6B03106 Психология в ҚарМУ Е.А.Бөкетов

Жеке тұлғаның психологиялық заңдылықтары мен оның қасиеттері, танымдық қызметі туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Маман әлемінің кәсіби бейнесін қалыптастырудағы психологиялық білімнің рөлі, психологиялық құбылыстарды жүйелі талдау дағдылары, iскерліктер мен дағдыларды қалыптастыру мәселелері қарастырылады.

Оқу іс-әрекетіндегі стресстің пайда болу, даму және еңсеру заңдылықтары мен механизмдері туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Оқу жүктемесінің жоғарылауы, емтихан үрейлігі, бейімделмеген тұлғалық сипаттамалардың салдарынан туындайтын жағымсыз психоэмоционалды жағдайлардың алдын алу және түзету, күрес ресурстары мәселелері қарастырылады.

Пәннің мазмұны ғылымның даму тарихы , маманның қызметін реттейтін негізгі этикалық және кәсіби принциптер туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Заңдылықтар, қоғам өмірінің әртүрлі салаларындағы кәсіби қызмет бағыттары, маманның кәсіби және жеке өсуі мәселелері қарастырылады.

Кәсіби стресстің психологиялық теориялары, оның жіктелуі мен ерекшеліктері, стресс факторлары туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Психологиялық профилактика, кәсіби стресстің жағымсыз салдарын жеңудің психологиялық әдістері, жеке ресурстарды дамыту, психологиялық денсаулықты нығайту мәселелері қарастырылады.

Тұлға туралы, оның құрылымы мен табиғаты, тұлғаның теориялық бағыттары мен тұжырымдамалары, тұлғаны зерттеудің әдіснамалық принциптері туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Жеке тұлғаны психологиялық зерттеудің ерекшеліктері, оларды психологиялық практикада қолдану мүмкіндіктері қарастырылады.

Денсаулық психологиясының пәні мен даму тарихы, денсаулықтың психологиялық компоненттері туралы білім, психоактивті заттардың денсаулығына теріс әсер ету, салауатты өмір салтының психологиялық негіздері туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Психологиялық, әлеуметтік, гендерлік, кәсіби факторлар мен денсаулық аспектілері қарастырылады.

Адам туралы ғылымдар жүйесіндегі антропологияның міндеттері мен орны, антропологиялық зерттеу әдістері, антропогенез тұжырымдамалары, адам эволюциясының кезеңдері, адам морфологиясы туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Жас, Конституциялық антропология, нәсілшілдік және нәсілшілдік мәселелері қарастырылады.

Тәжірибе жүзінде психологиялық әдістер мен әдістемелерді қолдану дағдыларын қалыптастыру; психологиялық фактілерді кәсіби ойлау, талдау, синтездеу және жалпылау; қорытынды жасай білу, эксперименттік және психодиагностикалық әдістер көмегімен алынған нәтижелерді логикалық салыстыра білу мақсатында оқытылады.

Өмірге қанағаттанудың объективті және субъективті көздері болып табылатын психологиялық тәсілдер мен тұжырымдамалар туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Өмірге қанағаттанушылықты, әртүрлі этникалық, конфессиялық, әлеуметтік-экономикалық топтардағы өмірге қанағаттану ерекшеліктерін зерттеу үшін әдіснамалық негіз мәселелері қарастырылады.

Әртүрлі жас топтарындағы суицидтік мінез-құлықтың себептері, түрлері, жеке ерекшеліктері, ерекшеліктері туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Дайындалып жатқан суицид актісі, постсуицидтік психологиялық сүйемелдеу, психологиялық алдын алу және суицидтің алдын алу, психологиялық денсаулықты нығайту белгілері мәселелері қаралады.

Психикалық даму теориялары, заңдылықтары, қозғаушы күштері, механизмдері, психикалық даму процесінің қайнар көздері, адам дамуының әртүрлі кезеңдеріндегі жетекші іс-әрекеттің ерекшелігі, әртүрлі жастағы адамның мінез-құлқы мен психикалық күйлерінің ерекшеліктері туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады.

Оқу мотивациясының психологиялық теориялары, оның білім беру процесіндегі рөлі, жіктелуі мен ерекшеліктері, мотивациялық факторлары туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Оқу мотивациясын дамытудың психологиялық тәсілдері, оқытудың тиімді шарттары мен технологиялары қарастырылады.

Құқықтық тәрбие, құқықтық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет, құқықтық сананы арттыру туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Қазіргі заманғы құқықтың негізгі салалары, ҚР заңнамасын түсіну, сыбайлас жемқорлық құбылыстарын сыни талдау және осы құбылысқа қатысты өзінің азаматтық ұстанымын қалыптастыру сұрақтары қарастырылады.

Оқу пәнінің пәндік саласы туралы білімді қалыптастыру; ғылыми зерттеуге статистикалық тәсілдер; зерттеу нәтижелерін сандық және сапалық өңдеу; психологияда математикалық статистиканы қолдану мақсатында оқытылады. Сипаттамалық статистика, параметрлік және параметрлік емес критерийлер, математикалық статистиканың корреляциялық әдістері қарастырылады.

Ғылыми-зерттеу қызметінің дағдыларын дамыту және студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуге дайындығы мақсатында зерттеледі. Курс шеңберінде қоғамдық қатынастар жүйесіндегі ғылымның орны, ғылыми танымның әдістері мен деңгейлері, ғылыми зерттеуді іске асырудың негізгі кезеңдері қарастырылады.

Әлеуметтік топтар, жеке дамудың әлеуметтік-психологиялық заңдылықтарын, топтағы жеке тұлғаның іс-әрекетінің ерекшелігі мен психологиялық әсер ету әдістері туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Әлеуметтік орта және қарым-қатынастың әлеуметтік-психологиялық заңдылықтарын ескере отырып, адамның мінез-құлқы сондай-ақ психикалық жағдайлары қарастырылады.

Эмоционалды интеллект, оның түрлері, механизмдері мен дамуы туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады; эмоционалды интеллект технологияларын қолдану саласындағы теориялық және практикалық білім, дағдылар. Эмоционалды интеллектті дамыту үшін әлеуметтік факторлар мен жағдайлар қарастырылады.

Қоғам мен табиғатты дамытудың негіздері туралы білім мен идеяларды қалыптастыру мақсатында зерттеледі. Табиғи ресурстарды ұтымды пайдаланудың теориялық заңдары мен заманауи тәсілдері қарастырылады. Курс төтенше жағдайлардағы мінез-құлық ережелерін зерттеуге, антропогендік әрекеттің жағымсыз әсерлерінің дамуын болжауға арналған .

Пән идеяларды генерациялаудан, құнды ұсыныстарды құрастырудан, нарықты зерттеуден, тұтынушыны, ресурстарды анықтаудан бастап, дайын стартап жобаның тұсаукесеріне дейін жеке бизнесті құру мен жүргізудің экономикалық негіздері саласында білімді қалыптастыру, сондай-ақ бизнес теориясы мен практикасын зерделеу негізінде тәжірибелік дағдыларды қалыптастыру мақсатында оқытылады.

Адамның құқықтық санасының дамуының психологиялық заңдылықтары, оның құқықтық мінез-құлқы мен қызметінің қалыптасуы мен динамикасы туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Психологиялық тұрғыдан басқа адамдармен, қоғаммен және табиғатпен құқықтық қатынастар мәселелері қарастырылады.

Адам даралығы мен оның қалыптасу заңдылықтары туралы білімдерін қалыптастыру мақсатында оқытылады; адам даралығын ұйымдастырудың негізгі деңгейлері. Курс нейрофизиологиялық, конституциялық, гендерлік деңгейлерге негізделген жеке айырмашылықтарды, сонымен қатардар алықты дамытудың негізгі факторларын зерттеуге арналға.

Гендердің психологиялық теориялары, ерлер мен әйелдердің психологиялық ерекшеліктері; гендерлік әлеуметтену заңдылықтары; гендерлік стереотиптеу туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Адам өмірінің әртүрлі салаларындағы гендерлік ерекшеліктердің көрінісі; сексизм көріністеріне сезімталдық мәселелері қарастырылады.

Отбасы түрлері мен отбасылық қатынастар, отбасылық кеңес берудің клиникалық, әлеуметтік-психологиялық және психологиялық негіздері туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Отбасындағы диагностика және кеңес беру әдістері, отбасылық қатынастарда психологиялық кеңес беруді қолдану салалары қарастырылады.

Психологияның негізгі ғылыми тұжырымдамалары туралы теориялық идеяларды психолог қызметінің практикалық аспектілерімен талдауға және байланыстыруға мүмкіндік беретін психологиялық білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Топтық және жеке арт-терапевтік жұмыс, бағыттары, ғылымның негізгі теориялық мен тәжірибелік жетістіктері қарастырылады.

Қақтығыстың құрылымы, динамикасы мен функциялары; медиация процесі, оның кезеңдері; медиатордың жеке басы; медиатор жұмысының психологиялық құралдары туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Өндірісте, отбасында медиация процесін ұйымдастыру және жүргізу ерекшеліктері мәселелері қарастырылады.

Экзистенциалды психологияның мәселелері мен теориялары туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады: мағынаға ұмтылу, өмірдің мәні туралы түсінік, ерік бостандығы туралы ілім. Өмірге қанағаттану, махаббат пен жалғыздық, жауапкершілік пен таңдау, әр адамның өмір сүруінің экзистенциалды мәселелері қарастырылады.

Перинаталдық психологияның психологиялық білім жүйесі туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады; жүкті әйелдердің психикалық шындығымен сауатты жұмыс істеуге мүмкіндік беретін психологтың құзыреттілігі туралы. Перинаталдық психологияның әдіснамасы, перинаталдық психологияның теориялық негізі, бағыттары, негіздері, аспектілері қарастырылады.

Нейропсихология, патопсихология, соматикалық аурулар клиникасы, даму ауытқулары, олардың алдын алу және түзету негіздері туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Қазіргі медициналық психологияның теориялық және әдіснамалық мәселелері, медициналық психологтардың психологиялық принциптері қарастырылады.

Интернет пен пайдаланушылар желісіндегі қарым-қатынастың психологиялық ерекшеліктері, кибертехнологиялардың адамға әсері, кибертехнологияларды дамыту, түзету және терапевтік қызметте қолдану туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Әлеуметтік қызметтердің түрлері, әдістері мен принциптері, киберқауіпсіздіктің психологиялық аспектілері қарастырылады.

Теориялық білім мен оны қолдану тәжірибесінің өзара байланысы туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Теориялық және тәжірибелік білімді адам психологиясы, қазіргі психодиагностиканың міндеттері мен даму перспективалары туралы білімнің бірыңғай жүйесіне біріктіруді шешуде Психодиагностика мүмкіндіктері мәселелері қарастырылады.

Діни тұлға туралы, сенім құбылысының әлеуметтік-психологиялық табиғаты туралы идеяларды қалыптастыру; діни табынушылықтың ерекшеліктері және сенушінің жеке басын қалыптастыру мақсатында оқытылады. Сенімнің өзін-өзі танудың мінез-құлық, танымдық және эмоционалды деңгейіне әсері қарастырылады.

Пән білім алушының кәсіби коммуникация мәдениетін қалыптастыру, салалық терминдерді бірізді қолдану, кәсіби салаға қатысты құжаттарды стандарттар мен нормаларға сәйкес жазу дағдыларын машықтандыру, кәсіби қазақ тілінде сөйлеу, жазу, қатысты жетілдіріп, лексикасын байыту, мемлекеттік тілдің әлеуметтік-қатысымдық қызметін кеңейту және дамыту мақсатында оқытылады.

Этнопсихологиялық ғылымның теориялық тәсілдері мен практикалық жетістіктері, жеке адамдағы жалпыадамзаттық және этникалық ерекшеліктердің бірлігі; этнопсихологияның теориялық және практикалық маңызы, этнопсихология мәселелері туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Этнопсихологиялық білімнің, ұлттық әдет-ғұрыптар мен дәстүрлердің пайда болу мәселелері қарастырылады.

Психологиялық кеңес берудің этикалық қағидаларымен және мәселелері, процестері туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Кеңес беру процессіндегі психологтың рөлі мен орны, кеңес берушінің кәсіби дайындығы мен жеке басының кеңес беру процесі мен нәтижесіне әсері қарастырылады.

Еңбек психологиясының пәндік саласы туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады; тиімді еңбек қызметін ұйымдастыру мәселесіне психологиялық көзқарастар, еңбек қызметін зерттеудің психологиялық әдістері. Жұмыспен қамтудың әртүрлі салаларындағы мамандардың еңбек қызметін ұйымдастырудың психологиялық аспектілері қарастырылады

Тұлғааралық қақтығыстың әсер ету заңдылықтары мен барысы туралы білімді қалыптастыру, келіссөздерді сәтті жүргізу және қақтығыс жағдайынан шығу жолдары, қарсыластардың өзара әрекеттесу негіздері және қақтығыс жағдайынан тиімді шығу жолдары туралы пікір қалыптастыру мақсатында оқытылады.

Адамдардың өзара әрекеттесуін сауатты талдауға және теорияны тұлғааралық коммуникациядағы психолог қызметінің практикалық аспектілерімен байланыстыруға мүмкіндік беретін тұлғааралық коммуникация саласында психологиялық білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Функциялар, түрлер, тұлғааралық коммуникация құралдары мәселелері қарастырылады.

Физикалық және психикалық ерекшеліктері бар адамдардың даму заңдылықтары (аномалды даму) туралы білімді қалыптастыру мақсатында зерттеледі.. Психикалық, соматикалық, сенсорлық, интеллектуалды дамудағы әртүрлі ауытқулары бар әртүрлі жастағы адамдардың ерекшеліктері қарастырылады.

Когнитивті, перцептивті және мнестикалық сфералардың қызметін бұзбайтын әртүрлі бұзылыстардағы тұлға деформациясының ерекшеліктері туралы ғылыми түсініктерді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Тұлғаның бұзылуы және оның әртүрлі ішкі жүйелері, шекаралық бұзылулардың этиологиясы мен патогенезі туралы сұрақтар қарастырылады.

Басқару мәселесіне психологиялық көзқарастар, ұйымдарда психологтың ғылыми-практикалық іс-әрекетін жүргізудің практикалық әдістері, басқару қызметін психологиялық қолдау туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Басқаруда туындайтын теориялық және практикалық мәселелердің сұрақтары мен психологиялық аспектілері қарастырылады.

Психодиагностикалық және түзету-дамыту жұмысы әр түрлі жастағы балалармен мектеп әкімшілігімен, педагогикалық ұжыммен, ата-аналармен психологиялық жұмыс туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Психологтың білім берудегі ағартушылық, психодиагностикалық, кеңес беру қызметі мәселелері қарастырылады.

Өзін-өзі реттеудің психологиялық заңдылықтары, эмоционалды күйлерді, жеке қасиеттерді талдау дағдылары, өзін-өзі реттеу мақсатында мотивация туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Уақытты басқару, уақытты тиімді пайдалану, эмоционалды жағдайды басқару, өзін-өзі таныстыру, өзін-өзі реттеу, өзінің психологиялық ресурстарын дамыту мәселелері қарастырылады.

Ұйымдастыру мәселесіне психологиялық көзқарастар, ғылыми-практикалық іс-әрекетті жүргізудің практикалық әдістері және оның ұйымдық психологиядағы нәтижелерін талдау туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Ұйымдарда жұмыс істеу кезінде туындайтын теориялық, практикалық және әдіснамалық мәселелер қарастырылады.

Пенитенциарлық жүйе туралы, сотталғандарды қайта әлеуметтендіру кезінде құқық қорғау органдарының жұмысында психологиялық білімді пайдалану туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Пенитенциарлық жүйеде психолог жұмысының ерекшеліктері; сотталғандардың жеке басы мен топтарының типологиясы мәселелері қарастырылады.

Адамның әлеуметтену және бейімделу үшін қажетті психологиялық қасиеттерін дамытуға бағытталған психокоррекцияның негізгі бағыттары, әдістері, әдістері туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Психокоррекция саласындағы шетелдік және отандық тәжірибенің негіздерін ашатын мәселелер қарастырылады.

Коммуникативті дағдыларды қалыптастыру және дамыту мақсатында оқытылады. Курсты зерттеу теориялық білім мен практикалық дайындықтың әртүрлі түрлерінің тығыз өзара әрекеттесуін қамтиды. Қарым-қатынастың әртүрлі жағдайларында жаңа мінез-құлықтарды игеру арқылы студенттер қарым-қатынастың мүмкіндіктері мен шектеулерін талдай алады.

Еңбек саласындағы психодиагностикалық жұмыстың ерекшеліктері туралы білімді, өндірістегі, ұйымдардағы психодиагностикалық әдістер мен әдістермен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру мақсатында оқытылады. Кәсіптік іріктеу; кәсіптік оқытуды ұйымдастыру; кәсіптік кеңес беру; мамандыққа психологиялық жарамдылық мәселелері қаралады.

Психологиялық теориялар мен даму және оқыту заңдылықтары туралы білімді қалыптастыру; оқу және кәсіби қызметте білімді, білік пен дағдыларды дамыту мақсатында оқытылады. Теория мен әдістеме мәселелері қарастырылады, психологияны оқытудың тәжірибелік дағдылары дамиды.

Сот-психологиялық сараптамалардың әртүрлі түрлерін жүргізудің ұйымдастырушылық-құқықтық және әдіснамалық негіздері туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Тергеудегі, сотталған, куә мен жәбірленушінің психикалық қызметінің мәселелері, олармен жұмыс істеудің психологиялық әдістері мен тәсілдері қаралады.

Қызметкерлер менеджері қызметінің ерекшелігі, әртүрлі мамандықтардың өкілдерімен өзара әрекеттесу, ұйымның кадрлық әлеуетінің жай-күйі үшін жауапкершілікті арттыру туралы идеяларды қалыптастыру мақсатында оқытылады. Қызметтің нәтижелілігі, ақпарат, уақыт және қаражат тапшылығы кезіндегі жұмыс сипаты мәселелері қарастырылады.

Әлемдік психологиялық ғылымның дамуының негізгі сатылары мен кезеңдері, психологиялық танымның қазіргі даму тенденциялары және оның әдіснамалық негіздері, психология пәнінің қалыптасу заңдылықтары туралы білімді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Шындықты психологиялық зерттеу әдістерінің даму заңдылықтары мәселелері қарастырылады.

Төтенше жағдайға қатысушылардың психопатологиялық эволюциясының әлеуметтік қолайлы нұсқалары мен стресстің психопатологиялық әсерінің динамикасы, туралы түсініктерді қалыптастыру мақсатында оқытылады. Психикалық және психосоматикалық бұзылулар мәселелері; төтенше жағдайға қатысушылар тұлғасының психопатологиялық эволюциясының әлеуметтік жағымсыз нұсқалары қарастырылады.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті тәрбиелеу арқылы қоғамдық сананы жаңғыртудың негізгі бағыттарын жүзеге асыруға ықпал ете отырып, жаратылыстану ғылымдары бойынша ағымдағы білімдерін көрсетеді, әдістер мен механизмдерді және Start-Up жобаларды қолданады.

Нақты және виртуалды жағдайларды олардың гендерлік бағдары тұрғысынан білім берудегі, отбасылық және психологияның басқа салаларындағы психология ғылымы тұрғысынан бағалайды.

Сандық технологияларды, смарт қолданбаларды ескере отырып, практикалық психологтардың практикалық әдістері мен құралдарын зерттейді және қолданады.

Әртүрлі проблемалары бар клиенттерге психологиялық қолдау көрсете отырып, психологиялық кеңес беру және психокоррекциялық жұмыс бағдарламаларын құрастырады.

Коммуникативті дағдыларды меңгерген, топта жұмыс істей алады, әлеуметтік және эмоционалдық интеллектiк дамиды; қарым-қатынас техникасын білу негізінде қарым-қатынас жағдайында өзінің мінез-құлқын бағалай біледі, және түзете алады.

Әртүрлі әлеуметтік жағдайларда бағдарлаудың тиімді жолдарын таңдауға қабілетті, еңбек әрекетін талдаудың негізгі тәсілдерін және еңбек процесін ұйымдастырудағы басқару психологиясын зерттейді.

Әлеуметтік, этикалық және ғылыми пікірлерді ескере отырып, пайымдауларды қалыптастыру үшін ақпарат жинауды және түсіндіруді жүзеге асырады; өзінің кәсіби қызметінде қазіргі қоғамның бәсекеге қабілеттілігі, прагматизм, өзара түсіністік, толеранттылық және демократиялық құндылықтардың басымдықтары бойынша өзінің азаматтық ұстанымын бекітеді.

Психологтың алған білімдері мен дағдыларын тәжірибенің әртүрлі салаларында және практикалық іс-әрекетінде қолданады, еңбек процесін психологиялық зерттеудің нақты міндеттерін қою дағдыларын көрсетеді.

Оқу саласындағы цифрлық технологияларға негізделген білімі мен түсінігін көрсетеді; зерттеу нәтижелерін сипаттайды: психологиялық зерттеу нәтижелерін сандық және сапалық өңдеу әдістерін еркін қолданады, ақпаратты жіктейді және жинақтайды, маңызды психологиялық мәселелер бойынша пайымдауларды түсіндіреді.

Оқытылатын саладағы теориялық және практикалық білімдерін қолданылады, психологиялық ғылыми категорияларды жүйелі талдаудың негіздерін анықтайды; академиялық адалдық принциптері мен мәдениетінің маңыздылығын түсінеді.

Ғылыми зерттеулер мен академиялық жазу әдістерін біледі, ұғымдық аппаратты қолданады, құрылыс кезендерін, психологиялық және мәдениетаралық зерттеу әдістері мен тәсілдерін сипаттайды, экзистенциализм, дін және денсаулық психологиясы саласындағы білімдерін көрсетеді.

Негізгі психологиялық салалардағы теориялық ұстанымдарды анықтайды және түсіндіреді, әртүрлі қызмет салаларындағы адамдардың жеке ерекшеліктерін сипаттайды; зерттелетін салада фактілер, құбылыстар, теориялар және олардың арасындағы күрделі байланыстар туралы білімі мен түсінігін қолданады.