6B01703 Орыс тілі мен әдебиеті в Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті

Курс өз құқықтары мен міндеттерін білетін, сыбайлас жемқорлықтың кез келген көріністеріне төзбейтін заңды сауатты, заңға бағынатын адамды қалыптастыруға бағытталған.Құқықтық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет Қазақстан Республикасының заңдарын, сондай-ақ сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманы және сыбайлас жемқорлық әрекеттері үшін заңдық жауапкершілік мәселелерін зерделеу арқылы дараланады.

Пән студенттердің заманауи экологиялық білімі мен мәдениетін қалыптастырады, өмір қауіпсіздігі үшін техникалық құралдар мен технологиялық процестердің қауіпсіздігін арттыру әдістерін қолдану дағдыларын дамытады Пән әртүрлі деңгейдегі ұйымның экожүйелері қызметінің, тұтастай биосфераның негізгі заңдылықтарын, адам мен табиғаттың өзара қарым-қатынасында туындайтын қайшылықтарды, сондай-ақ табиғат пен экологияға ұқыпты қарау қажеттігін айқындайды

Курста филология студенттеріне кәсіби дайындықтың негізгі пәндерінің бірі бойынша жұмыс мазмұны мен әдістері көрсетілген. Курстың мақсаты болашақ мұғалімдердің оқу мәдениетін, сондай- ақ олардың теориялық және әдіснамалық дайындығын арттыру, студенттердің тарихи, теориялық және әдеби әдістемелік курстар мен пәндерді меңгеру барысында жинаған білімдерін жаңарту және кіріктіру.

Болашақта тәуелсіз және бәсекеге қабілетті маман болуға мүмкіндік беретін РСТ мұғалімдерінің кәсіби шеберліктерін зерттеу; - мәтіндік мәтінді, түпнұсқалық мәтінді, мәтіннің РТК оқыту әдістемесіндегі орнын анықтауға қазіргі заманғы көзқарастарды зерттеу; студенттерді жоспарланған аудиторияның тіл деңгейіне байланысты әр түрлі мәтіндермен жұмыс жасаудың негізгі әдістерімен таныстыру (бейімделу, жаттығулар түрлері және т.б.); студенттердің шетелдік студенттер аудиториясында жұмыс жасау үшін мәтіндерді өз бетінше дайындауға деген тұрақты дағдылары мен қабілеттерін қалыптастыру.

Эмоционалды интеллект және ұйымдастыру мәдениеті. Эмоционалды интеллекттің топтық көрсеткішітері. Эмоционалды менеджмент. Эмоционалды интеллект және тиімді команда құру. Жеке адамның эмоционалды интеллектін дамыту. Отандық және шет елдік ұйымдарда эмоционалды интеллект енгізудің жүйелі амалдары: жеке адамның мотивациясын орайластыру, топты қалыптастыру тәсілдері, даудамайларды шешу, кері байланыс орнату.

Пәнді игеру арқылы әрбір студент жеке тұлға ретінде көшбасшылық қасиеттерін ашу және дамыту, инновациялық үдерістерден туындаған жаңалықтарға бейімделу дағдыларын дамыту, сонымен бірге ғылыми-техникалық үдерістер нәтижелерін кәсіби қызметінде қолдана алу мүмкіндіктеріне үйренеді. Басқарудағы көшбасшылық қасиеттер мен адами фактордың қазіргі жағдайы мен даму перспективаларын оқып біледі

Пән студенттердің кәсіпкерлік дағдылары мен іскерлік ойлауын қалыптастыруға бағытталған. Студенттер экономиканың, кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру шарттарын, оның ішкі және сыртқы ортасының заңдылықтарымен жан-жақты танысу арқылы бизнес-жоспар, жеке бизнесті құру және өз бизнесін сәтті жүргізу дағдыларына ие болады.

Пән тұлғаның жеке әлеуметтік жауапкершілігін дамытуға және адамның жеке әлеуетін жандандыруға, ерікті және өтеусіз көмек көрсетуге және өзара көмек көрсетуге, азаматтық қоғамның игілігі үшін кең ауқымды қызмет көрсету, басқа да азаматтық шараларды орындауға үйретуге бағытталған. Пән еріктілер қызметінің маңыздылығын аша отырып, бұл қызметтің Қазақстандағы мәселелері мен даму перспективаларын айқындайды.

Пәнді дамыту аясында студенттер әдебиеттанудың тұжырымдамалық және терминологиялық аппараттарымен танысады; тарихи және әдеби цикл пәндерін дамытуға қажетті теориялық және әдеби материалдарды талдаудың негізгі әдістерін; көркем шығарма поэтикасынының ерекшеліктерін белгілі бір аспект бойынша талдау дағдыларын игеру. Тиісті кәсіби саладағы мәселелерді шешу үшін студенттер әдеби білімді мағыналы түсіндіруді меңгереді.

«Оқушылардың жас ерекшелік физиологиясы» курсы әр түрлі жас кезеңдеріндегі адам ағзасының мүшелері мен мүшелер жүйесінің қызметін, организмнің даму динамикасы мен механизмдерін, ерекшеліктерін зерттейді. Курсты меңгеру барысында студенттің алған білімдері болашақ мамандардың ғылыми ой-өрісін кеңейтуге, педагогикалық іс-әрекетке дайындығының теориялық және тәжірбиелік білімдерін қалыптастыруға мүмкіндік береді.

Пән лингвистика ғылымы жөнінде алғашқы мағлұмат беруді көздейді. Тіл ғылымының негізгі ұғымдары, фонетика, грамматика, морфология мен синтаксистің жалпы мәселелері, әлемдік лингвистикалық мектептер туралы ақпарат алып, олардың лингвистикалық зерттеулерін бүгінгі күн тұрғысынан зерделейді.

Пән қазіргі орыс тілінің фонетикасы мен лексикасы саласындағы белсенді процестерді талдау қабілетін қалыптастырады. Студенттер сөздің мағынасын контексте анықтау қабілетін меңгереді (БАҚ материалдары), қазіргі орыс тіліндегі шетелдік сөздердің бейімделуін сипаттай алады. Пәнде келесі тақырыптар қарастырылады: орыс тіліндегі айтылымдағы өзгерістер. Лексикадағы семантикалық өзгерістер. Лексикадағы семантикалық қайта құрулар. Эвфемизация үрдістері.

Студенттерге тіл туралы, оның шығуы мен дамуы, құрылымы туралы алғашқы түсінік беру, болашақ орыс тілі мамандарын тіл ғылымының негізгі мәселелерімен, тілдік циклдың кез келген пәнін оқу барысында қолданылатын терминдер мен түсініктер жүйесімен таныстыру. Тіл білімі сөйлеу мен ойлау, тіл және мәдениет қалай байланыстырылғандығын, тілдің жеке сана мен қоғамға қалай ықпал ете алатындығын зерттейді. Лингвистика басқа ғылымдармен байланысты - психология, әлеуметтану, мәдениеттану.

Курста фольклордың ерекшелігі мен орыс фольколрының тарихи даму туралы жүйелі көзқарас қарастырылған; барлық орыс әдебиетінің ұлттық ерекшелігін қалыптастырған әдеби жазудың ежелгі кезеңінің және 18 ғ. әдебитетті «жаңа» орыс әдебиеті дүниеге келген кезде қарастырады, ол өзін еуропалық әдеби процестің органикалық бөлігі ретінде қабылдайды, қазіргі әдеби тіл қалыптасады, верификация жүесі өзгертіледі.

Оқушыларды ұлттық рухани мәдениеттің бөлігі ретінде ауызша халықтық өнермен таныстыру; 12-18 ғ. Ресейдегі тарихи-әдеби процестің сипаттамалық ерекшеліктерін ашып көрсету. Мазмұны: 12-18 ғ. орыс әдебиетінің көркем шығармалары, әдеби талдау.

Осы пәнді оқыту барысында студенттер дыбыстарды артикуляциялық- акустикалық талдау және сөздерге лексикалық талдау жүргізу қабілеттерін дамытады. Оқушылар сөздердің лексикалық үйлесімділігі мен орыс тілінде айтылу нормаларын меңгереді. Пәнде келесі тақырыптар қарастырылады: орыс тіліндегі екпіннің түрлері мен ерекшеліктері. Қазіргі орыс тілінің фонемалық жүйесі. Лексиканың қолдану аясы. Лексикадағы жүйелік қатынастар: омоним, синоним, антоним, паронимдер.

ХІХ ғасырдағы классикалық орыс әдебиетінің өзіндік ерекшелігін, оның негізгі кезеңдерін, жетекші шығармашылық стильдері мен жанрларын зерттеу. Мазмұны: XIX ғасыр жазушыларының шығармашылығы, шығармалар проблемалары мен поэтикасы. Көркемдік әдістер мен дәуірдің әдеби процесі

Инклюзивті білім беру тұжырымдамасы. Шетелде және Қазақстан Республикасында инклюзивті білім беруді дамыту. Ерекше білім беруді қажет ететін жандар үшін оқу іс-әрекетін ұйымдастыру және жоспарлау. Ерекше білім беруді қажет ететін жандарды психологиялық-педагогикалық қолдау бойынша жағдай жасау үшін әртүрлі профильдегі мамандар тобында жұмыс істеу дағдылары. Оқу жоспарларын бейімдеу және инклюзивті оқыту жағдайында репетиторлық практиканы ұйымдастыру.

Пән студенттердің болашақ педагог мамандығына қызығушылықтарын дамытуға және кейін өзін-өзі жетілдіру мақсатында кәсіби өз бетінше білім алуға ынталандыруға бағытталған. Курс студенттердің педагогикалық үдерісті жоспарлау, болжау, ұйымдастыру, басқару және талдау дағдыларын дамытуға; орта білімнің жаңартылған мазмұны аясында тәрбиелеу мен оқытудың технологиялары мен әртүрлі әдістемелерін меңгеруге бағытталған.

Пәнді оқыту барысында орыс тіліндегі сөздерді қалыптастырудың негізгі жолдары қарастырылады. Сөздердің жасалу жолын, олардың морфемикалық құрамын, сондай-ақ орфоэпиялық және орфографиялық дағдыларын анықтай білу. Студенттер сөйлеу бөліктерін, топтық сөздерді ортақ критерийлер арқылы анықтап үйренеді.

Курста орыс әдебиеті тарихындағы маңызды 19 ғ, жазушылары мен ақындарының шығармаларын идеялық- тақырыптық және бағдарламалық- эстетикалық бірлігі, олардың басқа өнер түрлерімен көркемдік байланысы, мәдениеттілікпен үйлесімде өзіндік ерекшелігі мен шығармашылық тұжырымдамалары ашылады. 19ғ. тарихи ерекшеліктері, қоғамдық өмір және әдеби процестер.

Курстық жұмыс барсында студенттер тілдің морфологиялық деңгейі, тілдің және сөйлеудің бірліктері, морфологиялық деңгей бірліктерінің арасындағы жүйелік бірліктер, морфологиялық жүйенің басқа тіл деңгейлеріндегі жүйеден өзгешелігі, грамматикалық категориялар туралы теориялық идеялар қалыптастырады, сөйлеу бөліктерін жіктеу туралы, орыс тілінің сөзжасам жүйесі туралы, морфологиялық процестер туралы үйренеді.

Оқу үдерісін ұйымдастыру және әдістемелік материалдарды әзірлеуге арналған цифрлық технологияларды қолдану дағдыларын қалыптастыруға бағытталған практикалық курс. Курс білім беруді цифрландырудың барлық бағыттарында: білім беру басқармасы мен мекемелерінде компьютерлік бағдарламалар, оқытудың цифрлық технологиясы; АКТ дидактикалық мүмкіндіктері; виртуальды орта және қашықтықтан оқыту технологияларында цифрлық бағдарламалар мен техникалық құралдарды меңгеру дағдыларын қалыптастырады.

Осы пәнді оқыта отырып, студенттер орыс тілін оқудың мәселелік, зерттеушілік, белсенді және шығармашылық әдістері мен тәсілдерін қолдануды үйренеді. Олар жаңартылған бағдарламаның талаптарын ескере отырып, сабақты орыс тілінде жоспарлау дағдыларын игереді. Пәнде келесі тақырыптар қарастырылады: орыс тілін оқыту әдістері. Сабақты құру әдістемесі оқу процесін ұйымдастырудың негізгі формасы ретінде. Орыс тілінде сөйлеуді дамыту техникасы.

Пән ғылыми стильдің жанрлық түрлері туралы білімді, кәсіби қызмет саласындағы ақпарат пен материалдарды жинау, сақтау және өңдеудің заманауи әдістерін меңгеруді, сондай-ақ сөйлеу қызметінің төрт түрін (оқу, сөйлеу, жазу, тыңдау) академиялық қарым-қатынас жасау мақсатында білігі мен дағдыларын қалыптастырады.

Қазіргі орыс тілінің қызметін жақсы түсінуге көмектеседі. Тілдік дүниетанымның қалыптасуына ықпал етеді, яғни. тілдің өмір сүру және даму заңдылықтарын түсіну. Пәннің пәні қоғам тарихымен, әдебиетпен, тарихи грамматикамен, диалектологиямен, әсіресе ескі славян тілімен тікелей байланысты. Оқу, әдістемелік әдебиеттермен, сөздіктермен және интернет-ресурстармен кәсіби түрде жұмыс істеу мүмкіндігі; көркем мәтінде ерекшелеу және әр түрлі шығу кезеңдерінің тілдік бірліктерін жіктеу; тілдік материалдарды жүйелеу және талдау.

Пәнді оқу студенттерге орыс әдебиетін оқыту саласына қажетті теориялық және әдістемелік дайындық алуға, орыс әдебиетін оқытуды тәрбиелеу мен дамыту міндеттері мен үйлестіруге, оқытудың тиімді әдістерін қолдануға мүмкіндік береді, бұл болашақ жемісті педагогикалық қызметтің маңызды шарты болып табылады.

Пән технологияны оқу үдерісінде практикалық қолдануды оқытады. Курс білім беру мақсатындағы таксономияның негізінде және білім алушының білім деңгейіне сәйкес оқыту нәтижелерін бағалаудың критерийлері мен формативтік және жиынтық тапсырмаларды әзірлеу дағдыларын қалыптастыра отырып, оқыту нәтижелері мен әдістерінің өзара талаптары мен мақсаттарын үйретеді және бақылаудың рейтингтік жүйесінің тұжырымдамасын ашады

Курс болашақ маманның кәсіби қызығушылықтары саласында ғылыми-зерттеу компоненттерін дамытуға бағытталған. Пән студенттердің ғылыми әдебиеттермен жұмыс істеу, зерттеуді ұйымдастыру және жүргізу (таңдалған облысқа сәйкес), ғылыми эксперименттер жасау, зерттеу нәтижелерін академиялық сипатта сауатты рәсімдеу және оларды көпшілік алдында таныстыра білу дағдыларын қалыптастырады.

Пәннің аясында студенттер тілдің дамуының ішкі және сыртқы заңдылықтарымен, салыстырмалы тарихи лингвистиканың әдістері мен әдістерімен, ескі орыс мәтіндерін оқу және түсініктеме беру ережелерімен танысады. Олар қазіргі орыс тіліндегі қайшылықты жағдайлар мен ерекшеліктерді оның тарихи даму ерекшеліктерімен түсіндіруді үйренеді, нақты танымдық мәселелерді шешу үшін тарихи және этимологиялық сөздіктерді пайдаланады.

Пән әлемдік әдебеттін дамуының жалпы заңдылықтары туралы білімді қалыптастырады. Студенттер прозалық және лирикалық шығарманы тіл, стиль, композиция, кейіпкерлердің сипаттамасы мен көркем мәттіннің мәселелері тұрғысынан талдауға үйретеді. Пән келесі тақырыптарды қарастырады: негізгі әдеби бағыттар; мәтінді филологиялық талдау және түсіндіру; негізгі теориялық және әдеби ұғымдар мен терминдер.

Қазіргі орыс әдебиеті ағымдарын зерттеу. 20-21 ғ. басындағы әдебиеттермен танысу; кезеңнің ең жарқын бағыттарын, аттарын, шығармаларын зерттеу. Бұл 20 ғ. соңында пайда болған әртүрлі ағымдардың, мектептердің күрделі жүйесі туралы түсінік алуға, жеке жазушылар мен ақындардың шығармашылық әдістерін ажырата білуге мүмкіндік береді.

Пән мәтінмен жасалатын іс-әрекетке байланысты әдістемелік білік-дағдыларды дамытады. Студенттер мәтінмен жұмыс істеудің әртүрлі әдістерімен танысып, сөйлеу әрекетінің төрт түрін дамытуға бағытталған әдіс-тәсілдерді меңгереді, проблемалық, өнімді сипаттағы тапсырмаларды құрастыруды үйренеді. Мектептегі орыс тілі мен әдебиеті сабақтарында мәтінмен жұмысты тиімді ұйымдастыра алатын болады.

Курс мектепте алынған білімді жалпылау және теориялық түсіну негізінде тұрақты орфографиялық дағдыларды; лингвистикалық пәндер блогындағы келесі курстарды қабылдау және түсіну үшін қажетті негізгі ұғымдық аппаратты қалыптастырады.

Орыс тілінің тұтас жүйесін игеру. Мазмұны: Негізгі синтаксистік түсініктер. Қазіргі синтаксистің бағыттары мен әдістері. Қазіргі синтаксистегі тіркестерді жіктеу принциптері мен аспектілері. Жай сөйлемдердің қайшылықты жіктелуі. Күрделі сөйлемдердің жіктелуі. Орыс пунктуациясының негізгі принциптері. Тыныс белгілерінің негізгі функциялары (бөлу және шығару). Орыс тілінің тыныс белгілері жүйесіндегі өзгерістер

Осы пәнді оқыта отырып, студенттер қарапайым және күрделі сөйлемдердің құрлымы мен семантикасын анықтап үйренеді. Олар синтаксистік бірліктерді олардың нормативтік, синонимдік және стилистикалық мүмкіндіктері арқылы бағалай алады. Пән мазмұны келесі тақырыптар арқылы ұсынылған: негізгі синтаксистік ұғымдар. Жай және күрделі сөйлемнің белгілері мен құрылымы. Күрделі сөйлемдерің жіктелуі. Тыныс белгілерің функциялары.

Ол 20-21 ғ. әдебиетінің даму просецтерін қамтиды. Ол идеялық және эстетикалық парадигмалардың қарқынды түрде өзгеруі, алуан түрлі көркемдік қозғалыс бағыттары, сонымен қатар жаңа поэтикалық жүйелер жасайтын және авторлардың жұмыс әдістері туралы, орыс әдебиетінің типологиялық ерекшеліктері туралы түсінік береді. Бұл 20-21 ғ. әдебиетін қабылдау мен жүйелі түсінуге мүмкіндік береді

Пән студенттерді жаңа әдеби жанрлармен таныстырады, Батыс Еуропа әдебиетінің дамуы туралы, әр дәуірдегі адамдардың өмірі, мұраттары, психологиясы туралы түсінік береді. Студенттер көркем мәтінді жанрмен поэтика тұрғысынан талдауды үйренеді; негізгі әдеби категорияларға ие. Пән жазушылар мен ақындардың шығармаларын әдеби талдау дағдыларын дамытады.

Мектептегі оқу бағдарламаларына әдеби талдау болашақ тіл мұғалімдерінің оқу мәдениетін жетілдіру, сонымен қатар олардың теориялық және әдістемелік дайындығы, тарихи, теориялық және әдеби, әдістемелік курстар мен пәндерді меңгеру барысында студенттер жинаған білімдерін жаңарту және кіріктіру. Ол эпикалық, лирикалық, драмалық шығармаларды оның жалпы және жанрлық ерекшелігіне байланысты талдауда дағдыларды қалыптастыруға, сонымен қатар орыс және батыс әдебиеттануындағы мәтінді интерпретациялаудың әртүрлі әдістерімен танысуға ықпал етеді.

Әдебиеттің мектептің оқу бағдарламасына енгізілген өнер туындыларының ғылыми сипаттамасының толықтығына бағдарланған талдаудың негізгі әдістерін, түрлері мен әдістерін жетілдіру, талдау технологиясын меңгеру; тіл мұғалімінің кәсіби практикасында қажетті құзіреттілікті қалыптастыру. Тиісті терминологиялық құралдарды, әдеби байқау техникасын, интеллектуалдық процедуралар мен мәтінді барабар түсіндіруді қамтамасыз ететін алгоритмдерді игеру

Пән автор, кейіпкер, жанр, психология көркемдік кеңістік пен уақыт, кейіпкерлер жүйесі, сюжет, композиция сияқты көркем әдебиетті түсіндірудің маңызды ұғымдарын ұсынады. Студенттер көркем мәтінге тұтас әдеби талдау жасауға, оның ерекшелігін көруге үйренеді. Курстың тақырыптары: әдебиет теориясының негіздері; әдеби процесс және әдебиттану; әдеби бағыттар, мектептер. Әдеби иерархиялар мен беделдер авторы мен стилі.

Пән әдебиет тарихы мен теориясын зерттеудің заманауи әдістері, бағыттары мен аспектілерін ұсынады. Студенттер қазіргі әдебиеттанудың әдістемесі мен стратегиясын үйренеді, ғылыми және практикалық қызмет салаларында алған білімдерін қолдану саларында дамытады

Пән сабақтың 7 модульге сәйкестігін кешенді бағалауға бағытталған. Ол келесі дағдыларды қалыптастырады: - оқытудың жаңа тәсілдерін қолдану; - сыни ойлау; - оқытуды бағалау; - дарынды және талантты балаларды оқыту; - білім беру ақпараттық-коммуникациялық технологияларын қолдану; - оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқу қызметін модельдеу; - білім берудегі басқару және көшбасшылық.

Сабақ беру саласындағы қолданыстағы әдістемелер мен жаңалықтар негізінде сабақтар мен сыныптан тыс іс-шараларды өткізу үшін Орыс тілі мен әдебиеті бойынша оқу-әдістемелік материалдарды әзірлейді.

Қарым-қатынас техникасын, педагогикалық риторика дағдыларын, коммуникация стратегияларын меңгерген;

Критериалды бағалау жүйесі негізінде оқушылардың оқу нәтижелерін талдайды және орыс тілі мен әдебиеті бойынша оқу жетістіктерін бағалайды;

Инновациялық және волонтерлік қызметке дайын, жаһандық проблемаларға бей-жай қарамайтын және икемді дағдылары бар (Soft skills), ұлттық рухта тәрбиеленген іскерлік және құқықтық мәдениетті түсінеді.

Оқу-тәрбие процесін және білім алушылардың түрлі қызмет түрлерін моделдейді және жүзеге асырады;

Өзінің болашақ мамандығының әлеуметтік маңыздылығын және кәсіби қызметті жүзеге асыруға деген ынтасын түсінеді;

Өзінің педагогикалық және ғылыми-зерттеу қызметіндегі орыс тілі мен әдебиеті тарихы теориясы мен тарихы саласындағы негізгі ережелер мен тұжырымдамаларды пайдаланады;

Пәндік салада зерттеу нәтижелері мен академиялық жазбаны, оның ішінде шетел тілінде, таныстыра алатын, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізе алатын дағдыларды меңгерген;

Білім алушылардың жас кезеңдері ерекшеліктерін ескере отырып, жаңартылған жүйедегі педагогикалық процессті жүзеге асыра алатын негізгі білім мен дағдыларды, сонымен қатар цифрлық білім беру технологиясын қолдану дағдыларын меңгерген;

Ой-өрісі кең және ойлау мәдениеті жоғары білімді тұлғаны қалыптастыруға ықпал ететін тіл білімі мен әдебиеттану саласында базалық білімі бар;

Жаңартылған білім мазмұны жағдайында орыс тілі мен әдебиетін оқытудың негізгі стратегияларын қолданады;