7M02193 Сценография в Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясы

Пәннің мақсаты жасанды интеллект негізі ретінде нейрондық желі модельдеріне жүйелі түрде шолу жасау, оларды ақпаратты өңдеу және үлгіні тану үшін, әсіресе шығармашылық білім беру бағдарламалары үшін қолдану жолдарын зерттеу және меңгеру. Пәннің міндеттері биологиялық және жасанды нейрондық желілердің заманауи үлгілерін зерттеу; ақпаратты өңдеу және үлгіні тану үшін нейрондық желі модельдерін пайдалану әдістерін әзірлеу, кеңістік-уақыттық мәліметтердің үлкен көлемін, нейрондық желіні өңдеу әдістерін қолдану технологияларын әзірлеу

Курс магистранттарды жоғары білім педагогикасының жалпы мәселелерімен таныстыра отырып, жоғары білім педагогикасының әдіснамалық және теориялық негіздерін, қазіргі заманғы талдау технологияларымен, жоғары оқу орнындағы оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастыру мен оның мазмұнын айқындайтын концептуалды мәселелерді қарастырады, жоғары мектептегі білім беру және тәрбие үдерісін ізгілендіру мен демократияландырудың қазіргі үрдістерімен, оқыту мен тәрбиелеудің дәстүрлі және инновациялық технологияларымен таныстырады

Сценография әдістемесінің тәсілдерін жіктейді. Сценографияның тарихы мен теориясы, қазіргі сценографияның тілі мен функциялары, театр өнерінің эволюциясы, визуалды эстетика саласындағы білімді санаттайды; мәтінді және оның сахналық жүзеге асырылуын түсіндіреді. Интерактивті элементтер мен озық технологияларды қолдана отырып белсенді тәжірибе жасайды. Бірегей жасауға мүмкіндік беретін әртүрлі өнер және дизайн салаларындағы элементтерді қоса алғанда, көпсалалы тәсілді визуалды және театрлық тәжірибе қамтиды.

Курс Қазақстанның театр, кино және ТВ сценографиясының түрлерін құрылымдайды. Қазақстан сценографиясының методологиясындағы ерекше және спецификалық емес саралайды (театр сценографиясы, кино сценографиясы, телевизиялық сценография). Театрлардағы этникалық мәдениеттің шынайылығы мен рухын жеткізеді. Кинофильмдерде көрнекі стиль мен атмосфераны, декорацияларды, фантастикалық әлемдерді, Қазақстандағы өмір салтын қалыптастырады. Телевизиялық бағдарламаларға арналған визуалды бейнелерді жасауда заманауи үрдістерге сәйкес декорациялар мен фондарды әзірлейді

Пән магистратураның ғылыми-педагогикалық және бейіндік бағыттағы барлық білім беру бағдарламаларының магистранттарына арналған және рационалды аналитикалық ойлауды қалыптастыруға әрі дамытуға бағытталған. Оқу барысында магистранттар қазіргі заманғы сыни ойлаудың теориялық және практикалық тәсілдерінің өнердегі өзара әрекеттесуін меңгеруі тиіс. Оның ішінде: зерттеудің ғылыми нысандарын бағалау, таңдау және құрылымдау, өз ойларын негіздеу және дәйекті түрде ұсыну, дәлелді пікірталас жүргізу, ақпарат көздерін таңдау және пайдалану.

Курс басқару психологиясы мен ұйымдастырушылық психологияның аспектілерін ашады, басқарушылық қызметтің психологиялық құрылымының мазмұны туралы түсінік береді және маманның психологиялық мәдениетін арттыруға ықпал етеді, сонымен қатар басқару шешімдерін қабылдау кезінде этикалық, әлеуметтік жауапкершілік пен салдарларды түсінетін жоғары білікті мамандарды даярлауда басқарушылық қызметтің психологиялық жағдайы мен ерекшеліктерін зерттеу мен талдаудағы ғылыми негізді қамтамасыз етеді

Пән бакалавриаттан кейінгі келесі білім беру сатысы болып табылады және кәсіби шет тілін меңгеруді мақсат етеді. Пән магистранттардың кәсіби шеттілдік дереккөздермен жұмыс жасау дағдысын жетілдіру арқылы білім бағдарламасының өзге пәндерін меңгеруге ықпал етеді. Пәнді оқу нәтижесінде магистранттар шетел тілін мәдениетаралық қарым-қатынас құралы ретінде қолдана отырып, халықаралық кәсіби ортаға біріктіріледі.

Курс магистранттарды ғылымның тарихы мен философиясы қалыптасуының өзекті мәселелерімен, ғылыми қызметтің қағидалары және әдістерімен, мәдениет динамикасындағы ғылымның құрылымымен және даму модельдерімен, ғылыми революциямен, ғылымның эмпирикалық және теориялық деңгейлерімен және т.б. таныстырады. Курс ғылыми-философиялық білімді мәдениеттің шекаралас салаларымен (дін, ғылым, көркем шығармашылық) түйісетін нүктесін айқындап, заманауи ғылым философиясының, нақтырақ өнертанудың өзекті мәселелерін қарастырады.

Курс қашықтан оқыту жүйелерінен, вебинарлардан, оқу курстарынан, онлайн сабақтарды өткізуге, қашықтықтан тапсыруға және емтихан тапсыруға арналған кешеннен тұратын аппараттық-бағдарламалық кешен болып табылады. Пәннің мақсаты – оқу процесіне тән барлық құрамдас бөліктерді көрсететін қашықтықтағы білім алушы мен оқытушының өзара әрекетін жоспарлау және дамыту. Пән әртүрлі цифрлық платформалар мен мазмұнды пайдалана отырып, цифрлық оқыту орталарында курстарды жоспарлауға және дамытуға бағытталған

Пәнді оқытудың мақсаты-білім алушыларда креативті маркетингтің заманауи тұжырымдамасының мәні мен маңыздылығы туралы түсінік, маркетингтік стратегияларды қалыптастыруда қажетті базалық білім мен практикалық дағдыларды қалыптастыру. Курс креативті салалардың заңдылықтары мен трендтері контекстінде жалпы қабылданған маркетинг жүйесін талдайды. Маркетингтің барлық шарттары-ұсынылатын өнімнің сапасы, оның бағасы, жарнама, маркетингтік төрттік арт-менеджмент заңдылықтарын ескере отырып түзетіледі, талданады және жүйеленеді.

Курстың негізгі идеясы магистрлік диссертация жазу кезінде қолданылатын ғылыми-танымдық қызметтің негізгі категорияларымен таныстыру болып табылады. Сонымен қатар, курста маңызды теориялық және әдіснамалық тұжырымдамаларға, ғылымды дамытудың нақты модельдеріне, әдіснамалық принциптер мен құрылымдарға, өзіндік ғылыми зерттеулердің құрылымына, мазмұнына және нәтижелерін жобалауға ерекше назар аударылады. Білім алушыларды зерттеуде қойылған мақсаттар мен міндеттерді ашуға мүмкіндік беретін негізгі ғылыми әдістермен таныстыру маңызды орын алады.

Курстың мақсаты білім алушыларда мәдениет және өнер саласындағы бағдарламалар мен жобаларды басқаруға қатысуға мүмкіндік беретін білім, білік және дағдылар кешенін қалыптастыру болып табылады. Курс жобаны құру ресурстарымен, ережелерімен, қағидаттарымен, өнер саласындағы жобаларға қатысу және басқару шарттарымен, жобалау қызметінің технологиясымен, әдістері және құралдарымен, өнер саласындағы жобаларды басқарудың практикалық дағдыларын игерумен таныстырады

Бұл курс ғылыми жарияланымдар авторларына көмек ретінде әзірленді және Web of Science және Scopus халықаралық ғылымометриялық дерекқорларда индекстелетін шетелдік журналдарда жариялау үшін ғылыми мақалаларды дайындау бойынша негізгі талаптардың сипаттамасын қамтиды; қолжазбаларды жариялауға дайындау кезінде негізгі ережелердің қысқаша сипаттамасы беріледі; әдістемелік нұсқаулықтар мен олардың қосымшаларын қолдана отырып, мақсатты журналдарды таңдау бойынша құралдар жинағы және нұсқаулар берілген

Пәнді меңгерудің міндеттері: магистранттарды ХХІ ғасырдағы әлемдік театрдың негізгі театрлық тенденциялары бойынша хабардар болуға, заманауи спектакльді «оқу» жолдары мен әдістеріне, қазіргі өнер теориялары мен концепцияларының театр тәжірибесімен байланысын түсінуге үйрету. Сондай-ақ жаңа драмалық мәтіндерді, театрландырылған дискурстарды, әртүрлі театр объектілерін, жанрларды, стильдерді, тілдік құралдарды талдауға баулу. Режиссердің ой-өрісіне ене білу, спектакльді басқа өнертану және гуманитарлық ғылымдар контекстінде ой елегінен өткізу.

Пәнді оқудың мақсаты – білім алушыларға шығармашылық үшін кеңістік беру, шығармашылық әлеуетін ашу мүмкіндіктері үшін бағыт пен ережелер белгілеу. Курс барысында білім алушылар бизнес, ғылым, мәдениет, өнер, саясат сияқты барлық динамикалық өмірлік салаларда өздерінің стандарттан тыс ойлау дағдыларын жинақтайды және өзектендіреді. Курс барысында білім алушы креативті ойлауды әр түрлі білімнің бірігуінің энергетикалық өнімі ретінде анықтайды.

20-21 ғасырлардағы театр авангарды-өткен ғасырдың эстетикалық нәтижелерінің көрінісі және келе жатқан ғасырдың эксперименттері, эстетикалық сананың мәдениеттегі жаһандық бетбұрысқа реакциясы, ғылыми-техникалық прогресс пен 21 ғасырдың әлеуметтік катаклизмдерінен туындаған. Пән әлемдік театр авангардының қалыптасуына ықпал ететін әлеуметтік-мәдени кеңістікті зерттеуге бағытталған. Театр өнеріндегі осы құбылысты тұжырымдамалық түсіну қажеттілігі.

Семиотикалық белгілер жүйесі ретінде көркемдік тұжырымдамалардың, әдістердің, олардың дамуы мен эволюциясы контекстінде әлемдік өнер тарихын зерттеуді қорытындылайтын барлық шығармашылық білім беру бағдарламаларына арналған жалпы курс. Курсты оқу барысында білім алушылар уақыттың жалпы философиясымен, дәуірдің идеалдары мен құндылықтарымен көркемдік процестердің үздіксіздігі туралы түсінік алады. Уақыт пен кеңістіктегі әмбебап өнер тілін түсіну мәселесі ретінде әр дәуірдің өзекті тақырыптарын бейнелейтін идеялардың, бейнелердің, символдардың семантикасы мен синкретикасы сияқты мәселелер қозғалады

Қазіргі заманғы жаңа драма теоретиктерінің тұжырымдамалық және дүниетанымдық көзқарасы. М.Макдонах, М. Равенхилл, Э.Уолш, Х.Мюллер және т. б. драматургиясы мен шығармашылығын талдау, жүйеге келтіру. ХХІ ғасырдағы пост драмадан кейінгі драманы философиялық тұрғыда түсіну, жаңа кейіпкерлер түрлерін қақтығыстар және жаңа тақырыптарды классификациялау. ХХІ ғасырлардағы отандық драматургиядағы «Жаңа драма» кезеңінін мәдени-тарихи феномені. «Жаңа драма» театрлық-драматургиялық қозғалыс ретінде. «Жаңа драманың» жанрлық модификациясы.

Курс мультимедиялық сценографияның өзекті аспектілерін зерттейді. Сахнаны көркем безендірудегі дизайны, кино және ТВ мультимедиялық сценографиясының инновациясын талдайды. Сценографияда мультимедиялық технологияларды зерттеу саласында теориялық құзыреттіліктерді дамытады, оның ішінде: теориялық зерттеу, практикалық жобалармен жұмыс жасау. Зерттеу жобаларына, эксперименттерге, әртүрлі мамандармен қарым-қатынасқа, аналитикалық және сыни ойлауды дамыту арқылы бірлескен жұмыстарға қатысады.

Пән бүгінгі театр өнерінің теориясын, атап айтқанда оның симеотикалық жүйесін, сахна белгілерінің типологиясы мен ерекшелігін, сахналық жүйелер мен құралдарын, театрлық антропологияны, жанрлық жіктелуді, оның тарихи дамуын, т.б. зерттейді. «Театр теориясы» бойынша сабақтар сахна өнерінің теориясын әлемдік драматургия, актерлік өнер мен режиссураны терең зерттеліп, түрлі театрлық бағыт-бағдарлар мен мектептердің ерекшеліктері талданады. Курс білім алушылардың театр теориясын түсінудегі театрлық көзқарасын дамытуға бағытталған.

Сценографияның инновациялық әдістерін салыстырады. Сценографиядағы жобалаудың инновациялық тәсілдері мен технологияларын саралайды. Зерттеуге практикалық тәжірибенің әртүрлі әзірлемелерін енгізеді. Құзыреттілік пен кәсібилікті дамытады, жобалық оқыту, мультимедиялық технологиялар, көрнекі құралдар, зерттеу тәсілі, бірлескен оқыту, шақырылған дәрістер мен шеберлік сыныптары, практикалық тәжірибе мен эксперименттер негізінде сахна өнеріндегі заманауи талаптар мен сын-қатерлерге дайындайды.

Курс сценографиядағы визуализация әдістерін верификациялайды. Сахналық бейнені (грим, костюм, арнайы эффектілер) жасауда баламалы креативті әдістемелер мен тәжірибені енгізеді. Бірлескен оқытуда технологиялар мен визуалды құралдарды қолдана отырып, жобалық жұмыстағы идеялар мен тұжырымдамаларды талдайды. Практикалық тәжірибе мен сандық бейнелеу эксперименттерін, мультимедиялық қондырғыларды, табиғи элементтерді, абстрактілі және минималистік сценографияны қолданатын материалдармен эксперименттерді пайдаланады.

Курс өнер туындыларын қабылдау және түсіну процесінің заңдылықтарын зерттейді, шығармашылық әрекетке жауапты жеке құрамдас бөліктерді зерттеу арқылы шығармашылық тұлғаның психикалық әрекетінің ерекшеліктерін, шығармашылық ұғымын және шығармашылық ойлаудың әртүрлі деңгейлерін зерттейді, шығармашылық психологиясы саласындағы ғылыми-зерттеу іс-әрекетіне ықпал ететін теориялық білімді, шығармашыл тұлғаның құрылымын қалыптастырады, шығармашыл тұлғаны қалыптастырудың психологиялық процестерін, шығармашылық психологияның қазіргі заманғы мәселелері мен даму перспективаларын ашады

Ұсынылған пән аясында өнер теориясы мен тарихының тұжырымдамалық мәселелері қарастырылады. Салыстырмалы көзқарас, ауқымды тарихи дискурс әлемдік өнер эволюциясының заңдылықтарын құрылымдауға, көркем образдардың хронологиялық және географиялық контекстпен байланысын түсінуге мүмкіндік береді. Өнер тарихы бір-бірімен және дәуір контексімен байланысты көркем ұғымдардың проблемасы ретінде, ал өнер біртұтас көркемдік кеңістік ретінде қарастырылатын болады

Курс зерттеу мазмұнын құрылымдайды. Сценографияның барлық мамандану мәселелерін зерттеуге әмбебап тұтас көзқарасты қалыптастырады. Сценографияның көрнекі элементтерін ашады. Сахна кеңістігінің құрамын құрылымдайды. Оның функционалды аспектісі бар-кеңістік пен декорация спектакльдің қажеттіліктеріне сәйкес келуі керек. Өзгерістерді қалыптастырады: уақыт, жарық, сахна эволюциясы, сценографиялық шешім. Өнермен өзара әрекеттеседі: біртұтас және үйлесімді кеңістік құру үшін режиссура, музыка, би, драматургия және костюм дизайны.

Сценографиядағы үрдістермен эспериментациялайды. Қоғамның әлеуметтік-мәдени және рухани өмірі контекстіндегі сценографияның негізгі бағыттарын, стилистикалық ерекшеліктері мен эстетикалық тұжырымдамасын санаттайды; әлемдік театр сценографиясындағы қазіргі заманғы процестер мен үрдістердің табиғатын саралайды. Тарихи контекст, теориялық модельдер, технологиялық прогресс, пәнаралық, эксперименттік және инновациялық тәсілдер арқылы дамуға және болжауға ықпал ететін жүйелі және көп қырлы тәсілді, тарихи, теориялық, практикалық және эксперименттік талдауды ашады.

Театр өндірісінің процестерін жіктейді. Теория мен практиканы театр өндірісін ұйымдастыру, құрылымдау және жоспарлау бойынша жіктейді. Театр және театр индустриясы бойынша кешенді білім беруді қамтиды. Теория мен практика процестерін біріктіреді, театр өндірісінің шығармашылық процесінде құзыреттілікті дамытады (теориялық және практикалық оқыту, пәнаралық тәсіл, бірлескен оқыту, сыни ойлау және талдау). Театр өндірісінің процестерін ұйымдастыруға, жоспарлауға, режиссураға және орындауға байланысты әртүрлі аспектілерді қамтиды.

Курс сценографияның озық тәжірибелерін талдайды. Сценографияның барлық мамандықтарында сахналық дизайнның креативті әдістері мен инновациялық технологияларын верификациялайды. Театр және театр индустриясы бойынша кешенді білім беруді қамтиды. Теория мен практика процестерін біріктіреді, театр өндірісінің шығармашылық процесінде құзыреттілікті дамытады (теориялық және практикалық оқыту, пәнаралық тәсіл, бірлескен оқыту, сыни ойлау және талдау). Театр өндірісінің процестерін ұйымдастыруға, жоспарлауға, режиссураға және орындауға байланысты әртүрлі аспектілерді қамтиды.

Курс магистранттардың теориялық және практикалық дайындауға бағытталған; өнер психологиясының әдіснамалық, теориялық және әдістемелік негіздерін ашады, өнер психологиясына қатысты психологиялық ғылымның негізгі мәселелерін жарықтандырады, маманның жеке және кәсіби дамуындағы өнер психологиясын зерттеудің маңыздылығын талдайды, өнер тілінің адам тұлғасының дамуына әсері туралы білімді, ұйымдастыру мен шығармашылық процесінің нақты психологиялық негіздері мен көркемдік қабылдауын қалыптастырады

Мультимедиялық технологиялармен тәжірибе жасайды. Сценографияны жобалаудың инновациялық әдістерін, сандық өңдеу мен бейненің негізгі тәсілдері мен құралдарын саралайды. Графикалық компьютерлік бағдарламалар құралдарымен декорация нобайларын санаттайды. Сандық визуализация және дизайн, бейне проекциялар және видеомэппинг, интерактивті қондырғылар, күшейтілген және виртуалды шындық, бағдарламаланатын жарықдиодты жүйелер сценографтар үшін жаңа визуалды мүмкіндіктерді байытады және ашады.