7M07503 Метрология в әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті

Пәндер

• Метрологияны дамытудың қазіргі аспектілері

  Мақсаты: ғылым мен техниканың дамуы жағдайында метрологияның мәселелері мен қазіргі жағдайына тұтас көзқарасты қалыптастыру. Мазмұны: Метрология және сапа менеджменті саласындағы мемлекеттік саясат. Халықаралық тәжірибе. Метрология мәселелері. Өлшеу әдістері мен құралдарын жетілдіру. Метрологияның жағдайы және болашағы. Өлшем бірлігін қамтамасыз етудің даму стратегиясы және оны жүзеге асыру.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Ғылым тарихы мен философиясы

  Мақсаты: ғылыми білім өндіруге бағытталған ерекше қызметтің заңдылықтары мен даму тенденциясын зерттеу. Ол тарихи динамика негізінде және тарихи өзгермелі әлеуметтік-мәдени контексте қарастырылады. Курс арнайы философиялық талдау пәні болып табылатын ғылым феноменінің мәселелерімен таныстырып, ғылымның тарихы мен теориясы, ғылым дамуының заңдылықтары және ғылыми білімнің құрылымы туралы білім қалыптастырады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 3
  

• Жоғары мектептің педагогикасы

  Мақсаты: жоғары оқу орындарының дидактикасы, тәрбие мен білім беруді басқару теориялары, педагогикалық қызметті талдау және өзін-өзі бағалау білімдері негізінде университетте педагогикалық іс-әрекеттің қабілетін қалыптастыру. Болашақ оқытушының білім беру қызметін ОКТ қолдана отырып жобалауды, Болон процесін жүзеге асыруды, дәріскерлік, кураторлық шеберлікті оқыту/тәрбиелеу және бағалау стратегиялары мен әдістерін қолдана отырып (TLA-стратегиялар) игеруді қарастырылады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Өлшеу экспериментін жоспарлау

  Мақсаты: білім алушыларда экспериментті жоспарлау әдістерін және оның нәтижелерін зерттеу объектілеріне талдаудың статистикалық әдістерін қолдану дағдыларын қалыптастыру. Мазмұны: өлшеу экспериментін жоспарлау теориясы. Зерттеу объектілеріне сыртқы факторлардың әсері. Регрессиялық талдау. Эксперименттердің нәтижелерін талдау үшін заманауи ақпараттық технологияларды қолдану. Бір факторлы және көп факторлы экспериментте қателерді өңдеу және бағалау әдістері.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Технологиялық процестердің сапасын басқару

  Мақсаты: заманауи өндірістегі технологиялық процестердің сапасын басқару саласында болашақ мамандардың жүйелі білімдерін дамыту. Мазмұны: Сапа менеджменті тәсілдерінің эволюциясы. Энергетика саласындағы сапаны басқарудың заманауи жүйелері, әдістері, құралдары. Энергетика саласындағы технологиялық процестердің сапасын басқару бойынша ұйымның қызметін жетілдіру.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Метрологиялық қамтамасыз етудің техникалық және бағдарламалық құралдары

  Мақсаты: магистранттарда метрологиялық қамтамасыз ету құзыреттерін және кәсіпорынның метрологиялық қызметін қалыптастыру. Мазмұны: Метрологиялық қамтамасыз етудің ғылыми-техникалық негіздері. Метрологиялық қамтамасыз етудің техникалық және бағдарламалық құралдары. Берілген дәлдіктегі жұмыс және эталондық өлшеу құралдары. Өлшеу жүйелерінің құрылымдық ерекшеліктері.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Өлшеу менеджменті жүйесі

  Мақсаты: Қазақстан Республикасының аумағында өндірілетін өнімнің сапа көрсеткіштерін бақылау кезінде метрологиялық талаптарды қамтамасыз ету үшін стандартты өлшем құралдары мен жүйелерінің параметрлері мен сипаттамаларын талдау дағдыларын дамыту. Мазмұны: Өлшеу құралдарының метрологиялық сипаттамасы. Өлшем бірлігін қамтамасыз етудің мемлекеттік жүйесі. Өлшеу процестерін метрологиялық растау және жүзеге асыру. Өлшемдерді басқару жүйесін жетілдіру бойынша шаралар. Өлшеу сәйкессіздіктерін басқару.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Өлшемдердегі белгісіздікті бағалау

  Мақсаты: өлшеу нәтижелерін өңдеу кезінде белгісіздікті бағалау әдістерін қолдану дағдыларын қалыптастыру. Мазмұны: өлшемдердегі белгісіздікті бағалаудың практикалық есептеулері. Өлшеу белгісіздігін бағалау үшін Монте-Карлоның статистикалық модельдеу әдісі. Белгісіздікті есептеу үшін электрондық кесте әдісі. Өлшеу нәтижесіне байланысты белгісіздікті көрсету. Белгісіздіктерді қорытындылау. Кеңейтілген белгісіздік.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Басқару психологиясы

  Мақсаты – басқару психологиясының іргелі ұғымдарын зерделеу негізінде жоғары білікті мамандарды ғылыми даярлауды қамтамасыз ету, кәсіби қалыптасу процесінде басқару саласының маңызды аспектілерін теориялық түсіну және практикалық қолдану үшін алғышарттар жасау. Курс психикалық процестердің дамуы мен жұмыс істеу заңдылықтарын, тиімді өзара әрекеттесу және қақтығыстарды шешу, өзін-өзі дамыту және таныстыру негіздерін зерттеуге бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 3
  

• Техникалық құжаттаманың метрологиялық сараптамасы

  Мақсаты: техникалық құжаттамаға метрологиялық сараптама жүргізу және өмірлік циклдің барлық кезеңдерінде өнім өндіруді технологиялық дайындау дағдыларын дамыту. Мазмұны: Метрологиялық сараптаманың заңнамалық және нормативтік базасы. Техникалық құжаттаманың метрологиялық сараптамасы бойынша жұмысты ұйымдастыру. Техникалық құжаттаманың метрологиялық сараптамасының мәселелерін шешуге арналған ақпараттық-өлшеу технологиялары.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру және жоспарлау (ағыл.)

  Мақсаты: ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу үшін негізгі білім мен дағдылар жүйесін қалыптастыру. Мазмұны: ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру және жоспарлау. Магистрлік диссертацияның құрылымы. Зерттеу объектісі мен пәні. Эмпирикалық әдіс. Ғылыми зерттеу нәтижелерін коммерцияландыру. Эсселер мен есептерге қойылатын негізгі талаптар. Ғылыми зерттеулерде жасанды интеллектті қолданудың тенденциялары мен перспективалары.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Өнімнің өмірлік циклін ақпараттық қолдау

  Мақсаты: метрология саласында өнімнің өмірлік циклін ақпараттық қамтамасыз ету құзыреттерін дамыту. Мазмұны: Өндірісті метрологиялық қамтамасыз етудің өмірлік циклінің ақпараттық ортасы. CALS тұжырымдамасы, стратегиясы және технологиялары. CALS стандарттары және негізгі технологиялары. Виртуалды кәсіпорындар. CALS жүйелеріндегі ақпараттық қауіпсіздік. Өндірістік жүйелердегі ақпараттық ресурстарды пайдалануды талдау.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Өлшеу және бақылауды автоматтандыру

  Мақсаты: болашақ инженер-метрологияны өлшеулерді, бақылауды және сынауды автоматтандырудағы ұйымдастырушылық, ғылыми-техникалық мәселелерді шешуге дайындау. Мазмұны: Өлшеу мен бақылауды автоматтандырудың міндеттері мен құрамдас бөліктері. Автоматты бақылау-өлшеу аспаптарын техникалық қамтамасыз етудің негізгі элементтері. Автоматты өлшеу және бақылау аспаптарына арналған бағдарламалық қамтамасыз ету. Автоматты өлшеу құралдарын метрологиялық қамтамасыз ету.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Шетел тілі (кәсіби)

  Пәннің мақсаты – мәдениетаралық, кәсіби және ғылыми қызметте қарым-қатынас құралы ретінде шет тілін қолдану қабілетін қалыптастыру. Курс қазіргі жаһандық кеңістіктегі ақпаратты қабылдау, түсіну және аудару, өз зерттеулерін сынақтан өткізу үшін ғылыми іс-шараларға қатысу қабілетін қалыптастырады. Пән шет тілді білім берудің халықаралық стандарттарына сәйкес құзыреттерді жетілдіруге бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Ғылыми мақала жазу алгоритмі

  Мақсаты: Thomson Reuters, Scopus базасында жариялау үшін мақалаларды дайындау дағдыларын қалыптастыру. Мазмұны: академиялық ғылыми мәтіннің ерекшеліктері. Мақала зерттеу жобасының өнімі ретінде. Жаңалық мәселесі. Сандық және сапалық зерттеулердің нәтижелері бойынша мақалаларды дайындау ерекшеліктері. Ғылыми мәтінді құрудың негізгі алгоритмі: тезис - дәлел-қорытынды. Ғылыми мәтіндегі дәйексөз. Плагиат.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Мемлекеттік метрологиялық бақылау

  Мақсаты: мемлекеттік метрологиялық бақылау объектілерін бақылауға қойылатын заңнамалық талаптардың құқықтық білімін қалыптастыру. Мазмұны: мемлекеттік метрологиялық бақылауды (ММБ) жүргізудің заңнамалық негіздері. Нарықтық экономика субъектілерін тәуекел дәрежесі бойынша бағалау және жатқызу қағидалары. Мемлекеттік инспекторлардың лауазымдық міндеттері мен құқықтары. ММБ өткізу кезеңдерін жоспарлау. Нұсқамалар мен тексеру актілерін жасау, әкімшілік айыппұлдар салу.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• "Жасыл" технологиялардағы өлшеу сенімділігі

  Мақсаты: ресурстарды үнемдеу және экологиялылық критерийлері бойынша технологияларды пайдаланудың тұрақты дағдыларын қалыптастыру технологиялық процестердің сенімділігін талдау принциптері. Мазмұны: Өндірістегі "Жасыл" технологиялар. Оларды енгізу ерекшеліктері. Индикаторлар. Экологиялық күн тәртібі және іске асыру. "Жасыл" технологияларға көшудің проблемалары мен перспективалары. Жобалау шешімдерінің шығындары мен сенімділігін бағалау.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Қоршаған орта жағдайын бақылау

  Мақсаты: қоршаған ортаны тұрақты басқару үшін кеңістіктік-уақыттық экологиялық бақылау жүйесі ретінде экологиялық мониторинг жүргізу. Мазмұны: Қоршаған орта мониторингінің ғылыми-құқықтық және ұйымдастырушылық негіздері. Мониторинг жүйелері мен қызметтері. Қоршаған ортаны бақылаудың ғаламдық жүйесі. Қазақстан Республикасының Ұлттық мониторингі. Экологиялық модельдеу және болжау.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Термофизикалық өлшеудің теориялық және практикалық негіздері

  Мақсаты: бақыланатын термофизикалық процестердің параметрлері туралы сенімді ақпарат алу және физикалық-техникалық өлшемдер мен аспаптардың қателіктерін бағалау дағдыларын дамыту. Мазмұны: Жылу өлшемдері және аспаптар. Термофизикалық параметрлерді өлшеу әдістері. Жылу қуаты мен шығынын өлшеу. Эксперименттік зерттеулерді метрологиялық қамтамасыз ету. Өлшеудегі қателерді бағалау және есепке алу.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Электротехникалық өлшемдер

  Мақсаты: өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету кезінде диагностика және техникалық бақылау үшін электротехникалық өлшеулер жүргізу дағдыларын қалыптастыру. Мазмұны: Электр өлшеу тізбектері. Ток және кернеу түрлендіргіштері. Электр өлшеу құралдары мен құрылғылары. Электрондық, сандық өлшеу құралдары және аналогты-сандық түрлендіргіштер. Әртүрлі электрлік сипаттамалардың өлшемдерін есептеу және өңдеу.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Жүйелердің сенімділігін қамтамасыз етудің инженерлік әдістері

  Мақсаты: кәсіпорынның сапа менеджменті жүйесіне сенімділік инженерлік әдістерін енгізудің әдістемелік және тәжірибелік аспектілерін жүйелеу. Мазмұны: Сенімділік теориясының негізгі түсініктері. Сенімділіктің сандық көрсеткіштері және сенімділіктің математикалық модельдері. Қолданбалы сенімділік мәселелері. Техникалық жүйелердің тәуекелдерін бағалау. Инженерлік жүйелердің сенімділігін қамтамасыз ету шаралары.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Энергетикалық зерттеулер жүргізу әдістемесі

  Мақсаты: энергетикалық зерттеулер жүргізу дағдыларын дамыту. Мазмұны: Энергетикалық зерттеулердің әдістемесі. Өнеркәсіптік кәсіпорында энергия тұтынуды есепке алу. Энергия паспорты және энергия үнемдеу бағдарламасы. Бірінші және екінші деңгейдегі энергетикалық аудитті жүргізу әдістемесі. Аспаптық тексеру. Энергия аудитін техникалық қамтамасыз ету.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

Профессии

Оқыту нәтижелері

• Метрология саласындағы өзекті мәселелерді шешу үшін жылу физикасында, энергетикада, экологияда физикалық процестерге эксперимент жүргізу әдістемесін меңгеру;
• Метрологиялық есептерді орындау және нақты өлшеу тапсырмаларын шешу үшін өлшем құралдарын таңдау;
• Өлшемдердің қажетті дәлдігі мен дұрыстығына қол жеткізу үшін техникалық құжаттама негізінде тәжірибелік деректердің негізгі сипаттамаларын өлшеуді жүзеге асыру;
• Әлеуметтік және этикалық құндылықтарды сақтай отырып, ғылыми білімнің теориясы мен әдістемесін зерттеу қызметінде қолдану;
• Ғылыми білімнің философиялық мәні мен дамуының жүйелік дүниетанымы, ғылымды ұйымдастыру мен дамыту заңдылықтары негізінде кешенді және пәнаралық зерттеулерді жоспарлау және жүргізу кезінде ақпараттық ресурстарды және шет тілін білуді пайдалана отырып, қажетті ғылыми-техникалық ақпаратты жинақтау;
• Студентке бағытталған оқыту мен бағалауды пайдалана отырып, оқыту сабақтарының әртүрлі формаларын өткізудің әдістемелік тәсілдерін меңгеру;
• Өлшеу құралдары мен автоматика жүйелерін, оның ішінде аппараттық және бағдарламалық қамтамасыз етуді метрологиялық қамтамасыз етуді және техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру;
• Техникалық реттеу және метрология саласында ғылыми зерттеулер жүргізу, ғылыми мақалаларды, тезистер мен баяндамаларды талдау және жазу кезінде нақты мәселелерді шешу нәтижелерін негіздеу;
• Техникалық құжаттамаға метрологиялық сараптама, мемлекеттік метрологиялық бақылау, тәуекелді бағалау және қоршаған ортаны қорғау стратегиясын әзірлеу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру;
• Пайдалану және қауіпсіздік талаптарын сақтай отырып, заманауи сапа менеджменті әдістеріне негізделген өндірушілер мен тұтынушылар үшін өлшем бірлігін және экологиялық және экономикалық тиімділікті сақтау үшін метрологиялық қамтамасыз ету және метрологиялық бақылау үшін қажетті құжаттаманы әзірлеу;
• Өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету, өлшеу техникасы, өлшем құралдарын тексеру және калибрлеу, қоршаған ортаның параметрлерін бақылау саласындағы озық және отандық шетелдік тәжірибені қолдану;
• Жедел басқару және техникалық шешімдер қабылдау кезінде өлшем бірлігін қамтамасыз ету жүйесінің жай-күйі мен сапасының динамикасын бағалау.

Ұқсас БББ