6B01740 Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті в Павлодар педагогикалық университеті

Педагогикалық кәсіптің жалпы сипаттамасы. Педагог мамандығының ерекшеліктері мен әлеуметтік маңыздылығы. Педагог тұлғасына кәсіби негізделген талаптар. Педагогикалық іс-әрекеттің құрылымы. Педагог тұлғасын дайындау және кәсіби қалыптастыру. Мұғалімдерді даярлауындағы педагогикалық практика. Педагогтың зерттеу қызметі. ҚР білім беру ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру. Педагогикалық жаңашылдық.

Онтогенездегі физиологиялық және психикалық процестердің негізгі заңдылықтары. Жас ерекшелікке сай ағза мүшелері мен жүйелерінің анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктері, жеке даму кезеңдерінде оларды реттеу механизмдері. Балалар мен жасөспірімдердің психикалық дамуының жас ерекшеліктері. Оқушылардың психикалық іс-әрекеті мен мінез-құлқының физиологиялық негіздері. Пубертатты кезеңнің психофизиологиялық ерекшеліктері. Оқушылардың салауатты өмір салтын, денсаулық мәдениетін қалыптастыру негіздері.

Кәсіпкерлік: тұжырымдамасы, мәні, негізгі түрлері және ұйымдық формалары. Бизнестегі бизнес-жоспарлау. Бизнестегі тәуекелдер. Кәсіпкерлік қызметті қаржыландыру. Бизнестегі кадрлар. Іскерлік операцияларды ұйымдастыру. Коммерциялық құпия және оны қорғау тәсілдері. Кәсіпкерліктің мәдениеті мен этикасы. Кәсіпкерлік қызметтің тиімділігін талдау және бағалау. Кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау және оның инфрақұрылымы.

Экология негіздері. Экожүйелер тұжырымдамасы. Адам және биосфера. Ластанудың негізгі түрлері. Атмосфераны, гидросфераны, литосфераны қорғау. Экологиялық бақылаудың объектісі ретінде әлеуметтік-табиғи экожүйе. Экологиялық қауіпсіздік, тіршілік қауіпсіздігі, биосфера ластанудың көздері мен деңгейлері, мониторинг негіздері, экологиядағы математикалық модельдер, экологиялық менеджмент пен экологиялық құқық. Еңбек қауіпсіздігі.

Латын әліпбиі мен қазақ жазуының байланысы, ерекшеліктері.1929-1940 жылдардағы жобалар. Қазақ тіліндегі латын әліпби құрамы; төл дыбыстар таңбалануы; қазақ жазуының емле ережелері. Кірме сөздердің жазылуы. Түбір сөз, қосымшалардың жазылуы. Бас әріп қолданылуы.Сөздердің бірге, бөлек жазылуы.

Ұлы дала мемлекеттігі қазақ ұлттық мемлекеттілігінің негізі. Бәсекеге қабілеттілік, прагматизм және білім табынушылық - қоғамдық сананы жаңғырту құндылықтары. «Туған жер» бағдарламасы - ұлттық патриотизмнің негізі. Зайырлы қоғам және жоғары руханилық. Тарих, мәдениет және тіл ортақтығы. Рухани жаңғыру - Қазақстанның гүлденуі, мемлекеттің және ұлттың дамуы.

Адам туралы ғылымдар жүйесіндегі педагогика. Тәрбиенің әлеуметтік шарттылығы. Жеке тұлғаны тәрбиелеу. Орта білім мазмұнын жаңартудың нормативтік-құқықтық базасы. Жаңартылған білім беру мазмұнының білім беру кеңістігі. Білім беру мазмұнын жаңарту жағдайында ата-аналармен жұмыс. Оқытудың мәні. Мақсаттандыру. Оқытудағы жоспарлау. Білім беру бағдарламаларын құрудың шиыршық тәрізді қағидасы. Оқытудағы бағалау. Жаңа сабақ форматы.

Сөз мағынасы, сөздік қор мен құрам, фразеология; лексикалық бірлік түсінігі; жергілікті тілдік ерекшелік, сөздік туралы ғылыми-теориялық сипат. Сөздің көп мағыналығы мен омоним мәселесі; метафора, метонимия, синекдоха. Антонимдер, синонимдер, омонимдер, табу, эффемизмдер, көнерген сөздер, кірме сөздер, неологизмдер мен кәсіби сөздер.

Қазақ тілі просодикасы пәні, мақсат-міндеттері, зерттелу тарихы. Екпін түрлері: сөз екпіні, тіркес екпіні, логикалық екпін. Сингармонизм: ерін және тіл үндестігі. Ассимиляция: ілгерінді ықпал, кейінді ықпал, тоғыспалы ықпал. Комбинаторлық және спонтандық өзгерістер.

Республиканың әр жерінен келген білім алушлардың қазақ тілі бойынша білімдерін тәжірибелік курс арқылы алдын ала бір жүйегеге түсіру, қазіргі қазақ тілі курсын нәтижелі оқуға, меңгеруге даярлау. Оқу сауттылығы мен жазу сауаттылығы негіздерін бекіту. Тілдік талдау жолдарының бастапқы негіздерін үйрету. Сөйлеу қолданыстарын толық игере, сауатты жазуға, әдеби тілде сөйлеуге дағдыландыру.

Қазақ тілінен бұрын меңгерген білім, дағды негіздерін жетілдіру, жоғары курстарда өтілетін ғылыми курсқа дайындау және тілдік нормаларды сақтап сауатты жаза білуге, әдеби тілде мәдениетті сөйлей білуге дағдыландыру. Сөйлемге сатылай кешенді талдау жүргізуді меңгеру.

Диагностика. Диагностика туралы жалпы түсінік. Психологиялық-педагогикалық диагностика: салыстырмалы талдау. Педагогикалық және психологиялық диагностиканың даму тарихы. Диагностикалық әдістер: байқау, психологиялық-педагогикалық эксперимент, ауызша сауалнама, жазбаша сауалнама, сараптамалық бағалау әдісі, мазмұнды талдау. Өлшеу техникасына қойылатын жалпы талаптар. Мұғалімнің кәсіби қызметін психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың этикалық нормалары. Психологиялық-дагогикалық өлшемдерді бағалау критерийлері. Психологиялық-педагогикалық диагноз.

Қазақ тілі дыбыс жүйесі, мақсат-міндеттері, зерттелу тарихы. Екпін түрлері: сөз екпіні, тіркес екпіні, логикалық екпін. Сингармонизм: ерін және тіл үндестігі. Ассимиляция: ілгерінді ықпал, кейінді ықпал, тоғыспалы ықпал. Комбинаторлық және спонтандық өзгерістер.

Көне түркі әдебиеті(ҮІ-ІХ ғасырлар), Ислам дәуірі әдебиеті, орта ғасыр әдебиеті, Алтын орда дәуіріндегі әдебиет, Қазақ хандығының құрылуы қарсаңындағы қоғамдық-әлеуметтік, саяси жағдай. 15-16 ғасырлардағы қазақ әдебиеті. Жыраулар поэзиясының тақырыптық-идеялық, жанрлық ерекшеліктері ХІХ ғ. қазақ әдебиетінің жалпы сипаты. «Зар заман» ақындары. Д.Бабатайұлы, Махамбет, Шернияз, Шортанбай, Сүйінбай, Майлықожа, Базар Оңдасұлы, Мұрат Мөңкеұлының шығармашылық мұрасы.

Фольклордың пайда болуы туралы пікірлер, фольклор жанрлары мен түрлері; ауыз әдебиетінің табиғаты мен қыры; таралу, сақталу ерекшеліктері, жанр классификациясы, қазақ фольклорының қалыптасу кезеңдері; қазақ фольклорының зерттелу тарихы.

Инновациялық білім беру технологиялары. Цифрлық құралдар: бұлтты технологиялар мен қоймалар, LMS жүйелері, онлайн сервистер мен интерактивті оқытуға арналған платформалар, бейнеконференция жүйелері, интерактивті онлайн тақталар, онлайн тестілеу және білімді бақылау сервистері, оқытуда QR кодтарын құру және қолдану. Қашықтықтан білім беру кезінде интерактивті оқыту үшін сандық құралдарды пайдалану.

Қазақ әдебиетінің алғашқы нұсқалық сипаты. Халық ауыз әдебиеті үлгілерінің жинақталуы, негіздеуші ғалым зерттеушілер. Қазақ халқының ауызша сөйлеудегі көркем әдеби шеберлігі, Ауызша тараған шығарма түрлері. Қазақ халқының ертегі, аңыз, әңгімелерінің тақырыбы, салт-дәстүр көрінісі, ауызша сөйлеудегі логикалық шеберлігінің жұмбақ, жаңылпаштардағы көрінісі. Ауыз әдебиетін дегі жанр түрлері.

Ұлы Абайдың шығармашылық мұрасы – ғасырдан ғасырға жалғаса беретін жалпы адамзаттық рухани қазына екені; Абайты тану, бағалау, мұрасын насихаттау оқыту – қоғамдық ой-санада тың серпіліс туғызып, бір мақсатқа жұмылдыратыны. Абайтану пәні арқылы ақынның қазақ әдебиетінің көшбасшысы ретіндегі сипатын, ақындық әлемін, тіл өнеріндегі қайталанбас өзгешелігі мен шеберлігінің танылуы. Білім алкшылардың кәсіби біліктілігінің жетілуіне Абайтану пәні негіз бола алатыны.

Түркі халықтарына ортақ әдебиет. Көне түркі әдебиеті. Орхон жазуындағы жәдігерліктер. «Күлтегін» жырының көркемдік ерекшеліктері. Қорқыт ата кітабы. Оғыз-наме. Әбу-Насыр әл-Фараби. Х-ХІІ ғасырлардағы әдебиет. Алтын Орда дәуіріндегі әдебиет (ХІІІ-ХҮ ғғ.). Шежірелер. Жыраулар поэзиясы. 15-18 ғ.

Қазақстандық құқықтың негіздері. Білім беру саласындағы ҚР заң актілері. «Сыбайлас жемқорлық» түсінігінің тарихи дамуы. Сыбайлас жемқорлықтың төзбеушілік идеясы. Нақты ұйымдағы, органдағы, құрылымдағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы әрекеттердің ұйымдастырушылық негіздердің түрлері. Сыбайлас жемқорлықтың қарсы саясат саласындағы нормативтік құқықтық актілер. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет: түсінігі және құрылымы.

Тұлғатану – адамтану ілімін ашатын маңызды тақырыптық мәселе; ол адамзаттық үлгілік өмір сүру негіздерін қалыптастыруда басты ұстанатын бағыт болатыны. Тұлғатануда танылушы тұлғаның болмысын, толықққанды бейнесін, табиғи жаратылысы мен өмірлік ұстанымын көрсету, өмірлік мазмұнын ашатын қызметтік, кәсіби, шығармашылық, танымдық жаратылысын жеткізу басты мақсат болатыны; тарихи тұлғаның ұлттық, мемлекеттік биіктен көрінетін өмірлік адами үлгісін беру. Ұлттық тұлғатану үлгілері болып табылатын қазақтың танымал қайраткер, ақын-жазушылардың тарихи өмірлерімен таныстыру. Үлгі болатын еңбектерімен танысу, ұстанымдарын білу; тәрибиелік маңыздылығын ашу, дәйектеу.

Ғылыми шығармашылық пен әдеби шығармашылық жұмыс жазу жолдары. Материал жинау, сұрыптау тәсілдері. Шығармашылық жұмыстық құрылымдық жүйесі, жоспар құру амалдары; негізгі бөлім жүйесі; қорытындының жазылу ерекшелігі, әдебиеттерді пайдалану, рәсімдеу жолдары.

Қазақ тілін оқыту тарихы/зерттелуі. Орыс тілді мектепте тілді оқытудың педагогика-психологиялық негіздері. Тілдік әдістемелік қолданыстар. Басқа ұлт өкілдерінің тілдік қорын негіздеу жолдары. Жазба жұмысын жүргізу әдістері. Сыныптан тыс/тіл ұстартужұмыстары.Оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастыру, кабинет жабдықтау жұмысы. Құжат жұмысы.

Зерттеу қызметін ұйымдастыру. Зерттеу қызметінің түрлері: теориялық, эксперименттік-зерттеу қызметі. Іске асыру құралдары мен формалары. Жобалық-зерттеу қызметі. Зерттеу нәтижелерін талдау және ұсыну. Академиялық жазудың құрылымы. Академиялық жазудың негізгі түсініктері мен түрлері. Академиялық мәтіндердің пунктуациясы мен емлесі. Плагиат. Автордың дәектелген материалға қатынасы. Екінші көзден алынған дәйексөз. Эссе. Баяндама. Мақалалар мен тезистер. Терминнің этимологиясы.

Пән сөйлеу коммуникациясында іскерлік қарым-қатынас қабілетін қалыптастырады және сауатты сөйлеу нормаларын меңгереді. Пәнде келесі тақырыптар қарастырылады: "Сөйлеу мәдениеті", "іскерлік қарым-қатынас", "әдеби тіл нормалары", "Шешендік шеберлік". Қарым-қатынастың мақсаты мен жағдайына сәйкес тіл құралдарын қолдану принциптері.

ХІХ ғ. поэзиясындағы әнші ақындардың шығармашылық ерекшеліктері. Шоқанның шығармашылық тұлғасы. Абай шығармашылығы. ХХ ғасырдағы әдебиет тің даму үдерісі мен бағыты: қоғамдық-саяси, әлеуметтік, мәдени жағдайлар. Діни ағартушылық бағыттағы әдебиет және оның өкілдері, қазақ әдебиетіндегі орны, шығармашылық өмірбаяндары; Алаш зиялыларының шығармалары мен ғылыми еңбектері. Кеңестік кезеңдегі қазақ әдебиеті, кезең ерекшелігі. Даму бағыты.

Қазақ тілі стилистикасы туралы ғылыми зерттеулер, теориясы. Стилистика маңызы. Зерттеу нысаны. Мәтін стилі, жазуда стильдік қолданыс әдісінің негіздері. Стиль түрлері, олардың қолданыс негіздері. Мәтін түрлері, оларға тілдік талдау жасау жолдары.

ХІХ ғасыр қазақ әдебиетінің дамуы, қалыптасуы, әдебиетшілердің зерттеулері, осы кезең өкілдерінің өмірі мен шығармашылығы. XIX ғасырдағы жаңа жазба әдебиет; XIX ғасырдағы қазақ әдебиетін зерттеудің өзекті мәселелері. Дәстүрлі айтыс өнері, қоғамдық жағдай, сал-серілер, өнерпаздылық, ақындық ерекшелік, бостандық сарыны, Шоқан, Ыбырай, Абай шығармашылығы, жазба әдебиетінің дамуы.

Қазақ тілі сөз құрау ерекшелігі, Сөздердің пайда болу жолдары. Сөзжасам теориясы, Сөзжасамдық тәсілдер, Сөзжасамдық бірліктер қызметі. Сөзжасамдық ұя құрылымы. Сөзжасамдық мағына. Мағына, мазмұн, ұғым мәселесі. Сөз таптарының жасалу теориясы мен ерекшелігі.

Инклюзивті білім беру: тұжырымдамалық негіздері. Инклюзияның бағыттары мен көрсеткіштері. Инклюзивті білім беруді ұйымдастыру шарттары. Білім беруде ерекше қажеттілігі бар балаларды педагогикалық үдерісіне енгізудің вариативті формалары. Инклюзивті білім беруді ұйымдастыру тәсілдері. Инклюзияның ресурстық, әлеуметтік кедергілері. Жалпы білім беру ұйымдарында инклюзияны ұйымдастырудың құқықтық негіздері (халықаралық, отандық нормативтік-құқықтық актілер). Инклюзивті білім берудің менеджменті.

Сөйлеу мәнерінің негізі; ғылымин ұғымдары туралы түсінік, жазбаша/ауызша сауатты сөйлеу ережесі; ақырыптар қарастырылады: Риторика тармақтары: инвенция (материал таңдау); диспозиция (матер. орналасуы); элокуция (сөздік өрнек); мемория (сөйлеуді есте сақтау); акция (сөйлеу).көпшілік алдында сөйлеу тәртібінің ерекшелігі. Сөйлеу мәнерін жалпы ұстану жолдары.

Қазақ тілі морфологиясы қарастырылады; негізін түсіндіретін грамматикалық ұғымдар (сөз, ұғым, лекска-грамматикалық мағына, грамматикалық тұлға, мазмұн, тұлғажасамдық жұрнақ, жалғау қызметі) ғылыми теориялық жақтан сипатталады. Тілдік морфемдік құрылымы ғылыми таныммен түсіндіріледі. Осы саланың қалыптасу кезеңі, ғылыми теориясы, грамматикалық категория мәселесі талданып, сөз таптарының тұлғалық өзгерісі, жүйесі қаралады.

Тіл өнерінің негіздері, сөйлеу заңдылықтарын игеру, сауатты сөйлеу қабілетін қалыптастыру. Шешендік өнердің ғылыми бағыттағы ішкі түрлері; Қазақ шешендері. Шешендік сөйлеу түрлері: көпшілік алдынада, ресми сөйлеу шешендігі, көркем әдеби сөйлеу шешегдігі, ауызекі сөйлесу шешендігі. Үлкендер мен кішілер алдындағы сөйлеу шеберлігі. Тілдік қарым-қатынас мәдениеті; сөйлеу тәртібі.

Мектептегі қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі. Әдебиетті оқыту курсының мазмұны мен құрылымы. Мектепте шығарма талдаудың ауызша/жазбаша әдіс; жанрлық ерекшеліктеріне байланысты оқыту. Әдебиетті оқытуда қажетті технологиялар. Сыныптан тыс оқу; үйірме.

Әлеуметтік-педагогикалық процесс шеңберіндегі мектеп мұғалімінің кәсіби қызметіндегі диагностиканың рөлі мен маңызы. Мұғалімнің диагностикалық қызметін жүзеге асырудың ерекшелігі; оқу процесінде психологиялық-педагогикалық әдістерді тиімді қолдануға ықпал ететін психодиагностикалық мәдениеттің компоненттері. Баланың оң ішкі әлеуетін тану және анықтау, оның адамдар мен заттар әлемімен өзара әрекеттесу процесінде оның жеке мәселелерін жаңарту.

Қазақ тілінің түрленім жүйесін ұлттық ғылыми танымдық негізбен қалыптастыру мәселесі негізгі болады. Қазақ тіліндегі 4 жалғау жүйесін, сөз табы категориясын, қосымша категориясын ғылыми тұрғыдан саралап, талдап, негіздей білуге бағыттау міндеттеледі; ғылыми парадигма, грамматикалық категория ұғымдарын кез келген білімдік аяда қабылдай біліп, талдай жасауға үйретіледі.

ХХ ғасырдағы әдебиеттің даму үдерісі мен бағыты: қоғамдық-саяси, әлеуметтік, мәдени жағдайлар. Діни ағартушылық бағыттағы әдебиет және оның өкілдері, қазақ әдебиетіндегі орны, шығармашылық өмірбаяндары; Алаш зиялыларының шығармалары мен ғылыми еңбектері. Кеңестік кезеңдегі қазақ әдебиеті, кезең ерекшелігі,көркем әдебиетке ықпалы, даму бағыты.

Орыс тілді мектептердегі қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі пәні, қарастыратын мәселелері, Әдебиетті оқыту курсының мазмұны мен құрылымы. Мектепте шығармаларды жанрлық ерекшеліктеріне байланысты оқыту. Жас ерекшеліктеріне байланысты оқыту. Әдебиетті оқыту әдістері мен технологиялар. Сыныптан тыс оқу мен сыныптан тыс жұмыстар.

Кеңестік қазақ әдебиетінің кезеңдері. Әр кезеңдегі қазақ әдебиетінің даму сипаты. Жанр табиғаты, шығарманың көркемдік әлемі: сюжет, характер, туындының жазылу тарихы, типтендіру мәселелері. ХХ ғасырдың 20-40 жылдарындағы қазақ әдебиеті. ҰОС және соғыстан кейінгі жылдардағы қазақ әдебиеті. ХХ ғ. 60-90 жылдар аралығындағы қазақ әдебиеті.

Әдебиет сөз өнері ретінде. Көркем образ. Көркем қиял. Шарттылық пен өмір шындығы. Шығарманың көркемдік әлемі. Кейіпкер және автор. Психологизм. Портрет. Диалог және монолог. Пейзаж. Уақыт және кеңістік. Сюжет. Поэзия және проза.

Әдебиеттану ғылымының негізгі және жанама салалары. Образ және образдылық., тәсілдері, жіктелуі. Мазмұн мен пішін бірлігі: Идея және оның түрлері. Сюжет пен композиция. Көркем шығарма тілі. Өлең құрылысы. Әдеби әдіс, ағым мен бағыт және стиль. Әдеби талдаудың негізгі әдіс-тәсілдері. Көркем шығарманың жанры және жанрлық түрі. образ, пейзаж, заттық әлем, психологизм.

Сөз тіркесі синтаксисі туралы түсінік. Синтаксистің объектісі. Сөз тіркесі, оның түрлері, жасалу жолдары. Сөйлем. Жай сөйлем, түрлері. тұрлаулы, тұрлаусыз мүше. Құрмалас сөйлем, оның түрлері, жасалу жолдары және аралас құрмалас сөйлем.Күрделі синтаксистік тұтастық.

Ғылыми лингвистикалық бағыттар мен мектептердің қалыптасуы. Ежелгі кезеңдегі Тіл білімі. 17-18 ғасырлардағы және Қайта өрлеу кезеңіндегі тілдің теориясы. 19 ғасырдың тіл білімі. Орыс лингвистикалық мектептері. Тіл теориясы. Тіл және қоғам. Тіл жүйе ретінде, тілдің маңызды сипаты. Тіл және ойлау. Заманауи лингвистикалық парадигма. Таным әдістері және тілді зерттеудің лингвистикалық әдістері.

Тәуелдсіздк жылдарындағы қазақ әдебиеті. ХХІ ғасырдағы қоғамдық, әлеуметтік, мәдени, ақпараттық дамудың қазақ әдебиетіндегі прозалық, пэзиялық сипаттағы көрінісі.. ХХІ ғасырдағы ақын-жазушылар. Тіл өнеріне әлеуметтік-қоғамдық, әлемдік өзгерістің әсері. Екі ғасыр аралығындағы айтыс өнері. ХХІ ғасырдағы проза, поэзияның көркемдік-идеялық сипаты.

ХХ ғасырдың 90 жылдарынан кейінгі қазақ әдебиетіндегі өзгерістер.Ұлттық бағыттағы қазақ әдебиеті сипаты. драматургия және әдебиеттану дамуы. Әдебиеттанудағы көркемдік-идеялық мәселелер.Проза-поэзияда көтерілген қоғамдық-әлеуметтік мәселелер. Жаңа дәуірдегі ақын-жазушылардың рухани, мәдени даму көрінісі, шығармаларындағы ұстанылған көркемдік тақырыптар.

Қазақ тіл білімі, ғылыми негіздері. Ұлттық тілдік құрылым. Қазақ тіліндегі сөйлем құрылысының ерекшеліктері. Күрделі сөйлем мен құрмалас сөйлем. Айырмашылығы, өлшемдік белгілері. Құрмалас сөйлем түрлерінің өзара жіктелісі.

Оқыту мен оқыту әдістемесіне өзгеріс енгізудің қажеттілігін негіздеу. Оқытуды басқару және көшбасшылық. Мектеп пен сыныптағы мәдениет. Мұғалімнің мінсіз мұғалім және оқушылардың жеке ерекшеліктері туралы пікірі. Оқудағы кедергілерді анықтау. Оқудың аффектілік теориясы. Оқушыларды ынталандыру.

Тіл біліміндегі жалпы ортақ ұстанатын қағидалар. Тіл білімінің ғылыми теория негізін қалаушы әлемдік тілші ғалымдар. Тіл құрылым туралы теориялық түсінік. ХІХ-ХХ ғасырда тіл ғылымының дамуы. Тіл ғылымының бағыттары. Ұлтаралық тілдер байланысы.ХХ ғасыр мен ХХІ ғасырдағы тіл ғылымының шектесімі. Тіл ғылымының басқа ғылым түрлерімен шектесімі.

Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Сыни ойлауға үйрету. Оқыту үшін бағалау және оқытуды бағалау. Оқыту мен оқытуда АКТ қолдану. Дарынды және талантты оқушыларды оқыту. Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқыту. Оқытудағы басқару және көшбасшылық.

Орфографиялық норма. Тыныс белгілері, түрлері, зерттелу тарихы. Сөйлем соңында қойылатын тыныс белгілер: Сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілер: үтір, жақша, сызықша, тырнақша, қос нүкте. Сөйлем соңында қабаттасып келетін тыныс белгілері.

Салғастырмалы грамматика мәселелері. Қазіргі салғастырмалы зерттеудің перспективті бағыттары. Тілдердің салыстырыла және салғастырыла зерттеу мәселелері. Фонологиялық жүйелер типологиясы. Сөзжасамдық жүйелер типологиясы. Фразеологиялық жүйе типологиясы. Морфологиялық жүйе типологиясы. Синтаксистік жүйе типологиясы.

Әлемдік әдеби үдеріс туралы кешенді білім. Батыс еуропалық әдебиеттің пайда болу, даму ерекшеліктері. Әлемдік сөз өнерінің даму тарихына әдеби шолу. Шетел әдебиеті үлгісі. Шетелдік әдебиеттегі тақырып пен идея.

Шетел әдебиетінің мазмұны мен бағыты туралы түсінік беру; Батыс және түркі әдебиетінің ақын-жазушылары, олардың шығармалары, тақырыптық-идеялық ерекшеліктері. Батыс және түркі әдебиетіндегі сөз өнерінің териялық негізін берушілер. Классикалық шығармалар маз- мұны, жанрлық ерекшеліктері.

Тыныс белгісі теориясы, қызметі. Қыстырма, қаратпа сөздер, бірыңғай мүшелердің тыныс белгілері. Оңашаланған айқындауыштың тыныс белгілері. Құрмалас сөйлемнің тыныс белгілері. Төл сөз бен автор сөзінің тыныс белгілері. Қабаттаса қойылатын тыныс белгілері.

Қазақ, орыс тілдерінің дыбыс жүйесі. Тіл біліміндегі буын және екпін мәселелері. Түбір морфема және қосымша морфема туралы түсінік. Тіл білімінің сөзжасам жүйесі. Сөз таптарының салғастырмалылығы. Сөз тіркесі мен жай сөйлем синтаксисі. Салалас және сабақтас құрмалас сөйлем синтаксисі. Тіл біліміндегі пунктуация мәселесі.

Өзгетілді аудиторияға арналған қазақ тілінде оқытпайтын мектептерде қазақ тілі мен әдебиетін оқытуда білім алушының қарым-қатынас құзіреттілігін қалыптастырып, дамытуы; ұлттық таным мәселесіне көңіл бөліп (салт-дәстүр, әдет-ғұрпы, әдебиеті мен мәдениеті, ұлттық болмыс, тарихи жады) таныту арқылы айтылым, жазылым, тыңдалым, оқылым дағдыларын қалыптастырып, дамыта алуы

Өзгетілді аудиторияға арналған қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілінің салалары мен қазақ әдебиетінің тарихи кезеңдері бойынша негізгі ұғым-түсініктерді, теориялық қағида-ережелерді білуі, түсінуі; меңгертудің тиімді жолдарын жетік игеріп, қолдана алуы.

Өзгетілді аудиторияға арналған қазақ тілінде оқытпайтын мектептерде қазақ тілі мен қазақ әдебиетін оқыту мәселесіне байланысты әлеуметтік, этикалық және ғылыми ізденістерді оқып, өзара салыстырып, тәжірибесінде қолданып, тиімді, тиімсіздігіне өз көзқарасын айтып, пайымдау бере білуі

Қазақ тілінде оқытпайтын мектептерде қазақ тілі мен әдебиетін оқытуда меңгерген теориялық-практиакалық білімін қолданып, оқыту үрдісінде кездескен оқу-практикалық және кәсіби міндеттерді оңай шеше алуы.

Оқытылатын саласы бойынша түрлі ақпарат түрлерімен жұмыс жүргізіп, оны өңдеп, интерпретация жасайды, оқытудың түрлі іс-шараларына қатысады, өз ойын білдіре алуы;

Ғылыми-зерттеу әдістерін және академиялық сауатты жазуды толық игеріп, оны қазақ тілінде оқытпайтын мектептерде қазақ тілі мен әдебиетін оқытуда тиімді пайдалана алуы

Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі мен әдебиеті және оны оқыту әдістемесінің тығыз байланысын біледі және түсінеді, сондай-ақ пәндердің байланысын түсініп, оқытуда тиімді қолдануы

Өзінің кәсіби қызметінде академиялық адалдық қағидаларын біліп, құрметтеп, мәдениеттілікті сақтай алуы

Ерекше бәләм беру қажеттілігі бар балаларды оқытудың жеке траекториялары мен бейімдеу бағдарламаларын әзірлейді.

Пән саласындағы практикалық және шығармашылық міндеттерді шешу үшін қашықтықтан және АКТ технологияларын қолдана алады.