7M01110 Педагогика және психология в М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті

Жоғары білікті мамандардың кәсіби қызметіне, іргелі психологиялық ұғымдар бойынша ғылыми-теоретикалық дүниетанымдарды қалыптастыру үшін қажетті заманауи психологиялық ғылымның негізгі тәсілдері мен қағидаларын қарастырады. Тұлғаның психологиялық зерттеу дағдылары мен шеберліктерін дамытуға мүмкіндік береді, сараптамалық-психологиялық зерттеулердің негізгі әдістерімен, психотүзету жұмыстарының бағыттарымен таныстырады, ұжымдағы дау-жанжалдарды басқару және оларды шешу әдістерімен, күйзелісті жағдайлармен таныстырады.

Педагогикалық инноватиканың негізгі мәселелерін, ЖОО-да педагогикалық инновацияны енгізудің мәні мен заңдылықтарын қарастырады. Педагогикалық инновацияны енгізудің жоғарғы оқу орнының ішіндегі жүйесін әзірлеу теориясы мен әдістемесімен, педагогикалық жаңалықтарды енгізу және олардың тиімділігін бағалау әдістерімен танысуға мүмкіндік береді.

Заманауи ЖОО-да білім берудің тұлғалық-бағытталған парадигмасын жүзеге асыру мәселелері мен тәжірибесін қарастырады. Педагогика тарихында және педагогикалық ғылымның қазіргі даму кезеңінде отандық және шетелдік ғалымдардың тұлғалық-бағдарлы теориялары мен білім беру тұжырымдамаларымен танысуға мүмкіндік береді. Жоғары педагогикалық білім беруді жаңғырту мәселелерін, білім беру парадигмасы аясында жаңа формациядағы жоғары оқу орнының педагогына қойылатын талаптарды ашады.

Жоғары білім берудің заманауи парадигмаларын, Қазақстандағы жоғары кәсіптік білім беру жүйесін ұсынады. Жоғары мектеп методологиясын, жоғары мектеп оқытушысының кәсіби құзыреттілігін қарастырады. Оқытудың кредиттік жүйесін, болашақ мамандарды даярлау, көшбасшылық қасиеттерге ие маман тұлғасын тәрбиелеу мен қалыптастырудағы жаңа оқыту әдістері мен түрлерін, оқытудың кредиттік жүйесін игеруге мүмкіндік береді.

Педагогикалық инновацияларды енгізу әдіснамасын, білім беру жаңалықтарына заманауи әдіснамалық тәсілдерді, білім беру және тәрбиелеу саласында инновацияларды енгізу әдістерін, білім беру ұйымдарында инновациялық процестерді ұйымдастыру мәселелерін және олардың тиімділік өлшемдерін қарастырады.

Мұғалімнің кәсіби шеберлігін қалыптастыру мәселелері мен заманауи білім беру жағдайларын, педагогикалық білім беру теориясы мен тәжірибесіндегі мұғалім шеберлігін қалыптастыру мәселелерін қарастырады. Жоғары мектеп дидактикасын, дидактикалық жүйенің негізгі элементтерін, жүйелік-іс-әрекеттік тәсілдің дидактикалық қағидаларын ұсынады.

Мәдениетаралық қарым-қатынастың қалыптасқан дағдыларын қолдануға сүйене отырып, өзге тілді қарым-қатынас негіздерін қарастырады; тілдік және сөйлеу жаттығулары кешенін орындаумен өзекті лингво-мәдениеттанулық ақпарат алу мақсатында түпнұсқалық материалдарды талдай білуді дамытады; әртүрлі коммуникативтік жағдайларда шет тілінде карталармен, буклеттермен, ашық хаттармен жұмыс істеуге және әзірлеуге мүмкіндік береді.

Жаратылыстану және техникалық ғылымдардың тарихы мен философиясын, мәдениет пен өркениеттегі жаңа еуропалық ғылымды, ғылыми таным құрылымын, нақты ғылымдардың философиялық мәселелерін қарастырады, жаратылыстану және техникалық ғылымдардың методологиялық және философиялық заманауи өзекті мәселелерін шешу жолдарын анықтайды, сыни ойлау мен логиканы дамытады.

Болашақ педагогты дайындауда құзыреттілік тәсілді жүзеге асырудың негізгі бағыттарын, педагогикалық үдерісті жобалаудың және басқарудың ғылыми-зерттеу дағдыларын баяндауға мүмкіндік береді. Құзыреттілік тәсіл негізінде білім беру бағдарламаларын әзірлеу іскерлігін дамытуға ықпал етеді.

Қазақстандағы педагогикалық ғылымның қазіргі даму мәселелерін, отандық ғалым-педагогтердің ғылыми-педагогикалық мектептерін, олардың жаңа ғылыми әзірлемелерін қарастырады. Қоғамдық сананы жаңғырту, 2020-2025 жылдарға арналған білім мен ғылымды дамытудың мемлекеттік бағдарламасын қабылдау, педагог мәртебесін арттыру, қоғам мен білім берудегі цифрландыру үдерістері тұрғысынан Қазақстанның педагогикалық ғылымын дамытудың стратегиялық бағыттары туралы тұтас түсініктерді қалыптастыруға мүмкіндік береді.

Қазақстандағы көне заманнан бастап отандық педагогикалық ғылымның қалыптасу кезеңіне дейінгі педагогикалық ойдың дамуын( ХХ ғасырдың 20-30 жж.), Қазақстанның 1950-1990 жж. педагогикалық теориясының дамуының негізгі мәселелерін, егемен Қазақстанның және оның жарқын өкілдерінің педагогикалық ғылымын, экономикалық және рухани жаңғырту кезеңіндегі Қазақстанның педагогикалық ғылымының даму мәселелері мен перспективаларын қарастырады.

Менеджменттің теориялық және қолданбалы аспектілерін қарастырады- жоғары оқу орнының білім беру сапасы және оның құрамдастары. Жоғары оқу орнында білім беру қызметінің сапасын басқарудың бағыттары мен негізгі буындарын ұсынады. Қазіргі ЖОО білім беру сапасын басқарудың нормативтік, әлеуметтік-психологиялық және педагогикалық механизмдерімен таныстырады.

ЖОО оқытушысының педагогикалық шеберлігін педагогикалық мәдениеттің құрамдас бөлігі ретінде қарастырады, оның мәні мен құрылымдық компоненттері. Оқу-тәрбие процесін басқарудағы оқытушының педагогикалық шеберлігі мазмұнының ерекшеліктерін ашады. ЖОО педагогының педагогикалық шеберлігін қалыптастыру принциптері мен әдістерін ашуға мүмкіндік береді.

Білім беру саласындағы басқару және жоспарлау дағдыларын дамытуға мүмкіндік береді. Іскерлік қарым-қатынас психологиясы, іскерлік келіссөздер, кездесулер, пікірталастар, іскерлік қарым-қатынас этикасы мен этикеті, іскерлік қарым-қатынастардың психологиялық негіздері, адамдардың психологиялық түрлері және кәсіби-педагогикалық қызметте олардың көріністері, қарым-қатынасы. Көшбасшылық және көшбасшылық дағдыларын үйрету, командалық басқару дағдыларын үйрету.

Бұл университеттің білім беру және кәсіби қызмет жүйесінде студенттердің кәсіптік маңызды сапасын дамытуға мүмкіндік береді, кәсіби мамандыққа бейімделуге ықпал ететін болашақ маманның жеке ісін диагностикалауды қарастырады, университеттің студенттерін кәсіби қызметке бейімдеу критерийлері мен деңгейлері.

Болашақ маманның әдіснамалық мәдениетін қалыптастыру мәселелерін, әдіснамалық мәдениеттің негізгі санаттары мен деңгейлерін қарастырады. Маманның әдістемелік құзыреттілігін сипаттайтын сапасын, педагогтың әдіснамалық мәдениетін қалыптастыру шарттарын ашады.

Педагогикалық ғылым әдіснамасының заманауи мәселелерін ЖОО оқытушысының әдіснамалық мәдениетінің негізі ретінде, ғылыми зерттеудің әдіснамалық тәсілдері мен принциптерін, ғылыми зерттеудің логикасы мен рәсімдерін зерттейді. Ғылыми аппаратты және ғылыми-педагогикалық зерттеу әдістерінің кешенін, диссертацияны қорғауға дайындау әдістемесін ұсынады.

Педагог әрекетінің табыстылығы мен тиімділігін анықтау, оны қамтамасыз ететін құралдар мен әдістерді таңдау, әдістемесін дайындау мәселелерін қарастырады. Әсіресе тұлғалық-тұрақты және кәсіби өзін іс жүзінде көрсете алатын мұғалімнің қалыптастыру үрдісінің оңтайлы тәсілдерін дайындау, оның тұлғасының табыстылығын дамыту заңдылықтарын білу. Мамандардың әлеуметтік табыстылығын дамытудың жуйелік әдістемесін кешенді түсінуді қамтамасыз етеді.

ЖОО оқытушысының педагогикалық еңбегін ғылыми ұйымдастырудың заңдылықтары мен принциптерін қарастырады. Кәсіби-педагогикалық қызметте жеке тиімділікті арттыру, өзін-өзі басқару дағдыларын жетілдіреді. Педагогикалық қызметті ғылыми ұйымдастыру дағдыларын қалыптастырады.

Қазіргі психология мен қазіргі білім беру жағдайында мәдени-тарихи және іс-әрекеттік көзқарасты жүзеге асырудың негізгі бағыттарын қарастырады. Адам мен қоғамның мәдени-психологиялық ерекшеліктері мен оқиғаларды дамыту жолдарын ашады, қоғамды цифрландыру және ғаламдық ақпараттық желілерді құру контекстінде мәдениеттің, философияның, психология мен тарихтың өзара байланысын қарастырады.

Педагогикалық жобаларды даярлау теориясы мен технологиясы негіздерін қарастырады. Әрбір іс-әрекет орны мен рөлін, осы іс-әрекеттерді іске асыру уақытын, оған қатысушылар мен іс-әрекеттің тұтас жүйесінің тиімділігі үшін қажетті жағдайларды анықтай отырып, нақты педагогикалық міндетті жүзеге асыру үшін педагог іс-әрекетінің жүйесі мен құрылымын әзірлеу шеберліктерін меңгереді.

ЖОО-дағы тәрбие жұмысын жобалаудың инновациялық тәсілдерін, тәрбиелеудің инновациялық технологияларын, оларды жобалау әдістерін қарастырады. ЖОО-да білім алушылармен тәрбие жұмысының арнайы жиынтығын және формаларын, әдістерін, тәсілдерін, тәсілдерін анықтайтын психологиялық-педагогикалық қондырғылардың жиынтығын ұсынады.

Көшбасшылық теориясын, көшбасшылық қасиеттерді қалыптастыру проблемаларын, мұғалімнің негізгі көшбасшылық қасиеттерін, көшбасшылық тұжырымдамаларын, құрылымдарыy қарастырады. Көшбасшылықтың негізгі функцияларын, көшбасшылық мәні мен оның компоненттерін, көшбасшылық стильдерін, адамдар тобының көшбасшыны қабылдауы және т.б.

Педагог шеберлігінің жоғары деңгейінің даму жолдары мен заңдылықтарын қарастырады. Педагогикалық қызмет деңгейін және кәсіби жетілуге қол жеткізу траекториясын ашады. Педагогтың кәсіби-педагогикалық өзін-өзі дамыту және өзін-өзі жетілдіру дағдыларын дамытуға мүмкіндік береді. Кәсіби-тұлғалық өзін-өзі жетілдіру мақсатында Өзін-өзі басқару және тиімді өзін-өзі ұйымдастыру дағдыларын үйретеді.

ЖОО-дағы оқу-тәрбие үдерісін психологиялық сүйемелдеу функциялары мен сипатын қарастырады. Жоғары оқу орнының білім беру ортасын психологиялық қамтамасыз ету технологияларымен және құралдарымен, жоғары оқу орнындағы білім беру процесін психологиялық сүйемелдеумен айналысатын құрылымдардың қызметін жоспарлау және ұйымдастыру әдістерімен таныстырады. Білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие процесін психологиялық қамтамасыз ету, психологиялық қызметті ұйымдастыру және басқару дағдыларын қалыптастырады.

ғылым мен білім беру тарихындағы білім беру парадигмаларының негізгі даму кезеңдерін және алмасуын сипаттау; психологиялық-педагогикалық ғылымдардың дүниетанымдық әдіснамалық ерекшелігін дәлелдеу;

Дәлелді нәтижелерді алу үшін психологиялық-педагогикалық зерттеулерде ғылыми зерттеу әдістемелерін, әдіснамалық принциптер жүйесін және әдістемелік тәсілдерді қолдану.

Заманауи модельдеу әдістері мен компьютерлік технологиялар негізінде зерттеу нәтижелерін түсіндіру және пайдалану.

Психология-педагогикалық теория мен қазіргі заманғы білім беру тәжірибесін дамытудағы генезисі, негізгі жетістіктері мен үрдістерін білу; білім беру жүйесінің өзекті мәселелерін шешуде мәдени, тарихи және қызметтік тәсілдерді білу;

Шетел тілін тұлғааралық қарым-қатынаста, кәсіби қызметте, ғылыми мақалаларды жазуда көрсете білу

Ұйымдағы қызметкердің дамуын және тиімді пайдаланылуын бағалау, бұқаралық мінез-құлықты басқару үшін әлеуметтік-психологиялық технологияларды меңгеруі.

Білім беру саласындағы психологиялық-педагогикалық зерттеулердің дамуын қамтамасыз ету үшін жүйеінің жаңа үлгідегі моделдерін алға тарта отырып, зерттеулер жүргізу және нәтижелерін бағалау.

Командада жұмыс істеу қабілетін көрсету, кәсіби қызметте стандартты емес жағдайларда техникалық басқаруды және техникалық шешімдерді қабылдау кезінде шығармашылық және логикалық ойлау болуы.

Оқу процесінің тиімді нәтижесін жүзеге асыруды қамтамасыз ететін заманауи оқу және ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби мәселелерді сауатты шешу.

Туыстас пәндердің өзара байланысы саласындағы мәселелерді талдау үшін алынған білім мен дағдыларды қолдану; эксперименттік зерттеулерді дербес жүзеге асырады, мамандармен және кең аудиториямен талқылаған кезде зерттеу нәтижелерін негіздейді және университеттің интегралдық педагогикалық үдерісін ұйымдастыруда психологиялық-педагогикалық ғылымның әдістемелік білімдерін қолданады.