6B01508 География-тарих в Mardan Saparbaev Instityty

Ежелгі өркениеттердің негізгі кезеңдерін, әлеуметтік даму заңдылықтарын түсінуді қалыптастырады. Адамзаттың мәдени және ғылыми дамуының маңызды кезеңдерін және Ежелгі әлем тарихының көздерін зерттейді. Ежелгі әлем тарихының негізгі оқиғаларын талдайды және ежелгі өркениеттердің әлемдік тарихқа қосқан үлесін көрсетеді.

Құқықтық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттану адамның адаммен, қоғаммен, қоршаған ортамен қарым-қатынасын реттейтін этикалық және заңнамалық нормаларды білуге, қоғамдық және жеке құқықтық сана мен құқықтық мәдениетті арттыруға, сондай-ақ ұлттық мүдделер мен қауіпсіздікке қатер төндіретін қоғамға қарсы құбылыс ретінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бойынша білім жүйесі мен азаматтық ұстанымды қалыптастыруға бағытталған.

Курс бизнесті жүргізу дағдыларын теориялық зерделеуге және практикалық қолдануға, білім алушылардың жалпы экономикалық және басқарушылық дайындығын қамтамасыз етуге, кәсіпкерлік қызметтің мәні мен ұйымдастырушылық аспектілері және оның экономиканы дамытудағы мақсаты туралы білімді қалыптастыруға, нарықтық қатынастарға сәтті қатысу мәселелері бойынша кәсіпкерлік қызмет тәсілдерін зерделеуге бағытталған.

Пән білім алушылардың экологиялық дүниетанымын және тіршілік қауіпсіздігі бойынша зиянсыз, әрі қауіпсіз өмір сүрудің негізгі білімдерін қалыптастыруға, табиғат пен қоғамның өзара әрекеттесуінің негізгі заңдылықтарын, табиғи, техногендік және әлеуметтік сипаттағы қауіпті және төтенше жағдайларда адамның қауіпсіз іс-әрекетін, азаматтық қорғаныстың мақсатын, құрылымын, міндеттерін білуге бағытталған.

Географиялық картаның жалпы көрінісін сипаттайды. Географиялық карталардың математикалық негізін түсіндіреді. Картографиялық проекцияны, карталардың жіктелуін, Географиялық картадағы жазуларды, тақырыптық карталарды қолданады. Атластарды, географиялық және топографиялық карталарды, топографиялық картадағы географиялық және тікбұрышты координаттарды, топографиялық карталардың бетіндегі географиялық объектілердің бейнесін талдайды.

Пән қазақ халқының зияткерлік күшін, қазақстандық мәдениеттің қуатын өздігінен ұйымдастыруға, ұлт пен елдің рухани, ғылыми-зияткерлік, ғылыми-шығармашылық және көркемдік әлеуетін жаңартуға негізделген. Қазақстанның азаматтық және рухани, этникалық және ұлттық бірегейлігін, адамгершілік-рухани жаңғыруын қалыптастыруға және нығайтуға бағытталған..

Қазақстан халқының өркениеттік және дүниетанымдық тамырлары мен руханиятына деген қызығушылықты қалыптастыруға және жандандыруға. Этностың мәдени тарихының құрамдас бөлігі ретінде, дүниетаным тарихы мен философияны білуге, халық ойшылдарының мұрасын зерттеуге, қазіргі заманғы қоғамдық сұраныс пен дүниетанымдық түсінігі контекстінде дәстүрлі бастауларға жүгінуге, этностың өмірлік перспективаларын түсінуге бағытталған.

Теориялық сұрақтар мен ұғымдарды анықтайды. Әлем халықтарының этнологиясын саяси-географиялық тұрғыдан түсіндіреді. Фольклорлық, мәдени және географиялық аспектілерді қолданады. Әлем халықтарының қазіргі этномәдени және этникалық процестерін салыстырады. Дәстүрлер мен әдет-ғұрыптарды этникалық топтармен байланыстырады. Этникалық тарихты, экономиканы, халықтардың материалдық және рухани мәдениетін және халықтардың отбасылық өмірін қалыптастырады.

Палеография, хронология, метрология, нумизматика, геральдика, сфрагистика, генеалогия, топонимика, ономастиканың тарихи салаларын анықтайды. Халықтың рухани және заттық мәдениетін баяндайды. Ақпаратты тарихи-теориялық тұрғыдан қолданады. Тарих ғылымдарының өзіндік салаларының ерекшеліктерін салыстырады. Тарихи оқиғаларды, құбылыстарды жоспарлайды.

Курс оқыту мен тәрбиелеу саласындағы педагогикалық зерттеулердің негізгі бағыттары туралы түсініктерді қалыптастыруға, кәсіптік педагогикалық қызметтің жалпы сипаттамасы, педагогиканың пәні, әдіснамасы мен құрылымы туралы, оқыту мен тәрбиелеудің теориясы мен әдістемесі туралы, кәсіптік шеберлік пен педагогикалық технологиялар туралы, мектепте білім беру процесін тиімді ұйымдастыруға қажетті дағдыларды игеруге бағытталған.

Пән қалыпты және ауытқымалы дамуы бар балаларды бірлесіп оқыту идеясының дамуы туралы теориялық білімді қалыптастыруға, ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдарды әлеуметтік-педагогикалық сүйемелдеудің міндеттері мен мазмұнына, даму қабілеті бұзылған оқушыларды педагогикалық білім беру жүйелері саласында студенттерді қажетті біліммен қаруландыруға және интеграция жағдайында түзету-дамыту оқу процесін ұйымдастыруға дайындыққа бағытталған.

Далалық географияның негізгі зерттеу әдісі – экспедициялық әдісті ұйымдастыру, өткізу, талдау жолдарын үйретеді. Далалық зерттеулер арнайы әзірленген бағдарламалар бойынша жүргізілетінін, аумақты тұтас зерттеу, маршруттық бақылаулар туралы білім қалыптастырады. Географиялық зерттеулер адамдардың өмірінің, шаруашылық іс-әрекетін тереңірек зерттеуге мүмкіндік береді.

Жердің ландшафттық сферасының барлық табиғи компоненттерінің біртұтастығы туралы түсінік береді. Физикалық-географиялық аудандастырудың қалыптасу және даму тарихын; физикалық-географиялық аудандастырудың принциптері мен әдістерін; таксономиялық бірліктер жүйесін түсінеді. Ландшафтардың қалыптасуындағы. аймақтық факторлардың өзара байланысын, ландшафттың құрылымы мен морфологиясын үйретеді.

Әлемдік және дәстүрлі діндердің құрылымын, тәжірибесі мен ерекшеліктерін анықтайды. Экстремизм, терроризм және діни радикализм идеологиясын сыныптайды. Дін мен теология философиясының негізгі бағыттарын сипаттайды. Әлемдік діндер идеяларының мазмұнын, дәстүрлі емес діни ағымдардың жұмысын талдайды. Діни төзімділік қасиеттерін үйретеді.

Ежелден XVIII ғ. дейінгі тарихнамасын, XVIII ғ. екінші жартысы ХХ ғасырдың басындағы Қазақстанның тарихнамасын, Қазан төңкерісінен кейінгі Қазақстанның тарихнамасын талдайды. Тәуелсіз жағдайындағы Қазақстан тарихының зерттеу мәселесі қарастырады. Кәсіби және қолданбалы міндеттерді шешу мақсатында тарих және тарихнама әдіснамасы, қосымша тарихи пәндер саласындағы білімдерін көрсетеді

Түркі мемлекеттерінің пайда болуы, дамуы, дағдарысы туралы баяндайды. Негізгі теориялық мәселелер мен ұғымдарды анықтайды. Түркі халықтарының әлеуметтік-мәдени өзгерістерін бағалайды. Жаһандану үдерісіндегі ұлттық болмысты сақтаудағы түркі халықтарының жағдайына талдау жасайды. Түркі халықтарының тарихы мен түркі мемлекеттерінің тарихын зерттеу. Тәуелсіз түркі мемлекеттері мен дербес түркі республикаларының саясатын әзірлейді.

Ежелгі Қазақстан тұрғындарының тұрпатын, тұрмыс тіршілігін, әлеуметтік топтарын, археологиялық ескерткіштерін, сақ сармат тайпаларының тарих сахынасына шығуын, ежелгі Үйсін,Қаңлы, Ғұн мемлекеттік бірлестіктерінің құрылуын, олардың саяси тарихын, қоғамдық құрылысын, шаруашылығын, діни наным сенімдерін, мәдениеті мен өнерін сипаттайды. Қазақстан аумағындағы түрік және батыс түрік қағанаттарының, қарлұқ, оғыз, қыпшақ, қарахан мемлекеттерінің құрылуы, феодалдық қатынастардың дамуы, сол кезеңдегі саяси- әлеуметтік жағдай, шиеленістер, шаруашылық түрлері, өнер, қала мәдениеті, сауда байланыстары туралы білім қалыптастырады.

Геосфераның құрамдас бөліктерін, құрылымын, даму заңдылықтарын, динамикалық ерекшеліктерін, қызметі мен дамуын біртұтас ғаламдық табиғи кешен ретінде қарастырады. Даму заңдылықтарымен, географиялық қабықтың құрылымымен таныстырады. Пән зерттеуге бағытталған: географиялық қабықтың қалыптасу факторлары, жердің орбиталық қозғалысы, жердің осьтік айналуы, жердің мөлшері мен ішкі құрылымы.

Пән студенттермен тәрбие жұмысының теориясы және әдістемесі саласында болашақ мұғалімнің кәсіби-педагогикалық құзыреттілігін қалыптастыруға, студенттерді жалпы педагогикалық және арнайы білім беру дағдыларымен қаруландыруға бағытталған. Диагностикалық, мақсат қою, жобалау, ұйымдастырушылық, коммуникативтілік, аналитикалық, жұмысын ұйымдастыруға және жүргізуге, мектеп оқушыларымен және ата-аналар мен өзара әрекеттестікте жауапкершілік пен шығармашылық көзқарасты дамытуды қарастырады.

Географиялық нысандарды сипаттайтын үдерістер мен құбылыстардың сандық және сапалық көрсеткіштерін анықтайды. Оңтүстік аймақтың мәдениет және өркениет географиясын түсіндіреді. Аймақтың геоморфологиялық және климаттық жағдайын талдайды. Жануарлар мен өсімдіктердің орналасуының заңдылықтарын бағалайды. Аймақтың биологиялық және экологиялық ресурстарын тұжырымдайды.

Экономикалық және әлеуметтік география түсінігін анықтайды. Қазақстанның экономикалық дамуының негізгі кезеңдерін сипаттайды. Әлем картасында экономикалық әлеуетті, ресурстарды, өндіріс факторларын, халық пен Еңбек ресурстарын, салааралық кешендер мен экономикалық аудандарды қарастырады. Қазақстанның экономикалық географиялық жағдайын және саяси әкімшілігін, көші-қон деңгейін, табиғи өсуін, өнеркәсіптік кәсіпорындардың орналасу заңдылықтарын талдайды.

XVIII ғ. басындағы Қазақстанның сыртқы, ішкі саяси жағдайы, Ресей империясының отаршылдық саясатының мақсаттары, әдістері, XIX ғ. екінші жартысындағы Қазақстанда жүргізілген патшалық реформалардың салдарлары, отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық қозғалыстар, ХХ ғ. басындағы Қазақстандағы саяси өмірдің жандануы, өлкедегі саяси бас көтерулерді қарастырады. XIХғ.-ХХғ. басындағы Қазақстанның мәдениеті, экономикасы, қазақ жерінің жалпыресейлік экономикаға тартылуы сипатталынады.

Қазақстандағы ұлт-азаттық қозғалыстар тарихнамасын, методологиясын және кезеңдерін зерттейді. Қазақ халқының жоңғар басқыншылығына қарсы күресі, Исатай Тайманұлы мен Махабет Өтемісұлы бастаған көтерілісі, Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық көтеріліс жайлы сипаттайды. Қазақстандағы 1916 ж. ұлт-азаттық көтерілісін, Алаш қозғалысы және оның тағдырын, Кеңес өкіметінің отарлау саясаты жайлы мағлұматтарды талдайды. 1940-1985 жж. Қазақстан, 1986 жылғы Желтоқсан көтерілісі, оның тарихы маңызы қарастырылады.

Византиядағы ағарту ісі мен мәдениетінің дамуын бәрнеше кезеңдерге бөлу, алғашқы кезеңінде (ІҮ-ІХғғ) Византияның құлиеленушілік қоғамының орталықтанған монархияға айналуын зерттейді. Батыс Еуропа мен Византияның ортағасырлар өркениетінің тарихын талдайды. ІХ-ХІІ ғасырда Византиялық қоғамдағы императорлық биліктің дамуына объективті жағдайында педагогикалық ойлар мен тәрбие және білім берудегі практиканың жаңа бағытын тұжырымдайды.

Қазақстандағы және әлемдегі туризмнің жағдайы мен мәселелерін анықтайды. Туризм саласындағы кеңістіктік-уақыттық үрдістерді түсінеді Білім алу стратегиясын құрастыруды, өзекті мәселелерді шешу жолдарын меңгереді. Туризм индустриясының әлемдік, аймақтық және ұлттық деңгейлеріндегі мағынасы мен ерекшеліктері жайлы дәйектемелер ұсынады.

Орта ғасырлар тарихындағы ежелгі әлем мен жаңа уақыт арасындағы кезеңді, феодалдық қатынастардың қалыптасуы мен дамуын, дәстүрлі мемлекеттілікті зерттейді. Антикалық өркениеттен христиандық өркениетке өтудегі франктердің ролі, феодализмнің Батыс және Шығыс елдеріндегі ерекшеліктері, қайта өрлеу мәдениетінің тарихы, реформация және жаңа заман кезеңіндегі әлемдік үдеріс мәселелерін талдайды.

Пән географиялық білім беру әдістемесінің негіздерін, "критерий", "бағалау", "білім беру нәтижесі" ұғымдарын зерделеуге, қойылған міндеттерді нақты түсіну негізінде оқушылармен жұмыс әдістемесін меңгеруге, балалардың жас ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін, оқушылардың білімін меңгеру процесін білуге, білім беру нәтижелерін критериалды бағалаудың практикалық біліктері мен дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

Географиялық қабық пен жер биосферасы дамуының заңдылықтарын көрсетеді. Əдістемелік тәсілдері мен ғылыми-практикалық мақсаттарына қарай экожүйелерге геожүйелер мен ландшафттар да кіретінін түсіндіреді. Жерді және ондағы тіршілікті кешенді зерттеу, адамзаттың ғаламдық проблемаларының себептері мен оларды шешу жолдарын түсінеді.

Пән географиялық білім беру әдістемесінің негіздерін, "критерий", "бағалау", "білім беру нәтижесі" ұғымдарын зерделеуге, қойылған міндеттерді нақты түсіну негізінде оқушылармен жұмыс әдістемесін меңгеруге, балалардың жас ерекшеліктері мен мүмкіндіктерін, оқушылардың білімін меңгеру процесін білуге, білім беру нәтижелерін критериалды бағалаудың практикалық біліктері мен дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

Географиялық қабықтың дамуының жалпы ұғымдарын, жер шарындағы климаттық аймақтардың қалыптасу заңдылықтарын қарастырады. Құрлықтар мен мұхиттардың табиғи кешендерінің (географиялық белдеулер, аймақтар, секторлар, провинциялар) кеңістіктік таралуын қамтамасыз етеді. Табиғи ортаның негізгі бөліктерінің өзара байланысын және өзара әрекеттесуін сипаттайды. Құрлықтар мен мұхиттардың аймақтық және провинциялық физика-географиялық ерекшеліктерін талдайды.

ҚР-ғы археология ғылымының дамуын, ежелгі дәуірдегі және орта ғасырлардағы қала мәдениетінің даму тарихын сипаттайды. Археология тарих ғылымдары жүйесіндегі орнын баяндайды. Археологияның даму тарихын, археологиялық дәуірлерді, археологиялық ескерткіштері түрлерін зерттейді. Тұрақтар, қорғандар, қалалар, обалар жайлы мәліметтер береді. Археологиялық зерттеулердің әдістерін талдайды.

Пән геосаясат негіздерімен саяси география туралы жүйелі білімді қалыптастыруды қарастырады және оның әдіснамалық негіздерін кешенді ғылыми пән ретінде ашады. Қазіргі заманғы әлемдік тәртіп және оның даму болжамы, Қазақстанның геосаяси жағдайына тоқталады. Саяси географияның ғылым ретінде қалыптасуы, әлемдік тәртіп, оның саясаттанумен қарым-қатынасын түсіндіреді.

Пәнді оқу барысында археологиялық материалдар негізінде жобалау-зерттеу қызметін жүзеге асыру дағдылары қалыптасады. Археологиялық деректер бойынша тарихи процестің қайта жаңартылуын көрсетеді. Этностардың жұмыс істеу ерекшеліктері, этнизмнің табиғатын түсіндіретін негізгі ұғымдар, әлем халықтарының тілі мен антропологиялық типі бойынша жіктелуі, этногенез және этникалық тарихы, саны, қоныстануы, аймақтар бойынша халықтардың демографиялық дамуы қарастырылады.

Пәнді оқу барысында табиғи суларды және оларда болатын құбылыстар мен процестерді меңгереді. Гидросферада өтіп жатқан процестермен, су нысандарының ерекшеліктерімен, олардың қоршаған ортамен өзара байланысын зерттейді. Құрлық гидрологиясы және мұхиттар мен теңіздер гидрологиясының географиялық заңдылықтарын зерделейді.

Пән геосаясат негіздерімен саяси география туралы жүйелі білімді қалыптастыруды қарастырады және оның әдіснамалық негіздерін кешенді ғылыми пән ретінде ашады. Қазіргі заманғы әлемдік тәртіп және оның даму болжамы, Қазақстанның геосаяси жағдайына тоқталады. Саяси географияның ғылым ретінде қалыптасуы, әлемдік тәртіп, оның саясаттанумен қарым-қатынасын түсіндіреді.

Жер қыртысының құрамын, құрылымын, шығу тегі мен дамуын, құрлық бетінің мұхиттар мен теңіздер түбінің, жер бедерінің пішінін зерттейді. Рельефтің пайда болуы мен даму заңдылықтарын кең көлемде қарастырады. Геохронологиялық схема, геологиялық процестер туралы терең және жүйелі білім береді.

Пән студенттерді ғылыми мақалаларды, рефераттарды, дипломдарды, диссертацияларды еркін жазуға бейімдейді. Тілдің әртүрлі формалары мен функционалды стильдерін, сондай-ақ кәсіби мәтіндерді қолдану мен құрудың негізгі мүмкіндіктерін меңгеруге арналған. Ойларын дәйекті түрде талдап, саралап, жүйелеуге машықтандырады. Зерттеу әдісі, зерттеу сұрағы, өзге авторлар пікірін қолдану, талдау жасау, сыни пікір білдіру, құрылымын сақтаудың күрделі мәселелерін шешуге бағыттайды.

Республиканың табиғи кешендерінің таралу заңдылықтарын анықтайды. Қазіргі физика-географиялық жағдайларды және қолданбалы зерттеулерді зерттеудің негізгі алғышарттарын қарастырады. Жеке аймақтардың физика-географиялық ерекшеліктерін, табиғи кешендердің бір-бірімен өзара әрекеттесуін түсіндіреді. Табиғи кешендердегі құбылыстар мен процестерді, Қазақстан аумағының ландшафтық бірліктерінің күрделі құрылымдарын талдайды.

Еуропа мен Америка елдерінің құрылымы мен мазмұнын анықтайды. Еуропа мен Америка елдерінің қазіргі саяси дамуы туралы баяндайды. Жетекші мемлекеттердің экономикалық және әлеуметтік қатынастарын бағалайды. Тарихи процестер мен құбылыстарды салыстырады. Батыс өркениетінің даму заңдылықтарын негіздейді. Еуропа мен Американың қазіргі тарихи тұлғаларының, мемлекет басшылары мен саяси қайраткерлерінің шындықтарын дәлелдейді.

Азия мен Африка елдерінің тарихи тенденциялары мен хронологиялық шеңберін анықтайды. Азия, Африка елдерінің тарихи деректерінің түрлі көздерін пайдаланады. Қазіргі тарихта Азия мен Африка елдерінің саяси және әлеуметтік-экономикалық жағдайын талдайды. Мемлекеттердің өзіндік ерекшеліктерін салыстырады. Азия және Африка елдеріндегі тарихи оқиғалардың пайда болу заңдылықтары мен себептерін әзірлейді.

Ежелгі дәуірден қазіргі уақытқа дейінгі белгілі бір әлеуметтік-мәдени институт ретінде қалыптасу және даму тарихы туралы қажетті білім береді, мұражай түрлерінің алуан түрлілігімен таныстырады. Мұражайдың мақсаты және оның әртүрлі дәуірдегі қызметі туралы идеялардың дамуын көрсетеді, мұражай қызметінің негізгі бағыттарының (сақтау, білім беру, тәрбие және т.б.) қалыптасуы мен динамикасын бақылау, студенттерді әлемдегі ең маңызды мұражай коллекцияларының тарихымен таныстырады.

Өткен геологиялық дәуірлердегі Жердің физикалық-географиялық жағдайларын зерттеуді түсіндіреді. Жердің географиялық қабығының даму заңдылықтарымен және табиғат пен адамның өзара әрекеттесу тарихымен таныстырады. Әртүрлі аймақтардағы палеогеографиялық табиғи өзгерістердің себептерін анықтайды, қазіргі табиғи ортаның жағдайын бағалау үшін үсіген қабық қалдықтарын, топырақты, қатып қалған формацияларды, флора мен фаунаны, археологиялық қоныстарды зерттейді.

Музей ісі және мұрағат бойынша базалық білім жүйесін қалыптастырады, мұражай ісі және қолданбалы музейтану концепциялары, теориялары, негізгі анықтамаларды білім алушыларға таныстыру. Пән мұражайлар мен мұрағаттардың қоғамдық даму жүйесіндегі орны мен рөлі, мұражай мен мұрағаттың қалыптасуы тарихи тәжірибесі және олардың қызметінің заңдылықтары мен үрдістерін ашудағы рөлі туралы түсінік береді.

Мектепте оқыту мен бағалаудың жаңа тәсілдерімен, олардың ерекшеліктерімен, оқыту нәтижелерін бағалаудың заманауи құралдарымен, оларды қолданудың әдіснамалық негіздерімен таныстырады. Жаңартылған бағдарламаның мазмұнына сәйкес сабаққа дайындық әдістері мен түрлері және оны ұйымдастыру, әзірленген критерийлер негізінде оқушыларды формативті және жиынтық бағалау ерекшеліктері талданады.

Дүние жүзінің халқы, ұдайы өсуі, демографиялық саясат ұғымдарын, көрсеткіштерін, әлеуметтік-экономикалық дамуға ықпалын талдайды. Халқының ұлттық құрамы және оның жіктелуі, нәсілдік және діни құрамы, орналасуы және көші-қоң жағдайларын қарастырады. Қазақстан және ТМД, Шетелдік Азия және Еуропа, Африка, Солтүстік және Латын Америкасы, Аустралия және Мұхиттық аралдардың халқы туалы түсінік қалыптасады.

Жер шарындағы тірі ағзалармен олардың топтарының таралуы мен орналасу заңдылықтарын зерттейді. Биогеография биология және география ғылымдарымен байланысты заңдылықтарды зерделейді. Өсімдіктер мен жануарлардың және олардың бірлестіктерінің жер шарында таралуы мен олардың мекендеу сипатын зерттейді. Пәннің ғылыми-теориялық негізін тәжірибеде пайдаланады.

Тарих ғылымы мен тарихнаманың даму байланысын түсіндіреді. Тарихи мұраға сыни көзқарас қалыптастырады. Ақпараттың артықшылықтары мен кемшіліктерін қарастырады. Антика тарихнамасы, Грек тарихнамасы, Эллинистік римдік кезең, орта ғасыр тарихнамасы, жаңа заман тарихнамасы, қайта өрлеу дәуірі және реформация кезеңіндегі тарихнамасы жайлы деректерінің түрлі көздерін пайдаланылады.

Топырақтану ғылымының даму тарихын, топырақты түзуші факторлар туралы түсіндіреді. Топырақтың органикалық бөлігі мен оның құрамын, физикалық және химиялық қасиеттерін, Қазақстан аумағындағы топырақтарға жалпы сипаттама береді. Зертханалық және далалық жағдайларда топырақ зерттеулері үшін нысандарды таңдау және оларда жұмысты ұйымдастыруды үйретеді.

Әлемнің саяси картасын, табиғи жағдайлар мен ресурстарды, халықты, экономиканы, өнеркәсіпті, Еңбек ресурстарын, Халықаралық экономикалық байланыстарды қарастырады. Бүкіл әлем бойынша мемлекеттердің құрамы мен құрылымын, дамуының негізгі бағыттарын айқындайды. Сыртқы экономикалық байланыстар мен ішкі айырмашылықтарды, геосаяси жағдайларды, Жаһандық экологиялық проблемаларды шешуге ықпал етеді.

Заманауи сандық білім беру ресурстарын қолданудың негізгі әдістері мен құралдарын бағалайды. Білім беру процесінде сандық білім беру ресурстарының құрылымы мен қолданылуына жүйелі көзқарасты негіздейді. Білім беру ортасын құру үшін цифрлық жабдықтар мен цифрлық білім беру ресурстарының мүмкіндіктерін бағалайды. Сандық білім беру ресурстарын қолданумен байланысты кәсіби қызметте алған білімдері мен дағдыларын дәлелдейді.

Жапония, Қытай, Монғолия,Оңтүстік-Шығыс Азия елдері, Үндістан, Түркия, Араб елдері, Африка елдері, 1960-1980 жж Азия және Африкадағы халықаралық қатынастардың даму тарихын сипаттайды. ХХғ соңы ХХІ ғ басындпғы халықаралық және аймақтық жанжалдарға талдау жасайды. Халықаралық қатынастар тарихының даму заңдылықтарын қарастырады. Жаңа және қазіргі заманғы халықаралық қатынастар проблемасын ұсынады.

Тұрақты азаматтық ұстанымын, кәсіпкерлік қабілетін, көшбасшылық қасиеттерін және сыни ойлау дағдыларын қалыптастырады. Адам мен қоршаған ортаның өзара байланысын сипаттайды, жеке мүмкіндіктері мен жеке ерекшеліктерін ескере отырып, қауіпсіз және салауатты өмір салтының құндылықтарын жинақтайды.

Оқытудың интеграциясы мен сабақтастығы қағидаттарын ескере отырып, оқу сабақтарын жоспарлайды, білім алушылардың оқу-танымдық қызметінің жеке және жас ерекшеліктерін ескере отырып, бағалау құралдарын қолдана отырып, педагогикалық қызметте оқыту мен диагностиканың жаңа технологияларын пайдаланады.

Ақпаратты жинау және түсіндіру үшін қазіргі заманғы цифрлық технологияларды пайдалана отырып, әлеуметтік-этикалық нормалар мен ғылыми идеяларды ескере отырып, пайымдауларды қалыптастырады. Нақты және виртуалды салада мемлекеттік, орыс және шет тілдерінде кәсіби ауызша және жазбаша сөйлеу дағдыларын көрсетеді.

Пәнаралық байланыстарды пайдалана отырып, оқу процесін құру бойынша педагогикалық, ғылыми, практикалық міндеттерді шешу үшін экономикалық және әлеуметтік географияның қазіргі жағдайы, оның ғылымның басқа салаларымен өзара байланысы туралы іргелі білімдерін көрсетеді.

Әлеуметтік, саяси, мәдени, психологиялық құбылыстардың ерекшеліктерін, олардың Қазақстан қоғамын жаңғыртудағы рөлін, тарихи үдерістердің ерекшеліктерін және шындықты философиялық пайымдауды сипаттайды.

Географиялық маңызы бар деректерді жинақтайды, зерттелетін саладағы оқу-практикалық және кәсіби міндеттерді шешу үшін теориялық білім мен практикалық білімді қолданады.

География мен тарихтың тұжырымдамалық және теориялық негіздерін анықтайды, олардың ғылым жүйесіндегі орны мен қазіргі жағдайын бағалайды. Цифрлық білім беру ресурстарымен оқыту әдістемесінің теориялық, практикалық, инновациялық және инклюзивті білімін көрсетеді

Оқу процесінде жеке, сараланған және жеке тәсілдерді қолдана отырып, баланың жеке басының дамуы мен қалыптасуындағы оқыту мен тәрбиелеу әдістерін таңдайды және қолданады.

Салыстырылған тарихи процестер мен оқиғалардың жалпы белгілері мен айырмашылықтарын түсіндіреді. Тарихи деректерді сыни талдаудың әртүрлі әдістері мен тәсілдерін қолданады. Археологиялық деректерді талдай отарып олардан этнографиялық қорытынды жасайды.

Отандық және әлемдік тарихтың қазіргі жағдайымен дамуының негізгі кезеңдерін, Қазақстанның тарихи дамуының заңдылықтары мен өзіндік ерекшелігін ғылыми талдау және терең түсіну негізінде азаматтық ұстанымын көрсетеді.

Кәсіби салада ғылыми зерттеулер мен академиялық жазу әдістерін қолданады, Академиялық адалдық қағидаттары мен мәдениетін сақтайды, ресми және бейресми білім беру шеңберінде одан әрі оқытуды жобалай отырып, өзінің зияткерлік және мәдени деңгейін дамытады.

Қоршаған орта объектілері мен құбылыстарын зерделеу кезіндегі ғылыми фактілерді, заңдарды, зерттеу әдістерін, олардың өзара байланысын, геоэкологиялық, геоэкономикалық жай-күйін және су ресурстарын талдайды және түсіндіреді.