6B01550 Биология в Павлодар педагогикалық университеті

ХХІ ғасырдың философиясы мен ғылым әдіснамасы контекстіндегі биология. Тіршіліктің мәні және оның пайда болу мәселесі. Биологиядағы даму принципі. Биологиялық эволюциялық теориядан жаһандық эволюционизмге дейін. Биологиядағы жүйелік ұйымдастыру мәселесі. Биологиядағы детерминизм мәселесі.

Курс студенттердің кәсіби педагогикалық іс-әрекетінің мәні мен ерекшеліктері және мұғалімнің кәсіби мәдениеті туралы жалпы түсініктерін қалыптастыруға бағытталған. Студент ұғымдық аппаратты зерттеп, педагогика туралы ғылыми түсінік қалыптасады. Студент гуманитарлық ғылымдар жүйесіндегі педагогиканың орны мен рөлін анықтайды, оның міндеттерін, құрылымын, негізгі категорияларын ашады. Бұл курс мұғалім мамандығының дамуын және қазіргі қоғамдағы педагогикалық қызметтің әлеуметтік мәнін зерттеуге бағытталған. Практикалық сабақтарда студент педагогикалық мәселелерді шешеді. Пәнді студенттердің меңгеруі педагогика, психология, медиапедагогиканың негізгі теориялық курстарымен, сонымен қатар педагогикалық практикамен психологиялық-педагогикалық пәндердің бүкіл циклін ашады. Курсты аяқтағаннан кейін студент портфолио ұсынады және қорғайды.

Биология дамуының тарихи очеркі. Тіршіліктің пайда болуы мен мәні. Тіршілікті сипаттайтын заңдылықтар. Тірі жүйелерді ұйымдастыру деңгейлері. Химиялық құрылыс блоктары. Жасуша биологиясына кіріспе. Жасушадағы заттар мен энергия алмасуы. Онтогенез. Эмбриогенез. Постэмбрионалды даму заңдылықтары. Эволюция теориясына кіріспе. Эволюциялық ілімнің қазіргі жағдайы. Антропогенез. Ағзалардың ортамен қарым-қатынасы. Биосфера. Эволюция биосфера. Ноосфера.

Тірі орга-низмдердің әртүрлілігі мен жіктелуі. Прокариотикалық және эукариотикалық жасуша. Прока-риотикалық жасушаның негізгі құрылысы. Эукариотикалық жа-сушаның құрылымы мен әртүрлілігі. Жасушалық органел-лалар. Жануарлар мен өсімдіктер жасушаларының ерекше бел-гілері. Бір клеткалы және көп клеткалы организмдер. Онтогене-зде және филогенезде көп жасу-шалыққа көшу. Стерильдеу және асептика әдістері.

Жасуша - тірі ағзалардың құрылымдық негізгі өлшем бірлігі. Прокариот және эукариот жасушалардың құрылысы. Жасуша органоидтерінің құрылысы мен қызметтерінің ерекшеліктері. Жасушалардың сызықтық ұлғаюын есептеу. Азық-түліктердегі органикалық заттар: ақуыздар, майлар, көмірсулар. Өсімдіктер мен жануарлар тіндерінің жіктелуі.

Мақсаты – Ә.Марғұланның өмірбаяны мен оның археологияны, тарихты, этнографияны, филологияны дамытуға қосқан үлесін зерттеу. Курста Ә.Марғұланның өмірі мен шығармашылығы, оның тарихпен, археологиямен, этнографиямен, фольклормен және халық педагогикасымен байланысты ғылыми еңбектері зерттеледі. Студенттер практикалық сабақтарда Ә.Марғұланның "Шоқан және Манас", "Ежелгі жыр-аңыздар", "Қазақтың қолданбалы өнері", "Беғазы-Дәндібай Орталық Қазақстанның мәдениеті", "Орталық Қазақстанның ежелгі мәдениеті" ғылыми еңбектерін талдайды. Қазақстанның дамуына және оның мәдени кодын қалыптастыруға ықпал еткен Ә.Марғұлан тұлғасының рөлін зерделеуге ерекше назар аударылатын болады. Емтихан реферат қорғау және топтық шығармашылық жобаны қорғау форматында өтеді.

Өсімдіктер мен жануарлар анатомиясының пәні мен әдістері, ғылым ретінде қалыптасу. Өсімдіктер мен жануарлар жасушаларын ұйымдастырудың ерекшеліктері. Тіндердің жіктелуі. Органдар, аппараттар және органдар жүйелері, организмдер. Организм мен ортаның бірлігі. Организмнің дамуы мен құрылысының заңдылықтары. Органдар мен жүйелерді анатомиялық ұйымдастыру. Балдырлар. Саңырауқұлақтар. Жоғары споралы өсімдіктер. Ашықтұқымдылар. Жабықтұқымдылар. Қосжарнақтылар және даражарнақтылар.

Адамның биологиялық объект ретінде жұмыс істеуі туралы кешенді түсінік. Онто - және филогенетикалық ерекшеліктерді ескере отырып, органдар жүйелерінің құрылымы мен қызметі. Топографияның ерекшеліктері және адам ағзасының микро- және макроскопиялық деңгейлердегі құрылымдық заңдылықтары. Түрлі аурулардың алдын алу.

Адам ағзасының морфологиясы, құрылымы және өзара орналасуы. Қалыпты анатомияның бөлімдері: остеология-сүйектер, синдесмология - қаңқа бөліктерінің біріктіру, миология - бұлшықеттер туралы, спланхнология - ас қорыту, тыныс алу және несеп-жыныс жүйелерінің ішкі мүшелері, ангиология - қан айналымы және лимфа жүйелері, неврология — орталық және перифериялық жүйке жүйелері, эстезиология — сезім мүшелері туралы ілімдер.

Өсімдіктер әлемінің алуан түрлілігі. Өсімдіктердің жүйелі топтары, өсімдіктер топтары арасындағы табиғи байланыстарды ашу. Жасанды, табиғи және филогенетикалық жүйелердің ерекшеліктері. Қазіргі таксономияда қолданылатын таксономиялық категориялар. Қазіргі заманғы өсімдік жамылғысының негізгі түзушілері ретінде төменгі және жоғарғы өсімдіктер. Түрлер мен жоғары жүйелік категориялардың бірлестігі ретіндегі топтар. Биосфераның тұрақтылығын сақтауда биологиялық әртүрліліктің маңызы

Өсімдік және жануар жасушаларының ұйымдастыруы. Жоғары өсімдіктердің тіндері. Тамыр және тамыр жүйелері. Өркен. Гүл. Гүл шоғыры. Ұрық, тұқым және өскін морфологиясы. Жеміс. Гаметофит және спорофит. Балдырлар биологиясы. Саңырауқұлақтар. Жоғары споралы өсімдіктер. Ашықтұқымдылар. Жабықтұқымдылар. Өсімдіктердің экологиялық топтары мен тіршілік формалары. Қосжарнақтылар және даражарнақтылар. Біржасушалы және көпжасушалы жануарлар. Омыртқасыздардың құрылысы.

Пән білім алушылардың өмірлік және білім беру тәжірибесін ескере отырып, педагогикалық процестің мәні, педагогикалық қызмет және оның міндеттері туралы білім жүйесін игеру негізінде базалық кәсіби педагогикалық құзыреттілікті қалыптастыруға және дамытуға бағытталған. Курс әлемдегі білім берудің қазіргі жағдайы мен даму тенденциялары туралы білімді біріктіруді, оқыту мен тәрбиелеудің өзекті технологияларын, әдістері мен құралдарын, білім берудегі өзара әрекеттесу әдістерін, білім беруді ұйымдастырудың оқу-тәрбие процесін жоспарлауды қамтиды. "Педагогика" курсы мұғалімнің қоғамдағы рөлінің әлеуметтік маңыздылығын түсінуге, өзін-өзі дамытуға және мұғалімнің жеке басын өзін-өзі жүзеге асыруға бағытталған. Оқытудың белсенді және интерактивті әдістерін, сыни ойлауды дамыту технологияларын пайдалану, сондай-ақ білім беру ұйымының педагогтерін қонақ лекторлар ретінде шақыру көзделген. Тәртіп ауызша бақылаумен аяқталады.

Пән студенттердің әртүрлі жас кезеңіндегі тұлға психологиясының даму ерекшеліктерін қарым-қатынаста және іс-әрекетті ұйымдастыруда пайдалана білуге, сондай-ақ педагогикалық үдерістегі психологиялық құбылыстарға жүйелі талдау жүргізуге бағытталған. Студенттер іс-әрекеттің өзіндік ерекшелігі тұжырымдамасын, мінез-құлық пен психикалық жағдайларды, жас ерекшелікке байланысты психологиялық заңдылықтарды, психикалық даму кезеңдерін, кезеңге бөлу тәсілдері мен критерийлерін, тұлғаның психикалық даму кезеңдерін, оқыту, тәрбиелеу психологиясының негіздерін және олардың психикалық ерекшеліктерін, білім беру технологияларының ерекшеліктерін, педагог пен педагогикалық ұжымның жеке басының психологиялық ерекшеліктерін, оқу-тәрбие үрдісіндегі оқу-педагогикалық ынтымақтастық пен қарым-қатынас ерекшеліктерін зерттейді.. Тәжірибелік сабақтарда студенттер сауалнамалар (Р.Кэттелл, Филлипс, Ч.Д.Спилберг, CMAS, Т.Дембо, С.Я.Рубинштейн, Дж.Тейлор және т.б.) бойынша психологиялық тестілеу мен психодиагностиканы, сонымен қатар мектеп оқушыларының үлгерімі, кәсіби бейімділігі, танымдық процестерінің диагностикасын жүргізеді. Студенттер нәтижелерді өңдейді және оларды түсіндіру мен талдау негізінде әртүрлі мүдделі тарапқа – оқушы, мұғалім, ата-ана, мектеп басшылығына бірқатар ұсыныс тұжырымдайды. Студенттердің зерттеу нәтижелері дөңгелек үстел форматында көрсетіледі. Пәнді оқу әртүрлі әдісті, оларды талдау және рефлексия нәтижелерін қамтитын портфолио қорғаумен аяқталады.

Өсімдіктердің биологиялық және экологиялық жіктелуі, олардың табиғи жағдайдайларда тіршілік негіздері. Бөлімдер, кластар мен қатарлардың эволюциясы мен филогенетикалық байланыстары туралы қазіргі көзқарастар. Ірі таксономиялық бірліктерді кішкентайларға, ал кішкентайларын үлкендерге жіктеуге негіз болатын өсімдіктердің жүйелік белгілері. Қоршаған ортаның әртүрлі факторларына байланысты және бір-бірімен қарым-қатынас заңдылықтары.

Эмбриональды қабықшағы жоқ омыртқалылар. Жақсыздар. Жақауыздылар. Қосмекенділер. Бауырымен жорғалаушылар. Құстар. Сүтқоректілер. Жануарлар тіндерінің құрылымдық ерекшеліктері. Адамның тірек-қимыл аппараты. Сүйектер туралы ілім. Бұлшықет туралы ілім. Ас қорыту жүйесінің биологиясы. Тыныс алу жүйесінің биологиясы. Зәр шығару жүйесінің биологиясы. Қанайналым жүйесінің биологиясы. Жүрек құрылысы. Жүйке жүйесінің биологиясы. Анализаторлар биологиясы. Көру анализаты. Есту анализаторының анатомиясы. Ішкі секреция органдары.

Омыртқасыздар және омыртқалылар. Эмбриональды қабықшасы жоқ омыртқалылар. Жақсыздар. Жақауыздылар. Қосмекенділер. Бауырымен жорғалаушылар. Құстар. Сүтқоректілер. Жануарлар тіндерінің құрылымдық ерекшеліктері. Адамның тірек-қимыл аппараты. Сүйектер туралы ілім – остеология. Бұлшықеттер туралы ілім - миология. Ас қорыту жүйесінің биологиясы. Тыныс алу жүйесінің биологиясы. Зәр шығару жүйесінің биологиясы. Қанайналым жүйесінің биологиясы. Жүрек құрылымы. Жүйке жүйесінің биологиясы. Анализаторлар биологиясы.

"Экология негіздері". Экожүйенің тұжырымдамасы. Адам және биосфера. Ластанудың негізгі түрлері. Қорғау атмосфераның, гидросфераның және литосфераның. Экологиялық бақылау объектісі ретінде. Экологиялық қауіпсіздік, тіршілік қауіпсіздігі, биосфераның ластану көздері мен деңгейлері, мониторинг негіздері, экологиядағы математикалық модельдер, сондай-ақ экологиялық менеджмент және экологиялық құқық. Еңбек қауіпсіздігі.

Курс балалардың анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктерін ескеретін тиімді әдістермен оқу-тәрбие процесін ұйымдастыруға білім алушыларды дайындауға бағытталған. Дамып келе жатқан ағзаның жас ерекшеліктері, мектеп оқушыларының денсаулығын сақтау мен нығайтудың, олардың оқу және еңбек қызметінің әртүрлі түрінде жоғары жұмыс қабілеттілігін сақтаудың негізінде жатқан заңдылықтар туралы заманауи мәліметтерді қамтиды. Практикалық сабақтарда студенттер жасына және жынысына байланысты топта және жеке физиологиялық көрсеткіштерді зерттейді және талдайды, даулы мәселелер бойынша пікірталастар мен пікірсайыстарға қатысады. Сабақтарда оқу кабинеттерінің санитарлық нормалары мен жас ерекшеліктеріне сәйкестігін, кестесін, күн тәртібін, оқу әдебиетін анықтау дағдыларын дамытады. Өздік жұмыс барысында денсаулық сақтау тақырыбындағы жобаларды орындайды, зерттеу нәтижелерін қолдана отырып, зерттеу эссесін жазады. Қорытынды бағалау жобаны қорғау түрінде жүргізіледі.

Жануарлар әлемінің жүйелі байланысы. Омыртқасыздар мен омыртқалылардың негізгі кластарының жүйелі белгілері. Зоологиялық номенклатураның халықаралық кодексі. Қазақстан аумағында тұратын отрядтардың өкілдері. Ең кең таралған отрядтар өкілдерінің морфологиялық белгілері. Түрлердің әртүрлілігінің төмендеуінің негізгі себептері. Омыртқасыздар мен омыртқалылардың экологиялық жүйелердегі рөлі мен орны. Дихотомиялық кілттер, кладограммалар және филогенетикалық ағаштар

Жануарлар әлемінің алуан түрлілігі. Заманауи жүйесінің типтері мен кластары - төменгі жоғарғыға дейін. Топтардың ерекшелігі, олардың пайда болуы, туыстық байланыстары, органдар жүйелерінің құрылымы мен эволюциясы және олардың функционалдық байланыстары туралы түсінік. Биологиялық қауымдастықтар, әртүрлілік, құрылым, жұмыс істеу және тұрақтылық. Экологиялық жүйелердегі жануарлардың орны мен рөлі. Дихотомиялық кілттер, кладограммалар және филогенетикалық ағаштар.

Пән кәсіпкерлік қабілеттерін дамытуға, кәсіби қызметті жүзеге асыруға өз бетінше ұмтылуға, кәсіби мәселелерді шешуде жаңа мүмкіндіктерді табуға бағытталған. Пән кәсіпкерлік негіздерін, оның түрлері мен ұйымдастыру формаларын, бизнесті жоспарлауды, тәуекелдерді басқаруды қамтиды. Студенттер кәсіпкерлік қызметтегі қаржыландыру, кадрлық қамтамасыз ету, әдеп мәселелерін зерттейді. Тәжірибелік сабақтарда студенттер кәсіпкерлік операцияларға қатысу бойынша іскерлік ойындар өткізеді, кәсіпкерлік қызметтің тиімділігін талдайды және бағалайды, мемлекеттік қолдау мүмкіндіктерін ескере отырып, бизнес-жоспар жасайды. Пән жобаны ашық қорғаумен аяқталады.

Пәннің мақсаты – сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру, әдеп нормаларын меңгеру. Студенттер Қазақстан құқығының негіздерін, Қазақстан Республикасының білім беру және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес саласындағы заңнамалық актілерін, сыбайлас жемқорлыққа қарсы нормалардың негіздерін, белгілі бір ұйымдағы, органдағы, құрылымдағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдың ұйымдастырушылық негіздерінің түрлерін, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет түсінігі мен құрылымын оқиды. Тәжірибелік сабақтарда студенттер жағдаяттық мәселелерді шеше отырып, сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін анықтайды, алдын алу шаралары мен ішкі тәртіп нормаларын түзету бойынша ұсыныстар береді, іскерлік ойындарға қатысады. Эссе түріндегі емтихан көзделген.

І-VIII топтардың негізгі және қосалқы топшалары элементтерінің элементтердің, қарапайым заттардың, сутекті және оттекті қосылыстарының атомдарының сипаттамасы. І-VIII топтардың басты және жанама кіші топтары элементтерінің қасиеттерінің салыстырмалы сипаттамасы. F – отбасы элементтері (лантаноидтар, актиноидтар). Металл емес және металдарды алу Зертханалық практикада, технология және медицинада I-VIII топтағы элементтерді қолдану.

Д. И. Менделеевтің периодтық жүйесі және одан туындайтын элементтің және оның қосылыстарының негізгі сипаттамалары: ядроның заряды және атомның электрондық формуласы; ықтимал валенттілік, коваленттілік, тотығудың ықтимал дәрежесі; радиустың өзгеру сипаты, электртерістік, элементтердің және олардың қосылыстарының химиялық қасиеттері ПСЭ топтары мен кезеңдері бойынша; жанама топшадағы металдардың химиясы.

Ландшафттанудың концептуалды мәселелері, әртүрлі дәрежедегі геожүйелердің қалыптасу және қызмет ету теориясы. Биіктік белдік және көлденең аймақтылық. Табиғи-аумақтық кешендердің (ТАК) физикалық-географиялық дифференциациясы. Ландшафттар мен жер топырақтарының физика-географиялық дифференциациясының негізгі заңдылықтары; биоалуантүрлілік аспектілері.

Ерте өркениет дәуіріндегі әлем туралы білім мен түсініктің сипаты. Орта ғасырлардағы ғылым мен діндердің қарсы тұруы. Қазіргі ғылым негіздерін қалыптастыру. Микромир табиғаты. Қарапайым бөлшектер және іргелі өзара әрекеттесу. Өзін-өзі ұйымдастыру концепциялары. Синергетика. Әлемнің жалпы ғылыми көрінісі. Әлемнің жалпы бейнесі. Жер бетінде өмірдің пайда болу концепциялары. Тірі материяның құрылымдық деңгейлері. Өмір мәнінің тұжырымдамасы.

Мидың жоғарғы бөліктерінің интегративті функцияларының тұтас көрінісі. Жоғары және төменгі жүйке жүйесінің белсенділігі. Шартсыз және шартты рефлекстер, олардың биологиялық маңызы және классификациясы. Динамикалық стереотиптерді қалыптастыру. Жоғары жүйке жүйесінің қызметінің түрлері, механизмдері.

Дидактика биологиясының негіздері. Биологиялық түсініктерді қалыптастыру және дамыту; пәнаралық байланыстар; оқытудың әдістері мен әдістемелік тәсілдері; оқу үдерісін ұйымдастыру формалары; мектеп бағдарламалары мен оқулықтарының мазмұны, құрылымы және оларды талдау; мектептегі биологияның негізгі бөлімдерін оқыту әдістемесі. Қазіргі мектептегі биологиялық білім беру жүйесі.

Пән озық педагогикалық әдістер мен тәсілдерді, басқару әдістерін және сынып ұжымын басқарудың психологиялық заңдылықтарын игеруге бағытталған. Пән оқу сабақтары мен сабақтан тыс жұмыстар аясында оқытуды құру қағидаттарын зерттейді. Студенттер пәндік саланың ерекшелігін көрсететін және білім алушылардың жас және психофизиологиялық ерекшеліктеріне, оның ішінде олардың ерекше білім беру қажеттіліктеріне сәйкес келетін технологияларды пайдалана отырып, негізгі және қосымша білім беру шеңберінде оқыту мен тәрбиелеу процесін ұйымдастыруға қажетті құралдарды, сондай-ақ білім беру қызметі мен сынып ұжымын басқару негіздерін, ұжым психологиясы мен ондағы коммуникацияның ерекшелігін зерделейді. Практикалық сабақтарда білім алушылар ақпараттық пирамида, дайджест, мұғалімнің өзін-өзі дамыту жоспарын әзірлейді, әр түрлі жетілу дәрежесіндегі ұжымдарды дамыту бағдарламаларын әзірлеу бойынша кейстерді шешеді. Іскерлік ойындар шеңберінде студенттер аудиториядан тыс іс-шаралардың үзінділерін, сынып сағаттары, ата-аналар жиналысы және т.б. өткізеді. Пәнді оқу «Сабақтағы іскерлік ынтымақтастық», «Сыныптағы жанжалдарды басқару» «Мінез-құлықты басқару» секілді осы саладағы сарапшылардың қатысуымен спич-таныстырылым (таңдау тақырыбы) қорғау түріндегі емтиханмен аяқталады

Ағзалар құрылысының физиологиялық ерекшеліктері; мүшелер мен жүйелердің функционалдық сипаттамасы; жас, жыныстық, жеке құрылым ерекшеліктері мен функциялары. Физиологиялық жүйелер мен функциялар ұғымы. Функцияны реттеу жүйесі. Жасушаның, жүйке жүйесінің, сенсорлық жүйелердің, бұлшық ет жүйелерінің, қан айналымының, тыныс алу, ас қорыту, бөліп шығару жүйелерінің физиологиясы. Тірі организмдерде тамақтану, тасымалдау, қозғалыс, бөлу, үйлестіру, реттеу.

Онтогенездің туыс алдындағы кезеңі. Жыныстық жасушалардың құрылысы. Оогенез және сперматогенез. Ұрықтандыру. Ооплазматическая бөлектеу. Партеногенез. Бөлшектену. Бөлшектенудің кеңістіктік ұйымдастыруы. Бластуляция. Гаструляция. Нейруляция. Бастапқы эмбрионалды реттеу, индукция. Ланцетниктің, амфибияның, сүйек балықтарының, құстардың, сүтқоректілердің, адамның ерте эмбриогенезі. Омыртқалы жануарлардың органогенезі. Эктодерма, энтодерма, мезодерма туындыларын дамыту. Постэмбрионалды даму. Метаморфоз. Екінші-жыныстық белгілердің дамуы. Жануарлардың өсуі.

Пән ЕБҚ бар тұлғалардың инклюзивті білімі туралы ғылыми идеялар жүйесін қалыптастыруға, олардың білім беру жүйесінің түрлі деңгейінде білім берудің инклюзивті моделін іске асыруға жеке-мотивациялық, когнитивтік және практикалық дайындықтарын жүзеге асыруға бағытталған. Курс инклюзивті білім берудің теориялық-әдіснамалық, нормативтік-құқықтық, психологиялық негіздерін қамтиды. Студенттер инклюзивті білім беру моделін, инклюзивті оқытудың түзету-педагогикалық процесінің мәні мен ерекшеліктерін зерттейді, білім алу үшін ЕБҚ бар тұлғаларды психологиялық-педагогикалық қолдау шарттарын, модельдері мен технологияларын қарастырады, инклюзивті оқыту жағдайында тьюторлық практиканы ұйымдастыру мәселелерін қарастырады, жеке оқу жоспары негізінде бейімделген білім беру бағдарламасын әзірлейді. Практикалық тапсырмаларды орындай отырып, студенттер инклюзия бойынша НҚА, эссе, жеке жоспар, бейімделген бағдарлама, ЕБҚ бар тұлғалармен жұмыс істеудің түрлі тәсілдері мен әдістерінен тұратын портфолио жинайды. Белсенді оқыту әдістері, сыни ойлау технологиялары, проблемалық оқыту, кейс-технологиялар, АКТ технологиялары, "Төңкерілген сынып" әдістемесі, шығармашылық жұмыс қолданылатын болады. Пән портфолионы қорғау түріндегі емтиханмен аяқталады.

Популяцияның өміршеңдік шектері: демографиялық белгісіздік, орта, "апатты", Гудман, Беловски және т.б.-дың генетикалық моделі, популяцияның өміршеңдігін генетикалық талдау. Популяцияны сақтау стратегиясы. Құрып кету қаупі төнген түрлердің санаттары мен критерийлері. Өсімдіктерді, жәндіктерді, балықтарды, құстарды, Сүтқоректілерді тасымалдау және жерсіндіру. Балық, шаян тәрізділер, құстар, сүтқоректілер т.б. популяцияларын шамадан тыс пайдалану экожүйені талдауға арналған статистикалық әдістер.

Геннің табиғаты. Геннің эволюциясы. Тұқым қуалау информациясының молекулалық механизмі. ДНҚ және РНҚ, генетикалық ақпаратты тасылмаудағы ролі. Онтогенездің генетикалық негізі, дифференциация механизмі, гендердің өзара әрекеттесуі, генотип және фенотип, онтогенездің қиын кезеңдері.

Курс мектепте жобалау-зерттеу жұмысын жүзеге асыру және ұйымдастыру үшін қажетті дағды мен іскерлікті дамытуға бағытталған. Курс студенттердің зерттеулерін жүргізудің және білім алушылардың зерттеулерін ұйымдастырудың теориялық негіздерін қамтиды. Практикалық сабақтар барысында студенттер қайталама дереккөздерге сілтеме жасау дағдыларын дамытады, халықаралық дерекқорларда жұмыс істейді, антиплагиаттың түрлі бағдарламасын қолданады, эссе жазады, ғылыми журналдарға мақала, баяндамалар, конференцияда тезистер дайындайды, оқушыларға дайындық бағыттары бойынша жоба тақырыбын әзірлейді, жоба кезеңдерінің сипаттамасын жасайды, мектеп жобаларына кеңес беруге қатысу арқылы оқушылардың зерттеу қызметін ұйымдастыруды үйренеді. Студенттер мектеп оқушыларының ғылыми жобалар конкурстарын ұйымдастыруға қатысады. Өздік жұмыс аясында білім алушылар жоба бойынша топтық жұмысқа қатысады, зерттеу нәтижелерін талдайды және таныстырады. Қорытынды бақылау топтық жобаны қорғау түрінде жүргізіледі

Фетальды гистогенез және ұлпалардың жіктелуі. Туынды маталар жүйесі. Ішкі ортаны маталар жүйесі, қозғалтқыш функциясы бар тіндер, жүйке тіндері және нейроглия. Эмбриология Онтогенездің эмбриональды кезеңі. Жыныстық жасушалар. Оогенез және сперматогенез. Ұрықтану. Партеногенез. Ұнтақтау In vitro ұрықтандыру. Жарылыс Гаструляция. Нейруляция Ісік клеткаларының мамандануы. Жасушалық өзара әрекеттесу. Органогенез.

Табиғатты қорғау туралы, табиғатты пайдалану туралы түсінік. Табиғат пайдалану түрлері. Табиғи ресурстардың өнімділігі мен құндылығын сақтау және арттыру. Ұтымды пайдалану мен кеңейтілген ұдайы өндіруді қамтамасыз ету. Халық шаруашылығына шикізат пен энергия жеткізу үшін қажетті табиғи жағдайлар мен ресурстарды сақтау. Адамдардың еңбек және демалыс жағдайларын жақсарту. Табиғи кешендерді, тірі және жансыз табиғаттың көрікті объектілерін сақтау.

Пән студенттердің жобалық ойлауын, жобаларды құрастыру және жүзеге асыру және жобалық топты басқару қабілетін дамытуға бағытталған. Студенттер жобаны басқару кезеңдерін, жобаның құрылымы мен құрамдас бөліктерін, жобаны басқарудың әртүрлі тәсілдерін зерттейді және жобалық басқарудың білім жиынтығының ағымдағы нұсқасын меңгереді. Курстың мазмұны қазіргі PMI PMBOK стандартының талаптарына сәйкестендірілген. Студенттер білім беру саласындағы жобаларды әзірлейді, оларды сипаттайды, жобаны енгізу логикасын негіздейді, жобаның тәуекелдерін анықтайды және жобаны әзірлеудің баламалы жолдарын ұсынады. Студенттер студенттік жобаларды басқаруға және бағалауға қатысады. Емтихан өз бетінше әзірлеген жобаның сипаттамасын қорғау форматында өтеді.

Биологиялық ресурстардың түрлері. Популяция тіршілігінің негізгі критерийлері. Шикізат өсімдіктерін ресурстық зерттеу және дамыту әдістері. Табиғи өсімдік ресурстарын экологиялық бағалау. Жануарларды есепке алудың негізгі әдістері. Қазақстан биоресурстарының өнімділігін арттыруда жерсіндіру мен қайта климаттаудың рөлі. Қорғалатын аумақтар және олардың ресурстық түрлерді сақтау мен өсірудегі маңызы

Өсімдік клеткасының физиологиясы, зат және энергия алмасуы, зат алмасу реакцияларының каталитикалық сипаты, пластикалық және энергетикалық алмасулар, энергетикалық алмасудың негізгі кезеңдері, жасушалық дем шығару процестерінің ерекше ерекшеліктері, органикалық заттарды (автотрофтар) алу тәсілдері, фотосинтез, оның фазалары, биосферадағы ғарыштық рөлі; хемосинтез және оның биосферадағы маңызы.

Генетика дамуының негізгі кезеңдері. Генетикалық зерттеу әдістері. Тұқым қуалаушылық негіздері. Прокариоттардың көбею механизмдері. Жасушалық цикл. Митоз және мейоз. Тұқым қуалаушылық белгілері мен принциптері. Монополигибридті будандастыру. Аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуі.

Пән студенттердің білім беруде қолданбалы зерттеулер жүргізуге, оқу үдерісінің деректерін түсіндіруге, сынып ұжымы мен тұлғаны зерттеуге, әрі қарай шешім қабылдау үшін өзгерістер динамикасын бағалауға практикалық дағдыларды дамытуға бағытталған. Студенттер саналы шешім қабылдаудың сенімді негізі ретінде білім беру саласында қолданылатын сапалық және сандық әдістерді зерттейді. Студент болашақта өз бетінше зерттеу жүргізуге және талдамалық қорытындыларды тұжырымдауға мүмкіндік беретін сынып ұжымы мен оқушының жеке басына арналған зерттеу әдістерінің жиынтығын алады. Курс зерттеу мәселелерін анықтау және тұжырымдау әдістерін, зерттеуді жобалауды, есеп беруді, академиялық хаттың озық әдістерін қамтиды. Тәжірибелік сабақтарда студенттер ұсыныстар жасайды, есептер дайындайды, сандық және сапалық әдістермен талданған мәліметтерді әртүрлі тәсілмен ұсынады. Мектептерге бару арқылы студенттер LMS (білім беру ақпараттық жүйелері) жүйесінде жинақталған және жинақталмаған деректер динамикасын бақылау тәжірибесін алады. Курс бойы студенттер жұмыс портфолиосын жинайды, оны қорғау арқылы курсты аяқтайды.

Эволюциялық идеялардың тарихы. Түртүзіліс теориясы. Эволюцияның синтетикалық теориясы. Эволюцияның генетикалық негіздері. Микроэволюция. Популяция. Популяцияның генофондын өзгертетін факторлар. Генетикалық-автоматты процестер. Оқшаулау. Табиғи сұрыптау формалары. Түр және оның өлшемдері. Түрдің құрылымы. Политиптік түр ұғымы. жолдары. Гибридогендік спецификация және тор эволюциясы. Макроэволюция. Селекция.

Курс пайдаланушы интерфейсін әзірлеу кезінде сандық мазмұнның (білім беру бағдарламалары, сайттар, қашықтықтан оқыту және электрондық курстар) пайдалану принциптерін зерттеуге бағытталған. Пайдаланушы талаптары тұрғысынан педагогикалық дизайнды, білім беру бағдарламалық жасақтамасының пайдаланушы интерфейсін әзірлеу технологияларын зерттеу, сандық мазмұнды бейімдеу, UI принциптерін қолдана отырып компьютерлік бағдарламаларды жобалау (контентті рәсімдеу: түстер комбинациясы, қаріптер, белгішелер мен түймелер) / UX (навигация, мәзір функционалы және беттермен өзара әрекеттесу нәтижесі) дизайн, интерактивті компьютерлік жүйелерді және цифрлық контент (ЦОР, MOOC, web сайттар) әзірлеу, дамыту және қолдану. Практикалық тапсырмаларды орындай отырып, білім алушылар білім беру бойынша цифрлық контент әзірлейді. Білім алушылар өз бетінше жұмыс аясында шығармашылық жоба дайындайды. Сабақтарда төңкерілген сынып әдісі, кейс-технология, желілік технология, жобаларды әзірлеу қолданылады. Пән әзірленген контент портфолиосын қорғау түріндегі емтиханмен аяқталады.

Курс цифрлық мәдениетті қалыптастыруға, цифрлық ортада білім беру процесін ұйымдастыра білуге бағытталған. Курс білім берудегі жаңа IT-технологиялардың, оның ішінде пәндік саламен біріктірудегі практикалық және шығармашылық міндеттерді шешуге арналған қашықтықтан және цифрлық технологиялардың негізгі көріністерін, Интернет технологияларды, онлайн құралдарды, Google құралдарын, графика мен инфографика жасауға арналған құралдарды, цифрлық құралдар мен цифрлық білім беру мазмұнын құруға арналған веб-сервистерді, қашықтықтан оқытудағы ресурстар, білім беру платформалары мен арналарын пайдалануды қамтиды. Практикалық тапсырмаларды орындай отырып, студенттер шығармашылық жоба, эссе, цифрлық мазмұннан, интерактивті тапсырмалардан, зерттеу нәтижелерінен, инфографикадан, онлайн форматтағы сабақтар мен сабақтарды әзірлеуден, цифрлық талдаудан және онлайн ресурстардан тұратын портфолио жинайды. Белсенді оқыту әдістері, кейс-технологиялар, желілік технологиялар, шеберлік сыныптарын, жобаларды әзірлеу, шығармашылық жұмыс қолданылатын болады. Пән Портфолионы қорғау түріндегі емтиханмен аяқталады.

Курс студенттердің оқу іс-әрекетіндегі медиа мазмұнды таңдауға, пайдалануға және сыни талдауға дайындығын және медиатехнологияларды (SMM, media Space, Data Visualization) қолдана отырып сабақ жүргізу қабілетін қалыптастыруға бағытталған. Студент медиапедагогиканың ұғымдық аппаратын, медиа оқытудың ерекшелігін, медиапедагогиканың даму кезеңдерінің сипаттамасын, білім беру процесінің барлық кезеңінде медиатехнологияларды қолданудың мәнін және бұқаралық ақпарат құралдарында жұртшылықты ақпараттандыру мәселелерін, әдістері, құралдары мен әдістерін зерттейді. Студенттер практикалық сабақтарда дайындық бағытын ескере отырып, оқу медиаматериалының мазмұнын іріктейді және жасайды, эвристикалық, проблемалық-іздестіру, ойын, жобалау әдістері, кейс-стади әдісі және карталардың интеллектісі шеңберінде медиатехнологияларды пайдалана отырып, сабақ жоспарын әзірлейді, сондай-ақ әлеуметтік желілерде орналастыру үшін оқу бейнематериалдарын, посттар, таныстырылымдар жасайды. Курс аяқталғаннан кейін білім алушы таңдалған тақырып бойынша сабақтар сериясын қамтитын портфолионы ұсынады және қорғайды, нақты әзірленген медиа контентпен бірге белгілі бір тақырып бойынша медиа контент таңдауын талдайды және медиатехнологияларды қолдана отырып, сабақтың үзіндісін немесе аудиториядан тыс сабақты өткізуді көрсетеді.

Курс студенттердің педагогикалық жағдайды талдау дағдыларын дамытуға және кәсіби мінез-құлықтың барабар тәсілдерін таңдауға, педагог (көшбасшы) мен білім алушылардың өзара іс-қимылына, сондай-ақ студенттердің көшбасшылық әлеуетін арттыруға бағытталған. Көшбасшылыққа заманауи тәсілдерді білу негізінде студенттерде көшбасшылық әлеуетті іске асыру үшін кәсіби басқару құзыреттері қалыптастырылатын болады. Студенттер оқу процесінде көшбасшылық туралы өз идеяларын, оны тиімді пайдалану тәсілдері мен әдістерін диагностикалауды үйренеді. Курс командалық жұмыстың тиімділігін арттыруға ықпал ететін (қазіргі білім беру саясатының талаптарын ескере отырып) басшының (көшбасшының) рефлексивті құзыреттілігін дамытуды көздейді. Курс білім алушылардың қабілеттері мен таланттарын анықтау, қолдау және дамыту дағдыларын дамытуды көздейді.

Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Сыни ойлауға үйрету. Оқыту үшін бағалау және оқытуды бағалау. Оқыту мен оқытуда АКТ қолдану. Дарынды және талантты оқушыларды оқыту. Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және үйрету. Оқытудағы басқару және көшбасшылық.

Микроағзалардың жіктелуінің негіздері және прокариоттардың, эукариот-тардың және вирустардың негізгі белгілері. Бактериялар мен вирустардың морфо-физиологиялық сипаттама-лары және генетикалық аппараты. Адам өміріңдегі микроорганизмдердің рөлі.

Жаратылыстану ғылымдарын дамытудағы эволюциялық идеялардың тарихы. Ж. Б. Ламарка Ілімі. Ч. Дарвин және дарвинизмнің негізгі ережелері. Табиғи іріктеу концепциясы. Түр түзудің монофилеттік теориясы. Дарвинизм тағдыры. Неоламаркизм және генетикалық антидарвинизм және олардың себептері. Эволюцияның синтетикалық теориясы дарвинизмнің қайта өрлеуі және байытылуы. Эволюциялық теорияның қазіргі мәселелері. Эволюцияның генетикалық негіздері.

Курс студенттерде компьютерлік графика, инфографика және деректерді көрнекілендіру негіздерін, деректерді растрлық және векторлық ұсынуды, 3D модельдеуді және 3D басып шығаруды қолдану қағидаттарын қалыптастыруға бағытталған. Практикалық тапсырмаларды орындай отырып, студенттер инфографиканы дамытады, растрлық және векторлық графикамен (Adobe Photoshop, Adobe Illustrator) жұмыс істеуді үйренеді, 3D модельдер (Blender) жасайды, 3D модельдерді басып шығару үшін 3D принтерді қолданады. Білім алушылар өздік жұмыс шеңберінде баннер, диаграмма, инфографика, схема, карта, 3D модель, өңделген кескін мен фотосурет түрінде жоба дайындайды. Пән сабақтар мен өзіндік жұмыс барысында орындалған жұмыстардың портфолиосын қорғау түріндегі емтиханмен аяқталады. Курстың соңында жобалар көрмесі өтеді.

Мақсаты: жоғары оқу орындарының бітіруші курс студенттерінің динамикалық өзгермелі әлем жағдайында үздіксіз кәсіби дамуға дайындығын қалыптастыру. Жеті модуль контекстінде бағдарламаның теориялық негіздері туралы тұжырымдамалық түсінік қалыптастыру. Жоғары оқу орындарының бітіруші курс студенттерін мектеп көшбасшылығының заманауи тұжырымдамасымен және оқыту мен оқыту үдерістерін жетілдіру үшін мұғалімнің көшбасшылық қасиеттерін дамыту қағидаттарымен таныстыру. Жоғары оқу орындарының бітіруші курс студенттерін мұғалімдердің кәсіби желілік қоғамдастығы шеңберінде жұмысқа дайындау. Емтихан тестілеу түрінде өтеді.

Курс студенттердің педагогикалық жағдайды талдау дағдыларын дамытуға және кәсіби мінез-құлықтың барабар тәсілдерін таңдауға, педагог (көшбасшы) мен білім алушылардың өзара іс-қимылына, сондай-ақ студенттердің көшбасшылық әлеуетін арттыруға бағытталған. Көшбасшылыққа заманауи тәсілдерді білу негізінде студенттерде көшбасшылық әлеуетті іске асыру үшін кәсіби басқару құзыреттері қалыптастырылатын болады. Студенттер оқу процесінде көшбасшылық туралы өз идеяларын, оны тиімді пайдалану тәсілдері мен әдістерін диагностикалауды үйренеді. Курс командалық жұмыстың тиімділігін арттыруға ықпал ететін (қазіргі білім беру саясатының талаптарын ескере отырып) басшының (көшбасшының) рефлексивті құзыреттілігін дамытуды көздейді. Курс білім алушылардың қабілеттері мен таланттарын анықтау, қолдау және дамыту дағдыларын дамытуды көздейді.

Жасушалық құрылымдардың функционалдық биохимиясы. Ақуыздар: құрылымы, қасиеттері, функциялары. Ферменттер, коферменттер: құрылымы, қасиеттері, жіктелуі. Ферменттердің әсер ету механизмдері, олардың белсенділігін реттеу, практикалық қолдану салалары. Жасанды генетикалық бағдарламаларды құру. Нуклеотидті тізбектер банктері. Геномдық дактилоскопия. Генетикалық детерминацияланатын аурулар.

Молекулалық-кинетикалық теория. Идеалды газ. Температура түсінігі. Газ молекулаларын жылдамдық бойынша бөлу. Термодинамиканың бірінші және екінші бастамасы. Реалды газдар мен сұйықтықтар. Су бетіндегі негізгі толқындық құбылыстарды зерттеу. Термодинамикалық параметрлер. Кванттық физиканың негізгі ережелері. Жарықтың толқындық және корпускулалық қасиеттері. Толқындардың үздіксіздігі, бөлшектердің үзіксіздігі. Жарық пен бөлшектердің корпускулярлы толқынды табиғаты. Атомдардың ядролық моделі.

Пән студенттерді әртүрлі көзқарасты қорғайтын тараптар арасындағы оқу үдерісіндегі келіспеушіліктерді жою және дауларды шешу әрекетіне дайындауға бағытталған. Студенттер қақтығыстанудың теориялық негіздерін, жіктелуін, қақтығыс кезеңдерін, қақтығысты басқару әдістерін, қақтығыс жағдайына әсер етудің жалпы алгоритмін зерттейді. Студенттер жағдаяттық мәселелерді шеше отырып және рөлдік ойындарға қатыса отырып, кикілжіңнің себептерін анықтайды, қақтығыстардың алдын алу және шешу бойынша ұсыныстар әзірлейді, оқу процесінің игілігі үшін шиеленіс жағдайларын шешу жолдарын үйренеді. Қонақ дәрістер қақтығыстарды басқару бойынша мамандармен де, мектеп басшыларымен де ұсынылады. Емтихан жағдаяттық есептерді орынды шешумен аяқталады.

Ақуыз, аминқышқылдары, ферменттер, антибиотиктер, органикалық қалдықтарды өңдеу кезіндегі бакпрепараттар, Ағынды суларды және газ қалдықтарын тазалау кезіндегі өнімдердің негізгі техникалық сипаттамалары мен тұтынушылық қасиеттері. Модельдеудің ерекшеліктері. Қоршаған орта жағдайының биоиндикациясы. Өсімдіктерді пайдалана отырып бұзылған экожүйелерді қалпына келтіру (биоремедиация) үшін экологиялық биотехнологиялар.

Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалар үшін оқытудың жеке траекториялары мен бейімдеу бағдарламаларын әзірлейді.

Пәнаралық байланысты пайдалана отырып, үш тілді білім беру жағдайында биология және жаратылыстану бойынша оқу-практикалық және кәсіби міндеттерді шешу үшін теориялық және практикалық білімді қолданады

Ғылыми зерттеулер мен академиялық хаттардың әдістерін біледі және оларды биология және жаратылыстану саласында қолданады

Педагогика, психология және жаратылыстану пәндерін оқыту әдістемесі саласындағы озық білімге негізделген биология және жаратылыстану пәндерін оқыту әдістемесі саласындағы білім мен түсініктерді көрсетеді

Білім алушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, биология мен жаратылыстану пәндерін оқытуда инновациялық технологияларды қолданады, биология мен жаратылыстану пәндерін оқыту әдістемесі саласындағы мәселелерді шешеді және дәлелдер құрастырады

Әлеуметтік, этикалық және ғылыми пайымдауларды ескере отырып, пайымдауларды қалыптастыру үшін ақпаратты жинау мен интерпретациялауды жүзеге асырады

Биология және жаратылыстану саласында одан әрі оқуды өз бетінше жалғастыру үшін қажетті оқыту дағдылары бар

Пән саласындағы практикалық және шығармашылық міндеттерді шешу үшін қашықтықтан және АКТ технологияларын қолдана алады.

Академиялық адалдық принциптері мен мәдениетінің мәнін түсінеді.

Биология, жаратылыстану пәндерін оқыту әдістемесі саласында олардың арасындағы фактілерді, құбылыстарды, теорияларды және күрделі тәуелділікті білуді және түсінуді қолданады