7M05202 Экология в Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті

Пәннің мақсаты экология саласындағы халықаралық стандарттың ережелері мен талаптарын зерделеу болып табылады. Пән қоршаған ортаны қорғау саласындағы халықаралық стандарттаудың негізгі ұғымдарын, стандарттарын, ережелерін; көрсетілетін қызметтер мен ISO 9000 өнімдерінің сапа стандарттарын және ISO 14000 экологиялық менеджмент жүйесінің стандарттарын; өнімдер мен қызметтерді экологиялық таңбалау стандарттарын; халықаралық сертификаттау орталықтары мен стандарттардың негізгі түрлерін зерттейді.

Пәннің мақсаты экологиялық ғылымның заманауи мәселелері туралы білімді қалыптастыру үшін зерттеуді белсендіру болып табылады. Пән климаттың өзгеруі, энергия өндіру, ауыз судың жетіспеушілігі және су ағындарының ластануы, құнды экожүйелердің биоәртүрлілігі мен деградациясы, қоршаған ортадағы химиялық және улы заттар мен ауыр металдар, ауаның ластануы және қалдықтармен жұмыс істеу, озон қабатының бұзылуы, мұхитты пайдалану және балық қорының сарқылуы, ормандардың жойылуы сияқты заманауи экологиялық мәселелерді зерттейді; ғылыми аспектілер қазіргі экологиялық мәселелерді шешеді.

Пәннің мақсаты-зерттеуді дайындау бойынша теориялық, әдіснамалық білім жүйесін тереңдету және түсіну, академиялық жазудың ерекшеліктері, тұжырымдамалары және ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыру тәсілдері туралы іргелі білім негізінде зерттеу құзыреттілігін дамыту. Пән ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастырудың әдіснамасын, әдістемесін зерделеуге, зерттелетін процестің шарттарын тұжырымдау ерекшеліктері туралы білімді тереңдетуге, зерттелетін мәселенің құрылымдық-мазмұнды теориялық моделін жасауға бағытталған.

Пәннің мақсаты-қоршаған орта мәселелерін зерттеу және оны қорғау үшін биологиялық әртүрлілікті сақтау. Пән экологиялық биоалуантүрлілікті; экожүйелердің тұрақтылығын зерттеу және биоәртүрлілікті сақтау бойынша мониторингтік зерттеулер жүргізу қағидаттарын; биоалуантүрліліктің жалпы және ерекше тенденциялары мен қауіптерін; теңгерімді биоалуантүрліліктің ұлттық стратегиясын; Қазақстанның биоалуантүрлілігін экологиялық аудандастыруды; ерекше қорғалатын табиғи аумақтардағы биоалуантүрлілікті; биоалуантүрлілік туралы конвенцияны зерделейді.

Пәнді оқытудың мақсаты психологиялық жағдайларды талдау арқылы қазіргі заманғы басқару қызметінің психологиялық механизмдері және ұйымдардағы адамдардың мінез-құлқын басқару жүйесі туралы білімді қалыптастыру болып табылады. Пән басқару ерекшеліктерін зерттеуге, диагностикалауға, психологиялық жағдайларды болжауға, жеке басқару принципі бойынша бағдарламаларды қалыптастыруға, диагностикалық құралдарды құруға, менеджерлерді оқытудың белсенді әдістерін жасауға, басқару объектісінің психологиялық заңдылықтарын зерттеуге бағытталған.

Пәннің мақсаты Шығыс Қазақстан аумағының табиғи және өндірістік әлеуетін кешенді бағалауды зерделеу болып табылады. Пән Шығыс Қазақстанның табиғи-ресурстық және өндірістік-экономикалық әлеуетін әртүрлі бағалауды; өндірістің табиғи ресурстар мен жағдайларға антропогендік әсерін бағалауды; Табиғи ресурстар мен байлықтардың табиғи-аумақтық үйлесімін және олардың негізінде өндірістік-экономикалық белдеуді қалыптастыруды; табиғи-ресурстық әлеуетті бағалаудың Мемлекеттік және өңірлік бағдарламаларын зерделейді.

Пәннің мақсаты – мәдениет тарихындағы ғылым мен ғылыми білімнің эволюциясы мен даму заңдылықтары туралы тұтас көзқарасты қалыптастыру. Бiлiм алушылар ғылымның әлеуметтік институт ретіндегі құрылымдық ұйымдастырылуымен, қоғамның өркениетті дамуындағы ғылымның орны мен рөлімен, дүниенің ғылыми бейнесін құрудың философиялық негіздерімен, қазіргі мәдениеттегі ғылыми білім диалектикасымен танысады. Пәннің мазмұны ғалымның жалпы мәдениетін, зерттеушілік және кәсіби іс-әрекет дағдыларын қалыптастыруға ықпал етеді.

Пәннің мақсаты практикалық қызмет үшін табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану мәселелерін зерттеу болып табылады. Пән салалық және аумақтық табиғат пайдаланудың ерекшеліктерін, табиғи-ресурстық әлеуетті пайдалану белгілерін, әлемдік су, жер және орман ресурстарын пайдалану ерекшеліктерін, әлемнің әртүрлі елдерінде және Қазақстанда табиғатты ұтымды пайдалану стандарттарын; табиғи ресурстарды ұтымды пайдаланудың нысандары мен үрдістерін зерделейді.

Пәннің мақсаты жазбаша және ауызша ақпарат алмасуды жүзеге асыру үшін шет тілін практикалық меңгеруді қамтамасыз ету; кәсіби қызметтің әртүрлі аспектілерін іске асыру үшін В2-С1 деңгейінде шет тіліндегі коммуникативтік құзыреттіліктің жеткілікті деңгейін қалыптастыру болып табылады. Пәнді оқу алынған тілдік білімді, сөйлеу дағдыларын жүйелеуге, кәсіби ауызша және жазбаша қарым-қатынас, оның ішінде ақпараттық технологияларды қолдану дағдыларын жетілдіруге мүмкіндік береді.

Пәннің мақсаты техногендік қалдықтарды өңдеу, пайдалану және көму технологиясының экологиялық, экономикалық және өндірістік мәселелерін зерттеу болып табылады. Пән өндіріс және тұтыну қалдықтарымен проблемаларды шешудің технологиялық схемаларын; техногендік қалдықтарды қайта өңдеуге, пайдалануға және көмуге арналған заманауи технологиялық құралдар мен жүйелерді, қалдықтарды көму полигондарын және қалдықтарды жинау және техногендік қалдықтарды технологиялық қайта өңдеу зауыттарын зерттейді.

Пәннің мақсаты-оны кейіннен бағалау үшін қоршаған ортаның экологиялық-геохимиялық жағдайын зерттеу. Пән өнеркәсіптік қалаларды экологиялық-геохимиялық бағалауды; бағалау әдістемесі мен әдіснамасын; техногендік ластану аймақтарын қалыптастыру заңдылықтарын және интегралдық экологиялық-геохимиялық бағалауды; техногендік ластануды қалыптастыру заңдылықтарын статистикалық, кластерлік, интегралдық және салыстырмалы талдауды; гео-экологиялық бағалау жүйесін жетілдіру ерекшеліктерін зерделейді.

Пәннің мақсаты қоршаған орта объектілеріндегі ластаушы заттарды анықтаудың заманауи әдістері саласындағы білім жүйесін қалыптастыру болып табылады. Пән заманауи зертханалық жабдықтармен практикалық жұмыс істеу және қоршаған орта объектілерінде физикалық, биологиялық, химиялық, радиациялық ластағыштар мен токсиканттарды анықтаудың фотометриялық, фотоколориметриялық, спектрофотометриялық, флуорометриялық, хроматографиялық әдістерін қолдану дағдыларын қалыптастырады.

Пәннің мақсаты қоршаған орта мен халықтың денсаулығының радиациялық және химиялық ластануына әсер ететін факторларды зерттеу болып табылады. Пән радиациялық және химиялық қауіпсіздік пен мониторингті; радиациялық қауіпті объектілерді; химиялық қауіпті объектілерді; радиациялық және химиялық әсерді бақылау жүйесін; экологиялық радиациялық және химиялық қауіпсіздік жөніндегі ақпараттық қамтамасыз ету мен ғылыми-зерттеу жұмыстарын зерделейді.

Пәннің мақсаты мұғалімнің кәсіби құзыреттілігін дамытудың негізгі негізі болып табылатын жоғары оқу орнындағы біртұтас білім беру, тәрбие процесі туралы іргелі теориялық базаны игеру болып табылады. Курстың мазмұны ғылыми-педагогикалық қызмет саласындағы педагогикалық мәселелерді тиімді шеше алатын, білім берудің мазмұнын білу негізінде оқыту, тәрбиелеу процесін жүзеге асыра алатын бәсекеге қабілетті тұлғаның қалыптасуына ықпал етеді.

Пәннің мақсаты халықаралық үкіметтік емес және үкіметтік ұйымдардың қызметін зерделеу болып табылады. Пән үкіметтік және үкіметтік емес деңгейде қоршаған ортаны қорғау саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың ерекшеліктерін; үкіметтік және үкіметтік емес халықаралық ұйымдарды және олардың қызметінің ерекшеліктерін; әлемдік экологиялық саммиттер мен олардың құжаттарын; қоршаған орта және биоәртүрлілікті сақтау жөніндегі халықаралық конвенциялар мен хаттамаларды зерделейді.

Пәннің мақсаты экологиялық проблемаларды, қоршаған ортадағы экологиялық өзгерістерді шешу мақсатында экологиялық жобаларды дайындау болып табылады. Пән ғылыми жобаның өзектілігі мен негізін, қоршаған ортадағы нақты экологиялық жағдайды шешу жолдарын іздеуді мониторингілеу; гипотеза мен практикалық маңыздылығы, қорытындыларды негіздеу және қорытынды дайындау, жобаның мақсаттарына қол жеткізу әдістері мен құралдарын қолдану, әдеби көздер мен қолданбалы зерттеулерге шолу тұрғысынан зерттейді.

Пәннің мақсаты магистранттарда ғылыми экологиялық зерттеулердің мақсаттары мен міндеттері туралы білімдерін қалыптастыру. Пән магистранттардың қоршаған ортаны қорғау саласындағы мәселелерді шешу, биосфера тұрақтылығының кешенді ғылыми негіздемелерін әзірлеу, қоршаған ортаға антропогендік қысымды бағалау, антропогендік немесе биосферадағы табиғи факторлардың теріс әсердің салдарын жою немесе азайту әдістерін ғылыми негіздеу дағдыларын қалыптастырады.

Пәннің мақсаты компьютерлік технологияларды қолдана отырып, қоршаған ортаны бақылау, бағалау және модельдеу саласындағы білім жүйесін қалыптастыру. Пән нақты геоэкологиялық ақпаратты, геоақпараттық әдіснаманың картографиялық аспектілерін, қоршаған орта мен оның компоненттерінің жай-күйі туралы геоэкологиялық болжамдарды негіздеу және нақтылау үшін мониторингтік қызметті ұйымдастыру және ГАЖ-технологияларды пайдалану дағдыларын қалыптастырады.

Пәннің мақсаты табиғи және антропогендік факторлардың қоршаған ортаға теріс әсерін болдырмауға бағытталған экологиялық қауіпсіздік жүйелерін зерттеу. Пән магистрантардың зерттелетін аумақтың кешенді экологиялық бағасын есептеу және жобалау, ластанған аумақтардың кадастрын құру, тәуекелдер мониторингі және экологиялық қауіпсіздікті басқарудың құқықтық негіздері бойынша дағдыларын қалыптастырады.

Пәннің мақсаты өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтардың қоршаған ортаға және халықтың денсаулығына әсерін зерттеу болып табылады. Пән тұрмыстық, құрылыс, өнеркәсіптік, ауылшаруашылық және радиоактивті қалдықтарды зерттеуге бағытталған; қалдықтардың қауіптілік кластары; қайта өңдеу; қоқыс пен қалдықтардың ыдырау ерекшеліктері; қалдықтарды қайта пайдалану; қалдықтарды кәдеге жарату және көму; кәсіпорындардың қалдықтарын қайта өңдеуге бағытталған.

Пәннің мақсаты қоршаған ортаны экологиялық модельдеуді және болжаудың ерекшеліктерін зерттеу болып табылады. Пән экологиялық-экономикалық жүйелерді модельдеуді; ауа-жер жүйелерін модельдеуді; су жүйелерін модельдеуді; сәйкестендіру және модельдік есептеулердің ерекшеліктерін; модельдердің жіктелуін; қоршаған орта процестерін экологиялық болжауды; іздеу және нормативтік болжамды; сараптамалық бағалаудың ерекшеліктерін; экстраполяциялауды және интерполяциялауды зерттейді.

Пәннің мақсаты ерекше қорғалатын табиғи аумақтар аумағында табиғи кешендерді, экожүйелерді ұйымдастыру және сақтау теориясы мен практикасын зерттеу болып табылады. Пән қызметінің түрлерін, ерекшеліктерін, негізгі мәселелерін, сапалық параметрлерін, ішкі құрылымын, негізгі зерттелетін бағыттарын, генетикалық мұрасын және қазіргі биоалуантүрлілігін, қорықшылар мен табиғи ортаны қорғау жөніндегі инспекторлардың жұмыс жағдайларын, ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жұмыс істеуінің техникалық-экологиялық негіздемесін зерделейді.

Пәннің мақсаты зерттеу қызметі үшін өнеркәсіптік кәсіпорындардың және экономиканың өндірістік салаларының экологиялық қызметін талдауды зерттеу болып табылады. Пән шығарындылар талдауын және технологиялық өлшеулер мен элюаттар негізінде сіңіргіш ерітінділердегі экологиялық әсер ететін компоненттердің концентрациясын анықтауды, шикізат пен шихта материалдарындағы компоненттердің экологиялық әсерін анықтауды, газ бөлуді зерттеуді; өнеркәсіптік ортаны және оның халықтың және қоршаған табиғи ортаның экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі рөлін талдауды зерттейді.

Пәннің мақсаты табиғи ортаны қорғау үшін атмосфералық ауа ластануының климаттық ерекшеліктері туралы білімді қалыптастыру болып табылады. Пән қазіргі заманғы индустриалды қалалардың климаттық жағдайларын, атмосфераның ластану әлеуетін, атмосфералық ауаның ластану көздерін, қолайсыз метеорологиялық жағдайлар мен халық денсаулығының жай-күйін, фотохимиялық реакцияларды, атмосфераның және Қазақстан қаласының ластану индексін; атмосфералық ауаның ластануына географиялық және экологиялық факторлардың әсерін зерттейді.

Пәннің мақсаты практикалық қызмет үшін металлургия өнеркәсібінің экологиялық мәселелерін зерттеу болып табылады. Пән табиғи жүйелердің ластануындағы металлургия кешенінің рөлі мен ерекшеліктерін; металлургия өндірістерінің табиғи ресурстарды пайдалану ерекшеліктерін; металлургия саласында табиғатты қорғау іс-шараларын ұйымдастыру ерекшеліктерін; металлургия саласындағы экологиялық менеджмент жүйесін; персонал мен қоршаған ортаның қауіпсіздігін, табиғатты жайластырудың жаңа жүйелері мен технологияларын зерттейді.

Қоршаған орта мониторингі және қоршаған орта сапасының Климаттық өзгерістері, картографиялық технологияларды, экологиялық модельдер мен болжамдарды пайдалану негізінде қоғамның экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйелерін талдау

Биосфераның тұрақты дамуына теріс әсер ететін антропогендік жүктемелерді азайту мақсатында қоршаған ортаны бағалау және қорғау саласында кешенді, ғылыми негізделген жобаларды әзірлеу.

Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасына сәйкес қауіпті техногендік, өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтарды көмудің, кәдеге жаратудың және қайта өңдеудің қазіргі заманғы технологиялары мен әдістері, қауіпсіз тасымалдау, сақтау, жіктеу шаралары бойынша білім қалыптастыру.

Экологиялық мәселелерді шешу, экологиялық заңнаманың нормалары мен стандарттарын сақтау мақсатында қоршаған ортаға радиациялық және химиялық қауіп төндіретін сыртқы факторларды бағалау және экологиялық зерттеулер саласындағы ақпаратты синтездеу.

Экологиялық сараптама және сертификаттау жүргізу, қоршаған орта объектілеріндегі ластаушы заттарды анықтау, табиғи және шаруашылық объектілердің техникалық-экономикалық, экологиялық-картографиялық паспорттарын қалыптастыру үшін ақпарат жинау және талдау жүргізу.

Экологиялық ойлауды дамытудың және қоршаған ортаны қорғауды насихаттаудың өзекті экологиялық тақырыптары бойынша білімді академиялық және ғылыми қоғамдастыққа тарату мақсатында ғылыми зерттеулердің заманауи әдістері мен академиялық жазу дағдыларын, тілдік құзыреттіліктерді қолдану.

Экологиялық мәселердің туындауын талдау және алдын алу, қоршаған орта нысандарына әсерін және биосферадағы өзгерістерді анықтау мақсатында экологиялық моделдеудің, болжаудың және жобалаудың заманауи әдістерін қолдану.

Экологиялық қауіпсіздікті және қоршаған ортаны қорғау, трансшекаралық аумақтардың табиғи ресурстарын ұтымды пайдалану саласындағы халықаралық, мемлекетаралық келісімдердің сақталуын қамтамасыз ететін экология саласындағы халықаралық стандарттар мен ережелерді талдау.

Биосфера нысандарын сақтау, табиғи ресурстарды және ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды ұтымды пайдалану мақсатында экологиялық жүйелер мен биоалуантүрлілік мәселелерін анықтау.

Халықтың денсаулығына, биосфераның тұрақтылығына және жалпы планетаның экологиялық қауіпсіздігіне әсер ететін жаһандық қайтымсыз экологиялық апаттардың туындауына әкелетін қоршаған ортаның ластануының экологиялық салдарын бағалау.