8D02302 Аударма ісі (батыс тілдері) в әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті

Пәндер

• Академиялық жазу

  Пәннің мақсаты – жазбаша ғылыми коммуникация саласындағы құзыреттіліктерді, академиялық қарым-қатынас нормаларына сәйкес мәтіндерді жазу және өңдеу қабілетін дамыту; әртүрлі жанрдағы ғылыми мәтіндерді құру: диссертация, аннотациялар, ғылыми мақалалар, дәлелді (аналитикалық) эссе, зерттеуді негіздеу мен шолу, филологиялық түсініктемелер және т.б. Пән әртүрлі жанрдағы ғылыми мәтіндердің құрылымдық, композициялық, стильдік ерекшеліктерін зерттеуге бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 2
  

• Ғылыми зерттеудің әдістері

  Пәннің мақсаты – филологиялық зерттеу әдістерінің негізгі түрлерін сипаттау және бағалау қабілетін дамыту. Оқу курсы олардың түрлеріне сәйкес зерттеулерді жүргізудің теориялық және әдістемелік негізін құрайды. Пән мыналарды зерттеуге бағытталған: ғылыми филологиялық зерттеу әдістерінің ерекшеліктерін, міндеттері мен жұмыс кезеңдерімен байланысты дұрыс таңдау.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 3
  

• Ауызша / синхронды және жазбаша аударма бойынша ғылыми зерттеулер ұйымдастыру

  Пәннің мақсаты - үдерісті жедел басқару үшін ауызша / синхронды және жазбаша аударма бойынша зерттеулер жүргізу үшін ұйымдастырушылық құрылымды және стратегияны құру қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: түпнұсқаны және аударылған мәтінді талдау; зерттеу алгоритмі мен кезеңдерін жоспарлау; зерттеудің әдіснамалық принциптері мен әдістерін қолдану; аударманың барлық кезеңдерінің, синхронды және жазбаша аудармалардың мониторингі; зерттеу нәтижелерінің болжамы.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Жоғары оқу орнында аударманы оқыту әдістемесі

  Пәннің мақсаты - университеттің оқу тәжірибесіне оң нәтижелерді енгізу үшін аударманы оқытудың жаңа әдістерін қолдану қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: студенттер арасындағы әлеуметтік құндылықтардың даму процесі; аударманың типтік мәселелері мен міндеттерін шешу тәжірибесі; жеке шығармашылық шешімдерді іздеу стратегиясын қолдану; машиналық аударма практикасы; CAT бағдарламаларын, онлайн сөздіктерді және т.б.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Аударматанудағы теориялық парадигмалар және тұжырымдамалар

  Пәннің мақсаты - перспективті ғылыми зерттеулерді жоспарлау және болжау үшін аударма ісінің теориялық парадигмалары мен тұжырымдамаларына ғылыми-сыни талдауды қолдана білу. Қарастырылады: қазіргі аударма дамуының заңдылықтары; аудармада теориялық парадигмаларды қолдану; аударма теориясы мен практикасы бойынша әртүрлі көзқарастардың артықшылықтары мен кемшіліктерін талдау; антропоцентрлік парадигманы қолдану; аудармаға мәдени және социологиялық көзқарастар.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Аударма ғылыми сынының әдіснамасы

  Пәннің мақсаты – аударма өнімінің сапасын анықтау мақсатында аударма теориясы және аударма сыны негізінде аударылған мәтіндерді талдау, бағалау және сараптама жасау қабілетін дамыту. Қарастырылады: аударма сынының әдіснамасы; аударма шешімдерінің орындылығы; аударма қызметі өнімінің сараптамалық қорытындысы; түпкілікті аударма өнімін бағалау критерийлерін дайындау; аударма жұмыстарын редакциялау.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Аударманың әдебиеттану аспектілері

  Пәннің мақсаты - түпнұсқа мәтінінің эстетикалық қызметін қалпына келтіру үшін аудармаға әдеби көзқарасты қолдану қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: әдеби позициялардан аударма ойы мен тәжірибесінің эволюциясын талдау; кескін деңгейіндегі бастапқы мәтін мен аударма мәтінінің арасындағы корреспонденцияны таңдау және талдау; көркем аударма аудармашының шеберлік деңгейінің көрсеткіші ретінде; эстетикалық шындықты жаңғырту үшін көркем аударма теориясын қолдану.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Лингвистикалық аударматанудың әдіснамалық аспектілері

  Пәннің мақсаты – аударма мәтініндегі түпнұсқа мәтіннің тіларалық түрленулері мен трансформацияларын анықтау үшін лингвистикалық әдістерді қолдану қабілетін дамыту. Қарастырылады: аударманың лингвистикалық аспектілері; аударма мәтінді зерттеудің лингвистикалық әдістері; тілдік баламалыққа жету жолдары; аудармаларды түпнұсқа мәтіндермен салғастыру әдісі.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

Профессии

Оқыту нәтижелері

• Аударма ғылымының даму заңдылықтарын жүйелі түсіну және аударманың лингвистикалық және әдеби теорияларының негізгі ережелерін теориялық негіздеу үшін аударматанудағы заманауи теориялық парадигмалар мен концепцияларға сыни талдау жасау.
• Аударманың лингвистикалық теориясы негізінде аударылған мәтінді талдау үшін өз ойларын дәлелдей отырып, ғылыми мәтін құрастыру барысында академиялық жазу әдістемесін қолдану.
• Аударматану саласындағы перспективті зерттеулерді ғылыми-сыни талдап, болжау үшін лингвистикалық және тіларалық пәндердің интеграциясына, мәдени-социологиялық тұжырымдамаларға, аудармаға мәдениетаралық көзқарасқа негізделген аударма тәжірибесіне оқытудың инновациялық технологияларын пайдалана отырып, сабақтар өткізу.
• Аударма жұмыстарына тәуелсіз сараптамалық бағалау жүргізуге қатысты әдістемелік тәсілдерді, бағалау критерийлерін және аударма стандарттарын әзірлеу кезінде жоғары оқу орындарының дидактикасымен қатар аударма теориясы мен практикасы саласындағы білімді біріктіру.
• Аударманың эстетикалық функциясының доминанттары мен баламалылықтың лингвистикалық теориясы негізінде аударманың лингвистикалық және әдеби аспектілерін талдау барысында аударма мәселелерін шешу үшін ауызша аударма, синхронды және жазбаша аударма бойынша ғылыми зерттеулерді жоспарлау және ұйымдастыру әдістерін қолдана алу.
• Аударма сапасына сараптама жүргізу үшін баламалылық пен барабарлықтың теориялық стандарттарына және аударманың ғылыми сынының әдіснамалық принциптеріне сәйкес аударылған мәтінді бағалаудың ғылыми критерийлерін жүйелеу.
• Аударманың барлық кезеңдерін бақылау, халықаралық конвенцияларға сәйкес ғылыми мақалалар дайындау және жаһандық ғылыми қоғамдастықта жаңа идеяларды қорғау мақсатында зерттеу әдістерінің кешенін пайдалана отырып, аударма процесін және оған қатысушыларды басқару стратегиясын әзірлеу.
• Аудармашының кәсіби шеберлік деңгейін анықтау мақсатында аударма тілінің сөйлеу нормаларын, аударманың әдебиеттану теориясын ескере отырып, әртүрлі жанрдағы дайын аударма мәтіндерін талдау және бағалау критерийлерін әзірлеу.
• Ғылыми және білім беру ортада аудармаға байланысты ақпаратты игеру деңгейін арттыру үшін әлемдік және отандық аударматану дамуының заманауи тенденциялары мен әртүрлі аударма концепциялары контекстіндегі ерекшеліктеріне негізделген инновациялық, педагогикалық және ғылыми процестерді басқару бойынша жаңа идеяларды қалыптастыру.
• Аударматанудағы іргелі идеяларды болжауда, халықаралық журналдарда ғылыми жарияланымдарды дайындауда, оппоненттермен және жақтаушылармен пікірталастарда топтың ғылыми және еңбек қызметін үйлестіру мақсатында аударма түрлері бойынша зерттеудің ұжымдық құрылымын жүйелеу.