6B02125 Мұражайтану в Қазақ ұлттық өнер университеті

«Өнер ескерткіштерін сипаттау және талдау» курсы – өнертанушыны дайындау процесінің маңызды құрамдас бөлігі. Курстың мақсаты - сурет салу, мүсін, графика және сәндік-қолданбалы өнер жұмыстарын оқып үйрену.

Курс студенттерді таңдаған мамандықтың негізгі ережелерімен таныстыруды, басқа гуманитарлық пәндер шеңберіндегі өз орнын түсіндіруді қамтиды.Сабақ студенттерді музейдің негізгі принциптерімен, әлеуметтік және гуманитарлық білімнің қалыптасуын,музейдің генезисі мен құрылымын, жұмыс істеу заңдарын, қоғамменмұраныңбайланысын зерттейтін ғылым ретінде таныстыру.

«Археология негіздері» курсының мақсаты өнертану мамандарын даярлау үшін - Қазақстан тарихының ежелгі кезеңінің артефактілерін зерттейтін негізгі пәндердің бірі, оның ішінде қажетті ежелгі өнердің көптеген ескерткіштері бар. Курстық жұмыс барысында бакалавриат студенттерін Қазақстанның ежелгі ескерткіштерімен Қазақстан тұрғындарының рухани өмірі,археологиялық зерттеулер әдіснамасымен, тұрғын үйлері мен жерлеу алаңдарын қайта қалпына келтіру мүмкіндігі қарастырылады.

"Орта ғасыр және қайта өрлеу өнерінің тарихы" курсы дәуірдің контекстінің, әлеуметтік-саяси климаттың, діни-философиялық ағымдардың және эстетикалық канондардың орта ғасыр өнері мен жаңғырудың мазмұны мен нысанына әсерін зерттеуге бағытталған.

Курс бейнелеу өнеріндегі жанрлар тарихының негізгі ұғымдарын зерттеуге, жанрлық айырмашылықтарды білуге және игеруге, көркем шығарманы түсіндіру тәсілдеріне бағытталған.

Курс өнер көркемдік стильдердің тарихындағы негізгі түсініктерін, сондай-ақ өнертанудың негізгі түсініктерін және өнер туындыларын түсіндіру жолдарын зерттеуге бағытталған.Өнер туындыларын талдау және интерпретациялаудың әдіснамалық тәсілдері мен принциптерін зерделеуге, сондай-ақ өнер туындыларын талдау және түсіндіру мәселелері бойынша негізгі терминологияға ие.

Курс студенттерді ежелгі Шығыс және антикалық өнердің дамуының негізгі кезеңдеріне ежелгі дәуірден орта ғасырларға дейін таныстырады: Адам қызметінің бір түрі көркем шығармашылықтың пайда болуынан - рим мәдениетінің эстетикалық канондарына дейін. Бағдарлама зерттеу тақырыбын дәйектілікпен дәлелделуіне негізделген, ол біртұтас процесс болып табылады. Мәдени-тарихидәуір, стиль, канон сияқты өнер тарихының негізгі түсініктері Мысырдың, Қосыөзен, Греция, Рим және Грецияның туындылары арқылы нақты мысалдарында түсіндіріледі.

Өнер тарихының терминологиялық және концептуалды аппараттарымен танысу, өнер туындыларын сипаттау мен талдаудың негізгі әдістерін зерттеу, әртүрлі мәдени және тарихи кезеңдерде құрылған туындыларды сипаттауға сараланған көзқарас дағдыларын қалыптастыру.

Пән ортағасырлық Қазақстанның өнерінің негізгі кезеңдерін оқып үйренуге, осы кезеңнің негізгі сипаттамалары мен ерекшеліктерін қалыптастыруға негізделген. Терминологиялық құралдарды меңгеру. Курстың мақсаты орта ғасырдағы Қазақстанның негізгі, ең маңызды ескерткіштерімен танысу.

Құқықтық мәдениеттің түсінігі мен мәні және оның құндылықтар жүйесі ретінде қалыптасу ерекшеліктері, құқықтық мәдениеттің мазмұны және оның қоғамдағы рөлі; жеке тұлғаның құқықтық мәдениетінің мәні, оның деңгейлері, олардың қарым-қатынасы.

Ғылыми-қор жұмысының бағыты қордың ғылыми ұйымын зерттеу, музей құндылықтарының ескерткіштерін анықтау және іріктеу, музей құндылықтарының ескерткіштерін зерттеу және оларды музей қорының жинағына енгізу, алғашқы атрибуция, музей объектілерін және жинақтарын жан-жақты зерделеуді, ғылыми ізденістегі жұмыстың нәтижелерін құжаттауды, бухгалтерлік есеп, ғылыми ақпараттық құжаттар мен анықтамалар, сақтау жүйесін ұйымдастыру, консервациялау және қалпына келтіру жұмыстарына мониторинг жүйесін ұйымдастыру.

Оқу пәні саясаттану және құқықтану сияқты қоғамдық ғылымдар кешеніне негізделеді. Оқу пәнінің мазмұны сыбайлас жемқорлыққа қарсы құқықтық қатынастардың негізгі түсініктері мен заңдылықтарын қалыптастыруға бағытталған. Сыбайлас жемқорлық құбылысының адам мен мемлекеттің экономикалық, саяси және әлеуметтік құрамдас бөлігіне әсері академиялық адалдыққа баса назар аударылады.

Бейнелеу өнеріндегі композиция бойынша теориялық және практикалық дағдыларды алу. Әр түрлі стиль дәуірінде композицияны құрудың әдістері мен тәсілдерін игеруге бағытталған жеке практикалық тапсырмаларды орындау.

«Бейнелеу өнерінің техникасы мен технологиясы» курсы студенттерге бейнелеу өнерінде қолданылатын техника мен технология ерекшеліктерін түсінуге мүмкіндік береді. Пән суретшілердің қолданған кескіндеме, сурет салу, мүсін жасау әдістерін зерттеуге бағытталған. Курс көркем образды эстетикалық түрде түсінуге және жұмыстың құрылымын түсінуге көмектеседі. Сондай-ақ студентті әр түрлі көркемдік стильдерге және визуалды өнер салаларымен таныстырады.

Экология ұғымы, экологияның ғылым ретінде қалыптасуы мен дамуы. Экологияны Зерттеудің мақсаты, міндеттері, әдістері. Қазіргі экономикалық және саяси мәселелерді шешудегі экологияның орны мен рөлі. Аутэкология: экологиялық факторлар, оңтайлы және минималды аймақтар. Демэкология: популяция сипаттамалары, тербелістер және популяция санының реттелуі. Синэкология: қауымдастықтардағы өзара әрекеттесу түрлері, қоғамдастықтың трофикалық құрылымы және экологиялық пирамидалар. Экожүйелердің функциялары: энергия алмасу және заттардың айналымы, экожүйелердің тұтастығы мен тұрақтылығы, экологиялық сабақтастық.

"Өнер тарихының әдіснамасы" курсы - өнертанумен оның ғылыми пән ретінде дамуы барысында қалыптасқан негізгі зерттеу әдістері мен тәсілдерін жүйелі түрде баяндауға бағытталған. Курстың пайда болуының тарихи сипаттамасы, ғылым әдістерінің элементтері (ғылым тарихының элементтері: ғылым тарихы, оның зерттеу әдістерінің тарихы), сондай-ақ бакалавриат студенттерін өнер тарихы әдіснамасы мен оны одан әрі дамыту мүмкінің келешегі туралы таныстыру.

Өмір қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі қазіргі мемлекеттің рөлі. Өмір қауіпсіздігінің ұйымдастырушылық және теориялық негіздері. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар. Адамның тіршілік ету ортасының қауіптілігі. ТЖ кезінде халықты қорғау. Өнеркәсіптік нысандардың тұрақтылығы. Зақымдану ошақтарындағы құтқару және басқа да кезек күттірмейтін жұмыстар.

Пән жергілікті тарихты қалыптасуы мен дамытуының қысқаша шолуына, Қазақстандағы өлкетанудың даму кезеңіне негізделген. Әртүрлі экспедициялардың қызметіне ерекше назар аударылады. Қазақ халқының тарихын, өмірін, салт-дәстүрін және мәдениетін зерделеуге үлкен үлес қосқан қазақ өңірінің бірқатар танымал зерттеушілерінің туындыларымен танысу. Отандық өлкетану дамуының әр кезеңіне тән сипаттама беріледі.

Қазақстанда мұражайлардың пайда болуының тарихи негіздері. Революциядан кейінгі Қазақстанның мұражайлар желісінің дамуы. Мұражайдың құрылу тарихы. Қазіргі қызмет бағыттары. ҚР ЦММ экспозициялық және көрме жұмыстары. Мұражай бөлімдері және олардың жұмыс бағыттары.

«Үндістан, Қиыр Шығыс және Оңтүстік-Шығыс Азиян өнерінің тарихы» курсы Шығыс классикалық өнерінің теориялық негіздерін, сондай-ақ шығармашылық зерттеулер мен талдауды ұйымдастыруға қажетті дағдыларды білуге бағытталған. Пән – өнертанушылардың шығармашылығындағы дайындығының жүйесіндегі негізгілерің бірі, студенттердің жалпы гуманитарлық білімін ескереді және кәсіби өнерге дайындыққа ықпал ететін шығыстық өнер саласындағы ақпаратты біртіндеп күрделендіреді.

Пән ортағасырлық Қазақстанның өнерінің негізгі кезеңдерін оқып үйренуге, осы кезеңнің негізгі сипаттамалары мен ерекшеліктерін қалыптастыруға негізделген. Терминологиялық құралдарды меңгеру. Курстың мақсаты орта ғасырдағы Қазақстанның негізгі, ең маңызды ескерткіштерімен танысу.

Зергерлік өнер қазақтың ұлттық мәдениеті тарихында ерекше орын алады. Онда халықтың мұраты, талғамы, көркемдік және материалдық құндылықтарының деңгейі барынша толық және айқын көрінеді. Шынында да, басқа да көркем қолөнер туындыларынан айырмашылығы - сүйек пен ағашты оюлау, былғарыдан және қыштан жасалған бұйымдар жасау - бұлардың көпшілігі өткен дәуірден бері сақталмаған, зергерлік бұйымдардың «мәңгілік материалдары»: қола, күміс, алтын уақыттың деструктивті әсеріне төтеп беріп, сыйға тартты ежелгі дәуірден бастап бүгінгі күнге дейін халықтық өнердің үздіксіз даму жолын байқау мүмкіндігі.

«Редакциялық жұмыстың негіздері» пәні баспа және баспа ісі тарихын зерделеуді қамтиды. Редактордың заманауи қағидаларын, редакциялануын, баспа үйлері мен баспа жұмыстарын зерттеуге бағыттайды. Сондай-ақ, кітап маркетингі және мұражай іс-шаралары мен жарнамалық қызметтің түрлері бойынша стратегиясы.

Курс болашақ музейтанушы мамандығына қажетті мәтіндерді редакциялау дағдыларын үйренуге және игеруге бағытталған. Практикалық тапсырмалар пәннің талаптары бойынша ғылыми стильдегі мәтіндерді талдау, жазу және редакциялау дағдыларын дамытуға және бекітуге мүмкіндік береді.

«Жаңа заман өнер тарихы» курсы 17-ші ғасырдан бастап 19-шы ғасырға дейінгі тарихи даму барысында шет елдердің өнерін және мәдениетін дәйекті зерттейтін негізгі теориялық тақырыптардың бірі болып табылады.Пластикалық өнердің ерекшеліктерін түсінуге бағытталған пән; эмоционалды және мәнерлі құралдарды қолдануға негізделген эстетикалық түсініктерді түсіну, композициялық заңдылықтарын игеруге, шығармашылық құрылымынтүсінуге бағытталған.

«Орталық Азияның қолданбалы өнері» курсы студенттерді Орталық Азия өңірінің сәулетін, мүсінін, кескіндемесін зерделеуді толықтыратын қолданбалы өнер туындыларымен таныстырады. Қолданбалы өнер басқа өнер түрлерімен қатар өзгеріп, белгілі бір көркемдік стильдің ерекшеліктерін алды. Осы процестің жалпы тенденцияларын талдай отырып, студенттер осы профильдегі мамандарға қажетті білім мен дағдыларды алады.

«Алғашқы қауым өнерінің тарихы» курсы студенттерді ең алғашқы адамдардың қалыптасуын, алғашқы қауым өнерін қабылдау негіздерімен, бейнелеу өнері мен әр түрлі пластикалық өнердің барлық эволюциясын, ерте сәулет нысандарын, таныстырады. Алғашқы қауым өнерінің шығу тегі мен ерекшеліктерін түсіндіру, дәуірлерді және өнердің жетекші түрлерін тану, алғышқы қаум өнерінің тарихы бойынша негізгі арнайы терминологияны білуге негіздейді.

«Археология тарихы» курсы Қазақстан археологиясының ежелгі кезеңінің тарихы мен артефактілерін зерттейтін негізгі пәндердің бірі болып табылады, Ежелгі өнер ескерткіштерінің тарихын тану, білу өнертану саласында мамандар даярлауға қажетті.

Курс ескерткіштердің сақталуы мен түпнұсқасын сыни талдауды, қайта қалпына келтірудің өзіндік әсер ету дәрежесін қамтиды. Курстың мақсаты - өнер туындыларын зерттеу, көркем мектептер мен жеке шеберлер тиесілі болуын және олардың түпнұсқасын анықтау.

Тақырып Қазақстанның бейнелеу өнері дамуының негізгі кезеңдерін, өнердегі стиль мен үрдістердің негізгі сипаттамаларын, стилистикалық ерекшеліктерді, сондай-ақ терминологиялық құралдарды меңгеру қабілетін қалыптастыруға бағытталған.

«Сәндік-қолданбалы өнер тарихы» курсы студенттерді архитектураны, мүсінді, кескіндемені толықтыратын қолданбалы өнер туындыларына таныстырады. Жоғарғы палеолит дәуірінде өнердің басқа түрлерімен қатар сәндік-қолданбалы өнер туды. Адамзат тарихында әртүрлі көркемдік стильдің ерекшеліктерін игеріп, өнер мен қолөнер өзгерді. Анализируя общие тенденции этого процесса, студенты получают знания и навыки, необходимые для специалистов профиля. Бұл үрдістің жалпы үрдістерін талдай отырып, студенттер бейіндік мамандар үшін қажетті білім мен дағдыларды иеленеді.

Пәннің бағыты –кәсіби біліктілігін арттыруға, кәсіптік оқыту пәндерінің міндетті негізгі циклінің негізгі теориялық пәндерін қалыптастыру болып табылады, ол қолданылатын мағынада, ол барлық оқу жылдарында дәйекті зерттеуге арналған. Пән студенттердің этнографияны зерттеуге, оның құрылымындағы негізгі мәтіндерді зерттеуге бағытталған.Курс студенттерге ең беделді этнографтардың іргелі шығармаларымен танысу ұсынылады.

ХХ ғасырдағы өнер дамуының негізгі кезеңдерін, бейнелеу өнері мен сәулет өнерінің маңызды ескерткіштерін зерттеу; Негізгі білім дереккөздері өнер тарихын зерттеу бойынша. ХХ ғасыр өнерінің негізгі мәселелеріне баса назар аударылады.

«Тарихнама» пәні көздермен жұмыс жасауды қамтиды, тарихи-типологиялық зерттеу әдісін қалыптастырады, оның ішінде өнертанушылық зерттеуде герменевтикалық, семиотикалық және синергетикалық әдістер. Зерттеудің бұл түрі ғылыми жұмыстарға қосылуға, зерттеу дағдыларын дамытуға, ғылыми талдаудың негізгі әдістері мен әдістерін меңгеруге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, ғылымдағы өнер тарихнаманың ерекше мәні туралы және оны тақырыптық салада және өнертану саласында түсіну: өнер теориясы, өнер тарихы, өнер сыны және олардың әдістемелік және құрылымдық айырмашылықтары.

«Музейтану» - студенттерді музейлердің даму тарихы мен заңдарын, олардың әлеуметтік функцияларын, музей теориясы мен әдіснамасын зерттейтін ғылыми пән. музей қорларын ғылыми жинақтау жүйесі, жинақтарды құжаттау және сақтау, сондай-ақ музей экспозицияларын, көрмелерді, мұражайдың ғылыми білім беру қызметінің әр түрлі түрлері мен формаларын құрастыру әдістерін қамтиды.

«Әлем музейлері» курсы әлемдік музейлерінің тарихын, олардың ерекшеліктерін, олардың коллекцияларындағы негізгі ескерткіштерді зерттеуге бағытталған, бұл жоғары көркемдік мәдениеттің мысалы болып табылады. Әлемдік музейлердің құрылымын зерттеу түрлі өнер мектептерін қалыптастыру туралы түсінік береді. «Әлем музейлері» пәні заманауи білім беру жүйесінде үлкен рөл атқарады, себебі ол әлемдік көркемдік процестің идеясын ұсынады.

Пән экскурсовод саласындағы теориялық, әдістемелік және практикалық қызмет туралы түсінік қалыптастыруға бағытталған; мәдени шеңберге кіріспе кәсіби қызметпен байланысты тарихи проблемаларды талдау және жинақтау; экскурсияны дайындау және өткізу барысында тарихи ақпарат пен әдебиетті талдаудың негізгі әдістері, сондай-ақ экскурсиялық жұмыстың түрлері: педагогикалық лекторлық, экскурсоводтық. Экскурсия жүргізу техникасын пысықтау және т. б. сөйлеу мәдениеті, оның сипаттамасы.

Тарих ғылымы бойынша қабылданған кезеңдерге сәйкес дамытуға тән үрдістерді талдайтын Қазақстанның заманауи қолданбалы өнердің көптеген түрлерін (керамика, шыны, арт-металл, зергерлік бұйымдар, ағаш, сүйек, былғары, тоқыма) Қазақстанның өнер және қолөнерімен студенттерді таныстыру.

Пән өнер көрмесі мен музейдің басқа да түрлерінің ерекшеліктерін зерттеуге, көрменің және оның негізгі кезеңдерін құрудың принциптерін зерттеуге бағытталған. Уақытша көрмелерді музейдегі тұрақты көрмеден қалай ажыратуға болады. Уақытша көрменің архитектуралық-көркемдік шешімі мен музейдің тұрақты көрмесі анықтайтын факторлар. Музей кеңістігінің архитектуралық-көркемдік дизайн элементтерінің құндылығы.

«Ғылыми зерттеулердің негіздері» пәнін меңгеру мақсаты - ғылыми пән ретінде оның даму кезеңінде өнертану әзірлеген негізгі зерттеу әдістерін және тәсілдерін дәйекті ұсыну. Курс қазіргі заманғы гуманитарлық білімдер жүйесіндегі өнер теориясы, өнертану (өнер тарихы), тарихи тұрғыдағы өнертану әдіснамасының маңызды тұжырымдамаларын зерттеуге бағытталған.

Курс бірқатар ережелерді зерттеуге бағытталған олар белгілі бір жағдайда қолданылады, бұл мақсат, мұражай қызметінің негізгі қызметі, қызметтің тиімділігін анықтау, мұражай қызметтерін тұтынушының сұраныстары және оның мәні неде. Мұражайды басқару технологиялары және басқарудың қандай тенденциялары перспективалы болып табылады. Мұражай маркетингіне тән ерекшеліктер, оның стратегиясының ерекшеліктері және жарнамалық қызмет формалары. Мұражайдағы демеушілік, қайырымдылық, меценаттық.

«Тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау» курсының негізгі мақсаты - ғылыми-зерттеу институттарында, музейлерде және басқа да мекемелерде кәсіби қызмет үшін қажетті тарихи және мәдени мұраны сақтаудың тарихы, теориясы мен практикасы туралы пәнаралық білім жүйесін дамыту.

Пәннің мақсаты білім алушыларды қазіргі экономикалық өмірде бағдарлауға үйрету. Экономикалық сауатты адам болу, бизнес, маркетинг, менеджмент, бухгалтерлік есеп негіздері туралы түсінік алу. Пән өмірдің әртүрлі аспектілері, адам мен қоғамның дамуы, әлеуметтік факторлардың әр адамның өміріне әсері туралы ғылыми білім болып табылатын экономика, құқықтану сияқты әлеуметтік ғылымдар кешеніне негізделген. Оқу пәнінің мазмұны нарықтық экономика мен кәсіпкерліктің негізгі түсініктері мен заңдылықтарын қалыптастыруға бағытталған.

Курс орта ғасыр мен жаңа уақыт кезеңіндегі ислам мәдениеті мен өнерінің пайда болуы мен таралуы тарихын зерттеуге арналған. Студенттер мұсылман әлемінің негізгі аймақтары - Араб түбегі, Сирия, Ирак және Палестина, Египет және Магриб елдері мен Испанияның мавританық өнері өнерімен танысады. Иран, Орталық Азия мемлекеттері өнерінің тарихын, сондай-ақ Түркия өнерін зерттеу ерекше қызығушылық тудырады. Курстың материалы жалпы жалпыға ортақ тарих пәні бойынша зерттеледі.

«ХХ-ХХI ғғ заман өнерінің тарихы» курсы XX-ХХI ғғ ғасырдың батыс еуропа өнерінің дамуын зерттеудің негізгі мақсаты болып табылатын теориялық пәндердің бірі болып табылады. Бағдарламасы постмодернизм мәдениеті мен өнеріндегі негізгі тенденцияларға, жаңа көрменің стратегияларына, кураторлық жұмыстарға және заманауи көркемсурет жүйесіне кіретін аналитикалық және тарихи шолуды қамтиды. Студенттер XX-XXІ ғғ. басында еуропа және орыс өнерінің даму тарихымен танысады.

Пән сәндік композиция туралы түсінік қалыптастырады. Сәндік өнердің мәнін терең түсіну студенттерге практикалық жұмыста халықтық стильдердің ерекшеліктерін ажырата және қайта құруға көмектеседі.

Курс ислам елдерінің сәулетімен, оның тарихы мен дамуымен, стильдік ерекшеліктерімен және құрылымымен, жарқын сындарлы және сәндік шешімдерімен танысуға арналған.

Пән студенттердің Маркетингтік коммуникациялар және олардың негізгі элементтерінің мазмұны туралы теориялық білімдерін қалыптастыруға, кәсіпорынның коммуникациялық стратегияларын жасай білуге және маркетингтік коммуникация стратегиясын басқару дағдыларын игеруге бағытталған.

Оқытылатын пәнде қолданылатын мәселелер мен әдістер туралы негізгі түсініктерді қалыптастыру, мамандандырылған көркемдік орта, жоғары оқу орындарында (бейіні бойынша) оқыту әдістерімен танысу; студенттерді оқытудың әртүрлі әдістемелерін қолданатын өнертанушы-педагогтар мен көркем сыншылардың ғылыми мақалалары мен дәрістерімен таныстыру және студенттердің сыни ойлау дағдыларын қалыптастыру.

Пәннің негізгі мақсаты қазіргі заманғы визуалды өнердің дамуының негізгі кезеңдерімен студенттерді «Өнертану» мамандығы бойынша таныстыру болып табылады. Қазіргі заманғы көркемдік процестерді талдау, қазіргі заманғы суретшілердің өмірбаяны мен шығармашылығымен танысу, сондай-ақ өнер жағдайын және оларды дұрыс пайдалану мүмкіндігін дамыту.

Курс 20 ғасырдың Қазақстан архитектурасын дамуының негізгі кезеңдерін; өткен ғасырдың ең маңызды сәулет ескерткіштерін; Қазақстан архитектурасын зерделеу жөніндегі негізгі көздер мен материалдарды, зерттелетін кезеңдер тізбесіне енген сәулетшілер мен инженерлердің есімдерін зерделеуге бағытталған.

«Қазақ киімінің тарихы» пәнін оқып үйрену ежелгі заманнан бүгінгі күнге дейін қазақстандық костюмдердің пайда болуы, және үздіксіз дамуы туралы біртұтас көзқарас береді. «Қазақ киімінің тарихы» пәнін оқып үйрену барысында ұлттық киімдердің негізгі түрлері, түрлері мен түрлері, аймақтық ерекшеліктері, олардың өзара әсері қарастырылады..