6B01702 Орыс тілі мен әдебиеті мұғалімдерін даярлау в Mardan Saparbaev Instityty

Білім беру жүйесіндегі әдіснамалық негіздер мен даму бағыттарын кәсіби шығармашылық деңгейлері. Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды тиімді пайдалану. Қоғамның әлеуметтік-экономикалық, мәдени сұраныстарға сай әлемдік бәсекеге қабілетті теориялық білімді қалыптастыру. Білім берудегі жаңа мазмұндарды ұйымдастыру, педагогикалық іс-әрекеттің біртұтас жаңашыл бағдарламасын жоспарлау. Жаңашыл идеяларды ұсыну, кәсіби қызметтерді дамыту жолындағы заманауи технологияларды жетілдіру.

Орыс халық ауыз әдебиетінің ерекшелігі, оның ежелгі Русьтің әдебиеті мен мәдениетіне әсері, ежелгі орыс әдебиеті ескерткіштерінің өзіндің сипаты туралы түсінік қалыптастыру. Халық ауыз әдебиеті шығармаларын оқып үйрену: ән, мақал-мәтелдер, ертегілер (Қиял-ғажайып ертегілері, тұрмыс-салт ертегілері, хайуанаттар жайлы ертегілер), аңыздар. Типологиялық ұқсастықтар мен орыс фольклорының өзге халықтар фольклорымен өзара байланысы,сондай-ақ оның орыс әдебиетіне әсері, қазіргі фольклордың жағдайы, постфольклор дәстүрімен байланысы мәселелерін зерттеу.

"Орыс грамматикасының негіздері пәнін оқытудың мақсаты – орыс тілінің грамматикасы бойынша білімдерін, іскерліктерін және дағдыларын одан әрі тереңдете түсу, әдеби-ауызекі сөйлеудің коммуникативтік дағдылары және ауызекі сөйлеуді қабылдай алу, қатесіз сөйлеу, сондай-ақ жазу дағдылары грамматикалық тақырыптар бойынша жаттығулар арқылы меңгеруге және бекітуге мүмкіндік жасайды. Тілдің бұл аспектілерінің барлығы да маңызды. Сөздерді білмей, оларды сөйлем құрлымында қалай біріктіруді меңгермей, орыс тілін үйренуші адам сөйлей алмайды, яғни ол оқылатын тілді меңгермейді деп санауға болады. "

Орыс тілінің практикалық курсы пәнін оқытудың мақсаты студенттердің кәсіби қажеттіліктері шеңберінде ауызша және жазбаша сөйлеу саласындағы дағдылары мен іскерліктерін дамыту және жетілдіру. Орыс тілін тікелей меңгеру лингвист-бакалаврға қарым-қатынастың барлық салаларында қарым-қатынас жасауға мүмкіндік беретін коммуникативтік құзыреттіліктің жоғары деңгейін көрсетеді. Орыс тілі бойынша тақырыптық және білім беру стандарты шеңберінде соңғысы 12000 бірлік лексикалық минимуммен қамтамасыз етіледі, бұл ретте сөздіктің белсенді бөлігіне 7000 бірлік жатады.

«Орыс фольклоры және ежелгі орыс әдебиетінің поэтикасы» курсы мамандық студенттеріне бірінші курста оқытылып, оларды орыс әдебиетінің кейінгі бүкіл тарихын зерттеудің негізгі бағыттарымен таныстырады. Бұл бөлімнің ерекшелігі, онда екі (ауызша және жазбаша) әдебиеттің түрлері: Ежелгі Орыс әдебиеті және фольклор меңгертіледі. Бұл курсты игерудің негізгі мақсаты студенттерде жалпы орыс және фольклор туралы терең білімді орыс мәдениетінің маңызды бөлігі ретінде терең білуді, фольклор мен ескі орыс әдебиетінің қазіргі орыс әдебиетін қалыптастырудағы рөлін түсінуге, оның патриоттық, адамгершілік және эстетикалық тәрбие беруді қалыптастыр�� ��олып табылады.

Қазіргі орыс тілінің фонетикасы филологиялық білім беру жүйесіндегі кәсіби курстардың бірі болып табылады және қазіргі орыс әдеби тілінің бөлімдері арасында ерекше орын алады. Фонетиканың пәні барлық көріністері мен функциялардағы тілдің дыбыстық құралдары болып табылады, ол оқу мен жазу дағдыларын меңгерудің, нормативтік айтылу мен екпін қалыптастырудың негіз болып табылады.

Курстың басты міндеттерінің бірі - лингвистиканың терминологиялық аппаратын студенттердің меңгеруі болып табылады, курс бағдарламасында терминологиялық диктанттар қарастырылған, оларды нәтижелі жаза алу студенттерден тіл білімінің негізгі ұғымдарын талдау, түсіну және үйрену бойынша өз бетінше ұйымдастырылған жұмысты талап етеді.

Жас ерекшелік физиологиясы пәні оқушылардың физиологиялық дамуы туралы жалпы түсініктерді, оқушылардың физиологиялық дамуының негіздерін, балалар мен жасөспірімдердің өсу мен дамуының жалпы заңдылықтарын қамтиды. Пәнді оқыту барысында сыртқы орта мен мектеп кешеніне арналған гигиеналық талаптар, баланың тірек-қимыл жүйесінің маңызы, қүрылысы, қызметі, жүйке жүйесінің құрылысы, қызметі, дамуы, жоғары жүйке әрекеті, т.б. қарастырылады.

Әдебиеттегі дайындық курсы – бұл пәнді тереңдетіп оқытудың алдында жүйелі түрде қысқаша, қарапайым түрде ұсынылатын дайындық, кіріспе курсы. «Әдебиеттегі дайындық курсында» студенттерге әдебиет теориясының бастапқы курсын игеруі керек, бұл оларға басқа әдеби пәндерді игеруге, терминологиялық ұғымдар жүйесімен, көркем шығарманы лингвистикалық талдаудың ғылыми принциптерімен танысуға, кейінгі жылдары әдебиет теориясы курсында одан әрі дамуға мүмкіндік береді. Теориялық дәріс материалы міндетті түрде практикалық сабақтармен бекітіліп отырады. Әр тақырып үшін әр түрлі СӨЖ қарастырылған.

Педагогика адам туралы ғылымдар жүйесінде негізгі пәннің бірі болып табылады. Мұнда педагогиканың әдіснамалық, аксиологиялық негіздері қарастырылып, педагогикадағы мақсатты анықтау, тұлға тәрбиенің обьектісі және субьектісі, дамудың жас және дербес ерекшеліктері сынды мәселер зерделенеді. Сонымен қатар ҚР білім беру жүйесі, білім беруді жаһандандыру, тәрбие теориясы, қазіргі педагогикадағы тәрбие әдістері, формалары, құралдары, дидактика, оқыту үдерісі мен оқытудың заңдылықтары мен принциптері, оқытудың қаіргі әдістері мен құралдары, технологиясы тақырыптары қамтылады.

Әдебиеттануға кіріспе пәнінде болашақ мамандар өздері таңдаған мамандықтың негізгі бір саласына байланысты жалпы әдебиет, өнер табиғаты туралы мол түсінік қалыптастырады. Бұл пәнді өту барысында студенттер әдебиет туралы ғылымның негізгі заңдылықтары мен қағидаларын меңгереді, сол арқылы келесі сатылардағы орыс әдебиетінің тарихы, орыс әдеби сынының тарихы, т.б. әдебиетке қатысты пәндерді ғылыми тұрғыдан талдап, түсінуге мүмкіндік алады.

Бұл пәнді оқытуда орыс тілінің орфоэпиялық нормаларын, орыс екпінінің ерекшеліктерін және тілдегі сөз таптарының түрлеріне екпінді дұрыс қоя білуге қажетті негізгі білім беріледі. Орыс екпінінің күрделілігі мен көп қырлылығы бәріне белгілі. Бұл жалпы орыс екпінінің ерекшелігіне байланысты. Ол әртектілігімен, жылжымалылығымен ерекшеленеді. Орыс тіліндегі екпіннің уақыт өте келе өзгеруі мүмкін екенін де білу маңызды. Сөйлеу дыбыстық деңгейде ғана дұрыс болып қоймауы керек, айтылу (орфоэпиялық) нормаларына сәйкес болуы керек, сонымен қатар дыбыстық, интонациялық бай, дәл және мәнерлі болуы қажет. Бұл курстың жалпы адамның сөйлеу қызметінің мәселелеріне қызығушылық танытатын филологтар үшін жалпы теориялық маңызы бар.

Жалпы тіл білімі пәні гуманитарлық циклдің арнайы пәндерімен байланысты, ол студенттердің оқылатын орыс және шет тілдерін теориялық негіздерін, сонымен қатар практикалық негіздерін жақсы меңгеруі және қабылдауы үшін теориялық базисін қалыптастырады. Салыстырмалы-тарихи тіл білімінің қайнар көзі және компаративистиканың пайда болуы және оның эволюциясы XIX–XX ғғ. орыс тіл білімінде жаһандық өзгерістерге алып келді.

Ежелгі орыс әдебиетінің ерекшелігі және оны кезеңдерге бөлінуі, негізгі жанрлары мен поэтикасы туралы түсінік қалыптастыру. Орыс өлең құрылысындағы реформалармен, әдебиеттің барлық жанрлық жүйесіндегі жаңарулармен танысу. XVIII және XIX ғасырлардағы Ежелгі Русь әдебиетін, сондай-ақ шетел және орыс мәдениетін салыстыру. Өлең құрылысындағы реформалар, стильдер мен жанрлар эволюциясын мазмұн мен пішін бірлігінде талдау дағдысын қалыптастыру, терминологияны меңгеру, жанрлық жүйе мен стильдердің ерекшеліктерін білу.

"Пәннің негізгі мақсаты – қазақ халқының және Қазақстанның орыс тілді халқының тілдік менталитеті туралы білімді қалыптастыру, олардың тілдегі шындықты қабылдауы мен бейнелеуіндегі ұлттық-спецификалық тәсілдері. Этнолингвистика – тілді халықтың мәдениетімен және ұлттық сипатымен өзара қарым-қатынаста зерттейтін тіл білімінің саласы. Әрбір халықтың мәдениетіде өзіндік ерекшелік бар, мұндай ерекшелік ұлттық тілге де тән. Пәннің мазмұны этнос пен тіл, тіл мен мәдениет, Ресейдегі тілдер мен мәдениеттердің диалектілік формаларынның арасындағы өзара қарым-қатынас жүйесінен құралады. "

ХҮІІІ ғасырдағы орыс әдебиетін оқып-үйрену – біртұтас құбылыс ретінде, оның тарихи кезеңдерге бөлінуі, классицизмнің танымал ақындары мен жазушыларының іргелі туындыларды дүниеге әкелуі.

Кәсіби бағытталған шет тілі пәнінің мазмұнын анықтау қазақ тілі мен әдебиеті саласы бойынша мамандар даярлау бағытына сәйкес әлеуметтік-педагогикалық факторларды талдау негізінде жүзеге асырылады. Пәнді оқытудың негізгі мақсаты білім алушылардың объективті факторлар туралы ғылыми көзқарасының болуын қамтамасыз ету, заманауи білім берудегі шет тілін оқыту жүйесінің дамуын қалыптастыру болып табылады. Сонымен қатар студентте кәсіби тақырыпта ақпарат алмасу, қарым-қатынас жасау дағдыларын қалыптастыру, кәсіби қарым-қатынасқа жасауға қажетті ауызша сөйлеу мен жазу дағдыларын қалыптастыру, түйінді ойын грамматикалық тұрғыдан бе��імдей білу дағдысын қалыптастыру ��әнді оқытудың міндеттері болып табылады.

Кәсіби қазақ (орыс) тілі пәнін оқыту барысында қазақ тілінде (орыс тілінде) тұрмыстық, ғылыми және кәсіби қарым-қатынаста диалогтық және монологтық сөйлеуге үйрету көзделеді. Қазақ тілінде (орыс тілінде) тұжырымдамалық негізделген филологиялық білім беру, тілдің жүйесі, құрылымы және оның бірліктерінің қызмет етуі туралы іргелі білімдерді кәсіби дүниетанымын қалыптастыру мақсатында мамандық бойынша мәтіндермен жұмыс жасау үшін қолдана білу пәннің негізгі міндеті болып табылады.

"Пәннің негізгі мақсаты орыс тілінің лексикасы, фразеологиясы мен лексикографиясын қамтитын лексикология бойынша теориялық және практикалық білімді меңгеруден, лингвистикалық талдаудың дағдылары мен іскерліктерін меңгеруден тұрады. Бұл өз кезегінде тілдік сауаттылықты одан әрі жетілдіруге, орыс тілінің әдеби нормаларын толық меңгеруге мүмкіндік береді. Лексикологияның негізгі бірлігі өзіндік интонация мен мағынаға ие сөз (лексема) болып табылады және ол сөйлеу барысында дербес тұтастық ретінде қолданылады. "

Фразеологизмдер оның сөзбен қатынасындағы тілдің жанама-номинативті бірліктері ретінде. Фразеологизмдердің дифференциалдық белгілері, фразеологизация көздері, мағынасының құрылымы көрсетіледі. Компоненттерінің семантикалық тұтастығы тұрғысынан фразеологиялық бірліктердің жіктелуі, фразеологиялық бірліктердің құрылымдық типтері, фразеологияның өзекті мәселелері зерттеледі.

"Терминтанудың негізгі мәселелері. Термин тіл бірлігі ретінде. Терминтану ғылым ретінде: зерттеу объектісі мен пәні, негізгі міндеттері. Терминтанудың басқа ғылымдармен байланысы. "

«Дериватология» курсының мазмұны - бұл тілде сөзжасамдық қатынастарды зерттейтін лингвистика бөлімі. Тілдің дәлелденген бір сөздік белгілері ретінде жаңа атаулар жасау туралы ғылым бола отырып, дериватологияны ономиологияның бір бөлігі ретінде қарастыруға болады. Ол туынды және күрделі сөздерді динамикалық («сөздер қалай жасалады») және статикалық («қалай жасалады») аспектілерін зерттейді. Синхронды және диахрондық дериватологиянының ара жігін ажыратады. Алайда, іс жүзінде, сөзжасам теориясы жаңа сөздердің пайда болуын және оның пайда болу жағдайларын болжай алады, сонымен қатар тілдің дамуының осы кезеңінде үндестіктегі жаңа туындылар мен күрделі сөздерді құратын ережелерді а��ықтай алады. Дериватология теориясының негізгі түсініктері: мотивация (мотивированность) – туынды сөздің мағынасын оның компоненттерінің мағыналарына қарай семантикалық шарттылығы.

Морфонология – орыстанушылардың жаңашыл ғылыми зерттеулеріндегі ғылыми жетістіктерді зерттейтін ғылым. Орыс морфонологиялық құбылыстар мұнда құрылымдық және акцентуациялық заңдылықтармен сөзжасам және сөзөзгерім үшін ортақ жүйе ретінде берілген.

"Балалар әдебиеті" курсы көркем сөз мәдениеті мен дәуірдің әлеуметтік-тарихи, философиялық-мәдениеттанушылық ерекшелігі көрініс тапқан дүниежүзілік әдебиеттің ерекше қабатын құрайтын әлемдік балалар әдебиеті туралы білімді қалыптастыруға бағытталған. Материалды баяндаудағы хронологиялық тәсіл әр түрлі мәдени аймақтардағы балалар әдебиетіндегі жанрлардың өзара сабақтастығы мен ауысуын, проблематикасын, авторлық міндеттерді бақылауға мүмкіндік береді.

Балалар мен жасөспірімдерге арналған әдебиеттің қазіргі даму жағдайы, балалар мен жасөспірімдерге арналған әлемдік әдебиеттің дамуына айқындаушы ықпал еткен маңызды идеялар мен әдебиеттің жетістіктері туралы білімді жетілдіру. Көркем шығарманы эстетикалық тұрғыдан қабылдай алу, олардың өзара және оқырманмен байланысын рухани мәдениет контексінде түсіну.

"ХІХ ғасырдың орыс әдебиеті" курсы ұлттық мәдениетті зерделеуге және оның әдебиеттегі көрінісін оқып білуге арналған, оны дамытудың жаңа кезеңінде поэтикалық формалар мен тәсілдердің, отандық сөзөнеріндегі трансформацияның негізгі заңдылықтары туралы түсінік береді. ХІХ ғасырдағы орыс әдебиетінің отандық әдебиет пен өнердің қалыптасуындағы, олардың ұлттық ерекшелігін қалыптастырудағы, отандық тарихи процестің эволюциясы контекстіндегі маңызы

Сөзжасам – туынды және күрделі сөздердің жасалуы, құрлымы, қызметі, құрлысы және классификациясының барлық аспектілерін зерттейтін тіл білімінің бір саласы. Сөзжасам тіл туралы ғылымның ерекше бөлімі ретінде туыстас тілдердің өзара байланысы мен сөздердің құрылымдық түрлерін, олардың морфемикасы мен құрылысын, сондай-ақ олардың деривациясын (яғни сөздердің жасалуын) зерттейді.

Білім сапасы туралы түсінік. Бағалау сапаны басқару элементі ретінде. Бағалаудың дәстүрлі және қазіргі заманғы құралдары (рейтинг; мониторинг; жинақтау бағасы ("портфолио"). Оқыту сапасын бақылауды ұйымдастыру және түрлері. Бағалау, оның функциялары.

Орыс тілін оқытудың теориясы мен әдістемесі. Әдістеме орыс тілін оқытудың теориясы мен практикасы ретінде. Орыс тілі орта білім беретін оқу орындарының әртүрлі типтеріндегі оқу пәні ретінде. Орыс тілінің қазіргі мектеп курсының мақсаты, мазмұны және құрылымы. Орыс тілін оқытудың принциптері, әдістері мен тәсілдері.

Морфология – сөзді сөйлеудің бөлігі ретінде қарастыратын тіл білімі ғылымының бір саласы. Орыс тілінде біздің айналамыздағы барлық сөздерді он сөз табының біріне жатқызуға болады, олар өз кезегінде дербес, көмеші сөздер және одағайлар болып өзара бөлінеді.

Әдебиет теориясы әдебиет тарихы саласындағыдеректер мен әдебиеттерді жинақтауға, сонымен қатар нақты әдебиеттану саласындағы зерттеулерді бағыттауға, оларға танымдық перспектива беруге бағытталған.

Орыс әдеби тілінің тарихи дамуында қалыптасуы мен дамуына ықпал еткен сыртқы факторлар жүйесі оқыту объектісі болып табылады. Курс орыс халқының тілі, әдебиеті, мәдениеті, тарихы туралы ақпаратты жинақтай отырып, жалпылама сипатқа ие. Курс орыс әдеби тілі тарихының негізгі мәселелерін: орыс әдеби тілінің нормалануы мен кітаби және сөйлеу тілі элементтерінің өзара әсерін айқындауға бағытталған.

Синтаксис тілдің жоғары қабаты ретінде. Синтаксистік бірліктер. Синтаксис тіл жүйесіндегі жоғары деңгей ретінде. Синтаксис пәні мен объектісі. Сөйлем және сөз тіркесі синтаксис бірлігі ретінде. Сөйлемнің негізгі белгілері. Сөйлем синтаксис бірлігі ретінде. Сөйлемнің негізгі белгілері: мағыналық аяқталуы, интонациялық аяқталуы, грамматикалық ұйымдастырылуы.

Әдебиетті оқытудың теориясы мен әдістемесі. Әдебиетті оқыту әдістемесі ғылыми пән ретінде. Қазіргі орта мектептердегі әдебиет оқу пәні ретінде. Әдебиетті оқыту әдістемесінің дамуындағы негізгі кезеңдер.

Аталған әдебиеттің жанрлары мен стильдерінің даму мәселелерімен, философиялық және діни ағымдардың ірі өкілдерінің әдеби қызметімен танысу, шығыс пен батыстың әдеби өзара байланысын зерттеуге әртүрлі әдіснамалық тәсілдемелерді бағдарлау

Сөздер мен сөздерді біріктіру ережелерін жан-жақты зерттеу және олардан сөз тіркестері мен сөйлем құрастыру. Синтаксис пәні, оның негізгі ұғымдары. Синтаксистің фонетикамен, лексикамен және морфологиямен. Синтаксистің негізгі бірліктері: жай сөйлем мен құрмалас сөйлемдер. Синтаксистің негізгі бірліктері: қарапайым және күрделі сөйлем. Күрделі синтаксистік тұтастық. Сөз тіркесі синтаксистік бірлік ретінде және оның қысқаша тарихы. В. В. Виноградовтың сөз тіркесі туралы. Екі құрамды және бір құрамды сөйлемдер. Жай және құрмалас сөйлемдердің түрлері. Орыс ғылымы тарихындағы сабақтас құрмалас сөйлемдерді жіктеу принциптері.

"Әдеби сын" пәні-орыс классикалық әдебиеті сияқты жарқын және бірегей құбылыс екендігі, өзінің синтездік табиғатына қарай сын Ресейдің қоғамдық өмірінде үлкен рөл атқарғандығы туралы ұғым. Орыс сыншылары мақалаларының қоғамның рухани және адамгершілік өміріне елеулі әсері және бұл әсердің күні бүгінге дейін жалғасып келе жатқандығы туралы түсінік қалыптастыру.

"XX-XXI ғғ. аралығындағы орыс әдебиеті" курсы осы кезеңдегі орыс әдебиеті мен мәдениетінің жалпы сипаттамасы болып табылады және олардың пайда болу себептерін түсіндіреді. Зерттелетін материал әртүрлі. Ол проза, поэзия, драматургиядағыәдеби ағымдар мен бағыттардың (декаденттік, модернизм, авангард, символизм, футуризм, имаженизм, постмодернизм және т.б.) ерекшелігіктерін қамтиды. Бұл ретте әдеби үдеріс диалектикалық тұрғыда дамитын күрделі бірлік ретінде қарастырылады.

"Славян мәдениетінің тілдік аспектілері курсы студенттерге славян халықтарының материалдық және рухани мәдениетін зерттей отырып филологиялық пәндердің негізгі жетістіктерімен таныстыру болып табылады. Бұл теориялық-практикалық курс қазіргі кезеңдегі славян тілдері, славяндардың шығу тегі және олардың негізі отаны, праславян тілі және ежелгі славяндардың басқа халықтармен байланыстары, славяндардың ежелдегі өмірлері, славян жазбалары және ежелгі жазба ескерткіштерінің шығу тарихы туралы, славян филологиясының пайда болу тарихы туралы мәліметтер береді. "

Орыс декадансының феномені курсы ХІХ-ХХ ғасырлар аралығындағы орыс әдебиетін, мәдениеті мен өнерін танудың құрамдас бір бағыты болып саналады. Ақын -жазушылардың, драматургтердің, музыканттардың, суретшілердің, сәулетшілердің көркемдікпішін саласындағышығармашылық ізденістері олардың негізгі әдеби бағыттарын – проза, драматургия, поэзия, олардың стильдік жанрлары мен ағымдары-предромантизм, романтизм, реализм, модернизм, постмодернизм және т. б.анықтады

Қарым-қатынас және коммуникация оқу курсы сөйлеу мәдениеті мен тілдік стильдер, олардың қасиеттері мен стилистикалық мүмкіндіктері туралы ілім болып табылады, бұл жиынтығында орыс тілді немесе басқа қоғамда қарым-қатынастың сапасы мен принциптерін, қажеттілігі мен барабарлығын бірінші кезекке қоя отырып, сөйлеудің коммуникативтік сапасы және олардың стильден стильге түрленуін көрсетеді. Вербалды және вербалды емес құралдардың көмегімен қарым-қатынас жасау постулаттары тұрғысынан коммуникация принциптерін қарастыру.

Ауызша ілеспелі аударманың түсінігі және ерекшеліктері. Аударма тіларалық коммуникация актісі ретінде. Қазіргі әлемдегі аударма қызметінің ерекшеліктері. Есту арқылы аударуға жалпы дайындық. Аударма жылдамдығымен танысу.

Шетел әдебиетінің әр түрлі мәдени кезеңдердегі поэзия, драматургия және проза саласындағы маңызды тенденциялар мен құбылыстармен танысу. Әдебиет тарихы мен теориясы бойынша базалық білімді кеңейту және тереңдету.

Әдеби бағыттардың шығармашылық принциптері туралы білім, қазіргі кезеңдегі және жеке көзқарастар тұрғысынан әдеби шығармаларды түсіндірумен және бағалаумен айналысатын әдебиет бөлімі ретінде сын туралы жалпы ұғымды қалыптастыру; - тарих, саясаттану, тіл білімі, текстология, библиография сияқты аралас ғылымдардың ұғымдарын меңгеру.

Аталған әдебиеттің жанрлары мен стильдерінің даму мәселелерімен, философиялық және діни ағымдардың ірі өкілдерінің әдеби қызметімен танысу, шығыс пен батыстың өзара әдеби байланысын зерттеуге әртүрлі әдіснамалық тәсілдемелерді бағдарлау.

Стилистика және тіл мәдениеті оқу пәні нормативтік грамматикадан алынған тіл туралы мәліметтерге сүйене отырып, одан тілдік материалға деген көзқарас тұрғысынан ерекшеленеді: тіл мәдениеті мен стилистикада тілдің грамматикалық фактілері нормаларға бағыныштылығы тұрғысынан – олардың сақтауы, ауытқуы және олардың бұзылуы тұрғысынан қарастырылады.

"Бұл курстың мақсаты - әдеби көркем мәтінді талдау және түсіндіру дағдыларын одан әрі дамыту және қалыптастыру және шығармашылық сөйлеу дағдыларын дамыту. Мәтінді лингвистикалық талдау дағдыларын дамыту студенттердің лингвистикалық (филологиялық), коммуникативтік, мәдени-елтанушылық және кәсіби құзыреттілігін қалыптастыруға ықпал етеді. "

Орыс және қазақ тілдері грамматикасының жүйелі салыстырмалы сипаттамасы; салыстырылатын тілдік жүйелердің барлық деңгейлерінде ұқсастықтар мен айырмашылықтарды анықтау; салыстырылатын тілдердің құрылымы мен қызмет етуінің барлық деңгейлерінде ұқсастықтар мен айырмашылықтарды анықтау; аударма теориясының негізі ретінде мазмұндық тілдік бірліктерді пайдалануды зерттеу; машиналық аударманы жүзеге асыру кезінде салыстырылатын тілдердің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау.

Тіл теориясы пәні тіл туралы ғылымның негізгі мәселелерін баяндайды, мұндай білімсіз тіл ғылымның жекелеген бөлімдерін тұтастай түсіну мүмкін емес. Бұл курс студенттердің жалпы тілтанушылық дайындығын кеңейтеді және тереңдетеді.

Студенттерді тіл туралы ғылымның негізгі мәселелерімен, тілдің ерекше маңызды жүйесі ретінде жалпы және елеулі жеке функцияларымен және белгілерімен, лингвистиканың негізгі ұғымдарымен және терминдерімен таныстыру.

Студенттердің орфографиялық және пунктуациялық сауаттылық деңгейін оңтайландыру, орфография және пунктуациялық білім бойынша бар "олқылықтарды" жоюға ықпал ету, автоматты дұрыс жазу сауаттылығының дағдыларын қалыптастыру, орыс тілінің орфография мен пунктуациясы саласындағы теориялық білім деңгейін арттыру.

"Бұл курс Шығыс славяндарын мәжбүрлі түрде қоныстандыру территорияларын шектемей, барлық орыс говорларын сипаттауға кешенді-тарихи көзқарас тұрғысынан қарауға құрылған, бұл нақты жеке пікірлерді ғана емес, говорларды, олардың ерекшеліктерінің толық көлемде қарастыруға мүмкіндік береді. "

Аса көрнекті қазақ публицистері мен сыншыларының сыни, ғылыми зерттеулерін қарастыру; қазақ әдебиетіндегі сыншылар мен публицистердің ғылыми және әдеби, аударма мұраларын оқып білу.

Абай шығармашылығын көпшілікке тарату арқылы студенттердің әдеби ой-толғамдарын, көркем идеялары мен талғамдарын қалыптастыру, олардың арасынанАбай поэзиясын зерттеушілер мен бағалаушыларды тәрбиелеу.

 ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы орыс әдеби үдерісінің негізгі тенденцияларын интерпретациялау, дәуірдің көрнекті өкілдерінің шығармашылық ерекшеліктерін, балалар әдебиетінің ерекшелігін, жанрлардың жіктелуін саралау.  Орыс романтизмінің негізгі кезеңдерінің Ресей қоғамдық өмірікезеңдерімен байланысын сипаттау.  Шығарма бойынша өз тұжырымын ауызша және жазбаша баяндай білу.  Балалар әдебиетіндегікөркем шығармалардың (төл әдебиеттегі, орыс және шетел әдебиетіндегі) мазмұнын қамту.  Классикалық және балалар әдебиетіндері шығармаларды мәнерлеп оқу және оқылған шығармалар туралы баламен диалогтық қарым-қатынас жасау.

 Абайдың әдеби мұрасын зерттеу, абайтану ғылымының негізін қалаушы М. Әуезов туралы мәліметтерді жинақтау және қорыту.  Көрнекті сыншылардың шығармашылық қызметін, орыс сынындағы негізгі ағымдар мен бағыттарды зерделеу.  Жазбаша және ауызша сөйлеуде аннотация, рецензия, шолу, реферат сияқты әдеби-сын жанрларды қолдану.  XVIII-XXI ғғ. шетел әдебиетіндегі әдеби ағымдар мен бағыттар дамуының негізгі кезеңдері және оның дереккөздерін анықтау.  Шетел романтизмінің көрнекті өкілдерінің өмірбаянын және шығармашылығын саралау.

 Орыс тілінің лексикалық, фонетикалық, орфоэпиялық, грамматикалық нормаларының жүйесін саралау.  Ресми-іскерлік және публицистикалық стиль мәтіндердің барлық түрлерін құрастыру, редакциялау, рефераттау және жүйелеу.  Шешендік дағдыларын қолданып, көпшілік алдында сөйлеугемашықтану.  Әр деңгейдегі тілдік бірліктердің коммуникативтік мүмкіндіктерін қолдану.  Фольклор, ежелгі орыс әдебиеті мен мәдениеті тарихын ғылыми бағыттар тұрғысынан зерделеу.  Көркем мәтінді сюжет және композиция, образдар жүйесі, жанрлық ерекшелік, тілдік-стилистикалық құралдар тұрғысынан талдау.

 Мектептерде орыс тілі мен әдебиетін оқыту әдістемесінің заңдылықтарын негіздеу және қолдану.  Мектептегі оқу сабақтары мен тәрбие жұмысын жоспарлау.  Педагогикалық үдерісті басқару, оқу қызметінің нәтижелерін болжау.  Баланың қоршаған ортасын, күн тәртібін, сабақ кестесін, мектепте сабақтар мен сыныптан тыс іс-шараларды өткізуді бағалау.  Оқушылардың дене және ой еңбегіне қабілеттілік деңгейін анықтау.  Жасөспірімдердің денсаулығын және салауатты өмір салтын сақтау принциптерін ұйымдастыру.

 Орыс тілінің сөзжасамы мен морфологиясы бойынша теориялық материалды, олардың негізгі түсініктері мен терминдер жүйесін зерделеу.  Орыс тіл жүйесінің сөзжасамдық ресурстарын, соның ішінде орыс тілін оқыту тәжірибесінде пайдалану.  Орыс тілінің сөзжасамдық және морфологиялық нормаларын және оларды талдау дағдыларын қалыптастыру, жетілдіру.  Жеке форманың грамматикалық мәнін және оларды білдіру тәсілдерін анықтау.  Жазбаша және ауызша сөйлеудің грамматикалық нормаларын зерттеу: тілдік құбылыстарды анықтау, салыстыру, жіктеу және жалпылау

 Жазушылар мен ақындардың өмірбаянын, олардың шығармашылығын зерделеу.  Әдеби шығармаларды интерпретациялау, кейіпкерлерді, оқиғаларды, композицияны, тақырыпты, проблематиканы салыстыру.  Әдебиет теориясының ерекшелігін кешенді ғылыми пән ретінде қарастыру, терминологиялық аппаратты саралау.  Көркем мәтінді интерпретациялаудың заманауи әдістері туралы теориялық- практикалық білімді көрсету.  Алынған білімді ғылыми зерттеулерде қолдану.

 Орыс әдеби тілінің синтаксисі мен тарихы бойынша теориялық материалды жинақтау, қорытынды жасау.  Орыс әдеби тілін дамыту үшін жазушылар мен ғалымдардың реформаторлық қызметінің маңызына баға беру.  Негізгі ұғымдар мен терминдерді, тарихи тіл білімінде қабылданған мәтіндерді талдау және интерпретациялау тәсілдері мен әдістерін пайдалана отырып, X-ХХ ғғ. орыс әдебиеті шығармаларының мазмұны мен формаларының ерекшеліктерін ашып көрсету.  Негізгі синтаксистік бірліктерді, олардың түрлерін ажырату және талдау.  Орыс тілінде сөйлеу әрекетін жетілдіру және үнемі дамыту.

 Қазақ және орыс тілдерініңклассификациясының принциптерін анықтау.  Қазіргі лингвистика проблематикасына бойлау және лингвистикалық проблемалардың себептерін талдау.  Лингвистикалық және әдеби тұрғысынан талдау дағдыларын қалыптастыру.  Аударма әдебиетпен, анықтамалық материалмен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру.  Тіл мен қоғамның, тіл мен ойлаудың, тіл мен сөйлеудің байланысын, тілдердің өзара әрекеттесуін, олардың даму заңдылықтарын байланыстыру.  Қолданыстағы әдістемелер негізінде классификация критерийлерін анықтау және зерттелетін объектілерді жүйелеу.

 Мәтіннің сипаты мен қойылған мақсатына қарай әрқилы оқу түрін қолдана отырып, мамандық бойынша кезкелген мазмұндағы мәтінді оқу және түсіну.  Тілдік коммуникацияның экстралингвистикалық шарттарына сәйкес лексика-грамматикалық, стилистикалық бірліктерді іріктеуді жүзеге асыру.  Кәсіби саладағы өзекті тақырыптар бойынша ғылыми, іскерлік, публицистикалық стильде ой-пікірді дұрыс жүйелеу және түсіндіру.  Ресми және жартылай ресми қызметтік-іскерлік әңгімелесулер, орыс, ағылшын тілдері этикетінің ережелеріне сәйкес келіссөздер жүргізу.  Сала және мамандық шеңберінде оқу-ғылыми материалдарды, қызметтік-іскерлік құжаттарды сауатты ресімдеу.

 Өз ғылыми ұстанымын дәлелдеу, тілдің негізгі құрылымдық элементтері мен қабаттарын ажырату, тілдік бірліктердің өзара байланысын пайымдау.  Тілдің белгілі классификациясын ажырата алу.  Фонетика пәнінің анықтамасын, сипаттамасын, оның өзге ғылымдармен байланысын, фонетикада қолданылатын зерттеу әдістерін саралау.  Орыс тілі фонетикасының лингвистикалық ерекшеліктері, оның даму тенденциялары туралы зерделеу.  Сөйлеу барысында алынған теориялық білімді қолдану.  Өзін-өзі дамытуға, біліктілік пен шеберлікті арттыруға дайын болу.

 Орыс тілі мен әдебиетін оқытудың ерекшеліктерін саралау, оқушыларды критериалды бағалаудың мақсаттарын, принциптерін анықтау.  Тілдік материалды өз бетінше таңдау, жас ерекшеліктерін ескере отырып бағалауда нақты аудитория мен сала үшін сабақ уақытын дұрыс жоспарлау.  Әр түрлі лингвомәдениеттердегі оқушылармен байланыс орнату.  Тіл және әдебиет бойынша оқу сабақтары мен сыныптан тыс жұмыстарды өткізу қабілетін көрсету.  Орыс тілі мен әдебиеті бойынша сабақтар, сыныптан тыс іс-шаралар өткізу үшін оқу-әдістемелік материалдарды дайындау.  Оқыту нәтижелерін бағалау үшін заманауи АКТ-құралдарын қолдану.

 Владеть знаниями в области теории педагогической науки;  формировать умения и навыки интегрировать знания из различных предметных областей в решении педагогических задач;  владеть навыками и умениямиэлектронного обучения, чтопозволит повысить разностороннюю профессиональную квалификацию в соответствии с интересами работодателей;  развивать умения и навыки применения инновационных технологий,усиливающих связи между ветвями образования разного уровня;  контроль над знаниями и умениями использования знаний межпредметных дисциплин дляинтеграции в систему мирового научно-образовательного пространства;  навыки и умения межпредметных дисциплин позволяютсоздать оптимальные в экономическом плане образовательные системы и повысить уровень образовательной корпоративности;  накопление большого объёма знанийпредполагает умение их использовать в повседневной жизни, ведет к социальному партнерству и педагогическому сотрудничеству.

 Деңгейлік және функционалдық стилистиканың мәселелері мен нормалық ауытқуларды талқылау.  Көркемдік мәтіннің идеялық-тақырыптық мазмұнын талдау тәсілдерін білу, стилистикалық терминологияны орынды пайдалану.  Әр түрлі ақпаратты мәтіннен таба білу:лингвистикалық талдау барысында – грамматикалық, лексикалық, стилистикалық ақпарат; әдеби талдау барысында – мазмұндық ақпарат (композиция, образдар, характерлер жүйесі);идеялық-тақырыптық талдау барысында – мағыналық ақпарат (сезім, эмоция, адамгершілік-философиялық мәселелер)  Ғылыми зерттеулер мен тәжірибеде орыс стилистикасы мен тіл мәдениетінің жетістіктерін қолдану.

 Әдебиеттану терминдерін талқылау және ақпарат көзінің электронды картотекасын, библиографиялық сипаттамасын құрастыру.  Көркем мәтінді талдау әдістемесін қолдану.  Әр түрлі құжаттарды (мәтіндік, электрондық, аудио және бейнефайлдар, изоматериалдар және т.б.) өз бетінше табу.  Орыс әдебиетінің дамуындағы негізгі бағыттарды (классицизм, сентиментализм), әдебиеттегі тарихи оқиғалардың хронологиясын, қарастырылатын кезеңнің мәдениетін зерттеу.  Әдебиет бойынша негізгі терминдер мен категорияларды тұжырымдау.

 Оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беру жүйесін ақпарттандыру.  Жан- жақты дамыған, заман талабына сай тұлғаны қалыптастыру.  Дербестік, мақсаттылық, шығармашылық, бастамашылыққа бағыттайтын инновациялық технологияларды меңгеру.  Оқыту үдерістерін ізгілендіру.  Білім алушылардың білімін бақылаудың жаңа әдістерін қолдану.  Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды меңгеру.  Топпен жұмыс жасау, сыни тұрғыда ойлау, жобалау, интеграциялану жұмыстарын жүргізе білу.  Зерттеу жұмыстарын жүргізу, нәтижелерін талдау және сипаттау.