6B01701 Қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімдерін даярлау в ОАИУ

Пәндер

Кеңестік дәуірдегі қазақ әдебиетіндегі бет пен бағыт Кеңес дәуіріндегі қазақ әдебиеті

1 Оқу жылы Кәсіпкерлік дағдылар, инновацияларды қабылдау дағдыларын қалыптастыруға бағытталған пәндер Қазақ халық ауыз әдебиеті Нормативті қазақ тілі Іскери қазақ тілі Алаш әдебиеттануы Әдебиеттануға кіріспе Эпостану

2 Оқу жылы Орфография және пунктуация Жас ерекшелік физиологиясы Қазақ тілінің орфографиясы мен орфоэпиясы Педагогика Қазіргі қазақ тілінің фонетикасы Тіл біліміне кіріспе Қазіргі қазақ тілінің фонологиясы Лингвомәдени құзыреттілік және тілдік коммуникация Ежелгі дәуір әдебиеті Қазіргі қазақ тілі лексикологиясы Қазақ хандық дәуір әдебиеті Қазақ диалектологиясы Кәсіби қазақ (орыс) тілі Қазақ тілінің этнолингвистикасы Қазақ тілінің этимологиясы Қазақ шешендік өнері Әдебиет және этнодеформация

3 Оқу жылы Қазақ әдеби тілінің тарихы ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті Қазақтың айтыс өнері Қазақ тілін оқыту әдістемесі Қазіргі қазақ тілі сөзжасамы Абайдың ақындық мектебі Тіл мәдениеті Қазақ шешендік өнер және мәнерлеп оқу Қазақ тілінің стилистикасы Кәсіби бағытталған шет тілі Абайтану Қазіргі балалар әдебиетінің процесі Қазіргі қазақ тілі синтаксисі ХХ ғасыр басындағы ағартушы-демократиялық бағыттағы қазақ әдебиеті Бағалаудың өлшемдік технологиялары Қазіргі қазақ тілінің функционалды-коммуникативтік синтаксисі Алаш ұранды әдебиет Қазіргі қазақ тілі морфологиясы Қазіргі қазақ тілінің морфонологиясы Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі

4 Оқу жылы Әдеби шығармашылық Қазақ тілінің тарихи грамматикасы Өлең сөздің теориясы Қазіргі әдеби процесс Қазіргі қазақ әдебиеті Түркі тілдерінің салыстырмалы грамматикасы Шетел әдебиетінің тарихы Жалпы тіл білімі Әдебиет теориясы Түркі тіл білімі Әдебиеттану ғылымының терминологиясы Әлем халықтарының әдебиеті

Оқыту нәтижелері

•  Сөздердің лексикалық мағынасын тұжырымдау, оның контексте қолданылу үлгілерін көрсету, лексикалық құбылыстарды топтастыру және оларды көркем мәтіннен анықтау.  Мәтіннің лексикалық ерекшелігін, сөздердің лексикалық құрылымын, контекстегі мағынасын талдау, қазақ тілі лексикасын жүйелік, семантикалық аспектіде сараптау.  Диалектілік ерекшеліктердің тілдік салаларын, фонетикалық ерекшеліктердің позицияларын, лексикалық ерекшеліктердің мағыналық, стильдік топтарын ажырату, грамматикалық ерекшеліктердің категориялық тұлғасын ажырату.
•  Қазақ тілі мен әдебиетінің терминдеріне, ұғымдарына анықтама беру, психологиялық-педагогикалық қағидаларды ұстану, оқытудағы дәстүрлі және инновациялық технологияларды қолдану, қазақ тілі мен әдебиетін оқытудың ерекшелігін, кәсіби этикетті бойға сіңіру.  Оқу-тәрбие үдерісін модельдеу, білім берудің түрлі деңгейіндегі білім алушыларға арналған бағдарламалардан, оқыту, тәрбиелеу және дамытудың теориясынан алған білімді қолдану.  Оқушылар білімін объективті бағалау үшін оқыту нәтижелерін жоспарлау.
•  Педагогика ғылымындағы негізгі бағыттардың теориялық принциптерін ашу,қоғамдағы тәрбиенің рөлі, жеке адамның қалыптасуы туралы теориялық мәселелерді айқындау.  Білім беру мазмұнының ғылыми негіздерін жасау, оқу-тәрбие үдерісін оңтайландырудың тиімді әдістерін ашу, ғылыми-практикалық мәнін айқындау.  Қоғамдағы,оқу-тәрбие үдерісіндегі ұстаздың рөлін көрсету, үздіксіз педагогикалық білім берудің мазмұнын жасау.  Балалар мен жас өспірімдердің анатомиялық және физиологиялық ерекшеліктерін ұғыну.
•  Оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беру жүйесін ақпарттандыру.  Жан- жақты дамыған, заман талабына сай тұлғаны қалыптастыру.  Дербестік, мақсаттылық, шығармашылық, бастамашылыққа бағыттайтын инновациялық технологияларды меңгеру.  Оқыту үдерістерін ізгілендіру.  Білім алушылардың білімін бақылаудың жаңа әдістерін қолдану.  Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды меңгеру.  Топпен жұмыс жасау, сыни тұрғыда ойлау, жобалау, интеграциялану жұмыстарын жүргізе білу.  Зерттеу жұмыстарын жүргізу, нәтижелерін талдау және сипаттау.
•  Тіл білімінің негізгі ұғымдарын, терминдерін қарастырып, оның теориялық мәселелерін тұжырымдау, соңғы зерттеулердің нәтижелерін, тіл біліміндегі бағыттардызерделеу.  Тілдер дамуындағы ортақ заңдылықтарды, тілдік құбылыстарға түрткі болатын жағдайларды сипаттау.  Қазақ тілінің дыбыстық жүйесі, фонетикалық заңдылықтары туралы білімді жүйелеу.  Қазақ орфографиясындағы ғылыми негізде қалыптасқан ережелерді ұстану, бөлек және бірге жазылатын сөздердің, қосымшалардың жазылуын, тыныс белгілердің қойылу заңдылықтарынқолдану.
•  ХХ ғасыр басындағы әдебиеттің ұлттық сананы оятудағы міндетін, әдеби тұлғалардың романтизм мен реализмді қатар ала жүріп, өмір шындығын ашудағы қолтаңбасын бағамдау.  Әдеби бағыттардың ерекшеліктері мен бірлігін нақтылап, творчестволық жетістіктер мен кемшіліктерді саралау.  Кеңестік дәуірдегіәдеби даму мен дәстүрдің диалектикалық үйлесім дәрежесін бағамдау,шығармаларды идеялық, жанрлық, көркемдік бейнелеу тәсілдері тұрғысынан талдап, шеберлік мәселелеріне байланысты баға беру.
•  Қазақ әдебиетінің тарихында, қазіргі әдеби процесте айрықша орны бар көркем шығармалар мен көрнекті қаламгерлердің өмірбаянын, шығармашылық ізденістерін, олар туралы іргелі зерттеулер мен еңбектерді қарастыру, соңғы жылдардағы әдеби даму мен дәстүрдің диалектикалық үйлесімінің қаншалықты дәрежеде болғанын саралау.  Қазіргі қазақ әдебиетінің көркемдік даму арналарын айқындау, ұлттық сөз өнеріне қосылған көркем шығармаларды талдау, теориялық тұрғыдан дәлелдеу, әдебиетті қоғамдық ой-санамен қабаттастыра зерделеу.
•  Дүние жүзілік әдебиетке тән заңдылықтарды саралап, әрбір халықтың әдебиеті тарихына, жетістігіне сын көзбен қарау, әлем әдебиеті үлгілерінің қазақшаға аударылу дәрежесін, зерттелуін, осы жолдағы жетістігі мен кемшілігін талдау.  Әдебиет туралы ой-пікірлердің қалыптасу кезеңдерін қазіргі дәуірге дейінгі аралықта толымды жүйелеу, әлемдік эстетика тұғырнамаларын, әдеби тәжірибелерді ұлттық әдебиеттану мысалдарымен ұштастыра негіздеу, шығарманы ғылыми тұрғыдан талдап, жинақталған білімді тәжірибеде ұтымды пайдалану.
•  Кәсіби коммуникативтік салаларда түрлі мазмұндағы мәтіндерді оқу және түсіну.  Сөйлеу коммуникациясының экстралингвистикалық шарттарына сәйкес лексика-грамматикалық, стилистикалық бірліктерді іріктеу.  Кәсіби қызмет саласындағы өзекті тақырыптарға ғылыми, іскерлік, публицистикалық стильдеойын жеткізу, дұрыс түсіндіру.  Орыс, ағылшын тілдері этикетінің ережелеріне сәйкес ресми және жартылай ресми қызметтік-іскерлік қарым-қатынасқа түсу, ойын жеткізу.  Оқу-ғылыми материалдарды,сала мен мамандық аясындағы қызметтік-іскерлік құжаттарды сауатты ресімдеу.
•  Дыбыстық тілдің табиғатын, функциясын, қоғаммен, ой-санамен қатынасын, тілдің дамуын, оның ішкі-сыртқы себептерін, тілдің диалектілік, әлеуметтік салаларын, деңгейлерін, грамматикалық категория мәселелерінің өзіндік сипатын негіздеу, әр кезеңдегі зерттеушілердің көзқарастарын саралау.  Қазақ халқының этногенездік құрамына сәйкес халық тілінің қалыптасу ерекшеліктерін, дыбыстық сипаты мен грамматикалық құрылымының ғылыми негіздерін, ұлт тілінің даму жолдарын онтологиялық тұрғыда жүйелеу.
•  Халықәдебиетінің тарихи тамырларынзерделеу. Фольклортану ғылымы, қазақ фольклорының зерттелуі, жанрлық классификациясы, әлемдікфольклордағы ұқсастық пен өзгешеліктуралы білімді меңгеру.  Әдебиеттің өнер ретіндегі және көркемдік-ғылыми таным ерекшелігін, эстетикалық білім тарихын, теориясын, көркем әдебиеттің табиғатын, жазушы дүниетанымын, шығармашылық процестісаралау.Әдебиеттану ғылымының қағидаларына сай ой қорыту.  Қазақ әдеби тілінормаларының түрлерін, теориялық-практикалық негізін түсіну, тілдік нормадан ауытқуды, стильдік қатені болдырмау.
•  ХІХ ғасырдағықоғамдық жағдай және оның әдебиеттегі көрінісін, осы кезеңдегі әдебиет өкілдерінің өмірі мен шығармашылығын азат ой-санамен зерделеу, олардың дүниетанымы, шығармашылық болмыс-бітімі туралы тың тұжырымдар мен ғылыми пайымдаулар жасау.  Абай нәр алған рухани қазына көздері, Абайдың қалыптасу баспалдақтары, ақын шығармаларының өзіндік өрнегі, қазақ өлеңіне жасаған реформасы, мұрасының әр сала бойынша зерттелуі туралы білімді қорытындылау.
•  Әдебиеттің қалыптасу кезеңдерін жүйелеу, ҮІ-ХҮІІІғғ. әдебиеттің даму үдерісіне тән кезеңдік ерекшеліктерді анықтау.  Ежелгі әдебиетті тарихпен, көшпенділер мәдениетімен сабақтастыра отырып, әдебимәні ерекше жазба ескерткіштердің көркемдік мұратын талдау.  Қазақ елінің дербестік бетінің айқындалуы, қазақ хандығының құрылуы, қазақтың төл әдебиетінің қалыптасуы, жыраулар поэзиясындағы еркіндіктіаңсау идеясы сияқты мәселелерді тұжырымдау,жыраулар туралы деректерді жаңа заман талап-тілектеріне сай зерделеу.
•  Қазақ тілі стилистикасының ұғымдары мен тарауларын, сөздің стильдік мағынасының құрылымын,ғылым ретіндегі мәселелерін ажырату.  Лингвистикалық стилистиканың негізгі ұғымдары, функциональдық стильдер мен тіл ярустарының стилистикалық мүмкіндіктері туралы білімді бекіту, мәтіннің стилін ажырату,түрлі стильдерге сай материалдар жазуға дағдылану.  Шешендік өнер тарихымен танысу, шешендік дәстүрді бойына сіңіру, көркем сөздің астарлы мәнін түсіну, шығармашылық ойлау қабілетін, сөйлеу мәдениетін жетілдіру.
•  Сөзжасамдық, морфемдік, этимологиялық талдау, туынды сөздердің сөзжасам процесінің нәтижесі екендігін дәлелдеу, сын жүйелік, семантикалық аспектіде сараптау.  Сөздердің морфологиялық құрылымы, негізгі грамматикалық ұғымдары, морфологияның ғылым ретіндегі мәселелерін пайымдау.  Синтаксистің негізгі ұғымдарын, терминдерін, теориялық қағидаларын, синтаксистік заңдылықтарды, сөздердің байланысу амалдарын, формаларын, сөз тіркесін, сөйлем құрылысынөз тұжырымы бойынша дәйектемелермен негіздеу.

Ұқсас БББ