды еріту-мұздату тәсілдеріндегі дамытылатын білімдер мен түсініктерді көрсете білу; биотехнологиялық процестерді моделдеу, талдау және бағалауда ақпарат жинауды және түсінік беруді жүзеге асыру.

Педагогикалық қызметті және кәсіптік саласын басқарудың дамып келе жатқан білімі мен түсінігін, ғылыми зерттеулердегі, оқытылатын шет тілінде материалды ғылыми баяндаудың функционалдық және стилистикалық сипаттамасын, жалпы ғылыми терминологияны және шет тіліндегі сәйкес мамандықтың терминологиялық қосалқы тіліндегі дамытылатын білімдер мен түсініктерді көрсете білу.