7M01505 Биология в Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті

Пән әдістемелік тәсілдер негізінде электрондық басылымдарды әзірлеу кезінде бағдарламалау процесін зерттейді. Пәннің мазмұны білім беретін электрондық басылымдардың мәні мен ерекшелігін, электрондық басылымдарды біріздендіруді; электрондық білім беру басылымын әзірлеу және сараптау технологиясын, білім беретін электрондық басылымдардың қасиеттерін іске асыру үшін бағдарламалауды; бақылау бағдарламаларын әзірлеу, дыбыстық фрагменттерді цифрландыру, дайындық бейіні бойынша оқу-әдістемелік құралдарды жасауды қамтиды.

Пән фитоценоздардың құрамы мен құрылымын, экологиялық-ценотикалық градиенттер бойынша фитоценоздардың таралу заңдылықтарын және олардың фитоценоздардың динамикасын зерттеуге, өсімдіктер популяция арасындағы фитоценотикалық қатынастарды және өсімдіктер қауымдастықтарының тіршілік ету жағдайымен байланысын талдауға бағытталған. Өсімдіктердің климатпен, топырақпен және жергілікті жердің геоморфологиямен, сонымен қатар басқа өсімдіктер мен жануарлар, адам қауымдастықтарымен, биотикалық қатынастар байланысы жайында айтылады. Осылайша, өсімдіктер топтарын тану жергілікті экологиялық функцияны дәлірек айқындау, ал қауымдастықтардың биоиндикациясы олардың барлық құраушы түрлерінің экологиялық валенттілігінің қиылысын шешуге бағытталған.

Пән Қазақстанның шикі өсімдіктерін зерттеудің негізгі кезеңдерін, шикі өсімдіктердің негізгі топтарын, Қазақстанның перспективті дәрілік өсімдіктерінің сипаттамаларын, Қазақстанның табиғи флорасының пайдалы өсімдіктерінің биоалуантүрлілігін сақтау мәселелерін, жануарлар дүниесі ресурстарын, зерттелетін аумақтағы жануарларды есепке алудың негізгі әдістерін, Қазақстанның негізгі су биоресурстарын, су омыртқасыздарының қорын молайту, ұтымды пайдалану, олардан алынған өнімдер, көбею қарқындылығын, құнарлылығын, олардың өлім-жітімін, биоресурстарды қорғау және молайтудың теориялық аспектілерін, Қазақстандағы биоресурстардың өнімділігін арттырудағы қоршаған ортаның маңызын зерттеуге бағытталған.

Пән биология ғылымының дамуының негізгі кезеңдерін анықтайтын, маңызды ғылыми жетістіктер туралы, биологияның іргелі тұжырымдамаларының тарихи дамуы мен әдіснамалық қалыптасуы бойынша білім жүйесін қалыптастыруға бағытталған; ғылыми танымның құрылымын, деңгейлері мен әдістерін, сондай-ақ даму принциптерін, ғылыми жаңалық пен негіздеменің ішкі логикасын, биология проблемаларын және қазіргі кезеңдегі ғылыми білім әдіснамасының даму үрдісін қарастыруды көздейді.

Пән білім алушылардың келесілерді зерделеуіне бағытталған: негізгі ұғымдарды, әдіснама теориясын, қағидаларды (объективтілік, жүйелілік, ғылымилық, жариялылық, тиімділік, әділдік, жан-жақтылық, ғылымилық), қызметтерді (ұйымдастырушылық, оқытушылық), педагогикалық өлшемдерді, IТ технологияларды пайдалану, оқушылардың іс-әрекет нәтижелері бойынша мониторингтік қызметтің көпдеңгейлі жүйесін құру, алынған мәндерге түсініктеме беру, нәтижелердің арақатынасын анықтау, мәселелерді белгілеу, ұсыныстар құрастыру, және оларды педагогикалық үдеріске енгізу.

Пән биологиялық әртүрлілікті сақтаудың негізгі тұжырымдамалары, тірі табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану және басқару туралы білім жүйесін; адамның табиғатпен өзара әрекеттесуі, экологиялық дағдарыстардың себептері, оларды жеңу жолдары туралы; сонымен қатар белгілі бір жағдайларда өзгерістерді болжау және биомдарды тұрақтандыру дағдыларын қалыптастыруға және биологиялық әртүрлілікті сақтау үшін әртүрлі деңгейдегі экологиялық шаралардың қажеттілігін ғылыми негіздеуге бағытталған.

Пән басқарушылық қызмет саласында магистранттардың soft skills дағдыларын (ұйымдастырушылық, білімқұмарлық, жақсы есте сақтау, жоспарлау қабілеті және т. б.) дамытуға бағытталған.

Пән адамзат мәдениеті тарихындағы ғылым мен ғылыми білімнің эволюциясы мен даму заңдылықтары, сондай-ақ әлеуметтік-мәдени контекстегі ғылыми қызметтің әдіснамалық және гуманистік негіздері туралы тұтас көзқарасты қалыптастыруға бағытталған. Білім алушылар ғылымның әлеуметтік институт ретіндегі құрылымдық ұйымдасуымен, қоғамның өркениеттік дамуындағы ғылымның алатын орны мен рөлімен, әлемнің ғылыми бейнесін құрудың философиялық негіздерімен, қазіргі мәдениеттегі ғылыми танымның диалектикасымен танысады. Пәннің мазмұны ғалымның жалпы мәдениетін, зерттеу және кәсіби құзыреттерін қалыптастыруға ықпал етеді.

Пән негізгі бағыты магистранттарға өсімдік ресурстарын, пайдалы шикізат алатын өсімдік қауымдастықтарының өмір сүруі мен дамуын, пайдалы өсімдіктер ресурстарының географиялық таралуын, пайдалы өсімдіктер өсінділерінің жай-күйін анықтау әдістерін және оларды дұрыс пайдалануды, анықтағыш әдебиеттерге сүйене отырып өсімдіктерді, шикізат қорларын анықтау және далалық зерттеу әдістерін жетік меңгеру; адамзаттың өсімдіктер әлеміне әсерін, биологиялық қорларды пайдалану, табиғи ресурстарды тиімді пайдалануды есепке ала отырып, дәрілік өсімдік шикізатын (ДӨШ) дайындау.

Пән білім алушылардың кәсіби даярлығын күшейту үшін тереңдетілген теориялық және практикалық білім негізінде өсімдіктердің көбею биологиясын талдау тәсілдерін меңгеруге, балдырлардан жабықтұқымды өсімдіктерге дейін көбею әдісінің күрделену дәрежесі мен таралу ерекшеліктеріне байланысты генеративті мүшелерінің құрылысын бағалауға бағытталған және меңгерілген талдау мен бағалау әдістері болашақта зерттеу жұмыстарында қолдануға ықпал етеді.

Пән биологияның актуалді бағыттарын, оны биологиялық жүйедегі құбылыстардың өткен кезеңдегі жетістіктері мен болашақта механизмін анықтауды байланыстара қарастыруға негізделген және биология тарихы мен әдіснамасы туралы теориялық білімді іргелі кәсіби міндеттерді шешуде қолдануды меңгеруге бағытталған,биологияның әртүрлі салаларының қазіргі жетістіктерімен және мәселелерімен таныстыру, биологиялық ойлау мен тұтас жаратылыстану көзқарасын қалыптастыру.

Пән жоғарғы білім беру мекемесіндегі біртұтас білім беру және тәрбие үдерісі туралы негізгі теориялық базаны меңгертуге бағытталған, ол педагогтың кәсіби құзыреттіліктерін дамыту үшін басты негіз болып табылады. Курс мазмұны ғылыми-педагогикалық іс-әрекет саласында педагогикалық мәселелерді нәтижелі шешу қабілетіне ие және де жаңартылған білдім беру мазмұны бойынша білім негізінде оқыту мен тәрбиелеу үдерісін жүзеге асыра білетін бәсекеге қабілетті тұлғаның қалыптасуға негіз болады.

Пән білім алушының зерттеу құзыреттілігін қалыптастыруға, ғылыми зерттеулер әдіснамасының жалпы санаттарын, ұғымдары мен қазіргі заманғы тұжырымдамаларын меңгеруде теориялық және практикалық дайындыққа бағытталған. Пәнді зерделеу нәтижесінде білім алушы ғылыми қызметті ұйымдастырудың негізгі қағидаттарын, ғылыми зерттеу құрылымының компоненттерін, ғылыми танымның жалпы әдістерінің заңдылықтарын және оларды қолдану ерекшеліктерін түсінуін, Академиялық хат үлгілері – мәтіндерін жасау және түсіндіру қағидаттарын меңгеруін көрсетуі тиіс.

Пән магистранттың қазіргі заманғы теориялық білімдері мен практикалық дағдыларын ,қазіргі заманауи зертханалық (гистологиялық, молекулалық биологиялық, генетикалық, биохимиялық, физиологиялық, микробиологиялық) әдістерімен жетік меңгеру; молекулалық, жасушалық, ұлпалық, ағзалық, адам мен жануарлар денесінің қызметі мен құрылымын зерттеу әдістерін қалыптастыруға және осы әдістерді қолдану арқылы мәліметтерді өңдеуге бағытталған.

Пән шет тілін практикалық меңгеруді қамтамасыз етуге, (В2-С1) деңгейінде магистранттардың шет тіліндегі коммуникативтік құзыреттілігін қалыптастыруға бағытталған.Пән меңгерілген тілдік білім мен сөйлеу дағдыларын жүйелеуге; кәсіби ауызша және жазбаша қарым-қатынас үшін қажетті дағдыларды, оның ішінде қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды пайдалана отырып жетілдіруге мүмкіндік береді.

Пән магистранттарға эволюциялық биологияның пайда болуын, дамуын зерттеуге, сонымен қатар эволюциялық биологияның әдістерін палеонтологиялық, биогеографиялық, морфологиялық, молекулалық-генетикалық қарастыруға бағытталған. Эволюцияның генетикалық және онтогенетикалық негіздерін, мутация және гендер дрейфін, сондай-ақ табиғи популяциялардың эволюциялық факторлары, оқшаулау, өзгергіштік және табиғи іріктеуге,тіршілік үшін күрес, бейімделушілік пен миграцияның эволюциялық фактор екендігін білуге бағытталған. Эволюциялық ілім бейімделудің, қалыптасудың, организмдердің жеке даму эволюциясын, эволюцияны басқаратын факторларды және организмдердің жекелеген топтарының тарихи дамуының нақты жолдарын талдаумен айналысады.

Пән тірі материяның ұйымдастырылуы мен даму заңдылықтарын, теориялық биологияның объектілері мен ерекшеліктері туралы мәселелерді, биологиялық құбылыстар мен процестерге теориялық көзқарасты, заңдылықтарға, теориялық биологияның аксиомалары мен әдістеріне негізделген, биологияның негізгі бөлімдері бойынша жалпы биологиялық теориялық білімді қалыптастыратын және ғылыми зерттеулерде биология жетістіктерін қолдануға мүмкіндік беретін теориялық ойлауды қалыптастыруға бағытталған.

Пән психологиялық жағдаяттарды талдау, басқару ерекшеліктерін зерттеу, психологиялық жай-күйді диагностикалау және болжау, бағыныштық іс-әрекет бағдарламаларын құрастыру, диагностикалық құралдарды құру, менеджерлерді үйретудің белсенді әдістерін құрастыру арқылы заманауи басқарушылық іс-әрекеттің психологиялық тетіктері мен ұйымдарда адамдардың әрекетін басқару жүйесі бойынша білімдерін қалыптастыруға, басқару объектісінің психологиялық заңдылықтарын зерттеу және оның тиімді жұмыс істеуінің оңтайлы жағдайларын анықтауға бағытталған.

Пән зерттеу міндеттерін шешуде компьютерлік модельдеу әдістері, қолданбалы бағдарламалармен жұмыс істеу процесі туралы білімді қалыптастыруға, ғылыми-зерттеу жұмысының дағдыларын жетілдіруге бағытталған. Пәннің мазмұны Интернеттегі іздеу жүйелері туралы, ғылыми зерттеулердің нәтижелерін өңдеу құралдары туралы, сандық білім беру ресурстары туралы, плагиаттың болуын тексеру бағдарламалары туралы жүйелі ақпарат болып табылады

Пән білім алушыларда білім беру мониторингі мәселелері бойынша зерттеу нәтижелерін білу, ұйымдастыру, басқару, ақпараттық-аналитикалық және әлеуметтік құзыреттіліктерін қалыптастыруға бағытталған; білім беру сапасын бағалау мен өлшеудің заманауи тәсілдерін; білім беру сапасын тәуелсіз бағалаудың қағидалары мен көрсеткіштерін; қашықтықтан оқыту жағдайында мониторинг жүргізу тәжірибесін меңгеру; білім беру сапасын бағалау үшін деректерді жинау мен талдаудың техникалары мен әдістерін қолдану; басқару шешімдерді қабылдау үшін сандық және сапалық талдау; мониторинг нәтижелерін ұсыну.

Пән білім алушыларда ғылыми жобалар, ғылыми-зерттеу қызметінде пайдаланылатын жобалардың түрлері, ЖОО Зерттеу үшін тақырыпты таңдау, зерттеу процесінің құрылымы мен мазмұны, проблеманы шешуге бағытталған зерттеулер мен экспериментті жоспарлаудың жалпы принциптері бойынша зерттеу әдістемелерін негізді қалыптастыруға бағытталған. Курс биологтың ғылыми-зерттеу қызметіндегі жобалық әдістерді, ғылыми тәжірибелердегі зерттеу нәтижелерін рәсімдеуді қарастырады

Пән кәсіптік білім беруді енгізудің, практикаға бағытталған оқытудың, жоғары кәсіптік білім берудің сабақтастығын және білім алушыларды бағдарлы оқытуды іске асыруға бағытталған арнайы даярлау жүйесінің негізгі міндеттері мен мақсаттарын қарастырады. Пәнді оқу биологиялық білім беру саласында терең кәсіби білім, білік пен дағдыларды алуды қамтиды және бір немесе бірнеше қызмет түріне дайындалуға бағытталған: ғылыми-зерттеу, ғылыми-педагогикалық, ұйымдастырушылық-тәрбиелік және ағартушылық. Биологиялық білім мазмұнын талдау мен саралауды және тұлғаның білім беру траекториясын құруды қарастырады

Пән қоршаған орта факторларының олардың комбинацияларының өсімдік ағзасына әсерін, қоршаған ортаның әр түрлі жағдайларында өсімдіктердің түрлі топтарының бейімделгіш және акклиматизациялық мүмкіндіктерін, өсімдіктердің қоршаған ортаның қолайсыз факторларының әсеріне төзімділігін арттыру жолдарын зерделеуге, сонымен қатар өсімдіктердің экологиялық физиологиясы мәселелерін, соның ішінде экологиялық апаттар аймақтарын шешудің әдістері мен технологияларын іздеуге бағытталған

Пән магистранттардың заманауи мектептер мен жоғарғы оқу орындарында жаппай пайдаланылып қолданылатын технологиялар жөніндегі білімдерін кеңейтеді және жүйелейді. Теорияны білу жаңартылған білім беру мазмұнына сәйкес келетін технологияларды енгізу бойынша тәжірибелік құзыреттіліктерді дамытуда қолдау көрсетеді. Әдістемелік және технологиялық жаңашылдықтарды пайдалану оқушылардың дамуы мен тәрбиесіне әсер етеді және де білім беру мен сабақтан тыс іс-әрекеттің нәтижелілігін арттыруға көмектеседі.

Пән білім берудегі технологиялық әдістер саласында білім алуға бағытталған. Заманауи дидактикалық жүйелерді жобалау мен іске асырудың тұжырымдамалық негіздері және білім алушылардың оқу-танымдық қызметін ұйымдастыру қазіргі дидактикалық білім беру жүйесіндегі ақпараттық технологиялар және компьютерлік сауаттылықты, ақпараттық құзыреттілікті қалыптастыруды қарастырады. Курстың мазмұны заманауи ақпараттық технологиялардың негіздерін, олардың даму тенденцияларын, ақпараттық модельдерді құру принциптерін, алынған биологиялық нәтижелерді өңдеу және талдау әдістерін, кәсіби қызметте заманауи ақпараттық технологияларды қолдануды қамтиды.

жоғары мектепте биологияны оқытуда, кәсіби ортада көпшілік алдында сөз сөйлеуде цифрлық технологиялардағы құзыреттілікті және АКТ-ны тиімді пайдалану қабілетін дамыту;

жаңартылған білім беру мазмұны аясында және көптілді білім беру бағдарламасы бойынша биологиялық пәндерді оқытуды жүзеге асыру

Қазақстанның ұлттық басымдықтарын ескере отырып, білім беру және тәрбие процесін жүзеге асыру;

биологияны оқыту саласындағы теориялық тұжырымдамалармен интеграцияда жоғары мектеп дидактикасының классикалық ережелерін талдау;

ғылыми зерттеулер жүргізу кезінде қазіргі заманғы ғылыми жетістіктерді, болашақ мамандарды даярлауда кәсіби қасиеттерді қалыптастыру кезінде әлеуметтік құндылықтарды интеграциялау қағидаттары мен әдістерін сыни бағалау;

зерттеудің заманауи әдістерін қолдану және зерттеу қызметінің нәтижелерін практикаға енгізу;

тірі материяны ұйымдастырудың әр түрлі деңгейлерінде жүзеге асырылатын ағзаның қоршаған ортаның әр түрлі жағдайларына бейімделуінің физиологиялық механизмдерін зерттеу;

жалпы білім беретін және жоғары мектепте биологияны оқыту процесінде оқытудың белсенді әдістерін интеграциялау.

биоресурстардың өнімділігін арттыру үшін Шығыс Қазақстанның биологиялық ресурстарының таралуын және пайдалану дәрежесін зерделеу;

оқытылатын пәннің мақсаттарына сәйкес оқу сабақтарының құрылымын, мазмұнын, нысандары мен әдістерін анықтау;