7M02308 Әдебиеттану в Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті

Пәндер

• Жоғары білім беру педагогикасы

  Мақсаты: жоғары оқу орнындағы оқу-тәрбие үрдісін басқару және педагогикалық шеберлік дағдыларын қалыптастыру. Дамытылатын дағдылар: педагогика категорияларын жіктейді, педагогикалық әдістер мен оқыту технологияларын суреттейді; педагогикалық шеберлік принциптерін көрсетеді. Мазмұны: Педагогиканың негізгі категориялары. Жоғары білім берудің заманауи парадигмасы. Педагогиканың әдістемесі. Кәсіби құзыреттілік. ЖОО оқытушысын оқыту теориясы

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Қазақ әдебиетіндегі психологизм

  Мақсаты: психологизм ұғымы туралы жан-жақты түсінік қалыптастырып, оның көркем әдебиет шығармаларында алатын орны мен құрылымдық қызметтерін айқындау. Мазмұны: әдебиет туралы ғылымның аса маңызды мәселесі болып табылатын көркем шығарманың құрылымдық бөлшектерінен көрінетін көркем әдебиеттегі психологизм негіздерін меңгерту сол арқылы көркемдік-эстетикалық талғам-таразысын қалыптастыру. Құзіреттілігі: көркем туындыны бағалау жолдарына машықтандыру.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Көркем шығарманы талдаудағы психоаналитикалық көзқарас

  Мақсаты: Психоанализді көркем шығармашылықтың бір түрі және әдеби талдаудың бір түрі ретінде таныстыру. Мазмұны: Курс барысында психоаналитикалық әдеби сын және оның ерекшеліктері зерттеледі. Психоаналитикалық әдеби сынның даму кезеңдері. Психоанализ және оның әдебиеттанудағы қолданылуы, психоаналитикалық әдебиеттану саласындағы атақты зерттеулер, психоаналитикалық әдеби сынның даму перспективалары. З.Фрейд мұрасы және әдебиеттануда психоаналитикалық әдістердің қолданылуы. Психоанализ арқылы сюжеттік үлгілерді қайта құру. Көркем шығармадағы кейіпкерлердің психоанализі. Құзіреттілігі: әдеби сын.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Жаңа орыс әдебиеті

  Мақсаты: 1990 жылдардан кейінгі әдеби үдеріске жарық түсіру. Мазмұны: постмодернизм, поэтика, әдеби қозғалыстар, «автордың өлімі» түсінігі, проза, поэзия, эмиграциялық әдебиет. Заманауи авторлардың шығармалары. Орыс диаспорасының әдебиеті. Әдеби марапаттар танымалдық белгісі ретінде. Орыс интернет әдебиеті. Құзыреттілік: зерттеушілік.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Тәуелсіздік дәуіріндегі әдебиет

  Мақсаты: Қазақ әдебиетінің тәуелсіздік дәуіріндегі әдебиетін таныту. Мазмұны: ХХ ғ. 90-жылдары мен ХХІ ғ. 2000-2020 жж. арасындағы Қазақстан Республикасындағы және алыс, жақын шетелдердегі қазақ әдебиеті шығармаларын біртұтас көркемдік дәстүр жүйесімен саралап оқыту. Сонымен бірге, Қазақстан Республикасындағы этностар әдебиеті де біртұтас мемлекеттік ұстаным тұрғысында оқытылады. Құзыреттілігі: әдебиеттің даму заңдылықтарын біледі, салыстырады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Ғылым тарихы және философиясы

  Мақсаты: ғылыми білімнің тарихи дамуын және оны меңгеру әдістерін зерттеу, сонымен қатар ғылыми қызметтің философиялық аспектілерін талдау. «Ғылымның тарихы мен философиясы» пәні ғылымның генезисімен таныстырады, оның даму кезеңдерін ежелгі дәуірден бастап қазіргі уақытқа дейін көрсетеді. Пәнде ғылымның классикалық, классикалық емес, постклассикалық емес ғылым кезеңдері қарастырылады. Жаратылыстану, әлеуметтік-гуманитарлық және техникалық ғылымдардың философиялық және әдіснамалдық мәселелері зерттеледі; позитивизм мен постпозитивизмнің негізгі идеялары мен тұжырымдары қарастырылады. Пән магистранттарда ғылыми-философиялық ойлау мәдениетін қалыптастыруға, әдіснамалдық дағдыларды жетілдіруге, тәуелсіз сыни және креативті ойлауды дамытуға бағытталған, соның арқасында жалпы әлемнің ғылыми бейнесін қалыптастырады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Шет тілі (кәсіби)

  Шет тілі (кәсіби) пәні әртүрлі салалардағы кәсіби қызмет үшін қажетті тілдік дағдыларды дамытуға бағытталған. Курс нақты лексиканы, кәсіби терминдерді, сондай-ақ тілді Кәсіби коммуникация контекстінде практикалық қолдануды қамтиды. Студенттер кәсіби ортада қарым-қатынас дағдыларын үйренеді, соның ішінде іскери хаттар жазу, келіссөздер жүргізу, есептер мен презентациялар жасау. Шет тілі (кәсіби) пәні әртүрлі салалардағы кәсіби қызмет үшін қажетті тілдік дағдыларды дамытуға бағытталған. Курс нақты лексиканы, кәсіби терминдерді, сондай-ақ тілді Кәсіби коммуникация контекстінде практикалық қолдануды қамтиды. Студенттер кәсіби ортада қарым-қатынас дағдыларын үйренеді, соның ішінде іскери хаттар жазу, келіссөздер жүргізу, есептер мен презентациялар жасау.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Қазақ әдебиеті: мәтін, сахна, экран

  Мақсаты: Қазақ әдебиетіндегі шығармалардың сахналануы, әдебиет пен театр, киноның өзара байланысы, әдеби шығармалардағы кейіпкерлері арасын¬дағы диалогтар, жанр мен сюжеттің театр, кино өнері тари¬хы¬нда пайдалануы, әдеби шығар¬малардағы ритм, динамика, кеңістік пен уақыт, кадр композициясы, кадрлық құрылым ерекшеліктері қарастырылады. Құзыреттілігі:Теориялық білім тереңдейді.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Таным және әдебиет

  Мақсаты: адамның ойлау жүйесінің табиғатын, ішкі даму ерекшелігін көркем мәтін арқылы тану мәселелері қарастырылады. Мазмұны: когнитивті әдебиеттанудың негіздерін үйрету, шығармадағы эмоцияның адам психологиясын ашудағы қызметіне сипаттама беру, әдеби мәтіннің кейіпкерлер жүйесі арқылы адамның ойлау жүйесінің дамуына жасайтын ықпалы мен танымдық құрылымдары қарастырылады. Құзыреттілігі: Зерттеу дағдыларын меңгереді.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Көркем мәтінді түсіну және түсіндіру

  Мақсаты: мағынаны түсіну және жасау ерекшеліктерін зерттеу, көркем мәтінді түсіндіру ерекшеліктерін анықтау. Мазмұны: Көркем мәтін теориясы. Түсіну. Талдау. Түсіндіру. Композиция поэтикасы. Хронотоп теориясы. Көркем дүние және көркем мәтін туралы түсінік. Құзыреттілік: зерттеушілік.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Әдебиеттанудағы қазіргі бағыттар

  Бұл пәннің мақсаты – әдебиет ғылымының қазіргі мәселелеріне, әдебиетті тірі, динамикалық түрде дамып жатқан жүйе ретінде зерттеуге қатысты түсініктерді қалыптастыру және көркем мәтіндерді дербес талдаудың дағдыларын дамыту. Курста қазіргі әдебиеттану әдіснамасындағы өтпелі процестер, әлем бейнелерінің динамикасы мен жалпы мәдени процестегі заңдылықтары туралы түсінік беріледі; қазіргі филология ғылымындағы өтпелі процестер мен олардың заңдылықтары қарастырылады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Көркем мәтін теориясы

  Мақсаты: көркем мәтінді зерттеудің негізгі бағыттары мен әдістерін меңгеру. Мазмұны: құрылымдық-функционалдық әдіс және оның негізгі түсініктері. Телеологиялық әдіс әдебиеттану әдістері және көркем мәтінді зерттеудегі тарихи-әлеуметтік бағыт. Мәдени-психологиялық бағыт. Әдеби герменевтика рецептивті теория. Құзыреттілік: көркем мәтінді теориялық және эмпирикалық тұрғыдан талдай алады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Ғылыми әдебиеттану зерттеулерінің негіздері

  Курстың мақсаты – әдебиетті жанды, қарқынды дамып келе жатқан жүйе ретінде зерттеуге байланысты әдебиеттану ғылымының мәселелері туралы түсінік қалыптастыру, көркем мәтінді өз бетінше талдау дағдыларын қалыптастыру. Мазмұны: қазіргі әдебиеттану әдістемесіндегі өтпелі процестер, жалпы мәдени процесс ретіндегі дүниетанымдық динамикасы және оның заңдылықтары туралы түсінік береді; қазіргі филология ғылымындағы өтпелі процестер және олардың заңдылықтары. Әдебиеттік зерттеудің ғылыми аппараты. Әдебиеттанудағы педагогикалық экспериментті ұйымдастыру негіздері. Әдебиеттану нәтижелерін жариялаудың ықтимал платформаларын іздеңіз. Әдеби сайт, электронды кітапхана құру. Қазіргі әдеби (филологиялық) ғылыми журналдарға шолу. Құзыреттілік: зерттеушілік.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Әдебиеттанудағы шығармашылық зертхана мәселелері

  Мақсаты: Қазақ прозасындағы шығармашылық зертхана ұғымы туралы жан-жақты түсінік қалыптастыру. Мазмұны: Жазушылық еңбектің алғышарттары мен әдістері, шығармашылық еңбектің негізгі заңдылықтарын, әдеби шығармашылықтың эстетикасы мен психологиялық негізін таныту. Шығармашылық жұмыстың басты кезеңдері, жазушы талантының табиғаты, бастапқы идея, материал жинау, жоспарлау, бейнелеу ұстанымдары мен формаларын зерделеу. Құзыреттілігі: теориялық білімін кеңейтеді.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Когнитивтык әдебиеттану

  Мақсаты: танымдық поэтика тұрғысынан әдебиеттің қалыптасуы мен дамуының тарихи көрінісін сипаттау. Мазмұны: Әдебиет ойлау ретінде. Қазіргі әдебиеттанудағы танымдық көзқарастың негіздерін анықтау. Көркем мәтін, көркем шығарма, таным, когнитивизм, әдебиеттегі дүние суреті. Көркем мәтінге когнитивтік талдау жасау. Когнитивтік база. Когнитивтік кеңістік. Когнитивтік ғылым – пәнаралық зерттеу саласы. Әртүрлі ұлттық мәдениеттердегі таным.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Қазіргі поэзияның поэтикасы

  Мақсаты:Әдебиеттану ғылымындағы өлең поэтикасының ғылыми-практикалық мәнін ашу. Мазмұны: өлең құрылымы мен поэтикасының сөз өнері мұралары қалыптасуындағы тарихи негіздерін, өлеңсөз жүйесінің әлем халықтары поэзиясындағы басты салаларын ұлттық және әлемдік көркемдік дәстүр жалғастығы заңдылықтары негізінде түсіндіру; өлең өлшемдері негіздерін мәтіндік талдаулармен байыптау ерекшеліктерін меңгеру; өлең поэтикасындағы бейнелілік ерекшеліктерін саралап талдау. Құзыреттілігі: Теориялық білімін кеңейтеді. Құзыреттілігі: теориялық білімін кеңейтеді.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Академиялық жазылым

  Мақсаты: магистранттарға магистрлік бағдарлама деңгейінде академиялық мәтіндерді жазу дағдыларын дамытуға көмектесу, соның ішінде ақпаратты талдау және сыни тұрғыдан бағалау, өз ойларын нақты және логикалық түрде тұжырымдау, дұрыс грамматика мен жазу стилін қолдану, дереккөздермен жұмыс істеу және оларды дұрыс келтіре білу. Мазмұны: академиялық жазу дегеніміз не және оның негізгі сипаттамалары. Академиялық мәтіннің құрылымы: кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды. Дереккөздерге сілтеме жасау және пішімдеу ережелері. Өз ойларыңыз бен дәлелдеріңізді қалай дамытуға болады. Ғылыми мақалалармен және басқа академиялық көздермен жұмыс. Сыни шолулар мен аналитикалық мәтіндерді қалай жазуға болады. Академиялық жұмыстарда жазу тілі мен стилін қолдану. Ғылыми мақалалар мен эсселерді дайындау және ресімдеу. Құзыреттіліктер: ғылыми зерттеулер немесе оқу орындарында жұмыс істеу кезінде магистрлік деңгейде және одан әрі академиялық жұмыстарды сәтті жазуға көмектесетін практикалық дағдылар мен білім алады

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Әдеби байланыс мәселелері

  Мақсаты: Отандық және шетелдік әдебиет тарихындағы әдеби байланыстар туралы толық ақпарат беру. Мазмұны: Әдеби шығармаларды түсініп, қабылдау үшін қазіргі ғылыми әдіснамалық принциптерді дұрыс қолдануды үйрету, қазіргі қазақ, орыс және шетел әдебиеттеріне қатысты әдебиеттану ғылымында жинақталған жүйелі білім беру, әдебиеттің теориясы мен тарихына және сынына қатысты әдебиеттанудың мәселелерімен таныстыру. Құзыреттілігі: Отандық және шетелдік әдебиеттерге салыстырмалы анализ жасай алады.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Қазіргі салыстырмалы зерттеулердің негізгі аспектілері

  Мақсаты: халықаралық әдеби процесті көрсету үшін халықаралық әдеби байланыстарды анықтау. Мазмұны: Салыстырмалы әдебиет. Салыстырмалы зерттеулер. Салыстырмалы мифология. Қабылдау эстетикасы. Интертексталдық теориясы. Классикалық және қазіргі әдебиеттанудағы аударма феномені. Делдалдық туралы түсінік. Имагология әдебиеттану ғылымының салыстырмалы бағыты ретінде. Түркі халықтарының фольклорлық және әдеби байланыстары. Құзіреттілігі: зерттеушілік, әдеби сын.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Поэтикалық мәтінге поэзиялық талдау жасау

  Мақсаты: поэтикалық талдаудың негіздерін үйрету. Мазмұны: өлең, метр, ырғақ, мотивтік кешен, көркем образ. Поэтикалық шығарманың талдаудың жалпы тәсілдері, ерекшеліктері. Лирикалық өлең құрастыру. Поэтикалық синтаксис. Мәтіннің синтаксистік және өлеңдік бөлінуінің арақатынасы.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Көркем мәтінді аралық талдау

  Бұл курстың мақсаты – интермедиация феноменмен таныстыру. Мазмұны: негізгі ұғымдар: пәнаралық, пәнаралық талдау, өнердің өзара байланысы, мәдени трансферт. Бейімделу: мәтіндер, экрандар, мәдениет. Көркем мәтіндегі әртүрлі ақпарат құралдарын жүзеге асыру. Құзыреттілік: зерттеушілік.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

Профессии

Оқыту нәтижелері

• Өзінің кәсіби құзыреттілігі саласында мәселелерді талқылау, қою және шешу, әлеуметтік, мәдени және психологиялық өзін-өзі дамыту үшін әдебиеттану саласында жалпы ғылыми және кәсіби білім алу, қоршаған ортаның өзгермелі жағдайларына бейімделу бойынша әдістерді таңдайды, әртүрлі пікірлер жағдайында басқарушылық шешімдер қабылдайды;
• Әдебиеттану саласындағы ғылыми зерттеулер жүргізу, практикада жалпы ғылыми және мамандандырылған әдістерді қолданады, мамандық бойынша және пәнаралық білімдерді синтездейді;
• Отандық және шетелдік заманауи үрдістерді салыстырып, әдебиет теориясы мен модельдерін сыни қолданады;
• Әдебиеттану саласындағы зерттеулерге, ғылыми үдерістің әдістемелеріне және технологияларына талдайды;
• Ғылыми және академиялық ортадағы әдебиеттанудың мәселелерін білікті талқылай білуді, қорытындыларды дәлелдеуді, оппоненттерді сендіруді көрсетеді;
• Әдебиеттанудың өзекті мәселелерін шешу жолдарын, сондай-ақ өзінің ғылыми-зерттеу және инновациялық қызметін жоспарлаумен және жүзеге асырумен байланысты проблемаларды сыни тұрғыдан ұғыну тұрғысынан табу қабілетін көрсетеді
• Қазіргі заманғы ғылыми зерттеулердің нәтижелерін жоғары оқу орындарының оқу пәндерінің мазмұнына жобалау іскерлігін көрсетеді;
• ҚР-дағы ғылыми жүйемен байланысты өзіндік ғылыми-зерттеу қызметінің стратегиясын анықтау қабілетін көрсетеді;
• Ғылыми-зерттеу қызметінің нәтижелеріне шешім қабылдап, жауапты болады;
• Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет қағидаттарын ұстанады және кәсіби қызметінде әділдік пен адалдықты басшылыққа алады.