6B08103 Жылыжай шаруашылығын ұйымдастыру в Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті

Өсімдіктер физиологиясы-өсімдік ағзасының тіршілік процестері мен функцияларын зерттейтін ғылым. Өсімдіктер физиологиясы XIX ғ.дербес ғылымға бөлінген эксперименталдық ботаниканың ең дамыған саласы болып табылады. Ол химия, физика, биохимия, биофизика, микробиология, молекулалық биологиямен тығыз байланысты. Өсімдіктер физиологиясы мәселелерін шешусіз егіншілік пен өсімдік шаруашылығының өнімділігін арттыруға бағытталған бірқатар мәселелерін шешу мүмкін емес.

Бұл жердегі барлық тірі организмдерді зерттейтін биология ғылымының кең таралған бөлімі. Ол өсімдіктердің сыртқы және ішкі құрылымын, олардың әртүрлі деңгейлердегі өмірлік функцияларын (жасушалық, организмдік және т.б.), эволюцияны, жүйеленуді, өсу жағдайларын, өсімдіктердің қоршаған ортаға тәуелділігін, олардың адам өміріндегі рөлін және тағы басқаларын зерттейді. Бұл бөлімдерден тұратын күрделі пән.

Жалпы атмосферада, сондай-ақ жерге жақын қабатта болатын физикалық құбылыстар мен процестердің негіздерін, олардың ауыл шаруашылығы өндірісінің объектілері мен процестеріне әсер етуіне байланысты, сондай-ақ өсімдіктердің өмір сүруіне себепші болатын ортаның негізгі және екінші дәрежелі факторларының сандық мәнін белгілеу мақсаты бар агрометеорологияны зерттеу әдістерін, олардың шекті мәндері мен сыни кезеңдерді ескере отырып оңтайлы үйлесімін білу.

Топырақтану-топырақ туралы ғылым. Жаратылыстану құрамына кіреді, жер туралы ғылымдарға жатады. Топырақтану топырақтың шығу тегін, дамуын, құрылысын, құрамын, қасиеттерін, құнарлылығын және таралуын зерттейді, сондай-ақ оларды қорғау және ұтымды пайдалану бойынша шараларды әзірлейді.

Химиялық құбылыстардың негіздері, сонымен қатар өсімдік шаруашылығы өнімдерінмен дайындаудағы технологиялық процестерді ұйымдастыруға қажетті заттардың қасиеттері зерттеледі

Курста микроорганизмдердің жүйеленуі, морфологиясы, биохимиясы, физиологиясы, генетикасы, таралуы және практикалық маңызы зерттеледі. Ол әртүрлі факторлардың микроб жасушасына әсерін, микро, организмдердің N, C, P, S, Fe және басқа элементтерді түрлендіруге қатысуын зерттейді. Өсімдік ауруларына қарсы микробтық препараттарды қарастырады.

Биосфераның ластануы мен деградациясының, ресурстардың сарқылуының, планетаның гендік қорының азаю қаупінің салдарын зерттейді, экологиялық тепе-теңдіктің әдістері, әдістері мен құралдары мен экологиялық білімді насихаттау негіздерін зерттейді, алынған білімді экологиялық таза өнім өндіруде пайдалануға баулиды.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің негіздерін оқып үйрену; Қазақстан Республикасындағы және әлемдік тәжірибеде сыбайлас жемқорлық қақарсы күрес тәсілдері; Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің негізін қалыптастыру әдістері, принциптері;Жаңадемократиялыққоғамдаөмірсүругеқабілеттіпатриотпеназаматқалыптастыру;Сыбайласжемқорлыққақарсымәдениеттіңпайдаболуының, дамуыныңжәнежұмысістеуініңжалпызаңдылықтарыжәнебасқадаәлеуметтікқұбылыстарменоларменбайланыстыпроцестерін оқытуды қарастырады.

Ауыл шаруашылығы дақылдары мен мал азықтық алқаптар зиянкестерінің жүйеленуін, биологиясын, морфологиясын және зиянкестермен күресу шаралар жүйесін, ауыл шаруашылығы дақылдары мен алқаптарды зиянкестерден қорғаудың интегралды әдістерін, ауыл шаруашылығы дақылдары мен алқаптары зиянкестерінің таралуы туралы ғылыми негізделген болжамдар жасау әдістерін оқытады.

Сандық мәдениет феномені сыни тұрғыдан ойлауды қалыптастыру, қазіргі ақпараттық технологиялар мен олардың қызметі туралы білімді жүйелеу. Операциялық жүйелермен жұмыс, сандық қауіпсіздік, электрондық кестелер, мәліметтер базасы, мультимедиялық технологиялар, графикалық редакторлармен жұмыс, қазіргі заманғы Интернет-кеңістіктің базалық сервистері

Топырақтың пайда болуын, құрылысын, құрамын, қасиеттерін, құнарлылығы мен таралуын зерттейді, сондай-ақ оларды қорғау және ұтымды пайдалану шараларын жасайды. Топырақтың органикалық және минералды бөліктерінің шығу тегі, құрамы, қасиеттерін, физикалық, химиялық, физика-химиялық және биологиялық қасиеттерін зерттейді; негізгі ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіруге жарамдылығы бойынша топырақтың қасиеттері мен режимін, олардың құнарлылық деңгейін бағалайды.

Болашақ мамандарға топырақ құнарлылығын, егістік және мал азықтық дақылдарды өсірудің жалпы мәселелері бойынша білім мен дағдыларды беретін маңызды агрономиялық пән. Ғылым ретінде егіншілік - бұл мәдени топырақтың құнарлылығының қалыптасуы мен көбеюінің үлгісін, оларды тиімді пайдалану әдістері жүйесін қарастырады

Пән "ақылды жылыжай" жабдығын автоматты басқару жүйесін, басқару алгоритмдері мен функционалдық құрылымын, өсімдіктерді барлық уақыт ішінде қолайлы өсу жағдайымен қамтамасыз ету мақсатында автоматтандырылған жылыжайдың жұмыс істеу принциптерін түсіндіреді

Зерттеу білім алушыға білім беру тақырыбы бойынша өз көзқарасын білдіру кезінде белгілі немесе ерекше қызықты тақырыптар бойынша өзінің көзқарасын және өз пікірін негіздейтіндігіне бағытталған; мәтіндердің нақты мазмұнын жеткізу, олардың тұжырымдамалық ақпараттарын тұжырымдау; берілген тақырып аясында монологтық мәлімдеме құру; сөйлеу тілінің елінде болған кезде туындайтын әртүрлі жағдайларда таныс тақырыптағы негізгі ойларды эксплуатациялауды әртүрлі өмірлік жағдайларда ана тілді адамдармен сөйлесу кезінде қолдану. әр түрлі тақырыптағы хабарламалар түрінде ұсынылатын, әдетте жұмыста, оқуда, демалыста және т.б. туындаған ақпараттың мағынасын түсіну.

Аналитикалық шолудың академиялық жанрларымен (реферат, эссе, эссе, тезис, әдебиет, презентация, библиографиялық сипаттаманы дұрыс құрастыру) таныстыру; сөзді аналитикалық өңдеудің мақсатын анықтайды; Интернеттегі дереккөздерден (плагиат / академиялық адалдық) кәсіби тақырыптардағы әдебиеттерді пайдаланбай мәтіндерді талдау және жазу; тіл нормасына ие болу (сөйлеу мәдениеті); баяндамалар (баяндамалар) дайындайды; академиялық жазудың әртүрлі жанрларымен жұмыс.

Жылыжайлар мен оранжереялардың құрылысы, жабдықтары мен мақсаты, жылыжай топырақтарының құрамы, оларды пайдалану және дезинфекциялау мерзімдері бойынша; оранжереялық және жылыжай кешендерінде өсірілетін дақылдардың маңызы, құрылысы, биологиялық ерекшеліктері бойынша қажетті білім алуға бағытталған

Пәннің екінші жартысы білім алушыға ішкі өмірде және халықаралық оқиғаларда бағдарлануға, Қазақстанның мемлекеттілігін, елдегі заңдылық пен құқықтық тәртіпті нығайтуға және дамытуға зор үлес қосуға ұмтылуға көмектесуі тиіс. Сондай-ақ, жергілікті билік органдары қызметінің құқықтық негіздері және құрылымы; жергілікті билік органдары қызметінің ашықтығын қамтамасыз ету мәселелері; қоғамдық бақылау институттарының түсінігі және рөлі; билік қызметін бағалау көзі ретінде қоғамдық ұйымдар; сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелеріндегі БАҚ-тың рөлі; сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл тетіктері.

Саңырауқұлақтар, бактериялар, вирустар және басқа патогенді организмдер тудыратын жұқпалы аурулар, олардың жіктелуі, өсімдіктердің өсуіне қолайсыз жағдайлар тудыратын аурулар зерттеледі. Олардың әрқайсысы үшін патогендердің түрлік құрамы, географиялық аймаққа байланысты аурулардың белгілері және қорғау әдістері қарастырылады.

Өсімдік ресурстарын жет жерден келетін ағзалардан қорғауды және ауыл шаруашылығы дақылдарының карантиндік объекттерінің, басқа да қауіпті зиянды организмдердің таралуын болдырмауға бағытталған құзырлы органдар белгілейтін мемлекеттік шаралар жүйесін оқытады. Студентте репродуктивтік және азық-түлік тағамдары үшін және техникалық өңдеу үшін реттелетін материалдарды, карантиндік жадығаттарды зертханалық карантиндік сараптамадан өткізу құзыреттілігін қалыптастырады.

Көкөніс дақылдардың ботаникалық, биологиялық ерекшеліктері, сыртқы орта факторларына қатынасы туралы мәліметтерден тұрады; ашық топырақта көкөніс дақылдары мен картопты жіктеу, көбейту тәсілдері, себу және отырғызу материалдарын дайындау, тұқым себу және отырғызу мерзімдері, сандық технологияларды пайдалана отырып, өсімдіктерді күту, жинау тәсілдері, ашық және жабық топырақтардың түсімін сақтау және сапасы.

Пән әртүрлі деңгейдегі экономика және экономикалық қатынастар саласындағы білім, негізгі дағдылар жиынтығын құрайды; ғылыми және теориялық материалдарды талдау дағдылары; нарықтық жағдайда материалдық тауарларды өндіру, айырбастау және бөлу заңдылықтарын жүйелі түрде түсіну; нарықтың негізгі параметрлерімен: сұраныс, ұсыныс, нарықтық баға; фирмалардың (кәсіпорындардың) қазіргі заманғы даму тенденцияларын, олардың негізгі заңды нысандарындағы зерттеу дағдылары; негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер мен экономикалық процестерді мемлекеттік реттеу әдістерін оқып үйрену.

Тыңайтқыштар мен мелиоративті заттарды ұтымды пайдалану негізінде егістік және мал азықтық дақылдардың минералды қоректенуін оңтайландырудың ғылыми негіздерін, әдістері мен әдістерін, ауыл шаруашылығы дақылдары мен мал азықтық алқаптарда топырақ құнарлылығы мен климаттық, шаруашылық және экономикалық жағдайларды ескере отырып, заманауи тыңайтқыш қолдану жүйелерін жасақтау, меңгеру және бақылау амалдарын зерттейді.

Пән дақылдардың морфологиялық және биологиялық ерекшеліктерімен, Батыс Қазақстанның тәлімі және суармалы жерлерінде дақылдарды өсіруге арналған қазіргі заманғы энергия үнемдейтін агротехникалармен және өндірісте дақылдарды дақылдарды өсіруде ғылыми негізделген технологияларды қолдана отырып, әр танаптан ең аз шығынмен максималды өнім алуға үйретеді.

Ауыл шаруашылығы дақылдарының тыңайтқыш қолдану жүйесін қалыптастыруда цифрлы және дәл технологияларды қолдануды оқытады. Студенттерде тыңайтқыштарды дәл енгізу, танаптардың қоректік элементтермен қамтылу деңгейінің карталарын жасай білу дағдыларын қалыптастырады.

Бақтар алып жатқан жерлерді автопилоттау және ғарыштық зондтау және оларды оңтайлы дәрежеде пайдалану перспективасы. Бақша аумағының рельефтік карталарын теңіз деңгейінен биіктікте, көлбеуде және көлбеу экспозицияда салу. Маңызды көрсеткіштер бойынша топырақ карталарын жасау,бақша дақылдарының биологиялық көрсеткіштерін және олардың өсу жағдайларын бақылау, жеміс дақылдары мен сорттарын ұтымды орналастыру үшін сандық географиялық жүйенің жаңа түзетілген нұсқасын жасау.

Пән қорғалған топырақта көкөніс дақылдарының жоғары өнімділігін алудың жаңа прогрессивті әдістерін қолдану үшін жылыжайларды жобалау және жабу бойынша теориялық білім мен практикалық дағдылардың қажетті минимумын ұсынады.

Зерттеу барысында бизнес - жоспарлаудың мәні, мақсаттары мен міндеттері; бизнес-жоспардың мақсаты мен мазмұны қарастырылады. Бизнес - жоспарды дайындау әдістемесі: кәсіпорынның және саланың сипаттамасы; тауарлардың (қызметтердің) түрлері және тауарларды өткізу нарықтары; өткізу нарықтарындағы бәсекелестік; маркетинг жоспары; өндіріс жоспары; ұйымдастыру жоспары; қаржылық жоспар; бизнесті инвестициялау; тәуекелді бағалау; кәсіпкерлер қызметін құқықтық қамтамасыз ету.

Көкөніс дақылдарының агрономиялық және биологиялық негіздерін, Қоршаған орта факторларына қойылатын талаптарды ескере отырып, отырғызу материалын өсіру және салу технологиялары, күтім жасау және жинау, көбею ерекшеліктері бойынша білім мен дағдыларды қалыптастырады.

Тұқым қуалаушылық, өзгергіштік сияқты принциптерді, генетиканың барлық биологиялық ғылымдар арасындағы орнын, ядро мен цитоплазманың тұқы қуалау үрдісіндегі рөлін, жасұнық циклын және ағзалардың көбею түрлерін оқытады. Ауруға және зиянды организмдерге төзімді, ауыл шаруашылық дақылдардың жоғары өнімді және жоғары сапалы сорттарын, өсімдік шаруашылығы саласын барлық мәдени егістік және мал азықтық дақылдарының жоғары сапалы сұрыптық тұқымдарын қамтамасыз ету технологияларын қарастырады.

Кәсіпорынның даму стратегиясын негіздеу және оған қол жеткізудің неғұрлым тиімді тәсілдерін таңдау мақсатында Прогрессивті технологиялардың ("голланд", қарқынды, топырақ қорғау, гербицидсіз, "Астрахань", нөлдік, минималды) функциялары, қағидаттары, әдістері мен түрлері туралы кешенді білім алу.Студенттің жылыжай шаруашылығындағы инновациялық технологиялар туралы, инновациялық жетістіктер негізінде жоғары сапалы пайдалы мақсатты өнім алу үшін жылыжай шаруашылығы өнімдерін өндірудің жаңа ғылыми негізделген технологиялық қағидаттары мен әдістері туралы білімін қалыптастыру.

Қорғалған топырақтағы" цифрлық технологиялар " (бұлтты және мобильді технологиялар, Smart-технологиялар, электрондық үкімет)модульге кіретін пәндер мазмұнында бұлтты технологиялардың мүмкіндіктерін ownCloud бұлтында деректерді сақтауға арналған сервис, ұтқыр телекоммуникациялық ІТ – инфрақұрылым, Smart – технологиялар, 3D – притинг, Онлайн сауда ретінде пайдалану мәселелері қарастырылады. Модуль пәндерін оқу барысында оқытушыларда Е–Gov электрондық үкімет порталы арқылы қызмет алудың, құжат айналымында электрондық цифрлық қолтаңбаны пайдаланудың, мобильді банкинг пен басқа да цифрлық сервистерді практикалық қолданудың практикалық дағдылары қалыптасады

Зиянды ағзалардың таралуы мен диагностикасын ұйымдастыру және қорғау шараларын жоспарлау мен дәл орындау кезінде цифрлық технологияларды қолдануды оқытады. Студенттерде ауыл шаруашылығы дақылдарын зиянды ағзалардан қорғау шараларын ұйымдастыру бағытында цифрлы технологияларды іс жүзінде қолдану дағдыларын қалыптастырады.

Өсімдік жасушаларын өсірудің негізгі қағидаларын, өсімдік тектес экономикалық маңызды заттарды алу технологиясын, клондық микропропагация әдістерін, клеткаларды іріктеу әдістерін, генетикалық және жасушалық инженерияны, жасанды қоректік ортада өсімдік мүшелерін, тіндерін, жасушалары мен протопласттарын өсіру техникасын зерттейді, бұл далалық және мал азықтық дақылдардың жаңа сорттарын шығаруға үлкен мүмкіндіктер ашады.

Мақсаты - білім алушыларда өсірілетін дақылдың биологиясына сәйкес микроклимат параметрлерін оңтайландыру бойынша білімді қалыптастыру, қорғалған топырақ жағдайында көкөніс дақылдарында минералдық қоректенудің жетіспеушілігін, зиянды объектілерді диагностикалау және жою білігін, қорғалған топырақ жағдайында өсірілген көкөніс дақылдарын стандарттау мен сапасын бағалауды жүргізу бойынша іскерлікті, сондай-ақ қорғалған топырақтағы өндірістік және технологиялық процестерді басқаруға адамның тікелей қатысуын болдырмауды, топырақ құнарлылығын арттыру бойынша білім мен практикалық дағдыларды қалыптастыру және оларды, микроклиматты автоматты басқару жүйелерін есептеу және пайдалану

Ауыл шаруашылығы дақылдарына, өңделетін және табиғи мал азықтық алқаптарға зиян келтіретін организмдерге қарсы күрес шараларының теориялық және әдіснамалық негіздері зерттеледі. Пән ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіруге, өсіруге және даму биологиясына, экологияға, сондай-ақ агробиоценоздың құрылымына, өсімдіктерді қорғау және көгалдандырудың фитосанитариялық жағдайын бағалау әдістеріне, өсімдіктерді қорғаудың заманауи әдістеріне және перспективалық бағыттарына түсінік береді.

Мақсаты - студенттерге микроклимат пен қысқы жылыжай топырағының құрылымы арасындағы тепе-теңдікті сақтай отырып, дақыл құрылымын бұзбай, өсіру процесінің талаптары мен ұсыныстарын сақтай отырып, қысқы жылыжайлардың қорғалған топырағында дақылдарды өсіруге үйрету

Жабық жылыжайлар мен гидропоникалық қондырғыларда микроклиматты құру, бақылау және реттеу мәселелері, сондай-ақ жылыжайларда, жабық жылыжайларда көкөністердің, жидектер мен көктердің, сондай-ақ гүлдер мен басқа да сәндік өсімдіктердің өнімділігі мен сапасын арттыру үшін өсірілетін өсімдіктерді суару мен тамақтандырудың әртүрлі режимдері қарастырылады.

Кондицияланған тұқым өндіруге ықпал ететін көкөніс дақылдарының биологиялық сипаттамаларын зерттейді; таңдау кезінде бастапқы материалды құру әдістері; тұқым өндірісінің теориялық негіздері және көкөніс дақылдарды сынау; көкөніс дақылдардың жоғары сапалы тұқымын өндірудің экономикалық тиімді технологияларын оқытады. Селекциялық жетістіктерді жедел жүзеге асырудың және барлық шаруа қожалықтарын көкөніс дақылдарының жоғары сапалы сорттық тұқымдарымен қамтамасыз етудің заманауи әдістерін оқытады.

Пән жылыжай шаруашылығы өнімдерін сақтау және тасымалдау саласында, жылыжай ісі өнімдерінің сапасын қалыптастыратын факторлар туралы негізгі түсініктерді береді

Пән органикалық өндірісті ерікті сертификаттау тәртібі, органикалық өндірісті сертификаттау органдары мен өтініш берушілердің өзара әрекеттесуі, органикалық өндірісті тексеру және бағалау, органикалық өндірісті сертификаттау туралы шешім қабылдау, органикалық өндірістің сәйкестік сертификаттарын рәсімдеу сияқты мәселелерді зерттейді

Құқықтық, кәсіпкерлік және экономикалық ортада әлеуметтік құбылыстарды түсіну бағытында жаңа бағыттарды бағалайды және қолданады

Тілдер аралық, мәдениетаралық өзара қарым-қатынас орнату, академиялық адалдық, плагиат негіздерін білу қабілетін көрсетеді

Экологиялық таза өнім алу және ауыл шаруашылық алқапптарын ұтымды пайдалану үшін ауыл шаруашылық өсімдіктерінің физиологиясы мен жүйесін топатастырады

Жылыжай үшін арнайы жабдықтар және техниканы, агрегатты дұрыс басқарады

Химиялық процестер, топырақ ерекшеліктері, құнарлылығын арттыру, ауыл шаруашылығы дақылдарын тыңайту жүйесі туралы білімін көрсетеді

Кәсіби қызметте IT, агрометеорологиялық, геологиялық, жерге орналастыру және бонитировка білімдері мен әдістерін білу

Цифрландыру әдістерін шараларын қолдана отырып, зиянды ағзаларды диагностикалау, күресу, фитосаинтарлық, карантиндік күрес шараларын амалдарын ұйымдастырады

Көкөніс дақылдарын тиімді сорттар мен тұқыммен қамтамасыз етуде биотехнология, генетика ,селекция әдістері мен практикалық дағдыларды көрсетеді

Дәстүрлі және органикалық көкөніс шаруашылығының ауыспалы дақыл, жылыжайда әртүрлі грунттарды қолдану, мелиорацияның цифрлы жүйесін қолданады

Көкөніс дақылдарды өсірудің цифралы және сандық технологияларын ұйымдастыру, шабындықтар мен жайылымдарды тиімді басқарады

Жылыжай шаруашылығы мен қарқынды бау өсіру технологиясын біле отырып, көкөністер мен картоп жинау және сату цифрлық әдістерді қолданады