6B01506 География в А.Байтұрсынов атындағы Қостанай өңірлік университеті

Жаратылыстану-ғылыми пәндер тұжырымдамасының негізгі ережелері: физика, астрономия, химия, биология, география. Ғылыми эксперименттердің ерекшеліктері. Ғылыми жаратылыстану концепцияларының дамуындағы математиканың рөлі. Вернадский Теориясы. Чижевский Теориясы. Іргелі физикалық және математикалық константтар.Эволюция туралы қазіргі түсінік.

Пән географиялық қабықшаны планетарлық табиғи кешен ретінде түсінуді қалыптастыруға бағытталған, қоршаған ортаны оңтайландыру мақсатында табиғаттағы географиялық қабықшалар, заңдар мен заңдылықтар зерттеледі.

Студент зерттейді: Кіріспе. Онтогенез заңдылықтары. Тірек-қимыл жүйесінің дамуы. Жүйке жүйесінің дамуы. Жоғары жүйке əрекеті жəне оның баланың осіп-дамуы барысында қалыптасуы. Сенсорлық жүйелердің дамуы. Эндокриндік жүйенің дамуы. Қанның жастық ерекшеліктері жəне жүрек-қан тамырлары жүйесінің дамуы. Тыныс алу жүйесінің дамуы. Ас қорыту жүйесінің жасқа сай анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктері. Зат пен энергия алмасуының жастық ерекшеліктері. Сыртқа шығару жүйесі мен терінің жастық ерекшеліктері. Балалардың дамуының əлеуметтік факторлары. Мектепке бейімделу

Пән эндогенді және экзогенді пайда болған геологиялық процестерді, минералды құрамды, жер қыртысын түзетін тау жыныстарын зерттеу кезінде базалық кәсіби білім мен іскерлікті қалыптастыруға бағытталған. Тектоникалық процестердің ерекшеліктерімен және олардың жер құрылымдарындағы көріністерімен танысу.

Курс жер бедерінің қалыптасу шарттары мен түрлілігі туралы, жер бедерінің геологиялық құрылымдармен байланысы туралы, жер бедерінің табиғи ортаның басқа компоненттерімен өзара байланысы туралы негізгі теориялық білімді меңгеруге, сонымен қатар әр түрлі практикалық мәселелерді шешу үшін аумақты геоморфологиялық талдау дағдыларын алуға бағытталған.

Табиғатта пайдалы қазбалар мен жер минералдарының пайда болуының геологиялық жағдайларын, генезисін, қорларын, физикалық қасиеттерін, өнеркәсіптік маңыздылығын, сондай-ақ олардың таралу географиясын зерттеу. Пән аясында өңір минералдарының географиясы ұсынылған.

Қоғамға қызмет ететін елеулі және жеке маңызды оқиғалар. Білім беру мақсаттарына және (немесе) мазмұн стандарттарына қол жеткізу үшін қоғамға қызмет етуді оқыту стратегиясы ретінде пайдалану. Өзі туралы және өзінің қоғаммен қарым-қатынасы туралы рефлексия. Қоғамға қызмет ету процесіндегі барлық қатысушылар арасында әртүрлілік пен өзара сыйластықты түсіну. Тәлімгерлердің басшылығымен қоғамға қызмет ету тәжірибені жоспарлау, енгізу және бағалау. Қоғамдастықтың қажеттіліктерін қанағаттандыру бойынша әріптестік. Іске асыру сапасын бағалау және қойылған мақсаттарға қол жеткізудегі прогресс, сондай-ақ жақсарту және тұрақтылық үшін нәтижелерді пайдалану. Қоғамның қажеттіліктерін қанағаттандыру және нақты нәтижелерге қол жеткізу үшін ұзақтық пен қарқындылық мәселелері.

ГАЖ даму тарихымен, ГАЖ негізгі ұғымдарымен және терминдерімен; геоинформатиканың жалпы мәселелерімен, кәсіби қызметтің пәндік салаларында геоинформациялық жүйелерді (ГАЖ) қолдану технологияларымен танысу.

Пән географиялық карталар мен басқа да картографиялық жұмыстар туралы шындықты көрсетудің ерекше тәсілі ретінде тұтас көзқарасты қалыптастыруға бағытталған. Топографиялық түсірілімдердің түрлері, модельдеу, жергілікті жерде геодезиялық өлшеулер жүргізу зерттеледі.

Туған жер туралы аңыздар мен аңыздар. Біздің айналамыздағы тарих ескерткіштері. Өлкенің тарихи тұлғалары: билер, ақындар, батырлар және палуандар. Экспонаттар сөз сөйледі (өлкетану мұражайына бару). Туған жер симфониясы. Топонимдер - өткен уақыттың куәгерлері (атаулар бойынша аймақтың тарихы). Мәдени және тарихи дәстүрлерді сақтаушылар: аймақтың халық қолөнері. Бір ел - бір тағдыр (менің жерімдегі халықтар). Туған өлке тарихының тірі куәгерлері. Менің өлкем поэзия мен прозада туған. Өлкетану сипаттамасы өнері. Туған жердің таланттары. Туристік бағыттар. Бей-жай жүректер. Туған жер шежіресі. Менің мектебімнің тарихы. Журналистика беттеріндегі Отан. «Менің туған жерім» электронды энциклопедиясы. Туған жердің флорасы мен фаунасы. Менің өлкемнің визит картасы: өлкетану деректер базасын құру

Пән географиялық қабықтың дамуын зерттеуге бағытталған, атап айтқанда ірі табиғи-аумақтық кешендер (құрлықтар мен мұхиттар), жердің қалыптасуының тарихи кезеңдері,геоморфологиялық, климаттық өзгерістер; географиялық қабықтың тұтастығын түсіну, географиялық номенклатураны білу.

Пәнді оқу барысында кәсіби қызметте қолданылатын ұғымдар мен ғылыми көзқарастарды терең зерттеуге, кәсіби терминдердің мағынасын түсінуге, кәсіби лексиканы кеңінен қолдануға, өз ойын нақты жеткізе білуге баса назар аударылады

Пән студенттердің таңдаған бағытына сәйкес және кәсіби тапсырмаларды шешу үшін практикалық қызметті жүзеге асыру үшін қажетті жалпы мәдени, кәсіптік және лингвистикалық құзыреттерді қалыптастырады және жетілдіреді

Пән экономикалық ойлау тәсілін, бәсекелестік ортада кәсіпорындардың табысты кәсіпкерлік қызметін ұйымдастырудың теориялық және практикалық дағдыларын қалыптастырады

Педагогиканың ғылым мен оқу пәні ретіндегі мақсаттары, міндеттері мен тұжырымдамалық негіздері анықталған. Педагогикалық білім берудің теориялық және әдіснамалық негіздері сипатталған. Заманауи педагогтардың кәсіби құзыреттілігі анықталған. Білім алушылар педагогикадағы тұтас педагогикалық үдерістің теориясы мен практикасы, субъектілері, тәрбие мен оқыту үдерісінің технологиялық негіздерімен танысады. Киберпедагогика негізі, педагогтың іс-әрекетер мазмұнындағы инновацияларын зерттейді.

Атмосфераның физикалық заңдары және ауа райы мен климаттың қалыптасу заңдылықтары, олардың жер шарына таралуы және өткен және болашақтағы өзгерістер, негізгі білім мен түсініктерді қарастыру.

Пәнді оқу заңнамалық нормалардың рөлі туралы жалпы түсінік беретін құқықтың негізгі салаларының мәселелерін қарауға бағытталған, сондай-ақ білім алушылардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы дүниетанымы мен құқықтық мәдениетін қалыптастыруды зерделеуді көздейді

Бұл пәнді оқу кезінде білім алушылар көшбасшылық қасиеттерді, стильдерді, кәсіпорын, аймақ және тұтастай ел деңгейінде әсер ету әдістерін қолдана отырып, адамдардың мінез-құлқы мен өзара әрекетін тиімді басқарудың әдістемесі мен практикасын игереді

Пәнде тіршілік ортасының қазіргі жағдайы мен жағымсыз факторлары, адамзаттың биоэкологиясы мен биосферасы, «адам-тіршілік ету ортасы» жүйесіндегі қауіпсіздік проблемалары, табиғи техногендік және әскери сипаттағы төтенше жағдайлар, адамның тіршілік ету ортасымен өзара іс-қимылының қауіпсіздігін қамтамасыз ету; зиянды және қауіпті факторларды сәйкестендіру туралы оқытады.

Биосфера құрылымын зерттеу; ғаламшар заттарының типтері; БиоСфера қабықтары. Ноосфера биосфераның дамуының жоғары сатысы ретінде. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды (ЕҚТА) ұйымдастырудың жалпы принциптері, түрлері және жұмыс істеуі; ЕҚТА-ның негізгі түрлері және олардың әлемдегі және ҚР-дағы ұсынылуы.

Курс оқытуда жеке тұлғаға бағытталған және конструктивті көзқарас туралы түсініктерді қалыптастыруға; инновациялық білім беру әдістерімен танысуға; қалыптастырушы және жиынтық бағалау, өзін-өзі бағалау және өзара бағалау, бағалау нәтижелерін есепке алу біліктері мен дағдыларын дамытуға бағытталған.

Географияны оқыту әдістемесінің басқа ғылымдармен байланысын зерттейді: география, дидактика, психология, логика. Әдістемелік ғылымды зерттеу әдістері. География бойынша мектеп оқулықтарының мазмұны, оқыту әдістерін, заманауи педагогикалық, ИК технологияларын, практикалық, зертханалық жұмыстарды орындауды біледі.

Аймақтық заңдылықтар қалыптасу заңдылықтарын, әрекетін, Қазақстан Республи-касы табиғи ортасының кеңістіктік дифферен-циациясын оқу.

ҚР жастар саясаты. Жастар ұйымдары. Білім, отбасы, жұмыспен қамту және шығармашылық бастамалардағы жастар бағдарламалары. Шет елдердегі жастар саясаты. Жастар бастамаларын дамыту бойынша іс-шаралар. Тәрбие жұмысының негізгі әдістері, тәсілдері, құралдары мен бағыттары. Тәрбие жүйесі тұтас педагогикалық процестің бөлігі ретінде

Курс жергілікті және аймақтық деңгейдегі геожүйелерді кеңістіктік– уақытша ұйымдастыру заңдылықтарының негізгі принциптерін қалыптастыруға, табиғи-антропогендік геожүйелер, жер мен Қазақстанның ландшафтық сферасының құрылымы туралы бағытталған. Аудандастырудың географиялық әдістерін қолдану, далалық бақылауларды талдау және синтездеу.

Қоғамның экономикалық, әлеуметтік процестерін, ғылымның әдіснамасы мен парадигмаларын, зерттеудің принциптері мен әдістерін, Қазақстан Республикасының салалық құрамын, даму географиясын, сыртқы экономикалық байланыстарды, экологиялық проблемаларды зерттеу.

Ежелгі әлемдегі географияның пайда болуын, физикалық, экономикалық және әлеуметтік географияның тарихын, тарихнамалық ашылулар мен зерттеулерді зерттеу, сондай-ақ географиялық зерттеулердің әртүрлі әдістерін қолдануды қарастыру.

экологиялық блок бөлімі бұзылған агрогеожүйелерді қалпына келтіру және мәдени ландшафтарды құру, заманауи ландшафтардың қорғау іс-шараларын зерттеу.

Пән ғылыми географиялық зерттеулердің әдістемесі мен әдістемесінің мәселелерін зерттейді, мақалалармен, мұрағат материалдарымен, ғылыми жұмыстармен жұмыс жасауда тілдік дағдыларды дамытады; статистикалық, картографиялық және басқа зерттеу әдістерін қолдану дағдылары.

Материктер мен мұхиттардың географиялық номенклатурасын дүние жүзінің географиялық картасы бойынша зерттеу

Жер ландшафттарының құрылысын, пайда болуын, жұмыс істеуін және өзгеруін зерттейді. Ландшафттардың түрлері: Құрылымдық-генетикалық, құрылымдық-функционалдық, эволюциялық-динамикалық, өңірлік және жергілікті деңгейдегі ландшафттар.

Инклюзивті білім беру моделі. Мүмкіндігі шектеулі балалардың түрлі санаттарына инклюзивті білім беруді ұйымдастыру шарттары. Жалпы білім беру ұйымдарында инклюзив тіпроцесті ұйымдастырудың құқықтық негіздері(халықаралық және отандық нормативтік-құқықтық актілер). Кіріктірілген оқыту жағдайында мүмкіндігі шектеулі балалардып сихологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру.Білім берудегі инклюзивті үдерістерді басқару.

Пән студенттерді Қазақстан Республикасының мысалында экономиканың әр түрлі салаларында, тау-кен, энергетика, металлургия, машина жасау, ауыл шаруашылығында технологиялық үрдістермен,өндіріс кезеңдерімен таныстыру. Сондай-ақ экологиялық жағдайды зерттейді.

Пән курсы географиялық карталар бойынша географиялық объектілердің негізгі номенклатуралық тізімін зерттеу арқылы материктер мен мұхиттардың табиғи кешендері туралы тұтас түсініктерді қалыптастыруға бағытталған.

Жер планетасында жануарлар мен өсімдіктер дүниесінің таралуын зерттеу; өсімдіктер мен жануарлар дүниесінің таралуының жалпы заңдылықтары мен шарттарын белгілеу.

Табиғаттың және қоғамның тұрақты дамуының негізгі заңдылықтары туралы бір тұтас түсінік қалыптастыру, қоршаған ортаны қорғауға және оны көркейтуге деген оң көзқарастарын қалыптастыру - еңбек қызметі мен адам демалысы аймағында қалыпты жағдай жасау; - адам мен оның өмір сүру ортасын залалды әсерлерден қорғау жөніндегі шараларды әзірлеу және оны іске асыру

Пән мүмкіндігі шектеулі балаларға психологиялық -педагогикалық қолдау көрсетуді ұйымдастыруға және бейімделген білім беру бағдарламаларын іске асыруға қажетті білім, білік және дағдыларды қалыптастыруға бағытталған.

Адамзаттың жаһандық проблемалары: экологиялық-шөлейттену проблемасы, үшінші әлем елдеріндегі ауыз су проблемалары, Әлемдік мұхиттың ластану проблемалары, климаттың өзгеруі, табиғи ресурстарды ұтымсыз пайдалану проблемалары; әлеуметтік-экономикалық проблемалар - планетаның кедейлігі мен шамадан тыс қоныстану проблемалары, әлем елдерінің демографиялық саясаты және т.б. жаһандық проблемаларды әлемдік деңгейде шешу жолдары, конвенциялар, ұйымдар, ратификациялау.

Пән халықаралық туризм, даму факторлары мен үрдістері туралы білім кешенін қалыптастыруға бағытталған, туризм түрлерінің географиясы мен туристік ағындардың географиясын қарастырады. Өңірлер мен континенттердің тақырыптары мен ерекшеліктерін ескере отырып, коммерциялық турларды әзірлеу дағдыларын қалыптастырады, бұл елдердің елдерімен, дәстүрлерімен, көрікті жерлерімен егжей-тегжейлі танысуға мүмкіндік береді.

Пәнді оқи отырып, студенттер инклюзивті білім беруді қалыптастырудың мәнін, ерекшеліктерін, мәселелерін, оның нормативтік-құқықтық базасын меңгереді; ерекше білім беру қажеттіліктері бар тұлғаларды тәрбиелеу мәселесінің заманауи мәселелерін, перспективаларын және тәсілдерін қарастырады; сыныпта инклюзивті білім беру жағдайында ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды сүйемелдейтін ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға арналған инклюзивті білім беру үлгілері

Оның жоғарғы қабығы – жер қыртысының тұрақты дамуын қамтамасыз ету үшін Жердің құрылымы, дамуы және динамикасы заңдылықтарын білу.

ҚР экологиялық қауіпсіздік мәселелерін, табиғи техногендік және әскери сипаттағы төтенше жағдайларды, адамның тіршілік ету ортасымен өзара іс-қимылының қауіпсіздігін қамтамасыз етуді; зиянды және қауіпті факторларды идентификациялауды; тіршілік ету қауіпсіздігінің құқықтық, нормативтік-техникалық және ұйымдастырушылық негіздерін; тіршілік ету жағдайларын бақылау және басқару; Қазақстан Республикасының аумағында табиғатты ұтымды пайдалану және қоршаған ортаны қорғау мәселелерін зерттейді.

Пән студенттерде қызмет көрсету саласы, оның дамуының аумақтық ерекшеліктері және оны оқып үйренудің географиялық тәсілдері туралы теориялық білімді қалыптастырады. Қызмет көрсету саласының аумақтық даму заңдылықтары; қызмет көрсету саласының географиясын зерттеу әдістері, қызмет көрсету саласының жұмыс істеу принциптері мен мәселелері қарастырылады.

Пән Қазақстан аумағының географиялық атауларын, семантикасын, тарихи дамуын, қазіргі жағдайын, лингвистикалық жазуын, айтылуын, сонымен қатар топонимикалық зерттеу әдістерін қолдана отырып, жобалау жұмыстарын жүргізу үшін оқытады. А. Байтұрсынов атындағы Тіл білімі институтының қызметін, ҚР ономастикалық комиссиялар қызметін қарастырады.

Пән даму мақсаттарының, ресурстары мен жағдайларының өзара байланысын, кәсіпорындар мен еңбек ресурстарын орналастыру бойынша үдерістердің жиынтығын, өндірістік күштерді ұйымдастыру нысандарын, белгілі бір кезеңде оларды аумақ бойынша бөлудегі жылжуларды және әртүрлі экономикалық-географиялық объектілерді дамытудағы әлеуметтік-экономикалық саясаттың бағыттарын зерттеуді қарастырады.

Топонимикалық зерттеулер әдістерін, географиялық атаулар мен олардың шығу тегін, дамуын, қазіргі заманғы жағдайын, жазылуы мен айтылуын оқыту

Пән білім беруді (генезис), құрылысын, құрамы мен қасиеттерін, географиялық таралу заңдылықтарын зерттейді. Топырақтың басты қасиеттері – құнарлылығы мен оны неғұрлым ұтымды пайдалану жолдарын қалыптастыру мен дамытуды, сондай-ақ антропогендік әсердің әсерінен топырақты қорғау және олардың өзгеруі мәселелерін зерттейді. Топырақтың пайда болуы, топырақ түзілу факторлары мен процестері туралы тұтас түсініктерді қалыптастыру.

Пән физикалық және рухани күштерді (демалыс, туризм және т.б.) қалпына келтіруге, кеңістіктік ойлау негіздерін дамытуға бағытталған, құбылыстардың аумақтық өзара шарттасуын түсінуді болжайтын, адамдардың қызметінің ерекшеліктерін, аумақтық рекреациялық жүйелердің қазіргі даму тенденцияларын түсінуді үйренеді.

экономикалық география саласындағы білім мен дағдыларды негіздейді; әлеуметтік, экономикалық, саяси парадигмаларды, модельдерді, мектептерді түсіндіреді; табиғи ресурстарды, рекреациялық әлеуетті, экономикалық жүйелерді бағалайды

өз қызметінің нәтижелерін болжайды, сыни және шығармашылық ойлау, рефлексия, өзін-өзі бағалау, өзін-өзі дамыту, көшбасшылық қасиеттерді дамытады

математикалық және цифрлық сауаттылықты меңгерген, білім беру үрдісінде қазіргі заманғы ақпараттық және коммуникациялық технологияларды, оқушылардың жас ерекшеліктері мен мазмұнының ерекшелігіне сәйкес оқыту әдістерін, сонымен қатар ҚББ бар балалар үшін қолданады

әлеуметтік география саласындағы білім мен дағдыларды өзгертеді; демографиялық мәселелерді шешеді; зертханалық, мониторингтік зерттеулерді жоспарлайды және өткізеді

физикалық география саласындағы білім мен дағдыларды жіктейді; географиялық зерттеудің әдіснамасы, жердің эволюциялық дамуы, географиялық қабықтың тұтастығы, ырғағы, жер бедерінің даму динамикасы туралы түсініктерін көрсетеді; географиялық деректер базасын жасайды және картографияда ГАЖ-ны қолдануды негіздейді

оқу-тәрбие процесінде қоғамдық-саяси, экономикалық, мәдени, өлкетану, экологиялық және кәсіпкерлік білім мен дағдыларды қолданады; денсаулықты сақтайды және нығайтады

қашықтықтан білім беру технологияларын,оқытудың инновациялық технологияларын, сараланған, инклюзивті тәсілдерді ескере отырып, қысқа мерзімді сабақ жоспарын әзірлейді; психология, мәдени және моральдық құндылықтар қағидаттарын ескере отырып, оқыту процесін модельдейді

математикалық және цифрлық сауаттылықты меңгерген, білім беру үрдісінде қазіргі заманғы ақпараттық және коммуникациялық технологияларды, оқушылардың жас ерекшеліктері мен мазмұнының ерекшелігіне сәйкес оқыту әдістерін, сонымен қатар ҚББ бар балалар үшін қолданады