6B04110 Экономика в М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті

Өзінің таңдап алған мамандығымен танысу, экономист жұмысының ерекшеліктерін анықтайды; Оқу үрдісінің құрылымын бағдарлауға мүмкіндік б��реді, М. Ауезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университетінің ұйымдастыру құрылымымен, экономика бакалаврын дайындауда білім беру бағдарламаларымен таныстыру. Студенттердің кредиттік оқыту жүйесін қарастырады. Қазақстан Республикасы экономикасының ғылыми және практикалық ерекшеліктерімен таныстырады. Болашақ мамандыққа құрметпен қарайды.

Қажеттіліктерді, ресурстарды, қызметтерді, қоғамдық өндірісті, экономикалық жүйелерді, меншікті, нарықты, капиталды зерттейді. Кәсіпкерлік қызмет дағдыларын қалыптастырады, пайданы, жер рентасын, факторлық кірістерін талдайды. Экономикалық дамудың циклдық сипаты, жұмыссыздық және оның нысандары, инфляция және оның түрлері туралы дүниетаным қалыптастырады. Ақша –несие, қаржы жүйесін, экономикалық өсу факторларын, әлемдік экономиканың даму тенденцияларын талдау дағдыларын дамытады.

Ғылыми қарым-қатынас ерекшеліктерін, жазбаша және ауызша мәтіндердің ғылыми стилін, ғылыми мәтіндерді ұйымдастыру принциптерін қарастырады. Оқыту-зерттеу жұмыстарын жазбаша және ауызша форматта құру кезінде ақпарат көздерімен жұмыс істей білу, жалпыға жеткізу, талдау, қабылдау, мақсат қоя білу және оған қол жеткізу жолдарын таңдау дағдыларын қалыптастырады.

Экономика, құқық, антикоррупциялық мәдениет, экология және тіршілік қауіпсіздігі, кәсіпкерлік, ғылыми зерттеулер әдістері саласында интеграцияланған білімді қалыптастыру. Адам мен табиғаттың қауіпсіз өзара іс-қимылының, экожүйелер мен биосфераның өнімділігінің негіздері. Ресурстардың шектеулілігі жағдайындағы қоғамның кәсіпкерлік қызметі, бизнес пен ұлттық экономиканың бәсекеге қабілеттілігін арттыру. Экология және адам тіршілігінің қауіпсіздігі саласындағы қатынастарды реттеу. Қазақстандық құқықты, субъектілердің міндеттері мен кепілдіктерін білу, әлеуметтік прогресті қамтамасыз ету үшін қоғамдық қатынастарды мемлекеттік реттеуді білу және сақтау. Ғылыми зерттеулер әдістерін қолдану.

Қоғамдық сананы жаңғыртудың жалпы түсінігін ашады. Ұлттық сананың белгілерін, рөлін және мәнін сипаттайды. Бәсекеге қабілеттіліктің, прагматизмнің, мемлекеттік-құқықтық идеологияның, ұлттық бірегейліктің, білімге табынудың, Қазақстанның эволюциялық дамуының маңызын сипаттайды. Білім беруге, салауатты өмір салты мен кәсіби табысқа баса назар аудара отырып, ұтымды өмір сүруге, өз болашағын жоспарлауға, өзгермелі өмір жағдайларына бейімделуге дағдыландырады.

Экономиканы реттеудің нарықтық механизмін, сұраныс, ұсыныс заңдарын, тұтынушының мінез-құлық теориясын, өндіріс теориясын қарастырады. Макроэкономикалық көрсеткіштерді, модельдерді, макроэкономикалық тепе-теңдікті, тұтыну мен үнемдеуді, мемлекеттік бюджетті, валюта жүйесін, төлем балансын зерттейді. Өндіріс шығындарын есептеу, компанияның нарықтағы тепе-теңдігін басқару, фискалдық саясатты, макроэкономикалық тепе-теңдікті және ақша-кредит саясатын талдау дағдыларын дамытуға ықпал етеді.

М.Әуезовтің өмірі мен шығармашылығын, оның өмірбаянын Абайтану ғылымының негізін қалаушы ретінде зерттейді, жазушы-зерттеушінің «Манас» жырының шығармашылық зертханасы талданады. М. Әуезовпен көрнекті қоғам қайраткері ретінде танысу. Әлемдік және шығыс әдебиетінде М. Әуезовтің әдеби мұрасын талдау дағдылары дамуда. Азаматтық және рухани ұстанымдарды дамыту негізінде патриотизм сезімі қалыптасады.

А. Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылығы зерттеледі; оның шығармашылық мұрасы талданады. А. Құнанбаевпен өз дәуірінің ағартушысы ретінде таныстырады. Әлемдік және шығыс әдебиеттегі Абайдың әдеби мұрасын талдау дағдылары дамиды. Отаншылдық пен Отанға деген сүйіспеншілік сезімдері сіңіріледі.

Болашақ экономистердің тіл, сөйлеу және әлеуметтік-мәдени тәрбиесінің қажетті ауқымын көрсетеді, оқу үрдісінде болашақ мамандықтағы студенттердің өзін-өзі анықтауға бағдарланған және мақсатталған. Ол жалпы және кәсіби сипаттағы шетелдік мәтіндерді оқу, аудару және аудару үшін қажетті шет тілін іскерлік және кәсіби лексикалық пайдалану дағдыларын қалыптастырады.

Халықаралық экономиканың, капиталдың халықаралық қозғалысының, жұмыс күшінің халықаралық көші-қонының, халықаралық технологиялық алмасудың қалыптасуы мен құрылымын, сондай-ақ мемлекеттің экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін сипаттайды. Халықаралық ынтымақтастық саласындағы түрлі елдердің шаруашылық субъектілерінің өзара іс-қимыл заңдылықтарын қарастырады. Халықаралық келісімшарттарды жасау, тауарлардың, қызметтердің, зияткерлік меншіктің әлемдік нарықтарын талдау бойынша дағдыларды қалыптастырады.

Кәсіби мәтіндерді оқу, оларды оқу - еңбек қатынастарында түсіндіру дағдыларын дамытады. Қарым-қатынастың мақсаттары мен жағдайына сүйене отырып, кәсіби деңгейде байланыс орнату, коммуникацияны сауатты құру қабілеттерін қалыптастырады. Кәсіби коммуникация саласында орыс (қазақ) тілінде сөйлеу мінез-құлық бағдарламаларын құру процесінде шығармашылыққа, алқалылыққа қабілеттер дағдыланады.

Халықаралық сауданың классикалық және қазіргі заманғы теорияларының негіздерін, халықаралық сауданың ерекшеліктері мен функцияларын сипаттайды. Әлемнің әр түрлі елдерінің сыртқы саудасының ерекшеліктерін талдау; халықаралық тауар нарықтарының конъюнктурасын зерттеу және орта мерзімді үрдістер мен оларды дамытудың ұзақ мерзімді перспективаларын болжау, сыртқы сауда қызметінің тиімділігін бағалаудың негізгі көрсеткіштер жүйесін әзірлей алуды қалыптастырады.

Қаржы түсінігі мен мақсатын анықтайды. Қаржылық механизмнің, қаржы ресурстарының элементтерін ашады. Қаржы нарығын қаржы ресурстарын қайта бөлу тетігі ретінде ерекшелендіреді. Қаржы жүйесін және қаржы саясатын сипаттайды. Ол әлеуметтік-экономикалық процестерді қаржылық реттеуді және қаржылық басқарудың функционалдық негізін сипаттайды. Ол қаржылық басқарудың ұйымдастырушылық-құқықтық базасының ерекшеліктерін көрсетеді. Қаржылық басқару дағдыларын қалыптастырады.

Экономикадағы математиканың негізгі негізгі ұғымдарын білу және түсіну: матрицалар және детерминанттар, сызықтық алгебралық теңдеулер жүйесі және теңсіздіктер, векторлар және олар бойынша әрекеттер, экономикалық талдаудағы дифференциалдық есеп, экономикалық және математикалық модельдеу, қолданбалы математикалық модельдер, ықтималдық теориясы мен математикалық статистиканың негізгі түсініктері.

Кәсіпорын ресурстарымен таныстыру: негізгі және айналымдық капитал, еңбек ресурстары, олардың сипаттамалары. Нарықтағы экономикалық субъектілердің жұмыс істеу механизмін түсіндіреді.Кәсіпорынның инвестициялық қызметінің түсінігін, сапаны басқару және өнімнің бәсекеге қабілеттілігін қалыптастырады. Кәсіпорынның қызметін талдау дағдыларын қалыптастырады. Кәсіпорын қызметінің тиімділігін бағалау мүмкіндігін дамытады және оны жетілдіру бойынша басқару шешімдерін қабылдайды.

Салық салудың мәнін зерттейді. Салық элементі ұғымын, салық объектісі мен субъектісін және тасымалдаушысын айқындайды. Салық салу мөлшерін, салық окладын және салық квотасын ашып көрсетеді. Салық ставкасын, оның түрлері мен есептеу әдістерін анықтайды. Салық заңнамасының ерекшеліктерін бөліп көрсетеді және оны тәжірибеде қолдана білуді қалыптастырады. Шетелдердегі салық заңнамасының ерекшеліктерін жіктейді.

Маркетингтік зерттеудің мәні, мазмұны және ұйымдастырылуы, олардың негізгі бағыттары анықталады. Маркетингтік зерттеулердегі ақпарат түрлерін анықтайды, жоспарлау процесін, ұйымдастырушылық және этикалық маркетингтік зерттеулерді көрсетеді. Маркетингтік зерттеулердің формасын, әдістерін таңдайды. Маркетингте сандық, сапалы зерттеулердің жіктелуін сипаттайды. Панель мен кабинетті зерттеу ерекшеліктерін сипаттайды. Маркетингтік зерттеу дағдыларын қалыптастырады.

Маркетингтің теориялық негіздері мен тұжырымдамаларын ашады. Маркетингтік ортаны, процесті және нарық сегменттеу стратегиясын сипаттайды. Байланыс саясаттары, сату, баға, тауардың критерийлері, элементтері мен түрлеріне толық сипаттама беріледі. Маркетингтік бақылаудың түрлерін, жоспарлау кезеңдерін айқындайды. Халықаралық маркетинг және сервистік маркетинг элементтерін сипаттайды. Маркетингтік кешенді дамыту мен нарықты зерттеу дағдыларын қалыптастырады.

Бухгалтерлік есеп пен аудиттің негізгі заңдарын, ережелері мен стандарттарын қолдануды анықтайды. Негізгі тұжырымдамаларды, қағидаларды, объектілерді, бухгалтерлік есеп пен аудиттің әдістерін, қаржылық есептілік элементтерін білдіреді. Қаржылық есептілік элементтерінің есебін айқындайды. Бухгалтерлік балансты, шоттар жүйесін, қос жазбаны жүргізу, қаржылық есептілік нысандарын жасау және ұсыну бойынша дағдыларды қалыптастырады.

Аудит жүргізудің мақсаттарын, міндеттерін, қағидаттарын анықтайды. Аудиторлық қызметті реттеу жүйесін сипаттайды. Аудиторлық құпияның мазмұнын ашады. Аудит және ілеспе қызметтер түрлерін жіктейді. Құжаттау, аудитті жоспарлау элементтерін ажыратады. Аудиторлық дәлелдемелердің сенімділігі ұғымына сүйенеді. Ұйымда аудит жүргізу, аудиторлық қорытынды жасау бойынша дағдыларды қалыптастырады.

Статистикалық әдіснама: жалпы қағидаттар, тәсілдер, жинақтау әдістері, статистикалық деректерді талдау, өңдеу, жаппай қоғамдық құбылыстар мен процестердің даму заңдылықтары мен үрдістерін зерделеу және олардың сандық сипаттамалары туралы түсінік қалыптастырады. Қазақстандағы нарықтық қатынастардың даму процестерін талдау үшін статистикалық ақпаратты пайдалану бойынша дағдыларды қалыптастырады.

Менеджмент мектептерінің эволюциясын ескере отырып, басқарушылық қызметтің мәнін қарастырады. Ұйымның ішкі және сыртқы ортасын зерттейді. Басқару функцияларын қалыптастырады: жоспарлау, ұйымдастыру, ынталандыру, бақылау. Менеджердің ролін, көшбасшылық пен ықпалының мәнін дәлелдейді.Қақтығыстарды басқару процесінің ерекшеліктерін және белгісіздік жағдайындағы өзгерістерді түсіндіреді. Басқару шешімдерін қабылдау дағдыларын қалыптастырады.

Қаржы нарығының инфрақұрылымын және оның құрамдас элементтерін ашып көрсетеді. Ақша, депозиттік, кредиттік, валюталық, сақтандыру, зейнетақы нарығын, бағалы қағаздар нарығын және олардың құралдарын жіктейді. Қаржы нарығын реттеудің құқықтық негіздерін сипаттайды. ҚР Ұлттық Банкінің алатын орнын анықтайды. Қаржы саласында басқарушылық шешімдер қабылдау дағдылары мен сыни ойлауды дамытады.

Объективті экономикалық заңдардың әрекетін, олардың ауыл шаруашылығында көрініс беру нысандарын, ауыл шаруашылығы өндірісінің тиімділігін арттыру жолдарын іздестіруді ашады. Ауыл шаруашылығының ресурстық базасын, еңбекақы төлеу ерекшеліктерін қарастырады. Өнімнің өзіндік құнын анықтау және ауыл шаруашылығындағы баға белгілеу дағдыларын қалыптастырады.

Экономикалық стратегиялардың түрлерін және олардың ерекшеліктерін қарастырады. Стратегиялық жоспарлаудың ерекшеліктерін сипаттайды. Кәсіпорындардың (ұйымдардың) нақты экономикалық стратегияларын қалыптастыру (таңдау) және оларды іске асыру жөніндегі іс-шараларды әзірлеу процесін сипаттайды. Кәсіпорын қызметінің стратегиялық талдауын жүргізу және оның даму стратегиясын әзірлеу білімін қалыптастырады.

Кәсіпкерлік қызметте туындайтын тәуекелдердің мәні мен функциялары, тәуекел түрлері қарастырылады. Тәуекелдің мәні және оның экономикалық табиғаты анықталады, тәуекелдер мен тәуекел факторларын жіктеудің әртүрлі тәсілдері ашылады. Тәуекел-менеджмент технологиясын игеру: тәуекелдерді сәйкестендіру және бағалау, тәуекелдерді басқару стратегиясын әзірлеу, тәуекелдерді басқару әдістерін таңдау дағдылары қалыптастырылады.

Сыртқы экономикалық қызметтің негізгі бағыттарын сипаттайды: сауда делдалдығы, бірлескен кәсіпкерлік, инвестициялық ынтымақтастық, технологиялық алмасу. Сыртқы экономикалық қызметті мемлекеттік реттеу, оны кәсіпорын деңгейінде басқару, сыртқы нарықтарға шығу стратегиясын әзірлеу мәселелерін ашып көрсетеді. Сыртқы экономикалық қызметті көліктік, кедендік және қаржылық қамтамасыз етудің ерекшеліктерін көрсетеді. Сыртқы сауда келісім-шарттарын жасау, баға белгілеу дағдыларын қалыптастырады.

Өңірлердің шаруашылық кешенінің жұмыс істеуінің экономикалық тетігін қалыптастыру, өсімін молайту үдерістері, өңірлік саясатты жүргізу, экономикалық және әлеуметтік дамудың өңірлік бағдарламаларын қалыптастыру мәселелерін зерттейді. Базалық статистикалық көрсеткіштер негізінде өңірдің әлеуметтік-экономикалық жағдайын бағалауды жүргізу, оның дамуының аса маңызды мәселелерін анықтау іскерлігін қалыптастырады. Өңірлердің әлеуметтік-экономикалық дамуын диагностикалаудың технологиялары мен әдістерін меңгеру дағдыларын дамытады.

Қазақстанның өнеркәсібін, даму кезеңдерін, саланы қалыптастыруды, ресурстық әлеуетті және өнеркәсіптің жұмыс істеуінің экономикалық тетігін сипаттайды. Өнеркәсіптің аса маңызды салаларын, олардың жай-күйі мен дамуын сипаттайды. Қазақстан Республикасы экономикасының индустриялық-инновациялық дамуы жағдайында салалардың тиімдіжұмыс істеуін қамтамасыз ететін экономикалық заңдардың әрекеттерін ашып көрсетеді. Өнеркәсіп салаларының қазіргі жағдайынталдау, оның дамуының инновациялық сипатынбағалау дағдыларын қалыптастыру.

Елдің экономикалық қауіпсіздігі жүйесін, оның ұйымдық құрылымын құруға тұжырымдамалық тәсілдермен, жұмыс істеу және басқару тетіктерімен таныстырады. Жаһандану және халықаралық қатынастарды дамыту жағдайында ел қауіпсіздігінің жекелеген түрлерінің мазмұнын ашады. Елдің экономикалық өмірі субъектілері мүдделерінің қорғалу жағдайы туралы ақпарат алудың әдістері мен тәсілдерін меңгеруге ықпал етеді. Кәсіпкерлік қауіпсіздігі туралы түсініктерді қалыптастырады.

Басқарудағы жоспарлаудың мәні мен функцияларын, жоспарлау әдістерін, жоспарлы есептер мен көрсеткіштерді ашады. Кәсіпорын жоспарларының жүйесін және олардың өзара байланысын, кәсіпорынның дамуын стратегиялық жоспарлаудың ерекшеліктерін сипаттайды. Еңбек, материалдық және қаржылық ресурстарды тиімді пайдалануға бағытталған өндіріс тиімділігін арттыру жөніндегі іс-шараларды әзірлей білуді қалыптастырады.

Кәсіпкерліктің белгілі бір қызмет саласының мазмұнының ерекшелігін қарастырады. Кәсіпкерлік қызметті мемлекеттік реттеу ерекшеліктерімен таныстырады. Бизнесті құруға және тіркеуге, құрылтай құжаттарын, бизнес-стратегияларды және бизнес-жоспарларды жасау дағдыларын дамытады. Бизнес идеяларын қалыптастыру, тәуекелдерді басқару, экономиканың белгілі бір саласы немесе бизнес секторындағы іскерлік қызметтің тиімділігін бағалау және талдау механизмін ашып көрсетеді.

Бизнесті дамытудағы жинақталған отандық және шетелдік тәжірибені ескере отырып, кәсіпкерлік қызметтің механизмін енгізеді. Іскерлік қызметті басқаратын азаматтық құқықты қолдану мүмкіндігін дамытады. Тәуекелдік және белгісіздік тұрғысынан сыни ойлауды және басқару шешімдерін қабылдау қабілетін дамытады. Ол бизнес-жоспарлау дағдыларын, командада да, өз бетімен де жұмыс істеу қабілетін қалыптастырады.

Қалалардың пайда болу заңдылықтарын, қалалардағы экономикалық белсенділіктің шоғырлануының артықшылықтарын, заманауи қала экономикасының салалық құрылымының ерекшеліктерін, қалалардың әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі мәселелерін қарастырады. Муниципалитеттердің әлеуметтік-экономикалық дамуын басқаруды ұйымдастырудың ерекшеліктерін түсіну қабілетін; қаланың әлеуметтік-экономикалық дамуына талдау жүргізу дағдыларын қалыптастырады.

Интеграцияның мәнін, интеграциялық құрылымдарды, интеграцияның түрлерін, экономиканы дамытудағы интеграциялық құрылымдардың рөлін ашады. Қазіргі заманғы әлемдік экономикадағы интеграциялық процестердің қалыптасуы мен дамуын, келісілген мемлекетаралық экономикалық саясатты жүргізуге негізделген мемлекеттердің тұрақты өзара байланысын белгілеу ерекшеліктерін сипаттайды. Макродеңгейдегі экономикалық процестерді, құбылыстарды талдауды жүзеге асыру дағдыларын дамытады.

Кәсіпкерлік қызметтің маңызды саласы ретінде жылжымайтын мүлік нарығының жұмыс істеу теориясы мен практикасын, ел экономикасындағы жылжымайтын мүліктің қызметі мен рөлін, жылжымайтын мүлік нарығының жіктелуін қарастырады. Жылжымайтын мүлік нарығын мемлекеттік реттеу, жылжымайтын мүлік нарығын дамыту үрдістері мәселелерін жариялайды. Жылжымайтын мүліктің нарықтық құнын бағалау әдістерін қолдана білуді қалыптастырады.

Кәсіпорынның шаруашылық қызметін талдау әдістемесін қарастырады. Талдаудың дәстүрлі әдістерін, детерминирленген факторлық және статистикалық талдау әдістерін қолдану, кәсіпорындардың экономикалық қызметінің резервтерін анықтау дағдыларын қалыптастырады. Шаруашылық қызметті талдаудағы факторлардың әсерін өлшеу тәсілдерін анықтайды. Талдау жүргізу, оның нәтижелері бойынша нақты қорытынды жасау және басқарушылық шешімдерді қабылдау үшін ұсынымдар дайындау біліктілігін дамытады.

Пәндері қосымша құзыреттерді қалыптастыратын қосымша білім беру бағдарламасы. Бітірушілерге жұмысқа орналасуға барынша мүмкіндік береді, білім алушылардың бәсекеге қабілеттілігін арттырады, білім сапасын және игерудің тиімділігін арттырады. Пәнаралық және құзыреттілік шегінің кеңеюін қамтамасыз етеді; ерекше дүниетанымды қалыптастырады.

Кәсіпорынның қаржы-шаруашылық қызметін талдау және диагностикалаудың қазіргі заманғы әдістерін қарастырады. Кәсіпорынның қаржылық жағдайына талдау және диагностика жүргізудің практикалық дағдыларын, басқару шешімдерін қабылдау үшін кәсіпорын қызметінің тиімділігін арттыру, даму резервін таба білу қабілетін дамытады. Әдістемелік негіздерді меңгеру және қаржылық-шаруашылық қызметті талдаудың практикалық дағдыларын меңгеру арқылы аналитикалық және шығармашылық ойлауды қалыптастырады.

Әлеуметтік салада болып жатқан экономикалық процестер туралы тұтас түсінік қалыптастырады. Білім беру, денсаулық сақтау, ТКШ, әлеуметтік қызмет көрсету және зейнетақымен қамтамасыз ету сияқты әлеуметтік салалардың даму ерекшеліктерімен таныстырады. Әлеуметтік саланың даму үрдістерін талдау, мәселелерін анықтау және оның әрекет етуінің тиімділігін жоғарылату бойынша іс-шаралар әзірлеу қабілеттерін алыптастырады.

Басқаруды ұйымдастырудың әдістемелік негіздерімен, басқаруды ұйымдастыруды талдау әдістерімен, басқару шешімдерін орындауды ұйымдастыруға қабылдау, құру, ұйымдастыру құрылымымен, ұйымдық жобалау әдістерімен таныстырады. Басқару әдістемесін, басқару еңбегін ұйымдастыру ерекшеліктерін, басқаруды ұйымдастырудағы моделдеудің рөлін ашады. Талдау және ұйымдастыруды жобалау әдістерін меңгеру, басқаруды ұйымдастыру тиімділігінің көрсеткіштерін талдау дағдысын қалыптастырады.

Бәсекеге қабілеттіліктің микро-, макро-, мезо - және мегаэкономикалық детерминанттарын сипаттайды. Кәсіпорындардың бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етудің ұйымдық-экономикалық тетігін негіздейді. Салалардың, кәсіпорындар мен тауарлардың бәсекеге қабілеттілігін бағалау әдістерімен; кәсіпорындардың бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етудің нысандары мен әдістерімен таныстырады. Кәсіпорында баға қалыптастыруда негізделген басқару шешімдерін қабылдау; өнім мен кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілігін арттыру қабілетін қалыптастырады.

Қоғамдық сектордың жұмыс істеу ерекшеліктерін қарастырады. Мемлекеттің қоғамның экономикалық өміріне қатысуының себептері, нысандары, тетіктері мен салдары туралы кешенді түсінікті қалыптастырады. Тиімділік пен әділдік өлшемшарттары жөніндегі мемлекеттің экономикалық әрекеттерінің салдарын бағалау білігін және экономиканы мемлекеттік реттеу саласындағы талдамалық қызмет дағдыларын дамытады.

Қазіргі жағдайда бағаны қалыптастыру мәселелерін зерттейді. Бағаларды және олардың жүйесін жіктейді. Бағаның құрамы мен құрылымын және баға құраушы факторларды анықтайды, баға қалыптастыру процесінің кезеңдерін сипаттайды. Бағаларды белгілеу, бағалық саясатты және баға қалыптастыру стратегиясын әзірлеу дағдыларын қалыптастыру.

Әлеуметтік-экономикалық дамуды болжау және жоспарлау әдістемесін ашады. Әлеуметтік-экономикалық процестерді жоспарлау және болжау ерекшеліктерін сипаттай��ы: экономикалық өсу, халықтың жұмыспен қамтылуы, халықтың өмір сүру деңгейі, инфляция, инновациялық және инвестициялық қызмет, экономиканың өндірістік салаларын, өңірлерді, сыртқы экономикалық байланыстарды дамытады. Әлеуметтік-экономикалық даму жоспарларын, болжамдарын жасау дағдыларын қалыптастырады.

Кәсіпорындарда өндірістік жүйелер мен үдерістерді ұйымдастыру ерекшеліктерін, өндірістік ресурстарды неғұрлым тиімді пайдалана отырып бәсекеле��тік өнім шығарудың өндірістік процестерін жүзеге асырудың ұтымды нысандары мен әдістерін қарастырады. Өндірістік инфрақұрылымның: жөндеу, энергетикалық, көлік, қойма шаруашылығы және кәсіпорынды материалдық-техникалық жабдықтаудың ұйымдастырылуын сипаттайды. Кәсіпорында өндірістік үдерістерді ұйымдастыру және оңтайландыру дағдыларын қалыптастырады.

Инновациялық кәсіпкерліктің, инновациялық климатты бағалаудың ерекшеліктерін ашады. Инновациялық жобалардың экономикалық тиімділігін анықтаудың факторлары, критерийлері мен әдістері, инновациялық жобалардың экономикалық сараптамасы және инновацияларды іске асыру мониторингі, инновациялық қызметті қаржылық қолдау қарастырылады. Инновациялық жобаларды, оның ішінде тәуекел мен инфляцияны ескеретін инновациялық жобаларды экономикалық бағалау әдістерін меңгеру дағдыларын қалыптастыру.

Инновациялық қызметтің негізгі элементтерін, мазмұнын және ұйымдастырушылық құрылымдарын қарастырады. Ұлттық инновациялық жүйенің мазмұнын, инновациялық қызметті мемлекеттік реттеу ерекшеліктерін ашып көрсетеді. Инновациялардың негізгі сипаттамаларын және олардың экономикалық құбылыстарға әсерін бейнелейді. Инновациялық ақпараттарды жалпылау, талдау және қабылдау, инновациялық үдерістегі экономикалық құбылыстарды талдау әдістері мен тәсілдерін игеру дағдыларын қалыптастырады.

Кәсіпорынның кадрлық саясатының және персоналды басқарудың қазіргі таңдағы тұжырымдамасын айқындайды. Негізгі кадрлық технологияны және персонал құрылымын қарастырады: персоналды жалдауды ұйымдастыру, персоналды іріктеу әдісі, персоналды аттестациялау, кадрлық резервті қалыптастыру, персоналды уәждеу. Кәсіпорын, бөлімше персоналының қызметін болжау, жоспарлау, ұйымдастыру, үйлестіру және бақылау дағдыларын қалыптастырады

Кәсіпорындарда инновациялық технологияларды енгізу, инновациялық бизнестің ерекшеліктері ашылады. Инновацияның өмірлік циклын есептеу және инновациялық қызметті ресурстық қамтамасыз ету үшін қажетті деректер жүйелендіріледі. Кәсіпорындарда инновациялық қызметті басқару тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстарды әзірлеу қабілеті қалыптасады.

Пайданы ұлғайту мақсатында кәсіпорындардағы шығындарды басқару әдістері мен құралдарын, өнімді өндіру мен сатуға арналған шығындарды азайту резервтерін қарастырады. Шығындарды есепке алу және өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау әдістерімен таныстырады. Кәсіпорын жұмысының қаржылық нәтижесін қалыптастыруға шығындардың әсерін ашады. Шығындарды талдау негізінде басқарушылық шешімдерді қабылдаудың практикалық дағдыларын қалыптастырады.

Инновациялық қызмет процестеріне қатысушы ұйымдардың инновациялық инфрақұрылымын дамытудың мәні, құрылымы ��әне қазіргі заманғы деңгейі, оны сыртқы қолдау тетіктері және инновациялық саладағы инфрақұрылым мекемелерінің қызметін ұйымдастыру туралы түсініктерді қалыптастырады. Инновацияның өнеркәсіптік және технологиялық, қаржылық және ұйымдастырушылық, әлеуметтік-демографиялық және ақпараттық инфрақұрылымын қарастырады. Инновациялық қызмет инфрақұрылымы мекемелерімен әрекеттесу дағдыларын қалыптастырады.

Еңбекті ұйымдастыру мен нормалаудың нарықтық жүйедегі персоналдың еңбегін ұйымдастырудың тиімді формаларының қазіргі заманғы тәсілдерін ашып көрсетеді. Жұмысты орындауға еңбек шығындарын белгілеу ерекшеліктерін, еңбекті ғылыми ұйымдастыру негіздерін сипаттайды: еңбек процестерін жобалаудың теориясын, әдістерін, практикалық тәжірибесін, уақыт нормаларын белгілеу, өндіру, жұмыс санын, кәсіпорын қызметкерлерінің түрлі санаттары үшін нормаланған тапсырмаларын.

Басқарудың қаржылық- экономикалық міндеттерін тиімді шешуді қамтамасыз ететін басқару технологиясы ретінде бюджеттеу туралы түсінік қалыптастырады. ��инамикалық имитациялық модельдерді құруда бюджеттеу технологиясын қарастырады, студенттерді бюджеттеуде басқарушылық шешімдерді қабылдауға дайындайды. Қаржылық жоспарлау мен бюджеттеудің теориялық және әдістемелік негіздері туралы кешенді түсінік қалыптастырады, осы салада негізделген және тиімді қаржылық шешімдер қабылдау қабілетін дамытады.

Инвестициялық қызметтің теориясы мен практикасы мәселелерін, инвестицияларды экономикалық бағалау қағидалары мен әдістерін ашады, сондай-ақ инвестициялық жобалардың тиімділігін бағалау кезінде қолданылатын компьютерлік технологиялармен таныстырады. Инвестициялық жобалардың тиімділігін анықтау қағиларын қарастырады. Инвестициялық жобалардың экономикалық тиімділігін анықтау дағдыларын қалыптастырады.

Бизнес-жоспарлау процесін қарастырады. Бизнес-жоспардың және оның негізгі бөлімдерінің құрамы мен мазмұнына қойылатын талаптарды ашады. Бизнес-жоспардың маркетинг жоспары, өндіріс жоспары, қаржылық жоспары, ұйымдастыру жоспары, тәуекелдер сияқты бөлімдерін жасаудың әдістемесін сипаттайды. Бағдарламалық өнімдерді қолдана отырып бизнес-жоспарды құру дағдыларын қалаптастырады.

Кәсіби қызметте заманауи техникалық құралдарды, бағдарламалық өнімдерді және ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, ақпараттық және есептеу сауаттылығы болуы тиіс.

Қызметтің әр түрлі аяларында инвестициялық және инновациялық жобаларды (идеяны жинақтау кезеңінен инновацияны коммерцияландыруға дейін) әзірлеу және іске асыру және олардың тиімділігін бағалау

Кәсіби қызметте негізделген ұйымдастырушылық және басқарушылық шешімдер қабылдау және олардың тиімділігін бағалау, мүмкіндіктерін, қабілеттіліктерін және мотивацияны ескере отырып, адамдарды және олардың іс-әрекеттерін басқару.

Еңбек үдерістері мен жұмыс орындарын жобалау, ұйымның еңбек ресурстарына қажеттіліктерін жоспарлау; еңбек шығындарын мөлшерлеуді іске асыру; еңбекақының және қызметті ынталандырудың заманауи нысандарын әзірлеу.

Үнемдеу режимін, материалдық, еңбек және қаржылық ресурстарды оңтайлы пайдалану, өндірістің рентабельділігін, өнімнің бәсекеге қабілеттілігін, еңбек өнімділігін арттыру жөніндегі шараларды әзірлеу; экономикалық қызметтің тиімділігін арттыру резервтерін анықтау.

Жеке түрде және команданың мүшесі ретіндетиімді жұмыс жасау, өз көзқарасын сыпайы дәлелдей алу, өзінің іс-әрекеттерін түзете білу, жаңа экономикалық, әлеуметтік, саяси және мәдени жағдайларға бейімделу.

Белгісіздік пен тәуекел жағдайында кәсіпкерлік дағдыларын және жұмыс жасау дағдыларын пайдалану.

Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қызметінің көрсеткіштерін, үдерістерді, құбылыстарды, жағдаяттарды экономикалық-математикалық үлгілеу, болжау әдістерін пайдалану. Стандартты теориялық және эконометриялық модельдерді құру.

Қойылған экономикалық міндеттерді шешуге, экономикалық процестерді, макро және микро деңгейдегі құбылыстарды бағалауға қажетті деректерді жинауды, жүйелеуді, талдауды және өңдеуді жүзеге асыру; проблемаларды анықтай отырып, оларды шешудің жолдары мен тәсілдерін ұсына отырып, кәсіпорынның ішкі және сыртқы ортасы

Экономикалық ғылымдар жүйесінде зерттеу жұмысының дағдыларын пайдалана отырып, кәсіби қызметте математикалық, қоғамдық, әлеуметтік-экономикалық білімдерді, ғылыми зерттеу әдістерін, деректерді математикалық және статистикалық өңдеуді, нормативтік құжаттарды, экономикалық талдау элементтерін көрсету.

Кәсіпорынның қаржы-шаруашылық, өндірістік және коммерциялық қызметінің (бизнес-жоспарларының) жоспарларын, кәсіпорынның және оның бөлімшелерінің перспективалық және ағымдағы жоспарларын, кәсіпорынды дамытудың жалпы және функционалдық стратегияларын әзірлеу.

Академиялық мәтінмен жұмыс істеу, академиялық адалдық қағидаттары мен мәдениетін және электрондық академиялық коммуникация дағдыларын пайдалана отырып, кәсіби ортада және социумда қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде еркін сұхбаттаса алады