8D05205 Геоэкология және табиғатты пайдалануды басқару в әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті

Пәндер

• Академиялық жазу

  Пәннің мақсаты-кәсіби құзыреттілікті қалыптастыру және аналитикалық мәтіндік қызметпен байланысты коммуникативтік құзыреттілікті кеңейту; докторанттардың прагматикалық ойлау дағдыларын қалыптастыру, коммуникацияның мақсаттары мен шарттарына байланысты ұсынымның қажетті түрін талдай білу және сауатты жүзеге асыру. Пәннің міндеттері – академиялық жанрлардың ерекшеліктерімен таныстыру (аннотация, реферат, аналитикалық шолу, сондай-ақ ғылыми оқиға (конференция) туралы хабарламалар); мәтіндерді аналитикалық өңдеудің негізгі мақсаттарын анықтау; кәсіби тақырып бойынша мәтіндерді талдауды үйрету. Курсты оқу докторанттарға ғылыми деректер базасында ақпарат іздеуге, мәтіндерді талдауға және реферациялауға, академиялық жазудың әр түрлі жанрларымен жұмыс істеуге байланысты кәсіби қызметті жүзеге асыруға мүмкіндік береді.; ағылшын тіліндегі ғылыми стильдің ерекшеліктерін білмеу салдарынан әлеуметтік-мәдени қиындықтарды жеңе білуді қалыптастыру үшін орыс және ағылшын тілдеріндегі ғылыми мәтіннің салыстырмалы талдауын орындау.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 2
  

• Ғылым зерттеудің әдістері

  Пәннің мақсаты - докторанттардың Геоэкология және табиғатты пайдалануды басқару саласындағы зерттеудің заманауи әдістері мен технологиялары, қазіргі әлемдегі ғылымның даму тенденциялары, ғылыми зерттеулер мен әзірлемелерді ұйымдастыру, басқару тәсілдері, тиімді өзіндік зерттеу жұмысының дағдылары мен іскерліктері, оны ұйымдастыру және жоспарлау туралы білімдерін қалыптастыру. Міндеттері-жасыл технологияларды әзірлеу саласындағы зерттеулердің жаңа әдістері мен технологияларына, табиғи ортаға антропогендік әсер ету көздерін зерттеу әдістемелеріне және биосфераның жауап реакцияларын бекітуге үйрету; іргелі, қолданбалы және инновациялық зерттеулер бағдарламаларына қатысуға өтінімдерді ресімдеу, Қазақстан Республикасында және шет елдерде ғылыми гранттар алу; ғылыми журналдардың рейтингтерінде бағдарлану; ғылыми құжаттаманы, оның ішінде патенттер мен лицензияларды тіркеу ережелері.; баяндамалардың тезистерін, презентацияларды, ғылыми жұмыстар мен зерттеу жобаларын дайындау дағдысын әзірлеу

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 3
  

• Техногенез және табиғи техногенді ландшафттардың қалыптасуы

  Техногендік ландшафтар мен табиғи-технологиялық ландшафттарды экологиялық бағалау әдістері туралы іргелі білімді меңгеру, табиғи ортаға әсер етудің техногендік көздерін, техногендік процестердің сипаттамасына баға беру тәсілдерін зерделеу, техногендік және табиғи-техногендік жүйелерді зерттеу әдістерін меңгеру, ландшафттардың техногендік әсерлерге тұрақтылығын бағалау принциптерін қарастыру.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Қоршаған ортаға антропогенді әсерді бағалаудың заманауи әдістері

  Экологиялық мониторинг, экологиялық сараптама, экологиялық аудит және экологиялық сақтандыру өнімдерін пайдалана отырып, антропогенді жүкемені экологиялық бағалау бойынша білімді игеру. Аталған пәнді игеру нәтижесінде докторанттар мыналарға қабілетті болады: табиғи ортаны қорғау үшін экологиялық мониторинг, экологиялық сараптама, экологиялық аудит және экологиялық сақтандыру өзара байланыстарын реттейтін халықаралық және қазақстандық экологиялық заңнамаларды білу, экологиялық мониторинг, экологиялық сараптама, экологиялық аудит және экологиялық сақтандырудың заманауи аспектілерінің мәнін түсіну, аймақтың экологиялық бағасының классикалық және заманауи ғылыми әдіс-тәсілдерін талдау.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Жер қойнауын пайдаланғандағы антропогенді әсер

  Докторантта жер қойнауын пайдаланудың антропогендік аспектілері, литосфераның экологиялық функциялары, жер қойнауын ұтымды және кешенді пайдалану саласындағы талаптар, жер қойнауын пайдалануды басқарудың құқықтық және экономикалық тетіктері туралы терең жүйеленген білімді қалыптастыру. Пәнді оқу нәтижесінде докторант: ҚР заңнамасына сәйкес жер қойнауын пайдаланудың негізгі ұғымдары мен принциптерін түсіндіру, ҚР жер қойнауын пайдалануды мемлекеттік реттеу жүйесін және ҚР жер қойнауын пайдаланғаны үшін төлемдер жүйесін талдау, тұрақты жер қойнауын пайдалану саласында нормативтік-құқықтық базаны қолдану.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Пайдалы қазбаларды барлау кезіндегі геоэкологиялық мәселелер

  Докторантта жер қойнауын пайдаланудың антропогендік аспектілері, литосфераның экологиялық функциялары, жер қойнауын ұтымды және кешенді пайдалану саласындағы талаптар, жер қойнауын пайдалануды басқарудың құқықтық және экономикалық тетіктері туралы терең жүйеленген білімді қалыптастыру. Пәнді оқу нәтижесінде докторант: ҚР заңнамасына сәйкес жер қойнауын пайдаланудың негізгі ұғымдары мен принциптерін түсіндіру, ҚР жер қойнауын пайдалануды мемлекеттік реттеу жүйесін және ҚР жер қойнауын пайдаланғаны үшін төлемдер жүйесін талдау, тұрақты жер қойнауын пайдалану саласында нормативтік-құқықтық базаны қолдану.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Табиғи-техногенді жүйелердің геоэкологиялық және экологиялық-экономикалық аспектілері

  Пән докторанттарда шаруашылық қызметті ұйымдастырудың негізгі экологиялық-экономикалық аспектілері бойынша терең білімді қалыптастыруға және табиғи-техногенді жүйелерді тиімді пайдалануға, табиғи ресурстарды пайдаланудың экологиялық-экономикалық тиімділігін арттыру және табиғи-техногенді жүйелерді пайдаланудың экологиялық-экономикалық тиімділігін оңтайландыру үшін алынған білімді қолдану дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Геоэкологиядағы эксперттік және статистикалық моделдер

  Пәннің мақсаты – докторанттардың геоэкожүйеде қолданылатын табиғи және антропогендік факторларды жан – жақты зерттеу үшін көп өлшемді модельдерді қолдануының теориялық білімдері мен практикалық дағдыларының жүйесін қалыптастыру – Р. Пэнтлу бойынша мақсатты функцияны жүзеге асыратын көптеген сызықтық регрессия моделі және көп өлшемді Статистика моделі – компонентті талдау-геоэкожүйені қалыптастырудың жүйелік түзуші табиғи және антропогендік факторларын анықтау үшін гипотезалар құру әдісі ретінде.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

Профессии

Оқыту нәтижелері

• табиғи-техникалық жүйелерді бағалау кезінде табиғи және әлеуметтік-экономикалық процестердің өзара байланысын түсіндіру;
• қазіргі ғылыми парадигмалар шеңберінде ЖОО-да геоэкологиялық пәндер, оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу, оқыту әдістемесі, талдау және басқару саласындағы іргелі, жүйелі білімді көрсету;
• табиғи-шаруашылық жүйелердегі негізгі өзара байланыстарды неғұрлым толық көрсететін және табиғат пайдалануды басқару жөніндегі оңтайлы шешімді таңдау үшін олардың даму серпінін бағалауға мүмкіндік беретін модельдер жүйесін ұсыну;
• геоэкология бойынша ғылыми ақпаратты, әртүрлі ауқымды экологиялық мәселелер саласындағы теориялық білімді жүйелі түрде түсінуді, басқарудың қазіргі заманғы әдістерін табысты игеруді және табиғатты пайдалануды оңтайландыруды көрсету;
• табиғи-техникалық жүйелерді бағалау жөніндегі ақпаратты жүйелеу және қорыту;
• табиғи-техникалық жүйелерді қалыптастырудың жүйе құраушы факторларын анықтау үшін компоненттік талдаудың көп өлшемді статистикалық моделінің нәтижелерін интерпретациялау тәсілдерін генерациялау;
• антропогендік әсерлердің теріс салдарын жою үшін табиғи орта компоненттерінің өзін-өзі қалпына келтіру механизмдерін пайдалану;
• тұрақты жер қойнауын пайдалану саласындағы нормативтік-құқықтық базаны талдау және білікті қолдану;
• кәсіпорынның тіршілік циклінің барлық кезеңдері үшін ҚОӘБ жобаларын орындау кезінде қазіргі заманғы табиғатты қорғау технологияларын таңдау;
• ластаушылар құрамы мен табиғи жағдайларды ескере отырып, ландшафтар мен олардың компоненттерінің мұнаймен және мұнай өнімдерімен ластануға тұрақтылығы тұрғысынан мұнай мен мұнай өнімдерінің авариялық төгілуінің салдарын жою технологияларын бағалау;
• ҚР және әлем экономикасындағы тұрақты жер қойнауын пайдалану шарттарына баға беру;
• шаруашылық қызметті жобалау кезінде өңірдің геоэкологиялық сипаттамаларын жан-жақты есепке алуды қамтамасыз ету үшін дербес шешімдер мен баламаларды әзірлеу үшін одан әрі жеке және кәсіби даму бағыттарын анықтау.