6B01823 Әлеуметтік педагогика және өзін-өзі тану в Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Пән болашақ кəсіби қызмет кеңістігінде студенттердің бастапқы бағдарлануын қалыптастыру жəне кəсіби қызметтің жалпы көрінісін қалыптастырады, таңдаған мамандықта өздігінен жүзеге асыруды ынталандырады, кəсіби қызметтің объектісімен таныстырады.

Пәннің мақсаты - жеке және қоғамдық өмірдің мағынасының гуманистік әлеуетін ашу; тәуелсіз өмірді таңдау үшін тұрақты мотивацияларды қалыптастыру; қарқынды оқу арқылы кәсіби өзін-өзі растауды жүзеге асыру.

«Педагогика» пәнін оқу барысында педагогика ғылымының іргелі және қолданбалы негіздері теориялары және технологиялары жаңа білім беру тұғырлар негізінде меңгертіледі. Педагогиканың теориялық негіздері үдері-сінде инновациялық әдістер және педагогикалық іс-әрекеттің практикамен интеграциясы жүзеге асырылады.

Курстың мазмұны болашақ мамандардың нақты педагогикалық жағдайды сауатты талдауына және негізгі ғылыми ұғымдар жайлы теориялық түсініктерге сәйкес ара қатынасын белгілеуіне мүмкіндік беретін психологиялық білімдер жүйесін қалыптастыруға бағытталған.

Елбасы Н. Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласында қоғамның рухани дамуының басымдықтары айқындалып, бағдар берілді. Рухани жаңғыруды жедел жүзеге асыру міндеті қойылды. Қазіргі заманның талабына сәйкес қоғам дамуының іргелі қағидасының бірі жастардың білімге, прагматизмге, бәсекеге қабілеттілікке деген ұмтылыс болуы қажет. Білім алушылардың зердесі мен санасының ашықтығы – рухани жаңғыруды тиімді жүзеге асырудың басты шарты болып табылады

Бұл пәнді оқытудың қажеттілігі студенттер этнопедагогика және этнопсихология ғылымдарының теориялық негіздерін меңгеру арқылы ұлттық құндылықтар туралы білімін дамытады (пәннің ерекшеліктері, теориялық және практикалық маңыздылығы, халық педагогикасының қазіргі заманғы білім беру парадигмаларына әсері, этносаралық қатынас мәдениеті).

Пән инклюзивті білім беру жағдайында ерекше қажеттіліктері бар балаларды оқытудың әдістемесі, ерекше қажеттіліктері шектеулі балаларға түзету-педагогикалық ықпал етудің мүмкін болатын ұйымдастыру түрлері, мазмұны мен бағыттары туралы білімдерді қалыптастыруға ықпал етеді.

«Іскерлік қарым-қатынас мәдениеті» пәні студенттерді іскерлік қарым-қатынастың негізгі стратегиясы мен тактикасын таныстырады, әр түрлі сөйлеу жағдайларында түрлі деңгейдегі бизнес-серіктестермен кәсіби қарым-қатынас жасаудың сенімділігі мен тиімділігін қамтамасыз етеді. Үш тақырыптық блоктардан тұрады: қарым-қатынас мәдениетінің негіздері; ауызша іскерлік қарым-қатынас (диалогтық жанрлар, дау-дамай); Қазақстан Республикасының стандарттарына сәйкес басқару құжаттары

Студенттер балалардың өзгеше физиологиялық және психикалық сипаттамаларын ескере отырып, олармен өзара әрекеттеседі; ақпарат жинайды және ақпараттарды өңдеуді, диагностикалық нәтижелерді жүзеге асырады; әлеуметтік және психологиялық-педагогикалық диагностиканың әдістерін игереді, инклюзивті технологияларды қолданады.

Пән инклюзивті білім беру жағдайында ерекше қажеттіліктері бар балаларды оқытудың әдістемесі, ерекше қажеттіліктері шектеулі балаларға түзету-педагогикалық ықпал етудің мүмкін болатын ұйымдастыру түрлері, мазмұны мен бағыттары туралы білімдерді қалыптастыруға ықпал етеді.

Сөйлеу мәдениеті-бұл дұрыс сөйлеу және жазу, сондай-ақ қарым-қатынастың мақсаттары мен жағдайларына сәйкес сөздер мен сөздерді қолдана білу. Сөйлеу мәдениетінің басты критерийлері – дұрыс және коммуникативтік мақсаттылық, сондай-ақ дәлдік, қисындық, айқындық және қол жетімділік, тазалық, мәнерлілік, әртүрлілік, эстетикалілік, орындылық. Сөйлеу әрекетінің негізгі түрлерінің дағдыларын меңгеру сөйлеу қарым-қатынасының тиімділігін арттыруға ықпал етеді.

Курс студенттерге әлеуметтік-педагогикалық қызметтің сипаты, ерекшеліктері және әлеуметтік-педагогикалық құбылыс, фактор, механизм ретінде әлеуметтендіру туралы теориялық білімдерді меңгеруге мүмкіндік береді. Курс әлеуметтік-педагогикалық ақиқатты сын тұрғысынан талдау, білім беру мекемелерінде әлеуметтік тәрбие жұмысын ұйымдастыру, жеке тұлғамен әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың практикалық дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

Азаматтар арасында жемқорлыққа қарсы сана-сезім негізін қалыптастыру аясында педагогикалық ғылымдар үшін «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет» пәні қажет. Мемлекеттің сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясаты адамның біліміне негізделген, оның дамуы білім берудің барлық деңгейлеріндегі мұғалімдерге байланысты. Пәннің мақсаты - сыбайлас жемқорлыққа қарсы көзқарас, жемқорлыққа қарсы іс-қимылдарды оқыту

Аталған пән белсенді азаматтығын, отансүйгіштікті, төзімділікті, студенттердің республика болашағының жауапкершілігін қалыптастыруға, сондай-ақ Қазақстанның этникалық топтарының құндылықтарына және жалпыға ортақ құндылықтарға құрметпен көзқарас қалыптастыруға бағытталған.

"Кәсіпкерлік және бизнес" курсы теориялық, ғылыми және практикалық білім арқылы студенттердің кәсіпкерлік қызметке және бизнесті ұйымдастыруға дайындығын қалыптастыруға мүмкіндік береді. Оқу курсы нақты міндеттер мен іскерлік жағдайларды шешу үшін кәсіпкерлік ойлауды дамыту үшін негіз болатын кәсіпкерлік пен бизнесті қалыптастыру, жүргізу мәселелері бойынша нормативтік-құқықтық, экономикалық, ұйымдастырушылық-басқарушылық білімді жүйелендіруді білдіреді.

Бұл курсты оқу мақсаты болашақ мамандарды қолайлы қоршаған ортаны құру үшін қажетті теориялық білімдер мен практикалық дағдыларды, сондай-ақ тіршілік әрекетінің қауіпсіз және зиянсыз жағдайларын үйрету болып табылады. Экология-әртүрлі пәндерді, соның ішінде: биология, география, геология, физика, химия, генетика, математика, астрономия және т.б. мәліметтерді пайдаланатын ғылым. Экология-бұл кешенді әлеуметтік ғылым.

Пән ұлттық рухани құндылықтардың көздері туралы білім жүйесін қалыптастырады; студенттерде адамгершілік қасиеттерді, моральдық нормалар мен ұлттық сана-сезімді дамытуға, елдің қарқынды дамуының мүддесінде дербес шешім қабылдай алатын Отан патриотын тәрбиелеуге ықпал етеді.

Курс ҚР "Цифрлық Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасын енгізу және жүзеге асыру кезеңдерін, электрондық қызмет көрсетудің цифрлық платформасын, түрлі кәсіби салаларда цифрлық технологияларды енгізу және қолдану тәсілдерін қарастырады. Заң қызметіндегі сандық технологиялар мемлекеттің, қоғамның және жеке тұлғаның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған қоғамдық қатынастарды реттеудің қылмыстық-құқықтық, қылмыстық іс жүргізу, Қылмыстық-атқару, азаматтық-құқықтық, азаматтық-іс жүргізу тетіктерін жетілдірумен іске асырылады.

«Өзін-өзі тану тарихы» курсы - болашақ мұғалімдерге педагогикалық теорияларды және тарихи құбылыстарды диалектикалық тұрғыдан талдай білуге, тәрбие үдерісін, сондай-ақ, педагогикалық мәдениеттің құрамды бөлігі ретінде педагогикалық және өзін-өзі танудың негізгі даму тарихы бойынша түсінікті қалыптастырады. Оқу курсы қоғамда қалыптасқан әр тарихи дәуірлердегі мектеп дамуының қоғам дамуына өзара ықпалын, сонымен бірге білім беруде жинақталып сақталған әлеуметтік және мәдени құндылықтардың мәнін ашып көрсетеді.

Курстың мақсаты - ауыспалы қоғамдастықта отбасылар мен балаларға әлеуметтік көмек көрсету қажеттілігін анықтау. Пән мәселелерді шешуге бағытталған: отбасылар мен балалардың жұмысындағы әлеуметтік-педагогикалық қарым-қатынас мәдениетін қалыптастыру; отбасылар мен балаларға арналған әлеуметтік және психологиялық кеңес беру әдістерін қолдану қабілетін дамыту туралы.

Аталған пән әлеуметтік-психологиялық қарым-қатынас құрылымын, жанжалдың сипаттамаларын зерттеу, үлкен және кіші топтардың негізгі әлеуметтік-психологиялық сипаттамаларын түсінуді қамтиды. Пәннің міндеті - топтардың психологиялық механизмдерінің адамның түйсіне әсері, әсіресе топтық байланыс.

«Педагогикалық аксиология» курсының мазмұнында «құндылықтар», «педагогикалық құндылықтар» ұғымдарын және олардың өзара байланысы ашылады; негізгі аксиологиялық мәселелер және олардың дамуы, білім берудегі құндылықтар иерархиясы, педагогикалық аксиологияның қалыптасу факторлары, сондай-ақ құндылыққа бағдарланған сана, құндылыққа бағдар және мінез-құлық құндылығы сияқты педагогикалық аксиологияның негізгі ұғымдардың мәні мен мазмұны қарастырылады.

Бұл пән студенттермен отбасылық кеңес берудің өзекті мәселелерін зерттеуге бағытталған. Пәнді оқыту болашақ әлеуметтік тәрбиешіге теориялық білім мен практикалық технологиялар мен отбасылық терапия әдістерін меңгеруге мүмкіндік береді.

Пән кәсіби іс әрекетке қажетті жас ерекшелігі психологиясынан концептуалды білімді қалыптастыруға бағытталған.

Курс адамның денесінің тұтастығы, дененің түрлі жастағы кезеңдерінде жұмыс істейтін организмнің жалпы және маңызды заңдылықтары, дене шынықтыру мен спорт арқылы денсаулықты сақтау дағдыларын дамыту бойынша ғылыми білімдермен таныстыруға бағытталған

Бұл пән студенттердің өзін-өзі дамытуға, мектептің білім беру ортасын жобалау мен қалыптастыру дағдысына, тұлғаның жеке қасиеттерін ескере отырып, білім беру үдерісін ұйымдастыруға қабілеттілігін қалыптастыруды көздейді.

Бұл курстың негізгі мақсаты - қазіргі заманғы оқу үрдісінде бейне материалдарды жасау мен тиімді пайдалану дағдыларын дамыту. Пәннің маңызды міндеті - білім беру үдерісіне авторлық құқықтарды жоспарлау және құру, педагогикалық дизайн саласындағы құзыреттілікті қалыптастыру және мультимедиалық-бағытталған оқу құралдарын жасау біліктіліктері мен дағдыларын қалыптастыру.

Оқу пәні медиа-мәдениеттің сандық кезең ерекшелігін зерттеуге, болашақ бакалаврларға медиа-сауаттылықты қамтамасыз ету, бұқаралық ақпарат құралдарын іске асыру мүмкіндіктері ретінде БАҚ біліктілігін қамтамасыз етуге бағытталған, сондай-ақ ақпараттық мәдениеттің бөлігі ретінде заманауи оқу үрдісінде медиа-технологияларды ашуға мүмкіндік береді.

Пәннің мақсаты - құрбандарды профилактикалаудың негізгі принциптерімен танысу, студенттердің қылмыстық-профилактикалық іс-әрекеттегі қылмыстың алдын-алу бойынша практикалық жұмысында қажетті теориялық білімдердің, тәжірибелік дағдылар мен қабілеттердің қалыптасуы.

Пәннің мақсаты - 12-18 жас аралығындағы жасөспірімдерді девиантты мінез-құлық, жасөспірімдердің жеке дамуын дамыту ерекшеліктері, қиындықтарға байланысты проблемалар және өз балаларының ата-аналарына отбасылық тәрбиені ұйымдастыру мәселелері сияқты балаларды тәрбиелеу мәселелерін қамтитын педагогикалық ғылымдағы бағытты зерттеу.

Курс бағдарламасы болашақ мұғалімдердің оқушылармен тәрбие жұмыстарын өткізуге және ұйымдастыруға теориялық-әдістемелік даярлығын ескереді. Білім беру мен тәрбиенің гуманистік парадигмаларын жүзеге асыруға бағытталған тәрбиелік іс-әрекеттің теориялық және практикалық негіздерін қарастырады.

Курс балалықты әлеуметтік қорғаудың стандарттарын, балаларды әлеуметтік қорғаудың құқықтық негіздерін, білім беру саласындағы балаларды әлеуметтік қорғау аспектілерін қамтиды. Пән халықтың түрлі топтарымен (балалар мен жасөспірімдердің әртүрлі жас тобымен), отбасымен, мұғалімдермен жұмыс жүрзізуге бағытталған.

Пәннің мақсаты - болашақ мамандарды мектепте өзін-өзі тану әдістерін оқытудың заманауи тұжырымдамалары мен технологиялары бойынша білімі мен дағдыларын қалыптастыру, өзін-өзі танудың әдістемелік әдістерін қолдану дағдыларын қалыптастыру.

Пән барысында студенттер білім берудегі лидерлікті қалыптастыруға әсер ететін кәсіби іс әрекеттің теориялық және практикалық негіздерін меңгереді.

Ізгілік педагогикасы адамның рухани мүмкіндіктерін, оның маңызды күштерін дамыту мен байытуға, рухани бай тұлғаны, мәдениет пен әлеуметтік шығармашылық субъектісін қалыптастыру мен жетілдіруге жәрдемдесуге бағытталған.

Курс бағдарламасы кәсіби өзін-өзі тану және өзін-өзі дамыту тәсілдерін білуді, психологиялық-педагогикалық қолдауды және сүйемелдеуді жүзеге асыру тәсілдерін меңгеруді қамтамасыз етеді.

Пән тәрбиеленушілердің балалар үйлері мен толымсыз отбасыларындағы балалар құқықтарын әлеуметтік-педагогикалық қорғаудың құқықтық негіздерін зерделеуге бағытталған. Курс әлеуметтік педагогтың практикасында нормативтік стандарттарды қолдану қабілетін қалыптастыруды қарастырады.

Курс мазмұны педагогтің кәсіби іс-әрекетінің тұтастығы туралы түсінік береді; гуманистік бағытының қалыптасуына ықпал етеді, өзін педагог-тәрбиеші рөлінде сезінуге көмектеседі, сонымен қатар оқу процесіне қатысушылар арасындағы тұлғааралық қарым-қатынасты сауатты ұйымдастыру іскерлігін қалыптастрады.

Курс қазіргі заманғы әлеуметтік институттарды зерттеуге, отбасын зерттеуге арналған негізгі теориялық тәсілдерге, халықтың түрлі санаттарымен әлеуметтік-педагогикалық дағдыларды дамытуға бағытталған.

Пәнді оқу барысы студенттерге әлеуметтік-педагогикалық даярлықты нығайтуға көмектесетін теориялық білімдер мен практикалық дағдыларды қамтамасыз етеді, болашақ әлеуметтік педагогтардың диагностикалық процедураға дәстүрлі және заманауи ғылыми және теориялық тәсілдерді меңгеруіне көмектеседі.

Курс тәжірибеде әлеуметтік-педагогикалық жұмыс технологиясын қолдану дағдыларын дамытуға, әлеуметтік педагогтың тиімді әдістерін талдауға мүмкіндік береді.

Курс рухани-адамгершілік білім беру бағдарламасы негізінде өзін-өзі тану пәнін интеграциялаудың теориялық негіздерін, жеке және кәсіби өзін-өзі дамытуының практикалық мүмкіндіктерін қарастырады, олардың жоғары рухани-адамгершілік табиғатын ашады, қоғамға қызмет етуге қабілетті, ашық жүректі, ой-өрісі кең білімді мамандарды дайындайды.

Пән әлеуметтік-педагогикалық қызметтегі стресс құбылысының мәселелерін ашады, оның әлеуметтік-педагогикалық ортада көріну ерекшеліктерін, әлеуметтік педагогтың функционалдық кеңістігінде стрессті басқару бойынша жұмысты ұйымдастыру мүмкіндігін зерттейді.

Пән студенттерді әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың теориялық негіздерімен таныстыру және әлеуметтік-педагогикалық оңалтудың практикалық дағдылары мен әдеттерін дамыту, сондай-ақ әлеуметтік-педагогикалық қызметте қарастырылатын аудандарда оқушылардың одан әрі өзіндік жұмысы үшін алғышарттар жасау болып табылады.

«Өзін-өзі тану және өзін-өзі дамыту практикумы» курсының мақсаттары мен міндеттері тұлғаның өзін-өзі тануы және өзін-өзі дамытуы бойынша неғұрлым танылған диагностикалық әдістемелерді практикалық қолдану саласында бакалаврлардың құзыреттілігін қалыптастыру болып табылады. Өзін-өзі тану мен өзін-өзі дамытудың педагогикалық құралдарын қолдана отырып, оқытушыға тәрбие, оқыту және дамудың бірлігі ретінде педагогикалық процестің тұтастығын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін кәсіби құзыреттілікті нығайту. Өзін-өзі дамыту технологияларын қолдана отырып, өзін-өзі жетілдіру және жеке өсу бағдарламасын құру.

Пән психологиялық практиканың түрлері ретінде психологиялық кеңес беру және психологиялық түзетудің ерекшеліктерін студенттердің тұтас көзқарасын қалыптастыруға ықпал етеді.

«Өзін-өзі тәрбиелеу педагогикасы мен психологиясы» курсының мазмұны өзін-өзі тәрбиелеудің түсінігін, мақсаттары мен құрылымын, негізгі бағыттары мен түрлерін, әдістерін, ресурстарын, тетіктерін ашады. Курста өзін-өзі тәрбиелеу мәселесінің философиялық, этикалық, педагогикалық және психологиялық аспектілері қарастырылады. Өзін-өзі тәрбиелеуге жеке тұлғаның рухани іс-әрекетінің түрі ретінде сипаттама беріледі, тұлға әзірлеген бағдарламалар мен өзін-өзі тәрбиелеу ережелерінің маңызы зор.

«Әлеуметтік-педагогикалық деонтология» пәні еңбек нарығы жағдайында бәсекеге қабілетті маманды қалыптастыру мәселелерінің практикалық міндеттерін шешуге мектеп педагогтарын, әлеуметтік сала мамандарын кәсіптік даярлауға арналған. Бұл курс білім алушыларды деонтологиялық даярлауға бағытталған және ғылыми негіздерді меңгеруді, білім беру мазмұнын, ұйымдастыру, басқару біліктерін, сондай-ақ қоғамның заманауи талаптарына жауап беретін мамандарды даярлауды көздейді.