6B02320 Филология: қазақ филологиясы в Қазақ-Орыс Халықаралық Университеті

Сандық сауаттылық - бұл сандық технологиялар мен Интернет ресурстарын қауіпсіз және тиімді пайдалану үшін қажет білім мен дағдылардың жиынтығы. Цифрлық сауаттылықтың құрамдас бөлігі - бұл онлайн қауымдастықтарға кіру және әртүрлі желілермен жұмыс істеу кезінде студенттерге жеке өмірінде қолданатын және пайдаланатын басқару туралы ақпарат.

Лингвистикаға кіріспе курстары студенттердің теориялық және практикалық қызметін қалыптастыруға арналған: лингвистикалық саладағы жалпыланған білім мен тұжырымдамаларды практикалық шет тілдік іс-әрекеттерге экстраполяциялау, нақты лингвистикалық құбылыстарды талдау, ұқсас және әртүрлі тілдердің әртүрлі түрлерін анықтау, оңтайлы тиімді тілдік әдістерді пайдалану нақты тілдік материалдарды зерттеу.

Студенттерге ғылыми шығармашылық методологиясын ұсыну мәселесі, ғылыми жұмысты ұйымдастыру, ғылыми таным әдістерін қолдану және экономикалық қызмет тәжірибесінде логикалық заңдар мен ережелерді қолдану зерттеледі. Пән ғылыми шығармашылықтың күрделі механизмін, оның жұмыс істеу принциптерін түсінуге үйретеді, ойлаудың ғылыми түрін жасайды. Пәнді оқу студенттерді өзіндік ғылыми жұмысты жоспарлауға, ұйымдастыруға және жүзеге асыруға дайындайды.

Әдебиет теориясы - әдебиеттану ғылымының сөз өнерінің табиғатын, оның әдістері мен методологиясын, әдеби процесс, рухани-эстетикалық құндылықтар заңдылықтарын зерттейтін саласы.Әдебиет теориясы осы бағыттағы заңдылықтар мен қағидаларды жүйелеп, поэтикалық, прозалық және драмалық көркем шығармалардың табиғатын тануға қызмет етеді. Әдебиет теориясы ұғымдар мен терминдердің, ғылыми қағидалар мен ережелердің құрғақ жиынтығы емес, ол — сол арқылы көркем әдебиетті барлық қырынан жан-жақты ашып көрсетудің құралы болып табылады.

Қазақ фольклорын жеке пән ретінде оқыту арқылы халқымыздың сан ғасыр бойына жасаған рухани мәдениеті – фольклорлық мұраларды терең, жан-жақты таныстыру мақсат етіледі. Мазмұн-мәні терең, әрі көркем халық әдебиетін аса бағалы байлық ретінде оқыта отырып, оның өзінше сыр-сипатын танытып, жастарға тағлым беру көзделеді.

Тіл білімінің жаңа мағыналы туынды сөздердің қалыптасуы мен мағыналық дамуын, жасалу тәсілдерін зерттейтін саласы. Зат не құбылыс туралы ұғым тілде таңбаланып, сөзжасамдық процесс негізінде атау ретінде танылады. Сөзжасамның зерттеу нысанына атаудың жасалуы, қалыптасуы, ұғымда қалыптасқан бейненің тілдік таңбасы, туынды сөздің жасалу сипаты, әдіс-тәсілдері, жаңа мағынаның ішкі құрылымы, т.б. жатады. Қазақ тілінің сөзжасам жүйесі атаудың қалыптасуымен қатар, мағынаның дамуын, ұғым-мағына - атаудың кешенді бірлігін қарастырады.

«Қазақ диалектологиясы» пәні – аса қажетті лингвистикалық пәндердің бірі, тіл білімінің белгілі бір тілдегі диалектілік ерекшеліктерді, олардың шығу тегін, таралу сипатын, ұлттық және әдеби тілге қарым-қатынасын зерттейтін саласы.

Тіл білімінің жаңа бағыттары пәні - этнолингвистика,психолингвистика,социолингвистика,когнитивтік лингвистика және лингвомәдениеттану т.б. тіл білімінің заман талабына сай туған жаңа салаларын зерттейді. Қазіргі таңда қазақ тіл білімінің мәселелері осы бағыттардың негізінде зерттеліп,қазақ тілінің жүйелі-құрылымдық қызметімен қатар, танымдық қызметтерінің шеңбері кеңейе түсті.

Пән кәсіби қазақ (орыс) тілінің қызмет ету ерекшеліктерін, тілдік жүйені және стилистикалық ресурстарды лексика-грамматикалық деңгейде қалыптастырады. Студент іскерлік қарым-қатынастың тілдік ерекшеліктерін білуі, кәсіби қызмет саласындағы өзекті тақырыптарға ғылыми, іскерлік, публицистикалық стильдердің пікірлерін дұрыс түсіндіре білуі, кәсіби іс-әрекет аясында оқу-ғылыми жұмысты дұрыс рәсімдеу дағдыларын қолдана білуі тиіс

«Кәсіби бағдарланған шетел тілі» курсы студенттердің сөздік қарым-қатынастарын шет тілінде бағдарлама шеңберінде үйретуді, студенттерге нақты мәтіндік контекстте грамматикалық, лексикалық және құрылымдық үлгілерді пайдалануға бағынатын ережелерді түсінуге көмектесу болып табылады.

Тіл білімінің жаңа мағыналы туынды сөздердің қалыптасуы мен мағыналық дамуын, жасалу тәсілдерін зерттейтін саласы. Зат не құбылыс туралы ұғым тілде таңбаланып, сөзжасамдық процесс негізінде атау ретінде танылады. Сөзжасамның зерттеу нысанына атаудың жасалуы, қалыптасуы, ұғымда қалыптасқан бейненің тілдік таңбасы, туынды сөздің жасалу сипаты, әдіс-тәсілдері, жаңа мағынаның ішкі құрылымы, т.б. жатады. Қазақ тілінің сөзжасам жүйесі атаудың қалыптасуымен қатар, мағынаның дамуын, ұғым-мағына - атаудың кешенді бірлігін қарастырады.

«Жалпы тіл білімі» пәнінің мақсаты студенттерді қазіргі заманғы отандық және шетелдік лингвистикадағы тілдердің, бағыттар мен мектептердің негізгі және өзекті теориялық мәселелерімен, сондай-ақ ХХ ғасырдағы негізгі лингвистердің түпнұсқалық еңбектерімен таныстыру болып табылады.

Тіл мен әдебиеттегі сандық технология - Қазіргі білім беру жағдайында электронды құрал-жабдықтарға негізделген ақпараттық технологияларды, сандық білім қорының біртұтас жиынтығын, интерактивті тақта мен ғаламтор желісі мүмкіндіктерін, т.б. пайдаланбай, солардың көмегіне сүйенбеу мүмкін емес, бұл пән заманауи IT технологиясындағы жаңалықтардың тіл біліміне, әдебиетке енуін сипаттайды.

Пән студенттерге баспасөз тілін, телерадио коммуникациясы мен мәдениетін үйрете отырып, ауызша және жазбаша жұмыстардың лексикалық, грамматикалық, синтаксистік жағынан дұрыс болуын, тілі мен стилі жағынан жатық әрі сауатты болуын меңгертеді

Қашықтан оқыту технологиясы және әдістемесі – оқу үрдісі кезінде оқып үйренушілер мен оқытушылар арасында интерактивті өзара іс-әрекетте оқытылып, материалдың негізгі көлемін оқып үйренушілерге жеткізуді қамтамасыз ететін, оқылған материалдарды меңгеру бойынша, сонымен бірге оқу үрдісі барысындағы оқып үйренушілердің өз бетімен жұмыс істеуіне мүмкіндік беретін ақпараттық технология.

Қазақ драматургиясының даму үрдістері, ерекшелігі, драмалық шығармалардағы замана шындығының көрініс табуы, пьесалардың жаңашылдығы мен дәстүр сабақтастығын ұстануы, идеялық-мазмұндық ізденістері, тіл, стиль, мәселелері қарастырылып, драматургияның қазіргі даму бағыттары мен көркемдік тұтастығы турасында айтылады.

Пән кәсіпкерлік және көшбасшылық теориясы саласындағы базалық түсініктерді анықтайды. Кәсіпкерлік қызметті ұйымдастыру ерекшеліктерін сипаттайды. Студенттер әмбебап жеке қасиеттердің белгілі бір жиынтығына ие болуы, алға қойған мақсатқа жету үшін үлкен ұжымды жүргізу қабілетіне ие болуы, басқару жағдайында ең тиімді стильді таңдай білуі, кәсіпкерлік және көшбасшылық саласында алған білімдерін көрсете білуі тиіс.

Орыс тілі грамматикасын,оның салалары мен обьектісін,түрлерін, категорияларын қазіргі әлемдік тіл білімі тұрғысынан зерделеу, зерттеу.

Лингвистикалық семантика табиғи тіл бірліктерінің, яғни морфема, сөз, сөз тіркесі, фразеологиялық бірліктер мен сөйлемдердің мағыналарын қарастырады. Мұндай бірліктер грамматикалық және лексикалық қасиеттері жағынан да семантикалық талдау нысаны бола алады

Қазақ тілінің тарихи лексикалық қоры мен құрамын, толығу жолдары мен жүйесін, фонетикалық өзгерістердің рөлін, этимологиялық және этнолингвистикалық ерекшеліктерін, сөзжасам жүйесін, грамматикалық құрылымындағы тұлғалық және қызметтік, мағыналық өзгерістердің себеп-салдарын, сөз және сөйлем құрылымының сипатын ғылыми негіздеп оқыту.Тарихи грамматиканы зерттеудің объектісі тек сөйлеу тіліндегі ғана емес, сонымен бірге бүкіл тіл жүйесіндегі тарихи өзгерістер. Тіл жүйесінің өзгерістері мен заңдылықтары ежелгі әдебиет ескерткіштері, сөз сөйлеу, топонимикалық, ономастикалық дереккөздер, сонымен қатар басқа да қосымша тарихи фактілер негізінде анықталады.

Функционалдық сауаттылық – жеке тұлғаның әлеуметтік, мәдени, саяси және экономикалық қызметтерге белсене араласуы және өмір бойы білім алуына ықпал ететін базалық факторы, яғни бүгінгі жаһандану дәуіріндегі заман ағымына қарай ілесе отырып, меңгерген білімді тұрмыс тіршілікте қолдана алуы мен жетілдіре отыруы.

Әлем әдебиеті пәнінің мақсаты - Әлемдік әдебиеттің аса үздік үлгілерінен дәріс беру, әлем әдебиетінің тарихи-әдеби дәуірлерін, шешендік өнер тарихи және философиялық проза талаптарына сай келетін құндылықтарын таныту. Әлем әдебиетінің классикалық үлгілері, танымал шетел ақын-жазушыларының үздік туындыларын тарихи тұрғыдан сипаттау.

Тәуелсіздік алған жылдардағы ұлттық әдебиеттегі көркемдік қуаты ерен, парасат-пайымдау толғамы терең ерекше шығармалардың генезисі, стилистикасы, поэтикасы, сөз өнерпазының көркемдік-философиялық дүниетанымы, жанрлық, тақырыптық, тілдік-стильдік, ғылыми-танымдық ерекшеліктері, адам-табиғат қарым- қатынастары жаңаша талданады.

Латын тілі пәнінің мақсаты - мақсаты жанжақты маман дайындау, дайындық маманның лингвистикалык, коммуникативтік, лингводүниетанымдық проффесионалды-адаптивтік компетенциясының құрылуын қарастырады. Латын тілін үйрету - болашақ филологтарды лингвистикалық дайындаудың кұрамды 6өлiгi.

Пән қазақ тілін оқыту әдістемесіндегі жаңа технологиялармен, оқыту әдістемесінің тарихы, дамуымен, қазіргі қазақ педагогтарының шығармаларымен таныстырады.

Қазақ әдебиетін оқытудың жаңа технологиясы - қазақ әдебиеті пәнін оқыту барысында қолданылатын оқытудың түрлері мен жаңа технологияларға аса мән беру, жаңа технология түрлерін сабақ үрдісінде қолдану.

Стилистика– тіл білімінің, тілдің көркемдегіш амал-тәсілдерін, қолданылу аясын, қатысымдық әрекет-қызметін зерттейтін саласы. Стилистика тілдің фонетикалық, лексикалық, грамматикалық тәсілдерді қолдану принциптерін реттейді, сөйлеу процесінде тілді пайдаланудың заңдылықтарын қарастырады, сондай-ақ тілдік амал-тәсілдер мен стилистикалық мүмкіндіктер арқылы коммуникативті-прагматикалық, эстетикалық қызметті үйретеді.

Ақтөбе өңірінің майталман жазушы, ақын, жырау-жыршыларының шығармашылығы мен өмірімен таныстырып, батыс өңірде қалыптасқан әдеби орта туралы теориялық білім беріледі.

Оқу курсында қолданбалы терминология мәселелері әр қырынан қарастырылады. Терминологияны нормалау, терминологиялық норма ұғымдары және терминологиялық норманың өлшемдері, терминологияны реттеу теориясының метатілі, терминжасамдағы терминшінің рөлі айқындалады. Қолданбалы терминологияның іс-әрекет бағыттары, терминтану мектептері туралы мәліметтер беріледі.

кең филологиялық мәселелер бойынша зерттеулер жүргізетін ғылыми топтардың жұмысына қатысу мүмкіндігі

Көпұлтты, және көпконфессиялы қоғамда сындарлы диалог жүргізу дағдыларын меңгеру.

ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып және ақпараттық қауіпсіздіктің негізгі талаптарын ескере отырып, ақпараттық және библиографиялық мәдениет негізінде кәсіби қызметтің стандартты міндеттерін шешуге қабілетті болу

заманауи техникалар мен әдістемелерді қолдана отырып, басқа мамандар жүргізген ғылыми зерттеулердің нәтижелерін талдай және жалпылай білу

схемалар, диаграммалар, графтар, графиктер, формулалар, кестелер түрінде ұсынылған Әлеуметтік, этикалық және ғылыми пайымдауларды ескере отырып пайымдауларды қалыптастыру үшін ақпаратты жинау мен интерпретациялауды жүзеге асыра білу

таңдаған нақты филология саласы бойынша оқу сабақтары мен практикаларын өткізуде терең білімді көрсету қабілеттілігі

Жаңа білімдер мен дағдыларды игеруге, кәсіби қызметті жүзеге асыруға, сондай-ақ көшбасшылық қасиеттерді дамытуға дағдылану.

басқа халықтарға гуманистік көзқарас, рефлексия және эмпатия көрсету қабілеті, Академиялық адалдық принциптері мен мәдениетінің маңызын түсіну

толыққанды әлеуметтік және кәсіби қызметті қамтамасыз ету үшін дене шынықтырудың әдістері мен құралдарын қолдана білу

Тіл туыстығын және оның басқа тілдермен типологиялық қарым-қатынастарын, сондай-ақ тілдерді дамыту үрдістерін зерттеудің аспектісі мен кешенді көзқарасын білу.

өзінің кәсіби қызметінде мемлекеттік, орыс және шет тілін қолдану

оқытуда лингвистикалық және әдеби материалды қолдана білу, филологиялық білімді аудару, әр түрлі мәтінге білікті түсінік беру

кәсіби қызметте жаңа идеяларды дамыта отырып, теориялық және практикалық білімді өз бетінше зерттеу және қолдану мүмкіндігі