6B02202 Түркітану в Абылай хан атындағы Қазақ халықаралық қатынастар және әлем тілдері университеті

Пәннің мақсаты: студенттерде түрік тілінің фонетикалық және грамматикалық құрылымы туралы негізгі түсініктерді қалыптастыру және артикуляция, интонация ережелерін үйрету. Сөйлеу қызметінің төрт негізгі түрінде (сөйлеу, тыңдау, оқу және жазу) қарым-қатынас дағдыларын дамыту. Пән түрік тілі грамматикасының негіздерін оқытуға, лексикалық қордың едәуір көлемін игеруге және студенттердің А1 деңгейінде қарым-қатынастың бастапқы практикалық дағдыларын меңгеруге бағытталған.

Пән академиялық және қолданбалы ғылым ретінде шығыстанудың құрылымдарын, негізгі бөліктерін зерттеуді, классикалық және қазіргі Шығыстану теорияларын қарастыруды мақсат етеді. Әлемде және Қазақстанда шығыстану ғылымының қалыптасу және даму тарихына ерекше назар аударылады.

Курстың мазмұны түркі халықтарының дүниетанымы мен мәдениеті, тілі мен әдебиеті, салт-дәстүрлері мен олардың тарихы және этникалық құрамының интегративті түркітану аспектісінде өзара байланысын қарастыруға бағытталған. Қытай әулеттік шежірелері, VI - X ғасырлардағы ежелгі түркі жазба ескерткіштері, IX-X ғасырлардағы араб - парсы дереккөздері, XI-XV ғасырлардағы ортағасырлық ескерткіштер, XVII - XX ғасырлардағы орыс, отандық және шетелдік ғалымдардың зерттеулері негізінде түркітану ғылымының қалыптасуы мен дамуы ашылады.

Пәннің мақсаты-түркітілдес елдердің тарихи дамуының ұзақ кезеңіндегі қоғамдық-саяси ойының бастаулары мен эволюциясын олардың бай рухани мәдениеті, ең көрнекті өкілдерінің саяси мұрасы негізінде дәйекті және жан-жақты зерттеу. Курс түркітілдес мемлекеттердің саяси ілімдерінің тарихымен айналысатын қазіргі ғалымдардың еңбектерін қарастырады.

Пән түрік тілі грамматикасының теориялық және практикалық негіздерін игеруге бағытталған, олар сөйлеу қызметінің барлық түрлерін қарастырады және А2 деңгейінде барабар қарым-қатынасты болжайды.

Пәннің мақсаты: студенттердің түрік тілінің грамматикалық құрылымы туралы білімдерін қалыптастыру, грамматикалық ережелерді үйрету, жазбаша тапсырмаларды орындау дағдыларын дамыту. Студенттердің белсенді және пассивті сөздік қорын кеңейту. Пән түрік тілінде күрделі сөйлемдердің қалыптасуын зерттеуге; әр түрлі тақырыптағы күрделі мәтіндерді қолдана отырып, түрік тілін меңгеруге; есту арқылы ауызша сөйлеуді түсінуге, түрік тілінде алдын-ала дайындықсыз қарым-қатынасты дамытуға, В1 деңгейінде грамматикалық-лексикалық материалды бағалауға бағытталған.

Пән ежелгі және орта ғасырлардағы түркі мемлекеттерінің дамуының сипаттамалық ерекшеліктерін, олардың ішкі және сыртқы саясатын, түркі мемлекеттерінің дипломатиясының қалыптасуы мен дамуын қарастырады. Курс студенттерде түркі халықтары мен мемлекеттерінің әлемдік-тарихи үдерістегі орны мен рөлі туралы тұтас түсінік қалыптастырады

Пән болашақ мамандардың кәсіби қызметінің әртүрлі коммуникативтік аспектілерін жүзеге асыруға мүмкіндік беретін іс қағаздарын жүргізуді, мемлекеттік тілде іскерлік қарым-қатынасты меңгеруге бағытталған. Курс мынадай мақсаттарға қол жеткізуге бағытталған: іскерлік қарым-қатынас негіздері туралы білім беру, іскерлік коммуникация шеңберінде кәсіби бағдарланған дағдыларды және іс жүргізу саласындағы білімнің қажетті деңгейін қалыптастыру.

Курстың мақсаты түркітілдес мемлекеттердің саяси және географиялық жағдайы, түркі мемлекеттерінің әлемдік саяси аренадағы өзара іс-қимылының ерекшеліктері, мүмкін және бар қақтығыстар, сондай-ақ оларды шешудің ықтимал жолдары туралы білім беру. Пән түркітілдес елдердің саяси, әлеуметтік, экономикалық даму мәселелерін, халықаралық географиялық еңбек бөлінісі жүйесіндегі орнын, экономикалық байланыстарын, интеграция перспективаларын қарастырады.

Курстың мақсаты студенттерге қажетті жеке қасиеттерді қалыптастыру мәселелерін зерттеу болып табылады. Бұл бағдарламада жеке даму жағдайларын қамтамасыз ету және білім алушыларда экономика және құқық, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің негіздерін білу саласында аса маңызды құзіреттерді қалыптастыру көзделген. Курс экологияны сақтау және тіршілік қауіпсіздігін қамтамасыз ету ерекшеліктерін ашады, сондай-ақ, кәсіпкерліктегі тәуекелдерге дайындайды, көшбасшылықтың қажеттілігін анықтайды және болашақта студенттердің ғылыми және еңбек қызметін қоса алғанда, адами шындықтың әртүрлі өлшемдерінде тұрақты дамуына ықпал ететін ғылыми-инновациялық зерттеу әдістері мен тәсілдерін қолданады

Пәннің мақсаты: материалдық және рухани мәдени мұраларды талдай білу дағдыларын қалыптастыру; түркі халықтарын зерттеуге байланысты гуманитарлық, әлеуметтік, экономикалық, тарих, филология ғылымдарының әдіс-тәсілдерін кәсіби қызметтің әртүрлі салаларында тәжірибеде қолдана білу. Пән Орталық Азия мен Таяу Шығыстағы түркі халықтарының мәдени мұрасын салыстырмалы теориялар мен заманауи зерттеу әдістерін қолдану арқылы зерттеуді қамтиды.

Пәннің мақсаты: Орталық Азия және Таяу Шығыс елдеріндегі іскерлік коммуникацияның теориялық негіздерін зерттеу, коммуникативті категориялық аппараттың дамуын меңгеру, жалпы заңдылықтарын, қарым-қатынас түрлерінің, деңгейлерінің, формаларының ұқсастықтары мен айырмашылықтарын игеру. Бұл заманауи маманның табысты қызметінің қажетті шарты болып табылады, сонымен қатар дұрыс қарым-қатынас пен өзара әрекеттесу дағдыларын меңгеру; іскерлік коммуникацияны іс жүзінде қолдану мүмкіндіктерін, оның өмір сүру ортасымен және сөйлеу тәртібімен байланысын түсіну.

Пән тұрмыстық және мәдени қызметтің әртүрлі салаларындағы коммуникативтік міндеттерді шешуге бағытталған, жазбаша және ауызша сөйлеу дағдыларын, эссе мен шығарма жазуды, нақты мәселелер мен тақырыптар бойынша баяндамалар мен диалогтарды дайындауды талап ететін В2 барабар реакциясын дамытады.

Курстың мазмұны Түркия тарихының жаңа және қазіргі замандағы дамуының негізгі кезеңдерін қарастыруға бағытталған. Ішкі және сыртқы факторларды ескере отырып, Түркияның даму қарқыны мен заңдылықтарына; жаңа және қазіргі заманғы қалыптасқан әлеуметтік-экономикалық, саяси құқықтық жүйелерінің ерекшеліктеріне ерекше назар аударылады.

Курс шетелдік және отандық ғалымдар әзірлеген коммуникация теориясының концептуалды ұғымдарын студенттердің санасында қалыптастыруға бағытталған. Бұл курста студенттерді қызмет теориясына негізделген мәдениетаралық коммуникация теориясының пәнаралық парадигмасын түсіну үшін лингвистика, психология, психолингвистика, этнолингвистика, тіл философиясы және басқа ғылымдардың деректерін салыстыруға үйрету міндеті ерекше рөл атқарады.

Бұл курста түркі халықтарының ортақ тарихы, тілі, салт-дәстүрлері бір-бірімен байланысты қарастырылады.Түркітілдес халықтардың көркем әдебиетінің қалыптасу және өзара байланыс жасау жолдары анықталды. Түркілерде туыстық байланыстар, экстралингвистикалық факторлар және әртүрлі жазу түрлерінің пайда болу себептері меңгеріледі. Түркі әдеби жазуын қалыптастыруға негіз болған ғылыми зерттеулер мен шығармалар талданады. Пән жалпы түркі әдебиетінің негізгі бағыттарын, оның хронологиясын, фольклор мен әдебиеттің өзара байланысын, сондай-ақ батыс әдебиетінің түркі мәдени ортасына ену процестерін қарастырады.

Курстың мақсаты студенттерде қарым-қатынас саласы мен жағдайына сәйкес ауызша және жазбаша қарым-қатынас негіздерін меңгерудің практикалық дағдыларын, абстрактілі және күрделі арнайы тақырыптарда сөйлеу кезінде тіл иесін түсіну, әртүрлі сөйлеу жұмыстарының композициялық және сөйлеу түрлері туралы түсінігін қалыптастыру (реферат, аңдатпа, пікір, баяндама, эссе). Пән болашақ мамандыққа қатысты мәселелер бойынша және жалпы мәдени тақырыптар бойынша әңгімеде немесе пікірталаста өз көзқарасын жан-жақты және дәлелді түрде айтуға үйретеді

Курс-туыстық қатынастарда болатын және бір генетикалық негізге жататын (негізгі тілге) және отбасын құра алатын тілдер топтарына бағытталған зерттеу саласы. Курс салыстырмалы тарихи тіл білімі әдістемесінің негіздерін беруді, студенттерге тілдерді салыстырмалы тарихи зерттеудің нәтижелері мен мәселелерін көрсетуді; генеалогиялық, морфологиялық классификацияны құруды мақсат етеді. Пәннің мақсаты: Алтай тілдерінің құрылымын талдау, Алтай тілдерінің дамуын кең салыстырмалы тарихи негізде түсіндіру қабілеттерін қалыптастыру.

Пән оқытылатын тілдің лексикалық және контекстік жүйелерінің теориялық негіздерін, теориялық грамматиканың негізгі бағыттарын, функционалдық-стилистикалық ерекшеліктерін қамтитын түрік тілінің әртүрлі аспектілерінің дамуы мен қазіргі жағдайын қарастырады.

Пән әртүрлі қатынастардағы лингвомәдени және елтану тақырыптарының мазмұнын қарастырады және жұмыс пен кәсіби мәселелерді шешу үшін қажетті лексикалық және грамматикалық материалдарды қамтиды.

Пән түрік тілінің әлеуметтік-саяси терминологиясының ең өзекті аспектілерін қарастырады, оқитын елдің қоғамдық-саяси өмірін көрсететін түрік тіліндегі түпнұсқа баспасөз материалдарымен жұмыс істеу үшін қажетті сөздік қорымен қамтамасыз етеді.

Пән түрік тіліндегі ауызша да, жазбаша да әлеуметтік, кәсіби және коммуникативтік сөйлесулерді меңгеруге бағытталған; оқытылатын тілдегі ақпарат көздерімен (баспасөз, радио және теледидар, құжаттар, арнайы және анықтамалық әдебиеттер) жұмыс істеуді көздейді.

Түркі тіл біліміндегі антропоцентристік және құрылымдық зерттеулердің қазіргі парадигмасымен танысу. Студенттерге тіл білімінің негізгі ғылыми парадигмаларының ғылыми ұғымдық-терминологиялық аппаратын түсіндіруге үйрету; тіл білімінің ұстанымдарын, постулаттарын және әртүрлі ағымдардың, бағыттардың және ғылыми мектептердің негізгі идеяларын зерттеу. Қазіргі тіл білімінің экспансионизм, антропоцентризм, функционализм және түсіндірмелі сипатын лингвистикалық ағымдар мен мектептер негізінде жан-жақты талдау және сипаттау.

Курс түркі әлемінің геосаясатын әлемдік тарихи үдерістер контекстінде қарастыруға бағытталған. Түркі мемлекеттерінің географиялық, тарихи, саяси, экономикалық дамуы, түркітілдес елдер дипломатиясының дамуының негізгі кезеңдері, олардың әлемдік геосаяси қатынастардағы рөлі туралы білімдерін қалыптастырады.

Курстың мақсаты 2013 студенттерге түркі тілдеріндегі ономастиканың өзекті мәселелері туралы түсінік беру, практикалық жағын түсіндіру. Топонимика, антропонимия, этнонимия, космонимика, зоонимика және т.б. Ономастика лингвистика, география, этнография, тарих ғылымдарымен бірге тығыз зерттеледі. Ежелгі топонимдер. Ономастика теориясы мен әдістемесін білу; түркі халықтарының ономастикалық кеңістігі шекарасының дамуы.

Пәннің мақсаты: студенттерге түркі әдебиетіндегі мәтіндерді талдау дағдыларын үйрету; коммуникативтік қатынас түрі ретінде көркем мәтіндердің ерекшеліктерін анықтау. Шығарманың әдеби құндылығы жазу кезеңінің идеологиясын, мәтін құрылымы мен тақырыбын, кейіпкерлердің баяндау стилі және көркемдік болмысын, кеңістік пен уақыт ұғымдарын талдау арқылы айқындалады. Пәнді оқу нәтижесінде студенттер көркем шығарма мен оның мазмұнын, жазушының шығармашылығы және шығармашылық өмірбаянын, сонымен қатар әдебиеттің көркемдік-қоғамдық мәнін меңгереді. Студенттер жазба ескерткіштердегі жазуларды зерттеп, қыпшақ тілінің қазіргі түркі тілдеріндегі орнын анықтайды.

Курстың мақсаты студенттерде қарым-қатынас пен сөйлеу тақырыбының арнайы-кәсіби саласы шеңберінде кәсіби маңызды білім мен дағдыларды қалыптастыру, идиомалық тіркестерді орынды пайдалана отырып, болашақ мамандық контекстінде пікірталастар, сұхбаттар, әңгімелер жүргізу үшін студенттердің дәлелді-полемикалық дағдыларын одан әрі қалыптастыру. Пән студенттерді ғылыми жұмысқа дайындауға, ғылыми мәтіндерді оқу, академиялық жазу, аудит және дәрістерді конспектілеу дағдыларын жетілдіруге; түрік тілін білудің жалпы білім беретін, ғылыми және кәсіби деңгейінің сәйкестігіне қол жеткізуге бағытталған

Курс бұқаралық мәдениетаралық коммуникацияға, білім берудің жалпы кәсіптік және мәдениетаралық бағыттағы қарым-қатынастың академиялық бағытын тереңдетуге бағытталған. Пәннің мақсаты – халықаралық әлеуметтік маңызды міндеттерді ескере отырып, студенттерді халықаралық стандартқа сай жалпы ғылыми және ғылыми-кәсіби сапа деңгейіне жақындату.

Пәннің мақсаты: өзінің кәсіби қызметінде деректерді жинау, сақтау, өңдеу, іздеу, беру және мәліметтерді электронды түрде ұсынудың цифрлық технологияларын зерттеу және кәсіби қызметінде пайдалану. Курс түркологияны жобалық қызмет, цифрландыру (жасанды интеллект, машиналық оқыту), геймификация және когнитивтік технологиялар контекстінде қарастырады.

Курс түркі халықтарының мәдени белгілерінің негіздерін көрсететін кешенді таңдау пәні болып табылады. Мұнда түркі тектес халықтардың мәдениет мәселелерін семиотикалық зерттеулер арқылы қарастырылады. Бұл курс кешенді пән болғандықтан, мәдениет пен оның жекелеген салаларын ғана емес, сонымен қатар қазіргі семиотиканың негізгі теориялары және түркі халықтары өмірінің барлық салаларын зерттеудегі рөлін қарастырады.

Пәннің мақсаты: оқытылатын тілдік материал негізінде тікелей сөйлеу және дыбыс жазу кезінде аутентті шет тілін меңгеру дағдыларын қалыптастыру. Сондай-ақ күрделі мәтіндермен, фразеологиялық бірліктермен, соның ішінде тілдің негізгі грамматикалық ерекшеліктерімен жұмыс істеуге үйрету, түрік тілінің тыныс белгілері мен тұрақты тіркестері туралы мәлімет беру.

Пәннің мақсаты: жаһандану жағдайында түркі халықтарының этникалық идентификациясы және халықтардың этникалық деңгейлесуі туралы туралы білімдерін қалыптастыру, ортақ түркі тілінің мәселелерін және қазіргі түркі тілдерінің классификациясын зерттеу. Түркі тіл біліміндегі антропоцентристік және құрылымдық зерттеулердің қазіргі парадигмасымен танысу. Студенттерге тіл білімінің негізгі ғылыми парадигмаларының ғылыми ұғымдық-терминологиялық аппаратын түсіндіруге үйрету; тіл білімінің ұстанымдарын, постулаттарын және әртүрлі ағымдардың, бағыттардың және ғылыми мектептердің негізгі идеяларын зерттеу.

Көне түркі өркениетіне ықпал еткен түрлі мемлекеттер, әскери және мемлекеттік құрылымдар туралы мәліметтер беріледі. Көшпелі және жартылай отырықшы халықтың қолөнері, елді мекендер мен қалалардың даму жолдары, жазудың қалыптасу кезеңдері айқындалды. Түркі өркениетінің қалыптасу және даму тарихы жан-жақты қарастырылады. Көне түркі өркениетінің түркологиялық еңбектері, мемлекеттік-құқықтық, әскери-техникалық жетістіктері, жазба мұралары, өнері зерттеледі. Түркі халықтарының діни наным-сенімдері және түркі мәдениетіне әсер еткен тарихи факторлар туралы білім қалыптасады.

Пәннің мақсаты: түркі халықтарының ареалындағы петроглифтерді, рәміздерді, жазу үлгілерін жазудың даму кезеңдері аясында қарастыру. Түркі жазуының тарихын, шығу тегі мен қолданылу кезеңдерін талдау. Ежелгі түркі жазуы түріктердің алғашқы жазуы ретінде, оның әлемдік мәдениеттегі орны. Ежелгі түркі жазуының ашылу және зерттелу тарихына кіріспе, руна таңбалары мен олардың фонетикалық ерекшеліктерін: дауысты және дауыссыз белгілер жүйесін зерттеу.