6B05103 Биология в С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті

Экономика және құқық негіздері пәні. Экономикалық жүйелер және қоғамдық өндіріс негіздері. Қоғамдық шаруашылық түрлері, ақшаның пайда болуы. Нарықтық жүйенің қызмет атқару механизімі: сұраныс, ұсыныс, баға және бәсекелестік. Өндіріс, фирманың табысы мен шығыны, өндіріс факторлары нарығы. Ұлттық экономика: мазмұны, құрылымы, нәтижесін салыстыру. Экономикалық өсу және нарықтық экономиканың тұрақсыздығы: инфлияция және жұмыссыздық. Мемлекеттік реттеу және ұлттық экономиканың экономикалық қауіпсіздігі. Қазақстандық құқықтың негізгі салалары. Конституциялық құқық. Әкімшілік құқық. Отбасы құқығы. Еңбек құқығы. Қылмыстық құқық..

Курс тірі организмдердегі молекулалардың құрылымын түсінуден бастап жасушалардың ішінде олардың жұмыс істеуіне дейінгі білімнің барлық спектрін қамтиды. Мақсаты химия және физика ұғымдарын қолдана отырып, микро деңгейде тірі организмдердің жұмыс істеуін түсіндіруден тұрады. Мембраналардың қасиеттері және олардың молекулалық ұйымы жасушалардың ұйымдастырылуына байланысты қарастырылады. Бұл жасушалық биоэнергетиканың негізгі ерекшеліктерімен кинетика және термодинамика заңдарына да қатысты. Ғылыми фактілердің барлық тізбегі органикалық әлем эволюциясының теориясы аясында қарастырылады. Тұқым қуал��ушылық және өзгергіштік мәселелері ағзаның молекулалық ұйым деңгейінде түсіндіріледі.

Материалдық денелердің қозғалысын және олардың арасындағы өзара әрекеттесуді зерттейтін физика бөлімі. Механикалық жүйелерді сипаттаудың динамикалық және кинематикалық әдістері. Механикадағы сақталу заңдары. Механика, қатты және серпімді тел. Механикалық тербелістер мен толқындар. Сұйық және газ механикасының элементтері. Гидродинамиканың негізгі заңдары. Тамаша газдар. Нақты газ физикасы. Атмосфералық ауа. Статистикалық физика заңдары.

Курс математиканың барлық қажетті бөлімдерін қамтиды: математикалық логика мен сандар теориясының элементтері, комплекс сандар, ақырлы өлшемді сызықтық алгебралар; бір айнымалы функцияның дифференциалдық және интегралдық есептеулері, бірінші және екінші ретті қарапайым дифференциалдық теңдеулер, қатарлар теориясы, ықтималдықтар теориясына кіріспе, математикалық есептердің сандық шешімі.

Организмдердің жалпы биологиясы барлық организмдердің өмір құбылыстарының негізгі және жалпы заңдылықтарын зерттейді . Шолу тірі организмдердің биологиясын, өсімдіктердің экологиясын, жануарлардың экологиясын, бактериялар мен саңырауқұлақтардың биологиясын, олардың басқа организмдермен және топырақ биоценозымен өзара әрекеттесуін қамтиды. Тірі организмдердің механизмдерін толығырақ түсіндіру зоологияға, ботаникаға, Жануарлар физиологиясына және өсімдіктер физиологиясына қатысты биологиялық функциялардың нақты мысалдарын береді . Қарастырылатын тақырыптардың ғылыми және практикалық (мысалы, агрономиялық) маңыздылығы ескеріледі.

Бұл курс генетикалық ақпараттың барлық саласын және оның мәнін қамтиды. Молекулалық табиғат және генетикалық ақпаратты білдіру тәсілі оның жасушалық деңгейде маңызды мәнін және тұқым қуалаушылықтағы оның орталық рөлін атап көрсетеді. Дамуын зерттеу, Даму детерминизмі, оның генетикалық аспектілерімен, ұрықтандырудан ересек өмірге дейін және өмір соңына дейін ағзаның өсуі мен дамуын қарастыруға мүмкіндік береді. Курс сондай-ақ әртүрлі мутациялардың молекулалық табиғатынан бастап жеке дарақтар мен популяциялардың геномындағы өзгерістерді қоса алғанда, тірі организмдердің эволюциясына дейінгі генетикалық ақпаратта өзгерістерді зерттеуге мүмкіндік береді. Популяциялық генетика модельдері мен түр түзудің механизмдері ұсынылған.

Химияның негізгі заңдары, заттардың құрылысы мен қасиеттері, химиялық процестердің өту заңдылықтары мен ерекшеліктері, термодинамика, ерітінділер, электролиттер, элементтердің қасиеттері. Алифаттық, ароматтық көмірсутектер, Галоген туынды көмірсутектер, оттек және азот құрамдас органикалық қосылыстар: спирттер және қарапайым эфирлер, альдегидтер және кетондар, карбон қышқылдары. Оксо-және аминқышқылдары, аминдер және диазоқосылыстар туралы білім береді.

Курс Python деректер құрылымын терең зерттеуге арналған, программалаудың классикалық парадигмаларын енгізеді және сызықтық алгебра мен оның алгоритмдеріне амалдау үшін Numpy кітапханасын қарастырады; студенттер осы тереңдетулерді нақты мәселелерді шешу үшін қолданады. SQL-сұраныстарға және Web-дерекқорлары қосымшаларына кіріспе.

Термодинамикалық жүйенің негізгі түсініктері, зерттеу әдістері және параметрлері. Тепе-теңдік және тепе-теңдік емес процестер. Қайтымды және қайтымсыз процестер. Политропты процестер. Энтропия Термодинамиканың екінші заңы. Тасымалдау құбылыстары. Электростатиканың негізгі мәселесі. Гаусс теоремасы. Конденсаторлар Электрлік және магниттік өрістер. Ом заңдары. Электромагнетизм. Геометриялық және толқындық оптика элементтері. Кванттық оптика элементтері. Атомдық және ядролық физика элементтері.

Өсімдік жасушасының физиологиясы. Клетканың негізгі бөліктері мен қасиеттері. Өсімдіктердің су режимі. Өсімдіктердің минералдық қоректенуі. Өсімдіктердің тыныс алуы. Фотосинтез. Өсімдіктердегі Органикалық заттардың айналуы және тасымалдануы. Өсімдіктердің өсуі және дамуы. Өсімдіктегі физиологиялық үдерістердің интеграциясы. Өсімдіктерді қорғау және орнықтылық механизмдері

Экологияға кіріспе: дала, экожүйенің моделі. Абиотикалық, биотикалық факторлар. Экожүйе -агроэкожүйе. Популяциялық экология. Бірлестіктер экологиясы. Биосфера және ноосфера концепциясы. Жаһандық экологиялық мәселелер. Тұрақты даму тұжырымдамасы. Табиғи ресурстар және оларды тиімді пайдалану тұрақты даму аспектілерінің бірі ретінде. Қазіргі заманның әлеуметтік-экологиялық мәселелері және тұрақты даму.

Пәнді оқу нәтижесінде студенттер: фитоценоздағы түрлердің сандық арақатынасын, жүйелі және флористикалық құрамын, анатомо-морфологиялық құрылымын және әр түрлердің жай – күйін білуі; кеңістіктік-өсімдіктердің тік және көлденең таралуы және фитоценоздың құрылымдық бөліктері; фитоценоздарды флорографиялық сипаттау ережелерін; өсімдік қоғамдастығын және оның жеке өкілдерін сипаттау әдістемесін білуі; алынған білімді теориялық дайындық деңгейін одан әрі арттыру үшін, сондай-ақ практикалық қызметте қолдана білуі тиіс.

Біртекті жүйедегі тепе-теңдік Аналитикалық үдерістердің кезеңдері: сынамаларды іріктеу және сынама дайындау, өлшеу қадамдары, өлшеу нәтижелерін бағалау. Буферлік сыйымдылық. Химиялық термодинамика және тепе-теңдік. Химиялық кинетика және электрохимия. Көлемді талдау. Екі, үш және көп компоненттік жүйелер. Гравиметриялық талдау. Коллоидтық химия. Дисперсиялық жүйелер. Мицелланың құрылымы. Физико-химиялық талдау әдістері.

Пән тірі материяның әртүрлі деңгейлеріндегі физикалық және физика-химиялық процестерді (молекулалық, жасушалық, ағзалық, тұтас ағза) сондай-ақ тірі материяға сыртқы ортаның физикалық факторларының әсер ету заңдылықтары мен механизмдерін оқытады.

Жер қыртысының құрылысы, оның минералогиялық және химиялық құрамы. Топырақ түзуші процестер. Топырақ коллоидтері және топырақтың сіңіру қабілеті, құрылымы және физикалық қасиеттері. Су-ауа, жылу режимдері мен қасиеттері. Топырақ құнарлылығы. Топырақтың генезисі және жіктелуі. Топырақ эрозиясы. Топырақтың құнарлылығын бағалау және оны қалпына келтіру тәсілдері; елдің әртүрлі аймақтарында ауыл шаруашылығы дақылдарының тұрақты өнімдерін алу үшін топырақтың құнарлылығы мен қасиеттерінің оңтайлы параметрлері.

Пәннің мазмұны жасушаның құрылымдық-функционалдық ұйымдастырылуымен және макромолекулалардың күрделі өзара әрекет ету желісімен, олардың кешендерімен және тіршілік әрекеті үдерісіндегі жасушалық компартменттермен байланысты сұрақтардың барлық шеңберін қамтиды.

Пән студенттерге әр түрлі процестерді зерттеуге математикалық модельдеу әдістерін, атап айтқанда статистикалық әдістерді қолдануға мүмкіндік береді. Курс келесі бөлімдерден тұрады: кездейсоқ шамалар, ықтималдық теориясы, математикалық статистика, статистикалық әдістер, қателіктер теориясының негіздері, сызықтық алгебралық теңдеулер жүйесін шешудің сандық алгоритмдері, статистикалық гипотезаларды тексеру, корреляциялық талдау, дисперсияны талдау, математикалық модельдеу.

Талдаудың физика-химиялық әдістерінің жіктелуі. Электрохимиялық талдау әдістері. Әдістердің жалпы сипаттамасы. Индикаторлық электрод және электрод салыстыру. Тепе-тең және тепе-тең емес электрохимиялық жүйелер. Электрогравиметриялық, кондуктометриялық, Потенциометриялық, полярографиялық, кулонометриялық әдістер. Сандық талдаудағы Хроматография. Хроматографиялық әдістердің жіктелуі. Ион алмасу және шөгінді хроматография. Газ және сұйық хроматография. Талдаудың физика-химиялық әдістерінің сезімталдығы және селективтілігі.

Курс Pandas деректерді талдау кітапханасы мен статистикалық есептеулер үшін R программалау тілін, геокеңістіктік деректерді өңдеу үшін пакетті және сандық талдау үшін Scilab тілін қолдана отырып, сондай-ақ ауыл шаруашылығы мен биоресурстар саласындағы нақты есептерді шешу үшін аталған құралдарды қолданумен деректер қорымен жұмыс жасауға арналған.

Тірі организмдер арасында прокариоттардың орны, микроорганизмдердің морфологиясы, физиологиясы және генетикасы туралы, сондай-ақ микробтық жасушадағы метаболизм туралы негізгі ақпарат. Вирустардың жалпы сипаттамалары. Тамақ өнеркәсібінде микроорганизмдер мен олардың метаболиттерін қолдану. Сыртқы факторлардың микроорганизмдерге әсері. Микроорганизмдердегі метаболизм механизмдері. Көмірсулардың анаэробтық жағдайларда өзгеруі (ашыту процестері). Азот қосылыстарын микроорганизмдермен конверсиялау

Радиобиология иондаушы сәулеленудің биологиялық объектілерге (биомолекулалар, клеткалар, ұлпалар, организмдер, популяциялар) әсерін зерттейді. Иондаушы әсерлерге биологиялық жауаптың жалпы заңдылықтары негізінде ағзаны сәулеленуден қорғау тәсілдері, зақымданудан қалпына келтіру жолдары қарастырылады.

Биотехнологияның негізі және әртүрлі бағыттарын, биотехнологиялық өндірістің әртүрлі объектілерінің табиғаты мен алуан түрлерін ажырата білу; биотехнологиялық тәжірибелік қондырғыларды өндірістік қызметте пайдалану. Ген және жасуша инженериясында қолданылатын негізгі ұғымдарды және әдістерді білу; жасушалық инженерия саласындағы теориялық білімді және практикалық дағдыларды қолдануға; Биотехнологиялық өнімді алу үшін тірі жасушалардың құрылымы және жұмыс істеу принциптерін қолдану.

Гистология тірі ағза ұлпаларының құрылысы мен қасиеттері, эмбриогенезінде олардың қалыптасуы, қалыпты жағдайларда және кейбір патологиялық өзгерістердің дамуы кезінде (мысалы, қабыну кезінде), мүшелердің құрамындағы ұлпалардың өзара қарым-қатынасы, ұлпалардың жаңаруы мен регенерациясының мүмкіндіктері туралы негізгі түсініктерді зерттейді.Зертханалық практикумда гистологиялық зертханада жұмыстың бастапқы дағдылары студенттердің микроскопиялық препараттарды дайындау әдістерін меңгеру және микроскоппен препараттарды мұқият зерттеу арқылы жүргізіледі.

Пән берілген мамандық бойынша жалпығылыми терминология мен терминологиялық іштілді меңгеруге бағытталған және коммуникативті қызметтің төрт түрі бойынша дағдыларды қалыптастырады: мамандық бойынша түпнұсқалық мәтіндерді толық түсініп оқу, мамандық мәселесі бойынша эссе жаза білу, кәсіби ақпаратты қамтитын түпнұсқалық хабарламаларды тыңдау дағдылары, мамандық бойынша пікірталас дағдылары.

Бұл курста макро-және дамушы организмдерде өтетін микроморфологиялық, физиологиялық, биохимиялық, молекулалық және генетикалық процестер туралы, сондай-ақ адамның, жануарлардың және өсімдік организмдерінің онтогенезінің барлық кезеңдерінде даму процесін басқаратын факторлар мен механизмдер туралы . Организмдердің көбею және жеке даму заңдылықтарымен, өмірлік процестердің негізгі негізі ретінде танысу.

Эволюциялық ілім тірі табиғаттың тарихи дамуын (эволюциясын), бейімделіп қалыптасуын, организмдердің жеке даму ерекшеліктерін (онтогенез), эволюцияны бағыттайтын факторларды және организмдердің жекелеген топтарының және жалпы органикалық әлемнің тарихи дамуының нақты жолдарын (филогенезін) зерттейді, ғылыми дүниетанымды қалыптастырады.

Геномика-тірі организмдердің геномы мен гендерін зерттеуге арналған молекулалық генетика бөлімі. Геномика ағзаның әлеуетті мүмкіндіктерін, басқа организмдерден түрлік айырмашылықтарды белгілейді, сыртқы әсерлерге реакцияны, бүкіл жасушаның толық генетикалық сипаттамасын, ондағы гендердің саны мен олардың жүйелілігін, әрбір гендегі нуклеотидтердің санын және олардың реттілігін болжайды. Ағзаның метаболизміне қатысты әрбір геннің функцияларын анықтайды.

Адам және жануарлар физиологиясы - жануарлар ағзалары Мен адамның функционалдық белсенділігі туралы пән. Курс организмдердің қоршаған ортамен өзара әрекеттесуінің заңдылықтарын, олардың өмір сүрудің әр түрлі жағдайларында, сондай-ақ өсу мен дамудың әр түрлі сатыларында, эволюциялық және жеке даму барысында физиологиялық процестердің пайда болуы мен дамуын зерттейді.

Цитогенетика тұқым қуалаушылық заңдылықтарын органоидтардың құрылысы мен функцияларымен өзара байланыста зерттейді. Цитогенетика әдістері G-бэндинг талдауын, флуоресцентті in situ гибридизациясын, салыстырмалы геномдық гибридизацияны және басқаларды қамтиды. Цитогенетика жасушалық деңгейде тірі материяны ұйымдастыруды, жасушаның генетикалық маңызы бар құрылымының өзгеруін және жұмыс істеуін, митозда,мейозда және ұрықтандыруда олардың бөлінуін, хромосомалардың құрылысын, хромосомалардың құрылымдық өзгерістерін, хромосомалық аберрациялардың ианализін анықтау әдістерін зерттейді.

Биоинформатика студенттерді биологиялық мәліметтердің алуан түрлілігімен, арнайы бағдарламаларды қолдана отырып, оларды талдау мүмкіндіктерімен таныстырады. Биоинформатика биология және медицина бойынша негізгі мәліметтер базасын және оларға енгізілген биоинформатикалық талдау бағдарламаларын талдайды. ДНҚ тізбегінің полиморфизмін талдауды, популяциялық - генетикалық деректерді талдауды, биологиялық деректерді жинау және тіркеу әдісін, ұтымды шешімдер қабылдау үшін биологиялық ақпаратты пайдалануды зерттейді.

Дененің иммундық жүйесінің құрылымы, механизмі және жұмыс істеу механизмі; биот��хнология, медицина және ветеринария саласында қолданылатын иммунологияның негізгі әдістері.

Молекулалық генетика-молекулалық биология мен классикалық генетика тоғысындағы зерттеу саласы, ол тұқым қуалаушылық заттардың химиялық табиғатын зерттейді, ақпаратты жасушада сақтаудың физика-химиялық алғышарттарын және оны ұрпақтардың қатарына беру үшін дәл көшіруді зерттейді . Молекулалық генетика геннің нақты фенотиппен бірізділігінің байланысы үшін генетикалық скринингті пайдалана отырып, организм генінің құрылымы мен функцияларын анықтау үшін "зерттеу тәсілін" қолданады.

Адам генетикасы тұқым қуалау заңдылықтарын және адам белгілерінің өзгергіштігін зерттейді. Адам генетикасы адам ағзасының қалыпты белгілерінің тұқым қуалаушылығын және өзгергіштігін зерттейтін антропогенетикаға және медициналық генетикаға бөлінеді. Адам генетикасы да эволюциялық теориямен байланысты, өйткені адам эволюциясының нақты механизмдерін және оның табиғаттағы орнын психологиямен, философиямен және әлеуметтанумен бірге зерттейді.

Тірі ағзалардың химиялық құрамының ерекшеліктерін, биомолекулалардың негізгі кластарын, клеткалық циклдің фазаларын және клеткалық органеллаларын ажырату; тірі ағза ұлпаларының құрылысы мен қасиеттерін, олардың эмбриогенезде қалыптасуын, қызмет ету ерекшеліктерін көрсету; адам, жануарлар, өсімдіктер мен микрорганизмдердің морфологиясы, физиологиясының теориялық және әдістемелік негіздерін қолдану; литосферадағы, гидроферадағы және атмосферадағы атомдардың биогенді көші-қонының негізгі жолдарын; ағзалар арасындағы өзара қатынасты және қоршаған орта ағзаларымен өзара қарым-қатынасын анықтау; тірі ағзалардың онтогенезінің және филогенезінің факторлары, тіршілікті ұйымдастырудың молекулалық-генетикалық және клеткалық деңгейлерін интерпретациялау; тұқым қуалайтын материалды гендік, хромосомалық және геномдық деңгейде құрылымдық-функционалды ұйымдастыру, тірі организмдердің жүйеленуін бағдарлау, таксономиялық белгілер негізінде өсімдіктер мен жануарлардың белгілі бір түрлерге жататындығын анықтау.

Молекулалық генетика есептерін, биофизика және биохимия әдістерін қолдана отырып шешу; клеткалық биология саласындағы негізгі әдістер мен хаттамаларды, теориялық білімдер мен практикалық дағдыларды қолдану; химиялық және физикалық әсерлерден туындаған ДНҚ зақымдануының репарациясындағы ядролық құрылымдардың рөлі; адамның тұқым қуалау заңдылығының және белгілердің өзгергіштігінің иллюстрациясы. Технологиялық есептерді шешу үшін тірі жүйелерді пайдалану; берілген қасиеттері бар тірі нысандарды жасау; иммунологиялық ұғымдар мен терминдерді, гуморальді және жасушалық иммундық жауаптың қалыптасу механизмдерін ажырату; иммундық жүйенің құрылысын иллюстрациялау; биоинформатика әдістерінің негізінде организм геномын бағалау; мәліметтерді талдауда биоинформатика жетістіктерін қолдану;

Тірі табиғаттың тарихи дамуын көрсету, эволюцияны бағыттайтын факторлар, дамушы ағзаларда өтетін процестерді суреттеу, сондай-ақ ағзалардың онтогенезінің барлық кезеңдерінде даму процестерін басқаратын факторлар мен механизмдер туралы; биологиялық объектілерге иондаушы сәулеленудің әсерін бағалау, биологиялық объектілердің жұмыс істеу негізінде жатқан негізгі физикалық және физика-химиялық заңдылықтарды қарастырады; Генезис, құрам, географиялық таралу, топырақты тиімді пайдалану және қорғау жолдары туралы білімді қолдану;

Экологиялық факторлар туралы, экожүйелердің жай-күйі туралы, қоршаған ортаның ластануы туралы материалдарды жинауды, өңдеуді және интерпретациялауды жүзеге асыру, тірі ағзалардың тіршілік ету ортасымен өзара іс-қимылының негізгі заңдылықтарын, қазіргі заманның экологиялық проблемаларын шешу жолдарын, өмір сүрудің қауіпсіз және зиянсыз жағдайларын жасау; қоршаған ортаны қорғау және табиғатты ұтымды пайдалану саласында сауатты шешімдерді таңдау мен әзірлеуге бағдарлау;

Математикалық есептерді шешу теориясы мен әдістерін қолдана білу; алынған нәтижелерді одан әрі қорыта отырып, есептерді шеше білу; теориялық деректерді талдау; ауыл шаруашылығында және орман шаруашылығында қолданбалы есептерді шешу кезінде алынған білімді, іскерлікті және дағдыларды қолдану; типтік кәсіби есептердің математикалық моделін құру және оларды шешу тәсілдерін табу.

Ақпаратты алудың, сақтаудың, өңдеудің негізгі әдістерін, тәсілдері мен құралдарын, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану. Қолданбалы есептерді шешуге ақпаратты өңдеудің базалық алгоритмдерін қолдану, негізгі басқару құрылымдары мен деректердің стандартты типтерін қолдана отырып бағдарламалау тілінде бағдарламалар әзірлеу, қолданбалы бағдарламалар пакеттерін пайдалану, жасушаға және жалпы химиялық, физикалық және биологиялық агенттерге әсер ету механизмдерін түсіндіру.

Химиялық заттар мен реакцияларды орнату, химияның негізгі түсініктері мен анықтамаларын қалыптастыру. Табиғаттағы маңызды қосылыстардың рөлін, оларды идентификациялау, қолдану шарттарын білу. Негізгі физикалық теориялар мен принциптерін, зерттеудің физикалық әдістерін, негізгі заңдары мен олардың физикада қолдану шекарасын білу. Физика саласындағы базалық білімді меңгеру және теорияның іргелі физикалық заңдарын талдау үшін осы білімді қолдана білу.

Кәсіби қазақ, ағылшын және орыс тілдерін меңгеру; ғылыми зерттеулердің нәтижелерін мақалалар мен презентациялар түрінде ұсыну, ғылыми пікірталаста өз көзқарасын дәлелді қорғау;

Кәсіпкерлік қызметті ұйымдастыру, персоналмен жұмыс істеу және басқару дағдыларын меңгеру; бизнес-жоспарлар құру, фирманың жұмыс істеуінің экономикалық көрсеткіштерін өңдеу; нарықтың сипаттамалары мен үрдістерін анықтау.