7M01506 География в Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті

Курстың негізгі терминдері мен ұғымдарына анықтама беру. Географиялық қабық, ландшафт түрлері туралы түсінік қалыптастыру. Географиялық ғылымдар жүйесіндегі физикалық география мен ландшафттанудың рөлі мен маңызын көрсету. Физикалық география мен ландшафттанудың басқа жаратылыстану-ғылым бағыттармен байланысын көрсету. Физикалық-география ғылымын зерттеудің негізгі нысандарын қарастыру. Әртүрлі ландшафттардың қалыптасу, даму және қазіргі жай-күйін сипаттау. Географиялық жағдайға байланысты қалыптасқан өзара байланысты табиғи компоненттердің үйлесімі ретінде ландшафтық аймақтарды немесе жеке ландшафттарды қарастыру. Физикалық география мен ландшафттанудың дамуының қазіргі мәселелеріне мысалдар келтіру. Физикалық география, ландшафттану, картография, геоэкология, табиғатты қорғау және тиімді пайдалану салалары бойынша білімді практикалық міндеттерді шешуде пайдалану.

Бұл пәнді оқудың мақсаты жоғары кәсіби білім берудің теориялық және практикалық мәселелері болып табылады. Жоғары оқу орындарының педагогикасы білім беру заңдылықтары мен принциптері, жоғары кәсіби білім беру құралдары мен әдістері туралы білімнің дамуын зерттейді. Пәнді меңгеру нәтижесінде магистранттар Қазақстан Республикасының жоғары білім беру жүйесінің дамуын, оның негізгі міндеттерін біледі. Сонымен қатар педагогикалық процесті басқарудың ғылыми аспектілері және заманауи педагогикалық технологияларды қолдану туралы білімдері қалыптасады.

Пәннің мақсаты: магистранттты болашақ маман және ғалым ретінде, шығармашылық ойлау мәдениетін толық меңгеруге дағдыландыру. Пән мазмұнында ілім-білімнің тарихы мен қалыптасу ерекшеліктерін, философияның рөлін, ғылыми танымның әдіс-тәсілдерін үйренеді, қазіргі ғылымның даму ерекшеліктерін, жаңа түрлерін дамыту бағытындағы мемлекет саясатының өміршеңдігін түсінеді. Сонымен қатар курс бойынша оқылатын негізгі тақырыптар жас ғалымдардың кәсіби деңгейін қалыптастыруға көмектеседі.

Оқу орындары арасында бәсекеге қабілеттілікті арттыруға бағытталған бейіндік білім берудегі сапа менеджменті туралы түсінік қалыптастыру. Білім беру сапасы менеджментінің негізгі бағыттарын атап көрсету. Жас мамандарға сұранысы бар тұтынушылар нарығының және жұмыс беруші ұйымдардың жалпы көрінісін анықтау. Білім беру сапасын арттыруға бағытталған оқу орындарының маңызы мен беделін анықтау. Мамандар нарығының конъюнктурасына бағытталған сапа менеджментін, оның ақпараттылығын көрсету. Білім беру сапасы менеджменті жүйесін, Қазақстандағы білім беру сапасын қамтамасыз етудің өзекті мәселелерін қарастыру. Түсініктерді, оның интерпретациясының негізгі тәсілдерін, сапа менеджменті жүйесінің модельдерін сипаттау. Білім беру сапасын қамтамасыз ету саласындағы негізгі үрдістерді атап ажырату.

Әлемдік білім беру және ақпараттық кеңістік жүйесінде географиялық білімнің ролі аса қажет. Жалпы білім беретін мектептерде басталған географиялық білім міндетті түрде мамандандырылған орта оқу орындарында және ЖОО-да жалғасады. Сондықтан қазіргі таңда сапалы географиялық білім беруде жаңа оқыту технологияларын қолдану маңызды. Географияны оқыту технологиясының ерекшеліктері мен қолдану тиимділігін анықтау теориялық-әдіснамалық мәселелердің бірі. Курс оқыту технологиясының теориялық-әдіснамалық негіздері, оқыту әдістері, соның ішінде географияны оқытуда инновациялық, ақпараттық, сандық технологиялар, т.б. қолдану туралы түсінік береді.

Пәннің мақсаты: зерттеу әдістемесі, инновациялық экономика, ҒЗТКЖ, зерттеу жұмысының негізгі құрамдас бөліктері, авторлық құқық, патент пен авторлық куәлік, жоба мен зерттеудің айырмашылығы, жобаның өмірлік циклі, жоба құнын бағалау, оңтайлы идеяларды таңдау, ақпарат көздерін өңдеудің нақты әдістері туралы білім беру. Заманауи ақпараттық технологияларлы пайдалану арқылы ғылыми-зерттеулер жазу үшін қажетті әдіс-тәсілдер қарастырылады.

Пәннің мақсаты - басқарушылық іс-әрекеттің заңдылықтарын, принциптерін, әдістерін зерттеу: басқарушылық іс-әрекеттің ерекшеліктері мен психологиялық жағдайларын талдау, осы процесте адамдар арасында пайда болатын басқару процесі мен қатынастарды ұйымдастырудың психологиялық заңдылықтарын зерттеу. Курс психологиялық білім мен теорияларға негізделген басқарушылық қызмет мәселелерін анықтау және шешу дағдыларын қалыптастырады.

Пәннің мақсаты: халықаралық деңгейде кәсіби салаға кірігу үшін шет тілін меңгеру дағдыларын қалыптастыру, ағылшын тілін мәдениетаралық және кәсіби қарым-қатынас құралы ретінде пайдалану, сонымен қатар шетел ғалымдарының ғылыми еңбектерін аудару үшін, аударматану және мәдениетаралық коммуникация саласындағы шетелдік тәжірибені дамыту, кәсіби қызметте қолданылатын ақпаратты ауызша және жазбаша түрде аудару дағдыларын жетілдіру.

Адамдардың өмірін ұйымдастырудың кеңістіктік процестері мен формаларын сипаттау. Қазіргі қоғамның қалыптасуы мен дамуын салыстыру. Әлеуметтік географияны дамытудың негізгі тармақтары: халықтар географиясы, тұтыну географиясы, қызмет көрсету саласының географиясы, рекреациялық география туралы мәлімет беру. Әлеуметтік географияны зерттеудің негізгі бағыттарын сипаттау. Қоғамның аумақтық ұйымы, өндірістік емес сала, туризм, мәдениет және т. б. ұғымдарға анықтама беру. Практикалық тапсырмаларды шешуде әлеуметтік география бойынша білімді қолдану.

«Географияны оқытудағы экономикалық білім беру» курсы болып жатқан әлеуметтік-экономикалық процестерді дұрыс түсіну және қазіргі қоғамдағы қазметтерге белсенді қатысу үшін экономикалық мәдениет пен сауаттылық мәселелерін, экономикалық ойлау мен ұтымды экономикалық мінез-құлық дағдыларын, студенттердің кейінгі кәсіби даярлығы мен тиімді практикалық іс-әрекетінің алғышарттарын қалыптастырады. Курс жаратылыстану және қоғамдық ғылымдар арасындағы өзіндік «көпір» рөлін береді, географтар қазіргі заманның әртүрлі жаратылыстану-ғылыми және әлеуметтік-экономикалық мәселелерін шешуге белсенді қатысады.

Тұрақты дамудың жалпы проблемалары туралы түсінік беру. Тұрақты дамуды зерттеудің әдіснамалық мәселелерін қарастыру. Қазақстанның тұрақты дамуының проблемалары мен перспективаларын анықтау. Тұрақты дамудың негізгі индикаторларын атап көрсету. Тұрақты дамудың әртүрлі мәселелерінің маңыздылық критерийлерін негіздеу. Тұрақты дамуды қамтамасыз ету тетіктерін анықтау. Тұрақты дамуының негізгі көрсеткіштерін және олардың динамикасын атап көрсету. Тұрақты дамуды қамтамасыз етудің ықтимал уақыт кезеңдерінің шынайылығын, сыни проблемаларын бағалау. Жаһандық деңгейде тұрақты дамудың қазіргі көрсеткіштерін талдау. Жергілікті деңгейде тұрақты дамудың қазіргі көрсеткіштерін талдау. Тұрақты даму индикаторларының меншікті жүйелерін құру.

Курс жаһандық, өңірлік даму модельдерін, қоршаған ортаның өзгеруінің жаһандық себептері мен факторларын, мониторинг жүйелерін, табиғатты пайдалану, тұрақты даму және табиғатты қорғау саласындағы қолданыстағы халықаралық конвенцияларды, әлем өңірлерінің экологиялық қауіпсіздігі мәселелерін, жаһандық, өңірлік және жергілікті деңгейлерде аумақты геоэкологиялық талдау және бағалау әдістерін, "табиғат-шаруашылық-халық" жүйесінде туындайтын геоэкологиялық проблемаларды және осы мәселелерді шешу жолдарын қарастырады. Жалпы білім беру бағдарламалары бойынша геоэкологиялық білімді жетілдіруге және осы курс бойынша ғылыми зерттеулерді дамытуға ықпал етеді.

Географияның көп салалы және кешенді ғылым екендігі туралы түсінік қалыптастыру. Географиялық ғылымның басқа ғылым салаларымен байланысын анықтау. Географиялық ғылымның дамуының негізгі тенденцияларын анықтау. ТМД елдеріндегі географиялық ғылым салаларының дамуының негізгі процестерін анықтау. Отандық ғылыми мектептердің жұмыстарымен танысу. Физикалық география және геоэкология мәселелерін қарастыру. Табиғи ландшафтар, табиғатты қорғау және ұтымды пайдалану, экономикалық-географиялық кешендер мәселелерін зерттеу бағытында ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу. Адамзаттың жаһандық проблемаларымен байланысты қазіргі заманғы экономикалық-географиялық зерттеулер жүргізу. Геосаясат, интеграция, геоурбанистика, рекреация мәселелерін қарастыру. Географиялық ғылымның даму болжамын жүргізу.

Курсты оқу барысында білім алушылар елтанудың зерттеу нысаны мен пәні, географиялық ғылымдар жүйесіндегі орны, елтанудың әдістері мен қағидалары туралы білім алады. Курс елтану мен халықаралық туризмнің географиялық негіздері, кешенді елтану және оның түрлері туралы түсінік қалыптастырады. Демалыс пен туризмді дамытуда туристік-рекреациялық ресурстардың рөлі мен маңызына талдау жасай алады. ЮНЕСКО-ның дүниежүзілік табиғи және тарихи-мәдени мұра нысандарын, әлемнің туристік аймақтарын сипаттау арқылы әлемнің жекелеген елдеріндегі туризмнің негізгі аймақтарын анықтай алады.

Курс аймақтық дамудың теориялық және әдіснамалық негіздерін; географиялық еңбек бөлінісі, экономикалық аудандастыру, халық шаруашылығының салалық, аумақтық құрылымы, аймақтардың даму факторлары мен перспективалары мәселелерін зерделеуге, Қазақстанның өңірлік дамуының өзекті мәселелерін, Ақтөбе облысы мен оның өңірлерінің экономикасын даму деңгейлерін зерттеуге бағытталған.

Қазіргі әлемдік білім беру кеңістігіндегі географиялық білімнің рөлін көрсету. ЖОО-да географияны оқытуда жаңа инновациялық технологияларды қолдану. ЖОО-да оқытудың интерактивті әдістерін, электронды оқулықтарды қолдану. Географияны оқытуды цифрландыру туралы түсінікті қалыптастыру. Географиялық пәндерді оқытуда оқытудың инновациялық технологиялары туралы түсінік қалыптастыру. География бакалаврларын дайындауда қашықтықтан оқыту әдістерін қолдану. Географияны оқытуда проблемалық оқыту технологиясын пайдалану. Қашықтықтан оқыту тьюторларын дайындау туралы түсінікті меңгеру. ЖОО-да дуальды оқыту технологиясын көрсету.

Курс жер туралы ғылымдардың бірі география туралы түсінік қалыптастырады. Географияны табиғат, шаруашылық және жер шарының халқын зерттейтін кешенді ғылым түрінде көрсетеді, географиядағы негізгі ұғымдар мен ілімдерді қарастырады. Орта мектепте, сонымен қатар бакалавриат, магистратурада географиялық білімнің маңызы мен рөлін көрсетеді. Жоғары оқу орнындағы және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің қалыптасуы мен дамуындағы қазіргі географиялық білім берудің өзекті мәселелерін анықтайды. Геоэкология негіздері, табиғатты тиімді пайдалану, адамзаттың жаһандық проблемалары, экономиканы салалық және аумақтық ұйымдастыру туралы білімді қалыптастырады.

«Геоақпараттық картографиялау» пәні білім алушыларда кеңістіктік ойлау қабілетін, оларды зерттеу және басқару мақсатында нақты әлем объектілерінің кеңістіктік моделін құру дағдыларын қалыптастырады, геоақпараттық технологиялардың заманауи мүмкіндіктерін меңгертеді. Геоақпараттық жүйелер класының қазіргі заманғы бағдарламаларымен жұмыс істеудің практикалық дағдыларын қалыптастырады және жетілдіреді, геоақпараттық технологиялар саласындағы жаңа жетістіктерді меңгертеді.

Курс экономикалық география мен өңірлік дамудың теориялық-әдіснамалық негіздері мәселелерін; еңбектің қазіргі географиялық бөлінуінің, экономикалық – географиялық жағдайының, экономикалық аудандастырудың, халық шаруашылығының салалық, аумақтық құрылымының, өңірлердің даму факторлары мен перспективаларының проблемаларын зерттейтін негізгі экономикалық-географиялық пәндерге жатады. Курс бойынша алынатын білім болашақ кәсіби қызметте үлкен маңызға ие.

Әлемдік ақпараттық кеңістіктегі географиялық білімнің рөлін анықтау. ЖОО-да географияны оқыту әдістемесі туралы жалпы мәлімет беру. Географияны оқыту әдістемесінің негізгі бағыттарын, оның географиялық білім берудегі рөлі мен маңызын анықтау. ЖОО-да география бакалаврын, магистрлерді және докторанттарды даярлау туралы түсінік қалыптастыру. Оқытудың заманауи құралдарын, оқытудың жаңа инновациялық, ақпараттық әдістерін, географиялық және педагогикалық ғылымның жетістіктерін қолдану. ЖОО-дағы физикалық, экономикалық және әлеуметтік географияны оқу кезінде электрондық білім беру ресурстарын қолдану. Аймақтарда географияны оқытуда қашықтықтан білім беру технологияларын қолдану.

физикалық география, ландшафттану, экономикалық география жалпы география ғылымының тұтастығы бойынша білімдердің қалыптасуы мен дамуына ықпал етеді;

әлеуметтік-экономикалық, геосаяси процестердің себеп-салдарын, байланыстарын анықтайды;

әлемдік білім беру кеңістігінің даму тенденцияларын, жоғары білім беру педагогикасының өзекті мәселелерін, білім беру сапасын арттыру және кәсіби шет тілін меңгереді;

географияны оқыту әдістемесі және география ғылымының заманауи мәселелері бойынша білімді, білік дағдыларын дамытуға ықпал етеді; ГАЖ технологияларын және картографиялаудың жаңа әдістерін пайдалана отырып, геожүйелерді ақпараттық-картографиялық модельдеуді жүргізеді;

қазіргі білім мен ғылымның даму жағдайында жаңа тәртіп пен талаптар идеяларын анықтайды және талдайды;

ғылыми әдебиеттерге, шетелдік басылымдарға шолуды жүзеге асырады, эксперименттер жүргізеді, фактілік материалдарды өңдейді, жаңа идеяларды алға тартады, ғылыми зерттеулер контекстінде жаңа жағдайларда қойылған міндеттерді шешу үшін қорытындылар мен ұсыныстарды қалыптастырады;

- геоэкологиялық және экономикалық білім беру саласындағы білімді кеңейтуге және дамытуға ықпал етеді;

экономикалық және әлеуметтік географияның салаларындағы қазіргі тенденцияларды бөліп көрсетеді және сипаттайды;

ғылымға, білім беруге ақпараттық, инновациялық технологияларды (геоақпараттық карта жасау және т.б.) енгізу бойынша болашақ кәсіби қызметте және докторантурада білім алуды жалғастыруда қажетті білім деңгейін жетілдіреді.

болашақ мамандығының мәні мен мағынасын түсінеді және оған тұрақты қызығушылық танытады;

процестер мен құбылыстарды талдаудың бар тұжырымдамаларын, теориялары мен тәсілдерін сыни тұрғыдан талдай алады; қазіргі дүниенің даму динамикасын бағалайды;

Ғылым тарихы мен философиясы саласындағы негізгі мәселелерді біледі; ғылым, білім беру тарихының, философиясы мен әдіснамасының қазіргі заманғы жетістіктеріне сәйкес келетін ғылыми ойлау стилін қалыптастырады;