8D02202 Тарих в Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті

Пән Қазақстан халқының ішкі және сыртқы көші-қонының негізгі тенденцияларын, тарихи ретроспективадағы, көші-қон үрдістерін және көші-қон процестерін зерттеудегі қазіргі көзқарастарды, негізгі қағидаттарды және Қазақстандағы көші-қон үрдістерін талдаудың жаңа әдістерін зерттеуге бағытталған.

Пән ғылыми зерттеулердің методологиясы мен әдістері, ғылыми-зерттеу жұмысының дағдылары, ғылыми-зерттеу үрдісінің құрылымы мен кезеңдерінің мазмұны туралы білімді қалыптастыруға бағытталған.

Жаңғыртудың маңызды белгілерінің бірі қоғамның әлеуметтік-демографиялық құрылымының өзгеруі болып табылады. Халықтың демографиялық мінез-құлқы өзгеріп, көп балалы отбасынан орта және кіші отбасына көшу жүріп жатыр, өмір сүру ұзақтығы ұлғаяды, халықтың жас құрылымы өзгереді. Демографиялық құбылыстар әлеуметтік жағынан тығыз байланысты және қоғамның әлеуметтік эволюцияларының салдары болып табылады(урбанизация, білім деңгейінің өсуі, гендерлік теңдік, жұмыспен қамту құрылымының қайта құрылуы және т. б.). Әлеуметтік-демографиялық көрсеткіштер қоғамды жаңғырту жай-күйінің барабар өлшемдері болып табылады. Оларды ұзақ тарихи ретроспективада қарау Қазақстанның модернизациялық дамуының негізгі кезеңдерін көруге мүмкіндік береді, басқа елдермен салыстырмалы талдау жасауға мүмкіндік береді.

Пән негізгі теорияларды, әдіснамалық құралдарды, демографиялық және әлеуметтік саясаттың әртүрлі тұжырымдамаларын, сонымен бірге қазіргі заманғы әлеуметтік-демографиялық процестердің өзекті мәселелерін зерттеудің негізгі проблемалары мен тәсілдеріне қатысты мәселелерді зерттеуге бағытталған.

Пән ғылыми зерттеу барысында тарихнама мен деректанудың ғылыми жетістіктерін қолданудың теориясы мен практикасын зерттеуге бағытталған. Пәнді меңгеру отандық деректану мен тарихнаманың негізгі теориялық-әдіснамалық мәселелері туралы, тарихи зерттеулерде оларды қою және шешу ерекшеліктері туралы жүйелі және тұтас түсініктің қалыптасуына ықпал етеді. Пәннің мақсаты - отандық тарихнама және деректану саласында тарих саласында қолданылатын және әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдармен аралас қазіргі теориялық-әдіснамалық тәсілдер негізінде ғылыми-зерттеу жұмыстарын өз бетінше жүзеге асыру қабілетін магистранттарда қалыптастыру.

The discipline "Historical science and modern theories" is aimed at the formation of a complex of knowledge about the basic theories and concepts of modern socio-humanitarian disciplines to solve practical research problems. The course reveals the essence of the postmodern challenge in historical science in the late twentieth century, studies the influence of linguistic turn on historical science in the early XXI century; gives an idea of a number of structuralist and poststructuralist theories in philosophy, sociology and cultural anthropology; the basic terms, concepts, categories within the framework of these theories are analyzed; knowledge about new directions in historical science, which arose under the influence of modern socio-humanitarian theories, is formed.

Пән докторлық диссертацияны дайындау процесімен байланысты жүйелі білімді тереңдетуге бағытталған, атап айтқанда, зерттелетін мәселе шеңберіндегі теориялық мектептердің негізгі ережелерін талдау, ғылыми зерттеудің теориялық және әдіснамалық негіздерін іріктеу және жүйелеу, ғылыми зерттеу процесінің мәнін, ерекшеліктерін және логикасын қарастыру; өзінің ғылыми қызығушылықтары саласындағы аса маңызды мәселелер мен үдерістердің кешенді ғылыми әдістері негізінде сыни тұрғыдан түсіну; докторлық диссертацияны сәтті жазу үшін әртүрлі дереккөздерден ақпарат синтезі; зерттеу қызметін ұйымдастыру және оның нәтижелерін ғылыми мақалалар мен докторлық диссертация түрінде ресімдеу кезінде логикалық заңдарды, халықаралық ережелер мен стандарттарды қолдану. Пәнді оқу концепциялар, өлшемдер, ережелер, академиялық жазу стилінің ерекшеліктері және ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыру тәсілдері туралы іргелі білім негізінде білім алушылардың зерттеу құзыреттілігі мен академиялық сауаттылығын дамытуға ықпал етеді.

Пән докторанттардың негізгі теориялық мәселелерін, ғылыми-тарихи зерттеулердегі жаңа бағыттарды, тарихи танымның негізгі онтологиялық және гносеологиялық мәселелерін зерделеуге, тарихи танымның әлеуметтік функцияларын талдауға, тарихи процестің маңызды тұжырымдамаларын зерттеуге бағытталған. Пән сондай-ақ нақты-тарихи зерттеуде теориялық-әдіснамалық мәселелердің кешенді көрінісін қалыптастыруға бағытталған; тарихи зерттеудің принциптері мен әдістерін қолдану дағдысы.

Ғылыми зерттеу әдістерін, логикалық заңдар мен ережелерді, жаңа құралдар мен технологияларды ғылыми зерттеулердің әдістерінде қолдану

Нақты тарихи, әлеуметтік-саяси, әлеуметтік-экономикалық және демографиялық мәселелерді талдауда жалпы ғылыми принциптер мен таным әдістерін қолдану.

Қазіргі қоғамның жағдайына баға беру үшін ұзақ тарихи ретроспективадағы Қазақстан мен басқа елдердің әлеуметтік-демографиялық көрсеткіштерін, демографиялық процестерін талдау.

Салыстырмалы түрде тарихи, қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық және әлеуметтік-демографиялық процестердің ортақ белгілері мен айырмашылықтарын түсіндіру;

Әлемдік және отандық тарихи, қоғамдық-саяси және әлеуметтік-экономикалық ойлардың дамуын сыни тұрғыдан бағалау;

Отбасы институттарының жұмысының теориялық және қолданбалы негіздерін, отбасылық формалар мен ұйымдардың дамуының негізгі тарихи заңдылықтарын, қала кеңістігінің этнодемографиялық эволюциясын сыни тұрғыдан талдау;