8D02203 Тарих в Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Пәндер

• Пәнаралық әдістер: жасанды интеллект және тарихи эпистемология

  Пәннің мақсаты – тарихи зерттеулерде жасанды интеллектіні (ЖИ) қолдану бойынша практикалық білім, дағдылар мен іскерлікті қалыптастыру, сондай-ақ, тарихи білімнің эпистемологиялық негіздерін сыни тұрғыда түсіну қабілетін дамыту. Пән аясында білім алушылар тарихшыларға қажетті цифрлық құралдармен және деректерді өңдеу алгоритмдерімен жұмыс жасау дағдыларын меңгереді, тарих, ғылым философиясы және жасанды интеллект технологияларын біріктіретін пәнаралық тәсілдерді игереді. Жасанды интеллект арқылы тарихи білімді игеруде дереккөздерді интерпретациялауға және нарративтер құрастыруға назар аударылады. Докторанттар цифрлық дәуірдегі жаңа әдіснамалық сын-тегеуріндерді ескере отырып, түпнұсқалық ғылыми мәтіндерді әзірлеуге және талдауға бағытталады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Академиялық хат

  Заманауи ғылыми парадигмалар және автордың концептуалды идеялары тұрғысынан ғылыми мақалаларды, монографиялар мен диссертацияларды талдау; Scopus, Web of Science дерекқорларына кіретін ғылыми-метрикалық көрсеткіштегі журналдарда білім алушылардың жариялау белсенділігі үшін академиялық құзыреттілік дағдыларын меңгеру; білім беру, ғылым және инновация салаларын біріктіретін инновациялық технологияларды (цифрлық, гипермәтіндік және т.б.) оқу үдерісіне енгізу; кәсіби құзіреттілікті арттыру үшін тәжірибеге бағытталған оқыту дағдыларын меңгеру.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Ғаламдық тарих контекстіндегі қазақ тарихнамасы мен деректануы

  Курстың мақсаты – Қазақстанның ежелгі дүние тарихының, орта ғасырлардағы, қазіргі және қазіргі замандағы мәселелерін қазіргі тарихнама мен деректану ғылымының жетістіктері тұрғысынан қарастыру. Мазмұны: Қазақстан мәдени ошақтарының қалыптасуы; сақ- ғұндар тарихы; түркі және қазақ мемлекеттілігінің тарихы, саясаты, мәдени дамуы, басқару және дипломатия; деректанудың әдіснамалық мәселелері; тарихи білімнің динамикасы; тарихи оқиғалар туралы мәліметтер; жаңа көздерді анықтау және сипаттау.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Қазақ шежіресі: тарихи дәстүр және дерек көзі

  Курстың мақсаты – шежіре дәстүрінің қалыптасуын, шежіредегі тарихи терминдерді, категориялар мен ұғымдарды, салт-дәстүрді сақтаушылар мен киелі мағыналарды, сондай-ақ, шежіренің ғылыми-идеялық және әлеуметтік-мәдени мәнін зерттеу. Курстың мазмұны: Шежіре материалдары; Шежіре туралы әңгімелер, тізімдер, сызбалар түріндегі мәліметтер; туыстық жүйенің сипаты мен халықтың, тайпалық және субэтникалық топтардың қасиеттері туралы мәліметтер; Атақты тарихи тұлғалар; Қазақ қоғамының таңдаулы бөлігінің тегі – Төре, Қожа.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Тарихи процесс теорияларындағы көшпелі қоғамдар

  Курстың мақсаты – көшпелілік тарихының мәселелерін талдау. Мазмұны: көшпеліліктің тарихына қатысты жаңа көзқарастар; Батыс теоретиктері зерттеулеріндегі көшпелілік; Көшпенділік эволюциясының заңдылықтары; Еуразия көшпелілерінің империялық және квазиимпериялық ұйымы; Дала әлемін милитаризациялау; Көшпенділер мен егіншілер арасындағы бейбіт қарым-қатынас; Сыртқы сауда айырбасы.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Тарих және гуманитарлық ғылымдардың қазіргі теориялары

  Курстың мақсаты – гуманитарлық ғылымдардың қызмет етуі мен молайтуының проблемалық аспектілерін қарастыру. Мазмұны: тарих ғылымының ғылымаралық және пәнаралық байланыстары, тарихи білім құндылықтары, гуманитарлық ой диалектикасы және тарихи зерттеуде жүйелі тәсілді қолдану; Ғылыми білімнің қалыптасу және даму процесін зерттеу тәсілдері; Әлеуметтік заңдастыру механизмдері мен қазіргі әлеуметтік-гуманитарлық білімді әдіснамалық нақтылау процедуралары; Гуманитарлық білімді өндіру мен таратудың ерекшеліктері және оның ішкі және сыртқы параметрлері мен оларды қоғамдық танудың өлшемдері.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Шығыстағы ғылыми тарих мектептері: мұсылмандық тарихнама дәстүрі

  Курстың мақсаты - Шығыстың тарихнамалық мектептерін зерттеу. Курстың мазмұны: Парсы, үнді-парсы, түркі-монғол, осман, тимурид, шайбанидтердің тарихнамалық дәстүрлерінің тарихнамасы. Араб генеалогиялық дәстүрі - араб-мұсылман тарихнамалық дәстүрінің қалыптасу қайнар көздерінің бірі ретінде. Зерттеу мектептері, дәстүрлері, ғылыми сабақтастық тәжірибесі - тарихи зерттеулердің эмпирикалық құрамдас бөлігі.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Ғылыми зерттеу әдістері

  Түркі халықтарының тілін, әдебиетін, тарихын, мәдениетін зерттеу үшін интегративті түркітанудың ғылыми әдіс-тәсілдерін үйрету; түркітанудағы лингвистикалық зерттеу парадималарының маңызын түсіндіру, жасанды интеллект модельдері мен әдістерін түркі халықтарының тарихы мен тілін, мәдениетін зерттеуде қолдана білу.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Еуропалық ғылыми зияткерлік мектептер және тарихи білім

  Пәннің мақсаты – Батыс тарихнамасын интеллектуалдық тарих контекстінде қарастыру. Мазмұнында ХХ ғасыр басындағы ғылым тарихының жетістіктерін, О.Шпенглердің мәдени-тарихи концепциясын, Г.Тойнбидің өркениет теориясын, кеңестік тарих ғылымының құрылуы мен дамуын, мәдени-тарихи концепцияны, 2000-2008 жж. неміс тарих ғылымының дамуы, қазіргі батыс тарихнамасының дамуы және оның негізгі тенденциялары мен бағыттары ұлттық, еуропалық және әлемдік контекстті ескере отырып қарастырады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Тарихи биографистика мен персоналистикадағы зерттеу теориясы мен практикасы

  Курстың мақсаты – тарихи тұлғаларды зерттеуде өмірбаяндық тәсілді қолдана отырып, оқыту әдістемесін жетілдіру. Мазмұны: Интеллигенция қызметі және өмірбаян мен персоналистиканың іргелі мәселелері және ұлы тұлғалардың мұрасын зерттеудегі тарихи аспектілер. Қазіргі даму тенденцияларының эвристикалық әлеуетін жаңа түсіну контекстіндегі қазіргі өмірбаянның мәселелері мен әдістері. Өмірбаяндық тарихи зерттеулер. Динамикадағы тұлға және оның әлеуметтік қатынастар конфигурациясының өзгеруімен байланысы. Мәдени-тарихи контекстегі тұлғаның ғаламдық микро тарихы.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Қазақ хандығы: жаңа концепциялар мен көзқарастар, деректері мен тарихнамасы

  Курстың мақсаты - Қазақ хандығының тарихын зерттеу. Қазақтың құқықтық-заңнамалық құжаттары: "Қасым ханның қасқа жолы", "Есім ханның ескі жолы", "Жеті Жарғы". Қазақ хандығының билік құрылымдары. Дала демократиясы және құрылтай. Билер институты. Керей мен Жәнібек, Қасым, Есім, Хақназар, Тәуке, Абылай, Әбілқайыр - қазақ хандығының нығаюына үлес қосқан хандар.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

Профессии

Оқыту нәтижелері

• Қазіргі заманғы тарих ғылымының үдерістерін, негізгі бағыттары және әлемдік тарих ғылымының теориялық көзқарастары туралы білімді қолдана біледі және ғылыми әдістерін тәжірибе жүзінде тарихи зерттеулерде қазіргі заманғы ғылыми әдіс-тәсілдерін қолдана біледі; тарихи деректерді талдауда жасанды интеллектті қолдану; өткенді танудағы білімді тарихи эпистемология тұрғысынан бағалау; тарихи зерттеулерде пәнаралық тәсілдерді пайдалану.
• Ғылыми-зерттеу тәжірибесінде заманауы теорияларды туралы қабылдаған білімін қолдана біледі және әлемдік тарихи ғылымның ірі теориялық бағыттарының қазіргі заманғы процестерді білімдерін қолдана біледі; қазіргі заманғы ғылыми білімнің өзара байланыс принциптерін білімдерін қолдана біледі және тарихи зерттеу пәнаралық зерттеулер, пәнаралық әдістер мен дағдыларын қолдана біледі.
• Ғылыми зерттеулер дәстүр мен практикасы ретінде қазақ білімдерін қолдана біледі және ғылыми-зерттеу жобаларды басқару мен орындау дағдылары мен қабілеттерін қалыптасады; дағдыларын қолдануға және тарих феноменология өркениеттік тұжырымдамасы мәселелерін зерттеуге қабілеті; қазіргі заманғы тарихнама өркениет теориясы білімдерін қолдана білу.
• Жаңа тарихи дерек көзі негізінде базалық зерттеу қалыптастыру принциптерін анықтау үшін дағдыларын қолдана біледі және тарихи көздері зерттеу инновацияларды дамытуға дағдыларын қолдана біледі; сыни талдау, бағалау және жаңа күрделі идеяларды синтездеу дағдыларын қолдана біледі; ғылыми коммуниикация дағдыларын қолдана біледі; Ғылыми-зерттеу /шығармашылық жобаларды орындауда қатысу; ғылыми нәтижелілік пен жарияланым белсенділігін арттыру; Ұлттық және халықаралық дерекқорлармен жұмым істеу. білім алушыларының зерттеу дағдыларына диагностика жүргізу; білім алушыларының зерттеушілік, оның ішінде публикациялық белсенділігін дамыту және қолдау стратегияларын қолдану; Ғылыми-зерттеу білім алушыларын тарту.
• Генеалогия тарихи көздері жан-жақты зерттеу дағдыларын қолдана біледі; ғылыми зерттеулер дәстүр мен практикасы көзі ретінде қазақ шежіре білімдерін қолдана біледі.
• Тарихи тұлғалардың және олармен байланысты ғылыми әдістерін призмасы арқылы тарих процестер туралы білімдерін қолдана білу; мысал ретінде тарихтағы тұлғаның құбылыс зерттеу туралы білімдерін қолдана білу; тарихи тұлғалардың және олармен байланысты ғылыми әдістерін призмасы арқылы тарих процестер туралы білімдерін қолдана білу.
• Тарихи деректану теориялық және тұжырымдамалық негіздерін білім мен дағдыларды дамытуға қолдана біледі; қазақ және әлемдік тарихи ғылымның ғылыми мектебінің білімдерін қолдана білу; студенттік орталықтандырылған оқыту және бағалау қағидаттарын ескере отырып, оқу сабақтарын жоспарлау, ұйымдастыру және өткізу; Білім, ғылым және инновациялардың интеграциясын ескере отырып, оқытылатын пәндер бойынша оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу; цифрлық технологияларды пайдалана отырып білім алушыларымен кері байланыс орнату. Мамандықтағы инновацияларды оқу процесіне экстраполяциялау (жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруді даярлау бағыты бойынша); практика бағытталған оқыту әдістері мен технологиялары; мамандық саласындағы қазіргі үрдістер (жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруді даярлау бағыты бойынша) қолдана біледі; Оқу процесінде ғылыми-әдістемелік өнімді әзірлеу және қолдану; - Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер (оның ішінде Ұлттық біліктілік жүйесі); еңбек нарығының қажеттіліктеріне сәйкес жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің білім беру бағдарламаларын дамыту және жетілдіру тетіктері; заманауи және инновациялық (оның ішінде цифрлық) оқыту технологиялары.қолдана біледі.
• Тарих оқытуда Батыс пен Шығыс тарихының өзекті мәселелері туралы өзекті білімді қолдана біледі; Еуропадағы тарих мектептерінің ғылыми-теориялық дәстүрлері туралы білімдерін қолдана біледі; Шығыс және Батыс елдері тарихының мәселелері мен зерттеу әдістері туралы білімді қолдана біледі; Еуропалық тарихи мектептердің шығыстану дәстүрлері туралы білімдерін қолдана біледі.
• Шығыс пен Батыс елдерінің тарихнамалық дәстүрлерін зерттеу және арихи білімді дамыту тәжірибесін игереді; Шығыс және Батыс елдерінің өзекті тарихи ғылыми мектептерінің білімдерін қолдана біледі; Шығыс және Батыс елдерінің тарихнамалық дәстүрлері мен тарихи білім дамыту тәжірибесін игерді; Шығыс және Батыс елдерінің деректанулық зерттеулерді дамыту дәстүрлері мен тәжірибесін игерді.