7M05305 Медициналық физика в Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті

Курс ядролық материалдардың (ЯМ) санаттарын және өлшеу жүргізудің дәлдігі мен еселігіне қойылатын талаптарды зерттейді. Ядролық материалдардың балансы және тепе-теңдік теңдеуі қарастырылады. ЯМ есептік және растайтын өлшеулер, ЯМ талдаудың бұзылмайтын әдістері және өлшеу жүйесін калибрлеу келтірілген. Өз гамма-сәулеленулерін және гамма-спектрометриялық өлшеулерді өлшеу арқылы ЯМ құрамын анықтау талқыланады. Сәулеленуді беру және бірнеше рет шашырау теориясының негіздері берілген.

Бұл курста медициналық физиктің барлық қызмет спектрін жүзеге асыруда қолданылатын маңызды ақпараттық технологиялардың ерекшеліктері көрсетілген. IEC, DICOM, IHE халықаралық стандарттарының сипаттамасы келтірілген. Алынған эксперименттік және аналитикалық деректерді тіркеудің және тексерудің компьютерлік жүйесі зерттелуде. Ядролық медицинаға және деректерді өңдеудің қажетті қолданбалы бағдарламаларына тән математикалық модельдердің жіктелуі келтірілген. RIS/HIS жүйелерінің PACS жүйесімен өзара әрекеттесуі қарастырылады.

Тиісті білім саласының түпнұсқа әдебиетін шет тілінде еркін оқуға оқытуды көздейтін кәсіби қызметті жүзеге асыру үшін жалпы мәдени, кәсіби және арнайы құзыреттерді меңгеру; мамандық бойынша монологиялық және диалогтік нысанда ауызша қарым-қатынас дағдыларын дамыту; магистранттың ғылыми жұмысымен байланысты тақырыптарда жазбаша ғылыми қарым-қатынас дағдыларын дамыту, сондай-ақ ғылыми саладағы халықаралық ынтымақтастықтың нысандары мен түрлерімен танысу.

Курста радионуклидтік (радиоизотоптық) диагностика қарастырылады. Радиотерапия сапасын қамтамасыз ету бағдарламасының бөлігі ретінде IN VIVO дозиметрия зерттеледі. IN VIVO дозиметрия әдістері, иондаушы сәулелену детекторларының сипаттамалары және калибрлеуі келтірілген. Сәулелену дозаларын бағалау және дозаларды жоспарлаудың есептік жүйесі беріледі. Құрал-инструменталды дозиметрия деректері мен есептеу деректерін есептеу және тікелей дозиметрия көмегімен сіңірілген дозаның мәндерін нақтылаумен салыстыру жүргізіледі.

Бұл курста сәулеленудің негізгі түрлерінен радиациялық қорғаудың негізгі принциптері мен әдістері қарастырылады. Радиациялық биология физикасы мен химиясы зерттелуде. Иондаушы және ионданбайтын сәулеленудің жасушалық және тіндік деңгейлердегі биологиялық әсерлері талқыланады. Радиациялық қорғауда қолданылатын шамалар мен өлшем бірліктері келтіріледі. Клиникалық жағдайларда радиациялық қорғаудың медициналық-физикалық проблемалары және радиациялық қауіпсіздіктің негізгі проблемаларын шешу қарастырылады.

Курста ғылыми-зерттеу қызметін әдістемелік қамтамасыз ету туралы нақты айтылған. Ғылыми-зерттеу қызметінің функционалдық құрылымының рөлі көрсетілген. Ғылыми танымда эмпирикалық және теориялық ойлау талданады. Теориялық схемалардың расталуы мен теріске шығарылуы тұжырымдалған және негізделген. Эксперименттік модельдеудің функционалды ерекшеліктері жалпыланған. Ғылыми білімнің өсуіне түсініктеме берілді. Гипотезалардың Функционалды және процедуралық сипаттамаларының және олардың ғылыми жаңалығының маңыздылығы көрсетілген.

Осы курста биологиялық процестердің кинетикасы мен термодинамикасы қарастырылады. Биополимерлер мен материалдардың ерекшелігі мен қасиеттері берілген. Мембраналық және фотобиологиялық процестердің биофизикасы талданады. Биоэнергетика және электродинамика мәселелері, сондай-ақ адам ағзасының биологиялық материалдарының негізгі физикалық қасиеттері қарастырылады. Адам ағзаларының биомеханикасы мен физикасы, сұйықтықтардың реологиялық қасиеттері және диагностикада қолданылатын талдаудың негізгі физикалық әдістері зерттеледі.

Бұл курс медицинадағы өлшеулерді автоматтандыру жүйесінің қазіргі кезеңдегі рөлін қарастырады. Автоматты басқару теориясының негізгі ережелері зерттеледі. Автоматтандырылған өлшеу жүйелерін құру сипаттамасы мен принципі келтірілген. Автоматтандырудың негізгі бағыттары, толық және ішінара автоматтандыру атап өтілді. Диагностикалық процедураларды автоматтандыру, сонымен қатар биоэлектрлік, биохимиялық, биомагниттік, радиациялық сигналдарды өлшеуге, тіркеуге және есте сақтауға арналған автоматика қарастырылған.

Курстың мазмұны басқару психологиясының тәсілдері мен бағыттарын, басқарудың психологиялық заңдылықтарын, басқару мәселелерін жоспарлау мен шешу ерекшеліктерін меңгеруге бағытталған. Білім алушылар конфликттік жағдайларды шешудің психологиялық әдістерімен танысады, жұмысты ынталандыру тәсілдерін, басқарудың тиімді стильдерін қолдану әдістерін меңгереді. Басқару процесінің тиімділігінің төмендеуінің негізінде жатқан психологиялық себептерді талдау дағдылары қалыптасады.

Пән ғылыми ойлау мәдениетін зерттеуге бағытталған, аналитикалық мүмкіндіктер мен зерттеу дағдыларын қалыптастырады, болашақ ғалымға қажетті теориялық және практикалық білім береді. Ғылымның тарихи эволюциясын және олар қалыптастыратын философиялық перспективаларды зерттейді. Қазіргі ғылымның пайда болуы, оның әлеуметтік және институционалдық байланыстары сипатталған. Ойлау эксперименттеріне, теорияларды растау мен теріске шығаруға, сандық және жоғары сапалы зерттеу әдістерінің пайда болуы мен қолданылуына байланысты жалпы философиялық мәселелер қарастырылады.

Курс ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру мен жоспарлауға арналған. Ғылыми таным мен шығармашылықтың әдістемелік негіздері көрсетілген. Ғылыми зерттеудің бағытын таңдау және зерттеу жұмысының кезеңдерін жасау көрсетілген. Ғылыми ақпаратты іздеу, жинақтау және өңдеу талаптары қарастырылады. Теориялық және эксперименттік зерттеулердің принциптері сипатталған. Ғылыми және техникалық шығармашылықтағы модельдеу бөлшектелген. Эксперименттік зерттеулердің нәтижелерін өңдеу әдістері жалпыланған. Ғылыми жұмыстың нәтижелерін көрсетуге қойылатын талаптар тұжырымдалған.

Курс жоғары білім берудің негізгі бағыттарын, қағидаттары мен заңдылықтарын зерделеуге бағытталған. Курсты оқу барысында қазіргі педагогиканың базалық ұғымдары, оқыту мен тәрбиелеудің тұжырымдамасы мен теориясы, жоғары мектептің дидактикасы қарастырылатын болады. Магистрант білім беру процесін ұйымдастыруды жобалау дағдыларын, жеке және топтық рефлексия тәсілдерін меңгереді, педагогикалық мақсаттарды сауатты тұжырымдай алады, білім беру технологияларын оқу үрдісінде қолдана алады, пәндердің жұмыс бағдарламаларын құрастыра алады.

Бұл курс медицинада қолданылатын сандық суреттерге арналған. Ол суреттердің сапасын және кескіндердің негізгі операцияларын қарастырады. Медициналық суреттердің жіктелуі мен ерекшелігі келтірілген. Медициналық суреттерге талдау және талдау алгоритмдерін тексеру берілген. Диагностика мен терапия үшін визуализация ерекшеліктері қарастырылады. Математикалық модельдеу биологиялық процестерді талдау әдісі ретінде берілген. Типтік биологиялық сигналдарды жуықтау және биологиялық шуды талдау қарастырылады.

Бұл курс изотоптардың негізгі ұғымдары мен жіктелуін, изотоптардың қолданылу саласын қамтиды. Изотоптардың қасиеттері мен изотоптық әсерлері қарастырылады. Радионуклидтік өнімнің сипаттамалары беріледі: радионуклидтік тазалық, радиохимиялық тазалық, үлестік белсенділік. Изотоптарды талдаудың негізгі әдістері және изотоптарды алу әдістері қарастырылады. Изотоптарға қойылатын талаптар және ядролық медицина үшін радиоактивті изотоптарды алу әдістері талқыланады. Жұмыстарды жүргізу кезінде қауіпсіздік талаптары келтіріледі.

Бұл курста МРТ құру тарихы және магниттік резонанс принциптері қарастырылады. Магниттік резонанстардың түрлері және оларды қолдану салалары келтірілген. Спин-тор және спин-спин релаксациясы туралы түсінік беріледі. Өзін-өзі диффузия ұғымы және оны градиент ЯМР әдісімен өлшеу әдісі қарастырылады. Магниттік-резонанстық зерттеуде кескін алу әдістері қарастырылады. Магниттік резонанс құбылысының кванттық-механикалық сипаттамасы және спектр анизотропиясының табиғаты келтірілген.

Бұл пән рентген сәулелері мен суреттерді алуды қарастырады. Компьютерлік рентгендік томография және сандық ангиография жұмысының принциптері келтірілген. Радиоизотоптардың көмегімен суреттерді визуализациялау және алу үшін ультрадыбысты қолдану ерекшеліктері келтірілген. МР-және ЭПР-томография қарастырылады. Электрлік кедергіні тарату үшін суреттер мен визуализация алу үшін инфрақызыл сәулеленуді қолдану мәселелері қарастырылған. Визуализацияның әртүрлі әдістеріне талдау жасалады.

Бұл курс ультрадыбысты физикаға енгізуді қарастырады. Диагностика үшін де, терапия үшін де қолданылатын биомедициналық ультрадыбысты математикалық модельдеу және қолдану көрсетілген. Курст толқындардың таралуының физика-математикалық теориясы тұралы, ультрадыбысты генерациялау мен анықтау тұралы, сүреттерді қалыптастыру тұралы, терапевтік механизмдерді тұралы басталып, қамтылып медицинаның болашағында маңызды рөл атқара алатын жаңа идеяларға қысқаша кіріспемен аяқталады.

Бұл курс математика, физика және медициналық кескіндерді қалыптастырудың бірнеше заманауи әдістерінің құралдарын қамтиды. Қолданылатын сызықтық жүйелер теориясы және физиканың тиісті принциптері қарастырылады. Рентгенография (пленкалы және сандық), компьютерлік томография, ультрадыбыстық, позитронды эмиссиялық томография, бір фотонды эмиссиялық компьютерлік томография, ядролық-магниттік-резонанстық томография және оптикалық визуализацияны қамтитын диагностикалық әдістер нақты зерттеледі. Диагностиканың физикалық әдістерінің тиімділігі мен дәлдігіне баға беріледі.

Бұл курс биологияда, зерттеулерде, медициналық диагностикада және терапияда кеңінен қолданылатын физикалық әдістерді сипаттайды. Биология мен медицинада қолданылатын физикалық әдістер мен құбылыстардың жіктелуі мен талдауы келтірілген. Магнитті-резонанстық томография, позитронды эмиссиялық томография, лазерлік терапия, фототерапия және т.б. сияқты әдістердің физикалық мәні нақты көрсетілген. Бұл әдістерді қолдану ерекшеліктері, олардың артықшылықтары мен кемшіліктері қарастырылады.

Бұл курс адам ағзаларын диагностикалауда ядролық физиканы пайдалану және тіркеу аппаратурасын қолдану мәселелеріне арналған. Ядролық медицинаның даму тарихы, атом ядроларының қасиеттері және ядролардың радиоактивті түрленуі қарастырылады. Радиоактивтілік, дозиметрия ұғымы берілген. Диагностика және сәулелік терапия үшін радиоактивті сәулелерді қолдану қарастырылады. Иондаушы сәулеленудің әсер ету дәрежесі келтіріледі. Магниттік-резонанстық, компьютерлік томография және радиофармпрепараттар өндірісі талданады.

Бұл пән қазіргі физиканың тривиалды емес және қызықты физикалық мәселелерін талқылауға арналған. Классикалық физика мен релятивистік физикадағы материалдық нүктенің классикалық механикасы мен салыстырмалылық принципі қарастырылады. Идеал термодинамикасы және нақты газдардың термодинамикасы, физикада қолданылатын статистикалық әдістер қарастырылады. Кейбір макроскопиялық кванттық әсерлер және жоғары температуралы өткізгіштік талқыланады. Атомдық физика, кванттық механика негіздері және мезоскопиялық физика элементтері келтірілген.

Бұл курс радиациялық визуализацияның негізгі әдістерін зерттеуді қамтиды. Рентгенография, детекторлар, маммография және рентгеноскопия қарастырылады. Компьютерлік томография, екі энергетикалық компьютерлік томография және томосинтез оқытылады. Интервенциялық радиология және екі энергиялық рентгендік абсорбциометрия қарастырылады. Дозаның есебі және пациент үшін жүйені оңтайландыру шарттары келтіріледі. Қос және мультимодальды визуализация қамтылған. Диагностикалық және интервенциялық радиологияның сапасын басқару талданады және бағаланады.

Курста адам анатомиясы мен физиологиясы ғылым ретінде зерттеледі. Сүйектер, олардың қосылыстары мен бұлшықеттері туралы ілім ұсынылған. Асқорыту жүйесі, тыныс алу жүйесі және қан айналымы жүйесі қарастырылады. Орталық жүйке жүйесі мен вегетативті жүйке жүйесі талданады. Орталық жүйке жүйесінің жалпы физиологиясы, нейромоторлы аппараттың физиологиясы, сенсорлық жүйелер, жоғары жүйке қызметі, эндокриндік жүйе, қан, жүрек-тамыр жүйесі, тыныс алу және ас қорыту қарастырылады.

Бұл пән иондаушы сәулелену өрісі мен сәулелену дозасын қарастырады. Фотонды сәулелену дозиметриясының физикалық негіздері берілген. Ионизация және жартылай өткізгіш дозиметриялық детекторлардың құрылымдық ерекшелігі мен жұмыс принципі, сондай-ақ дозиметрияның басқа әдістері зерттелуде. Зарядталған және зарядталмаған бөлшектердің дозиметриясы және инкорпорацияланған радионуклидтердің дозиметриясы мәселелері нақты қарастырылады. Медицинада иондаушы сәулеленуден қорғаудың негізгі әдістері келтірілген.

Бұл курста үдеткіштердің физикасы мен техникасы саласындағы негізгі ұғымдар қарастырылады. Үдеткіштердің жіктелуі мен түрлері келтірілген. Зарядталған бөлшектердің үдеуі туралы жалпы ақпарат беріледі. Тікелей әсер ететін үдеткіштердің, сызықтық индукциялық үдеткіштің және циклдік үдеткіштердің жұмыс принципі мен дизайн ерекшеліктері қарастырылады. Жинақтағыштар мен қарсы сәулелер әдісі қарастырылады. Үдеткіштерді пайдалану мен оларға қызмет көрсетудің негізгі мәселелері қарастырылады

Бұл курс протонды терапия технологиясының негізін құрайтын негізгі физикалық принциптерді қарастырып нақты зерттейді. Протон сәулесінің затпен және биологиялық материалмен әрекеттесуінің физикалық негіздері қарастырылады. Сәулелік терапиядағы әртүрлі бөлшектердің салыстырмалы талдауы ұсынылып берілген. Ісіктің орналасуы мен мөлшеріне байланысты корпускулярлық терапияның ерекшеліктері көрсетілген. Протон терапиясына қатысатын негізгі жабдықтың құрылғысы мен жұмыс принципі қарастырылған.

Зерттелген курста радиациялық диагностика мен радиологияның жалпы және нақты мәселелері қарастырылады. Сәулелік терапияның физика-техникалық және биологиялық негіздері және сәулелік терапия бөлімінің жұмысы қарастырылады. Иондаушы сәулелену көздері, радиациялық қорғау құралдары және клиникалық дозиметрия келтіріледі. Сәулелік терапияның көрсеткіштері мен қарсы көрсетілімдері, сәулелік терапияның әдістері мен жоспарлары, сондай-ақ радиациялық реакциялар мен зақымданулар келтірілген.

Бұл курс барысында радиоактивті сәулеленудің физикалық мәні және оның жіктелуі сипатталады. Атом ядроларының сипаттамалары және радиациялық ыдырау түрлері берілген. Ядролық реакциялар мен ядролық синтез механизмі келтірілген. Иондаушы сәулеленудің әртүрлі түрлерінің затпен өзара әрекеттесуі, сәулеленудің әр түрінің ерекшеліктері және одан қорғану әдістері көрсетілген. Сонымен қатар, дозиметрияның негізгі түсініктері, сәулелену дозаларын өлшеу және есептеу әдістері зерттеледі.

Бұл курс медициналық физикада криогендік технологияларды қолдану ерекшеліктерін қарастырады. Медицинада криофизиканы қолданудың даму тарихы және криогендік температура мен криогендік заттарды алудың негізгі негіздері көрсетілген. Криогендік жабдықтардың түрлері, олардың дизайн ерекшелігі және медицинада қолдану саласы қарастырылады. Олардың әсерінен заттардың қасиеттерінің өзгеруінің физикалық заңдылықтары келтірілген. Криогенді консервациялау жүйелері мен криомедициналық құралдарды қолданудың негізгі спектрі зерттелді.

Бұл курста спиральды сәулеленуге арналған дәстүрлі сызықтық үдеткіштердің, «VERO» жүйесі мен кибер пышақтың бейнесі мен сипаттамасы берілген. Сәулелік терапияның әдістері мен бағасы келтірілген. Үдеткіштердің жұмыс сапасын бақылау принципі қарастырылады. Сәулелендіру кезінде дозалық бөлу есебі мен жеткізілуін және пациенттің жағдайын тәуелсіз кешенді тексеру түрлеріне баға беріледі. Сызықтық үдеткіштерді пайдалану мәселелері қарастырылады.

Бұл курста иондаушы сәулеленудің биологиялық әсерінің қауіптілігін азайту шаралары зерттеледі. Техникалық қорғаныс құралдарын таңдау, сәулелену дозасын рұқсат етілген мәндерге дейін төмендету үшін қорғаныс қоршауларын құру және қорғаныс құрылыстарын таңдау кезінде: спектрлік құрамды, сәулелену қарқындылығын; көзден қашықтық пен сәулелену әсерінен болу уақытын есепке алу қарастырылады. Қорғаныс құрылыстарын жобалау саласындағы нормативтік-құқықтық база талқылануда.

Бұл пән медициналық физикада қолданылатын жабдықтар мен құрылғылардың бүкіл өмірлік циклінің ерекшеліктерін нақты қарастырады. Медициналық құрылғылардың жұмыс принципі негізделген физикалық процестер зерттелді. Жобалау, өндіру, баптау, пайдалану кезеңдері, сондай-ақ осындай жабдықты кәдеге жарату ерекшеліктері көрсетілген. Медициналық жабдықтар саласындағы сенімділік және сапаны басқару теориясының мәселелері қаралды. Патенттану және өнеркәсіптік экология негіздері келтірілген.

Бұл курс ядролық және атомдық физика негіздерін қамтиды. Заттың атомдық және ядролық құрылымы, атомдардағы когерентті және когерентті емес шашырау, фотоэлектрлік эффект және тиісті рентген сәулелері қарастырылады. Радиоактивті ыдырау нақты сипатталған және иондаушы және иондаушы емес сәулеленудің затпен әрекеттесуі талданған. Радиацияны анықтаудың негізгі әдістері олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін көрсетілген. Дозиметрия ұғымы мен мақсаты ашылады.

Бұл курста сәулелік терапияның принциптері мен әдістері және онымен байланысты жабдықтар мен құрылғылар қарастырылады. Курс медициналық сызықтық үдеткіштерді нақты зерттейді. Радиотерапия дозаларын бөлу негіздері тұралы берілген. Конформды радиотерапияның, протон терапиясының және брахитерапияның бағыттары мен жұмыс принципі, артықшылықтары мен кемшіліктері талқыланады және талданады. Емдеуді жоспарлаудың негізгі бағыттары берілген. Радиобиология және сапаны қамтамасыз ету жүйесі қарастырылады.

Бұл курс адам ауруларының кең спектрін емдеу үшін радиациялық терапияны қолданудың негізгі тәсілдері мен негіздемелерін, іргелі принциптері мен әдістерін қарастырады. Оқытудың негізгі әдістері, соның ішінде фотонды терапия, электронды және протонды терапия, брахитерапия оқытылады. Емдеудің клиникалық процесі және пациент үшін дозаны есептеу әдістері қарастырылады. Радиациялық онкология клиникалары мен орталықтарындағы медициналық физиканың рөлі талқылануда.

Кәсіби қызметте негізгі ғылыми, педагогикалық, басқарушылық, коммуникативті білім мен дағдыларды қолдану.

Науқастарды және қызметкерлерді сәулеленуден радиациялық қауіпсіздік және қорғау жүейсін ұйымдастыру.

Заманауи медициналық жүйелер саласындағы және зерттеулік жұмыс бойынша ақпаратты игеру.

Сәулелі терапия және сәулелі емдеуді жоспарлауға арналған аппараттардың сапасын бақылау рәсімдерін дамыту.

Диагностика және терапиядағы ядролы физикалық және визуализация әдістер бойынша замануи физиканың іргелі ұғымдарымен пайдалану.

Адам физиологиясы саласында клиникалық зерттеулерді өткізу үшін негізгі және қосымша медициналық құралдардың үздіксіз жұмысын ұйымдастыру.

Тәжірибелік және зерттеулік қызметте өлшеі әдустердің және талдау мәліметтерінің тиімділігін бағалау.

Адам организміне диагностика және терапияның физикалық әдістерінің әсерін бағалау.

Замануи техникалық құралдардан алынған ақпаратты сараптау.

Медико-биологиялық зерттеулер үшін математикалық талдау әдістерін және ионизирленген сәулеленуді өлшеу сұрақтары бойынша ғылыми зерттеулерді ұйымдастырудың стратегиясын және құрылымын қалыптастыру.