6B08101 Агрономия в Ілияс Жансүгіров атындағы Жетісу университеті

Қазақстандық құқықтық институттар мен оның негізгі салаларын сипаттайды. Қазақстан республикасы сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетінің заңнамалық негіздерін зерттейді. Тірі ағзаның, әртүрлі деңгейдегі ұйымдар экожүйесінің, жалпы биосфераның қызмет етуінің негізгі заңдылықтарын және олардың тұрақтылығын қарастырады. Тіршілік қауіпсіздігінің теориялық негіздерін, тіршілік қауіпсіздігінің құқықтық, нормативтік-техникалық және ұйымдастырушылық негіздерін және техникалық құралдар мен технологиялық үдерістердің қауіпсіздігін арттыру әдістерін қамтиды. Ілияс Жансүгіровтің өмірбаяны мен шығармашылық қызметін, әдебиеттану ғылымындағы орнын қарастырады. Оның отандық әдебиеттің көркемдік қағидаларын қалыптастырудағы үлесін зерттейді. Білім алушылардың бойында ғылыми-зерттеу іс-әрекетінің дағдылары мен құзіреттіліктер қалыптастырады.

Органикалық қосылыстардың номенклатурасының классификациясы мен ережелерін; органикалық заттардың құрылымы мен химиялық қасиеттерінің өзара байланысы; органикалық қосылыстардың негізгі кластарының химиялық және физикалық қасиеттері; органикалық қосылыстарды басып шығаруда және қаптамада қолдануды зерттейді

Атомдық-молекулалық ілім. Негізгі химиялық түсініктер мен заңдар. Бейорганикалық қосылыстардың жіктелуі және номенклатурасы. Атом құрылысы. Химиялық байланыс. Энергетикалық және химиялық процестердің бағыты. Химиялық реакциялардың жылдамдығы. Химиялық тепе-теңдік. Ерітінділер. Электролиттік диссоциация теориясы. Тотығу-қалпына келтіру реакциялары. Электродты процестерді қарастырады

Ауыл шаруашылығы дақылдарын өсірудің жалпы тәсілдерін және Жерді пайдаланудың ең ұтымды тәсілдерін әзірлеуді және ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіру цедьімен топырақтың тиімді құнарлылығын арттыруды зерттейді.

Адамның тағамға, жануарларға арналған жемге, қайта өңдеу өнеркәсібіне арналған шикізатқа қажеттілігін қанағаттандыратын өнім алу үшін ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіру технологияларын қарастырады; егіншілік, көкөніс шаруашылығы, бау-бақша, жүзім шаруашылығы, жемшөп өндірісі, орман шаруашылығы бөлімдерін қамтиды.

Топырақтың органикалық және минералдық бөліктерінің, оның физикалық, химиялық, физикалық-химиялық және биологиялық қасиеттерінің шығу тегінің, құрамының және қасиеттерін зерттеу; топырақтың қасиеттері мен режимдерін, олардың негізгі егістіктерді өсіруге жарамдылығы бойынша олардың құнарлылығын бағалау; топырақ-климаттық жағдайларды ескере отырып, агроэкожүйедегі өсімдіктер қоректенуінің, химиялық, физика-химиялық және биологиялық процестердің физиологиялық және биохимиялық аспектілерін заманауи зерттеу әдістерін қолдану қарастырылады.

Ауыл шаруашылығы өндірісін орналастыру тұрғысынан экономикалық тұрғыдан ұтымды, аграрлық ресурстарды ұтымды пайдалануды басқару және қоршаған ортаны қорғау жолдарын қарастырады

Тыңайтқыштар мен мелиоранттарды ұтымды қолдану, топырақ құнарлылығын және климаттық, шаруашылық және экономикалық жағдайларды ескере отырып, тыңайтқыштардың қазіргі заманғы жүйелерін әзірлеу, игеру және бақылау негізінде ауыл шаруашылығы дақылдарының минералдық қоректенуін оңтайландырудың әдістері мен тәсілдерінің ғылыми негіздері оқытылады.

Топырақты, оның құрылысын, құрамын, қасиеттерін және географиялық таралуын, оның пайда болу заңдылықтарын, дамуын, табиғаттағы рөлі мен қызметін, оны мелиорациялаудың жолдары мен әдістерін, қорғау мен ұтымды пайдалануды зерттейді.

Елдің өсімдік ресурстарын әкелуден қорғауға және әрбір елдің тиісті органдары белгілейтін карантиндік объектілер мен өсімдіктердің басқа да аса қауіпті зиянды организмдерінің таралуын болдырмауға бағытталған мемлекеттік іс-шаралар жүйесін зерделейді.

Ботаника, Топырақтану агрономдарын даярлаудың базалық бөлімінің», Пәнді оқу кезінде алынған білімге негізделген Ботаника, Топырақтану агрономдарын даярлаудың базалық бөлімінің»,«Агрометеорология», «Математика», «Информатика». Бұл пәнді игеру қажетагрономия саласындағы білімді ары қарай ауыл шаруашылық дақылдарын жер аумақтарына ұйымдастырудың схемалары мен құрылымдық ережелерін үйренеді.

Пән негізгі Жерге орналастыруды зерделейді және неғұрлым тиімді жобалық шешімдер қабылдайды; компьютерлік технологияларды пайдалануды қоса алғанда, қажетті жобалық есептеулерді орындайды; жерге орналастыру міндеттерін шешу кезінде жер құқығы, геодезия, Топырақтану және басқа да сабақтас пәндер бойынша білімді пайдаланады; жерге орналастыру объектілерін межелеу жөніндегі құжаттарды қалыптастырады; әртүрлі нысаналы мақсат үшін жерге орналастыру объектілерін межелеу дәлдігін талдайды

Ашық және (немесе) қорғалған топырақта, дақылдалған алқаптар мен табиғи өсімдіктерге зиян келтіретін организмдермен күрес жөніндегі іс-шаралардың теориялық және әдіснамалық негіздерін зерделейді.

Рекомбинантты РНҚ және ДНҚ алу тәсілдері, әдістері мен технологиялары жиынтығын, организмнен (жасушалардан) гендердің бөлінуін, гендермен манипуляцияларды жүзеге асыруды, оларды басқа организмдерге енгізуді және ДНҚ-дан таңдалған гендерді жойғаннан кейін жасанды организмдерді өсіруді зерттейді.

Өсімдіктер тіршілігінің жалпы заңдылықтары туралы білімнің қазіргі жағдайын; негізгі биологиялық процестердің өзара байланысын, сондай-ақ осы процестердің сыртқы орта жағдайларына тәуелділігін анықтау.

Генетикалық зерттеулер әдістерін, тұқым қуалаушылықтың материалдық негіздерін зерттейді. Прокариоттар мен эукариоттардың көбею механизмдерін, тұқым қуалаушылық белгілері мен принциптерін тұқым қуалаушылық заңдылықтарын, өзгергіштігін, оның себептері мен зерттеу әдістерін, онтогенездің генетикалық негіздерін, гендердің дифференциалдау механизмдерін, әсерлері мен өзара әрекеттесуін, генотип пен фенотипін, онтогенездің кезеңдері мен сыни кезеңдерін қарастырады.

Ақпаратты жинау, деректерді талдау әдістері мен тәсілдерін, байланыс орнату және болжамдар жасауды; елде болып жатқан барлық экономикалық және әлеуметтік құбылыстар мен процестердің жағдайы мен дамуы туралы қажетті ақпаратты пайдалануды; статистикалық есеп ақпаратын шешім қабылдау үшін пайдалануды зерделейді

Экономиканың теориялық негіздерін және ауылшаруашылық өндірісін экономикалық талдаудың даму үрдістерін, ауылшаруашылық ұйымдарының жұмыс істеуінің ұйымдастырушылық және экономикалық негіздерін, ауыл шаруашылық өндірісінің технологиясының негіздерін, шаруашылықты және өсімдік шаруашылығы өнімдерін және ауылшаруашылық өнімдерін өндірудің негіздерін зерттейді

Атмосфераның құрылысын, ауа массаларының қозғалысын, радиациялық және жылу балансын, метеорологиялық элементтерді (температура, ауа ылғалдылығы, жауын-шашын, ылғалдың булануы, жел бағыты мен жылдамдығы және т.б.); климат және олардың өзгеру болжамдарын; метеорологиялық деректерді өлшеу тәсілдері мен техникалық құралдарын зерттейді.

Аграрлық техника және технология пәнінің мақсаты мамандық бойынша теориялық, практикалық және басқарушылық дағдыларды, ауыл шаруашылығында цифрлық технологияларды практикалық қолдану бойынша ғылыми-техникалық ақпаратпен және құжаттамамен жұмыс істей алатын, ауыл шаруашылық өнеркәсіптік кешенде цифрландыру бойынша озық отандық және шетелдік тәжірибені енгізе алатын бәсекеге қабілетті мамандарды даярлау болып табылады.

Пәннің мақсаты-білім алушыларда білім, практикалық дағдыларды қалыптастыру және өсімдік шаруашылығы өнімдерін сақтау және қайта өңдеу, сақтау және қайта өңдеу кезінде өнімнің ысырабын азайтуды меңгере алады, Өнімді сақтау және қайта өңдеу тиімділігін арттыру, шығарылатын өнімнің ассортиментін кеңейту бойынша қалыптастырылатын құзыреттерге сәйкес дағдыларды үйренеді.

Курста сорт туралы түсінік, бастапқы материал және оны құру әдістері, өсімдік селекциясының түрлері, селекциялық материалды іріктеу және бағалау әдістері, селекциялық процесті ұйымдастыру, сорттар мен будандарды мемлекеттік сорттық сынау және аудандастыру, далалық дақылдардың тұқым шаруашылығында сорттық және тұқымдық бақылау, сорт алмастыру және сорт жаңарту оқытылады.

Геожүйедегі кеңістіктік-уақыттық құбылыстар туралы жаңа ақпарат пен білім алу үшін деректерді жинау, жинақтау, беру, өңдеу және ұсыну принциптерін, әдістері мен технологияларын зерттейді.

Суармалы және құрғатылған жерлерде, сондай-ақ минералдық тыңайтқыштардың жоғары мөлшерін қолдану жағдайында, барлық өңделетін дақылдардың жоғары сапалы сорттық тұқымдарымен қамтамасыз ету үшін дәнді дақылдардың толық емес және ауруларға төзімді сорттары мен будандарын шығару технологияларын қарастырады.

Бастапқы ақпаратты өңдеуге негізделген және мақсаттарды таңдауды, баламалы нұсқаларды салыстырмалы бағалау және күтілетін даму жағдайларында олардың неғұрлым нақты қабылдануын қоса алғанда, оларға қол жеткізу құралдары мен жолдарын айқындауды қамтитын жобаларды дайындау әдістерін зерделейді.

Білімгерлерді ботаниканың қазіргі ғылыми жетістіктері мен жинақталған білімге жүгіне отыра, өсімдіктердің құрылыстық ерекшеліктерімен, өсу және даму, жүйелік заңдылықтарымен таныстыру. Ауыл шаруашылық дақылдарының морфологиялық құрылысымен танысу; өсімдіктің анатомиялық құрылымын, жүйелеуді зерттеу тәсілін үйрену; негізгі өсімдіктер тұқымының өнімділігін болжауды үйрету.

Пән студенттерді ағылшын тілінде ауызша және жазбаша түрдегі қарым-қатынасқа кәсіби қызмет мәселелерін шешуге дайындайды. Студенттер биология, ботаника, агрономия және экология саласындағы терминологияны, сондай-ақ ағылшын тілінің сөйлеу әрекетінің негізгі түрлерін (сөйлеу, оқу, тыңдау және жазу) білуді үйренеді.

Пәннің мақсаты студенттердің Қазақстан климатына бейімделген тропикалық және субтропикалық дақылдарды өсіру технологиясын зерттеуі болып табылады. Ғылыми-зерттеу жұмыстарында әлемдік ғылым мен озық технологияның заманауи жетістіктерін пайдалану.

Жерді ұтымды пайдалану және оны эрозиядан қорғау тәсілдерін, суаруды жүргізу мерзімдерін, ауыл шаруашылығы дақылдарын суару режимін, суармалы судың сапасын, суаруда және оларды жою әдістерінде орын алатын келеңсіз процестерді, топырақтың құнарлылығын молықтыру заңдылықтарын және жоғары және тұрақты өнім алу үшін оны тиімді пайдалану тәсілдерін зерттейді.

Пәннің мақсаты студенттердің дәстүрлі емес дақылдарды өсірудің инновациялық технологияларын меңгеруді үйренеді. Өсіру технологияларды практикалық қолдану бойынша ғылыми-техникалық ақпаратпен және құжаттамамен жұмыс істеуді меңгереді.

Пәннің мақсаты студенттердің дәстүрлі емес дақылдарды өсірудің инновациялық технологияларын меңгеруді үйренеді. Өсіру технологияларды практикалық қолдану бойынша ғылыми-техникалық ақпаратпен және құжаттамамен жұмыс істеуді меңгереді.

Ландшафтық дизайн оқу курсының мақсаты ландшафтық композициялар жасау және оларды интерьерлер мен ашық орта жағдайларында пайдалану, микроклиматты қалыптастыру, бейнені жетілдіру үшін теориялық білім мен практикалық дағдылар жүйесін қалыптастыру. Ландшафтық дизайнды оқу барысында екі негізгі міндет шешіледі; - студенттер ландшафтық дизайн туралы түсінік алады, ол адамның қоршаған табиғи ортасын өзгерту мүмкіндіктерін зерттейді-теориялық негіздермен танысу және білімді адамның практикалық іс-әрекетінде қолдану.

Бұршақ дақылдарын өсіру технологиясын және аудандарына тән аңыздық түрлерін зерттеу. Тұқымның химиялық құрамы. Биологиялық ерекшеліктері. Ауадан азотты бекіту және оның белсенділігін арттыратын жағдайлар. Бұршақ, соя және Люпин өсірудің заманауи технологиясы үйрену.

Ашық және қорғалған топырақтың гүлді және сәндік өсімдіктерінің жіктелуі мен құрылымдық ерекшеліктері, гүлді дақылдардың өсуі мен дамуына қоршаған орта факторларының әсері және оларды реттеу тәсілдері, өсімдіктердің тамыр жүйесі мен сабағына күтім жасау шаралары, сондай-ақ гүлдер мен сәндік өсімдіктердің тұқымдары мен вегетативті көбею мәселелері, қарастырады.

Дәнді дақылдарды өсірудің жаңа технологияларын, топырақтың құнарлылығын, фитоценозды, өнімділігі мен өнім сапасын сақтауға, өсірудің әр технологиялық схемасының әсерін, нақты өсіру технологиясын пайдалану үшін өндірістік шығындарды қысқарту кезінде өндіріс құнын төмендету мүмкіндігі қарастырылады

Жәндіктердің ерекшеліктерін, олардың денесінің құрылымын, ағзалардың қызметін, өмір сүру түрі, формалардың әртүрлілігін және ортамен өзара қарым-қатынасын; биосферада өтетін әртүрлі процестердегі жәндіктердің рөлін, адам өміріндегі жәндіктердің маңызы туралы; Ауыл шаруашылық, орман және медициналық энтомологияның ерекшеліктерін зерттейді.

Мәдени өсімдіктердің жаңа сорттарын құрудың қазіргі заманғы технологияларын, олардың өнімділігін арттыру жолдарын, ортаның қолайсыз факторларына төзімділігін арттыру жолдары, сондай-ақ жасушалық және гендік-инженерлік әдістерге негізделген өсімдік өнімдерінің сапасын қарастырады.

Өнімнің, шикізаттың, материалдардың, жартылай фабрикаттардың және жинақтаушы бұйымдардың техникалық деңгейі мен сапасына қойылатын талаптарды, сондай-ақ жоғары сапалы өнімді өндірудің прогрессивті әдістерін енгізуді жеделдетуге мүмкіндік беретін өнімді жобалау және өндіру саласындағы нормаларды, талаптар мен әдістерді; талап етілетін дәлдікті қамтамасыз ететін өлшемдер мен метрологиялық стандарттардың жиынтығын зерделейді.

Тракторлар мен автокөліктердің құрылысы, негізгі компоненттері мен тетіктерінің жұмыс істеу принциптері, негізгі ауылшаруашылық машиналарын орналастыру және оларды өсімдік шаруашылығы өнімдерін өсіруде пайдалану; - Жұмысқа арналған тракторлар мен ауылшаруашылық машиналарын дайындау негіздерін зерттейді

Мемлекеттік жер және су кадастрын жүргізу негіздері, құрылымы және құрамы; жер учаскелерінің шекараларын белгілеу схемалары мен жобаларының техникалық-экономикалық негіздемелерін әзірлеу принциптері қарастырылады.

Өсімдік ауруларының негізгі түр құрамдары, ауруларды жіктеу принциптерді, диагностика әдістерін, патологиялық процестің даму заңдылықтарын, қоршаған ортаның нақты жағдайларында патогенді өсімдіктің өзара байланысын, өсімдіктердің иммунитетінің табиғаты және өсімдіктерде осы қасиеттің тұқым қуалауында генетикалық факторлардың рөлін, нақты зақымдану жағдайында қолданылатын қазіргі заманғы күрес шаралары туралы білімді қалыптастырады.

Ауыл шаруашылық жануарларын жем-шөп үшін пайдаланылатын өсімдіктердің түрлік құрамын қалыптастыру, жем-шөппен қамтамасыз етуді ұйымдастыру, еліміздің әртүрлі табиғи-экономикалық аймақтарында жем-шөп дайындау сұрақтары қарастырылады

Жекелеген секторларда да, ауыл шаруашылығында да барлық жұмыстарды жан-жақты механикаландыруды қамтамасыз ететін біртекті, бірақ бірін-бірі толықтыратын машиналар мен қондырғыларды қолдану әдістерін зерттеу; механикаландыру принциптері мен принциптері, ауыл шаруашылығы өндірісі; машина-тракторлық қондырғыларды пайдалану және механикаландырылған операцияларды жасаудың жедел технологиялары мен ережелерін әзірлеуді қарастырады

Көкөніс дақылдарының өнімділігін арттыру үшін қолданылатын негізгі агротехникалық шаралар: ең өнімді сорттар мен будандардың жоғары сапалы тұқымын пайдалану; полярлық климаттық аймақтарда, сондай-ақ ауа-райының қолайсыз жағдайларында, сондай-ақ географиялық жағынан ірі өнеркәсіптік нысандармен ірі қалалардың маңында орналасқан жерлерде Жеміс-көкөніс шаруашылығын дамыту қарастырылады

Егістікте азықтық дақылдардың жоғары және тұрақты өнімдерін алудың теориялық негіздері мен практикалық тәсілдерін, сондай-ақ табиғи шабындықтар мен жайылымдарды құру мен жақсартуды, оларды дұрыс пайдаланудың теориялық және практикалық негізі зерттеледі.

Автомобильдер мен тракторлардың, олардың механизмдері мен жүйелерінің конструкциясын бағалайды; машина-трактор агрегаттарын және ауылшаруашылық кәсіпорындар паркін толықтырады; машиналар мен механизмдердің өндірісі мен техникалық пайдаланудың технологиялық процесін тиімді ұйымдастырады;

Жаңа сорттарды, технологиялық әдістерді, тыңайтқыштарды, өсімдіктерді қорғау құралдарын қолданудың экономикалық тиімділігін талдау; әртүрлі экономикалық және ауа-райы жағдайларында ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіру технологияларын іске асыру бойынша шешімдер қабылдау;

Өсімдіктердің микроклональды көбеюі мен сауығуы, жасуша селекциясы, өсімдік селекциясындағы молекулалық және биохимиялық маркерлер үшін жасушалық және тіндік дақылдарды қолдануды анализдеу;

Ауыл шаруашылығы дақылдарының аурулары мен зиянкестеріне қарсы күрес әдістерін талдау және қолдану; зиянкестерден, аурулардан және арамшөптерден қорғау және профилактикалық іс-шаралар жүйесін әзірлеу және негіздеу;

Жеміс бау-бақшасы, жеміс және көкөніс питомнигінде агротехникалық жұмыстарды ұйымдастырады; негізгі көкөніс, жемдік және дәнді дақылдарды өсірудің қазіргі заманғы технологияларын пайдаланады;

Тұлғааралық және мәдениетаралық өзара іс-қимылдың ғылыми міндеттерін шешу үшін қазақ/орыс және шет тілдерінде ауызша және жазбаша нысанда коммуникацияны жүзеге асыру; түрлі дереккөздер мен дерекқорлардан ақпаратты іздеуді, сақтауды, өңдеуді және талдауды жүзеге асыру, ақпараттық, компьютерлік және желілік технологияларды пайдалана отырып, оны талап етілетін форматта ұсыну;

Өсімдік шаруашылығы, егіншілік, селекция және тұқым шаруашылығы, өсімдіктерді қорғау саласындағы өзекті практикалық міндеттерді шешу үшін агротехникалық жұмыстарды ұйымдастыру;

Табиғи ортаның сапасын химиялық көрсеткіштер бойынша бағалау; агроландшафттағы топырақтың химиялық құрамы мен қасиеттерінің өзгеруін болжау; топырақтың құнарлылығын және қолданылатын тыңайтқыштарды ескере отырып, топырақты өңдеу жүйесін бейімдеу;

Аймақтарда ауыл шаруашылығын метеорологиялық қамтамасыз етудің қазіргі заманғы тәсілдерін пайдаланады; өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіруде агрометеорологиялық ақпаратты қолдана біледі; белгіленген талаптардың, қолданыстағы нормалардың, ережелер мен стандарттардың сақталуын бақылауды жүзеге асырады; әртүрлі қалдықтарды кәдеге жарату, зарарсыздандыру және көму жөніндегі іс-шараларды жүргізеді; ауыл шаруашылығы қалдықтарын қайта өңдеу және қайта пайдалану процесін ұйымдастырады;

Биотехнологиялық әдістермен жасалған өсімдіктердің интродукциясының салдарын болжайды; маңызды ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігі мен тұрақтылығын арттыру үшін биотехнологиялық тәсілдерді пайдаланады;

Әлеуметтік, саяси, мәдени, психологиялық ғылымдар саласындағы іргелі білім мен дағдылар негізінде олардың қазақстандық қоғамды жаңғырту мен цифрландырудағы рөлі тұрғысынан көптілді ортада тұлғааралық және мәдениетаралық коммуникация кезінде белсенді азаматтық ұстаным таныту;

Жердің ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеу үшін жарамдылығын бағалау; топырақ құнарлылығын қалпына келтіру жөнінде шаралар қабылдайды; мелиорацияланған топырақтың жай-күйін диагностикалау және құрғату жүйесінің тиімділігін бағалау әдістерін пайдаланады; мелиорацияланған жерлерді бастапқы игеру, құнарландыру және шалғындандыру жөніндегі іс-шаралар кешенін әзірлейді;