6B09103 Ветеринарлық тағам қауіпсіздігі және технологиясы в Қазақ ұлттық аграрлық университеті

Пән микроорганизмдер, микрофлоралар, микроорганизмдердің жіктелуі туралы жалпы түсінік береді. Сақтау, салқындату, мұздату, пастерлеу, стерильдеу және консерванттарды пайдалану кезінде микроағзалардың қасиеттерін, кейбір инфекциялық аурулардың қоздырғыштарын зерттейді. Прокариоттар мен примитивті эукариоттардың генетикалық, физиологиялық, морфологиялық және экологиялық аспектілері, биоқауіпсіздікті қамтамасыздандыру мәселелері қарастырылады.

Математика курсы маманның математикалық білімінің негізгі іргетасы болып табылады. Пән сызықтық, векторлық Алгебра және аналитикалық геометрияны, Математикалық талдау элементтерін, Ықтималдықтар теориясын және математикалық статистика элементтерін қамтиды. Бұл бөлімдерде талдаудың математикалық әдістерді қолданбалы мысалдарда қолдануға бейімделген заманауи әдістер қарастырылады.

Пән жасушалардың құрылымын, функциясын зерттеу бойынша кіріспе курс болып табылады. Жасушалардың молекулалық және биохимиялық негіздеріне, ультраструктураға және әртүрлі жасушалық органеллалардың функцияларына, цитоскелетке және жасушалық ұйымға, сондай-ақ жасушалық саралау процестеріне ерекше көңіл бөлінеді. Жасушаішілік және жасушадан тыс коммуникация процестерінің негізгі принциптері тұтас организмдер контекстінде жасушалық функцияны реттеу туралы зерттелетін болады.

Пән сызықтық алгебра және аналитикалық геометрияны, математикалық талдауды қамтиды, сонымен қатар ғылыми және праткикалық қорытындылар үшін статистикалық деректерді жүйелеу және пайдаланудың матиматикалық әдістерін, кездейсоқ шамалардың ықтималдық модельдерін құру мақсатында бақылаулар мен эксперименттердің деректерін тіркеу, сипаттау және талдау әдістерін қамтиды.

Тамақ өнімдері мен жартылай фабрикаттарды өндіру әдістері бойынша базалық білім береді, өңдеу, тарату, тұтыну сатып алу және тамақ өнімдерін өндіру тізбегінде тұтыну қолдану мәселелерін, тағамдық заттардың санына, құрамына және биологиялық қол жетімділігіне әсер ететін өңдеу шарттарын қамтиды және негізгі тағамдық компоненттерді өлшеу үшін жалпы аналитикалық әдістерді қолданады.

Жақсы азық-түлік өнімдерін жасау үшін тағам технологиялары массо және жылу алмасу, реакция сияқты түрлі салаларда көптеген мәселелерді шешеді. Тамақ өнімдерін өндірудің барлық аспектілерін орындау үшін тамақ өнеркәсібінің технологы осы мәселелерді математикалық өрнектерге аудара білуі, оларды шеше білуі, нәтижелерді сандық бағалай білуі, содан кейін оларды практикалық шешімдерге аудара білуі тиіс.

Пән ветеринар-азық-түлік қауіпсіздігі және тамақ технологиясы саласында білім береді, жоғары оқу орындарында ғылыми қызметті ұйымдастыруға, СҒЗЖ бағытын таңдауға, ғылыми ақпарат көздеріне дағдыланады. Патенттік зерттеулер жүргізуді, эксперимент қоюды және теориялық - эксперименталдық зерттеулерді талдауды, баспада жариялау үшін материалдарды дайындауды, рефератты ресімдеу ережелерін, дипломдық жұмыстарды дайындауды үйретеді.

Ұсынылатын пән классикалық биохимияның негізгі ережелерін қарастырады, биомолекулалардың, биоэнергетиканың құрылымы мен қасиеттерін, ауылшаруашылық тағам өнімдерінің органикалық қосылыстарының молекулалық негіздерін зерттейді. Маңызды ағзалар мен тіндердің биохимиялық ерекшеліктерін қарастырады. Студенттер бірқатар патологиялық жағдайлар мен аурулар кезінде бұзылулардың молекулалық негіздері туралы түсінік алады.

Органикалық қосылыстардан басқа химиялық элементтер мен олардың қосылыстарының құрылысын, реакциялық қабілетін және қасиеттерін зерттейді. Зерттеу объектілері органикалық емес, органикалық және био лигандтармен үйлестіру қосылыстарын және олардың негізіндегі материалдарды қоса алғанда, химиялық элементтер мен олардың қосылыстары болып табылады.

Заттар мен энергия алмасудың биологиялық деңгейіндегі физикалық заңдардың әрекет ету ерекшеліктерін зерттейді. Биофизиканың маңызды мазмұны: молекулалық деңгейде биологиялық маңызды өзара әрекеттесудің жалпы принциптерін табу, қазіргі физика, химия заңдарына сәйкес математиканың жаңа жетістіктерін пайдалана отырып, олардың табиғатын ашу және осы негізінде сипатталатын биологиялық құбылыстарға барабар жалпыланған ұғымдарды қалыптастыру

Кәсіби этика табиғаты мен мәні. Бизнестегі іскерлік қатынастардың этикасы. Бизнес этикасы ерекшеліктері. Іскерлік этика элементтері мен түрлері. Бизнестегі этикалық стандарттар, принциптер мен заңдылықтар. Этика және корпоративтік мәдениет. Заманауи бизнес этикасы. Басқару этикасы және басқару коммуникациясы этикасы. Жетекшінің этикасы.

Іскерлік хат алмасудың жалпы талаптары мен ерекшеліктері. Қазақстандағы іскерлік хат. Қазақстандағы хат жазысудың заңнамалық және нормативтік-әдістемелік негіздері. Іскерлік хатты рәсімдеу ережелері. Іскерлік хат бланкілері. Жалпы сұрақтар бойынша хаттар. Іскерлік хат құрылымы. Іскерлік хаттың ақпараттылығы мен сенімділігі. Хат түрлері. Жазбаша жанрлардың ерекшелігі. Ұйымдастыру - тарату құжаттамасының жүйесі. Сыртқы сауда серіктестерінің түрлері мен ерекшеліктері. Іскерлік этикет және хаттамалар.

Бұл курс азық-түлік өнімдерінің химиясына, тағамдағы қосылыстар тобына кіріспе болып табылады: көмірсулар, липидтер, нәруыздар, фенолдық қосылыстар және ферменттер. Студенттер ауыл шаруашылығы дақылдары мен тамақ өнімдерін сақтау және өңдеу кезінде болатын химиялық өзгерістер туралы біледі және зертханалық сабақтар кезінде тамақ өнімдерінің құрамына талдау жүргізеді.

Курста жалпы химияның негізгі түсініктері мен заңдары зерттеледі. Атом құрылысы аясында периодтық заң мен периодтық элементтер жүйесін түсіндіреді; химиялық байланыстар мен молекулалардың құрылысын талдайды; химиялық кинетика, ерітінділер, электролиттер, тұздардың гидролизі туралы түсініктің мәнін анықтайды және тұжырымдайды. Органикалық химияның теориялық негіздерін баяндайды. Студенттерге биологиялық белсенді заттардың химиялық құрамы бойынша білім береді.

Тағамдық текті микроағзалар туралы білімсақтау мерзімі ұзақ қауіпсіз және салауатты тағаммен қамтамасыз ету үшін қажет. Курс тағамдық микробиология негіздерін үйретеді және микроағзалардың жағымсыз аспектілерін, ауру мен бұзылуды, сондай-ақ ферментативтік процестердің оң әсерін талқылайды. Микроағзалардың өсуі мен инактивациясына әсер ететін тағам өнімдерінің сипаттамалары қаралатын болады.

Үй жануарлары мен құстары ағзасының анатомиялық құрылысы мен физиологиялық процестерінің ерекшеліктерін, берілген сападағы өнімдерді алу үшін ішкі органдардың органдары мен жүйелерінің өзара байланысын зерттейді. Жануарлардың, құстардың ұшасын бөлу, анатомиялық препараттарды дайындау қабілетін қалыптастырады. Ағзаның химиялық құрамын және оның құрылымын қазіргі заманғы физиологиялық ғылым әдістерін қолдана отырып зерттейді. Практикалық жағдайларда жануарлардың ағзалары мен буындарын тану дағдыларын қалыптастырады.

Курстың мақсаты-тағам өнімдерінің физикалық қасиеттері мен олардың микроқұрылымдарының өзара байланысы туралы түсінік беру. Курста шикізаттың құрылымы мен қасиеттерінің қарым-қатынасы және қарапайым тағамдық өнімдерде; жүйелердің нақты түрлері: полимерлік ерітінділер, белокты ерітінділер, гельдер, тұздықтар және олардың реологиялық мінез-құлқының әртүрлі типтері ретінде қарастырылады.

Табиғи, техногендік, экологиялық және даулы сипаттағы төтенше жағдайлар қаупі төнген және туындаған жағдайда шаруашылық жүргізу объектілерінде адамдардың өмірін сақтауға және объект жұмысының тұрақтылығын қамтамасыз етуге бағытталған басшылық пен қызметкерлердің іс-әрекеттерін анықтайды. Төтенше жағдайлардың алдын алу және жою мүмкіндіктерін зерделейді.

Бұл курста ауыл шаруашылығы шикізатынан ингредиенттерді алу үдерістерінің сипаттамасы беріледі, сондай-ақ осы ингредиенттерді құрылымдалған тамақ өнімдеріне біріктіру үшін қолданылатын әдістер талқыланады. Курс булану, бүрку кептіру, қуыру және мембраналық процестер сияқты операцияларды қамтиды. Біріктірілген жылу және масса алмасу сияқты өңдеудің маңызды принциптері, сондай-ақ өнімнің құрылымы мен сапасы үшін салдары талқыланады.

Пән студенттерді меншік және экономикалық жүйелер, қоғамдық шаруашылық формалары, нарықтық жүйенің қызмет ету механизмдері сияқты ұғымдармен таныстырады. Фирманың шығындары мен кірістерін есептеуге және бөлуге, сондай-ақ нарықтық экономиканың экономикалық өсуі мен тұрақсыздығын талдауға мүмкіндік беретін дағдыларды қалыптастырады.

Курс заң қызметіндегі құқық және кәсіби этика ұғымдары мен мазмұнын меңгеруге, заңгердің кәсіби қызметінде адамгершілік дау-дамайды шешудің мүмкін жолдарын меңгеруге мүмкіндік береді; кәсіби іс-әрекеттің фактілерін және құбылыстарын этикалық тұрғыдан бағалай білу, нақты өмірлік жағдайларда мінез-құлық ережелері мен нормаларын қолдана білу қабілеті

Пән экологияның ғылым және популяциямен және оның құрылымымен, ағзаларымен және олардың өмір сүру шарттарымен таныстырады. Экожүйелерді зерттеу әдістері, экожүйедегі заттар мен энергия айналымы, сондай-ақ тұрақты даму Тұжырымдамасы игеріледі. Өмірлік циклдар мен биологиялық түрлердің өзара әрекеттесуі саласындағы ресурс үнемдеу және білім дағдыларын қалыптастырады.

Мал шаруашылығы өнімдерін өңдеу және қайта өңдеу үшін алаңдар мен жабдықтарға қойылатын талаптарды зерттейді. Жануарларды тасымалдауға дайындау тәртібін көрсетеді. Ет пен субөнімдерді өңдеуге арналған машиналар мен сүтті және сүт өнімдерін тасымалдауға, қабылдауға және сақтауға, өңдеуге арналған жабдықтарды көрсетеді. Мал шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеудің технологиялық процестерінің тиімділік көрсеткіштерін есептеуді үйретеді.

Бұл курста технологиялық процестің дұрыс барысын және жоғары сапалы өнім шығаруды қамтамасыз ететін негізгі іс-шаралар қарастырылады. Студенттер нақты өндірістік жағдайларда сапаны бақылау құралдарын қолдануды, технологиялық процесс параметрлерінің, жабдықтардың санитарлық жағдайының және үй-жайдың белгіленген талаптарға сәйкестігін бақылауды үйренеді.

Пән ауыл шаруашылық малдарын өсіру мәселелерін қарастырады, малдардың тұқымдарын, экстерьерін, интерьерін және Конституциясын, оларды іріктеу мен іріктеуді зерттейді. Жануарларды нормаланған азықтандыру жүйесін зерттейді. Әр түрлі азық түрлерін, минералды және синтетикалық қоспаларды санитарлық бағалау әдістері, олардың токсикологиялық сипаттамалары. Студенттер азықтың сапасын бағалау, дайындау технологиясы, сақтау және азықтандыруға дайындау әдістерін меңгереді.

Тағам өнімдеріндегі қауіпсіздік тәуекелдерін бағалау жүйелі бағалау, талдау, сәйкестендіру және өнімнің қауіпсіздігіне әсер ететін қауіпті факторларды басқару негізінде тағам өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін басқару саласында студенттердің теориялық білімі мен практикалық дағдыларын меңгеруіне бағытталған құзыреттілікті қалыптастыратын пән болып табылады.

Курс барысында тағам өнімдеріндегі әртүрлі қауіптерге; токсиндер мен ластаушы заттарға, инфекцияларға, бөгде денелер мен аллергендерге шолу жасалады. Топтарда студенттер НАССР жүйесінің бір бөлігі болып табылатын қауіптілікті талдаудың сыни бақылау нүктелері негізінде қауіптілікті талдауды қамтитын кейс-стадияларды орындайды.

Пән негізгі ашыту өндірісінің толық сұлбаларын қарастырады. Аашыту процестері негізінде биотехнологиялық өндірістерді жетілдіру жолдары талданады. Ашыту өндірістері негізінде алынған өнімдердің әртүрлілігі туралы деректер келтіріледі. Микробиологиялық және биохимиялық бақылау әдістері оқытылады.

Бұл курс ірі және ұсақ мал шаруашылығын кіріспе болып табылады, осы салаларда студенттер жануарлардың тұқымдарын, сырт киім, ішкі және жануарлар Конституциясын, ауыл шаруашылық малдарын іріктеу және таңдау, ауыл шаруашылық малдарын өсіру әдістерін зерттейді. Студент малдардың өнімділігін жақсартудың анықтаушы факторы ретінде селекциялық-асылдандыру жұмысын және мал шаруашылығының даму перспективасын талдайды.

Курс астық және оны қайта өңдеу өнімдері сияқты өсімдік шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеудің технологиялық кезеңдері туралы түсінік беріледі. Шырынды өсімдік шикізаты, мия және ферментті препараттар, тағамдық майлар мен көкөністерді, жемістер мен картопты қайта өңдеу, кептіру, мұздату және консервілеудің технологиялық процестерінің принциптерін зерттейді.

Курс тағам өнімдерін өндірудің осы күрделі тізбектерінде тиімді операциялық сапа жүйесі негізінде жатқан қағидаттар туралы түсінік береді. Курстың негізгі теориялық тақырыптары кіреді: тағамдық қасиеттер мен сапалық белгілер арасындағы байланыс; тағамдық өндірістік тізбектегі тамақ өнімдерінің қадағалануы; операцияларды басқарудың негізгі принциптері; негізгі технологиялық құралдардың принциптері, сапаны бақылау әдістері.

Курста ветеринарлық гигиена және санитария ұғымдары, ауаға, суға, топыраққа, жемге, жануарлар мен құстарды азықтандыруға қойылатын зоогигиеналық талаптар қарастырылады. Сондай-ақ жануарлар, құстар, балық және аралар ауруларының алдын алу шараларын анықтай отырып, қоршаған орта жағдайларының жануарлардың денсаулығы мен өнімділігіне әсерін, гигиеналық нормативтер мен санитарлық іс-шараларға қойылатын талаптарды зерделейді.

Пән тағамдық биотехнологияның қазіргі жағдайы мен даму перспективаларын, микроорганизмдерді және олардың ферменттерін өсірудің технологиялық әдіс-тәсілдерін және ерекшеліктерін, тағам өнімдерін өндірудің технологиялық процесін қамтамасыз етеді. Студенттер өсімдік және жануар тектес тағамдық шикізаттар химиясы мен тағамдық микробиология пререквизиттерін пайдалана отырып, тағам саласындағы биотехнологияда әртүрлі әдістермен жұмыс істеу дағдыларын меңгереді.

Пәнде дәнді-дақылдарды өңдеу, ұн, жарма, құрама жем, нан, макарон және кондитерлік өнімдер, қант және құрамында қанты бар заттар мен ашыту өндірістерінің теориялық ережелері мен инженерлік нұсқалары мен есептеріне негізделген технология принциптері мен әдістері баяндалуға тиіс

Бұл курста нан өндірісінің технологиялық үрдісінің негізгі кезеңдері, нан пісіру өндірісінің негізгі өлшемдері және сапасын бақылау қарастырылады. Ашыту кезінде, қамыр дайындау кезінде, нан сақтау кезінде болатын процестер оқытылады. Карамель, кәмпит, ирис, пастило-мармелад бұйымдары, драже, халва, шоколад, ұнтақ-какао, ұннан жасалған кондитерлік өнімдер өндірісінің технологиялық процестерін зерделенеді.

Курс азық-түлік шикізаты мен азық-түлік өнімдерін ветеринариялық-санитариялық бағалаудың инновациялық экспресс-әдістерін, ондағы әртүрлі ксенобиотиктерді анықтауды үйретеді. Өндірістік кәсіпорындарда ветеринарлық-санитарлық шараларды жүзеге асыру кезінде тағам желілері мен жабдықтарын санитарлық өңдеудің қазіргі заманғы әдістері мен технологияларын қолдану, қауіпсіздік техникасын сақтау зерттеледі.

Бұл пән тағамдық концентраттар туралы жалпы мәліметтерді, олардың қолданылу аясы, тасымалдануы, кептіру тәсілдері, тағамдық жартылай фабрикаттар өндірісі, балалар және диеталық тамақтанудың құрғақ өнімдерін өндіру технологиясы және технологиялық құжаттаманы құрастыру туралы терең білім береді.

Пәнде микроағзалардың морфологиясы мен физиологиясы, олардың әртүрлі физикалық-химиялық, биологиялық факторларға тұрақтылығы және таралуы, инфекциялық процестің пайда болуы мен ағымына қатысу; макроорганизмнің инфекциялық ауруларға (иммунитет) төзімділігінің қалыптасу заңдылықтары; инфекциялық аурулардың қоздырғыш – микробтарының жекелеген түрлерінің биологиялық қасиеттері және зертханалық диагностика әдістері және биологиялық қауіпсіздікті қамтамысызданыру жолдары зерттеледі.

Курс тұтынушылардың талаптарына назар аудара отырып, сүт өнімдерін және ингредиенттерді өндіру үшін сүт компоненттерін қолдану туралы білім береді. Курстың маңызды бөліктері-фермадағы сүт өндірісі, сүт зауытында сүт өңдеу, сүт өнімдерін өндірудің технологиялық процестері, Рецептураны есептеу және құру, сүт өндірісінің тізбегінің әр түрлі кезеңдерінде технолоигиялық құжаттамаларды әзірлеу.

Түрлі ет, балық және балық емес өнімдерді дайындау технологиясы мен ерекшеліктерін зерттейді. Курста ет, балық және балық емес су организмдері тамақ өнімдерін өндіруге арналған шикізат ретінде қарастырылады, олардың физикалық-химиялық және биохимиялық қасиеттері, әр түрлі өңдеу тәсілдері кезіндегі жүріс-тұрысы. Студенттер прогрессивті технологиялық процестермен, жабдықтар түрлерімен және технологиялық жабдықтарымен танысады.

Курс инфекциялар мен жұқпалы аурулар, иммунитет және иммундық жүйелер туралы білім береді. Студенттер ағзаның иммунологиялық реактивтілігін зерттейді және эпизоотиялық процестіталдайды. Эпизоотиялық процестің қарқындылығын, оның статистикалық көрсеткіштерін анықтайды. Эпизоотиялық ошаққа және аурудың табиғи ошағына сипаттама береді. Эпизоотияға қарсы іс-шараларды регламенттейді. Сауықтыру іс-шараларының тізімін және эпизоотиялық ошақты жою тәсілдерін нақтылайды.

Пән тағам кәсіпорындарының гигиеналық талаптарын қарастырады. Курсты меңгеру барысында тағам өнімдерін: астық және жарма, нан және кондитер өнімдері, ет, сүт, балық және жұмыртқа өнімдері өндірісін санитарлық-гигиеналық бақылау сұрақтары қарастырылады. Өндіріс орындарында ветеринарлық-санитарлық шараларды жүзеге асыру кезінде тағам желілері мен жабдықтарын санитарлық өңдеудің қазіргі заманғы әдістері мен тәсілдерін қолдануды үйретеді.

Пән келесі бөлімшелерден тұрады: вирустардың табиғаты мен шығу тегі, химиялық құрамы мен құрылысы, физикалық-химиялық факторларға тұрақтылығы, сонымен қатар вирустар мен жасушалардың өзара әрекеттесуі, вирустардың генетикасы, вирустарға қарсы иммунитеттің қалыптасу ерекшеліктері, диагностика және алдын алу принциптері. Вирустарды тану кезінде диагностиканың заманауи әдістерін қолдану дағдыларын қалыптастырады.

Ауыл шаруашылығы жануарлары мен құстарын союдың әртүрлі технологияларын және оларды ет өңдеу кәсіпорындары жағдайында қолдануды зерттейді. Ұшалар мен мүшелерді қансыздандыру әдістері мен дәрежесін талдайды, сойар алдында тексеру және сойылғаннан кейінгі ветеринариялық-санитариялық сараптама жүргізуді ұйымдастырады. Құжаттарды ресімдеуді қамтамасыз етеді

Курс жануар ағзасының ауыр жағдайында ағзалар мен тіндердегі құрылымдық өзгерістерді зерттейді. Студенттер әртүрлі аурулар кезіндегі морфологиялық өзгерістер туралы түсінік алады, патологоанатомиялық көріністер бойынша ауруларды диагностикалау дағдыларын қалыптастырады. Әртүрлі аурулар кезіндегі морфологиялық өзгерістердің динамикасын зерттей отырып, осы өзгерістерді функционалдық көріністермен салыстыра отырып, аурудың даму механизмін, оның патогенезін ашуға мүмкіндік береді.

Курс тұтынушыға, өнімнің өзі мен өндірістік тізбекке қатысты тамақ өнімдерін буып-түю және дизайнның әр түрлі қырлары мен функцияларына шолу береді. Пән әр түрлі пәндердің білімін біріктіреді: тамақ технологиясы, химия, тамақ физикасы және микробиология. Тәжірибелік бөлім өнімнің сапасы мен қауіпсіздігіне байланысты орау және байланыс дизайнына арналады.

Бұл курста студенттер тағам өнімдерін санитарлық-микробиологиялық, ветеринарлық-санитарлық зерттеу әдістерін үйренеді. Оқу барысында тағамдық токсикоинфекциялар және микробтан шыққан токсикоздар, стафилокок, стрептококтан шыққан токсикоздар ботулизмі, инфекция көзі болып табылатын тағам өнімдеріндегі патогенді микробтар, ет, сүт, балық өнімдері, май өндіру, ірімшік өндіру және жұмыртқа өндірісінің микробиологиялық аспектілерін қарастырады.

Ет-сүт өнімдерін өндіру, сақтау және тасымалдау кезінде санитарлық-гигиеналық іс-шараларды ұйымдастыруды үйретеді. Курсты меңгеру барысында ет және ет өнімдерін, сүт және сүт өнімдерін өндіруді санитарлық-гигиеналық бақылау сұрақтары қарастырылады. Ұшалар мен мүшелерді қансыздандыру әдістері мен дәрежесін талдайды, сойар алдында тексеру және сойылғаннан кейінгі ветеринариялық-санитариялық сараптама жүргізуді ұйымдастырады, құжаттарды ресімдеуді қамтамасыз етеді зерттеледі.

Материалды іріктеу, зерттеу жүргізу және құқық қорғау органдарына жәрдемдесу шеңберінде сот сараптамасы актісін дайындау және мемлекетке және жеке тұлғаға залал келтіретін жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты сатуға және пайдалануға байланысты азаматтық және қылмыстық істерді қарау кезінде сот төрелігіне қатысу бойынша ветеринариялық-санитариялық сарапшының іс-әрекетін ұйымдастыру тәртібін зерделейді.

Паразиттердің морфо-биологиялық ерекшеліктерін, паразиттік-шаруашылық өзара қарым-қатынасын, жануарларды, құстар мен балықтарды тірі кезіндегі және өлгеннен кейінгі диагностикалау және паразитологиялық тексеру әдістерін зерттейді, әртүрлі меншік түрлері бар инвазиялық аурулар бойынша қолайсыз шаруашылықтарда емдеу-алдын алу іс-шараларын әзірлеу бойынша дағдыларды қалыптастырады.

Клиникалық зерттеудің жалпы әдістерін және оларды қолдану техникасын зерттейді: қарау, пальпация, перкуссия, аускультация, термометрия. Зертханалық зерттеу әдістері: қан, несеп, асқазан ішіндегісін, қарыншаларды, нәжістерді, пунктаттарды (экссудат, транссудат), стерильді пунктатты, ликворды. Жүрек-қантамыр, тыныс алу жүйесін, ас қорыту жүйесін, зәр шығару жүйесін, нерв жүйесін, қан жүйесін, зат алмасудың бұзылыстарын зерттеудің клиникалық маңызы.

Пән ашылмаған аурулармен күресу бойынша іс-шаралар жүйесі болып табылады, ол ауру қоздырғыштарының өте тез таралуына және жоғары зоонотикалық қауіп, халықаралық ұйымдар желісі бойынша эмергенттік ауруларға әкеледі. Эпизоотияға қарсы іс-шараларды жүргізу үшін қолданылатын төтенше шараларды, баяу инфекциялардың жалпы сипаттамасын, олардың қоздырғыштарының ерекшеліктерін және патогенезін қарастырады.

Жануарлардан алынатын тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі әсіресе өзекті, өйткені тағамдық аурулардың басым көпшілігі үй құсы, жұмыртқа, Ет, сүт және сүт өнімдері, сондай-ақ балық сияқты негізгі тауарлардан болады. Бұл пән тамақ өнімдерін өндірудің осы түріне кешенді көзқарасты, гигиена мен қауіпсіздікті қамтиды және жануарлардың әл-ауқатын, адам денсаулығын, қоршаған ортаны қорғауды және әлеуметтік-экономикалық жағдайларды қамтамасыз ету жолдарын зерделейді.

Курстың міндеті дәрілердің әсерінен тірі организмдердегі физиологиялық және биохимиялық өзгерістердің заңдылықтарын, сонымен қатар улы заттар мен улардың токсикодинамикасы мен токсикокинетикасын толық меңгеру болып табылады. Дәрілік түрлерді дайындау; жануарлар организмінде дәрілік заттардың рұқсат етілген шоғырлануын анықтау, олардың адам мен жануарлар үшін қауіптіліктің әлеуетті деңгейі қалыптасады.

Пәнде ядролық физика элементтері, иондаушы сәулелердің биологиялық әсері, радиацияның өлшем бірліктері, дозиметрия, радиометрия және спектрометрия теориясы қарастырылады; Йод-131, Цезий-137, Стронций-90, Америкаций-242 – радионуклидтердің токсикологиялық сипаттамасын талдайды; қоршаған орта объектілерін, жануарлар мен мал шаруашылығы өнімдерін дезактивациялау тәсілдерін ұсынады; радионуклидтермен ластанған мал шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеудің технологиялық тәсілдерін үйретеді.

Балық шаруашылығы мен құс шаруашылығы өнімдерінің тағамдық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған, ветеринариялық ережелер мен Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамаларын, ХЭБ (жануарлардың Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы) және жақын және алыс шетелдермен үйлестірілген заңнамалық құжаттар бойынша, инновациялық технологияларды қолдана отырып санитарлық-гигиеналық зерттеулер әдістерін зерделейді.

Ветеринариялық-санитариялық сараптама жүргізу кезінде және аса қауіпті аурулармен ауыратын жануарларды тексеру кезінде жұқтыру мүмкіндігін, биологиялық және химиялық ластағыштармен күрестің прогрессивті тәсілдері мен әдістерін қарастырады. Тағам желілерін санитарлық өңдеудің қазіргі заманғы әдістері мен технологияларын, жабдықтар мен зертханалық аспаптарды, ветеринариялық-санитарлық шараларды жүзеге асыру кезіндегі қауіпсіздік техникасын, зертханалар мен ұйымдардың санитарлық режимдерін қолдануды зерттейді.

Дозиметрлерді, радиометрлерді және спектрометриялық кешендерді пайдалана отырып, тамақ өнімдері мен шикізаттарына радиациялық сараптама жүргізу тәртібін үйретеді. Ауыл шаруашылығы тізбектері бойынша радионуклидтердің көші – қонын анықтайды: топырақ – өсімдіктер – жануарлар-мал шаруашылығы, құс шаруашылығы, балық шаруашылығы және Ара шаруашылығы өнімдері. Ластанған аумақтардағы радионуклидтердің миграциясын талдайды, дезактивациялау тәсілдерін регламенттейді.

Ауыл шаруашылығы өндірісінің өнімдері мен процестерінің қауіпсіздігін, сәйкестікті растау жүйесін, ұлттық және халықаралық деңгейде нормативтік-құқықтық қамтамасыздануын, стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттарды жүйелендіруді, өнімнің сапасын анықтау әдістерін, сынақ зертханаларын сертификаттау жөніндегі органдардың талаптарын зерттейді. Халықаралық талаптар мен ережелерге сәйкес тамақ өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін регламенттейтін нормативтік құжаттарды, GLP және GMP стандарттарының талаптарын зерделейді.

Курста келесі сұрақтар қарастырылады: агробизнес түсінігі, маңызы мен ерекшеліктері, Қазақстандағы агробизнес құрылымы мен қазіргі жағдайы, түрлі ұйымдық-құқықтық нысанда бизнесті ұйымдастыру және кәсіпорын құру, өндірістік ресурстарды қалыптастыру және пайдалану, кәсіпорынның жұмыс істеуінің экономикалық механизмі, оның жұмыс істеу тиімділігін бағалау және оның ішкі және сыртқы нарықтарда бәсекеге қабілеттілігін арттыру.

Пән Қазақстан Республикасының жеке кәсіпкерлік бойынша заңнамасын, жеке кәсіпкерлікті ұйымдастыруды, кәсіпкерлік саласындағы шарттар мен міндеттемелерді құруды зерттейді. Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын шаруашылық субъектілерінің қызметін ұйымдастыру мәселелерін, маркетинг және бизнес-жоспарлау мәселелерін қарастырады.

Пән өсімдік және ара шаруашылығы өнімдерінің тағамдық қауіпсіздігін анықтау әдістерін, ондағы әр түрлі аурулар мен ағзаға зиянды заттарды, зиянды жәндіктердің токсиканттарын, әртүрлі ксенобиотиктердің болуын, сондай-ақ ондағы минералдық заттарды, дәрумендерді, нәруыз, көмірсуларын сақтау үдерісі тұрғысынан үйретеді.

Пән ҚР аумағын шектес мемлекеттерден жұқпалы аурулардың әкелінуінен қорғау, мониторинг жүргізу, шаруашылық жүргізуші субъектілердің және жеке кәсіпкерлік құрылымдардың малдарды өсіру, сапалы, бәсекеге қабілетті азық-түлік өнімдері мен шикізаттарды өндіру және шығару бойынша ветеринарлық-санитарлық ережелерді сақтауына бақылау мен қадағалауды қамтамасыз ету бойынша білімді қамтамасыз етеді. Мемлекеттік ветеринариялық қызметтің жұмысын ұйымдастыру бойынша қажетті білім кешенін береді.

Пән тағам өнімдерінің ветеринариялық-санитариялық сараптамасын ұйымдастыруды, ішкі сауда объектілерінде экспресс-әдістердің көмегімен ветеринариялық-санитариялық бағалауды үйретеді, сатылатын өнімнің, өсімдік және жануар тектес шикізаттар мен жартылай фабрикаттардың сапасы мен қауіпсіздігін анықтау әдістерін зерделейді.

Өндіру, өңдеу, сақтау және шикізатты дайындау объектілеріне қойылатын ветеринариялық-санитариялық талаптарды, ет және ет өнімдері, сүт және сүт өнімдері, балық және балық өнімдері, жұмыртқа және жұмыртқа өнімдері, сондай-ақ балара шаруашылығының өнімдеріне; эндокриндік шикізатқа, қанға, ішек өнімдеріне, субөнімдерге және тағамдық майларға ветеринариялық-санитариялық сараптама және бағалау жүргізуді үйретеді.

Пән тағам өнімдерін өндіру кезіндегі ветеринариялық-санитариялық іс-шараларды, қолданыстағы нұсқаулықтарға сәйкес өсімдік және жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты өндірудің, сақтаудың, тасымалдаудың санитарлық жағдайларын, шекаралық бақылау пункттерінде бақылау жүйесін ұйымдастыруды (PIF), Дүниежүзілік сауда ұйымының (ДСҰ) экспорттық өнімге қатысты санитарлық шараларды қолдану жөніндегі келісімінің негізгі шарттарын (SPS) қарастырады.

Ветеринарлық санитария және тағамдық технологиялар саласында оқу-практикалық және кәсіби міндеттерді шешу үшін теориялық және практикалық білімді қолданады

Микробиологиялық және вирусологиялық зерттеулерді ескере отырып дені сау жануарлардың анатомиялық құрылысы мен физиологиясын патологиялық процестер мен патоморфологиялық өзгерістермен салыстырады

Жалпы білім беретін пәндер бойынша іргелі жаратылыстану ғылымдарын кәсіби қызметте және өмір бойы оқытуда пайдалануға бағытталған құзыреттілікті анықтайды

Жалпы, органикалық және тағам химиясы, тағам биотехнологиясы, микробиологиясы, тағам және биофизика теориясы негізінде шикізат пен дайын өнімдерді зертханалық талдау, оларға инвазиялық аурулардың әсерінің нәтижелерін түсіндіреді.

Тағамдық, биологиялық, радиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін фармакология, токсикология, эпизоотология, паразитология және радиобиология саласындағы білімді қолданады

Шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімдердің қауіпсіздігі мен сапасын қамтамасыз ету үшін техникалық реттеу мен ветеринариялық-санитариялық сараптаманы қолдануды ұсынады

Тағам өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін анықтайтын бейіндік модульдерді оқуға қажетті ағзаның тіршілік әрекетінің реттеушілік процестерін түсіндіреді

Технологиялық құжаттаманы жасай отырып, ветеринариялық қызмет көрсету және сапаны бақылау жөніндегі ұйымдастыру-өндірістік іс-шараларын жоспарлайды

Азық-түлік және ветеринарлық қауіпсіздік саласындағы құқықтық нормаларға, еңбекті қорғау нормаларына, экологиялық, экономикалық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет пен кәсіпкерліктің базалық негіздеріне сілтеме жасау, Академиялық адалдық қағидаттары мен мәдениетінің маңызын түсіну, сондай-ақ Академиялық хат жанрларын таңдау.

Тағам технологиясындағы және инжинирингтегі математикалық тұжырымдама негізінде тамақ өнімдерін өндірудің технологиялық және техникалық ерекшеліктеріне мысалдар келтіру және әлеуметтік, этикалық және ғылыми көзқарастарды ескере отырып, пайымдауларды қалыптастыру үшін ақпарат жинау және түсіндіру, мал өнімдеріне паразиттердің келтіретін нұқсанын беру.

Жануарлар мен құстарды тұқымы, класы, азықтандыру деңгейі, ұстау технологиясы бойынша ажыратады, және гигиеналық және ветеринариялық-санитариялық нормаларды ескере отырып жануарлардың саулығын қамтамасыз етеді

Тамақ және қайта өңдеу кәсіпорындарында азық-түлік өнімдерін өндіру мен ораудың инновациялық технологияларын әзірлеу үшін шикізаттың қасиеттерін зерттеу бойынша ғылыми зерттеулердің әдістерін біледі және эксперименттер жүргізеді