Жаңа білім беру бағдарламасы 6B02203 Теология в Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті

Ислам құқығының қалыптасу тарихы, кезеңдері, ерекшеліктері зерделенеді. Қазіргі кезеңдегі ислам құқығының түрлі болмыстары, олардың арасындағы байланыс және қарым-қатынас қарастырылады. Ислам құқығының басты мәселелері талданып, қазіргі кезеңдегі өзекті сұрақтарға ислам құқығы тұрғысынан жауап ұсынылады.

Мамандарды жоғарғы кәсіби деңгейде дайындап, білімгерлерді мазһабтар тарихының дамуына ықпал еткен өзекті мәселелер мен алғышарттарды, исламдық ағымдарды жете түсінудің негізгі жағдайларымен таныстырады. Еркін ой тарихы, еркін ойдың түрлі формалары, адамзат тарихындағы еркін ойдың қалыптасуы, даму кезеңдері мен ерекшеліктері сипатталады.

Ислам құқығының қалыптасу тарихы, кезеңдері, ерекшеліктері зерделенеді. Қазіргі кезеңдегі ислам құқығының түрлі болмыстары, олардың арасындағы байланыс және қарым-қатынас қарастырылады. Ислам құқығының басты мәселелері талданып, қазіргі кезеңдегі өзекті сұрақтарға ислам құқығы тұрғысынан жауап ұсынылады.

Ислам теологиясы пәнінде ақида ілімінің генезисі мен даму кезеңдері, исламдағы сенімдік мазһабтардың шығу тарихы, иләһият, пайғамбарлық институты және ислам эсхатологиясы тақырыптары және аталған тақырыптарға қатысты тақырыпшалар қамтылады. Ислам теологиясының және сунниттік сенім мектептерінің негізін қалаған ғалымдардың ғылымдағы орны, ғылыми әдістері және теологиялық мәселелер бойынша алға тартқан тұжырымдары, тезистері сараланады.

Ақида іліміне кіріспе пәнінде исламдағы сенімдік мазһабтардың шығу тарихы, Матуриди ақидасы тақырыптары қамтылады. Ислам теологиясының және сунниттік сенім мектептерінің негізін қалаған ғалымдардың ғылымдағы орны, ғылыми әдістері және теологиялық мәселелер бойынша алға тартқан тұжырымдары мен тезистері сараланады.

Дін әлеуметтанудың негізгі ұғымдарымен, тəсілдемелік қағидаларымен таныстырады. Концептуальдық негіздерін теориялық тұрғыдан игертіп, діни құбылыстарға баға берудің методологиясын және маманның табысты кәсіби іс-қызметіне қажетті діндарлықты, діннің қоғамда өмір сүріп, қалыптасуын, нақты социологиялық зерттеудің әдісін меңгертеді.

Мәдениет феномені ретінде дін туралы, құрылымдық және функционалдық ерекшелікті, ерте кездегі дін формасын, қалыптасуы мен дамуын, ғұрыптық қызметін, құрылымын үйретеді. Сондай-ақ, сан алуан діндердің тарихын, бүгінгі жағдайын, ерекшеліктерін, білім алушыларды ұлттық дәстүр мен мәдениетті қастерлеуге, діни төзімділікке, басқаның сенімін сыйлауға үйретеді.

мамандарды жоғарғы кәсіби деңгейде дайындап, білімгерлерді мазһабтар тарихының дамуына ықпал еткен өзекті мәселелер мен алғышарттарды, исламдық ағымдарды жете түсінудің негізгі жағдайларымен таныстырады. Еркін ой тарихы, еркін ойдың түрлі формалары, адамзат тарихындағы еркін ойдың қалыптасуы, даму кезеңдері мен ерекшеліктері сипатталады.

Араб тілінің пәні бойынша әріптердің фонетикасы, араб морфологиясы және синтаксисі оқытылады. Сондай-ақ диалог жаттау; араб тілінің қағидаттары мен морфологиясы және синтаксисін меңгеру үшін араб тілін оқытады, араб тіліндегі мәтіндерге еркін талдау жасау және жаңа көзқарастық идеяларды қалыптастыру үшін алынған білімдер меңгеріледі.

Исламдағы философияның тарихы мен негізі және философияның кәләм ілімі, сопылық, ахлақ, фиқһ салаларымен байланысын зерттейді. Ислам философиясындағы білікті ғалымдар мен олардың еңбектерімен танысады. Ислам философиясының негізгі көздеген мақсаттары үйретіліп, күнімізге тигізер пайдалары мен ерекшеліктері оқытылады.

Құран Кәрімді тәжуид қағидаларына сай оқуға машықтандырып, бағдарлама бойынша негізгі сүрелердің түсіндірмелі аударамасы қарастырылып, мағынасына ой жүгіртіледі. Құран сүрелерін жаттау, есте сақтау, тәжірибеде қолдану жолдары талқыланады. Құран оқу ережелері, қағидалары меңгертіледі.

Дін психологиясы пəнінің мəнін ашып, діни сана феномені жəне оның субъектінің өмірлік іс-əрекетінде іске асуын жүйелі талдау ептілігін, дағдысын қалыптастырады, «дін» əлеуметтік феноменіне қатынасы бойынша арнайы психологиялық позицияны жасақталады.

Құран Кәрімді тәжуид қағидаларына сай оқуға машықтандырып, бағдарлама бойынша негізгі сүрелердің түсіндірмелі аударамасы қарастырылып, мағынасына ой жүгіртіледі. Құран сүрелерін жаттау, есте сақтау, тәжірибеде қолдану жолдары талқыланады. Құран оқу ережелері, қағидалары меңгертіледі.

Исламдағы құлшылық мәселелері курсын оқу барысында болашақ теолог мамандар тазалық шарттары мен оның түлерін және құлшылық ережелерін меңгеріп шығады.

Қазіргі кезеңдегі діни қозғалыстардың негізгі сипаттары, ерекшеліктері, белсенділігі мен таралу аймағын талдайды. Культ ұғымы түсіндіріліп, заманауи культтерге сипаттама беріледі. Культ атануы үшін қажетті болған негізгі талаптар мен шарттар талданып, культ пен дін арасындағы айырмашылықтар түсіндіріледі.

Діни насихат ілімінде қолданылатын иршад, таблиғ, насихат сынды терминдер мен осы терминдердің дінді насихаттаудағы ерекшеліктері және Пайғамбар кезеңіндегі діни насихат түрлері мен одан кейінгі кезеңдердегі даму ерекшеліктері Құран және сүннет негізінде зерттеліп, жан-жақты талданады. Сондай-ақ дағуаттың заманауи әдіс-тәсілдері оқытылады.

Хадистердің зерттелуі мен даму кезеңдері және методологиясымен таныстырып, хадис саласында жазылған еңбектерді зерделеу көзделеді. Діни мәтіндерді талдау, интерпретация жасау, түсіндірме жасау, сонымен қатар діни және көне мәтіндермен жұмыс жасауды үйретеді.

Орта Азия аумағындағы исламның таралуы мен сіңісуінің тарихын кезеңдендіріп, жүйелейді.

Қазақ ойшылдарының дін туралы көзқарастарының қалыптасуы мен дамуын, ерекшеліктері мен сипатын ұғындырады. Қазақ зиялылары мен ойшылдарының діни ізденістерін және ислам құндылықтарын түсіндіреді. Орта Азия аумағындағы соның ішінде Қазақстандағы ислам тарихының даму кезеңдері мен ерекшеліктері, ел мен жер әдет-ғұрыптарымен сабақтастығын меңгереді.

Хадистердің зерттелуі мен даму кезеңдері және методологиясымен таныстырып, хадис саласында жазылған еңбектерді зерделеу көзделеді. Діни мәтіндерді талдау, интерпретация жасау, түсіндірме жасау, сонымен қатар діни және көне мәтіндермен жұмыс жасауды үйретеді.

Құран ілімдері пәнінде Құран тарихы, уахи, «иғжаз» теориясы, Құран сүрелері мен аяттары, қырағат ілімі қамтылады. Құран ілімдерінің негізін қалаған ғалымдар мен олардың Құран ілімдерінің жекелеген тақырыптарына қатысты ғылыми көзқарастары сараланады. Тәпсір іліміне кіріспе пәнінде тәпсір ілімінің қалыптасу кезеңдері, ғалымдары, кітаптары және тәпсіршілердің әдіснамалары оқытылады.

Христиандық сенімі, жеті құпиясы, христиандық бағыт бойынша жаратылыс ілімі талқыланады. Тарихтағы христиан топтарына сипаттама беріледі. Діни сенім жүйесінің ерекшеліктері айқындалып, шіркеу әкейлерінің ілімі, шіркеу қызметіндегі, діни танымдағы орны қарастырылады. Христиандық тарихы кезеңдендіріледі.

Христиандық сенімі, жеті құпиясы, христиандық бағыт бойынша жаратылыс ілімі талқыланады. Тарихтағы христиан топтарына сипаттама беріледі. Діни сенім жүйесінің ерекшеліктері айқындалып, шіркеу әкейлерінің ілімі, шіркеу қызметіндегі, діни танымдағы орны қарастырылады. Христиандық тарихы кезеңдендіріледі.

Фиқһ саласындағы негізгі қағидалардың қалыптасу кезеңдері мен даму жолдары. Фиқһта Ханафи ғалымдарының ұстанған дәлелдерін егжей-тегжей оқиды. Кейбір радикалды топтарға Ханафи мәзһабының дәлелдерін негізге ала отырып жауап беруге үйретеді. Ханафи мәзһабының сүйенетін негізгі дереккөздерімен жұмыс жасау әдістері оқытылады.

Құран ілімдері пәнінде Құран тарихы, уахи, «иғжаз» теориясы, Құран сүрелері мен аяттары, қырағат ілімі және аталған тақырыптарға қатысты тақырыпшалар қамтылады. Құран ілімдерінің негізін қалаған ғалымдар мен олардың Құран ілімдерінің жекелеген тақырыптарына қатысты ғылыми көзқарастары сараланады.

Ислам құқығы саласындағы негізгі қағидалардың қалыптасу кезеңдері мен даму жолдары. Ислам құқығында Ханафи ғалымдарының ұстанған дәлелдерін егжей-тегжей оқиды. Кейбір радикалды топтарға Ханафи мәзһабының дәлелдерін негізге ала отырып жауап беруге үйретеді. Ханафи мәзһабының сүйенетін негізгі дереккөздерімен жұмыс жасау әдістері оқытылады. Алты хадис жинағының авторларының әдіс-тәсілімен толықтай танысып араларындағы айырмашылықтарды үйренеді.

Өндірістік практиканың бағдарламасы мамандықтың білім беру бағдарламасының талаптарына сәйкес әзірленеді және білім алушыларда кәсіби мағыналы машықтарды өндіруге және кәсіби стандарттарының талаптарына сәйкес арнайы құзыреттерді қалыптастыруға бағытталады.

Монотеистік діндердегі негізгі ұғымдар мен ұстанымдар талданады. Әрбір діннің тарихы мен құрылымына, жазбалары мен құлышылық атқару ерекшеліктеріне, символикасына назар аударылады. Әр діннің өзіне тән маңызды ерекшеліктерін ашып көрсету, ғылыми танымның маңызды әдістерінің бірінен саналатын аналогиялық әдіске мән беру арқылы, білім көкжиегін кеңейте түсу көзделеді.

Түркі халықтарының исламға дейінгі ежелгі наным-сенімдері, ислам дінінің қазақ өркениетінде алатын орны мен рөлі сараланады. Ислам дінінің қазақ жеріне келуі мен табысқа жетуінің ерекшеліктері айқындалады. Қазақ жерінде таралған сопылық бағыттары сипатталады. Қазан төңкерісіне дейінгі қазақ даласындағы діни жағдай, Қазақстанның мешіттері мен медреселері қарастырылады.

Қазақстан Республикасындағы мемлекет және дін арақатынасы, Қазақстан Ата Заңы және дін туралы заңдар қарастырылады. Қазіргі таңда діни басылымдарда жарық көрген материалдардың ерекшеліктері. Діни басылымдардағы жарияланған мақалаларды жан-жақты саралау, тарихи тұрғыда талдау жасау әдістері үйретіледі.

Қазақстан Республикасындағы мемлекет және дін арақатынасы, Қазақстан Ата Заңы және дін туралы заңдар қарастырылады. Қазіргі таңда діни басылымдарда жарық көрген материалдардың ерекшеліктері. Діни басылымдардағы жарияланған мақалаларды жан-жақты саралау, тарихи тұрғыда талдау жасау әдістері үйретіледі.

Түркі халықтарының исламға дейінгі ежелгі наным-сенімдері, ислам дінінің қазақ өркениетінде алатын орны мен рөлі сараланады. Ислам дінінің қазақ жеріне келуі мен табысқа жетуінің ерекшеліктері айқындалады. Қазақ жерінде таралған сопылық бағыттары сипатталады. Қазан төңкерісіне дейінгі қазақ даласындағы діни жағдай, Қазақстанның мешіттері мен медреселері қарастырылады.

Монотеистік діндердегі негізгі ұғымдар мен ұстанымдар талданады. Әрбір діннің тарихы мен құрылымына, жазбалары мен құлышылық атқару ерекшеліктеріне, символикасына назар аударылады. Әр діннің өзіне тән маңызды ерекшеліктерін ашып көрсету, ғылыми танымның маңызды әдістерінің бірінен саналатын аналогиялық әдіске мән беру арқылы, білім көкжиегін кеңейте түсу көзделеді.

Теология ғылымының қалыптасуы мен оның даму кезеңдері жайлы түсінікке, діни мәселелерге талдау жүргізудің негізгі теориялық және әдістемелік тәсілдері жайлы білімге ие болу

Діни адамның психологиялық ерекшеліктерін түсіну, діни және діни емес көзқарастардың қарым-қатынасын талдауға дағдылану

Әлеуметтік-саяси, экономикалық үдерістер мен олардың қоғамға әсері жайлы мәліметтер мен ақпараттарды заманауи технологиялар арқылы жинақтап, жүйелеп, өз бетінше талдау қабілетіне ие болу

Сауатты жазба және ауызекі тілді меңгеріп, өз ойын, ұстанымын тұщымды түрде жеткізе білу

Кәсіби қызмет аясында жекеленген тұлғалар мен топтардың іс-әрекетін талдау, бағамдау, реттеуге қабілетті болу

Теологтың кәсіби қызметінің мақсатын, әдістері мен әдіснамасын білу

Мемлекеттік-конфессионалдық қарым-қатынастардың құрылымдық заңдылықтарын түсіну

Діндер дамуының ортақ заңдылықтарын айқындап, негіздей алу және дін саласындағы әртүрлі мәліметтерге талдау жасай алу

Дін эволюциясының жалпы заңдылықтарын ашу, түсіндіруге қабілетті болу

Бұқаралық, жүйелік және жаңа ақпараттық құралдарды, оның ішінде ғаламтор кеңістігіндегі салалардың мониторингін жасай алу