6B05202 Экология в Манаш Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті

Пән академиялық жазудың ерекшеліктерін, Академиялық адалдық қағидаттарына сәйкес жазбаша жұмыс түрлерін дұрыс жазу және ресімдеу тәсілдерін зерделейді; пәнді оқу нәтижелері бойынша білім алушы зияткерлік меншік құқықтарын сақтай отырып, пайдаланылған дереккөздерге сілтемелерді ресімдеу талаптарына, дәйексөз ережелеріне сәйкес жазбаша жұмыстардың барлық түрлерін жазуға, ресімдеуге қабілетті.

Пән негізінен қауырт жағдайларда сауатты шешім қабылдауды және қажетті теориялық білім мен практикалық ынталарды игертіп, тіршілікке қажетті қауіпсіз жағдайларды болдырмауға, табиғи, техногенді және әлеуметтік төтенше жағдайларды болжау және олардың алдын алуды қарастырады, бейбіт уақыттарда кездесетін табиғи және техногенді төтенше жағдай кезінде сауатты түрде шешім қабылдау, алғашқы жәрдем көрсету, авариялық тұрақтандыру және тағы басқа шұғыл жұмыстарды ұйымдастыру шараларын қарастырады.

Пән қоғамдық және жеке құқықтық сананы арттыруға мүмкіндік береді, құқықтық мәдениетті, сыбайлас жемқорлыққа қарсы құбылыс ретінде қарсы әрекет ету бойынша азаматтық ұстанымды қалыптастырады; пәнді оқу нәтижесі бойынша білім алушы құқықтық реттеу контексіндегі оқиғаларға, әрекеттерге талдау жасай алады, нормативтік-құқықтық актілерді біледі.

Пән волонтерлік қызметтің мақсаттарын, міндеттерін, ерекшеліктерін, жеке және заңды тұлғаларға көмек көрсетуді, азаматтардың денсаулығын қорғауды, қоршаған ортаны қорғау мен қорғауды үйренеді; пәнді оқу нәтижелері бойынша білім алушы волонтерлік қызметті қауіпсіз орындау қағидаларын сақтап, өз қызметімен үшінші тұлғаларға және қоршаған ортаға зиян келтірмей, волонтерлік қызметті ұйымдастырушының өкімдерін орындауға қабілетті.

Картографияның тарихын және даму кезендерін,картаның проекцияларын, картадағы бұрмалануларды картографиялық зерттеу әдістерін, жергілікті жердің сұлбасын, топографиялық карталармен жұмыс жасау туралы пән

Пән тиімді көшбасшылықтың теориялық аспектілерін дамытудағы әлемдік үрдістерді, инновацияны басқару заңдылықтарын оқытады; білім алушы тиімді вербальды, вербальды емес, электрондық коммуникацияға, шешімдер қабылдауға, команда құруға, қақтығыстар мен күйзелістерді басқаруға, көшбасшылық қасиеттерді қалыптастыруға, жетілдіруге, жобаны басқаруға, технологиялық және өнімдік инновацияларды енгізу бағдарламасына немесе ұйымдастырушылық өзгерістер бағдарламасына қатысуға қабілетті

Карталардың классификациясын, картада көрсетә әдістерін, территориялық бірліктер, экологиялық картографированияның көрсеткіштерін зерттейтін пән.

Пән әр түрлі ұйымдық-құқықтық формадағы фирмалар мен кәсіпорындардың қызмет ету механизмдерін оқытады; пәнді оқу нәтижесі бойынша білім алушы алынған білімді бизнесті құрудың тиімді жүйесін құру үшін қолдана алады; кәсіпкерлік саласындағы білім мен түсініктерді көрсете алады; теориялық ақпарат пен кәсіпкерлік тәжірибесін жинау және түсіндіруді жүзеге асыра алады.

Топырақ биосфераның биокостық зат ретінде қалыптасуының экологиялық факторларын, құнарлықты сақтау, дегумификации, топырақ деградациясы, жер ресурстарын тиімді пайдалануды зертейтін пән

Қоршаған ортаның компоненттерін (атмосфера, гидросфера, литосфера, биосфера), қоғам арақатынастарын, ағзаның және биологиялық жүйелердің популяция, қауымдастық деңгейінде ұйымдастыруын зерттейтін пән

Негізгі жүйелік бірліктерді (түр, тегі, семейство, отряд, класс, тип), оағзалардың географиясының негізгі заңдылықтарын, ареалдардың, Жер шарының флористикалық және зоогеографиялық областарын зерттейтін пән.

Пән жаратылыстану тарихын, ғылыми теорияның құрамы мен құрылымын, концепцияларын, қоршаған ортаны ғылыми танымның әдіснамасын, ҒТР дәуіріндегі ғылыми жетістіктер мен ашылуларды зерттейтін; пәнді оқу нәтижесі бойынша білім алушы жаратылыстану саласындағы іргелі ұғымдар мен принциптерді түсінеді, меңгереді және қолдана алады, даму кезеңдері және әлемнің қазіргі жаратылыстану ғылыми картинасының ерекшеліктері

Жануарлар мен өсімдіктердің географиясын зерттейтін пән, олардың биосфераның негізгі элементтерінің айналымындағы рөлі, өсімдіктер мен жануарлар дүниесінің жүйесі.

Адам денсаулығының қалыптасуының заңдылықтарын, адам денсаулығының жағдайын сандық бағалауды және адам денсаулығының резервін, салауатты өмір салтын зерттейтін пән

Пән білім алушыларды робототехникалық жүйелер және аспап жасау саласындағы ғылым мен техниканың қазіргі заманғы дамуы туралы білім негізінде оқыту және кәсіби қызмет процесінде инженерлік міндеттерді шешуге дайындайды

Қоғам мен табиғаттың өзара қарым-қатынасын түсінуге; инновациялық және дәстүрлі әдістерді пайдалана отырып, оқу-танымдық және тәрбиелік қызметті жоспарлауға және ұйымдастыруға қабілетті; Қазақстанның және жекелеген өңірлердің қоршаған ортасының сапасын бақылау саласында бағалау және жобалау қызметін жүргізуге қабілетті. Жүйелі талдау, экологиялық нормалау және сараптама қағидаттарын қолдана отырып мониторинг жүргізуге дайын. экономикалық мәселелерді шешуде экологияның қолданбалы бағыттарын қолдануға қабілет

Қолданбалы экология принциптерін, адамның экологиялық жүйедегі орнын, Ғаламдық Биогеохимиялық циклдерді, табиғи ресурстардың жіктелуін білу; Экологиялық проблемаларды, олардың салдарын анықтау және қоршаған ортаның жағдайын бақылау әдістерін әзірлеу. / ГАЖ түрлерін, кеңістікте және уақытта таралуы мен қалыптасуын білу; әр түрлі нақты материалдарды қолдана отырып, жүйенің құрылымын, құрамын, қалыптасу факторларын анықтай білу

Білу: ҚОӘБ-ның әртүрлі әдістері және оларды Қызмет түріне және ҚОӘБ өткізу сатысына байланысты пайдалану ерекшеліктері. Шаруашылық және өзге де қызметтің қоршаған ортаға әсерін бағалауды жүргізе білу. Білу: ҚОӘБ әр түрлі әдістері және оларды қолдану ерекшеліктері, қызмет түріне және ҚОӘБ кезеңіне байланысты. Шаруашылық және басқа қызметтің қоршаған ортаға әсерін бағалай білу. Әр түрлі экономикалық және басқа қызмет түрлері үшін ҚОӘБ ұйымдастыру дағдыларына ие болу

Жер үсті және су экожүйелерінің типтерін, қорғау объекттерін, құрлық және су экожүйелерінің биологиялық өнімділігінің экологиялық және экономикалық аспекттерін, ерекше қорғалатын табиғи территорияларының ұйымдастыру ғылыми негіздерін, әлемдік және Қазақстанның ЕҚТТ

Ғылыми зерттеулердегі еңбекті ұйымдастыру әдіснамасын, формаларын, тәсілдерін, экологиялық зерттеулерді өткізу, ғылымның заманауи жетістіктерін пайдалана отырып ұйымдастыруын зерттейтін пән

Экологиялық аудит табиғат қорғау қызметінің дербес түрі ретінде. Өнеркәсіптік өндірістің қоршаған ортаға әсері экологиялық аудит объектісі ретінде. Экологиялық аудит саласындағы қызметті дамыту қызметін дамытудың шетелдік тәжірибесі. Өнеркәсіптік кәсіпорындардағы экологиялық аудит бағдарламасын әзірлеу және іске асыру уәждемесі. Экологиялық аудит бағдарламаларының жалпыланған рәсімі. Экологиялық аудит объектілерінде жұмыс істеу әдістемесі.

Экологиялық мониторингтің мазмұнын, құрылымын және объекттерін, антропогенді техногенді ықпалды бақылау, бағалау және болжауын, салдарын, зерттейтін пән

Пән рационалды танымның формалары мен тәсілдерін, ұғымдық және аргументативті құрылымдарды құрастыруға қойылатын талаптар мен ережелерді, шығармашылық шешімнің рөлін зерттейді; пәнді оқу нәтижелері бойынша білім алушы жаңа түпнұсқа идеяларды құруға, жағдайдан мүмкін болатын шешімдерді табуға, қабылданған шешімнің тиімділігін бағалауға қабілетті.

Пән іскерлік және кәсіби имиджді қалыптастыру шарттарын, ұжым имиджінің тұсаукесерін, топ имиджін моделдеуді үйренеді; пәнді оқу нәтижесінде білім алушы басқару қызметінің дағдыларын, әсер ету механизмдерін, жеке және топтық имидждің этикеті мен мәдениеті мәселелерін меңгерген; кәсіби қызметте іскерлік адамның имиджін қалыптастыру элементтерін қолдану қабілетін көрсете алады

Пән жанжалды психологиялық түсінудің ерекшеліктерін, жанжалды өзара іс-қимылдың психологиялық мәнін: қатысушылардың себептері мен мақсаттарын, өзара іс-қимылдың стратегиясы мен тактикасын, әр түрлі жанжалдың құрылымдық сипаттамаларын зерделейді; пәнді оқу нәтижесі бойынша білім алушы жанжалды жағдайды басқара алады, жанжалды алдын алу және шешу саласында тәжірибелік біліктердің кешенін құрастыра алады

Табиғатты пайдалану принциптерін, қағидаларын, аспекттерін, тұрақты даму концепциясын, табиғатты пайдаланудың экономикалық эффективтігін зерттейтін пән

Пән табиғаттағы әсерлесудің негізгі заңдарын, өрістің жалпы теориясының кейбір бөлімдерін, гравитациялық әсерлесулерді, электромагниттік әсерлесулерді, күшті электромагниттік әсерлесулерді, әлсіз электромагниттік әсерлесулерді оқытады.

Экологиялық білім және дүниетанымды қалыптастырудың өзгешеліктерін, экологиялық сана сезімді қалыптастыру әдістемесін, оқытуды ұйымдастыру формаларын, экологиялық білімді насихаттау жолдарын зерттейтін пән

Пән қазіргі тілдік этикетті, әдеби тіл нормаларын, мәтіндерді моделдеуді құралдарын, сөз сөйлеудің негізгі композициялық бөліктерін құруға қойылатын талаптарды, сөйлеудің логикалық ұйымдастырылуын үйренеді; пәнді оқу нәтижесі бойынша білім алушы конструктивті диалог жүргізуге, көпшілік алдында сөйлеуге, қарым-қатынас жағдайына сәйкес өз сөзін құрастыруға, қарым-қатынастың әртүрлі жағдайларында риторикалық тәсілдерді қолдануға, аудиторияның назарын ұстау тәсілдерін қолдануға қабілетті.

Берілген сипаттамалары бар кристалдардың құрылу принциптерін және кристалдық тордың беттік құрылымының дұрыс қалыптасуын зерттеу механизмдерін зерттейтін пән; пәнді оқу нәтижелері бойынша білім алушы наноөлшемді объектілерді беттік сканерлеу мен талдауды жүзеге асыру үшін білім мен дағдыларды қолдана алады.

Геоэкологияның әдіснамалық принциптерін, геожүйелердің типтерін, ресурстарының құрылымын және олардың экономикалық – экологиялық күйі, Қазақстанның геоэкологиялық жағдайы, геожүйелерді ұтымды пайдалануы мен қорғау проблемаларын зерттейтін пән

Өсімдіктер мен жануарлардың аумақтық таралу заңдылықтарын, факторларын, таралу ареалдарын, көші-қон бағыттарын білу және түсіну; таралу ареалдарының шекараларын, қоғамдастықтардың экологиялық көрсеткіштерін анықтай білу; биоценоздарды сипаттау, сипаттау, олардың жай-күйін білу; әлемдегі, Қазақстандағы өсімдіктердің, жануарлардың алуан түрлілігіне, олардың кеңістіктік таралуына қызығушылықты көрсету.

Биосфералық қорықтар биосфераның маңызды құрамдас бөліктері ретінде қалыптастырудың ғылыми негіздерін, табиғат қорғаудың теориялық және методологиялық негіздерін және биосфералық қорықтар торын қалыптастыруын зерттейтін пән

Экологиялық зердеулердің жалпы және жеке методологиясын, инструменталды, лабораторлық, визуалды экологиялық зерттеулерді, қоршаған ортаның сандық және сапалық параметрлерін тіркеу және талдауын зерттейтін пән

Өндірістің негізгі түрлерін, шикізаттың жіктемесін, өндірісті ұйымдастыру принциптерін, қоршаған ортаға өнеркәсіп салаларының әсерін, қоршаған ортаны қорғаудағы заманауи шарттарын зерттейтін пән

Эксперттік жұмыстарды және экологиялық жобалауды, шаруашылық әрекеттерді негіздеуді, экологиялық экспертизаның және жобалаудың құқықтық және нормативті негіздерін, табиғат қорғаудың МемСТ, экологиялық паспорттауды зерттейтін пән

Қоршаған ортаның параметрлерінің кеңістік-сандық анализы, биосфераға антропогендік әсердің қолданбалы зерттеу әдістерін, экологиялық кризистер мен катастрофаларды зерттейтін пән

Адам экологиясын, зерттеудің теориясы мен әдістерін, адам экологиясының биологиялық, әлеуметтік-экономикалық аспекттілерін, қоршаған ортаның жағдайларына бейімделуін зерттейтін пән

Кадастрлық ақпаратты жинау, жүйелеу, жинақтау, пайдалану қағидалары мен әдістерін зерттейтін, Қазақстан Республикасының табиғи ресурстарына кадастрлық бағалауды, кадастрлық қызметтің құқықтық негіздерін зерттейтін пән; экономикалық мәселелерді шешуде кадастрларды қолдануын

Қазақстан қоршаған ортасының жағдайын, проблемаларын және құқықтық, экономикалық, технологиялық аспекттерін, өндіріс және тұтыну қалдықтарының әсерін, мәселелерін және шешу жолдарын зерттейтін пән

Қазақстанның флорасы мен фаунасының биоалуантүрлілігін, экожүйлердің тұрақтылығын сақтаудағы биоалуантүрлілік фактор ретінде қарастыруын, биоалуантүрлілікті сақтаудағы халық аралық международные конвенцияларды зерттейтін пән.

Экожүйелерді бұзылатын факторларды, бұзылған экожүйелерді қалпына келтірудегі экологиялық шаралардың кешенін, аналитикалық картографиялық материалдарды, далалық, бағалау және тағыда басқа зерттеу материалдарды зерттейтін пән

Экологиялық сапа стандарттарын зерттейтін пән; қоршаған ортаға әсерді бағалау принциптері; экологиялық бақылауды ұйымдастырудағы қоршаған ортаға әсерді бағалау саласындағы Қазақстан Республикасының заңдары

Табиғат пайдаланудың әртүрлі аспектілерін: құқықтық, экономикалық, әлеуметтік, техникалық және технологиялық, экологиялық, сонымен қатар қоғам мен қоршаған ортаның тұрақты дамуы жағдайында табиғи ресурстарды тиімді басқарудың жолдарын зерттейтін пән

Туристік қызметтегі экологиялық маркетинг және экологиялық менеджмент негіздерін, өлкетану және туризм бойынша іс-шараларды жоспарлаудың, ұйымдастырудың және өткізудің әдістемелік талаптарын зерттейтін пән

Геосфералардың және қоғамның интеграциясын, экосфераның табиғи, сәлеуметтік-экономикалық факторларын, табиғат пен қоғам арасындағы байланыстарын, қазіргі маңызды экологиялық проблемаларды зерттейтін пән

Табиғат ресурстарының жіктемесін, олардың қазіргі жағдайын анықтайтын факторларды, техногенез процессі және экологиялық қорлардың потенциалын, ресурстарды басқару стратегиясы мен тактикасын зерттейтін пән

Табиғи ортаны оңтайландыруға арналған экологиялық, санитарлық-гигиеналық қағидалар мен стандарттарды зерттейтін пән, қоршаған ортаны оңтайландыру үшін аналитикалық, бағалау және жобалау жұмыстарын ұйымдастыру және өткізу

Экологиялық стандарттау және сертификаттаудың негіздерін, экологиялық сертификатаудың функцияларын, қоршаған ортаны басқаруды, экологиялық аудитты, экологиялық менеджментті, экологиялық сақтандыруды зерттейтін пән

Білу керек: Жер қабығының кларкасы, геосфералардағы, ландшафттардағы химиялық элементтердің таралуының негізгі заңдылықтары; химиялық элементтер миграциясының түрлері мен факторлары; биогеохимиялық циклдар. Істей білу: геохимиялық фон мен ауытқуларды анықтай білу. Дағдыларға ие болу: қоршаған ортаның геохимиялық жағдайын бағалау және болжау; қабілеттерін көрсету: геохимиялық процестерді, экологиялық процестерге сыни көзқарастарды талдау.

Әртүрлі тілдік және мәдени ортада ақпараттық сауаттылық, еркін қарым-қатынас дағдыларын меңгеріп, академиялық адалдық принциптері мен мәдениетінің мәнін түсінуді ескере отырып, ақпаратты талдайды және ұсынады

Ақпаратты іздеуді өз бетінше жүзеге асыра алады, қалыптасқан дүниетанымдық, азаматтық және адамгершілік ұстанымдары негізінде пайымдаулар жасау үшін оны түсіндіре алады, әлеуметтік және өндірістік саладағы құбылыстар мен оқиғаларға қатысты өз пайымдауларын дәлелдей алады

Өзін-өзі жетілдіруге, оның ішінде дене бітімі мен кәсіби жетілуге ұмтылысын көрсетеді, топта жұмыс істейді, шешім қабылдайды, даулы жағдайларды шешеді, көшбасшылық қасиеттерді көрсетеді, салауатты өмір салтына бағдарланады

Зерттеу қызметіне ұйымдастырушылық көзқарас негізінде әртүрлі табиғат жүйелерінің мінез-құлқын талдайды

Қоршаған ортаның объектілері мен құбылыстарын зерттеуде ғылыми зерттеу әдістерін қолдана отырып, қазіргі жаратылыстану ғылымының ғылыми теориялары мен тұжырымдамаларын, ғылымның жаңа жетістіктерін талдау, түсіндіру, қолдану, табиғи жүйелердің қалыптасуына әртүрлі факторлардың әсері; табиғи процестер мен қоғам арасындағы байланыс

Жаратылыстанудың ғылыми-практикалық міндеттерін жаһандық, өңірлік және жергілікті деңгейде шешу үшін қолданбалы бағдарламалар пакеттерін қолдану, жаратылыстану ғылымдары саласында өз бетінше ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүзеге асыру.

Жоспарлау, әзірлеу: жаңа ақпараттық технологиялар мен нанотехнологияларды қолдана отырып, ғылыми зерттеулер, табиғи процестердің даму болжамдары, қоршаған орта мен адам денсаулығының жай-күйін сандық бағалау әдістері, жаратылыстану мәселелерін шешу алгоритмдері.

Мыналарды: биоценоздардың, экожүйелердің және оның компоненттерінің жай-күйін экологиялық бағалауды; биоценоздардың құрамын, қасиеттерін, түрлердің шығу тегін, таралу ареалдарын; тірі организмдердің таралу заңдылықтарын талдауды; экологиялық жобалардың ғылыми негіздемесін ұйымдастыру және жүргізу, талдау

Табиғи ортаның өнеркәсіптік шығарындылармен ластануын төмендету бойынша экологиялық іс-шараларды жоспарлау, жүргізу, өнеркәсіптік қалдықтардың қауіптілік сыныбын анықтау, техногендік жүйелерді зерттеудің практикалық әдістері, қоршаған орта сапасының параметрлерін есептеу, экологиялық нормалардың, талаптардың сақталуын бақылау, ГОСТ: өнеркәсіптік кәсіпорындар мен инфрақұрылымдардың әртүрлі түрлерінің экологиялық қауіптілігін бағалау

Экологияны оқыту, тәрбиелеу әдістемелерін, туристік турларды, экологиялық білім беру іс-шараларын, соқпақтың экологиялық дүниетанымын қалыптастыру бойынша; қоршаған ортаға теріс әсерді азайту мақсатында кәсіпорындар қызметін реттеу тетіктерін қолдану және жүргізу, басқару, Қазақстан қоршаған ортасының жай-күйін бақылау

Қазақстан Республикасының экологиялық заңдарын қолдана отырып, қоршаған ортаның жай-күйін, техникалық құралдар мен техникалық процестерді талдау негізінде зертханалар, кәсіпорындар мен мекемелерде ғылыми экологиялық зерттеулер, экологиялық аудит ұйымдастыру және жүргізу; БиоСфера құрауыштарының сынамаларын алу

Жобалардың, кәсіпорындардың, бағдарламалардың экологиялық сараптамасын жоспарлау, жүргізу және айқындау; экологиялық жобаларға басшылық ету, қоршаған орта объектілерінің экологиялық стандарттарға сәйкестігі сапасы; табиғат пайдалануды бақылау және табиғи ресурстарды басқару; экологиялық аудит, қоршаған ортаны оңтайландыру жөніндегі іс-шараларды сертификаттау