8D05306 Физика в әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті

Пәндер

• Ғылыми зерттеудің әдістері

  Пәннің мақсаты. «Ғылыми зерттеудің әдістері» пәні болашақ мамандарда кәсіби құзыреті шеңберінде теориялық және эксперименттік зерттеулерді ұйымдастыру әдістерін қолданумен байланысқан білімдерін қалыптастыруға бағытталған. Пәнді оқыту барысында келесі аспектілер қарастырылады: Физикалық зерттеулердің теориялық әдістері. Физикалық зерттеулердің тәжірибелік әдістері. Ғылыми зерттеулерді жоспарлаудың ерекшеліктері. Нәтижелерді талдау және өңдеу әдістері. Зерттеулердің ғылыми және тәжірибелік базасын дамыту. Ғылым және ғылыми-техникалық қызмет ұйымының құрылымы. Ғылыми зерттеу институттары. Ғылымның басым және арнайы облыстарындағы іргелі және қолданбалы зерттеулер. Интеллектуалдық жекеменшікке авторлық құқық.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 3
  

• Элементар бөлшектер және симметриялар

  Пәнді оқытудың мақсаты – элементар бөлшектер физикасындағы симметрияның заманауи теориясын пайдалану қабілеттілігін қалыптастыру. Қарастырылады: Симметриялар және сақталу заңдары. Әлсіз және электромагниттік әсерлесуде изоспин мен оғаштықты таңдау ережелерін іріктеу. Нуклондардың электромагниттік құрылымы. Әлсіз әсерлесулер және жұптылықтың бұзылуы. Каббибо теориясы, кирильді симметрия, токтар алгебрасы. Әлсіз және электромагниттік әсерлесулердің және чармдардың бірігуі.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• ЖСТ механикасының таңдаулы тараулары

  Пәнді оқытудың мақсаты – класссикалық ЖСТ мен аспан механикасының есептерін шешу үшін әр түрлі әдістерді қолдану қабілеттлігн қалыптастыру. Қарастырылады: Шварцшильд есебі, Лензе-Тирринг есебі, екі дене есебі, орнықтылық мәселесі, гидродинамикалық аналогия әдістері, Лагранж, Гамильтон, Гамильтон-Якоби және т.б.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Релятивтік астрофизиканың қосымша тараулары

  Пәнді оқытудың мақсаты – релятивистік астрофизиканың соңғы жетістіктерін пайдалану қабілеттілігін қалыптастыру. Қарастырылады: ақ ергежейлі жұлдыздар, нейтрондық жұлдыздар және қара құрдымдар сияқты шағын объектілер, қараңғы энергия, қараңғы материя және өте массивті қара құрдымдардың табиғаты, сынақ денелер мен жарық бөлшектердің айналмалы деформацияланған дененің гравитациялық өрісінде қозғалысы.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Толқындар мен бөлшектердің шашырау теориясы

  Пәнді оқытудың мақсаты – толқындар мен бөлшектердің шашырау теориясын ғылыми зерттеулерде пайдалану қабілеттілігін қалыптастыру. Қарастырылады: Орталық өрістегі қозғалыс, әр түрлі потенциалдардың дербес жағдайлары, жазық толқын және монохроматты толқын, шашыратылған сәуленің поляризациясы, электромагниттік толқындардың көпөлшемді таралуы, Рейле-Ганс жуықтауы, Борндік жуықтау.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Физикадағы калибрлік теория

  Пәнді оқытудың мақсаты – жоғары энергиялы заманауи физиканың, сонымен қатар физиканың калибрлі теорияларын пайдалану қабілеттілігн қалыптастыру. Қарастырылады: электромагнитті, калибрлі теориядағыдай күшті және әлсіз әсерлер, калибрлі өрістегі классикалық теорияның математикалық негіздері, калибрлі теориядағы монополдар мен инстантондар.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Тығыз идеал емес плазма физикасының таңдаулы сұрақтары

  Пәнді оқытудың мақсаты – қатты сығылған плазманың заманауи теориясын зерттеулерде пайдалану қабілеттілігін қалыптастыру. Қарастырылады: Қатты тығыздалған плазманың заманауи теориясына кіріспе. Тығыз плазманың сипаттамалары мен қасиеттері. Қатты сығылған плазманың динамикалық және статикалық қасиеттері. Плазманың түрлерінің псевдопотенциалдық моделделдері. Бөлшектердің әсерлесу эффектілерінің ескерілуі, коллективті және квантты-механикалық дифракция және симметрия эффектілері.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Ядролық кластерлер физикасы

  Пәнді оқытудың мақсаты - ядролық кластерлерді зерттеулерде пайдалану қабілеттілігін қалыптастыру. Қарастырылады:ядролық реакциялар, ядролардағы нуклондар, ядро қабықшасының үлгілері, атом ядросындағы кластерлердің қалыптасуы, ядролардағы кластерлердің тиімді саны, ядролардағы кластерлердің энергетикалық және кеңістіктік таралуы.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Теориялық физикадағы заманауи есептеу әдістері

  Пәнді оқытудың мақсаты – қазіргі заманғы есептеуіш технологияларды қолдану қабілетін дамыту. Қарастырылады: Әдістердің классификациясы. Соңғы элементтер әдістері. Монте-Карло әдістері. Молекулалық динамиканың әдістері. Параллельді есептеулердің негіздері. Ғылыми есептеулерде GPU пайдалану. Оңтайландыру алгоритмдері. Теориялық физиканың бағдарламалық құралдары мен құралдары. Жалпы салыстырмалылықтағы компьютерлік әдістер. Мамандандырылған бағдарламалық пакеттерді Maple, Mathematica, MATLAB пайдалану.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Энергия үнемдеу және қайта жаңартылатын энергия физикасы мен техникасының әдістемесі

  Пәнді оқытудың мақсаты - энергия үнемдеу және энергия шығарудың жаңа бағыттарын пайдалану қабілеттілігін қалыптастыру. Қарастырылады: Дәстүрлі емес және жаңарып тұратын энергия көздері және оларды қолдану келешегі. Қалпына келетін қайнар көздердің энергиясын жинақтау және жіберу. Дәстүрлі емес және жаңарып тұратын энергия көздерін пайдаланудағы экологиялық проблемалар. Қазақстанның жасыл энергетикасы.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Академиялық жазу

  Пәннің мақсаты. «Академиялқ жазу» пәні болашақ мамандарда ғылыми мақалалар мен есептерді, өтінімдерді жазуға, жазбаша ғылыми байланысты құруға бағытталған. Пәнді оқыту барысында келесі аспектілер қарастырылады: Ғылыми мәтін және академиялық жазу. Академиялық жазудың ерекшеліктері. Ғылыми жұмыстарға қойылатын жалпы талаптар. Жариялылық және қатынастар.Академиялық жазу түрлері. Академиялық жазудың тұтастығы. Академиялық сауаттылық. Баяндау стилі. Әртүрлі қайнар көздермен жұмыс. Сілтеме және дәйексөз алу ережелері. Физика саласында мақала жазу ерекшеліктері. Кәсіби қызметі аясында ғылыми мәтін жазу құрылымы мен дайындығы. Халықаралық ғылыми баспаларға ғылыми мақалалар беру. Халықаралық деңгейде ғылыми қоғаммен кәсіби құзыреті саласында сұхбат және талқылау.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 2
  

• Плазманы зерттеудегі эксперименттік әдістер

  Пәнді оқытудың мақсаты – импульсті плазмалық ағын физикасын зерттеуге байланысты білім мен құзыреттілік кешенін пайдалану қабілеттілігін қалыптастыру. Қарастырылады: Импульстік плазманың параметрлері. Импульстік плазма ағынын алу үшін қондырғылар. Жоғары қуатты импульстік разрядтардағы физикалық процестер. Импульстік плазма ағынын термоядролық энергетикада қолдану. Импульстік плазмалық ағынды заттармен өзара әрекеттесу физикасы.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Заманауи космология және астрофизика

  Пәннің мақсаты – заманауи космология және астрофизиканың жаңа салалары туралы заманауи теориялық білімін пайдалану қабілеттілігін қалыптастыру. Қарастырылады: Космологиялық модельдер, Әлемнің пайда болуы, Әлемнің дамуының негізгі кезеңдері, реликтік сәулелену, космологиялық қызыл ығысу, Әлемнің кеңеюі, космологиялық күй теңдеуі, қараңғы материя және энергия; жұлдыздардың эволюциясы, құрылысы, жұлдыздық динамика, галактикалардың эволциясы.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Элементар бөлшектердің іргелі әсерлесулер теориясы

  Пәнді оқытудың мақсаты – материя құрылымының және іргелі әрекеттесулердің қазіргі көрінісін пайдалану қабілеттілігін қалыптастыру. Қарастырылады: Калибрлік өрістердің квантталуы. Супер өрістің кванттық теориясы және кванттық хромодинамика негізі. Электроәлсіз әсерлесудің біркелкі теориясы. Калибрлік өріс пен супер өріс қайта нормалау теориясының физикалық негіздері. Материя құрылымы мен фундаменталды әсерлесулердің заманауи көрінісі.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Физикадағы есептеулерге жасанды интеллектті қолдану

  Пәнді оқудың мақсаты – физикалық процестерді шешуде және модельдеуде ЖИ технологияларын қолдану қабілетін дамыту. Қарастырылады: Нейрондық желінің архитектурасы. Нейрондық желілердің түрлері, Кванттық механикада машиналық оқыту. Оңтайландыру үшін ЖИ пайдалану. Астрофизикадағы конволюциялық нейрондық желілер. Астрофизикалық процестерді модельдеу. Материалтанудағы ЖИ. ЖИ көмегімен болжамды модельдеу. ЖИ қолданудағы этика және қауіпсіздік.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Кванттық гравитацияның қазіргі мәселелері

  Пәнді оқытудың мақсаты - кванттық гравитацияның кванттық теориямен біріккен қазіргі мәселелерін пайдалану қабілеттілігн қалыптастыру. Қарастырылады: кванттық теориясы гравитация теориясы үйлестіре теориялық негізділігі. Гравитацияның кванттаудағы қиындықтары. Әлемнің бар болуының бастапқы сатысының сипаттамасы. Инфляциялық космологиялық модельдер. Гравитация және кванттық теориясының бірігуіне арналған тәсілдерді шолу.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

Профессии

Оқыту нәтижелері

• Теориялық және эксперименталды зерттеулер негізінде, кәсіби қызметі аумағында іргелі және қолданбалы зерттеулерге сараптама беру;
• Кәсіби қызмет саласында ғылыми қауымдастықпен халықаралық деңгейде әртүрлі ғылыми конференциялар ұйымдастыру арқылы ғылыми өнімділікті және жариялау белсенділігін арттыру;
• Теориялық физика және плазмалық технологиялардағы әртүрлі мәселелерді шешу үшін іргелі қағидалардың жиынтығын тәжірибеде жүйелеу және түсіндіру;
• Ұйымның инновациялық қызметі бойынша бағдарламаларды әзірлеп, ғылыми есептерді ұсынып, физика ғылымы саласында ғылыми инновациялық жобаларды басқару;
• Ғылыми нәтижелер алу үшін тәжірибелік құрылғыларда, ғылыми құралдарда зерттеулер мен бақылаулар жүргізу;
• Физика ғылымының өзекті мәселелерін шешу үшін қазіргі замануи есептеу әдістерін әзірлеу;
• Ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды жүргізу, ҒЗИ мен ЖЖОКБҰ ғылыми зерттеулер жүргізу;
• Әлемнің және оның Эволюциясының физикалық бейнесінің сипатын құрастыру, жаңа ғарыштық эффектілерді сипаттау; элементар бөлшектер физикасының және Стандартты модель аумағында іргелі әсерлесулердің заманауи күйін сипаттау;
• Гравитация теориясы, жалпы салыстырмалылық теориясы, бөлшектер мен толқындардың шашырау теориясындағы есептерді шешу үшін жаңа математикалық әдістерді өңдеу, сонымен қатар алынған нәтежиелерді талқылау және талдау;
• Гравитация теориясы, элементар бөлшектер физикасы және астрофизикадағы әртүрлі құбылыстарды сипаттау үшін физикалық үлгілерді құрастыру;
• Кәсіби қызметі аясында түпнұсқалық ғылыми зерттеулерді жүргізу жолы арқылы білімді және жаңа идеяларды түрлендіру;
• Білім, ғылым және инновация интеграциясын ескере отырып, оқытылатын пәндер бойынша оқу-әдістемелік материалдарды әзірлей отырып, дәстүрлі және қашықтықтан оқыту нысандарында студентке бағдарланған оқыту және бағалау принциптерін пайдалана отырып, оқу сабақтарын ұйымдастыру және өткізу.