6B02125 Мұражайтану в Қазақ ұлттық өнер университеті

Курс студенттерді таңдаған мамандықтың негізгі ережелерімен таныстыруды, басқа гуманитарлық пәндер шеңберіндегі өз орнын түсіндіруді қамтиды.Сабақ студенттерді музейдің негізгі принциптерімен, әлеуметтік және гуманитарлық білімнің қалыптасуын,музейдің генезисі мен құрылымын, жұмыс істеу заңдарын, қоғамменмұраныңбайланысын зерттейтін ғылым ретінде таныстыру.

"Орта ғасыр және қайта өрлеу өнерінің тарихы" курсы дәуірдің контекстінің, әлеуметтік-саяси климаттың, діни-философиялық ағымдардың және эстетикалық канондардың орта ғасыр өнері мен жаңғырудың мазмұны мен нысанына әсерін зерттеуге бағытталған.

«Археология негіздері» курсының мақсаты өнертану мамандарын даярлау үшін - Қазақстан тарихының ежелгі кезеңінің артефактілерін зерттейтін негізгі пәндердің бірі, оның ішінде қажетті ежелгі өнердің көптеген ескерткіштері бар. Курстық жұмыс барысында бакалавриат студенттерін Қазақстанның ежелгі ескерткіштерімен Қазақстан тұрғындарының рухани өмірі,археологиялық зерттеулер әдіснамасымен, тұрғын үйлері мен жерлеу алаңдарын қайта қалпына келтіру мүмкіндігі қарастырылады.

«Өнер ескерткіштерін сипаттау және талдау» курсы – өнертанушыны дайындау процесінің маңызды құрамдас бөлігі. Курстың мақсаты - сурет салу, мүсін, графика және сәндік-қолданбалы өнер жұмыстарын оқып үйрену.

Курс студенттерді ежелгі Шығыс және антикалық өнердің дамуының негізгі кезеңдеріне ежелгі дәуірден орта ғасырларға дейін таныстырады: Адам қызметінің бір түрі көркем шығармашылықтың пайда болуынан - рим мәдениетінің эстетикалық канондарына дейін. Бағдарлама зерттеу тақырыбын дәйектілікпен дәлелделуіне негізделген, ол біртұтас процесс болып табылады. Мәдени-тарихидәуір, стиль, канон сияқты өнер тарихының негізгі түсініктері Мысырдың, Қосыөзен, Греция, Рим және Грецияның туындылары арқылы нақты мысалдарында түсіндіріледі.

Өнер тарихының терминологиялық және концептуалды аппараттарымен танысу, өнер туындыларын сипаттау мен талдаудың негізгі әдістерін зерттеу, әртүрлі мәдени және тарихи кезеңдерде құрылған туындыларды сипаттауға сараланған көзқарас дағдыларын қалыптастыру.

Курс өнер көркемдік стильдердің тарихындағы негізгі түсініктерін, сондай-ақ өнертанудың негізгі түсініктерін және өнер туындыларын түсіндіру жолдарын зерттеуге бағытталған.Өнер туындыларын талдау және интерпретациялаудың әдіснамалық тәсілдері мен принциптерін зерделеуге, сондай-ақ өнер туындыларын талдау және түсіндіру мәселелері бойынша негізгі терминологияға ие.

Оқу пәні саясаттану және құқықтану сияқты қоғамдық ғылымдар кешеніне негізделеді. Оқу пәнінің мазмұны сыбайлас жемқорлыққа қарсы құқықтық қатынастардың негізгі түсініктері мен заңдылықтарын қалыптастыруға бағытталған. Сыбайлас жемқорлық құбылысының адам мен мемлекеттің экономикалық, саяси және әлеуметтік құрамдас бөлігіне әсері академиялық адалдыққа баса назар аударылады.

«Өнер тарихы әдістемесі» курсы - ғылыми пән ретінде оны дамытуда өнер тарихымен әзірленген негізгі зерттеу әдістерін және тәсілдерін жүйелі түрде ұсынуға бағытталған. Курс әдіснаманың пайда болу тарихы (ғылым тарихының элементтері: ғылым тарихы, оның зерттеу әдістерінің тарихы) және студенттердің қазіргі заманғы өнер тарихының әдіснамасы мен оны одан әрі дамытудың мүмкін келешегін таныстырудың тарихи сипаттамасы ретінде қарастырады.

Пән жергілікті тарихты қалыптасуы мен дамытуының қысқаша шолуына, Қазақстандағы өлкетанудың даму кезеңіне негізделген. Әртүрлі экспедициялардың қызметіне ерекше назар аударылады.Қазақ халқының тарихын, өмірін, салт-дәстүрін және мәдениетін зерделеуге үлкен үлес қосқан қазақ өңірінің бірқатар танымал зерттеушілерінің туындыларымен танысу.Отандық өлкетану дамуының әр кезеңіне тән сипаттама беріледі.

Ғылыми-қор жұмысының бағыты қордың ғылыми ұйымын зерттеу, музей құндылықтарының ескерткіштерін анықтау және іріктеу, музей құндылықтарының ескерткіштерін зерттеу және оларды музей қорының жинағына енгізу, алғашқы атрибуция, музей объектілерін және жинақтарын жан-жақты зерделеуді, ғылыми ізденістегі жұмыстың нәтижелерін құжаттауды, бухгалтерлік есеп, ғылыми ақпараттық құжаттар мен анықтамалар, сақтау жүйесін ұйымдастыру, консервациялау және қалпына келтіру жұмыстарына мониторинг жүйесін ұйымдастыру.

«Әлем музейлері» курсы әлемдік музейлерінің тарихын, олардың ерекшеліктерін, олардың коллекцияларындағы негізгі ескерткіштерді зерттеуге бағытталған, бұл жоғары көркемдік мәдениеттің мысалы болып табылады. Әлемдік музейлердің құрылымын зерттеу түрлі өнер мектептерін қалыптастыру туралы түсінік береді. «Әлем музейлері» пәні заманауи білім беру жүйесінде үлкен рөл атқарады, себебі ол әлемдік көркемдік процестің идеясын ұсынады.

Пән ортағасырлық Қазақстанның өнерінің негізгі кезеңдерін оқып үйренуге, осы кезеңнің негізгі сипаттамалары мен ерекшеліктерін қалыптастыруға негізделген. Терминологиялық құралдарды меңгеру. Курстың мақсаты орта ғасырдағы Қазақстанның негізгі, ең маңызды ескерткіштерімен танысу.

Оқу практикасының мақсаты - студентті шығармашылық-өндірістің үдерісімен, ҚазҰӨУ-нің жоғары оқу орнының қызметінің бағытымен, жоғары оқу орны жүзеге асыратын білім беру бағдарламаларымен, болашақ кәсіби қызметінің түрлері, функциялары мен міндеттерін таныстыру.Оқу практикасы бірнеше кезеңдерді қамтуы мүмкін: кіріспе тәжірибе; бастауыш кәсіптік дағдыны игеру тәжірибесі және т.б. Оқу практикасы университеттің құрылымдық бөлімшелерінде немесе кәсіпорындарда (мекемелерде және ұйымдарда) жүргізілуі мүмкін.

Зергерлік өнер қазақтың ұлттық мәдениеті тарихында ерекше орын алады. Онда халықтың мұраты, талғамы, көркемдік және материалдық құндылықтарының деңгейі барынша толық және айқын көрінеді. Шынында да, басқа да көркем қолөнер туындыларынан айырмашылығы - сүйек пен ағашты оюлау, былғарыдан және қыштан жасалған бұйымдар жасау - бұлардың көпшілігі өткен дәуірден бері сақталмаған, зергерлік бұйымдардың «мәңгілік материалдары»: қола, күміс, алтын уақыттың деструктивті әсеріне төтеп беріп, сыйға тартты ежелгі дәуірден бастап бүгінгі күнге дейін халықтық өнердің үздіксіз даму жолын байқау мүмкіндігі.

«Жаңа заман өнер тарихы» курсы 17-ші ғасырдан бастап 19-шы ғасырға дейінгі тарихи даму барысында шет елдердің өнерін және мәдениетін дәйекті зерттейтін негізгі теориялық тақырыптардың бірі болып табылады.Пластикалық өнердің ерекшеліктерін түсінуге бағытталған пән; эмоционалды және мәнерлі құралдарды қолдануға негізделген эстетикалық түсініктерді түсіну, композициялық заңдылықтарын игеруге, шығармашылық құрылымынтүсінуге бағытталған.

«Редакциялық жұмыстың негіздері» пәні баспа және баспа ісі тарихын зерделеуді қамтиды. Редактордың заманауи қағидаларын, редакциялануын, баспа үйлері мен баспа жұмыстарын зерттеуге бағыттайды. Сондай-ақ, кітап маркетингі және мұражай іс-шаралары мен жарнамалық қызметтің түрлері бойынша стратегиясы.

Пән ортағасырлық Қазақстанның өнерінің негізгі кезеңдерін оқып үйренуге, осы кезеңнің негізгі сипаттамалары мен ерекшеліктерін қалыптастыруға негізделген. Терминологиялық құралдарды меңгеру. Курстың мақсаты орта ғасырдағы Қазақстанның негізгі, ең маңызды ескерткіштерімен танысу.

Қазақстанда мұражайлардың пайда болуының тарихи негіздері. Революциядан кейінгі Қазақстанның мұражайлар желісінің дамуы. Мұражайдың құрылу тарихы. Қазіргі қызмет бағыттары. ҚР ЦММ экспозициялық және көрме жұмыстары. Мұражай бөлімдері және олардың жұмыс бағыттары.

Тақырып Қазақстанның бейнелеу өнері дамуының негізгі кезеңдерін, өнердегі стиль мен үрдістердің негізгі сипаттамаларын, стилистикалық ерекшеліктерді, сондай-ақ терминологиялық құралдарды меңгеру қабілетін қалыптастыруға бағытталған.

«Алғашқы қауым өнерінің тарихы» курсы студенттерді ең алғашқы адамдардың қалыптасуын, алғашқы қауым өнерін қабылдау негіздерімен, бейнелеу өнері мен әр түрлі пластикалық өнердің барлық эволюциясын, ерте сәулет нысандарын, таныстырады. Алғашқы қауым өнерінің шығу тегі мен ерекшеліктерін түсіндіру, дәуірлерді және өнердің жетекші түрлерін тану, алғышқы қаум өнерінің тарихы бойынша негізгі арнайы терминологияны білуге негіздейді.

Пәннің бағыты –кәсіби біліктілігін арттыруға, кәсіптік оқыту пәндерінің міндетті негізгі циклінің негізгі теориялық пәндерін қалыптастыру болып табылады, ол қолданылатын мағынада, ол барлық оқу жылдарында дәйекті зерттеуге арналған. Пән студенттердің этнографияны зерттеуге, оның құрылымындағы негізгі мәтіндерді зерттеуге бағытталған.Курс студенттерге ең беделді этнографтардың іргелі шығармаларымен танысу ұсынылады.

Тарих ғылымы бойынша қабылданған кезеңдерге сәйкес дамытуға тән үрдістерді талдайтын Қазақстанның заманауи қолданбалы өнердің көптеген түрлерін (керамика, шыны, арт-металл, зергерлік бұйымдар, ағаш, сүйек, былғары, тоқыма) Қазақстанның өнер және қолөнерімен студенттерді таныстыру.

Өндірістік практика студенттерді жұмыс ортасына үйрету, мамандығына байланысты өзінің бастауыш кәсіптік дағдыларын меңгеруді қарастырады.Практика мақсаты - студенттерді оқу үдерісімен, ҚазҰУ-дың жоғары оқу орнының қызметімен, жоғары оқу орнының білім беру бағдарламаларымен, оқып жатқан мамандығымен, болашақ кәсіби қызметінің түрлерімен, оның функциялары мен қатар берілетін тапсырмаларымен тығыз байланысты кәсіби қызметпен таныстыру.

«Сәндік-қолданбалы өнер тарихы» курсы студенттерді архитектураны, мүсінді, кескіндемені толықтыратын қолданбалы өнер туындыларына таныстырады. Жоғарғы палеолит дәуірінде өнердің басқа түрлерімен қатар сәндік-қолданбалы өнер туды. Адамзат тарихында әртүрлі көркемдік стильдің ерекшеліктерін игеріп, өнер мен қолөнер өзгерді. Анализируя общие тенденции этого процесса, студенты получают знания и навыки, необходимые для специалистов профиля. Бұл үрдістің жалпы үрдістерін талдай отырып, студенттер бейіндік мамандар үшін қажетті білім мен дағдыларды иеленеді.

«Бейнелеу өнерінің техникасы мен технологиясы» курсы студенттерге бейнелеу өнерінде қолданылатын техника мен технология ерекшеліктерін түсінуге мүмкіндік береді. Пән суретшілердің қолданған кескіндеме, сурет салу, мүсін жасау әдістерін зерттеуге бағытталған. Курс көркем образды эстетикалық түрде түсінуге және жұмыстың құрылымын түсінуге көмектеседі. Сондай-ақ студентті әр түрлі көркемдік стильдерге және визуалды өнер салаларымен таныстырады.

Курс ескерткіштердің сақталуы мен түпнұсқасын сыни талдауды, қайта қалпына келтірудің өзіндік әсер ету дәрежесін қамтиды. Курстың мақсаты - өнер туындыларын зерттеу, көркем мектептер мен жеке шеберлер тиесілі болуын және олардың түпнұсқасын анықтау.

Пән теориялық, экскурсия саласындағы әдістемелік және тәжірибелік жұмыстарға негізделген; Кәсіби қызметпен байланысты тарихи-мәдени мәселелерді енгізу; тарихи мәліметтерді талдау және синтездеу және экскурсияны дайындау мен өткізу кезінде тарихи дереккөзді және әдебиетті талдаудың негізгі әдістері, сондай-ақ экскурсиялық жұмыстың түрлері: педагогикалық, оқытушылар, гидтер, экскурсиялық техниканы дамыту және т.б. Сөйлеу мәдениеті, оның сипаты.

«Музейтану» - студенттерді музейлердің даму тарихы мен заңдарын, олардың әлеуметтік функцияларын, музей теориясы мен әдіснамасын зерттейтін ғылыми пән. музей қорларын ғылыми жинақтау жүйесі, жинақтарды құжаттау және сақтау, сондай-ақ музей экспозицияларын, көрмелерді, мұражайдың ғылыми білім беру қызметінің әр түрлі түрлері мен формаларын құрастыру әдістерін қамтиды.

Курс орта ғасыр мен жаңа уақыт кезеңіндегі ислам мәдениеті мен өнерінің пайда болуы мен таралуы тарихын зерттеуге арналған. Студенттер мұсылман әлемінің негізгі аймақтары - Араб түбегі, Сирия, Ирак және Палестина, Египет және Магриб елдері мен Испанияның мавританық өнері өнерімен танысады. Иран, Орталық Азия мемлекеттері өнерінің тарихын, сондай-ақ Түркия өнерін зерттеу ерекше қызығушылық тудырады. Курстың материалы жалпы жалпыға ортақ тарих пәні бойынша зерттеледі.

«Үндістан, Қиыр Шығыс және Оңтүстік-Шығыс Азиян өнерінің тарихы» курсы Шығыс классикалық өнерінің теориялық негіздерін, сондай-ақ шығармашылық зерттеулер мен талдауды ұйымдастыруға қажетті дағдыларды білуге бағытталған. Пән – өнертанушылардың шығармашылығындағы дайындығының жүйесіндегі негізгілерің бірі, студенттердің жалпы гуманитарлық білімін ескереді және кәсіби өнерге дайындыққа ықпал ететін шығыстық өнер саласындағы ақпаратты біртіндеп күрделендіреді.

«Тарихнама» пәні көздермен жұмыс жасауды қамтиды, тарихи-типологиялық зерттеу әдісін қалыптастырады, оның ішінде өнертанушылық зерттеуде герменевтикалық, семиотикалық және синергетикалық әдістер. Зерттеудің бұл түрі ғылыми жұмыстарға қосылуға, зерттеу дағдыларын дамытуға, ғылыми талдаудың негізгі әдістері мен әдістерін меңгеруге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, ғылымдағы өнер тарихнаманың ерекше мәні туралы және оны тақырыптық салада және өнертану саласында түсіну: өнер теориясы, өнер тарихы, өнер сыны және олардың әдістемелік және құрылымдық айырмашылықтары.

Пән өнер көрмесі мен музейдің басқа да түрлерінің ерекшеліктерін зерттеуге, көрменің және оның негізгі кезеңдерін құрудың принциптерін зерттеуге бағытталған. Уақытша көрмелерді музейдегі тұрақты көрмеден қалай ажыратуға болады. Уақытша көрменің архитектуралық-көркемдік шешімі мен музейдің тұрақты көрмесі анықтайтын факторлар. Музей кеңістігінің архитектуралық-көркемдік дизайн элементтерінің құндылығы.

«Тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау» курсының негізгі мақсаты - ғылыми-зерттеу институттарында, музейлерде және басқа да мекемелерде кәсіби қызмет үшін қажетті тарихи және мәдени мұраны сақтаудың тарихы, теориясы мен практикасы туралы пәнаралық білім жүйесін дамыту.

Пән сәндік композиция туралы түсінік қалыптастырады. Сәндік өнердің мәнін терең түсіну студенттерге практикалық жұмыста халықтық стильдердің ерекшеліктерін ажырата және қайта құруға көмектеседі.

«ХХ-ХХI ғғ заман өнерінің тарихы» курсы XX-ХХI ғғ ғасырдың батыс еуропа өнерінің дамуын зерттеудің негізгі мақсаты болып табылатын теориялық пәндердің бірі болып табылады. Бағдарламасы постмодернизм мәдениеті мен өнеріндегі негізгі тенденцияларға, жаңа көрменің стратегияларына, кураторлық жұмыстарға және заманауи көркемсурет жүйесіне кіретін аналитикалық және тарихи шолуды қамтиды. Студенттер XX-XXІ ғғ. басында еуропа және орыс өнерінің даму тарихымен танысады.

«Ғылыми зерттеулердің негіздері» пәнін меңгеру мақсаты - ғылыми пән ретінде оның даму кезеңінде өнертану әзірлеген негізгі зерттеу әдістерін және тәсілдерін дәйекті ұсыну. Курс қазіргі заманғы гуманитарлық білімдер жүйесіндегі өнер теориясы, өнертану (өнер тарихы), тарихи тұрғыдағы өнертану әдіснамасының маңызды тұжырымдамаларын зерттеуге бағытталған.

Курс белгілі бір жағдайда қолданылатын бірқатар ережелерді зерттеуге бағытталған, бұл музейдің негізгі мақсаты, қызметінің тиімділігін анықтау, музей тұтынушыларының сұранысы мен оның құндылығына бағытталған. Музейді технологиялық басқару және менеджменттің үрдістері перспективасы болып табылады. Музей маркетингіне тән және оның стратегиялық ерекшеліктері мен жарнамалық қызметтің түрлері. Музейдегі демеушілік, қайырымдылық және қамқорлық.

Экономика, құқықтану сияқты қоғамдық ғылымдар кешеніне негізделген интегративті сипатқа ие, оның мәні өмірдің түрлі аспектілері, адам мен қоғамның дамуы, әлеуметтік факторлардың әр адамның өміріне әсері туралы ғылыми білім болып табылады. Оқу пәнінің мазмұны нарықтық экономика мен кәсіпкерліктің негізгі түсініктері мен заңдылықтарын қалыптастыруға бағытталған. Кәсіпкерлік-білімсіз қазіргі экономикалық өмірде бағдарлануға қиын ғылым. Алайда, экономикалық сауатты адам болу, бизнес, маркетинг, менеджмент, бухгалтерлік есеп негіздері туралы түсінік болу , әсіресе жастар үшін – уақыт талабы.

Пәннің негізгі мақсаты қазіргі заманғы визуалды өнердің дамуының негізгі кезеңдерімен студенттерді «Өнертану» мамандығы бойынша таныстыру болып табылады. Қазіргі заманғы көркемдік процестерді талдау, қазіргі заманғы суретшілердің өмірбаяны мен шығармашылығымен танысу, сондай-ақ өнер жағдайын және оларды дұрыс пайдалану мүмкіндігін дамыту.

«Қазақ киімінің тарихы» пәнін оқып үйрену ежелгі заманнан бүгінгі күнге дейін қазақстандық костюмдердің пайда болуы, және үздіксіз дамуы туралы біртұтас көзқарас береді. «Қазақ киімінің тарихы» пәнін оқып үйрену барысында ұлттық киімдердің негізгі түрлері, түрлері мен түрлері, аймақтық ерекшеліктері, олардың өзара әсері қарастырылады..

Сыни талдау жасайды және осы елдердің зерттелген кезеңінің өнер тарихы туралы негізгі ақпаратты қолданады. Өнердің стильдері мен бағыттарының негізгі сипаттамаларын тұжырымдайды, әр түрлі елдердің өнердің стилистикалық ерекшеліктерін ажыратады. Стильдер мен кескіндеме өнерінің негізгі сипаттамаларын қалыптастыру, түрлі елдердің көркемдік-стилистикалық өнерін айқындау

Қолданбалы өнер туындылары декорының ерекшеліктерін олардың табиғатына сәйкес талдап, суретшінің сол немесе басқа туындысын жасаған дәуірін, стилін, аймағын айқындай алады. Қолданбалы өнер шығармаларының өзіндік ерекшеліктерін, әртүрлі әлеуметтік-экономикалық жағдайдағы қолданбалы өнер мен археологияның құбылыстары мен проблемаларын түсінеді.

Кескіндеме, графика, мүсін жұмыстарына талдау жасайды, зерттелетін кезеңін, дәуірін, стилін және авторын анықтайды.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес саласында этикалық және құқықтық мінез-құлық нормаларын қолданады және ұстанады. Бизнес-жоспарлар жасайды, оны жүзеге асыру жолдарын табады. Кәсіпкерлікті қаржыландыру және мемлекеттік реттеу негіздерін біледі.

Мұражай қорларын сатып алу және мәдени мұра нысандарын мұрағаттау кезінде білімді қолдана білу. Көркемдік жанрлар мен этнографияда жазушылық шеберлік пен ауызекі сөйлеу тілін қолданады. Ол нақты тақырыптар бойынша тәуелсіз ғылыми зерттеулер жүргізеді. Бағыт бойынша мамандандырылған музей жұмысын ұйымдастырады.

Ол ескерткіштердің сақталуы мен нақтылығына, қалпына келтіруге араласудың әсер ету деңгейіне сыни талдау жасайды. Ол мұрағаттық материалдарды анықтайды және қолданады, әртүрлі мұрағат құжаттарын, файлдық шкафтарды, пресс-релиздерді және басқалардың сауатты портфелін құрастырады, мәдени мұраны зерттеуде теориялық негіздер мен құралдарды (әдістерді) қолдана алады.

Көрме нысандары: мұражай коллекциялары, мұражай коллекциялары, мұражайдың ғылыми-зерттеу қызметі - мұрағат объектілеріне құжаттама функциясы мен атрибутын орындау және т.б. Негізгі көркемдік жанрларда жазу дағдылары мен ауызекі сөйлеу тілдерін қолданады. Ақпарат көздерін қабылдау, өңдеу және сақтау мүмкіндігі.

Әдеби сын жанрларында өз бетінше жұмыс істейді және қазіргі заманғы білім беру және ақпараттық технологияларды қолданады. Ол кәсіби түсініктермен және терминологиямен жұмыс істейді. Өз бетінше редакция қызметін жүзеге асырады. Ғылыми зерттеулер жүргізеді.