6B03201 Кітапхана ісі в "Сырдария" университеті

Кітапханалық қызмет көрсетуде заманауи технологияларды пайдалануды талдаудың жаңа білімі мен дағдыларын қалыптастыру. Жаңа технологияларды пайдалана отырып кітапханалық қызмет көрсету; Интернет коммуникативтік құралдарын, сервистерді пайдалана отырып қашықтағы пайдаланушыларға қызмет көрсету.

Ақпараттық-аналитикалық жұмыстың теориялық-ақпараттық негіздері. Ақпараттық қызмет түрлері: ғылыми жұмыс, ақпараттық жұмыс, ақпараттық-аналитикалық жұмыс. Арнайы ақпараттық қызметте ақпараттың өту схемасы. Ақпараттық-аналитикалық жұмыстың мәнін қарастырады.

Адамзат тарихының жалпы негізгі кезеңдерін және қоғам дамуындағы үрдістерді білу. Негізгі терминдерді қолдану және оларды дұрыс пайдалану, негізгі әлеуметтік-саяси және әлеуметтік-экономикалық процестердің мәнін қалыптастыру

Ақпараттық іздеу тарихын, теориясын және әдістемесін зерттейді. Қоғамда пайда болатын баспа шығармаларын есепке ала отырып танысу (мемлекеттік библиография); ғылыми маңыздылығын бағалау, ақпаратты тұтынушы нақты берген баспа шығармаларын пайдалануға басшылық ету.

Тарихи аспектіде: Ежелгі әлем, ерте және кеш орта ғасыр кітапханалары, ағарту дәуіріндегі кітапханалар, XIX - XX ғғ.басындағы кітапхана ісі және XX ғ. екінші жартысындағы кітапхана ісі сияқты нақты кітапханалардың сипаттамасы мысалында кітапхана ісін дамыту ұсынылған.

Кітапхана ғимаратын жобалауға әсер ететін факторлар: кітапхана интерьерін ұйымдастырудың кеңістіктік негіздері. Безендіру дизайны. Кітапхана жиһазы мен жабдықтары. Кітапхана ғимараттары мен үй-жайлары.Дизайнның эволюциясы, дизайнның дамуының негізгі бағыттары және оның түрлері қарастырылған.

Библиографияны ғылыми пән ретінде сипаттау: оның негізгі түсініктері, құрылымы, байланысты пәндер арасындағы орны, библиография теориясының тарихы туралы ғылым саласы. Студенттерде библиографиялық ресурстарды құру және құрылымдау, оларды басқару негіздері туралы түсінік қалыптастырады.

Студенттердің отандық кітапхана ісінің эволюциясы туралы теориялық білімдерін қалыптастыру, тарихи талдау және ойлау дағдыларын қалыптастыру. Кітапхана ісін дамытудың негізгі кезеңдері, үрдістері мен ерекшеліктері туралы білімді меңгеру.

Кәсіпкерлік: түсінігі, мәні, негізгі түрлері және ұйымдастырушылық формалары. Кәсіпкерлік қызмет жүйесіндегі Бизнес-жоспарлау және кәсіпкерлік қызметтегі тәуекелдер. Кәсіпкерлік қызметті қаржыландыру. Кәсіпкерлік қызметте кадрлық қамтамасыз ету. Кәсіпкерлік мәмілелерді ұйымдастыру. Коммерциялық құпия және оны қорғау тәсілдері. Кәсіпкерлік мәдениеті мен этикасы. Кәсіпкерлік қызметтің тиімділігін талдау және бағалау. Кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау және оның инфрақұрылымы қарастырылады.

Биология ғылымдарының бірі "Экология және тіршілік қауіпсіздігі негіздері" пәні болып табылады. Бұл пәнді толық игеру үшін біз экология туралы ғылымды білуіміз керек. Экология ғылымы үш бөлімге бөлінеді: аутоэкология, демэкология, синэкология. Тіршілік қауіпсіздігі негіздері - қауіпсіздікті қамтамасыз ету, тіршілікті қамтамасыз ету және адамзатты қоршаған ортаның зиянды факторларынан қорғау жөніндегі іс-шаралардың әдістемесі мен теорияларын қамтитын ғылым саласы.

Кітапхана арқылы кітапты, ақпаратты қоғамдық пайдалануды ұйымдастырудың теориялық негіздерін; -кітапханалардың түрлік сипаттамасын меңгеруді; кітапхана жүйелерінің жұмыс істеу принциптері мен компоненттерін меңгеруді үйренеді. Кітапхана ісі терминологиясын, Қазақстанның кітапхана ісінің нормативтік базасын қалыптастырады.

Қазақстан Республикасы ұлттық идеясының және тәуелсіз Қазақстан мемлекетінің мәртебесіне лайық рухани құндылықтар жүйесінің мәнін қолданады, рухани жаңғыру аясында білім алушылардың білімдік-танымдық деңгейін көтереді, қазақ халқының тарихын және оларға құрметпен қарау туралы танымдық деңгейін сипаттайды, бірлесіп өмір сүріп жатқан барша халықтар мен ұлыстардың тіліне, тарихына, дәстүріне, ұлттық мәдениетіне деген құрметті дамытады.

Балалар мен оқушыларға арналған салалық тақырыптағы әдебиеттің ерекшеліктерін меңгеру; даму тарихын, балалар мен жасөспірімдерге арналған салалық тақырыптағы әдебиеттің негізгі кезеңдерін зерделеу. Салалық мәтіндерді бағалау және талдау дағдыларын қалыптастыру. Балалардың ақпараттық мәдениетін арттыру.

Әл-Фараби мен Абайды танудың алғашқы кезеңінде Әл-Фараби мен Абай мұрасының Қазан төңкерісіне дейінгі жариялану, танылу, таралу жолдарын қамту, Әл-Фараби мен Абай мұрасының жаңа заманда зерттелуі, яғни 1918–1960 ж.ж. аралығында зерттеліп тану жолы негізінен таптық, партиялық принцип тұрғысынан қаралып, тұрпайы социолиялистік идеяның.дүниетанымның үстемдік етуі, Әл-Фараби мен Абайдың мұрасының 1960-2000 ж.ж. аралығында жазылған зерттеу еңбектері насихаттық тұрғыда қарастырылады.

Кітапханашының ақпараттық мәдениетінің феномені, оның қазіргі қоғам өміріндегі орны мен рөлі, ақпаратты пайдаланушылардың әр түрлі топтарының ақпараттық мәдениетін кәсіби сауатты қалыптастыруға мүмкіндік беретін теориялық және әдістемелік дайындығы туралы тұтас түсінік қалыптастырады.

Балалар мен жасөспірімдерге арналған әр түрлі білім салаларының әдебиеттерінің ерекшеліктерін игеру; балалар мен жасөспірімдерге арналған білім салалары бойынша әдебиеттің даму тарихын, негізгі кезеңдерін зерделеу. Білім салаларына байланысты мәтіндерді бағалау және талдау дағдыларын қалыптастыру. Балалар мен жасөспірімдердің ақпараттық мәдениетін арттыру.

Құқықтық жүйені және ҚР заңнамасын, мемлекеттік-құқықтық және конституциялық дамуды, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің негіздерін, құқықтық түсініктерді және олардың өзара байланысын қарастырады. Құқықтық жүйені және ҚР заңнамасын, мемлекеттік-құқықтық және конституциялық дамуды, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің негіздерін, құқықтық түсініктерді және олардың өзара байланысын қарастырады.

Кітап, кітап ісі және кітап шығару тарихына заманауи көзқарас. Кітап ісін дамытудың ұлттық, технологиялық ерекшеліктері қарастырылды. Мерзімді басылымдар, кітап ісін дамыту үрдісінің механизмдері ашылды,түрлі тарихи дәуірлердегі кітап шығару ерекшеліктері көрсетілді.

Қазіргі мамандықтарға , әсіресе кәсіби деңгейді тұрақты көтеруді қажет ететін мамандарға міндетті түрде ғылыми зерттеулер жүргізіп отыру қажет, өйткені кітапханалық ортада мамандықтың құндылығын мойындамау, қызмет көрсету деңгейіне жеткілікті дәрежеде көңіл бөлмеу сияқты келеңсіз жағдайлар белең алып келеді. Күні бүгінге дейін кітапханашы еңбегі қоғамдағы жалақысы аз төленетін мамандық болып келеді.

Жалпы кітапханаларда қолданылатын барлық каталогтардың атқаратын қызметі туралы ғылым саласы. Кітапханадағы ең қарапайым дәстүрлі каталогтардан бастап, қазіргі заман талабына сай электронды каталогтардың, сондай-ақ басқа да кітапханалық каталогтар туралы мәлімет береді. Білім алушылардың каталогтармен жұмыс жасау дағдыларын қалыптастырады.

Қазіргі таңдағы электронды оқу құралдарын дайындау мәселелері: ақпараттық технологиялардың білім беру жүйесінде белсенді пайдаланылуы оның нақты педагогикалық есептерді шешуге арналған құралы қызметін атқаруымен қатар, дидактика мен әдістеменің дамуына әсер етіп, оқыту мен білім берудің жаңа әдіс-тәсілдерін, формаларын құруға алып келеді.

Балалардың ақпараттық қажеттіліктерін қалыптастыру және балаларды оқуға тарту. Оқырмандардың ақпараттық қажеттіліктерін, уәждерін зерттеу және оқуға дағдыландыру. Өскелең ұрпаққа кітапханалық-библиографиялық білім беру; балалар оқуларын басқару бағытында заманауи технологиялар мен тәжірибелерді енгізу.

Кітапханалық сервис теориясын зерттейді. Кітапханалық ұызмет көрсету түрлерінің мазмұнды аспектілері. Кітапханалық қарым-қатынастың психологиялық аспектісі. Қызмет барысында кітапханашының психологиялық-педагогикалық тактасының рөлі, қақтығыстар мен кедергілерді жеңу мүмкіндіктерін қарастырады.

Ақпараттық мекемелердің өлкетану және аймақтану қызметі саласындағы білім мен білік жүйесін қарастырады. Мемлекеттік Мәдени саясаттың басымдықтарына сәйкес кітапханалық бағдарламаларды жүзеге асыру, пайдаланушылардың сұраныстарына жауап беретін ақпарат жасау және ұсыну дағдыларын меңгереді.

Кітапханалық-библиографиялық өлкетану бойынша кітапхана қызметінің негізгі бағыттары қарастырылды. Кітапханалардың іздеу-өлкетану жұмыстарының түрлері мен әдістері. Өлкетану ресурстарының ерекшелігі, өлкетану ресурстарын тұтынушылар тобы және олардың қажеттіліктерін қалыптастыру ерекшеліктері. Өлкетану бойынша деректер қорын жобалау.

Кітапханалық қарым-қатынас теориясын зерттейді. Кітапханалық қызмет көрсету түрлерінің мазмұнды аспектілері, кітапханалық қызмет көрсетудің психологиялық аспектісі туралы ғылым саласы. Қызмет көрсету барысында кітапханашының психологиялық-педагогикалық тактасының рөлі, қақтығыстар мен кедергілерді жеңу мүмкіндіктеріне дағдыландырады.

Кәсіби ақпаратты іздеу және кейіннен өңдеу үшін ақпараттық технологиялардың әдістері мен құралдарын пайдалану білімі мен дағдыларын қалыптастырады. Ақпараттық нарық субъектілерінің кәсіби ақпараттық қажеттіліктерін қанағаттандыру, деректер базасын құру үшін ақпаратты жинау және өңдеу әдістерінің жолдарын қарастырады.

Электронды каталогтың негізгі сипаттамасы, оны ұйымдастыру, жүргізу, редакциялау және рәсімдеу мәселелері ашылады. Технологияны меңгеру .Электрондық каталогта жұмыс жасау және іздеу, машинамен оқылатын каталогтауды қалыптастыру технологиясы қарастырылады.

Кітапханалардағы балалар әдебиетінің библиографиялық ресурстарын қалыптастыру және пайдалану саласында ғылыми–практикалық білімді, іскерлікті және дағдыларды қалыптастыру.Ақпаратты алу, сақтау, өңдеу тәсілдері мен құралдары, библиографиялық қызмет көрсету саласы мен сапасын жоғарылату тәсілдерін қалыптастырады.

Әлем әдебиетін қарастыру – ол әлемдік сөз өнерінің мұрасын үйрену, танысу, зерттеу. Әлемдік әдебиеттегі рухани алмасу көркемдік дамудың, әдеби процестің өзіндік үлгісі ретінде қарастырылады. Әдеби қарым-қатынас әлемдік әдебиет тарихында үлкен орын алады. Әдеби коммуникация ұлттық әдебиеттердің өзара әрекеттесуінің негізгі түрі ретінде Батыс Еуропа мен шығыс әдебиетінің құнды мұрасын қамтиды.

Шетел әдебиетін оқу – әлемдік сөз өнері мұраларын оқып үйрену. Студенттер шетел әдебиеті пәнінен батыс еуропа елдерінің шығармаларымен танысады. Әлемдік сөз өнері дамуының тарихына әдеби шолу жасай отырып, ежелгі дәуір әдебиеті, классикалық кезең, сонымен бірге, шетел әдебиетінің көрнекті ақын-жазушыларының және олардың шығармаларын қазақ тіліне алып келген аудармашылардың да өмір жолымен танысу арқылы қызығушылығы, мәдениеті, сөздік қоры арта түседі.

Кітапхана процесі объектілерінің бірыңғай стандарттарын, ережелерін, талаптары мен сипаттамаларын белгілеу жөніндегі қызметтермен таныстырады. ГОСТ 7.55-99 СИБИД бағдарламаларын қолдану туралы білім. Кітапханадағы технологиялық процестерді жобалауға қойылатын талаптарды зерттейді.

Өлкемен байланысты құжаттар туралы ақпарат беретін саланы зерттейді. Өлкетану ресурстарын құрастыру дағдыларын меңгереді, электрондық деректер қорын, өлке туралы электрондық коллекцияларды жинақтайды.

Абай дәуірінің тарихи-мәдени және әдеби контекстін, Абайдың өмірбаяны мен шығармашылық мұрасын сипаттайды. Қазіргі әдеби мәтіндердің көркемдік ерекшелігін зерттеу арқылы эстетикалық талғамды қалыптастырады. Тарих пен мәдениет контекстінде және негізгі әдіснамалық бағыттарды ескере отырып, әлемдік әдеби үдерісті талдау дағдыларын, түпнұсқа мен аударманы салыстырмалы талдау дағдыларын әзірлейді

Тұлғаның ақпараттық мәдениетінің феномені, оның қазіргі қоғам өміріндегі орны мен рөлі, ақпаратты пайдаланушылардың әр түрлі топтарының ақпараттық мәдениетін кәсіби сауатты қалыптастыруға мүмкіндік беретін теориялық және әдістемелік дайындығы туралы тұтас түсінік қалыптастырады.

Өз ерекшелігі мен даму заңдылықтары бар кітапханалық библиографияның пайда болуы мен қалыптасуы туралы баяндау; ұлттық библиографияның қазіргі жағдайы мен даму перспективаларын білу; библиографиялық жұмыста кәсіби шеберлік пен дағды алу.

Кітапхананың библиографиялық қызметінің негізгі үрдістері ашылады. Құжаттардың библиографиясын меңгеру жолдарын, кітапхананың анықтамалық-библиографиялық аппаратын құру және қызмет көрсету жолдарын анықтайды. Библиографиялық ақпарат беру, кітапхананың библиографиялық қызметін басқару. Библиографиялық өнім, оның түрлерін зерттейді.

Кітапханалармен ұсынылатын бос уақыт қызметінің спектрін қалыптастыруға мүмкіндік беретін мектеп кітапханалары қызметінің зияткерлік құрамдас бөлігі мәселесі қарастырылады. Әр түрлі коммуникативтік, ойын, креативті, дамытушы ойын технологиялары талданады. Оқушыларды кітапханаға тартудың мәнерлі құралы ретінде ойындардың ерекшеліктері анықталады. Мектеп кітапханаларының тарихи-теориялық негіздерін, жұмыс істеу тәжірибесін және интеллектуалды-бос уақыт қызметінің технологиясын талдау дағдылары дамиды.

Әр түрлі типтегі кітапханалардың кітапхана қорының қызметі туралы студенттердің білімін қалыптастырады.Кітапхананыңқұжаттық ресурстарын модельдеудің, жинақтаудың, есепке алудың, өңдеудің, орналастырудың нормативтік–құқықтық, әдіснамалық, теориялық, басқарушылық аспектілерін зерделейді. Әр түрлі құжаттардың қорларымен жұмыс істеу дағдыларын игереді.

Электронды кітапхананы құру әдістемесі мен ұйымдастыру негіздері туралы білім саласы. Кітапхананың электронды құрылымы мен қалыптасу технологиясы, құжаттарды аналитикалық-синтетикалық өңдеу, құжаттардың библиографиялық сипаттамасының түрлерін оқытады. Студенттерге теориялық ақпаратты жинау, талдау және жалпылау әдістерін үйретеді.

Компьютерлік жүйелерді, бағдарламалық қамтамасыз етуді білу. Ақпаратты іздеу және сақтау, электрондық кестелермен жұмыс істеу, дерекқорлармен жұмыс істеу үшін ақпараттық ресурстарды пайдалану дағдыларын дамыту. Ақпаратты қорғау әдістерін және құралдарын пайдалану; веб-сайттарды жобалау және жасау, мультимедиялық презентациялар. Электрондық үкімет пен электронды кітаптарды, түрлі бұлтдық мобильді технологтарды, SMART- технологиясын басқаруды пайдалану дағдыларын үйретеді.

Кітапханалық-ақпараттық мекемелердің қызметін әдістемелік қамтамасыз етудің мақсаттары, функциялары, қағидаттары және негізгі бағыттары ашылады; ақпараттық зерттеу қызметін сипаттайтын терминожүйенің ерекшеліктері анықталады. Интернет-технологиялардың, консультациялық және талдамалық қызметтің және жаңалықтарды басқарудың көмегімен әдістемелік көмек көрсету дағдыларын үйретеді.

Адамдар арасындағы қарым-қатынас, әлеуметтік және мәдениетаралық қарым-қатынас саласында когнитивті және коммуникативтік әрекеттерді дамыту. Этикалық, мәдени, әлеуметтік маңызды нормаларды пікірталастарда талқылау дағдыларын қалыптастыру, командада жұмыс істеу, командалық жұмыс, икемділік, шығармашылық. Мәтіндік ақпараттарды интерпретациялау бойынша практикалық дағдыларды дамыту, олардың әртүрлі салаларында стилистикалық, жанрлық ерекшеліктерін түсіндіру.

Ақпараттық ресурстар мәнін, кітапхана жұмысын компьютерлеудің үрдістерін таныту; студенттердің келешек кәсіби іс-әрекетінің түрлі кезеңдерінде ақпараттық және коммуникациялық технологияларын пайдалану жолдарын көрсету.Заманауи білім беру және ақпараттық технологияларды пайдалана отырып жаңа білімдерді өз бетінше меңгеруді қалыптастырады.

Кітапхана саласындағы әр түрлі электронды каталогтармен жұмыс жасауды үйретеді. Соның ішінде КАБИС бағдарламасының жұмысын жан-жақты меңгеруге жол ашады.

Студенттердің заңнамалық және құқықтық мәдениет деңгейін арттыру арқылы білім алушылардың табысты әлеуметтенуіне ықпал ету. Кітапхана саласындағы өзінің кәсіби қызметінде нормативтік - құқықтық құжаттардың негіздерін қолдану,тиімді жүйені қолдау, құжаттамалық қамтамасыз ету..

Ақпаратты алу, сақтау, қайта өңдеу әдістері, тәсілдері мен құралдарын, ақпаратты басқару құралы ретінде компьютермен жұмыс істеу дағдысын зерттейді; құжаттар қорын, автоматтандырылған деректер қорын қалыптастырады,олардың пайдаланылуы мен сақталуын қамтамасыз етеді, пайдаланушыларға ақпарат жасау және ұсыну қабілеті.

Пән бойынша базалық-нормативтік құжаттар мен оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендерді талдап, тануға, оларды басшылыққа алып, пайдалану дағдыларын қалыптастырады; студенттердің кәсіби біліктілігі мен құзіреттіліктерін үздіксіз дамытуға төселдіреді.

Жергілікті және жаһандық компьютерлік желілерде ақпаратты іздеу және өңдеудің ақпараттық-аналитикалық жүйесі әзірленді. Компьютерлік желілерде ғылыми-техникалық ақпаратты іздеу және рефераттау жүйесін меңгеру. Мәтіндік құжаттарды индекстеу. Ақпараттық ұсыныстар мен түйінді сөздерді анықтай білу.

Кітапхана коммуникацияларының теориясын, әдістемесін және басқаруын зерттейді.Кітапханалық қарым-қатынас құрылымын талдау; кітапхана ортасында іскерлік қарым-қатынасты ұйымдастыру ерекшеліктерін анықтау. Тұлғааралық қарым-қатынас стилдерін, технологияларын және формаларын меңгеру.

Кітапхананың әдістемелік қызметі пәні кітапханалық қызмет көрсетудің әдістемелік негіздерін үйретеді. Мамандық студенттері кітапханалық қызметтің жан-жақты қырларын, әдістемелік, қарым-қатынастық, т.б. түрлі әрекеттерді меңгереді. Кітапханалық менеджмент, кітапханалық маркетинг, кітапханалық сервис пәңдерімен тығыз байланысты.

Библиографиялық қызметтің пайда болу және қалыптасу тарихының сипаттамасы оның қазіргі жағдайы . Әлемдік библиографияның ақпараттық-библиографиялық ресурстар жүйесі. Кітапханалық-библиографиялық ресурстарда және библиографиялық ақпараттың қандай да бір әмбебап көздерін таңдау және іс жүзінде қолдану дағдыларында бағдарлану.

Көркем әдебиет, әдебиеттің халықтығы, көркем бейне және оның жасалу жолдары, көркем шығарманың композициясы мен сюжеті, тілі, өлең құрылысы, әдеби процесс, әдебиеттің тектері мен түрлері: эпикалық тек, лирикалық тек, драмалық тек және олардың түрлері, көркемдік әдіс, әдеби ағым, бағыттар, стиль,т.б. туралы теориялық білімін кеңейту көзделеді.

кітапханалық қызмет көрсету саласының негізгі бөлімдері бойынша білімді түсіну және интеграциялауды көрсете алады;

өзінің және басқалардың идеялары, әрекеттері мен пайымдауларына қызығушылық таныту негізінде академиялық адалдық принциптері мен мәдениетінің маңызын ұғынуда сыни және жүйелі ойлауын дамыта алады;

кітапханалық қызмет көрсетудің даму жүйесін, болашақ мамандардың қызмет көрсетуші ретіндегі тұтас дамуын көрсете біледі;

әлеуметтік және өндірістік салаларда болып жатқан барлық жағдайға өзіндік баға беріп, ақпараттық-кітапханалық үдерісте заманауи ақпараттық ресурстарды пайдалана алады;

түрлі жастағы оқырмандармен жұмыс істеу ерекшеліктерін, ақпаратты жинау, сақтау және өңдеу әдістерін пайдалана біледі.

кітапханалық қызметтің мәнін, кітапханалық-ақпараттық іс-әрекеттерді ұйымдастырудың құрылымын аша алады;

біліктілігін үздіксіз жетілдіріп, ғылыми-зерттеу жұмыстарымен айналысады, кітапханашының ақпараттық мәдениетін қалыптастыра алады;

кітапханалық және ақпараттық жүйелерді одан әрі дамыту мәселелерін шешуді, кітапхана оқырмандарының ақпараттық қажеттіліктерінің жеке дамуын бағалай алады;

ортақ мақсатқа жету үшін командада, көшбасшылықта креативтілік көрсете біледі;

кітапханалық қызмет көрсету барысында қазақ, орыс және шетел тілдерін жетік меңгерудегі білім ресурстарын пайдалана алады;

кітапханадағы ақпаратты тұтынушылардың, яғни оқырмандардың қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін жаңа технологиялармен жұмыс жасай алады;

сыни ойлауды, проблеманы шығармашылықпен пайдалана отырып, кітапханалық қызмет көрсетудің негізгі концепцияларын көрсете біледі;