7M02316 Синхронды аударма (батыс тілдері) в Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті

Курстың мақсаты – халықаралық кәсіби ортаға кірігуге және кәсіби ағылшын тілін мәдениетаралық және кәсіби қарым-қатынас құралы ретінде пайдалануға мүмкіндік беретін шетел тілін кәсіби бағытталған коммуникативтік құзыреттілігін қалыптастыру. Нақты мәселелер қарастырылады сөйлеу және айтылу нормалары: орфоэпиялық норма, семантикалық, сөйлеу үлгілері құрылымдар мен жүйелердің сипаттамасы, анықтамалары, дәлелдері, лексикалық және ағылшын тілінің стильдік ерекшеліктері.

Пәннің мақсаты: нәтижелерді өңдеудің заманауи әдістерін қолдана отырып, аударматану саласындағы ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру және жоспарлау дағдыларын қалыптастыру. Оқылатын болады: аударма саласындағы ғылыми зерттеулердің негіздері; мәтінді талдаудың заманауи әдістері; ақпараттық технологиялар; ғылыми мәселелерді тұжырымдау және шешу; ғылыми әдістерді таңдау.

Пәннің мақсаты – түпнұсқаның аудармада прагматикалық бейімделуін жүзеге асыру және коммерциялық пайда алу үшін аударма процесінің нәтижелерін рәсімдеу қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: түпнұсқаның прагматикалық әлеуетін аудармада беру; аударманың прагматикалық нормалары; аударма нәтижелерін модификациялау, стильдеу; патенттеу және авторлық құқық; ғылыми зерттеулерді коммерцияландыру.

Пән мазмұны ЖОО-дағы тәрбие үдерісінің ерекшеліктерін, болашақ мамандардың кәсіби қасиеттерін қалыптастыру үшін әлеуметтік құндылықтарды біріктіру әдістері мен қағидаттарын, лингвистикалық толеранттылық пен азаматтық теңдік, көпмәдениетті және көптілді ортада әлеуметтік әрекеттесудің теориясы мен тәжірибесін, өзін-өзі оң бағалауды қалыптастыру тәсілдерін, танымдық үрдістердің құрылымын қамтиды.

Пәннің мақсаты – коммуникативті баламалыққа жету үшін синхронды аудармада аударма стратегияларын, тактикасын және әдістерін қолдану қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: синхронды аудармашы әдістері, техникасы, тәсілдері; сынау және қателесу, күту, тоқтау, сызықтық, ықтималдық болжау стратегиялары және т.б.; синхронды кабинада жұппен жұмыс істеу; синхронды аудармашының этикасы.

Пәннің мақсаты – синхронды аударма теориясы мен практикасы негізінде аударманы жүзеге асыру үшін ауызша сөйлеуді түсіну және сөйлеу механизмін талдау қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: айтылымды адекватты қабылдау; синхронды аударма технологиясы; синхронды және ауызша аударма түрлері; синхронды аударма процесінің құрылымы; аударма трансформациялары.

Пәннің мақсаты – синхронды аударманы жүзеге асыру мақсатында жады мен стресске төзімділікті дамыту әдістері мен тәсілдерін қолдану қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: ұзаққа созылған стресстік жағдайда синхронды аудару; аударманың жоғары жылдамдығын сақтау; синхронды аудармашының психологиялық тренинг түрлері; жады техникасы; аударманы фонетикалық суреттеу.

Пәннің мақсаты – әртүрлі тілдік жүйелер өкілдерінің арасында мәдениетаралық байланыстарды орнату үшін диалогтық сөйлеудің екі жақты аудармасын жүзеге асыру қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: екі жақты аударма техникасының ерекшелігі, бір тілден екінші тілге жылдам ауысу техникасы; адамның сөйлеу сипаттамасының мәдени маркерлері.

Курстың мақсаты – жоғары оқу орындарының дидактикасы, білім беру теориясы, педагогикалық іс-әрекетті талдау және өзін-өзі бағалау бойынша білімдер негізінде жоғары оқу орындары мен колледждерде педагогикалық құзыреттілік пен педагогикалық қызмет қабілетін қалыптастыру. Заманауи жоғары білімді дамытудағы мега-тренд, Болон процесі түрлі стратегиялар, оқыту әдістерін қолдана отырып, лекторлық және кураторлық шеберлікті меңгеру мәселелері қарастырылады.

Пәннің мақсаты – ауызша хабарламаны толығымен беру және аударма процесін оңтайландыру мақсатында ауызша аудармадағы жазу техникасын қолдану қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: аудармадағы жазу техникасының функциясы; аудармадағы жазуды ұйымдастыру; аудармадағы әмбебап жазудың құрылымдық-композициялық әдістері.

Курс ғылым философиясы туралы түсініктерді, олардың рационалды-теориялық түсінудегі мәселелерін қамтитын ерекше типтегі білімдер жүйесі ретінде қалыптастыруға бағытталған. Ғылымның идеялық негізі, пайда болуы, қалыптасуы мәселелері қарастырылады. Ежелгі дүниедегі, Орта ғасырлардағы және Қайта өрлеу дәуіріндегі ғылым.

Пәннің мақсаты – коммуникативтік міндеттерді шешу мақсатында шетел тілінде іскерлік ақпараттың әр түрлі формалары мен түрлерін қолдану қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: шетел тілінде іскерлік сөйлеу мәдениетінің деңгейін көтеруге арналған сөйлеу әрекеттерінің түрлері; түпнұсқалық аудио немесе бейне мәтінінде негізгі мазмұнды немесе іскерлік ақпаратты тыңдау және қабылдау ерекшеліктері.

Пәннің мақсаты – кинофильмдерді синхронды аударуда баламалыққа жету үшін кинофильмдер дискурсына және кинобейнеаударма әдістеріне сыни талдау жүргізу қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: фильмді аудару ерекшеліктері; аудармадағы тілдер арасындағы сәйкессіздік; дубляж, сценарий; аудармадағы аймақтық, мәдени және тілдік реалия.

Пәннің мақсаты - халықаралық келіссөздер мен сұхбаттар шеңберінде көзбен көру және есту, ауызша ілеспе және екі жақты аударма арқылы синхронды аударманы жүзеге асыру қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: аударма және келіссөздер жүргізу стратегиясы; дипломатиялық құжаттаманың түрлері; саяси терминдер мен әйгілі тұлғалардың сөз сөйлеулеріне алдын-ала аудармалық талдау жасау.

Пәннің мақсаты – техникалық салада іскерлік қарым-қатынас орнату үшін синхронды аударманың әртүрлі түрлерін (шушотаж, есту арқылы аудару, парақтан аудару) қолдану қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: техникалық терминология; арнайы техникалық жиілік лексикасы; түпнұсқа термин және балама термин; терминологиялық сөздіктер, ауызша аудармадағы ақпараттық технологиялар; техникалық саладағы тезаурус-сөздіктер.

Пәннің мақсаты - халықаралық конференция аясында синхронды аударманы жүзеге асыру үшін тыңдау және парақтан аудару техникасын қолдану қабілетін қалыптастыру. Қарастырылады: конференциялық аударманың ерекшеліктері; халықаралық конференцияларда және қоғамдық сөз сөйлеулерде синхронды аударма процесінің ерекшеліктері; аударма баламалары; халықаралық сөйлеу этикеті.

Ауызша аудармашы этикасын сақтай отырып, синхронды аударма теориясы мен практикасы негізінде күту және столлинг стратегияларын, синхронды аударманың көзбен көру және есту әдістерін қолдану арқылы сұхбаттарды, келіссөздерді, көпшілік алдында сөз сөйлеу мен кинофильмдерді екі жақты және синхронды аударма түрлерін жүзеге асыру.

Жеке басының интеллектуалды және кәсіби дамуын қадағалау, ғылыми, кәсіпкерлік және халықаралық қызметтерде шетел тілінің кәсіби деңгейін арттыру, есте сақтау және стресске төзімділікті дамыту, салалық тезаурустың белсенді сөздік қорын жүйелі түрде кеңейту, педагогикалық әрекетті талдау және өзін-өзі бағалау арқылы жоғары оқу орны оқытушысының мәдениетін жетілдіру бағдарламасын әзірлеу.

Халықаралық дипломатиялық құжаттама және саяси терминдерді талдаумен қатар, басқару іс-әрекетіндегі тұлға психологиясы, жеке тұлғаның сөйлеу мінез-құлқы принциптеріне негізделген көпшілік алдында сөйлеуді, келіссөздерді және сұхбаттарды синхронды аударудың стратегиялары мен тактикасын қолдану.

Ықтималдық болжау стратегиясын, бір тілден екінші тілге жылдам ауысуды және аударма процесін оңтайландыру үшін аудармадағы жазу әдістерін қолдана отырып, екі жақты аударманы орындау кезінде жақсы жады, стресске төзімділікті және психологиялық дайындықты көрсету.

Ғылыми өңдеудің заманауи әдістерін пайдалана отырып, синхронды аудармашының жеке басының мінез-құлқын басқарудың психологиялық теориясына және аударматану ғылымының жалпы ғылым жүйесіндегі орнын анықтаудың философиялық түсіндірмесіне негізделген синхронды аударма техникасы бойынша зерттеулерді коммерцияландыру бағытында жобалау.

Ғылыми әзірлемелерді коммерцияландыру және аударма тәжірибесіне енгізу үшін техникалық сөздік қордағы аударма трансформацияларын және кино және бейне тізбектерді синхронды аудару әдістемесін қолданып, кинодискурсты талдау арқылы түпнұсқаны прагматикалық бейімдеу.

Мәдениетаралық қарым-қатынаста лингвомәдени маркерлерді барабар жеткізу үшін әмбебап жазу әдістемесін қолдана отырып, диалогтік сөйлеуді екі жақты аудару кезінде кәсіби шетел тілін жоғары деңгейде меңгеру деңгейін көрсету.

Аударма іс-әрекетін басқару психологиясы негізінде аударма процесінің нәтижелерін модификациялау және стилизациялау арқылы ауызша аударма техникасы мен стратегиясын жетілдіру және кейіннен коммерциялық пайда алу үшін құжаттама жасау арқылы зерттеуді жоспарлау кезінде ғылыми танымның философиялық деңгейлері мен принциптеріне сәйкес жаңа білімді қалыптастыру.

Іскерлік қарым-қатынасты орнату үшін заманауи бизнес пен техникалық өнеркәсіп саласындағы шетел тіліндегі лексиканы белсендіру арқылы халықаралық келіссөздер мен сұхбаттарда ауызша ілеспе аударманы және сыбырлап аударуды орындау кезінде аудармадағы жазба әдістемесін қолдану.

Синхронды аударма теориясы мен практикасы негізінде халықаралық этикет талаптары мен синхронды кабинада жұппен жұмыс істеу ережелеріне сәйкес көпшілік алдында сөйлеудің жоғары жылдамдығына байланысты ұзақ стресс жағдайында аударма баламаларын таңдай отырып, конференц-аудармадағы парақтан аудару әдістемесін қолдану.

Жоғары оқу орындарында фильмдерді синхронды аудару мен дубляж жасау кезіндегі тіларалық сәйкессіздік мәселелеріне, әртүрлі іскерлік ақпаратты тыңдау тәжірибесіне, студенттердің тіл және сөйлеу дағдыларын дамыту технологияларына, одан басқа ғылыми, білім беру және іскерлік ортадағы кәсіби шетел тілін дамытуға арналған курстарда оқытудың инновациялық әдістерін қолдану.

Ауызша аудармашы тұлғасының ғылыми-педагогикалық дүниетанымының құрамдас бөліктерін жүйелеу үшін педагогикалық қызметте TLA-стратегияларын пайдаланатын жоғары оқу орындарының дидактикасын және қазіргі заманғы тұжырымдамалары контекстінде ғылым философиясына негізделген синхронды аударма теориясы мен тәжірибесі бойынша зерттеулерді кіріктіру.