6B03131 Әлеуметтік саладағы психолог-консультантты даярлау в М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті

Пәндер

• Позитивті психология

  Мақсаты: позитивті психология негіздері жөніндегі біртұтас ұғым-түсініктерді қалыптастыру. Мазмұны: позитивті психологияның социомәдени және теоретикалық-методологиялық негіздері, өзін өзектілендіру, шығармашылық, креативтілік. Позитивті психологияның қазіргі теориясы мен практикасының проблемалары мен перспективалары. Құзыреттілігі: пән, әдістері, позитивті психология құрылымы жөніндегі ұғым-түсініктерді игерген; тұлға мен топтың креативті мүмкіндіктерін өзектілендіру практикасы әдістерін игерген.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Жасанды интеллект негіздері

  Білім беру бағдарламасының мақсаты – AI-Sana бағдарламасының басымдықтарын ескере отырып, жасанды интеллект құралдары мен әдістерін практикалық қолдану және білімді пайдалану саласында құзыреттіліктерді қалыптастыру. Мазмұны: Жасанды интеллектке (AI) кіріспе. Практикалық дағдылар мен дағдыларды дамыту: AI құралдарын қолдану; үлкен тілдік модельдермен (LLM) жұмыс істеу; кодсыз жасанды интеллект платформаларын пайдалану; генеративті жасанды интеллект құралдары; кескінді тану; табиғи тілді өңдеу (NLP); AI көмегімен деректерді визуализациялау. Әртүрлі салаларда AI қолдану туралы түсінікке ие болу; AI-sana бағдарламасының тәсілдерін интеграциялау арқылы AI әлеуетін ашу.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 3
  

• Абайтану

  Мақсаты: А.Құнанбайұлы арқылы «Қазақтану» жобасындағы «ұлтық кодты» сақтау мен дәріптеу Мазмұны: ХІХ-ХХғ. Қазақстан тарихына, қазақ әдебиетіне тарихи шолу жасау. Абайтану саласының дамуындағы ХХ-ХХІ ғасырдың абайтанушылардың еңбектері. Абайдың шығармашылығының хронологиясы. Абай - қазақ халқының ұлы ақыны, этнограф, қазақ жазба әдебитінің негізін салушы. Абай - «Қарамола Ережесі» заңдар жинағының құрастырушысы, қоғамдық маңыздылығы. Абай - ойшыл, дінтанушы, философ. Абай білім және ғылым саласындағы рөлі, «Толық адамды» қалыптастыру идеясы. Абайдың аудармалары, поэмалары, «Қара сөздері», «Абай жолы» роман-эпопея. Қ.Тоқаев «Абай және Қазақстан ХХІ ғасырда» маңыздылығы.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 3
  

• Жалпы психология

  Мақсаты: психикалық құбылыстар туралы білімдерді меңгеру мен зерттеу негізінде студенттердің психологиялық ойлауын дамыту. Мазмұны: психологияның жалпы психологиялық заңдылықтарын, теориялық принциптері мен әдістерін, оның негізгі ұғымдары мен категориялық құрылымын олардың қазіргі жағдайы мен тарихи дамуын зерттейтін психологиялық білім. Құзыреттілігі: негізгі психологиялық ұғымдарды, психика құрылымы мен функцияларын біледі.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Түрлі мекемелердегі психологиялық қызмет

  Мақсаты: студенттерді түрлі ұйымдардағы психологиялық қызметтің теоретикалық және әдіснамалық негіздерімен таныстыру. Мазмұны: түрлі мекемелердегі психологиялық қызмет міндеттері, мазмұны мен әдістері. Құзыреттілігі: азаматтық-дүниетанымдық және кәсіби ұстанымын, инновациялық ойлаудағы ақпараттық сауаттылық дағдысын меңгереді, психологиялық-педагогикалық бақылау кезіндегі диагностика нәтижелерін жинақтау мен өңдеу әдістерін біледі және қолданады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Мамандыққа кіріспе

  Мақсаты: психологтың кәсіби қызметі жөніндегі ұғым-түсініктерді қалыптастыру. Мазмұны: белгілі сала шеңберінде професионал қызметінің құрылымы (профессионалдың психологиялық портреті), психологиялық бағыттар, әдістер, кәсіби қызмет жағдайлары. Психолог қызметінің әдеп нормалары. Құзыреттіліктер: өз мамандығының әлеуметтік мәнділігін, психолог қызметінің мақсаты мен мағынасын ұғынуға қабілетті, азаматтық және қызметтік парызын орындайды.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 4
  

• Мұхтартану

  Мақсаты: М. Әуезовтің әдеби-тарихи шығармашылығы туралы әдебиет тарихымен патриоттық және мәдени-рухани ұстаным негізінде түсінік қалыптастыру. Шығармашылық ойлауын, өзіндік зерттеу дағдысын дамыту. Пән мазмұны: М. Әуезовтің өмірі мен шығармашылық жолы. «Абай Құнанбаев» монографиясы, «Абай жолы» роман-эпопеясы.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 3
  

• Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет негіздері

  Мақсаты: сыбайлас жемқорлыққа қарсы дүниетанымды, жеке тұлғаның берік моральдық негіздерін, азаматтықты, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мінез-құлықтың тұрақты дағдыларын қалыптастыру. Мазмұны: Құқықтық нигилизнің алдын алу, сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнама саласында студенттердің құқықтық мәдениетінің негіздерін қалыптастыру. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылда ЖИ қолдану. Сыбайлас жемқорлыққа деген саналы қабылдауды, көзқарасты қалыптастыру. Сыбайлас мінез-құлықтан моральдық бас тарту, бұзылған мораль, этика. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұру үшін қажетті дағдыларды меңгеру.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 3
  

• Академиялық жазу негіздері

  Мақсаты: ғылыми баяндау стилінің дағдыларын меңгеру, академиялық мәдениет пен адалдықты қалыптастыру. Мазмұны: мәтіннің құрылымына және оның безендірілуіне қойылатын талаптар; презентацияның ғылыми стилін қолдану; дәлелдеу және сөз тіркестері; сілтемелерді дұрыс кірістіру, әдебиеттер тізімін құрастыру мүмкіндігі. Құзыреттіліктер: ғылыми жұмыстарды ықшам және қолжетімді формада баяндау.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 4
  

• Арнайы психология

  Мақсаты: Студенттерді мүмкіндігі шектеулі балалардың психикалық және тұлғалық дамуының ерекшеліктері мен заңдылықтары туралы біліммен қаруландыру (МШБ). Мазмұны: ерекше қажеттіліктері бар балалардың психологиясы, психикалық дамуы тежелудің себептері. Балаларды психологиялық-педагогикалық қолдау. Құзыреттіліктер: мүмкіндігі шектеулі балалардың дамуын диагностикалау және динамикалық бақылау дағдыларына ие.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Денсаулық психологиясы

  Мақсаты: денсаулық психологиясының денсаулық факторларын зерттеудегі маңызын, сонымен қатар оны сақтау, нығайту және дамыту құралдары мен әдістерін көрсету. Мазмұны: дене және психикалық денсаулық ұғымдары, дене және психикалық денсаулықтың арақатынасы, дене және психикалық денсаулықты сақтау. Құзыреттіліктер: денсаулық психологиясының философиясын, кәсіби білімдерін және практикалық мәселелерді шешу тәсілдерін меңгереді.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Тұлға психологиясы

  Мақсаты: тұлға теориясы мен негізгі бағыттары, қазіргі ғылымдағы тұлғаның өзекті мәселелері жөніндегі ұғым-түсініктерді қалыптастыру. Мазмұны: тұлғаны және әртүрлі жеке процестерді, психикалық өмірдің динамикалық аспектілерін, жеке айырмашылықтарды зерттеу. Құзыреттілігі: психика мен тұлғаны зерттеу әдістерін қолдана алады, зерттеу нәтижелерін талдап, жинақтап, баяндай алады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Ғылыми-психологиялық зерттеу

  Мақсаты: психологиялық зерттеуді ұйымдастыру және реттеу әдістерінің реттелген жиынтығы туралы түсініктерді қалыптастыру. Пәннің мазмұны: ғылыми психологиялық зерттеудің әдіснамасы мен әдістері және ізденіс-зерттеу әрекетінің практикалық дағдылары. Психологиялық зерттеуде жасанды интеллектті қолдану. Психологиялық кеңес беруде чатботтарды қолдану. Психологияда жасанды интеллектті қолдану этикасы. Құзыреттері: психологтың практикалық жұмысындағы практикалық мәселелерді шешудің зерттеу әдістерін қолдана алады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Әлеуметтік психология

  Мақсаты: әлеуметтік психологиядағы қазіргі заманғы тенденциялар, өзекті мәселелер мен жұмыс әдістері туралы білімді қалыптастыру Мазмұны: адамның әртүрлі әлеуметтік топтармен өзара әрекеттесу ерекшеліктері, топтық мінез-құлық және қарым-қатынас үлгілері туралы түсініктер. Құзыреттері: әртүрлі әлеуметтік топтардағы адамдардың өзара әрекеттесу процесінде туындайтын психикалық құбылыстарды талдау, бейнелеу дағдылары мен дағдыларын меңгереді.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Кәсіби стресс психологиясы және оның алдын алу

  Мақсаты: кәсіптік стресс психологиясы және оның алдын алу туралы тұтас көзқарасты қалыптастыру. Мазмұны: стресс ағзаның қоршаған ортамен қарым-қатынасын реттеу ретінде. Стресстік жағдайлар мен күйзелістердің түрлері. Күйзеліс кезіндегі таным, эмоция және іс-әрекеттің рөлі. Құзыреттері: еңбек жағдайындағы күйзелістің себептері мен салдары туралы түсінігі бар, күйзелісті басқару және алдын алу әдістерін біледі.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 4
  

• Балалар психологиясы

  Мақсаты: балалар психологиясының негіздері туралы тұтас көзқарасты қалыптастыру. Мазмұны: адам психикасының онтогенезінің жағдайлары мен қозғаушы себептерін, психикалық процестердің дамуын, іс-әрекеттің әртүрлі түрлерін, тұлғаның қалыптасуын, балалардың жас және жеке психологиялық ерекшеліктерін зерттеу. Құзыреттері: балалардың және мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық саласының дамуы туралы білімдерін қолданады, балалардың психикалық саласының даму ерекшеліктерін зерттеу әдістерін меңгереді.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Педагогикалық психология

  Мақсаты: білім берудегі психологиялық құбылыстарды жүйелік талдау дағдылары мен шеберліктерін қалыптастыру. Мазмұны: педагогикалық психология пәні, міндеттері, құрылымы мен әдістері, оқу іс-әрекетінің психологиясы, оқу-тәрбие үрдісіндегі оқу-педагогикалық ынтымақтастық және қарым-қатынас. Құзыреттілігі: білім берудегі консультативтік, профилактикалық және қолданбалы психологиялық қызметті жүзеге асыруға қабілетті.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Кикілжің психологиясы және медиация

  Мақсаты: қақтығыстарды зерттеу теориясы мен тәжірибесі туралы түсініктерді қалыптастыру; медиатордың қатысуымен жанжалдарды реттеу. Мазмұны: басқа сипаттағы қақтығыстардың туындау себептері, шешу механизмдері. Қақтығыстарды шешудегі психотехнологиялар. Медиация қақтығыстарды шешу тәсілі ретінде. Құзыреттері: жанжалдарды объективті талдау принциптерін меңгереді, жанжалдарды шешу технологияларын қолданады, медиацияның практикалық дағдыларын қолданады.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Арттерапия

  Мақсаты: студенттерді арт-терапияның бағыттары, әдістері, түрлері, тәсілдерімен таныстыру. Мазмұны: клиенттермен жұмыс жасауда арт-терапиялық технологиялар мен әдістерді қолдануға негізделген психотерапия және психологиялық коррекция. Құзыреттері: әр түрлі клиент топтарындағы арт-терапиялық жұмыс туралы түсініктері бар, клиенттің психоэмоционалдық жағдайына әсер ету мақсатында арт-терапия әдістерін қолдану дағдылары бар.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 4
  

• Кұқықтық психология

  Мақсаты: болашақ психологтардың құқыққа байланысты іс-әрекеттердің психологиялық ерекшеліктері туралы білімдерін қалыптастыру. Мазмұны:құқықтық психологиядағы тұлға. Заң жұмысының психологиясы. Қылмыстық топ психологиясы. Құзыреттері: құқық қорғау органдарында, ұлттық қауіпсіздік органдарында, төтенше жағдайлар, құқықтық профилактикалық және қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде консультативтік, профилактикалық және қолданбалы психологиялық қызметті жүзеге асыруға қабілетті.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Дарынды балалар психологиясы

  Мақсаты: студенттерде дарындылық феномені, оның даму факторлары мен механизмдері, жөніндегі ұғым-түсініктерді қалыптастыру. Мазмұны: қазіргі психологиядағы «дарындылық» ұғымы. Дарындылық диагностикасы. Балалардың дарындылығын дамыту әдістемесі. Құзыреттілігі: балалық шақтағы дарындылықтың даму факторлары мен механизмдері туралы білімін қолданады, дарындылықты диагностикалау және дамыту принциптері мен әдістерін меңгереді.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Психология тарихы

  Мақсаты: студенттердегі әлемдік және қазақстандық тарихтағы психологиялық білімдердің туындауы мен даму динамикасы жөніндегі ғылыми ұғым-түсініктерді қалыптастыру. Мазмұны: психологиялық ғылымның, негізгі мектептер мен бағыттардың қалыптасу және даму тарихы, заманауи психологиялық теория мен практиканың туындауы мен даму динамикасы жөніндегі ұғым-түсініктерді қалыптастыру, Қазақстандағы психологиялық ғылымды дамыту. Құзыреттілігі: көпмәдениетті ортада кәсіби іс-әрекетті ұйымдастыру тәсілдерін меңгереді.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 6
  

• Психоанализ теориясы және практикасы

  Мақсаты: студенттердің психоанализ саласындағы ғылыми-практикалық білімдері мен дағдыларын қалыптастыру Мазмұны: бейсаналық заңдылықтары, күнделікті өмірдегі психопатологияның көріністері, армандардың табиғаты, психикалық аурудың себептері, өмірлік қиындықтарды, проблемаларды және қақтығыстарды қалыпты шешудің жолдары мен тәсілдері. Құзыреттіліктер: Психо-түзету құралы ретінде психоанализ әдістерін меңгеру, адамның санасыздығына тиімді әсер ету.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 6
  

• Шығармашылық психология

  Мақсаты: студенттердің шығармашылық процесінің құрылымы, механизмдері мен шарттары, тұлғаның шығармашылық феномені туралы білімдерін қалыптастыру. Пәннің мазмұны: жалпы шығармашылық қабілеттер. Шығармашылықтың негізгі түсініктері. Шығармашылық тұлға және оның өмір жолы. тұлғалық қасиеттер мен шығармашылық. Құзіреттіліктер: тұлғаның шығармашылық қабілетін дамытуға қолайлы дамып келе жатқан оқу жағдайларын құра білу.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Кәсіпкерлік және қаржылық сауаттылық

  Мақсаты: Қаржылық әл ауқатқа жету үшін маңызы бар жеке және отбасылық қаржылық ресурстарды басқаруды, кәсіпкерлік қызметті ұйымдастыруды дағдыларын оқыту. Мазмұны: Кәсіпкерлік: мәні, мазмұны қалыптасу шарттары. Кәсіпкерліктің ұйымдастыру-құқықтық түрлері. Кәсіпкерліктегі тәукелділік. Кәсіпкерліктегі бизнес-жоспарлау. Кәсіпкерлік келісімдерді ұйымдастыру. Кәсіпкерліктегі мәдениет және этика. Кәсіпкерлік қызметің қаржыландыру. Қаржылық сауаттылық түсінігі, мақсаттары мен міндеттері.Ақша,есеп айырысу және төлемдер. Жеке қаржы: кіріс,шығыс, бюджет. Салықтар және жеке тұлғаларға салық салу. Зейнетақылар және сақтандыру. Халыққа банктік қызмет көрсету. Жеке тұлғалардың банкроттығы және қаржылық тәуекелдер. Қаржылық пирамида және жеке қаржылық қауіпсіздік.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Тимбилдинг: командалық құрылым бойынша тренингтер

  Мақсаты: топ құруда практикалық дағдыларды қалыптастыру. Мазмұны: әлеуметтік-психологиялық тренинг тұлғалық, топтық және ұйымдық өзгерістер әдісі ретінде. Оқытудың процедуралық және нәтижелік құрамдастары. Функциялар, өзгерту факторлары, оқыту нәтижелері. Оқу топтарының классификациясы. Тренинг топтарының жіктелуі. Құзыреттері: команда құруға психологиялық тренинг ретінде топ құрудың әдістерін меңгереді және идеясы бар.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Экожүйе және құқық

  Мақсаты: Қоғамның тұрақты дамуына қол жеткізу үшін экономика, құқық, экология және тіршілік қауіпсіздігі, ғылыми зерттеу әдістері саласында интеграцияланған білімді қалыптастыру. Мазмұны: Адам мен табиғаттың қауіпсіз өзара іс-қимылының, экожүйелер мен биосфераның өнімділігінің негіздері. Қазақстанның тұрақты даму мақсаттары шеңберінде ресурстардың шектеулілігі жағдайындағы қоғамның кәсіпкерлік қызметі, бизнес пен ұлттық экономиканың бәсекеге қабілеттілігін арттыру. Экологиялық мәселелер мен тұрақты даму принциптерін жүйелі түсіну. Қазақстандық құқықты, субъектілердің міндеттері мен кепілдіктерін білу, әлеуметтік прогресті қамтамасыз ету үшін қоғамдық қатынастарды мемлекеттік реттеуді білу және сақтау. Инклюзия-халықаралық заңнаманың стратегиясы. Жасанды интеллекттің құқықтық негіздері.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Медициналық психология

  Мақсаты: психикалық құбылыстарды аурулармен байланысы тұрғысынан зерттеу. Мазмұны: психикалық денсаулықты диагностикалау, психофизиологиялық мәселелерді түсіну үшін ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу және психологиялық түзетуді әзірлеу, енгізу және бағалау. Құзыреттері: психикалық және физикалық денсаулығының бұзылуымен байланысты психологиялық проблемалары бар адамдарға кеңес беру және қолдау көрсетудің әртүрлі нысандары дағдылары.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Кәсіби қазақ (орыс) тілі

  Мақсаты: кәсіби маңызды жағдайларда қарым-қатынасты барабар құра алатын және арнайы мақсатта тіл нормаларын меңгерген маманның кәсіби бағдарланған тілдік даярлығын қамтамасыз ету. Мазмұны: кәсіби тіл және оның құрамдас бөліктері. Кәсіби терминология ғылыми стильдің негізгі белгісі. Оқу-кәсіптік және ғылыми-кәсіптік салалардағы ғылыми лексика және ғылыми конструкциялар. Мамандық бойынша ғылыми мәтіндерді құрастыру және талдау бойынша жұмыс алгоритмі. Ғылыми-кәсіби мәтіндерді құрастыру. Болашақ кәсіби қызмет шеңберіндегі іскерлік коммуникация және құжаттама негіздері.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 3
  

• Әлеуметтік жұмыс және оңалту психологиясы

  Мақсаты: әлеуметтік жұмыс пен реабилитацияны психологиялық қамтамасыз ету ерекшеліктері туралы білімді қалыптастыру. Мазмұны: әлеуметтік жұмысты психологиялық қамтамасыз ету ерекшеліктері, әлеуметтік жұмыстың психологиялық әдістері. Мүмкіндігі шектеулі тұлғаларды психологиялық қамтамасыз ету, мигранттармен жұмыс істеудің әлеуметтік-психологиялық ерекшеліктері. Тұлға бұзылыстарының ерекшеліктері. Құзыреттері: әртүрлі жеке ерекшеліктері бар әлеуметтік жұмыс әдістерін меңгереді.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Кәсіби бағытталған шет тілі

  Мақсаты: А2 жеткілікті деңгейде және В1 базалық жеткіліктілік деңгейінде шет тілді білім беру процесінде студенттердің мәдениетаралық-коммуникативтік құзыреттілігін қалыптастыру. Мазмұны: АКТ саласында кәсіби бағытталған шет тілі қолданылады. Бағдарламалау, мәліметтер базасын әзірлеу, желілік технологиялар, Big Data, DB, Machine Learning құралдарын ағылшын тілінде қолдану мәселелері зерттелуде. Шет тілінде акт әзірлемелерін талдау, жобалау, іске асырудың практикалық дағдылары.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 3
  

• Психосоматика

  Мақсаты: психологтың психосоматика бойынша білімі мен дағдыларын меңгеру арқылы оның құзыреттілігін қамтамасыз ету. Мазмұны: психосоматика негіздерін оқу. Психосоматика пәнін, міндеттерін, әдістерін қарастырады. Психологиялық мәселелерге байланысты ағзадағы негізгі бұзылуларды талдайды. Құзыреттері: психосоматикалық аурулардың пайда болу себептері туралы түсініктері бар. Адамдардағы психосоматикалық көріністердің белгілерін анықтай алады.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 4
  

• Психологияны оқыту әдістемесі / СҒЗЖ

  Мақсаты: студенттерді оқу орындарында психологияны оқытудың теориялық және әдістемелік негіздерімен таныстыру. Мазмұны: психологиялық білімді меңгеру ерекшеліктері, құралдары, оқытудың тиімді әдістері, оқу материалын құрылымдау және оның мазмұнын игеруді ұйымдастыру жолдары. Құзыреттері: оқытудың теориялық және практикалық негіздерін біледі, дамытады, оқу сабақтарының әртүрлі формаларын жүргізеді.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Этнопсихология

  Мақсаты – этнопсихология саласындағы білімдерді игеруі есебінен психолог құзыреттілігін қамтамасыз ету. Мазмұны: этно- және кросс-мәдени психологияға кіріспе. Қазіргі уақыттағы этнопсихологиялық зерттеулердің қолданбалы мәні мен міндеттері. Ұлттық сипаты мен оның қасиеттері. Ұлттық сипатының мәні, оның ерекшеліктері. Ұлттық ділдің тарихи және мәдени тамырлары. Құзыреттілігі: этносаралық қатынастар мен ұлтаралық қабылдауды зерттеу әдістеріне ие.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Психологиялық кеңес беру негіздері

  Мақсаты: психологиялық кеңес беру процесінде тұлғааралық қиындықтар мен ішкі әралуандық сәйкестігінде дені сау адамдарға психологиялық көмек пен қолдау көрсету технологияларын меңгеру. Мазмұны: психологиялық кеңес беру жүйесінің қалыптасуы, міндеттері, тарихы, қағидалары, формалары мен мазмұны; тұлғаны психологиялық зерттеу мен кеңес беру әдебі мен технологиясы. Құзыреттілігі: ақпараттарды алу, сақтау, қайта өңдеу, алынған мәліметтер құпиялылығын қамтамасыз ете отырып, клиенттердің мәліметтер базасын жүргізу әдістерін игерген.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Эксперименталды психология

  Мақсаты: эксперименталды психология негіздері туралы тұтас көзқарасты қалыптастыру. Мазмұны: психологиялық зерттеу әдістерінің әдіснамасы, ұйымдастырылуы, концептуалды аппараты, сипаттамасы. Психологиялық эксперимент. Нәтижелерді интерпретациялау және ұсыну. Эмпирикалық нәтижелерді өңдеу әдістері. Құзыреттері: эксперименттік зерттеулердің ғылыми негіздерін түсінеді, танымдық процестерді, жасөспірімдердің жеке ерекшеліктерін, ұжымды зерттеудің психологиялық әдістерін меңгереді.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Гендерлік психология

  Мақсаты: студенттерді гендерлік психология негіздерімен таныстыру. Мазмұны: гендерлік әлеуметтену процесіндегі әртүрлі вариациялар мен ауытқулар туралы білімді меңгеру. Балалардағы гендерлік өкілдіктердің қалыптасуын диагностикалау әдістері және гендерлік сәйкестік сипаттамалары. Гендерлік қатынастар мен белгілерді зерттеудің сапалық әдістері. Құзіреттіліктер: адамның гендерлік ерекшеліктерін анықтай алады.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Жоғары жүйке қызметі және сенсорлық жүйелер физиологиясы

  Мақсаты - жоғары жүйке қызметі мен сенсорлық жүйе физиологиясының біртұтас ұғым-түсініктерін қалыптастыру. Мазмұны: Жоғары жүйке қызметі мен сенсорлық жүйе физиологиясының негізгі ұғымдарын, қағидаларын қарастырады. Ағзаның сенсорлық жүйелері мен олардың негізгі қызметтерін, жағдайларын, құрылу формасын қарастырады. Жоғары жүйке қызметіндегі қозу мен тежелу процестерінің динамикасын талдайды. Құзыреттіліктері: когнитивті, эмоционалдық-еріктік процестер мен психикалық күйлердің физиологиясын зерттеу әдістеріне ие.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Діни сана психологиясы

  Мақсаты – діни сана психологиясы бойынша білімді меңгеру. Мазмұны: дін психологиясының пәні, қалыптасуы, зерттеу әдістері. Психоанализдегі діннің психологиялық концепциясы және гуманистік психология, бихевиоризм, гештальтпсихология, когнитивтік психология, мәдени-тарихи теория. Қазақстандағы дін психологиясының дамуы. Құзыреттілігі: қазіргі дін психологиясы бағыттары, діншілдіктің психологиялық алғышарттары жөніндегі ұғым-түсініктерге ие.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Отбасы және неке психологиясы

  Мақсаты – отбасы және неке психологиясы саласындағы психологтың құзыреттілігін дамыту. Мазмұны: отбасы психологиясы және отбасылық кеңес беру негіздерін оқу. Неке мен отбасының мәні. Отбасы функциялары. Отбасының әл-ауқатының факторлары. Құзыреттері: отбасылық қарым-қатынастарды диагностикалау, тәрбие мәселелері бойынша отбасына кеңес беру әдістерін меңгереді.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Дифференциалды психология

  Мақсаты: жеке тұлғаның ерекшеліктерін және оларды диагностикалау әдістерін зерттеу Мазмұны: әралуан типтегі конституциялардың психологиялық ерекшеліктерін, ер және әйел жынысы тұлғасының психикалық қызметінің ерекшеліктерін, ғылыми зерттеулерді сауатты жүргізу мен практикалық сұраныстарды тиімді шешу үшін дербестіктің ғылыми концепцияларын қолдану. Құзыреттілігі: практикалық міндеттерді шешудегі кәсіби білімдер мен тәсілдерді меңгереді.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Спорт психологиясы

  Мақсаты: спорт психологиясы негіздері жөніндегі біртұтас ұғым-түсініктерді қалыптастыру. Мазмұны: спортшы іс-әрекеті психологиясы. Мотивациялық, эмоциональды, еріктік, интеллектуалды, психомоторлық сала, спортшылардың дербес-жиынтық ерекшеліктері мен олардың спорттық іс-әрекетте көрінуі. Жаттығу процесінің тиімділігінің психологиялық негіздері. Дағдыларды қалыптастырудың психологиялық мәселелері. Спорттық форма сайысқа жоғары даярлық көрінісі ретінде. Тұлға және спортпен шұғылдану процесінде оның қалыптасуы. Құзыреттілігі: әлеуметтік-психологиялық құбылыс ретіндегі спорттағы қарым-қатынас туралы ұғым-түсініктері бар. Спорттық команда, көшбасшылық пен спорттық команда әрекетінің табыстылығына оның ықпалы жөніндегі білімдерді қолданады. Психологиялық ахуал, команда тұтастығын құру дағдыларын, спорттық мансапты дамыту әдістерін игерген.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Психолог жұмысындағы нейролингвистикалық бағдарламалау

  Мақсаты: нейролингвистикалық бағдарламалауды меңгеру дағдылары мен білімдерін игреуі есебінен психолог құзыреттілігін қамтамасыз ету. Мазмұны: НЛБ жеке психотерапия және практикалық психология үлгісі ретінде. Нейролингвистикалық бағдарламалаудың ғылыми мәселелері. Әдістің тиімділігі мәселесі. Арнайы НЛБ техникалары. Құзыреттері: НЛБ-дағы негізгі модельдер мен мета-бағдарламалар туралы түсінігі бар. НЛБ түзету әдістерін қолдана алады.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 6
  

• Жасерекшелік психологиясы

  Мақсаты: адам психикасы дамуының жасқа байланысты ерекшеліктері туралы түсініктерін қалыптастыру. Мазмұны: даму психологиясының әдістемелік негіздері. Жас кезеңдері олардың механизмдері; адамның жалпы даму процесіндегі психикалық дамудың тенденциялары, заңдылықтары, қарқыны мен бағыты. Құзыреттіліктер: әр түрлі жас кезеңдеріндегі тұлғаның оң дамуының факторларын, жағдайларын және перспективаларын талдайды.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 6
  

• "Психотерапия және психокоррекция бойынша практикум

  Мақсаты: психотерапия және психокоррекция әдістері мен технологияларын қолдану дағдыларын меңгеру арқылы психологтың құзыреттілігін қамтамасыз ету. Мазмұны: Психотерапияның анықтамасы. Топтық психотерапия психотехникалық жүйе ретінде. Топтық терапияның стратегиялары. Психотерапевт тұлғасы. Құзыреттері: психологиялық көмек көрсету әдістерін қолдана отырып, психотерапия және психокоррекция негіздері туралы түсінікке ие.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 6
  

• Даму психологиясы

  Мақсаты: әралуан жас ерекшелігі кезеңдерінде психикалық даму заңдылықтары, ерекшеліктері мен факторлары жөніндегі студенттердің ғылыми ұғым-түсініктерін қалыптастыру. Мазмұны: адам өмірінің кезеңдері. Балалар психологиясы. Кіші мектеп дасындағы бала мен жасөспірімдік кезең. Жастық шақ пен есейген шақтағы психологиялық даму. Қарттық. Құзыреттілігі: психикалық дамудың негізгі түсініктерін, психикалық дамудың периодизациясын құру тәсілдерін біледі.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 6
  

• Суицидтік мінез-құлықтың психологиялық аспектілері

  Мақсаты: суицидтік мінез-құлық психологиясының ерекшеліктері туралы түсініктерін қалыптастыру. Мазмұны: тұлғаның суицидтік мінез-құлық құбылысын зерттеудегі клиникалық психология, патопсихология, психиатрия, тұлға психологиясы, жалпы психология, психосоматика, педагогиканың байланысы. Құзыреттері: суицидтік мінез-құлықтың пайда болу, қалыптасу механизмдері, динамикасы мен себептері туралы түсінігі бар, олардың алдын алу, түзету және терапия әдістерін біледі.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Көшбасшылық психологиясы

  Мақсаты: көшбасшылықтың психологиялық аспектілері туралы тұтас көзқарасты қалыптастыру. Мазмұны: көшбасшылықтың жеке теориялары. Мінез-құлық және ситуациялық көшбасшылық. Көшбасшы және команда. Функционалдық (рөлдік) көшбасшылық. Тиімді көшбасшылық стильдері. Тиімсіз көшбасшылықтың архетиптері. Ұйымда көшбасшылық стильдерді енгізу Құзыреттіліктер: көшбасшылықтың жеке теорияларын біледі; тұлғаның көшбасшылық қасиеттерін қалыптастыру әдістері мен психотехнологияларына ие.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 6
  

• Тұлғаны психокоррекциялау

  Мақсаты: тұлғаның психокоррекциясының негіздері туралы түсініктерін қалыптастыру. Мазмұны: мәселені шешуде психокоррекциялық тәсілдерді қолдану. Психокоррекцияның қолданылуын, мақсаты мен міндеттерін зерттейді. Психокоррекцияның объектісі мен субъектісінің классификациясы. Психокоррекциялық жағдай және психологқа қойылатын талаптар. Құзіреттіліктер: жеке қасиеттер мен мінез-құлықты психокоррекциялау процесінде психологиялық көмек және психологиялық әсер ету әдістерін қолданады.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 4
  

• Әскери психология

  Мақсаты: әскери қызмет психологиясымен, әскери қызметшілер психикасының қызмет ету заңдылықтарымен және әскери ұжымның психикалық құбылыстарымен таныстыру. Мазмұны: әскери психологияның әдістемелік және жаратылыстану негіздері. Соғыс әлеуметтік-психологиялық құбылыс ретінде. Әскери іс-әрекет жағдайындағы психикалық процестер. Тұлға және әскери ұжым. Құзыреттері: әскери қызметшілер мен әскери қызметкерлердің психикалық әлеуетін талдау және тиімді пайдалану әдістерін меңгереді.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 6
  

• Суицидология негіздері

  Мақсаты: оқушылардың аутодеструктивті адам мінез-құлқы, оның себептері мен алдын алу жолдары туралы түсініктерін қалыптастыру. Мазмұны: суицидтің мүмкін болатын алғышарттарын зерттеу: тұлғааралық қарым-қатынастар, философиялық идеялар, мәдени тәжірибелер, генетикалық және биологиялық факторлар. Құзыреттері: суицидология туралы түсініктері бар, суицидтік мінез-құлықтағы тұлғалармен жұмыс істеудің психологиялық әдістерін тәжірибеде қолданады.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Инклюзивті білім берудің психологиялық негіздері

  Мақсаты: инклюзивті білім берудегі психолог қызметінің ерекшеліктерімен таныстыру. Мазмұны: инклюзивті білім берудің психологиялық аспектілері. Бастауыш білім беру мазмұнын жаңарту. Психологиялық қауіпсіз және жайлы білім беру ортасын, толерантты өзіндік сананы қалыптастыру жүйесін құру. Құзыреттері: инклюзивті ортада педагогикалық процесті психологиялық қамтамасыз етуді жүзеге асыру.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 6
  

• Кәсіптік бағдар беру

  Мақсаты: студенттерді кәсіптік бағдар беру негіздерімен таныстыру. Мазмұны: кәсіптік бағдар беруге кіріспе. Кәсіптік бағдар беру қызметінің мақсаты, міндеттері, бағыттары. Кәсіптік бағдар жұмысының негізгі әдістері мен пәндері. Мансаптық бағдар және кәсіби кеңесші. Кәсіби және жеке өзін-өзі анықтауды белсендіру әдістері. Құзыреттіліктер: жеке тұлғаның кәсіби және жеке өзін-өзі анықтауы туралы білімдерін тәжірибеде қолданады, жеке және топтық кәсіби кеңес беру әдістерін меңгереді.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 4
  

• Басқару психологиясы және бизнес

  Мақсаты: студенттерді бизнестегі менеджмент психологиясының теориялық негіздерімен таныстыру. Мазмұны: психологиялық негіздері, принциптері, ережелері, ұжымды дамыту процестерін басқару механизмдері, бизнестегі ұйымдастыру. Басқарудың психологиялық аспектілерін зерттеудегі әдістемелік тәсілдер. Психологиялық басқарудағы өзгерту және модельдеу әдістемесі. Құзыреттері: басқару психологиясының ерекшеліктері туралы түсініктері бар, басқарушылық қызмет дағдылары бар.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 6
  

• Жеке және топтық психотерапия

  Мақсаты: жеке және топтық психотерапия әдістерін тәжірибеде қолдану білімі мен қабілетін қалыптастыру. Мазмұны: әртүрлі психотерапиялық дәстүрлердегі психологиялық жұмыстың топтық нормалары. Топтық процестің үлгілері: топтық жұмысты ұйымдастыру және терапевтік топтардың даму кезеңдері. Топтық динамика. Құзыреттері: жетекші топ идеясы бар, әртүрлі санаттағы клиенттермен терапевтік әрекеттесу әдістерін меңгереді.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Психофизиология

  Мақсаты: субъективті психикалық құбылыстардың физиологиялық механизмдері, жай-күйі және жеке айырмашылықтары туралы тұтас түсінік қалыптастыру Пән мазмұны: ми мен психиканың арақатынасы, психикалық әрекетті орындаудағы биологиялық факторлардың, оның ішінде жүйке жүйесінің қызметінің рөлі. Құзыреттілігі: биологиялық факторлар мен адамның психикалық әрекеті арасындағы байланыс туралы түсініктерді меңгереді.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 6
  

• Патопсихология

  Мақсаты – ғылым ретіндегі патопсихология білімдерін игеруі есебінен психолог құзыреттілігін қамтамасыз ету. Мазмұны: эксперименттік патопсихологияның әдістері. Сана, қабылдау, есте сақтау, ойлау, эмоционалды және ерікті сфералардың бұзылыстары және оларды зерттеу әдістері. Тұлға бұзылыстары және оларды зерттеу. Құзыретттілігі: танымдық және эмоционалды-еріктік бұзылыстарды талдайды.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Психодиагностика

  Мақсаты: психодиагностиканың негізгі ұғымдары мен категорияларын меңгеру, оларды практикалық қызметте қолдану. Мазмұны: психологиялық диагноз қою әдістері мен тәсілдерінің ғылыми жүйесі ретіндегі психодиагностика ұғымы; психодиагностиканың психометриялық негіздері. Тестілік нормалар; Интеллект диагностикасының психометриялық негіздері. Құзыреттілігі: ақпаратты алу, сақтау, қайта өңдеу, клиенттерден алынған мәліметтердің құпиялылығының сақталуын қамтамасыз ете отырып, клиенттердің мәліметтер базасын жүргізу әдістерін игерген.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Гештальттерапия негіздері

  Мақсаты: гештальтпсихология білімдерін игеруі есебінен психолог құзыреттілігін қамтамасыз ету. Мазмұны: гештальтпсихология туындауы мен дамуы, жалпы сипаттамасы, негізгі идеялары мен фактілері. Гештальтпсихология үшін шешуші болып табылатын “инсайт” жөніндегі ұғым, ойлау қызметінің барлық формаларын түсіндіру негізі. Құзыреттілігі: «осы жерде және қазір» жағдаятында пайымдау арқылы жүзеге асырылатын қабылдауды, ойлауды зерттеу әдістерін меңгереді.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 6
  

• Экстремалды психология

  Мақсаты: студенттерді экстремалды тіршілік жағдайындағы өмір мен адам әрекетінің психологиялық заңдылықтарымен таныстыру. Мазмұны: экстремалды жағдайларға тән негізгі психогендік факторларды, сонымен қатар адамның жеке нейропсихикалық ерекшеліктерінің рөлін зерттеу. Құзыреттері: экстремалды жағдайлардың салдарымен диагностикалық тексеру және психокоррекциялық жұмыстардың бағдарламаларын құрастыру қабілетін меңгереді.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Орталық жүйке жүйесінің анатомиясы және физиологиясы

  Мақсаты - орталық жүйке жүйесінің анатомиясы мен физиологиясы білімдерін игеруі есебінен психолог құзыреттілігін қамтамасыз ету. Мазмұны: орталық жүйке жүйесінің анатомиясы мен физиологиясы саласындағы зертетулердің өзекті проблемаларын қарастырады, әралуан тараптар мен ғылыми зертетулерді зерделейді. Құзыреттіліктер: орталық жүйке жүйесінің анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктерін талдайды, орталық жүйке жүйесін зерттеу әдістерін қолданады.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Волонтерлік қызмет психологиясы

  Мақсаты: студенттерде тиімді волонтерлік қызмет үшін психологиялық білім мен дағдыларды қалыптастыру. Мазмұны: тұлға психологиясының негіздері, еріктілерді ынталандыру, қарым-қатынас, эмоцияларды басқару, стресске төзімділік, топтық жұмыс. Волонтерлік тәжірибенің даму кезеңдерін және сәтті бейімделу факторларын зерттеу. Еріктілер ортасында жанжалды жағдайларды шешу дағдыларын қалыптастыру. Құзыреттіліктер: эмпатияны, қарым-қатынас дағдыларын, мотивацияны, өзін-өзі реттеуді, ұжымда жұмыс істеу және психологиялық қолдау көрсету қабілетін дамыту.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

Профессии

Оқыту нәтижелері

• Әлеуметтік ғылымдардың негізгі заңдылықтарын, қаржы басқару және сауатты болу дағдыларын игере отырып, көрнекті мәдениет және ғылым қайраткерлерінің шығармашылық мұрасын терең түсіну және ғылыми талдау негізінде азаматтық ұстанымын көрсетеді;
• Дүниетанымдық, азаматтық және адамгершілік бағдарларының қалыптасқандығы негізінде тұлғаның әлеметтік-мәдени дамуы білімдерін қолданып, қоғамның әлеуметтік даму бағыттарын, қоғамдық сананы жаңғыртуды талдай отырып, академиялық адалдық принциптерін ұстана отырып, тұлғааралық, әлеуметтік және кәсіби қарым-қатынастың әралуан салаларындағы жағдаяттарды бағалайды;
• Тіршілік әрекетінің барлық салаларындағы заманауи ақпараттық технологияларды қолданып, қазақ, орыс және шет тілдерінде ауызша және жазбаша формаларда қарым-қатынас құрастырады, академиялық жазу тәсілдерін игереді, тұтастай өмір бойына білім алу мен өзін-өзі дамыту дағдыларын, сыни ойлау мен салауатты өмір салтына бағытталуды, дене тұрғысынан өзін-өзі жетілдіруді игереді;
• Психикалық үдерістердің негізгі заңдылықтарын, жалпы, жас ерекшелігі, арнайы психологияны, психологиялық бағыттарды, шет елдік, отандық психология тарихындағы мектептерді тұлғаны қарастырудағы ғылыми жетістіктерді қолдана отырып талдау негізінде қасиеттері мен жай-күйін дәйектейді;
• Психологиялық кеңес беру, тұлғаның жас ерекшелігі, гендерлік, этнопсихологиялық, діни, психофизиологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, кәсіби-тұлғалық тұрғыдан өзін-өзі айқындауы треннгтерін құрастырады, психологиядағы заманауи әдістерді игереді;
• Дамытушы/түзетуші бағдарламаларды құрастыру, білім беру және психология саласындағы инновациялық идеялар негізінде психологиялық көмек көрсету үшін тұлғаның дербес, патопсихологиялық және дифференциалды ерекшеліктеріне кешенді жорамалдауды жүргізеді;
• Психологиялық көмекке, экстремалды жағдайларға түскен, кәсіби күйзелісті сауықтыруға мұқтаж клинеттермен жұмыс жасау бағдарламасын әзірлейді, жеке және топтық психтеорапияның заманауи әдістерін қолданады;
• Әралуан қызмет түрлері мен ұйымдарға психологиялық қолдау көрсетуге, білімге ерекше мұқтаж тұлғаларды бейімдеу мен психокоррекция бойынша бағдарламаларды құрастыруға қабілетті, тұлғаның шығармашылық ерекшеліктерін, психологиялық ресурстарын жандандыру, кикілжіңдерді шешу әдістерін игереді;
• Суицидальды іс-әрекетке ие тұлғаларды әлеуметтік оңалту және психологиялық қолдау әдістерін меңгеріп, басқару және бизнес психологиясы саласында, кәсіби өзін-өзі айқындауда, көшбасшылық қасиеттерді қалыптастыруда, салауатты өмір салтын, ұжымдағы команда құрылуын қалыптастыруда технологияларды пайдалана отырып, сараптамалық зерттеу жүргізеді;
• Жастар ортасында және қоғамда жаһандық және ұлттық құндылықтарды ілгерілету тетіктерін, тұжырымдамаларын, стратегияларын, психологиялық-педагогикалық және пәндік (арнайы) білімді интеграциялау тетіктері мен қағидаттарын, қазіргі психологиялық ғылымның даму перспективаларын, проблемаларын талдайды;;
• Клиенттерге психологиялық кеңес беруді, ойлаудың жүйелілігі мен тәуелсіздігін, кәсіби құзыреттілігін көрсете отырып, халық арасында психологиялық ағарту жұмыстарын жүргізеді;
• Ол инновациялық тәжірибені қолданады, әлеуметтену, реабилитация, бейімделу әдістерін, әлеуметтік ортаның ерекшеліктерін меңгереді, психолог қызметіне жоғары мотивацияны көрсете отырып, өзін-өзі тәрбиелеуге және өзін-өзі жүзеге асыруға ұмтылады, жеке және ұжымда тиімді жұмыс жасайды, өз көзқарасын дұрыс қорғау.
• Өзара әрекеттесу және ақпарат алу тиімділігін арттыру үшін қажетті компьютерлік бағдарламаларды, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, жасанды интеллект технологияларын біріктіру арқылы онлайн-кеңес беру жүйелерін пайдаланады.

Ұқсас БББ