6B03103 Әлеуметтану және әлеуметтік-мәдени модернизация в Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті

Цель: представление и обсуждение основных положений классической и современной социологических теорий в контексте становления и развития глобального мирового сообщества, целостности и преемственности развития социологического теоретического знания. Содержание: Основные законы и категории теоретической социологии. Основные механизмы управления социальными процессами в современном обществе. Компетентность: способность систематизировать методологических научных основ социологического исследования.

Абайдың гуманистік ілімдеріне бой алдырған толыққанды, адамзатты сүйетін, адамгершілігі мол, толерантты азаматты қалыптастыру. Абайдың мәңгілік құндылықтар туралы ойларына терең махаббат тәрбиелеу: оның өлеңдері мен пНОзаларында көрсетілген оқу, білім, ғылым, өнер, тәрбие, адамгершілік; ақын-ойшылдың дүниетанымына әсер еткен негізгі көздерді көрсету; Шығыс мәдениетінен, Ислам философиясынан шыққан Ар-намыс пен ар-ождан түсінігін игеру.

Осы ғылымның қалыптасу ерекшелігі ашылады; күрделі әлеуметтік мәселелерді талдауға және болжауға қабілетті және әлеуметтік зерттеулер жүргізу әдістемесін меңгерген және зерттеу нәтижелерін Әлеуметтанудың ғылыми білім саласы ретінде қалыптасуының негізгі кезеңдерімен және қоғамды зерделеудің негізгі теориялық-әдіснамалық тәсілдерімен таныстыру, топаралық және институтаралық деңгейде әлеуметтік өзара іс-қимылды қамтамасыз ету үшін қажетті қалыптастыру.

Мақсаты: жаһанданған әлемде болып жатқан көші-қон процестерінің теориялық-әдіснамалық негіздерін қаруландыру және олардың үрдістерін анықтау. Халықтың көші-қонын күшейтудегі жаһандану рөлін көрсету. Мазмұны: көші-қон процестерін зерттеу әдістері. Мигранттар мен қабылдаушы қоғамдастықтың өзара іс-қимылының ерекшеліктері. Құзыреттілігі: көші-қон статистикасы мәселелері бойынша ақпарат көздерін пайдалану; көші-қон қақтығыстарын бөлу және талдау; көші-қон процестерін түсіндіру.

Мақсаты: қоғамның әлеуметтік құрылымын талдаудың негізгі әдіснамалық тәсілдері мен тұжырымдамалық аппараты, әлеуметтік стратификацияның мәні мен функциялары туралы түсінік қалыптастыру. Мазмұны: социологиялық зерттеудің негізгі әдістері. Қазіргі қоғамдағы әлеуметтік процестерді әлеуметтанулық талдау. Құзыреттер: қоғамның әлеуметтік құрылымын зерттеу үшін мәліметтерді жинау мен талдаудың жалпы әдістерін қолдану.

Мақсаты: білім алушыларға мәдениеттің қазіргі социологиясы мәселелері мен тақырыптарының кең спектрі туралы түсінік беру. Мазмұны: мәдениет пен қоғамның арақатынасы, мәдениет социодинамикасы; әлеуметтік топтарда мәдени бірегейлікті құрастырудың тәсілдері мен құралдары, мінез-құлықтың әлеуметтік-мәдени өзгерісі; қазіргі заманғы әлеуметтік-мәдени практикалардың түрлері. Құзыреттілігі: мәдени идентификация мәселелерін теориялық талдау мүмкін болатын шығармашылық әдістерді қолдану.

Мақсаты: студенттерді салыстырмалы әлеуметтанудың даму кезеңдерімен таныстыру, қазіргі салыстырмалы әлеуметтанудағы негізгі әдіснамалық мәселелерді анықтау. Мазмұны: әлеуметтанулық ой мен ірі әлеуметтанушылардың мұрасын дамытудың негізгі кезеңдерін салыстырмалы талдау. Құзыреттер: салыстырмалы зерттеулер жүргізуде, салыстырмалы талдауды пайдалана отырып әлеуметтік зерттеулер жүргізуде дағдыларды меңгеру.

Мақсаты: әлеуметтік мәселелерді тиімді шешу үшін жеке тұлға, әдістеме және оны әлеуметтанулық зерттеудің перспективалары туралы түсінік қалыптастыру. Мазмұны: тұлға әлеуметтанудағы таным объектісі ретінде. Қоғамдық санада тұлға идеясын қалыптастыру. Жеке тұлғаны зерттеудегі негізгі зерттеу стратегиялары. Құзыреттер: теориялық білімді халықтың белгілі бір санаттарына көмек көрсетудің стратегиялары мен нақты бағдарламаларын әзірлеу үшін пайдалану.

Мақсаты: әлемдік діннің дамуын қалыптастырудағы өнердің рөлін қарастыру. Мазмұны: әлемдік өнер мен көркем мәдениеттің қалыптасуы мен дамуының негізгі кезеңдері туралы базалық білім. Дін қызметіндегі өнер түрлері, сәулет және кескіндеме және типография. Қазақстан аумағындағы исламдық сәулет ескерткіштері. Құзыреттіліктер: әлемдік өнердің эволюциясын және оның қазіргі дінтанудағы рөлін ашу.

Мақсаты: презентацияның ғылыми стилінің дағдыларын игеру. Мазмұны: Мұқият негізделген және дәлелденген білім негізінде сыни және ақпараттандырылған аудиторияға бағытталған презентация; тұжырымдамаларды немесе дәлелдерді нығайту немесе даулау үшін. Мәтіннің құрылымына және оны безендіруге қойылатын талаптар; баяндаудың ғылыми стилін қолдану; дәлелдеу және парафраздау қабілеті; сілтемелерді дұрыс енгізу, әдебиеттер тізімін ресімдеу қабілеті. Құзыреттер: ғылыми жұмыстарды қысқаша және қолжетімді түрде баяндау.

Мақсаты: әлеуметтанулық зерттеуді ұйымдастырудың, дайындаудың негізгі ережелерін үйрену. Мазмұны: әлеуметтік зерттеулерді жоспарлау. Эмпирикалық әлеуметтік зерттеу жүргізу процесі. Құзыреттілігі: ұйымдастыру-басқару міндеттерін шешу үшін кешенді әлеуметтік ақпаратты жинау, өңдеу және интерпретациялау әдістерін қолдану қабілеті.

Мақсаты: экологиялық тепе-теңдікті сақтай отырып, қоршаған әлемге ұқыпты қарау тәсілдерін зерттеу. Мазмұны: табиғат пен қоғам қатынасының негізгі теориялары. Мальтузианизм және оның қазіргі заманғы түсіндірмелері. ҚР-дағы Тұрақты дамудың заманауи тұжырымдамалары, стратегиялары. Адам экологиясы мәселесі, сондай-ақ оның жаны мен денесінің денсаулығын сақтау. Құзыреттер: табиғат пен қоғамның экологиялық тепе-теңдігін сақтаудың негізгі заңдылықтарын біледі.

Мақсаты: әлеуметтік-экономикалық институттардың анықтамалары, типтері мен қызметтері туралы білімді қалыптастыру. Әлеуметтік-мәдени контексте экономикалық мінез-құлықтың жеделдігін зерттеу. Мазмұны: экономикалық мінез-құлық түрлері. Кәсіпкерлік әлеуметтік-экономикалық құбылыс ретінде. Кәсіпкерліктің әлеуметтік функциялары. Құзыреттілік: әлеуметтік іс-әрекеттер теориясының призмасы арқылы экономикалық өмір субъектілерінің мінез-құлқын талдай білу.

Мақсаты: әлеуметтік, еңбек және олармен байланысты экономикалық қатынастарды реттеудің тиімді тетігін қалыптастыру. Мазмұны: әлеуметтік серіктестіктің мәні. Қолданыстағы заңнама шеңберінде әлеуметтік әріптестікті іске асыру тетіктері. Халықты әлеуметтік қорғау жүйесіндегі әлеуметтік қызмет. Құзыреттілігі: әлеуметтік бейбітшілікті қамтамасыз ету, жұмыс берушілер мен қызметкерлер мүдделерінің оңтайлы теңгерімін қолдау, азаматтық қоғамның тұрақтылығын орнату үшін дағдыларды қолдану.

Мақсаты: отбасы қызметінің әлеуметтік-психологиялық заңдылықтарының негіздерін оқып үйрену. Мазмұны: Қазіргі заманғы отбасының әлеуметтік функциялары, оның өмірлік циклінің кезеңдері, отбасылық дағдарыстар, ерлі-зайыптылық және бала-ата-аналық қатынастар процесінде пайда болатын типтік мәселелер. Құзіреттілік: гуманитарлық және әлеуметтік-экономикалық ғылымдардың негізгі принциптері мен әдістерін отбасы мәселелерін шешуде қолдана білу.

Пәннің мақсаты студенттердің ең маңызды экономикалық категориялар мен заңдарды, қазіргі қоғамның дамуындағы жаңа құбылыстарды білуін меңгеру болып табылады, оған қол жеткізу келесі негізгі бөлімдерді меңгерумен қамтамасыз етіледі: қоғамдық өндіріс; капитал құрылымы; өндіріс шығындары; нарықтық экономикадағы өндіріс кірістері; экономика призмасы және жеке тұлғаның құзыреттілігі арқылы кәсіпкерліктің мәнін қарастыру дағдылары, кәсіпкерлік айырмашылықтары.

Мақсаты: еңбек нарығындағы тіршілік қауіпсіздігі негіздерін қарастыру. Мазмұны: адам қауіпсіздігі жүйелері. Қазіргі қоғамдағы тұрақсыздандырушы факторлар, олардың алдын-алу әдістері мен әдістемелері. Алғашқы көмек көрсетудің техникалық-технологиялық негіздері, сондай-ақ төтенше жағдайларда санитарлық-гигиеналық нормаларды сақтау. Құзыреттілігі: қазіргі ортада тіршілік қауіпсіздігін қамтамасыз етудің заманауи тәсілдеріне игеру.

Мақсаты: сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің этикалық және заңнамалық негіздерін зерделеу. Мазмұны: сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің конституциялық негіздері. Мемлекет және діни бірлестіктер. Діни бірлестіктерді тіркеу. Тіркеу кезінде заңнамалық негіздерді орындау. ҚР-да ар-ождан және діни сенім бостандығын қамтамасыз етудің этикалық және әлеуметтік-мәдени мәселелері.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтаудың өзекті мәселелері. Құзыреттілігі: сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті сақтаудағы мемлекеттік саясаттың негізгі талаптарын түсінеді.

Мақсаты: әлеуметтік қиялды дамыту, әлеуметтік рәміздерді, мәдени бейнелерді көру және түсіну, адам өмірі мен қоғамдық ұйымдар туралы көрнекі мәліметтер жинау. Мазмұны: Әлеуметтанулық ойлауды дамыту. Фотофиксацияны қолдана отырып әлемді талдау. Қоғам өміріндегі терең тенденциялар. Құзіреттілік: қоғамның барлық саласында қайталанатын және көбейтілетін көрнекі ақпараттарды талдау дағдыларын қолдану.

Мақсаты: болашақ мамандардың мемлекеттік, қоғамдық, кәсіби, шығармашылық және өзге де ұйымдарда әлеуметтік шешімдер қабылдауда сарапшылардың орны мен сараптамалық қызметтің рөлі туралы тұтас түсінігін қалыптастыруды қамтамасыз ету. Мазмұны: әлеуметтік сараптама үлгілері. Әлеуметтік сараптама тиімділігін бағалау. Құзыреттілігі: жоспарланған шешімдерге қоғамның және жекелеген мақсатты топтардың жағымсыз реакцияларын нивелирлеу стратегиясын әзірлеу.

Мақсаты: кәсіби тақырыптарға логикалық негізделген мәтіндер мен баяндамаларды қалыптастыру. Сөздің дәлдігі. Экспрессивті синтаксис. Сөйлеу байлығы, тазалығы, логикасы. Айтылу және екпін нормалары. Практикалық стилистиканы анықтау. Кәсіби саладағы сөйлеу мәдениеті. Белгілі бір коммуникативтік жағдайлардағы сөйлеу жаттығулары. Тілдік мінез-құлық этикасы. Кәсіби қызметтегі іскерлік қарым-қатынас түрлері.

Мақсаты: мәліметтер базасын пайдалану мен басқарудың негізгі дағдыларын үйрету. Мазмұны: сандық технологиялар-бұл салыстырмалы түрде қысқа уақыт ішінде әртүрлі мәселелерді шешуге мүмкіндік беретін ақпараттық деректерді кодтау және тарату жүйесі. Деректер базасы (ДҚ) – деректер базасын құру, оларды өзекті жағдайда ұстау және оларда қажетті ақпаратты іздеуді ұйымдастыру үшін қажетті, компьютердің жадында сақталатын арнайы түрде ұйымдастырылған деректер жиынтығы. Құзыреттер: бір ұйым шеңберінде бірнеше пайдаланушының деректерді бір уақытта пайдалану дағдылары

Мақсаты: студенттердің әлеуметтік зерттеулерді дайындау және жүргізу процесінде бастапқы өлшеу дағдыларын қалыптастыру. Мазмұны: өлшеу тәсілдерін (алгоритмдерін) типологизациялау тәсілдері туралы білім жүйесін қалыптастыру. Әлеуметтік шындықтың қасиеттерін өлшеу және тиісті әдістерді барабар қолдану бойынша практикалық жұмыстар. Құзыреттер: мазмұнды әлеуметтік мәселелерді шешу мақсатында ақпарат алу үшін өлшеу әдістерін қолдану.

Мақсаты: шетел тілін тереңдетіп оқыту. Мазмұны: Тақырып бойынша толық баяндамалар. Жаңалықтар мен репортаждар. Қазіргі заманғы проблема бойынша мақалалар мен хабарламалар, қазіргі заманғы көркем проза. Таныс мәселе бойынша пікірталасқа белсенді қатысу, өзінің пікірін түсіндіру және қорғау. Өзекті мәселе бойынша «қолдаймын» және «қарсымын» барлық дәлелдерді айту. Құзыреттіліктер: ағылшын тілінде эссе, баяндама, хат жазу.

Демографиядағы статистикалық әдістер. Демография мен демографиялық статистиканы ұқсас ұғымдары. Халықтың дамуы, өсуі саласындағы байланысты, заңдылықтықты, көріністері. Қазіргі Қазақстандағы демографиялық жағдай. Демографиялық статистика (Халық статистикасы) – белгілі бір халықтың санын, құрамын, орналасуын және өзгеріс –қозғаласын немесе оның жекелеген тобын сипаттайтын деректерді жинауға, өңдеуге, баяндауға және талдауға статистикалық тәсіл қолданылатын статистика саласы ретінде.

Мақсаты: жаһандану феноменін, қазіргі заманғы бұқаралық мәдениеттің қалыптасуы мен қалыптасуына ақпараттық ағындардың әсерін зерттеу. Мазмұны: әлемдік үрдістердің жаһандануы. Ақпараттық қоғам контекстінде Бұқаралық мәдениет көрінісінің ерекшеліктері. Мәдени құндылықтарды өндіру және тарату. Құзыреттілігі: жобаларды басқарудың практикалық міндеттерін шешу үшін ақпараттық жүйелерді қолдану.

Мақсаты: қазіргі жастар өміріндегі жаһандану үрдістерінің рөлін, жаһанданудың артықшылықтары мен кемшіліктерін ашу. Мазмұны: жастардың әлеуметтік қауіпсіздігі және оның қоғамның әлеуметтік дамуындағы рөлі туралы түсінік. Жастардың қоғамдық өміріндегі өзекті мәселелерді шешуде креативті тәсілдің маңыздылығы. Құзыреттілігі: жастардың саяси және қоғамдық қозғалыстарындағы мәселелерді анықтауда әлеуметтік технологияларды қолдану

Мақсаты: болашақ бакалаврларда халықаралық қатынастардың қазіргі жағдайын бағалауда іргелі теориялық база, кең ой-өрісі мен социологиялық ойлауды қалыптастыруды қамтамасыз ету. Мазмұны: халықаралық қатынастар әлеуметтануының объектісі мен пәні. Халықаралық қоғамдастықтың құрылымы. Құзыреттілігі: тарихи сипаттағы халықаралық үдерістерге және ағымдағы жағдайға талдау жүргізудің маңыздылығын түсіну және қажеттілігін қабылдау.

Мақсаты: дін туралы Әлеуметтік ойдың даму кезеңдерін және діннің әлеуметтік теорияларының қазіргі бағыттарын ашу. Мазмұны: Дін әлеуметтануының негізгі тақырыптары, теориялары. Дін әлеуметтік кіші жүйе ретінде. Діннің әлеуметтік және гносеологиялық негіздері мен алғышарттары. Қоғамдағы діннің қызметі мен рөлі. Құзыреттіліктер: әлеуметтік процестерді жақсы түсіну үшін дін туралы дағдыларды қолдану.

Мақсаты: әлеуметтік зерттеулерде математикалық әдістерді қолдану және математикалық модельдерді құру дағдылары мен біліктерін қалыптастыру. Мазмұны: қызметті ұйымдастыру әдіснамасы. Мемлекеттік және муниципалдық басқару жүйесінде қолданбалы әлеуметтанулық зерттеулерді қолдану ерекшеліктері. Құзыреттілігі: нақты әлеуметтік құбылыстарды, процестер мен жүйелерді сипаттау үшін негізгі математикалық ұғымдарды, модельдерді және әдістерді жүйелі қолдана білу.

Кәсіпкерлік типологиясы; кәсіпкерлік шешімдер; фирманың сыртқы, ішкі ортасы; кәсіпкерліктің ұйымдық-құқықтық нысандары; құрылтай құжаттары; мемлекеттік тіркеу, лицензиялау; жұмыс істеу тетіктері; кәсіпкерлік тәуекелдер; кәсіпкерлікте еңбекақы төлеу; кәсіпкерлік қызмет мәдениеті; қорғауға жататын мәліметтер тізбесі; кәсіпкерлердің жауапкершілігінің мәні мен түрлері; қаржылық талдау әдістері; ШОБ бухгалтерлік есебінің негіздері; салық салу; кәсіпкерлік қызметтің тиімділігін бағалау көрсеткіштері, әдістері.

Мақсаты: әлеуметтанулық диагностиканың негізгі ұғымдары жүйесінің мамандарын қалыптастыру, кіші топты зерттеудің теориясы мен практикасын зерттеу, әлеуметтанулық білім жүйесіндегі социометрияның рөлі. Мазмұны: социометрияның негізгі тенденциялары және оның қазіргі кезеңдегі дамуы. Шағын топтарды социометриялық диагностикалаудың әдістері мен әдістері, нәтижелерді талдау және түсіндіру. Құзыреттіліктер: социометриялық мәліметтер базасын құру, компьютерлендірілген социометриялық сауалнама жүргізу үшін заманауи ақпараттық технологияларды пайдалану.

Курстың мақсаты-студенттерде көшбасшылықтың теориясының, қағидалары мен негіздерінің базалық, кәсіби білімін, сонымен қатар менеджменттегі көшбасшылық қасиеттерді қалыптастыру, дамыту және жетілдіру дағдыларын қалыптастыру.Көшбасшылық қасиеттері мен жеке тиімділігі, Стратегиялық менеджмент, команданы басқара білу, қаржыны тиімді басқару, іскерлік байланыстар және келіссөздер жүргізу тақырыптары қарастырылады. Қалыптасатын дағдылар: көшбасшылық қасиеттер, мақсаттар мен басымдықтарды нақты анықтау.

Арнайы пәндер тақырыбын таңдау бойынша дипломдық жобаны орындау, оған теориялық және практикалық бөлім кіреді және ЖОО-ның белгіленген талабы бойынша рәсімделеді, ғылыми жетекшінің рұқсаты бойынша дайын дипломдық жұмыс сыртқы және ішкі рецензентке ұсынылады. Оң баға алған кезде мемлекеттік аттестаттау комиссиясында көпшілік алдында қорғалуға қойылады.

ОН5 – гуманитарлық, әлеуметтік ғылымдардың жүйеленген теориялық және әдіснамалық білімдерін суреттейді, мамандарды жалпы ЖОО даярлауды біріктіретін инновациялық идеяларды бастамашылық етеді;

ОН3 – әлеуметтік-саяси үдерісті мемлекеттік басқару институттары қызметінің теориялық және қолданбалы аспектілерін талдайды, оқуды одан әрі өз бетінше жалғастыру үшін сараптамалық-талдау және практикалық қызметтің кешенді құралдарын пайдаланады;

ОН7 – этномәдени және конфессиялық айырмашылықтарды және әлеуметтік-мәдени құрылымның ерекшеліктерін ескере отырып, Көпмәдениетті және көпэтникалық ортада кәсіби қызметті ұйымдастырады;

ОН8 – өзгермелі еңбек нарығына жалпы және жалпы ғылыми әдістерді пайдалана отырып, мемлекеттің қазіргі заманғы идеологиясын талдайды, академиялық адалдық қағидаттарын сақтайды және мәдениетін қолдайды.

ОН6 – кәсіби салада осы процесте туындайтын қауіптер мен қауіптерді сезіне отырып, ақпараттық қауіпсіздіктің негізгі талаптарын сақтай отырып, қазіргі заманғы ақпараттық базаларды пайдаланады;

ОН4 – мемлекеттік идеологияның талаптарына сәйкес жеке тұлғаның дамуына бағытталған ішкі факторлардың әсерін ескере отырып, әлеуметтік процестердің даму тенденцияларын әлеуметтанулық түсіндіруді қалыптастырады;

ОН1 – кәсіби этика қағидаттарын сақтайды, практикалық қызметте бақылау-өлшеу құралдарын, қоғамның әлеуметтік Ұйымы жүйесінің даму үрдістерін және Мемлекеттік әлеуметтік саясаттың нормативтік заңнамалық базасын біледі;

ОН2 – мемлекеттік және басқа да тілдерде табысты және жағымды іскерлік қарым-қатынас жасай алатындығын көрсетеді, зерттеу қызметі мен академиялық жазу әдістерін көрсетеді;