6B07219 Тау-кен ісі в Қазақ технология және бизнес университеті

Физика курсының негізгі заңдары мен ережелерін зерделеуді және оларды табиғат құбылыстарын түсіндіру үшін пайдалануды, демонстрациялар мен зертханалық жұмыстарды жүргізу кезінде физикалық аспаптармен жұмыс істеу дағдылары мен біліктерін дарытуды, физикалық Бірліктердің Халықаралық жүйесін пайдалана білуді көздейді

Жазықтықтағы кеңістікті бейнелейтін проекция әдісі. Центроид, параллель және ортогональды проекциялар. негізгі қасиеттері. Қайтымды кескіндердің негізгі түрлері: монгоздардың күрделі суреттері, масштабты кескіндер. Таудың күрделі сызбаларында нүктелерді, сызықтарды, жазықтықтар мен көпбұрыштарды көрсетіңіз. Параллель сызықтар мен жазықтықтарды орнатыңыз. Нүктелер, сызықтар мен жазықтықтардың өзара байланысы мәселесі. Сызықтар мен жазықтықтармен және екі жазықтықтың қиылысуымен жұмыс. Мәселелерді шешу алгоритмдері. метрикалық мәселе. Ортогональды проекцияларға арналған Теорема, ортогональды түзулер мен жазықтықтар мәселесі. Тікелей учаскелердің табиғи өлшемдері. Қалай айырбастауға күрделі суреттер. Жаңа проекциялық жазықтықпен танысу. параллель қозғалыс. Түпнұсқаны Сығылған сызықтар мен деңгей сызықтары бойымен бұрады. Позициялық және метрикалық есептерді шешу үшін проекциялық түрлендіру әдістерін қолданыңыз. Мәселелерді шешу алгоритмдері. многогранник. Көпбұрыштың жазықтығы мен сызығының қиылысы. Көпбұрыштардың қиылысы. Көпбұрыштың бетін ашыңыз. иілу. Жазық және ғарыштық қисықтар. Қисықтардың проекциялық қасиеттері. Тангенс пен қисыққа перпендикуляр. Қисықтың ерекшеліктері. Жалпы жазықтықтағы шеңбер. Жазықтықтағы нүктелердің контурлары.

Білім алушылардың ойлау алгоритмі мен логикасын дамыту, мамандық шеңберінде оқытылатын басқа қолданбалы пәндерді меңгеру үшін қажетті математикалық түсініктерді, математикалық талдауды зерттеу

Студенттердің экономика туралы жүйе, негізгі ұғымдар, категориялар, заңдар және экономикалық даму заңдылықтары туралы білімдерін қалыптастыру. Теориялық және қолданбалы экономиканы зерттеу, мемлекеттің экономикалық орналасуы туралы жүйелі білімді қалыптастыру, экономика субъектілерінің экономикалық даму бағдарламаларын іс жүзінде әзірлеу мүмкіндігі. Пән бакалавриаттың барлық мамандықтары мен бағыттары бойынша бірыңғай пәнаралық білім беру жүйесін білдіреді, онда құқықтың негізгі салалары (конституциялық, әкімшілік, азаматтық, қылмыстық және т.б.) қарастырылады, бұл олардың рөлі туралы жалпы түсінік береді. . Белгілі бір құқықтық нормалар құқықтық мәселелерді шешуге қажетті білімді білдіреді. Студенттерде экология туралы ғылым ретінде, адам мен қоршаған ортаның өзара байланысы мен өзара тәуелділігі туралы түсінік қалыптастыру және тіршілік әрекетінің экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша мәселелер шеңберін, сондай-ақ кәсіби құзыреттілікті қалыптастыру шеңберінде қазіргі заманның негізгі экологиялық проблемалары мен оларды шешу жолдарын зерделеу.

Студенттерді жалпы теориялық химияға, зат құрылысының теориясына, сандық және сапалық нәтиже ережесіне , органикалық қосылыстардың құрылысы мен қасиеттеріне үйретеді. Химия ережелері, ерітінділер теориясы, химиялық термодинамика және химиялық механика заңдары

Бұл курс студенттерде кәсіпорындардың өндірістік, инвестициялық және қаржылық қызметтерінің әр түрлі бағыттарын талдау және бағалау, осы мақсаттар үшін бастапқы мәліметтер мен экономикалық - математикалық құралдарды таңдау, экономикалық көрсеткіштерді есептеу және кәсіпорынның экономикалық қауіпсіздігін басқару және арттыру тұрғысынан негізделген экономикалық шешімдер қабылдау қабілеттерін қалыптастыруға бағытталған.

Өндірістік экологияға кіріспе. Табиғи және техникалық геожүйенің түсінігі мен сипаттамасы. Табиғи экологиялық жүйе туралы түсінік. Табиғи экологиялық жүйелердің жұмыс істеу заңдылықтары. Табиғи экологиялық жүйелердің ерекшеліктері мен қасиеттері. Техногендік ортаның қалыптасуы. Табиғи және техникалық экологиялық жүйе туралы түсінік табиғи және жасанды объектілердің жиынтығы ретінде, оның қалыптасуы мен жұмыс істеу шарттары. Табиғат ресурстары. Ресурстық цикл (заттардың техногендік айналымы). Ресурстар циклінің ашықтығы нәтижесінде биосфераның техногендік ластануы. Өндірісті жасылдандыру бағыттары. Қалдықсыз өндіріс. Ресурстарды үнемдейтін технологиялар. Жабық өндірістік циклдарды құру. Қалдықсыз аумақтық-өндірістік кешендер мен экоөнеркәсіптік саябақтар. Техногендік ластанудың негізгі көздері мен жіктелуі. Материалдық және энергетикалық ластану. Ауа шығарындылары. Ағынды сулар. Қатты қалдықтар. Шу, діріл, ультрадыбыс. Электромагниттік өрістер мен сәулелену. Экологиялық қауіпсіздік мәселелерін шешуде, өмір сүру сапасын, қоғамның тұрақты дамуын қамтамасыз етудегі өндірістік экологияның орны мен маңызы. Негізгі өндірістердің табиғи экожүйеге әсері

Пән мамандық бойынша негізгі кәсіптік білім беру бағдарламасы құрылымындағы цикл болып табылады және осы пән бойынша жалпы, тарихи, құрылымдық, инженерлік, тау -кен (минералды) геология, минералогия және петрология салаларында іргелі зерттеулер жүргізіледі. Гидрогеология, пайдалы қазбалар кен орындары, іздеу және барлау, дренаж.

Студенттердің оқу процесі, арнайы пәндер, көмірсутектер мен табиғи газды өндірумен, өндірумен, мұнай-газ өнеркәсібіндегі мұнай кәсіпшілігі ісімен байланысты инженерлік мамандық туралы жүйелі түсініктерін дамыту

Теориялық механика курсы студенттердің кәсіби техникалық және жалпы мәдени құзыреттіліктерін қалыптастыру үшін маңызды, теориялық механиканың заңдылықтары, принциптері мен әдістері машиналарды, кешендерді жобалауда, өндіруде және пайдаланудағы барлық есептеулердің негізі болып табылады. және жабдықтар. Курстың мақсаты - студенттерге материалдық нүктелер мен механикалық жүйелердің механикалық қозғалысының жалпы заңдылықтарын, олардың арасындағы өзара әрекеттестікті, тепе -теңдікті зерттеудің негізгі әдістерін және механикалық жүйелердің қозғалысы туралы түсінікті үйрету.

Пәнді оқытудың негізгі мақсаты - студенттерге пайдалы қазбалар кен орындарын игерудің бар және перспективалық әдістері туралы білім беру. Пәннің негізгі міндеті - пайдалы қазбалар кен орындары, оларды игеру әдістері, пайдалы қазбаларды байыту принциптері және т.б кен орындарын игеру, кеніштердің өңделуі мен олардың мақсаты, өндіріс процестері, тау -кен жұмыстарын ұйымдастыру туралы жалпы ақпарат алу. Бұл пәнді оқу жалпы инженерлік, геологиялық пәндерді білуге ​​негізделуі керек. Бұл пән келесі арнайы пәндерді оқуға негіз болып табылады: тау -кен процестері, кен және көмір кен орындарын игерудің технологиясы мен кешенді механикаландыру, тау -кен кәсіпорындарының жобалауы, тау -кен кәсіпорындарының аэрологиясы.

"Big Data аналитикасы" пәнін меңгерудің мақсаты студенттерді үлкен деректермен жұмыс істеуге теориялық және практикалық дайындау болып табылады. Пәнді игеру нәтижесінде алынған білім студенттерге үлкен мәліметтер моделін жасауға көмектеседі; заманауи бағдарламалық құралдар мен технологияларды, деректерді интеллектуалды талдау әдістері мен құралдарын (Data Mining, бағдарламалау тілдері (R, Python) және SQL - сұраулар, BI-жүйелер, ETL-қоймалар, сондай-ақ Apache Hadoop инфрақұрылымының негіздері) пайдалану студенттерде үлкен деректерді жинау, талдау, сақтау бойынша практикалық дағдыларды қалыптастыруға, сондай-ақ бастапқы ақпаратты және талдамалық деректердің нәтижелерін визуализациялауға мүмкіндік береді. Пән саласына тән қолданбалы білім мен практикалық тәжірибе банктегі деректерді талдаушы үшін пайдалы болады, ал маркетинг әдістері клиенттердің қажеттіліктері туралы ақпаратты талдауға немесе жаңа нарықтарды бағалауға көмектеседі.

Студенттерді физикалық және техникалық параметрлердің анықтамасымен, өлшемдерімен, ең ықтимал сандық мәндерімен таныстыру; физикалық өрістерге әсер еткенде, еңбек құралдары мен механизмдердің тау жыныстарымен әрекеттесуі кезінде тау жыныстары мен массивтерде болатын процестердің физикалық мәнін; тау жыныстарын беріктігі, қаттылығы, бұзылу қиындығы, бұрғылау қабілеті, жарылғыштығы және басқа да технологиялық көрсеткіштері бойынша жіктеу. Зертханалық және далалық жағдайларда тау жыныстарының негізгі физикалық-техникалық көрсеткіштерін анықтау; әртүрлі технологиялық классификациялар бойынша тау жыныстарының категорияларын анықтау; тау-кен жұмыстарын жүргізудің жаңа физикалық әдістерін енгізу; ашық және жерасты кеніштерінің айналасындағы массивтердің кернеулі-деформациялық күйін есептеу; тау жыныстары мен процестер физикасы бойынша ғылыми-техникалық әдебиеттерде еркін шарлау.

Бұл пән тау -кен өндірісінің заманауи технологияларын, заманауи технологиялық жабдықтар мен құралдарды, сондай -ақ мұнай -газ ұңғымаларында және басқа салаларда қолдану үшін есептеу мен оңтайлы таңдау әдістерін зерттейді. Алынған білімді пәннің теориялық, зертханалық және практикалық бөлігін оқып жатқан студенттер қорытынды біліктілік жұмысы мен кейінгі ғылыми зерттеулер барысында қолданады. Студенттерді техникалық құралдар мен жабдықтарда қолданылатын өндіріс пен оқыту, компьютерлік технологияны оңтайлы пайдалану және мұнай -газ ұңғымаларын таңдау туралы қажетті біліммен таныстыру.

Пәннің мақсаты қазіргі компьютерлік геологиялық модельдеудің негізгі түсініктері мен әдістерін ала отырып, модельдеу курсына кіріспе болып табылады. Негізгі мәселелер және модельдеу мәселелерінің қазіргі жағдайы қарастырылады. Әртүрлі деректер жиыны бар әртүрлі жағдайлар үшін сандық геологиялық модельдерді құру әдістемесі сипатталған. Екі өлшемді де, үш өлшемді де цифрлық геологиялық модельдерді құру алгоритмдерін зерттеу. Геологиялық құру модельдер. Априорлық және жанама ақпаратты тарту, сонымен қатар бірқатар параметрлер бойынша алгоритмдерді реттеу.

Пайдалы қазбалар кен орындарын ашық игеру кезіндегі тау-кен графикалық жұмыстарын түсіну; карьерді игерудің арнайы әдістері; тау-кен өндіру кәсіпорындарын жобалау; ресурс үнемдейтін және аз қалдықты технологиялар; тау-кен шаруашылығы. пайдалы қазбалар кен орындарын игеру кезінде карьерлерді кешенді қайта жаңарту және консервациялау; кен, көлік машиналары және карьерлерге арналған жабдықтар; жер асты техникасы; ашық тәсілмен өндіру тәсілдері; карьердегі өнімнің сапасын бақылау. тау-кен жобалау негіздері; пайдалы қазбаларды өңдеу және байыту; ашық және жерасты тау-кен процестері; дағдыларды дамыту және кешенді механикаландыру; жерасты тау-кен жұмыстарының жүйесі

Жер бетінің бедері мен жағдайын, кен қазбаларын, кен орнының геологиялық құрылымын бейнелейтін тау-кен кәсіпорындарына арналған сызбалар, т.б. Ол тікелей өлшеу нәтижелері бойынша құрастырылған түпнұсқа (түпнұсқалар) және туынды (көшірмелер мен репродукциялар) болып бөлінеді.

Тығыздық, кеуектілік, өткізгіштік, серпімділік, серпімділік модулі, серпімді толқындардың таралу жылдамдығы, электр кедергісі (өткізгіштік), диэлектрлік тұрақты, индукцияланған поляризация, электрохимиялық активтілік, жылу өткізгіштік, жылу сыйымдылығы сияқты заттардың, минералдардың, тау жыныстарының негізгі физикалық қасиеттері , температура өткізгіштік, табиғи және жасанды радиоактивтілік; тізімделген физикалық қасиеттердің анықтайтын факторлары, олардың өлшем бірліктері, тау жыныстарының өзгеру шектері, физикалық қасиеттерді өлшеу әдістері, физикалық қасиеттер арасындағы байланыс, физикалық қасиеттердің өзгеруіне термобаралық жағдайлардың әсері.

"Кәсіпорын экономикасы" пәнінің мақсаты студенттердің кәсіпорындар мен ұйымдардың экономикасы саласындағы қазіргі заманғы базалық білімді игеруі және осы негізде-арнайы экономикалық терминологияны меңгеру және кәсіпорындар мен ұйымдар қызметінің экономикалық көрсеткіштерін есептеу, жоспарлау және бағалаудың практикалық дағдыларын меңгеру. Нақты жағдайларды талдау кезінде экономикалық сипаттағы проблемаларды анықтай алады, оларды шешу тәсілдерін ұсына алады және күтілетін нәтижелерді бағалай алады және шаруашылық жүргізу инфрақұрылымын талдай алады

Тау -кен жұмыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін геодезиялық зерттеулер - бұл кеңістіктік -геометриялық өлшемдерді, анықтамалық және іздестіру желілерін құруды, қорлардың жай -күйін сипаттауды және өндірістің тиімділігі мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін басқа да сынақтарды қамтитын зерттеулер жиынтығы. тау -кен жұмыстары. Жұмыс мыналарды қамтиды: тау -кен өнеркәсібінің шекарасын тексеру, жағдайды бақылау; кеңейту динамикасы; жер асты құрылымдарын, кеңістіктік және геометриялық өлшемдерді әзірлеу (параметрлерді үйлестіру, орналасу, жобаға сәйкестігін бағалау); ату; көлемді бағалау, даму негіздемесі; әлеуетті қауіпті даму аймақтарын анықтау, табиғи және техногендік объектілерді қорғау бойынша шараларды қалыптастыру; Кен өндіру көлемі, өндіру; тау -кен өндірісіндегі шығындардың қалпына келтіру факторлары мен критерийлерін тексеру; пайдалы қазбалар қорының жай -күйін, ластануы мен жоғалуын сипаттау; өнеркәсіптік қауіпсіздіктің сақталуын бақылау; геодезия, тірек сызықтарын құру (геометрия, топографиялық түсірілім), объектілерді табиғаттан шығару; тау жыныстарының қозғалысын, олардың жұмысының тұрақтылығын, жер бетінің деформациясын аспаптық бақылау; тау -кен және графикалық құжаттама; зерттеудің әр түрлі түрлері.

Зерттеудің мақсаты - кен мен көмір кен орындарын игерудің маңызды кезеңдерінің бірі болып табылатын карьерді жобалау. Жобаның құрылысы мен дамуы ескеріледі. Ашық шахталардың негізгі параметрлері мен жұмыс режимдері, кен орындарын ашу мен игеру, техникалық және технологиялық процестер, экологиялық қауіпсіздік, ашық әдіспен өндіру мен автоматиканы жобалаудың әдістемелік негіздері келтірілген.

Кенді және металл емес кен орындарын игеру кезінде жерасты өндіру процестері, Ашық әдіспен өндіру технологиясының негіздері, Қабат кен орындарын игеру тау -кен жұмыстарының технологиясын білу

Географиялық ақпараттық жүйелердің құрамы мен құрылымын, жіктелуі мен қызметтерін сипаттайды. Ақпараттық технологиялар тұжырымдамасы мен әлемде интеграцияланған тау -кен жүйесін қолдану ескерілген. MapInfo GIS пакетімен жұмыс істеудің негізгі құралдары мен командалары, цифрлық карталарды, мәліметтер базасын және тақырыптық векторлық қабаттарды құру мүмкіндігі. Негізгі талаптар жұмыс процесі мен цифрлық картаға орнатудан бастап қойылады. Геокеңістіктік модельдеу кеңістіктік объектілердің цифрлық модельдерін құруға мүмкіндік береді және шахталарды басқарудың цифрлық жоспарларын әзірлеу мен талдауға негіз болады.

Бұл сала теориялық білім мен практикалық дағдыларды қалыптастырады және кәсіби қызметтің келесі түрлерін орындауға құзыреттіліктерді қалыптастырады: өндірістік және технологиялық; дизайн; Зерттеу; ұйымдастыру және басқару. Мамандардың жобалық қызметін жүзеге асыру үшін бұл учаске қалалық жерасты құрылыстарын жобалауға, технологиялық дамуға сауатты көзқарасқа, құрылыс жұмыстарының техникалық, экологиялық қауіпсіздігі мен экономикалық тиімділігін көрсетуге негіз болады. Өндірістік -техникалық қызмет саласындағы оқытудың мақсаты - студенттерге жұмыс өндірісінің техникалық құжаттаманың талаптарын, қолданыстағы нормалар мен стандарттарды сақтауға үйрету. Зерттеу және тәжірибелік -конструкторлық қызмет үшін өндірісті білу эксперименттік және зертханалық зерттеулерді, техникалық есептерді дайындауға ұтымды көзқарасты қамтамасыз етеді. Ұйымдастырушылық -басқарушылық қызметті жүзеге асыру үшін бұл пән шешімдерді негіздеу үшін техникалық -экономикалық негіздемелерді жүргізуге үйретеді.

Жару және тау жыныстарын бұрғылау техникасы мен технологиясының мәселелері. Бұрғылау кезіндегі физикалық процестер, техникалық құралдар мен құралдар, жарылыс және жарылғыш заттар теориясының негіздері сипатталған. Зарядтарды орналастыру мен есептеудің жалпы принциптері, жару жұмыстарының негізгі құралдары, геологиялық барлау және инженерлік геологиядағы жару жұмыстарының арнайы әдістері, ұңғымалардағы және ядролық жару жұмыстарының ерекшеліктері.

Нақты тау-геологиялық жағдайларға сәйкес бірқатар техникалық құралдарды таңдау. Мансап шегі мен өнімділікті анықтау. Қатты пайдалы қазбаларды ашық өндіру технологиясының әдіснамалық принциптері мен тәсілдерінің міндеттері мен мүмкіндіктері.

Желдету процестеріне тікелей немесе жанама байланысты, негізінен табиғи апаттар әсер ететін жерасты тау -кен жұмыстарының қауіпсіздігінің негіздері зерттелуде. Бұл процестерді бақылау және ауадағы қауіпті деңгейлерді анықтау үшін шахта атмосферасының параметрлік өлшемдері (тау ауасын өлшеу) қолданылады. Мониторинг және оның дәлдігі тәуекел деңгейін бағалауға әсер етеді, сондықтан қауіп жоғарылаған жағдайда алдын алу шаралары бойынша шешімдер қарастырылады (мысалы, сақтық шараларын қолдану, адамдарды эвакуациялау, құтқару жұмыстарын бастау).

Ойлаудың логикалық мәдениетін игеру, кен орнын ашу және дайындаудың дұрыс тәсілін таңдау, негізделген пайымдаулар айту және физика-математикалық және экономикалық әдістер негізінде негізделген қорытындылар жасау қабілеті. Студенттерді өнеркәсіптің тау-кен өндіру салаларының қазіргі заманғы жай-күйіне, негізгі бағыттары мен даму перспективаларына, ашық игеру тәсілі кезіндегі өндіріс терминологиясына, технологиясына оқыту: кен орындарын ашу тәсілдері; кен орындарын әзірлеу жүйелері; тау-кен жыныстарын қазып алуға дайындау техникасы мен технологиясы; қазып алу-тиеу жұмыстарының техникасы мен технологиясы; карьерлік жүктерді тасымалдау және үйінді жасау техникасы мен технологиясы; процестердің технологиялық параметрлерінің тау - кен

Пәнді игерудің мақсаттары: әлеуметтанулық деректердегі желілік міндеттерді анықтауға үйрету және әлеуметтанудың практикалық проблемаларына құрылымдық талдауды қолдану, желілер туралы ғылымның тұжырымдамалық аппаратын игеру, желілік деректерді жинау мен талдауға үйрету. Сандық деректерді визуализациялау және деректерді визуализациялаудың техникалық құралдары арқылы ұсыну дағдыларын меңгерген

Карьер атмосферасының құрамы мен оған қойылатын талаптар, оны алу кезінде пайда болған микроклимат элементтері, ластаушы заттардың, зиянды және улы газдардың, карьерге түсетін шаңның табиғаты, оның адам ағзасына әсері зерттеледі. Шаңды жинау мен сөндіру әдістері, зиянды газдарды залалсыздандыру, технологиялық және технологиялық өзгерістерге байланысты атмосфераны қалыпқа келтіру, сору жүйесін қолдана отырып, карьерлердегі зиянды қоспаларды шығару, табиғи және жасанды желдету, жұмыс орнында қолайлы микроклимат құру қарастырылады. Желдету, жабдықтар мен ашық карьерлердің атмосфералық мониторингі туралы ақпарат берілген.

Әлемдік минералды шикізат өндірісінің құрылымы және алынатын қатты пайдалы қазбалардың түрлері. Ашық әдіспен өндірудің шикізат базасы. Тау-кен жұмыстары және тау-кен жұмыстары, тау жыныстары мен пайдалы қазбалар туралы негізгі түсініктер. Тау-кен қазбалары. Тау-кен жұмыстарының ашық, жерасты және физико-химиялық әдістерінің мәні, артықшылықтары мен кемшіліктері, негізгі терминологиясы. Өңделіп жатқан кен орындары мен кен орындарының түрлері. Пайдалы қазбалардың қорлары мен ысыраптары туралы түсінік.

Тау жыныстарының құрылымдық және ұйымдастырушылық ерекшеліктерін және олардың пайда болу жағдайларын зерттеу. Тау жыныстарындағы физикалық құбылыстардың дәлелденген түсіндірмесі. Ашық жоспарды, учаскені өңдеу жүйесін, тау -кен жұмыстарының сипаттамалары мен шарттарына сәйкес тау -кен және көлік жабдықтарының түрі мен өлшемдерін таңдауға үйрету. Режимді таңдап, процестің техникалық параметрлерін орнатыңыз. Процесс бойынша жабдықтың өнімділігін есептеңіз. Тау жыныстарын қазуға, қазуға және тиеуге дайындау, карьерлік жүктің қозғалысы мен сақталуы, шөгінділерді ашу және өңдеу жүйелері

Тау-кен және барлау жұмыстарының, ғылыми-техникалық прогрестің (ҒТП) тиімділігі мен сапасын арттыру. Тау-кен және геологиялық барлау жұмыстарының өндірісінің ғылыми-техникалық деңгейі, келесі негізгі критерийлер қолданылады: өндіріс пен жұмыс күшінің капитал мен қуат-салмақ қатынасы; жұмыстардың техникалық жабдықталуы (жұмыс көлемінің бірлігіне шаққандағы жабдық саны); негізгі қорлардың техникалық жағдайы (жабдықтардың технологиялық құрылымы, жабдықтардың прогрессивті түрлерінің үлесі, техникалық құралдардың сапа деңгейі); өндіріс пен еңбекті механикаландыру және автоматтандыру деңгейі; жұмыс технологиясы деңгейі (еңбек әдістерінің құрылымы

Ғылыми -техникалық прогресс (ҒТР) геологиялық барлау жұмыстарының тиімділігі мен сапасын арттыруда маңызды рөл атқарады. Әлеуметтік-экономикалық мәселелерді, адамдардың денсаулығын, экологиялық денсаулықты зерттеу, әлеуметтік-экономикалық шиеленісті төмендету және халықтың жұмыспен қамтылу деңгейін жоғарылату жолдарын іздестіру маңызды және оларды зерттеу мен талдау қажет. Тау -кен өнеркәсібінің өзара байланысын және оның табиғи ресурстардың әр түріне (орман, су, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, пайдалы қазбалар) әсерін зерттеу. Инвестицияның едәуір көлемін тарту қажеттілігі. Тау -кен кәсіпорындарының прогрессивті қартаю технологиялық базасы. Тау -кен кәсіпорындары өнімдерінің қосылған құнының төмен деңгейі. Тау -кен өнеркәсібінде нарықтық механизмдерді одан әрі жетілдіру және қолайлы инвестициялық ахуал құру бағытында заңнамалық және нормативтік базаны жетілдіру қажеттілігі.

ПСВ-ның минералды-шикізат базасы, Ұңғымалардағы МПИ-дің ашылуы, Ұңғымаларды жобалау, МПИ жер асты шаймалау технологиясы: Түсті металдар (мыс, мырыш, никель); уран; алтын; RM және RZM, Экономика PSV

Жер қойнауын пайдалану кезіндегі адамның әрекеті тереңдікте геомеханикалық процестердің дамуын тудырады, стресс күйінің өзгеруімен, тау жыныстарының деформациясы мен бұзылуымен байланысты. Бұл процестер өте қолайсыз технологиялық және экологиялық зардаптарды тудыруы мүмкін. Нәтижесінде, Қазақстан Республикасының аумағында бақыланбайтын геомеханикалық жағымсыз көріністерден. Көптеген жер қойнауын пайдалану объектілері, өндірістік аймақтар және жер бетінің аудандары процестерден зардап шегеді. Геомеханика тау жыныстарының механикалық қасиеттері мен механикалық күйі туралы және деформация мен бұзылу процестері (геомеханикалық процестер) туралы ғылымға жатады онда тау-кен және техникалық (технологиялық) факторлардың әсерінен белгілі табиғи жағдайларда.

Пайдалы қазбаларды игерудің геотехникалық әдістері мәселесін шешу. Олар геотехникалық процестің физика-химиялық негіздері болып саналады. Сайттарды ашу, дайындау және әзірлеу жүйелері, өндірістік процестер мен геоинженерлік жабдықтар сипатталған. Геотехникалық компания жобасының егжей-тегжейлері көрсетілген. Геотехникалық әдістердің мәні минералдарды жылжымалы күйге ауыстыру болып табылады. Шахталардың инженерлік геологиялық әдістерін пайдалы қазбалардың түрлері және орнын ауыстыру тәсілдері бойынша жіктеу.

физикалық және химиялық геотехнологияның мазмұны; физика -химиялық геотехнология әдістерін қолдану объектілері; физикалық -химиялық геотехнологияны қолданудың негізгі шарттары; физикалық және химиялық геотехнология өнімдері; өнімді ерітінділерді өңдеу әдістері; қырқу және гидравликалық сыну процестері; физикалық және химиялық геотехнология әдістерінің ерекшеліктері.

Жарылыс және жарылғыш заттар туралы түсінік: Жарылғыш заттың оттегі балансы. Жарылғыш уыттылық. Тотықтырғыштар, сенсибилизаторлар, тұрақтандырғыштар, ингибиторлар. Өндірістік жарылғыш заттар. Өндірістік жарылғыш заттардың химиялық құрамы бойынша, негізгі компоненттің атымен, бірақ әрекетінің сипаты бойынша, қолдану шарттары бойынша, құрылымдық ерекшеліктері мен қасиеттері бойынша жіктелуі. Өндірістік жарылғыш заттардың негізгі физикалық, химиялық және технологиялық сипаттамалары. Іске қосу құралдары мен жару әдістері: Бастапқы және қосалқы жарылғыш заттар туралы түсінік. Детонация әдістерінің инициативті әдіспен жіктелуі және жеке зарядтардың детонациясы

Пәннің мақсаты - тау -кен жұмыстарының қауіпсіз жүргізілуін және кеншілердің еңбегін қорғауды қамтамасыз етуге қажетті білім, білік және дағдылардың жиынтығын қалыптастыру. Пайдалы қазбаларды өндіру мен өңдеуге арналған кәсіпорындарды жобалау, салу және пайдалану кезінде қауіпсіздік пен өндірістік санитария бойынша нормативтік құжаттарды қолдану. Білімді қалыптастыру: жаратылыстану, тау-кен, технологиялық, әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастырушылық, басқарушылық және тау-кен жұмыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз етудің және шахтерлердің еңбегін қорғаудың заңнамалық негіздері. Кеніштерден құтқару ісінің әдістері мен авариялардың, апаттардың, инциденттер мен қауіпті оқиғалардың салдарын жоюдағы мина құтқару бөлімшелерінің іс -қимыл тәртібін зерттеу.

Физикалық -химиялық геотехнологияның (ФГГ) қазіргі жағдайы мен даму бағыттары; Жасанды депозиттер және оларды құру мүмкіндігі; ПГЖ кешендерінің пайдалы қазбалар кен орындарын игерудегі жұмыс тәжірибесі; ПГГ әдістерімен игеруге перспективалы минералды -шикізат базасы мен кен орындары; Кенді массивке еру, сілтілеу, газдандыру, балқу және басқа әсерлер негізінде минералды шикізаттың жылжымалы күйге көшу процестерінің интенсивтенуін зерттеу; Өңдеудің жаңа технологиялары мен ПГГ әдістері бойынша тау -кен жұмыстарына арналған ұңғымалық жабдықтардың конструкцияларын қолдану тәжірибесі; Алынатын өнімді жеткізу, көтеру және өңдеу мәселелері; Қалпына келтірілуі қиын мұнайгаз гидраты кен орындарын игерудің жаңа технологиялары; елдің халық шаруашылығында Жер жылуын пайдалануды кеңейтудің мүмкін жолдары; FCH әдістерін қолдану перспективаларына экономикалық баға беру

Ұңғымаларды бұрғылау процестерінің негізгі терминдері мен анықтамалары туралы білім, практикалық дағдыларды қалыптастыру; роторлы бұрғылаумен және төмен қозғалтқыштармен бұрғылаудың технологиялық процесінің теориясы; Мұнай, газ және басқа да кен орындарында ұңғымаларды бұрғылау технологиясын жобалау әдістері; бұрғылау тізбегінің техникалық құралдарының элементтері, құрылысы және пайдалану қағидалары; ұңғымаларды бұрғылауға нормативтік, техникалық және оқу құжаттамасы; бұрғылау жұмыстарының негізгі өнеркәсіптік қауіпсіздік қағидалары; бұрғылау жұмыстарын бақылау және басқару жөніндегі инженерлік қызметтердің сипаттамасы.

Горизонтальды және көлбеу шахталық жұмыстарды жүргізудің заманауи технологиясын студенттердің зерделеуі, өңдеу кезінде негізгі процестер, механикаландыру құралдары, оларды қолдану шарттары, кен өндіру әдістері туралы білім алу. жұмыс. Пәннің негізгі мақсаттары, міндеттері, басқа пәндермен байланыс; Негізгі түсініктер мен сипаттамалар, мәні, мақсаттары, принциптері мен функциялары; Шахталық жұмыстарды жүргізу әдістері: жүргізудің әр түрлі әдістерінің мәні мен көлемі; тау -кен технологиясы; шахталарды өңдеу кезінде жұмысты ұйымдастыру

Тау-кен жұмыстарының маңызды ерекшелігі - олардың тау-кен өндірісінің ағымдағы және болашақтағы сұраныстарымен, оның жеделдетілген ғылыми-техникалық прогресімен және әлеуметтік-экономикалық аспектіде оңтайлы ғылыми негізделген шешімдерді анықтаумен тікелей және тұрақты байланысы. Тау-кен ғылымдарының зерттеу объектілері: қорлары барланған және мемлекеттік есепке алынған қатты, сұйық және газ тәріздес пайдалы қазбалардың кен орындары және тау-кен өндіру кәсіпорындарына бөлінген тау-кен учаскелерінің шегінде орналасқан пайдалы қазбалары бар тау жыныстары; пайдалы қазбаларды өндіру және басқа жыныстарды игеру әдістері мен әдістерін (ұңғыма, карьер, жерасты, су асты технологиясы), оларды байыту және өңдеу, сондай-ақ массивтер мен кен орындарының ерекшеліктеріне негізделген арнайы жерасты және жер үсті құрылыстарын салу; пайдалы қазбаларды өндірудің, бастапқы өңдеудің және тау-кен өндіру технологиясына байланысты арнайы құрылыстар салудың техникалық құралдарын, сондай-ақ оларды энергиямен қамтамасыз ету әдістерін; пайдалы қазбаларды өндіру мен өңдеудің технологиялық процестерін механикаландыру және автоматтандыру әдістері мен құралдары; тау-кен жұмыстарын жүргізу және объектілерді салу қауіпсіздігін қамтамасыз ету әдістері мен техникалық құралдары; тау-кен өндірісінің қоршаған ортаға әсері; тау-кен ісін ұйымдастыру мен басқарудың және оның экономикалық тиімділігін арттырудың әдістері мен құралдары, тау-кен өндірісінің материалдық және еңбек ресурстары

Пайдалы қазбалар кен орындарының негізгі түрлері. Қара, түсті, сирек кездесетін, сирек кездесетін, асыл металдардың пайдалы қазбалары мен кен орындарының негізгі өнеркәсіптік түрлерінің жіктелуі мен сипаттамасы; тау -кен, химиялық, өнеркәсіптік шикізат; құрылыс жыныстары мен материалдары; жанғыш минералдар. Технологиялық схемалар мен технологиялық көрсеткіштер. Байытудың технологиялық схемаларының техникалық -экономикалық негіздемесі. Компьютерде байыту схемаларын есептеу. Байыту тиімділігінің критерийлері. Пайдалы қазбаларды өңдеу технологиясының экологиялық қамтамасыз етілуі. Минералды шикізат пен байыту өнімдерінің шарттары. Қара, түсті, сирек кездесетін, сирек кездесетін және асыл металдарға, металл емес минералды шикізатқа өнеркәсіптік баға мен сапа талаптары; байыту үшін жеткізілетін кокстеу, энергия өндіретін және қоңыр көмір мен сланец.

Мұнай ұңғымаларын бұрғылау және салу кезіндегі тау жыныстарының механикалық процестерін, тау -кен құралдарының жұмысы мен тозуын зерттеу. Бұл есептер процестердің физикалық қасиеттері, сондай -ақ континуумдық механика, теориялық механика және механикалық бөлшектер туралы түсінік беретін қатты дене физикасының негізгі ережелеріне негізделген. Үздіксіз динамика нақты пәндерді емес, зерттелетін пәннің ең маңызды ерекшеліктерін қамтитын үлгіні сипаттайды. Өте күрделі жыныстың математикалық моделі. Физикалық модельдеуде тау -кен және тау -кен кесу құралдарының технологиялық сипаттамалары мен модельдердің параметрлері практикада зерттеледі және анықталады.

Кен орындарын игерудің тау -кен -геологиялық жағдайлары, тау -кен кәсіпорындарындағы өндірістік процестердің ақпараты мен жіктелуі қарастырылған. Тау -кен өндіру және өңдеу операцияларындағы процестерді, сонымен қатар тірек процестерді егжей -тегжейлі сипаттайды. Жұмыс процесін тиімді басқару және тәжірибелі мамандар тау -кен технологиясын табысты реттеу, тау -кен профилі студенттердің, жоғары оқу орындарының ғылыми -педагогикалық және ғылыми -техникалық қызметкерлерінің, ғылыми -зерттеу және жобалау мекемелерінің инженерлік -техникалық функцияларды орындауын, сондай -ақ тау -кен кәсіпорындары.

Тау -кен өнеркәсібінде қолданылатын өндірістік жарылғыш заттардың (жарылғыш заттардың) сипаттамасы мен көлемі, жарылғыш заттарды жару құралдары мен әдістері; тесіктер мен ұңғымаларды қалай бұрғылау керек; қоршаған ортадағы жарылғыш әрекеттің заңдылығы; тау жыныстарының жарылуына қарсы күрес әдістері; Үлкен тасты қалай бөлуге болады. Ашық, тау -кен және жер асты тау -кен жұмыстарындағы жару жұмыстарының сипаты туралы.

Цифрландырумен қатар автоматтандыру мен ақпараттандыруға қатысты бағыттар. Пайдалы қазбалар кен орындарын ашық және жерасты игеру жағдайында геотехнологиялық кешендер үшін автоматтандырылған корпоративтік басқару жүйесінің ақпараттық-технологиялық платформасының негіздері көрсетілген. Тау-кен өнеркәсібінде ақпараттық жүйелерді дамытудың тиімділігі, позициялау және коммуникацияларды берудің автоматтандырылған жүйелерін жасау, басқарылатын өндірістік процестердің операциялары туралы сенімді және объективті ақпаратты жедел жинау. 2018-2020 жылдар аралығындағы гранттық қаржыландыру бойынша зерттеулер барысында алынған материалдар берілген. Қазақстан Республикасы» Геотехнологиялық кешенді басқарудың бірыңғай ақпараттық-технологиялық платформасын қалыптастыру қағидаттары мен тәртібі үдерістік және корпоративтік басқару технологияларына негізделген басқаруға қабылданған тәсілмен айқындалады.

Заманауи карьерлер өнімінің сапасын басқару үшін Ашық тау-кен жұмыстарының технологиясы, кешенді механизациясы және ұйымдастырылуы, карьерлер өнімінің сапасын басқарудың отандық және шетелдік тәжірибесінің жай-күйі мен перспективалары, тау-кен кәсіпорындарын техникалық қайта жарақтандыру, кен орнының кендерін қазудың жалпы және селективті технологиясының тиімділігіне геологиялық және тау-кен-техникалық факторлардың әсері туралы біледі.

Қатты пайдалы қазбалардың түрлерін, кен орындарын іздеу және барлау әдістерін, пайдалы қазбалардың қорлары мен ресурстарын біледі; геологиялық қызметтің міндеттері және карьерлерді салу кезіндегі құжаттама

Кәсіби міндеттерді шешу кезінде тиісті цифрлық технологияларды, құралдарды, базалық әдістерді, теорияларды қолданады

Тау-кен өндірісінің міндеттерін шешу үшін оларды пайдалану мақсатында жыныстың физикалық қасиеттері мен процестерін, жыныстардың минералдық құрамы мен құрылымдық-текстуралық ерекшеліктерін және олардың жату жағдайларын біледі, оларда болып жатқан физикалық құбылыстарды негізді түсіндіреді. Ашу схемасын, кен орнын игеру жүйесін, тау-кен және көлік жабдығының түрін, үлгі мөлшерін дұрыс таңдайды; режимдерді таңдайды және процестердің технологиялық параметрлерін белгілейді, процестер бойынша жабдықтың өнімділігін есептейді.

Өнеркәсіптің тау-кен өндіру салаларының қазіргі жай-күйін, негізгі бағыттары мен даму перспективаларын, кен орындарын ашу тәсілдерін; кен орындарын әзірлеу жүйесін; тау-кен жыныстарын қазып алуға дайындау техникасы мен технологиясын; қазып алу-тиеу жұмыстарының техникасы мен технологиясын, жыныстардың қасиеттерін және оларды әзірлеу шарттарын біледі . Ашу схемасын, кен орнын игеру жүйесін, тау-кен және көлік жабдығының түрі мен мөлшерін дұрыс таңдайды, режимдерді таңдайды және процестердің технологиялық параметрлерін белгілейді, процестер бойынша жабдықтың өнімділігін есептейді.

Математика және басқа да жаратылыстану ғылымдары саласында базалық білімі бар, Математикалық талдау және модельдеу, теориялық және эксперименттік зерттеу әдістерін қолданады

Электр тізбектеріндегі электр тогының қозғалысының негізгі заңдылықтарын, үш фазалы тізбектердегі симметриялы және асимметриялық режимдерді есептеу әдістерін, таратылған параметрлері бар тізбектердің негізгі теңдеулері мен сипаттамаларын біледі. Сызықтық емес электр және магниттік тізбектерді талдау әдістерін; электромагниттік өрістерді сипаттайтын негізгі қатынастарды практикада қолданады. Сызықты және сызықты емес электр және магниттік тізбектерді есептейді, электр тізбектерін жинайды.

Тау-кен өнеркәсібінің қазіргі жағдайын, негізгі бағыттары мен даму перспективаларын, терминологияны, ашық әдіспен өндіру технологиясы, кен орындарын ашу әдістерін біледі. Кен орындарын игеру жүйесінің әдістерін практикада қолданады; тау жыныстарын қазуға дайындау техникасы мен технологиясы; қазу мен тиеу жұмыстарының техникасы мен технологиясы; карьерлік жүкті жылжытуға арналған жабдықтар мен технологиялар

Білімді талдау, зерттеу және практикада қолдану, нормативтік-құқықтық базамен жұмыс істеу дағдыларына ие, қажетті құқықтық ақпаратты табады және оны логикалық дұрыс түсіндіреді; ауызша және жазбаша тілді дәлелді және анық құрастырады

Карьерлерді қайта жаңартудың, тау-кен кәсіпорындарын техникалық қайта жарақтандырудың отандық және шетелдік тәжірибесінің жай-күйі мен перспективаларын, кезең-кезеңмен әзірлеу тиімділігіне геологиялық және тау-кен техникалық факторлардың әсерін, әртүрлі кезеңдердің сипаттамаларын, консервациялау тәртібі мен реттілігін және карьерлерді консервациялау, карьерлерді консервациялау контурларын кеңейту шарттарына Қолданылатын тау-кен көлік жабдығын әзірлеу жүйелерінің уақытша қалдырылған негізгі параметрлерін біледі.