7M07205 Маркшейдерлік іс в ҚМТУ

Пәндер

• Кен орнының геометриясы және жер қойнауы квалиметриясы, курстық жоба

  Пән қатты пайдалы қазбаларды пайдалану барлау, өндіру, өңдеу саласындағы ғылыми-техникалық ақпаратты зерделеуді мақсат етіп қояды. Курс келесі бөлімдерде ұсынылған: Пайдалы қазбалар қорларын өңдеу кезінде олардың жылжуын басқару. Пайдалы қазбалар қорлары және олардың параметрлері мен жіктелуі. Пайдалы қазбаларды өндіруді жедел есепке алуды маркшейдерлік бақылау. Курс тау-кен өндірісі мен жер қойнауының квалиметрия мәселелерін шешу дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Маркшейдерлік жұмыстарды автоматизациялық пен метрологиялық қамтамасыздандыру

  Пән жасанды интеллектті қолдануды ескере отырып, маркшейдерлік жұмыстарды автоматтандыру принциптерін және маркшейдерлік графиканың автоматтандырылған жүйесінің ақпараттық базасын зерттеуді мақсат етеді. Курс автоматтандырылған аспаптық маркшейдерлік бақылау жүйесін әзірлеуді, GPS жүйелерін пайдалануды және тау массивін лазерлік сканерлеуді қамтиды. Жасанды интеллект әдістерін қосу маркшейдерлік деректерді өңдеуді автоматтандыруға және өлшеу дәлдігін жақсартуға мүмкіндік береді. Курс Геодезиялық жабдықты метрологиялық аттестаттаудан өткізу және жұмысты оңтайландыру үшін зияткерлік жүйелерді қолдану дағдыларын дамытуға бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Қорлардың квалиметриясы, курстық жоба

  Пән қатты пайдалы қазбаларды пайдалану және өндіру кезінде, сондай-ақ жер асты объектілерін салу және пайдалану кезінде тау-кен-геологиялық жағдайларын талдау дағдыларын меңгеруді мақсат етіп қояды. Курс келесі бөлімдерде ұсынылған: Кен орындарын игеру кезінде қорлардың қозғалысын, ысыраптарды және құнарсыздануды есепке алу. Курс геологиялық-маркшейдерлік ақпаратты автоматтандырып өңдеуге, геометриясы мен кеңістіктегі кен орнының көрсеткіштерінің орналасуын болжамдау дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Тау-кен ісіндегі геоақпараттық жүйелер

  Пән сілемдерді басқару және ақпараттық өңдеу құралы ретінде компьютерлік бағдарламаларды оқып үйренуді мақсат етеді. Курс келесі бөлімдерде ұсынылған: Геоақпараттық жүйелер туралы түсінік, оның басқа ғылымдармен байланысы. Кеңістіктік деректер модельдері, деректер көздері, деректер қоры және оларды басқару. ГАЖ деректерді талдау және шешім қабылдау құралы ретінде. Деректер қорымен жұмыс. Курс автоматтандырылған геоақпараттық жүйелерді пайдалана отырып, тау-кен-технологиялық және маркшейдерлік міндеттерді шешу кезінде тау-кен кәсіпорны және информатика саласында білім мен біліктілікті тиімді пайдалану дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Ғылым тарихы және философиясы

  Жасанды интеллекттің философиялық аспектілерін ғылым философиясының бағыты ретінде талдау. Медицина, қаржы, көлік, өндіріс, білім беру және т.б. әртүрлі салаларда жасанды интеллект теориясының негізгі принциптерін қолдану мүмкіндіктерін түсіну. Этикалық мәселелер, деректер қауіпсіздігі және машиналардың шектеулі мүмкіндіктері сияқты жасанды интеллект тәуекелдерін талдау. Жүйелік тәсіл негізінде проблемалық жағдайларға сыни талдау жасау, іс-қимыл стратегиясын әзірлеу.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 4
  

• Жоғары мектеп педагогикасы

  Жоғары білімге ЖИ енгізудің келешегі мен тәуекелдерін түсіну (жоғары білімге ЖИ енгізу сценарийі: инерциялық, анархиялық, интервенциялық) ЖИ процессуалдық сипаттамаларына және нейрожелілерді оқыту мүмкіндіктеріне сүйене отырып, ЖОО оқытушысының жұмысын оңтайландыру Тиісті чаттар мен платформаларды қолдана отырып, виртуалды оқыту орталарын, нейрондық желілерді дамыту функцияларын қолдану: виртуалды көмекшілерді, интерактивті оқу материалдарын құру; тапсырмалар мен жаттығуларды құру, виртуалды оқыту орталарын құру, студенттердің жауаптарын талдау және кері байланысты қамтамасыз ету (ChatGPT); курстың оқу жоспарын құру; тест сұрақтарын жазу, (Ask Chad GPT, Learning Studio AI); презентацияларды құру және редакциялау (Gamma App); презентацияларды немесе басқа мультимедиялық білім беру мазмұнын (Fusion Brain) және т.б. жобалау үшін пайдалануға болатын кескіндерді жасау.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 4
  

• Шет тілі (Кәсіби)

  Пәннің мазмұны коммуникативтік салалардан, сөйлеу тақырыптарынан және кәсіби-ғылыми қарым-қатынастың типтік жағдайларынан тұратын когнитивті-лингвомәдени кешендер түрінде ұсынылған. Курсты оқу шетелдік кәсіптік-салалық білім беру үрдісінде мәдениетаралық-коммуникативтік құзыреттілікті қалыптастыруға бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 4
  

• Маркшейдерлік істегі сандық технологиялар негізі

  Пән магистранттарды тау-кен өнеркәсібінде қолданылатын негізгі геоақпараттық жүйелерді (ГАЖ) пайдалануға үйрету. Курс келесі бөлімдерде ұсынылған: Геоақпараттық пакеттердің түрлері. ГАЖ-да инженерлік тапсырмаларды орындау алгоритмі. Геоақпараттық жүйедегі тау-геологиялық ақпаратты визуализациялау. Курс автоматтандырылған геоақпараттық жүйелерді пайдалана отырып тау-кен-технологиялық және маркшейдерлік мәселелерді шешуде тау-кен және ақпараттық технология саласындағы дағдыларды дамытуға бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Маркшейдерлік-геодезиялық міндеттерді шешуге арналған қолданбалы бағдарламалық пакеті

  Пәннің мақсаты магистранттардың маркшейдерлік-геодезиялық есептерді шешуде қолданбалы бағдарламалар саласында теориялық білім мен практикалық дағдыларды меңгеруі болып табылады. Курс келесі бөлімдерде ұсынылған: AutoCAD Map бағдарламалық пакеті. MapInfo бағдарламалық өнімдері. Surfer пакеті - визуализациялау және екі өлшемді функцияларды өңдеу. Курс магистранттардың зерттеу саласындағы статистикалық мәліметтерді кеңістіктік талдау әдістерін практикалық қолдану дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Техникалық пәндерді оқыту әдістемесі

  Жоғары мектептің дидактикалық жүйесіндегі жасанды интеллекттің мәні мен маңыздылығын түсіну және оның бір бөлігін техникалық пәндерді оқыту әдістемесінде қолдану. Білім беру процесінде жасанды интеллект мүмкіндіктерін пайдалана отырып, жоғары мектеп оқытушысы мен білім алушылардың жұмыс тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету. Тиісті чаттар мен платформалар негізінде виртуалды оқыту орталарын, нейрондық желілерді әзірлеу функцияларын қолдану: интерактивті оқу материалдарын әзірлеу; оқу сабағын өткізу жоспарын жасау; оқу сабағының нақты тақырыбы бойынша тест тапсырмаларын әзірлеу (Ask Chad GPT, Learning Studio AI); презентацияларды әзірлеу және редакциялау (Gamma App); оқу сабақтарының презентацияларын әзірлеу үшін пайдалану (Fusion Brain) және т.б.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Маркшейдерлік өлшемдерді математикалық өңдеу

  «Маркшейдерлік өлшемдерді математикалық өңдеу» пәні геодезиялық өлшеулердің нәтижелерін математикалық өңдеу бойынша теориялық негіздерге және практикалық дағдыларға оқытуды мақсат етеді. Курста геодезиялық өлшеулердің нәтижелерін математикалық өңдеу теориясының принциптері, геодезиялық өлшеулердің дәлдігін бағалау әдістері қарастырылады. Курс өлшеу нәтижелерін математикалық өңдеу әдістерін; есептеуіш техникада сәйкес бағдарламалық қамтамасыз етуді қолдана отырып, теңестіруші есептеулерді меңгеруге бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Басқару психологиясы

  Білім алушыларды жасанды интеллектті күнделікті және кәсіби қызметте қолдануға ынталандыру, бар қорқыныштарды жеңуге және жасанды интеллектті қолдануға байланысты мифтерді жоюға көмектесу. Оқытуды дербестендіруді жүзеге асыру; оқыту нәтижелерін болжау; оқытушының күнделікті міндеттерін автоматтандыру; оқу процесін басқару; ресурстарды жоспарлау; сауалнама нәтижелерін әзірлеуде, талдауда және өңдеуде, сауалнамада және т.б. жағдайлаарда ЖИ мүмкіндіктерін пайдалану.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 3
  

• Геомеханика

  «Геомеханика» пәні тау-кен жыныстарындағы физикалық процестерді зерттеуді; кен орындарын игеру кезінде жер бетінің деформациялануын және тау-кен қазбаларының тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін, шараларды болжау және жасау мақсатын қояды. Курс келесі бөлімдерде ұсынылған: Тау-кен жыныстары үлгілерінің механикалық қасиеттері. Тау-кен жыныстарында кернеулер мен деформациялар. Деформация. Деформация түрлері. Тау-кен жыныстарының серпімді қасиеттері. Тау жыныстарының үлгілерінің жылу қасиеттері. Курс тау-кен өндірісінің нақты мәселелерін шешуде есептеулерді жүргізу дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 6
  

• Орыс тілі (кәсіби)

  «Орыс тілі (кәсіби)» пәні аясында жасанды интеллектті қолдана отырып, магистранттар мынадай құзыреттерді қалыптастырады: - синтаксистік және семантикалық талдауды қоса алғанда, орыс тіліндегі мәтіндерді автоматты түрде өңдеу және талдау үшін жасанды интеллект технологияларын қолдану мүмкіндігі; - мәтіндерді автоматты түрде құру, редакциялау және түзету, олардың емлесін, грамматикасын және стилін жақсарту үшін жасанды интеллекті қолдану мүмкіндігі; - орыс тілінің ерекшеліктерін ескере отырып, мәтіндерді техникамен аудару және бейімдеу жүйелерімен жұмыс істеу дағдылары; - сөйлеу деректерін талдау және орыс тілінде сөйлеуді тану жүйелері мен дауыстық интерфейстерді әзірлеу үшін жасанды интеллекті қолдануы; - ғылыми, техникалық және іскерлік мәтіндер саласындағы кәсіби міндеттер үшін жасанды интеллектінің тілдік модельдерін бейімдеу қабілеті; - жасанды интеллектінің лингвистикалық практикадағы жұмыс нәтижелерін бағалау және сыни талдау, мүмкін болатын қателіктер мен шектеулерді анықтауы; - құпиялылық, деректерді қорғау және лингвистикалық әртүрлілікке әсер ету мәселелерін ескере отырып, тіл білімінде жасанды интеллектің этикалық қолданылуы.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Қазақ (орыс) тілі (Кәсіби)

  "Қазақ (орыс) тілі (Кәсіби)" пәні бейіндеуші пәндер циклінің ЖОО компонентіне кіреді. Курсты зерделеу кәсіби ойлау ерекшеліктерін ескере отырып, нақты кәсіптік және іскерлік салаларда, жағдайларда қарым-қатынас жасау қабілетін қалыптастыруға, сондай-ақ келіссөздер жүргізу дағдыларын қалыптастыруға, іс қағаздарын жүргізуді жүзеге асыруға, қазақ тілінде басқарушылық шешімдерді әзірлеуге бағытталған. Пәннің мазмұны кәсіби қызметті жүзеге асыруда коммуникациялық мүмкіндіктерді кеңейтуге ықпал ететін кәсіби қарым-қатынастың типтік жағдайларынан тұратын когнитивті-лингвомәдени кешендер түрінде ұсынылған. "Қазақ тілі (Кәсіби)" пәнін оқытуға қажетті кәсіби құзыреттіліктерді дамыту мақсатында орыс тілінде оқитын магистранттар оқиды.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Тау-кен сілемінің жай-күйіне маркшейдерлік мониторинг жүргізу

  «Тау-кен сілемінің жай-күйіне маркшейдерлік мониторинг жүргізу» пәні ашық әдіспен пайдалы қазбалардың кен орындарын игеру кезінде кемерлер мен ашық кеніш жағдауының қабырғаларының тұрақтылығын сенімді анықтау мақсатын қояды. Курс келесі бөлімдерде ұсынылған: Геологиялық-маркшейдерлік қамтамасызданудың мониторингі ғылыми негіздері ашық кеніш беткейлердің тұрақтылығы жағдайын қамтамасыз етеді.Ашық кеніш жағдау маңы массивтердің геомеханикалық мониторинг жүйесін құру. Курс таужыныстардың құрамы мен қасиеттерінің инженерлік және геологиялық сипаттамаларын зерттеуде практикалық дағдыларды игеруге бағытталған.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• ЖТЖ-да тау-кен сілемінің жай-күйін модельдеу

  «ЖТЖ-да тау-кен сілемінің жай-күйін модельдеу» пәні студенттердің қатты пайдалы қазбалар кен орындарын техникалық-экономикалық бағалауды анықтау және тау-кен өндірісі объектілерінің тиімділігін талдау дағдыларын қалыптастыруға бағытталған. Курс кернеулер мен деформациялардың қалыптасу процестерін талдауды, сондай-ақ массивтің тұрақтылығын болжауды қоса алғанда, тау массивінің кернеулі-деформацияланған күйін модельдеуді зерттейді. Технологиялық процестерді модельдеуге, өндірістік операцияларды оңтайландыру үшін модельдер жасауға және техникалық құралдардың өнімділік параметрлерін есептеуге ерекше назар аударылады. Сондай-ақ, пәннің мазмұнына деректерді талдау, тау-кен массивінің жағдайын болжау, тәуекелдерді бағалау және машиналық оқыту алгоритмдері мен нейрондық желілерді қолдана отырып өндірістік процестерді оңтайландыру үшін жасанды интеллект әдістерін қолдану кіреді.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Тау-кен сілемінің жағдайын басқару

  «Тау-кен сілемінің жағдайын басқару» пәні таужыныстар массивінің жағдайын басқарудың тиімді әдістерін анықтайды, тиісінше, нақты тау-кен және геологиялық жағдайлары және технологиялық үрдістерді анықтау мақсатын қояды. Курс келесі бөлімдерде ұсынылған: Тегіс және көлбеу қабаттардың кенүңгірлі-тірек жүйесін дамытудағы тау жыныстары қысымын басқару. Тегіс кен орындарын қайта өңдеу кезінде тау жыныстары қысымын басқару. Тау жыныстары массивінің мониторингі. Курс тау-кен қазбаларында кернеуді анықтау дағдыларын қалыптастыруға бағытталған; қазба жұмыстары кезінде таукен қысымының көріністерін анықтау.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 3
  Несиелер - 5
  

• Ғылыми-инновациялық қызметті басқару

  Пәннің негізгі бағыты - магистранттардың ғылыми-инновациялық қызметті басқару, оның ішінде оны жоспарлау, іске асыру және дайындық бағыты бойынша мониторинг жүргізу дағдыларын қалыптастыру. Курс ғылыми-инновациялық қызметті жоспарлау, жобаларды техникалық-экономикалық негіздеу және коммерцияландыру, ғылыми-инновациялық қызмет кезеңдерінің мониторингі, ғылыми-инновациялық міндеттің жобалық шешімін қалыптастыру, ғылыми-инновациялық қызмет нәтижелерін дайындау және жариялау, ғылыми-инновациялық қызмет нәтижелерін жария қорғауға ұсыну бөлімдерімен ұсынылған. Пәнді оқу ғылыми-инновациялық қызметті жоспарлау, жобаларды коммерцияландыруды зерделеу, ғылыми-инновациялық қызмет кезеңдеріне мониторинг жүргізу, ғылыми-инновациялық міндеттің жобалық шешімін қалыптастыру, ғылыми-инновациялық қызметтің нәтижелерін дайындау және жариялау, ғылыми-инновациялық қызметтің нәтижелерін көпшілік алдында қорғауға ұсыну қабілетіне бағытталған.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 4
  Несиелер - 5
  

Профессии

Оқыту нәтижелері

• Ғылым тарихы мен философиясы саласындағы білімді пайдалана отырып, тұтас жүйелі ғылыми дүниетаным негізінде кешенді, оның ішінде пәнаралық зерттеулерді жүзеге асыру
• Басқару қызметінің психологиялық мәселелерін шешу
• Жасанды интеллект технологияларын пайдалана отырып, жоспарлы-биіктік негіздемесін алу үшін маркшейдерлік-геодезиялық өлшеулер жүргізу.
• Ақпаратты жедел алу үшін жер қойнауын пайдалануды ұтымды және кешенді игеруді бақылау
• Білім, ғылым және инновациялардың интеграциясын ескере отырып, сондай-ақ психологиялық-педагогикалық қағидаттар негізінде оқытылатын пәндер бойынша оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу
• Маркшейдерлік іс саласында жобалау-іздестіру қызметін жүзеге асыру
• Маркшейдерлік өлшеулер өндірісін өңдеу мен бағалауды жүргізу
• Кәсіби міндеттерді шешу үшін когнитивті лингвомәдени кешендерді меңгеру
• Карьер жұмысын жоспарлау мен болжаудың дәлдігін арттыру үшін жасанды интеллект технологияларын қолдана отырып, пайдалы қазбаларды қазуды жоспарлау кезінде маркшейдерлік бақылауды жүзеге асыру
• Кәсіби қызметтің шеңберінде ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу
• Тау-кен жұмыстарын жүргізу орнында топырақтың қасиеттерін, олардың жату жағдайларын зерттеу