8D01701 Қазақ тілі және әдебиет педагогтарын даярлау в М.Х.Дулати атындағы Тараз университеті

Пәндер

• Академиялық хат

  Пәннің мақсаты – академиялық мәтін жазуда кәсіби және коммуникативтік құзыреттілікті қалыптастыру, тілдік бірліктерді саналы түрде таңдап, оларды нақты қарым-қатынас саласының талаптарына сәйкес қолдану, сондай-ақ аналитикалық мәтіндік әрекеттерді жүзеге асыру (дайын қолжазбаларды талдау және редакциялау). Пән аясында мәтіннің құрылымы мен семантикасы, оның қалыптасу және қабылдау механизмдері, академиялық жанрлардың ерекшеліктері қарастырылады. Сондай-ақ мәтіндерді толық ақпараттық және құрылымдық тұтастық ретінде аналитикалық өңдеудің негізгі мақсаттары зерделенеді. Пәнді меңгеру нәтижесінде докторанттар мәтін құру, сөйлеуде (жазба және ауызша) тілдік құралдарды дұрыс, коммуникативтік тұрғыдан тиімді әрі орынды қолдану, сондай-ақ мәтінмен жұмыс істеу әдістерін меңгеру бойынша кәсіби дағдыларға ие болады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Корпустық лингвистикада жасанды интеллектті қолдану

  Бұл пәннің мақсаты – докторанттарға корпустық лингвистиканың негізгі ұғымдарымен, корпустармен жұмыс істеу жолдарымен, әдіс-тәсілдерімен таныстыру, жасанды интеллект технологияларын қолдану негіздерін меңгерту, тілдік деректерді өңдеу, талдау және интерпретациялау әдістерін үйрету. Сонымен қатар, докторанттарды заманауи лингвистикалық зерттеулерде жасанды интеллектті тиімді пайдалануға дағдыландыру. Пән корпустық лингвистика мен жасанды интеллекттің тоғысқан тұстарын қарастырады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Әдебиеттегі Алаш идеясы

  Пәннің мақсаты-ХХ ғасыр жазушылары мен «Алаш» қозғалысы өкілдерінің шығармашылығын, сондай-ақ ХХ ғасырдың басындағы әдебиет тарихын зерделеу арқылы ұлттық сананы оятудағы әдебиеттің рөлін анықтау, оның сол кездегі қоғамдық-әлеуметтік жағдайлармен байланысына баса назар аудару. Пәннің мазмұны келесі аспектілерді қамтиды: ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы дәстүрлі әдеби модельді өз бетінше іздеу және дамыту процесінде пайда болған инновациялық белгілерді тану; әдеби бағыттардың ерекшеліктері мен бірлігін анықтау, танымал жазушылардың шығармашылық жетістіктері мен кемшіліктерін талдау; ХХ ғасырдың басындағы аударма саласындағы жетістіктерді зерттеу; ХХ ғасыр басындағы аударма саласындағы қол жеткен жетістіктерді талдау; ХХ ғасыр басындағы әдебиеттің өркендеуіне негіз салған қоғамдық-санаткерлік, көсемсөздік міндеттердің нәтижелерінің салыстырмалы түрде қарастыру.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Ғылыми зерттеу әдістері

  Пәннің мақсаты - ғылымның әдіснамалық әлеуеті, ғылыми танымның әдістері туралы теориялық және практикалық білімдерді қалыптастыру, филология саласындағы зерттеу мәселелерін ұйымдастыру. Зерттелетін болады ғылыми зерттеудің негізгі кезеңдері; зерттеу қызметінің теориялық, әдіснамалық, әдістемелік және ұйымдастырушылық аспектілері. Пәнді меңгеру нәтижесінде докторанттар кәсіби қызметті жүзеге асыру үшін заманауи ғылыми зерттеу құралдарын (әдістемесі, жұмысты ұйымдастыру кезеңдері, сентометрияның заманауи әдістері және оларды тәжірибеде қолдану) таңдау дағдыларын меңгереді.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Білім берудегі жаңа педагогикалық технологиялар

  Бұл пәннің негізгі мақсаты жаңа педагогикалық технологияларды меңгерген, оларды өз тәжірибесінде шығармашылықпен қолдана алатын мамандарды даярлау. Бұл курста педагогикалық технологиялардың әдіснамалық және теориялық негіздері, оқу және тәрбие процесін ұйымдастырудағы жаңа технологиялардың маңызы мен мәнін айқындайтын концептуалды мәселелер қарастырылады. Бұл пәнді оқып үйрену нәтижесінде докторанттарда жаңа педагогикалық технологияларды меңгеріп, оларды оқу-тәрбие процесінде қолдану дағдылары мен шеберліктері қалыптасады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Қазақ тілінің функционалдық грамматикасы

  Пәннің мақсаты – қазақ тілінің грамматикалық жүйесін функционалдық тұрғыдан талдауды үйрету, грамматикалық категориялардың мәтін мен дискурстағы қызметін зерттеу дағдыларын қалыптастыру, сондай-ақ, олардың коммуникативтік қолданыстағы ерекшеліктерін анықтау.Бұл пән қазақ тілінің грамматикалық құрылымын функционалдық лингвистика тұрғысынан зерттеуге бағытталған. Онда грамматикалық категориялардың мәтін мен дискурстағы қызметі, олардың прагматикалық ерекшеліктері, коммуникативтік үдерістегі рөлі қарастырылады. Сонымен қатар, функционалдық грамматика қағидаттарын оқытуда, аудармада және тілдік зерттеулерде қолдану тәсілдері қарастырылады. Докторанттар қазақ тіліндегі грамматикалық өзгерістерді, олардың қолданыстағы мағыналық және құрылымдық ерекшеліктерін талдап, функционалдық грамматика әдістерін ғылыми зерттеулерде тиімді пайдалануға дағдыланады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Қазақ әдебиетіндегі ұлттық идея

  Бұл пәннің негізгі мақсаты қазақ әдебиетіндегі ұлт мұраты жолындағы идеялардың генезисін, әдеби, мәдени, жалпы рухани мәні мен маңызын, ұлтық идеяның ұлттық болмысты, рухани сананы жаңғырту жолындағы рөлін тереңінен танып ғылыми-теориялық негіздерін меңгерту. Пән мазмұнында келесі мәселелер қамтылады: Асан Қайғы мен Бұқар жыраудан басталатын сәуегейлік тұжырымдарды зерделеу; зар заман поэзиясындағы халықтың келешегіне, ұрпақтың ертеңіне байланысты небір бедерлі болжамдарды саралау; басқыншылықтың куәсі болған ақындардың көріпкелдігін талдау; ұлттану қазақ даласына ежелден қоныстанған үрдiс екенiнащу; салт-дәстүрiмiздi, рухани-мәдени ұстанымдарымызды, тарихымызды талдау; Ұлттық идеяның негізінде халықтың тарихы мен тағдыры, тұлғалардың өнегесін салыстыру.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Лингвистикалық зерттеулердің әдіснамасы мен әдістемесі

  «Лингвистикалық зерттеулердің әдіснамасы мен әдістемесі» пәнін оқытудың мақсаты – докторанттардың жалпылингвистикалық даярлықтарын тереңдету және тілді зерттеудің замануи әдістері бойынша білімді игерту. Курсты жүргізу барысында лингвистикалық зерттеудің нысаны, әдіснама, әдістеме, әдіс және нақты бағыт бойынша қолданылатын тілді талдау әдістері қарастырылады; лингвистикалық ойдың дамуын ұғынуға, тіл табиғатын түсіну мәселесін кеңейтуге, жеке диссертациялық зерттеудің әдістемелік және концептуалды аппаратын жетілдіруге септігін тигізеді.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Мәтіндік және дискурстық талдау

  Пәннің мақсаты мәтіндік және дискурстық талдаудың теориялық негіздерімен таныстырып, әртүрлі мәтіндер мен дискурстарды құрылымдық, мағыналық және прагматикалық тұрғыдан зерттеу әдістерін меңгерту. Қазақ тіліндегі жазбаша және ауызша мәтіндердің құрылымдық ерекшеліктерін талдауға дағдыландыру. Бұл пән мәтін және дискурс түсініктерін, олардың айырмашылықтары мен байланыстарын қарастырады. Қазақ тіліндегі көркем, публицистикалық, ғылыми және ресми мәтіндерді талдау әдістерін үйретеді. Сонымен қатар, дискурстың әлеуметтік, мәдени және коммуникативтік ерекшеліктерін, оның прагматикалық аспектілерін зерттейді.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

Оқыту нәтижелері

• Академиялық хат жанрларының ерекшеліктерін терең түсінеді, ғылыми стиль, дағдыларын меңгереді. Халықаралық ғылыми журналдарда ғылыми мақалалар жариялау қабілеті жетіледі.
• Қазіргі ғылымның іргелі және қолданбалы мәселелеріне ғылыми зерттеулер жүргізуде сыни бағалау мен негізгі әдістер мен тәсілдерді интерпретациялау қабілетін қалыптастырады. Кәсіби қызметте ғылыми зерттеу әдістерін, технологияларын қолданады.
• Қазақ әдебиетінің және оның өзекті мәселелерін айқындайды, оларды өзінің кәсіби қызметінде ұтымды пайдаланады, болашақ ұрпақтың ұлттық идеясын қалыптастыру мақсатында Алаш қайраткерлерінің ұлттық идеясын талдайды.
• Қазақ тіл біліміндегі корпустық лингвистиканы меңгеріп, жасанды интеллект технологияларын тілдік деректерді талдауда қолданып, функционалды қосымшаларды бағалайды, тілдік модельдер құру және оларды қолдану дағдыларын дамытып, зерттеу нәтижелерін ғылыми және білім беру үдерісінде тиімді пайдаланады..
• Қазақ тілінің функционалдық грамматикасын меңгеріп, грамматикалық категориялардың мәтін мен дискурстағы қызметін талдап, олардың өзгерістері мен прагматикалық ерекшеліктерін сипаттайды. Мәтіндік және дискурстық талдаудың теориялық негіздерін игеріп, әртүрлі мәтіндердің құрылымдық, мағыналық және прагматикалық ерекшеліктерін талдайды, сонымен қатар дискурстың әлеуметтік және мәдени аспектілерін зерттеу әдістерін қолдана отырып, қазақ тіліндегі түрлі дискурстарды тиімді пайдалана алады.
• Әлемдік білім беру жүйесіндегі қазіргі заманғы жаңа технологиялардың көмегімен сабақтардың түрлі типтерін жоспарлайды, ғылым, білім және инновациялардың тығыз интеграциясы қағидаттарында жаңа формациядағы жоғары білікті педагог кадрларды сапалы дайындауды жүзеге асырады.
• Лингвистиканың әдіснамалық мәселелерін, қазіргі заманғы тәжірибелерін, концепцияларын түсініп, лингвистикалық талдау мен сараптауды меңгереді. Лингвистикалық зерттеулердің әдіснамасы мен әдістемесін практикада қолданады.
• Жаңа жағдайларда басқару міндеттерін шешу мақсатында жоғары мектеп педагогикасы мен психологиясы аясында меңгерген білімі және біліктілігін пайдалана отырып оқытушының кәсіби құзыреттіліктеріне, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жазу дағдыларын қолданады.
• Психологиялық-педагогикалық зерттеулердің негізгі әдістерін, сондай-ақ білім беру бағдарламалары бойынша оқыту және ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру дағдыларын меңгерген, университетте тіл мен әдебиетті оқытудың жаңа әдіснамалық негіздерін анықтауға, қолданыстағы әдістерге сыни талдау жүргізуге және осы салада жаңа гипотезалар жасауға қабілетті.

Ұқсас БББ