7M02202 Тарих в Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті

Пән ауызша тарихтың әлеуметтік және гуманитарлық ғылымдар жүйесіндегі орнын зерттеуге, ауызша тарихтың анықтамалары, тақырыптық өрісі, тұжырымдамалық және әдіснамалық көзқарастарымен танысуға бағытталған; ауызша тарихи дерек көздерін құру, құжаттау және мұрағаттау, ауызша мұрағаттарды қалыптастыру мәселелерін зерттеу; курс барысында білім алушылар ауызша тарихи деректерді сыни тұрғыдан талдау және бағалау дағдыларына ие болады.

Пән мұражай туралы тарихнамалық зерттеулерді зерделеуге, музеологияның негізгі теориялық аспектілері, мұражай теориясы мен практикасындағы инновациялық тәсілдер туралы білімді , құжаттама, тарихи, мәдени және табиғи мұра объектілерін зерттеу, музейлерді ақпараттандыру, музей іс-шараларының білім беру және рекреациялық бағыты саласын игеруге бағытталған.

Пән тарих әдіснамасын дамытудың негізгі кезеңдерін, олардың сипаттамалық ерекшеліктерін, тарихтың негізгі тұжырымдамалық үлгілерін, қазіргі әдіснамадағы бағыттарды, пәнаралық көзқарастар мен жаңа зерттеу парадигмаларын қалыптастыру процесін зерделеуге; әдіснамалық тұрғыдан әр түрлі көзқарастар мен олардың интерпретацияларын анықтау, олардың өзара байланыстағы тарихи үрдіс теориясының әртүрлі деңгейлерін, тарихи зерттеудің дәстүрлі және заманауи әдістерін қарастыруға бағытталған.

Пән білім алушыларды мемлекеттегі өмірлік маңызды демографиялық үдерістердің нақты және ықтимал қауіптерден қорғалу жағдайымен таныстыруға, Қазақстанның демографиялық қауіпсіздігі деңгейін бағалауды зерттеуге, демографиялық әлеует тұрғысынан республикадағы қазіргі демографиялық жағдайды талдауға, осы саладағы қауіп-қатерлерді және қатерлерді анықтауға, демографиялық қауіпсіздік деңгейін талдау және бағалау үшін бағалау критерийлерінің индикативтік жүйесін пайдалануға, қауіп-қатерлерді болдырмау мақсатында оңтайлы шешім қабылдау қабілетіне бағытталған.

Пән негізгі тарихи аспектілер, теориялық ережелер, технологиялар, операциялар, ғылыми зерттеулер мен жобаларды жүргізудің практикалық әдістері мен тәсілдері бойынша білім алуға бағытталған, отандық және шетелдік ғалымдардың қазіргі жетістіктері негізінде ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, ғылыми зерттеу және жоба, ғылыми іздеу, талдау, эксперименттеу тақырыбын таңдау дағдыларын меңгеру.

Пән мигранттардың бейімделу процестерінің құрылымын түсінуге; бейімделу процестерінің факторлары мен нәтижелерін талдау; еуропалық көші-қон тарихымен және ішкі және сыртқы мигранттардың бейімделу мәселелерін шешудегі тәжірибесімен танысу; жаңа әлеуметтік тәжірибелерді жобалаудағы тәжірибелік дағдыларды игеруге бағытталған.

Пән жоғарғы білім беру мекемесіндегі біртұтас білім беру және тәрбие үдерісі туралы негізгі теориялық базаны меңгертуге бағытталған, ол педагогтың кәсіби құзыреттіліктерін дамыту үшін басты негіз болып табылады. Курс мазмұны ғылыми-педагогикалық іс-әрекет саласында педагогикалық мәселелерді нәтижелі шешу қабілетіне ие және де жаңартылған білдім беру мазмұны бойынша білім негізінде оқыту мен тәрбиелеу үдерісін жүзеге асыра білетін бәсекеге қабілетті тұлғаның қалыптасуға негіз болады.

Пән психологиялық жағдаяттарды талдау, басқару ерекшеліктерін зерттеу, психологиялық жай-күйді диагностикалау және болжау, бағыныштық іс-әрекет бағдарламаларын құрастыру, диагностикалық құралдарды құру, менеджерлерді үйретудің белсенді әдістерін құрастыру арқылы заманауи басқарушылық іс-әрекеттің психологиялық тетіктері мен ұйымдарда адамдардың әрекетін басқару жүйесі бойынша білімдерін қалыптастыруға бағытталған.

Пән білім алушының зерттеу құзыреттілігін қалыптастыруға, ғылыми зерттеулер әдіснамасының жалпы санаттарын, ұғымдары мен қазіргі заманғы тұжырымдамаларын меңгеруде теориялық және практикалық дайындыққа бағытталған. Пәнді зерделеу нәтижесінде білім алушы ғылыми қызметті ұйымдастырудың негізгі қағидаттарын, ғылыми зерттеу құрылымының компоненттерін, ғылыми танымның жалпы әдістерінің заңдылықтарын және оларды қолдану ерекшеліктерін түсінуін, Академиялық хат үлгілері – мәтіндерін жасау және түсіндіру қағидаттарын меңгеруін көрсетуі тиіс.

Курс пәнаралық Тарихи синтездің қалыптасуы мен дамуының әртүрлі кезеңдерін көрсететін әдіснамалық және нақты-тарихи зерттеулерді зерделеуге бағытталған; пәнаралық тәсілдің ерекшеліктерін талдау; тарихтағы әлеуметтік-гуманитарлық және жаратылыстану пәндерінің әдіснамасын, әдістемелік тәсілдері мен тәсілдерін, әдістемесін қолдану.

Пән қазіргі халықаралық қатынастардың теориялық және әдіснамалық негіздерін игеруге, жаһандану жағдайында халықаралық аренада болып жатқан негізгі үрдістер мен үрдістерді ашуға, қазіргі халықаралық қатынастардың тенденцияларымен және халықаралық қатынастарды зерттеудегі өзекті мәселелермен танысуға, тәуелсіздік үшін теориялық материалдарды қолдануға бағытталған.

Пән 1917 ж.революциядан кейінгі Қазақстанның саяси және әлеуметтік-экономикалық дамуы, Қазақстан егемендігінің қалыптасу кезеңдері, сыртқы саяси және сыртқы экономикалық байланыстардың дамуы, Қазақстанның нарықтық экономикаға көшуінің негізгі кезеңдері сияқты Қазақстанның қазіргі заман тарихының іргелі мәселелері туралы жүйелі білім алуға бағытталған. Пәнді оқу барысында алған білім магистранттарға дереккөздерді талдауға және өздерінің зерттеу жұмыстарына тарихнамалық шолуларды жазуға көмектеседі.

Пән халықаралық интеграциялық бірлестіктердің, ірі халықаралық үкіметаралық және үкіметтік емес ұйымдардың, халықаралық институттардың тарихын; халықаралық қатынастар теориясының қазіргі концепциялары – либерализм, реализм және модернизм зерттеу әдістемесі бойынша терең және жан-жақты білімді қалыптастыруға бағытталған. Пән магистранттардың халықаралық институттар мен ұйымдардың тарихы, олардың интеграция мен жаһанданудың қазіргі заманғы нақты жағдайында жұмыс істеуі, макроөңірлік деңгейдегі халықаралық саяси өзгерістердің динамикасын түсіну, халықаралық институттар мен ұйымдардың тарихы саласындағы; жаһандық үрдістер мен қайта құрулар, сондай-ақ халықаралық ұйымдардың қызметіне сыни талдау жасау білім дағдыларын дамытуға бағытталған. Пәннің негізгі мәселелерін оқу барысында магистранттар өздерінің ғылыми зерттеулерімен жұмыс істеу барысында халықаралық институттар мен ұйымдарды талдау кезінде қажетті құжаттарды, арнайы әдебиеттерді, анықтамалық материалдарды және т.б. табу дағдысын қалыптастырады.

Пәнді оқу барысында білім алушылар аймақтың тарихи-мәдени мұрасын зерттеу теориясы мен әдіснамасын, Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени ескерткіштерінің құрамын анықтау және оларды болашақ ұрпақ үшін сақтау мәселелерін қарастырады, мәдени мұраны қорғау туралы заңнамалық және нормативтік құжаттарды қарастырады, мұрағат және мұражай қорларымен жұмыс істеу, ашық аспан астындағы мұражайлар құру дағдыларын алады.

Пән жергілікті қауымдастықтың «ұжымдық өмірбаянының» құрылымын, адам қауымдастықтарын зерттеудің негізгі тәсілдерін: индивид және әлеуметтік орта жағынан, жергілікті тарихтағы пәнаралық байланысты зерттейді.

Пән заманауи тарихи білім берудің негізгі мәселелері туралы білім алуға бағытталған, оларды шешуге білім беру технологиялары; тарихи білім беруде білім беру технологияларын қолданудың логикасы мен техникасы; білім берудің жаңартылған мазмұнының контекстінде тарихи пәндерді оқытудың қазіргі заманғы білім беру технологиялары туралы түсініктерді қалыптастыруға; заманауи білім беру технологияларын пайдалана отырып, жоғары мектепте тарихты оқытудың практикалық дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

Пән тарих әдістемесінің негізгі мәселелері, қазіргі ғылымда қалыптасқан тарихи таным әдістерінің жүйесі туралы терең және жан-жақты түсініктерді қалыптастыруға бағытталған. Пәнді оқу барысында қазіргі тарихнамада бар тарихи жадының негізгі ұғымдарымен, пікірталас мәселелерімен, жад және тарихи саясат мәселелеріне заманауи тәсілдермен танысу, сонымен қатар магистранттардың теориялық білімдерді, қазіргі мемориалдық парадигма саласы, фактілік материалды меңгеру және тарихи жадымен жұмыс істеу принциптерін тәжірибеде бекіту білім алынады. Пәнді оқу процесінде мемориалдық парадигманың концептуалды-категориялық аппаратымен және арнайы теориялық-әдістемелік терминологиямен танысу жүзеге асырылады.

Пән әлемдік тарих дамуындағы қазіргі заманғы үрдістерді зерттеуге бағытталған: модернизация және жаһандану. Модернизацияның заманауи теориялары, модернизацияға, индустриалды қоғамға көшу нәтижесінде туындаған әлемдегі тарихи өзгерістер.

Пән тарихи ғылымның дамуының теориялық негіздерін, жетекші бағыттары мен заманауи тұжырымдамаларын терең дамытуға бағытталған. Курсты игеру барысында тарихты кезеңге келтіру проблемалары талданады; Еуропа мен Азиядағы феодалдық қатынастардың генезисі, дәстүрліден индустриалды қоғамға көшу; Шығыс пен Батыс арасындағы рухани және мәдени өзара іс-қимыл, қазіргі және соңғы уақыттардың саяси теориялары, постиндустриалды қоғам теориялары, экономикалық және революциялық прогрестің модельдері зерттелген.

Пән адамзат мәдениеті тарихындағы ғылым мен ғылыми білімнің эволюциясы мен даму заңдылықтары, сондай-ақ әлеуметтік-мәдени контекстегі ғылыми қызметтің әдіснамалық және гуманистік негіздері туралы тұтас көзқарасты қалыптастыруға бағытталған. Білім алушылар ғылымның әлеуметтік институт ретіндегі құрылымдық ұйымдасуымен, қоғамның өркениеттік дамуындағы ғылымның алатын орны мен рөлімен, әлемнің ғылыми бейнесін құрудың философиялық негіздерімен, қазіргі мәдениеттегі ғылыми танымның диалектикасымен танысады. Пәннің мазмұны ғалымның жалпы мәдениетін, зерттеу және кәсіби құзыреттерін қалыптастыруға ықпал етеді.

Пән көші-қон процестерін зерттеудің заманауи тәсілдері, принциптері және әдістері туралы, Халықтың көші-қон үрдістері туралы, халықтың кеңістіктік қозғалысы туралы ақпаратты жинау ерекшеліктері туралы, көші-қон саясатының принциптері, мақсаттары мен шаралары туралы жүйелі түсінік береді. Курста Халықтың көші-қонының теориясы мен тұжырымдамаларына, сондай-ақ көші-қон саясатының мәселелеріне, қазіргі демографиялық процестердің пайда болуының тарихи жағдайларын талдауға, олардың ағуының аймақтық ерекшеліктеріне назар аударылады.

Пәннің мақсаты - өмірбаяндық зерттеулердің тарихын, жеке тұлғаларды түсіну дәстүрлерін, ғалымдардың еңбектеріндегі тұлғаның тарихтағы рөлін талдаудың белгілі аспектілерін зерттеуге, көрнекті тарихи тұлға қызметінің объективті сипатын түсінуге; Қазақстанның көрнекті тұлғаларының өмірбаянын, олардың ішкі әлемін, шығармашылығын, дәуірмен байланысын зерттеу арқылы қазақстандық қоғамның эволюциясын зерттеуге; өмірбаяндық дереккөздердің құрылымы мен түпнұсқалығын талдау бойынша дағдыларды игеруге бағытталған.

Пән шет тілін практикалық меңгеруді қамтамасыз етуге, (В2-С1) деңгейінде магистранттардың шет тіліндегі коммуникативтік құзыреттілігін қалыптастыруға бағытталған.Пән меңгерілген тілдік білім мен сөйлеу дағдыларын жүйелеуге; кәсіби ауызша және жазбаша қарым-қатынас үшін қажетті дағдыларды, оның ішінде қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды пайдалана отырып жетілдіруге мүмкіндік береді.

Пән отандық тарихнаманың негізгі теориялық және әдіснамалық мәселелеріне, тарихпен байланысты әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар саласында қолданылатын қазіргі теориялық және әдіснамалық көзқарастарға, ғылыми зерттеулерде отандық тарихнаманың және деректанудың ғылыми жетістіктерін қолдану теориясы мен тәжірибесін зерделеуге бағытталған.

Пән түркі халықтарының шығу тарихына арналған дереккөздерін және ғылыми еңбектерді, олардың қалыптасуы мен дамуын, түркі институттары мен Қазақстан мәдениетінің түркі жаһандануындағы орнын, түркі қауымдастығының бірлігіннің бейнеленуін, түркі әлемі идеясының ашылуын және отан тарихындағы туысқан халықтардың өткені мен бүгінгі тарихының тығыз байланысын зерттеуге бағытталған.

8. білім берудің жаңартылған мазмұны аясында ғылыми-зерттеу және білім беру қызметін жүзеге асыру үшін, дүниежүзілік және отандық тарих бойынша теориялық-әдіснамалық және тарихи-гуманитарлық білімді қолдану;

пәнаралық көзқарасты ескере отырып, күнделікті өмір мен тарихтағы тұлғаның рөлін зерттеуде сауалнамалар және сұхбаттар барысында алынған ғылыми айналымға енгізілетін ауызша тарихи дереккөздерді сыни талдау және түсіндіру.

6. ғылыми-зерттеу және жобалық қызметті әлемдік үрдістерге, халықаралық ережелер мен стандарттарға сәйкес дәлелді және сенімді баяндай және рәсімдей отырып жүзеге асыру;

ғылыми-зерттеу жұмысы және білім берудің жаңартылған мазмұны шеңберінде білім беру қызметін жүзеге асыру кезінде әлемдік, отандық тарих, Қазақстан Республикасының жаңа жергілікті тарихы, халықаралық қатынастар мәселелері, тарихи-мәдени мұра және мұражай ісі бойынша қазіргі заманғы тарих ғылымындағы жаңа тәсілдер мен жаңғыртылған процестерді сыни бағалау;

ғылыми-зерттеу қызметін және оқу үрдісін басқару және ұйымдар бойынша өзара тиімді ынтымақтастықты жолға қоя отырып, ұжым мүшелерімен, басқа адамдармен, нәтижелі өзара іс-қимыл жасай отырып, өнімді командалық жұмыс құру;

демографиялық зерттеулер жүргізу кезінде және өзінің кәсіби қызметінде қазіргі демографиялық мәселелерді оқып-үйрену барысында алынған теориялық білімдер мен тәжірибелік дағдыларды пайдалану;

дүниежүзілік және отандық тарих, деректану және тарихнама саласындағы қазіргі ғылыми жетістіктерді зерттеу жұмысының практикалық міндеттерін шешудегі пәнаралық тәсілді есепке ала отырып, сыни тұрғыдан талдау;

кәсіби қызметте тарих ғылымы, ғылым философиясы мен тарихи танымның тұжырымдамалық қағидаларын, оларға кәсіби қызметінде сыни тұрғыдан талдау жасау және объективті бағалау мақсатында қолдану;

білім беру қызметі мен сапасын бағалауда және диагностикада, сол сияқты ұйымдарда, білім берудің жаңартылған мазмұнынында тарихи пәндерді оқытуда заманауи әдістемелер мен технологияларды қолдану;

3. диалог жүргізу, хат алмасу және ғылыми-зерттеу қызметінің нәтижелерін рәсімдеу үшін мемлекеттік, орыс және шет тілдерінде ауызша және жазбаша нысанда коммуникацияны пайдалану;