7M01401 Музыкалық білім в Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті

Музыкалық репертуарды меңгеру арқылы болашақ музыка мұғалімінің орындаушылық дағдылары қалыптастырады. Оқыту барысында студенттерде музыкалық-есту түсініктері мен моторлы-қозғалыс орындаушылық дағдыларын дамыту формалары мен әдістері қалыптастыру.

Музыкалық-педагогикалық білім беруді дамытудың кеңестік кезеңі мектепте музыка пәні оқыту практикасымен шектелгенін көрсетеді. Шет елдерде Болон процесі аясында Музыкалық білім алу қажеттілігі туындады. Шығыс және Батыс Еуропа елдерінде музыканы оқыту қалай жүргізіледі, қандай оқу бағдарламалары қолданылады және қандай құзыреттіліктер қалыптасатыны – бұл сұрақтар осы пәннің міндеті болып табылады. Кеңес дәуіріндегі музыкалық-педагогикалық білім беру негізінен жалпы білім беретін мектептегі музыка сабақтарын өткізу практикасымен шектелді. Болон процесі жағдайында шет елдердегі музыкалық білім алуды зерттеп-үйрену қажеттілігі туындады. Батыс және Шығыс елдеріндегі музыканы оқыту білім беру бағдарламалары мен құзыреттілігі осы пәнде қамтылады.

Музыка және психология. Адамның психологиясы мен музыкалық қызметі туралы түсінік. Музыкалық шығармашылықтың түрлері мен формалары. Шығармашылық психологиясы. Танымдық категориялар, оның түрлері, формалары, типтері.Музыкалық-психологиялық үдерістегі музыкалық қызмет түрлері. Музыкалық-шығармашылық қызметтің мазмұны мен әдістері. Музыкалық-шығармашылық қызметті ұйымдастыру. Репродуктивті және өнімді музыкалық қызмет. Музыка сабақтарындағы шығармашылық іс-әрекеттердің психологиялық аспектілері.

Білім алушылардың орындаушылық дағдыларын дамыту. Арнайы пәндерді оқыту әдістері (музыкалық аспап, хорды дирижерлау, вокал). Арнайы сынып мұғалімінің оқу-тәрбиелік міндеттері. Сабақты өткізу әдістемесі және оқушының өзіндік жұмысын ұйымдастыру. Жеке сыныпта оқу процесін ұйымдастыру. Педагогикалық жұмысты жоспарлау. Репертуардың орындаушылық репертуарын жаңарту.

Ғылымның тарихы және философиясы пәні. Ғылымның көзқарастық негіздері. Философия білімнің интегралды формасы ретінде. Ғылымның қызметтері. Ғылымның пайда болуы және қалыптасуы. Антикалық ғылым және философия. Ортағасырдағы ғылыми таным. Жаңа заман ғылымының қалыптасуы. Жаңаевропалық ғылым – ғылым тарихының классикалық кезеңі. Қазіргі ғылым. Ғылым дамуының бейклассикалық, постбейклассикалық кезеңдерінің негізгі концепциялары мен бағыттары. Ғылым дамуының постпозитивистік, постклассикалық емес кезеіңдерінің негізгі концепциялары мен бағыттары. Ғылыми білімнің құрылымы және деңгейлері. Ғылымның мамандық ретінде қалыптасуы. Ғылымның идеалдары мен нормалары. Ғылымның философиялық негіздемелері және дүниенің ғылыми бейнесі. Ғылыми дәстүрлер және ғылыми революциялар. Жаратылыстану және техникалық ғылымдардың тарихы мен философиясы. Әлеуметтік және гуманитарлық ғылымдардың тарихы мен философиясы. Ғылым әлеуметтік институт ретінде. Қазіргі ғылымның аксиологиялық аспектілері. Қазіргі заманғы жаһандық өркениет мәселелерді шешудегі ғылымның атқаратын рөлі.

Концерттік орындау магистранттардың орындаушылық шеберлігінің жоғары деңгейін білдіреді. Ол сахналық өнермен тығыз байланысты. Бұл пән жеке өтеді. Орындау дағдыларын жетілдіру процесінде магистранттар концертте өнер көрсете алады, сонымен қатар қойылым алдындағы психологиялық қорқыныштарды жеңе алады. Қарқынды шығармашылық жұмыс нәтижесінде концерттік орындау музыканттың кәсіби өсуін, сондай-ақ ерік, ақыл, эмоциялар, қиял сияқты жеке қасиеттерін ынталандырады.

Музыкалық психология туралы түсінік. Музыкалық қабілеттер. Музыкалық қабылдау. Музыкалық қабылдау механизмдері. Музыкалық орындаушылық психологиялық аспект. Музыкалық тәрбие мен білім берудегі музыкалық психологияның мәселелері.Музыка сабақтарында түрлі іс-әрекет түрлерінің психологиясы.

Ғылыми-зерттеу жұмысын ұйымдастырудың маңызын айтып жату артық. Ғылыми шығармашылық – методологиялық ізденістердің жемісі. Магистрлік диссертация туралы жалпы түсінік. Диссертацияны жазу әдістемесі, сондай-ақ безендіру талаптары. Диссертациялардың ғылыми аппараты диссертациялық мәтінмен жұмыс істеу талаптары, қорғау ережелері. Педагог-музыканттың зерттеу мәдениеті. Музыкалық-педагогикалық үрдісті ғылыми зерттеу әдістемесі. Зерттеу жұмысына жеке-шығармашылық қатынасы. Ғылыми зерттеудің кезеңдері мен нәтижелері. Музыкалық-педагогикалық қызметті зерттеу түрлері. Педагог-музыканттың зерттеу жұмысының әдістері. Музыкалық білім беру педагогикасының мәселелерін әдіснамалық талдау. Музыкалық-педагогикалық тәжірибемен танысу.

Музыкалық-педагогикалық білім беруді дамытудың кеңестік кезеңі мектепте музыка пәні оқыту практикасымен шектелгенін көрсетеді. Шет елдерде Болон процесі аясында Музыкалық білім алу қажеттілігі туындады. Шығыс және Батыс Еуропа елдерінде музыканы оқыту қалай жүргізіледі, қандай оқу бағдарламалары қолданылады және қандай құзыреттіліктер қалыптасатыны – бұл сұрақтар осы пәннің міндеті болып табылады.

Сахнада музыкалық шығарманы орындау – шеберліктің шыңы. Оны концерттік орындаушылық дейміз. Бұл кезде магистрант сахналық өнердің қыр-сырын игеріп, кемелдене түседі.

Ғылыми-зерттеу жұмысы туралы негізгі түсінік. Ғылыми шығармашылық методологиясының негіздері. Ғылыми таным әдістері. Ғылыми-әдеби өнімдердің түрлері; диссертацияны дайындау жолдары баяндалады.Магистрлік диссертация туралы түсінік, оны жазу ережелері ашылады. Жазу әдістемесі, сондай-ақ безендіру талаптары. Диссертациялардың ғылыми аппараты диссертациялық мәтінмен жұмыс істеу талаптары, қорғау ережелері

Меңгерілген тілдік білім мен сөйлеу біліктерін жүйелеу. Шет тілінде ауызша қарым-қатынас формаларының дағдыларын жетілдіру, баяндамалар мен хабарламалармен таныстыру, кәсіби қарым-қатынасты жүзеге асыру. Жазбаша дағдыларды жетілдіру. Қазіргі заманғы техникалық құралдар мен ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби саладағы коммуникативтік міндеттерді шешуді жетілдіру.

Білім алушылардың орындаушылық дағдыларын дамыту. Арнайы пәндерді оқыту әдістері (музыкалық аспап, хорды дирижерлау, вокал). Арнайы сынып мұғалімінің оқу-тәрбиелік міндеттері. Сабақты өткізу әдістемесі және оқушының өзіндік жұмысын ұйымдастыру. Жеке сыныпта оқу процесін ұйымдастыру. Педагогикалық жұмысты жоспарлау. Репертуардың орындаушылық репертуарын жаңарту.

Музыкалық этнопедагогика ұлттық музыка, дәстүрлі жырлар, озық өнер туындыларының жиынтығын ұлттар мен ұлыстардың әлденеше ғасырға созылған ұрпақ тәрбиесінде қолдану үрдісін зерделейтін ғылым саласы. Тәлім-тәрбиедегі музыка өнерінің орны мен негіздемесін, этникалық қауым педагогикасының дамуын зерттейтін педагогикалық білімдердің жаңа саласы. Қазақ халқының өзiндiк мәдени, рухани, әдеби ұлттық дәстүрi халықтық тәлім-тәрбиесінде қарастырылады. Ғасырлар бойы ақын-жыраулардың, композиторлардың мұраларында сақталған халықтың арман-сыры, салт-дәстүрлерi, ой-даналығы мен тiлектері айқын аңғартатын шежіресі жастар тәрбиесінде халықтың тәлiм-тәрбие мектебiнiң ұлағатты ұстаздарының рөлiн атқарды. Қазақтың тәрбие мектебi — ақын-жазушылар мен билердiң өсиеттерi, ғибраттары және халық мақал-мәтелдерi, тыйым сөздерi мен ұлттық салт-дәстүрлерi, әдет-ғұрпы болып табылады.

Студенттерде басқарушылық қызметтің психологиялық заңдылықтары туралы, Мұғалімнің іс-әрекеті құрылымында әлеуметтік психологиялық білімді қолдану ерекшеліктерін ашуда, тиімді басқарудың негізін құрайтын әлеуметтік-психологиялық принциптерді талдау дағдыларын игеруде жүйелі идеяларды қалыптастыру

Жоғары мектептің педагогикасының теориялық-әдіснамалық негіздері. Педагогикалық қызметтің мазмұны мен құрылымы. Жоғары мектептің педагогының кәсіби құзыреттілігі және коммуникативтік білімі. Жоғары мектептегі оқыту теориясы. Жоғары мектептегі оқытудың дидактикалық негіздері. ЖОО-да оқу үдерісін ұйымдастыру. Кәсіптік білім берудегі инновациялық үрдістер. ЖОО жүйесіндегі білім беру үрдісін басқару менеджменті. ЖОО-дағы тәрбие жұмысы. ЖОО-дағы заманауи педагогикалық технологиялар.

Орындау дағдыларын жетілдіру процесінде магистранттар концертте өнер көрсете алады, сонымен қатар қойылым алдындағы психологиялық қорқыныштарды жеңе алады.

"Этнопедагогика" және "Халық педагогикасы"терминдерінің түсінігі. Халық педагогикасы этнопедагогиканың құрамдас бөлігі ретінде. Халық ауыз әдебиеті-этнопедагогикалық білімнің негізі. Халық музыкалық мәдениеті. Музыкалық фольклор-халық шығармашылығы. Фольклор Музыкалық білім беру құралы ретінде. Халықтық әдет-ғұрыптар мен музыка. Музыкалық халық шығармашылығы. Музыкалық халық шығармашылығының адамгершілік-эстетикалық негіздері. Музыкалық фольклор халықтар арасындағы байланысты нығайту құралы ретінде.

Концерттік орындау магистранттардың орындаушылық шеберлігінің жоғары деңгейін білдіреді. Ол сахналық өнермен тығыз байланысты. Бұл пән жеке өтеді. Орындау дағдыларын жетілдіру процесінде магистранттар концертте өнер көрсете алады, сонымен қатар қойылым алдындағы психологиялық қорқыныштарды жеңе алады. Қарқынды шығармашылық жұмыс нәтижесінде концерттік орындау музыканттың кәсіби өсуін, сондай-ақ ерік, ақыл, эмоциялар, қиял сияқты жеке қасиеттерін ынталандырады.

Оқыту барысында студенттердің музыкалық-есіту қабілеттерін дамытудың формасы мен әдістері және қимыл-қозғалыс дағдалыры, нотаны бірден оқу мен транспорт жасау дағдылары қалыптасады. Түрлі жанр мен стильдегі музыкалық көркем шығармаларды игереді.

Музыкалық-педагогикалық білім беру әдістемесі қызмет саласы ретінде. Ғылыми таным әдістері. Әлеуметтік және қоғамдық маңызы. Музыкалық білім беру әдістемесінің үш аспектісі. Педагог-музыканттың әдіснамалық мәдениетінің мазмұны. Педагогикалық нормалардың мәні, Музыкалық білім беру педагогикасының категориялары. Пәннің басқа ғылымдармен байланысы. Әдістемелік талдау музыкалық-педагогикалық шындықты тану әдісі ретінде. Музыкалық білім беру саласындағы зерттеудің әдіснамалық сипаттамасы. Музыкалық-педагогикалық зерттеудің негізгі категориялары. Магистранттың зерттеу жұмысы.

Білім алушылардың орындаушылық дағдыларын дамыту. Арнайы пәндерді оқыту әдістері (музыкалық аспап, хорды дирижерлау, вокал). Арнайы сынып мұғалімінің оқу-тәрбиелік міндеттері. Сабақты өткізу әдістемесі және оқушының өзіндік жұмысын ұйымдастыру. Жеке сыныпта оқу процесін ұйымдастыру. Педагогикалық жұмысты жоспарлау. Репертуардың орындаушылық репертуарын жаңарту.

Инклюзивті білім беру-бұл барлық балалар үшін білімге бірдей қол жетімділікті және барлық балалардың әртүрлі қажеттіліктеріне бейімделу тұрғысынан жалпы білім беруді дамытуды білдіретін интеграцияның кең процесі. Инклюзивті білім беруге кәсіби дайындықты қалыптастыруға ықпал ететін педагогикалық жағдайлар: тұлғалық (эмоционалды тұрақтылық, төзімділік), бағдарламалық-әдістемелік, бақылау-бағалау. Дамуында қиындықтары бар балалары бар отбасылардың ерекшеліктері. Дамуында проблемалары бар балалармен түзету және дамыту жұмыстарының принциптері.

Магистранттарда мамандық бойынша қажетті оқу-әдістемелік білім мен іскерлікті қалыптастыру. Музыкалық-педагогикалық пәндерді оқыту әдістемесі. Оқу-әдістемелік құжаттарды рәсімдеу және әзірлеу. Педагогикалық және зерттеу тәжірибелерін ұйымдастыру және өткізу. Оқыту әдістері мен тәсілдері. Оқу үрдісінде заманауи білім беру технологияларын қолдану. Магистранттарды оқу-әдістемелік қызметке дайындау, практикалық дағдыларды дамыту, дайындық теориясы мен әдістемесін меңгеру.

Білім берудің ғылыми сатысында магистранттар ғылыми танымның негіздерін игереді. Сонымен бірге зерттеген, зерделеген тақырыптарын ғылыми-теориялық тұрғыдан баяндап, ғылыми мақалаға айналдыру тәсілдерін игереді. Ғылыми мақалаларды жариялау – арнайы қарастыруды қажет ететін күрделі мәселе. Бұл реттен скопус, Томсен Рейтерс сияқты халықаралық базаларға енетін журналдарда мақала жариялаудың қыр-сырын игергені ләзім. Дамыған елдерге танымал ғалым болу үшін міндетті түрде осы бағыттағы мақалалардың жариялануы шарт. Мазмұны тартымды, проблемасы айқын зерттеу мақалалар ғана жақсы оқылады. Осыдан келіп мақалаға сілтеме жасау, дәйексөз алу сияқты танымдық үдерістер туындайды. Оның көрсеткіші - хирша. Хирша – автор мақаласының өзге мамандар тарапынан оқылуы, соның көрсеткіші. Ол ғалымның рейтингісін жоғарылатады.

Қазіргі уақытта белсенді дамып келе жатқан музыкалық білім беру бағдарламалары әртүрлі мәселелерді шешуге арналған: музыка теориясын оқыту, есту қабілетін дамыту (фортепиано профессоры, музыка тілі, музыкалық оқулық және т. б.), музыкалық әдебиетті зерттеу (Midisoft sound Explorer, Music mentor, music Magic және т. б.), кез-келген аспапта ойнауды үйрету (Midisoft Play Piano, the Jazz Guitarist, Chord Wizard) және вокалды оқыту (ән айту) және т. б т. Осы бағдарламалардан басқа, музыкалық файлдармен жұмыс істеуді қамтамасыз ететін көптеген бағдарламалық өнімдер бар. Арнайы бағдарламалар жиынтығымен жабдықталған заманауи компьютерлер музыкалық шығармаларды жасауға, жазуға және өңдеуге арналған техникалық құралдарды ұсынады, яғни.музыкалық аспаптардың жаңа түрі болып табылады.

Осы бағдарламалардан басқа, музыкалық файлдармен жұмыс істеуді қамтамасыз ететін көптеген бағдарламалық өнімдер бар. Арнайы бағдарламалар жиынтығымен жабдықталған заманауи компьютерлер музыкалық шығармаларды жасауға, жазуға және өңдеуге арналған техникалық құралдарды ұсынады, яғни музыкалық аспаптардың жаңа түрі болып табылады.

Ғылыми дайындық барысында магистранттар ғылыми жобаларға қатысып, халықаралық басылымдарда мақалаларды жариялай алады. Оның ішінде олар халықаралық басылымдардағы жарияланымдарға қойылатын талаптарды, "Скопус", "Томпсон Рейдерс", жарияланған ғылыми жұмыстардың дәйексөз көрсеткіші ретінде" хирша " туралы түсініктерді білуі тиіс.

Қазақстандық білім мазмұны, озық және заманауи тәжірибелері, соның ішінде инклюзивтік оқыту жүйесін сараптап, жаппай білім беруге енгізу тәжірибесінің басты бағыттары. Инклюзивті оқыту ортасына болашақ музыка мамандарын даярлау мәселелері. Әлемдік тәжірибеге сүйене отырып, қазақстандық білім жағдайында ерекше қажеттілігі бар баланы қоршаған әлеуметтік ортаға бейімдеу мен білім алуын музыка пәні сабақтары арқылы қарастыру ерекшеліктері. Физиологиялық және психологиялық ерекшелігі бар оқушыларды инклюзивтік ортаға баулуда музыкант-педагог мамандарды даярлау мәселесін жан-жақты қарастыру. Инклюзивті оқыту жүйесін жалпы қоғам, әлеумет, білім мазмұнын ерекше қажеттілігі бар балаға бағыттау жолдары. Қоғам алдында әртүрлі дамуында ерекшеліктері бар балаларды қоғамға тарту, олардың белсенді бейімделуі, әлеуметтенуі және қоғам аясында және қоғам игілігі үшін даму проблемалары.

Техникалық мүмкіндіктерді дамыту құрылымы, стилі және мазмұны жағынан күрделі шығармаларды игеру барысында қалыптасады. Оқу жылында студенттер 6 күрделі музыкалық шығарманы дайындап, тапсырулары керек. Бұл студенттердің орындау техникасының жетілгенін талап етеді. Музыкалық аспап бойынша студенттер соңғы бітіруші кезеңге лайық кешендік емтихан бағдарламасын таңдайды. Олар орындау мүмкіншілігі жағынан күрделі техникалық шығармалар болып табылады.

Болашақ педагог-музыкант студенттерді жоғары мектепте дәріс, семинар, практикалық, зертханалық және жеке сабақтар сияқты оқыту түрлерін оқып, өзінің дербес қызметін тиімді ұйымдастыруды үйренеді, дәстүрлі және интерактивті оқыту негіздерін меңгереді, практикалық сабақтар мен педагогикалық практика процесінде дидактикалық және интерактивті әдістерді, сондай-ақ АКТ және оқытудың танымал технологияларын қолдануды үйренеді.

Концерттік орындау магистранттардың орындаушылық шеберлігінің жоғары деңгейін білдіреді. Ол сахналық өнермен тығыз байланысты. Бұл пән жеке өтеді. Орындау дағдыларын жетілдіру процесінде магистранттар концертте өнер көрсете алады, сонымен қатар қойылым алдындағы психологиялық қорқыныштарды жеңе алады. Қарқынды шығармашылық жұмыс нәтижесінде концерттік орындау музыканттың кәсіби өсуін, сондай-ақ ерік, ақыл, эмоциялар, қиял сияқты жеке қасиеттерін ынталандырады.

Музыкалық репертуарды күрделендіру, оны талдау, орындау барысында студент қиын техникалық орындау тәсілдерін игереді. Техникалық мүмкіндіктерді дамыту құрылымы, стилі және мазмұны жағынан күрделі шығармаларды игеру барысында қалыптасады.

Музыкалық білім беру жүйесінің маманын кәсіби тереңдетіп даярлауға бағытталған философиялық, тілдік, психологиялық-педагогикалық, тарихи-теориялық, орындаушылық пәндердің мазмұнын біледі;

Осы білім беру бағдарламасының мақсаттарын, міндеттерін, бағыттары мен мазмұнын түсінуді, оны жүзеге асыру перспективасын, музыкалық білім беру мен аралас ғылымдардың ерекшеліктерін, қазіргі заманғы әлемде кәсіби құзыреттілік пен әлеуметтік ұтқырлыққа кепілдік беретін түсініктерді көрсетеді;

Ғылыми және шығармашылық қызметте, мәдениетаралық коммуникацияда алған білімдерін, іскерліктері мен дағдыларын қолданады;

Кәсіби қызметте зерттеу және сандық дағдыларды, инновациялық технологиялар мен оқыту әдістерін қолданады;

Интеллектуалдық және шығармашылық дамудың жоғары деңгейін, адамгершілік, этикалық және құқықтық нормаларды, ойлау мәдениетін меңгеруін көрсетеді;

Өзінің педагогикалық, ғылыми-зерттеу және шығармашылық қызметін жобалайды;

Білім алушыларға білім беру және тәрбиелеу процесінде ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізеді;

Қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде сөйлеу коммуникациясының кәсіби дағдылары бар;

Оқытудың тиімді әдістерін және оқыту технологияларын, білім алушыларда тереңдетілген музыкалық білімді қалыптастыруға бағытталған оқу-әдістемелік құжаттаманы әзірлейді;

Оқу процесіне өткен және қазіргі заманғы отандық және шетелдік атақты педагогтардың озық педагогикалық тәжірибесін енгізеді;

Ғылыми және музыкалық-педагогикалық білім берудің жеке траекториясын жүзеге асыру үшін шығармашылық мақсаттарды және одан әрі кәсіби өсу перспективаларын ескерудің мүмкіндіктерін жасайды;

Жалпы мәдени және кәсіби құзыреттілікке, еңбек нарығында бәсекелік қабілеттілігіне ие.