6B03201 Журналистика в А.Байтұрсынов атындағы Қостанай өңірлік университеті

Пән студенттерде ұлттық баспасөздің пайда болуы мен қалыптасуы туралы ұсыныс қалыптастырады. Студенттер Қазақстан журналистикасының негізгі тарихи кезеңдері мен даму тенденцияларын зерттейді. Қазақ журналистикасының зерттеулері бойынша ғылыми, мұрағат және тарихи құжаттармен жұмыс істеу дағдыларын үйретеді.

Пән студенттерде журналистика теориясының негізгі ұғымдарын – "публицистика", "ақпарат", "журналистика қызметі", "журналистика принциптері" және т.б. білімдерін қалыптастырады. Студенттер журналисттік мамандықтың негізгі категориялары мен терминдерін оқып-үйренеді, ақпаратты жинау, өңдеу және тарату бойынша тәжірибелік дағдылар мен технологияларды меңгереді, журналистика теориясының ұлттық және халықаралық концепцияларының динамикасын және ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып санаттарды зерттейді.

Пән студенттерде журналистиканың заманауи міндеттерінің ақпаратты жинауға, өңдеуге және таратуға әсері туралы түсінік, әртүрлі ақпараттық технологияларды қолдана отырып, ақпарат берудің түрлері мен жанрларын таңдау. Студенттер журналистік жанрлардың жіктелуін зерттейді, материал мақсатының форманы таңдауға әсерін зерттейді, масс-медианың түрлі түрлеріне арналған ақпараттық журналистік мәтіндерді жасайды.

Пән шет елдерде БАҚ-тың пайда болуы, құрылуы мен дамуына тарихи ретроперспективаны сипаттайды, шетелдік баспа, радио және телевидение үлгілерінің типологиялық құрылымының ерекшелігін қарастырады, жетекші публисттердің, медиаиндустрия блогерлерінің шығармашылығын, әлемдік ақпараттық саясатқа әсер ететін ірі халықаралық басылымдардың, концерндердің қызметін зертейді.

Пән бұқаралық коммуникация тілі эволюциясының стилистикалық аспектісінің ерекшелігін, баспа, радио, теледидар, интернет-ресурстар, ақпаратты өңдеу үшін әлеуметтік медиа тілінің пәндік және бейнелі қырларын түсіндіреді. Баспа сөзімен жұмыс істеу дағдыларына және сөйлеу мәдениетіне; СМЖ түрлері мен мәтіндік білім берудің ерекше ерекшеліктерін түсінуге, журналистика және әлеуметтік медиа жанрларында ақпаратты қабылдау-мәтінді беруді меңгеруге, СМЖ мәтіндерінің құрылымын түсінуге үйретеді.

Пән Қазақстан Республикасының ақпараттық заңнамасын, БАҚ қызметін құқықтық реттеу саласын, бұқаралық-ақпараттық құқық саласын, қазақстандық журналист кәсіби қызметінің этикалық механизмдерін қарастырады; құқықытық журналистикасының негізгі жанрларын танып білуге үйретеді; ҚР БАҚ туралы заңнамасының талаптарына сәйкес ақпаратты жинауға және өндеуге; қоғамның құқықтық мәдениетін жоғарлататын БАҚ материалдарын жасау.

Пән студенттердің таңдаған бағытына сәйкес және кәсіби тапсырмаларды шешу үшін практикалық қызметті жүзеге асыру үшін қажетті жалпы мәдени, кәсіптік және лингвистикалық құзыреттерді қалыптастырады және жетілдіреді

Пән электронды БАҚ-та ақпаратты жинау, өңдеу және тарату үшін тәжірибелік дағдыларды қалыптастырады. Осы саладағы ақпараттық-технологиялық, журналистік, құқықтық және ұйымдастыру бағыттарын зерттейді. Студенттер әртүрлі жанрдағы телевизиялық сюжеттер мен радиоэфирлер жасайды, хабар тарату торын құрып, аудитормен кері байланыс жасайды.

Бұл пән білім алушыларға ғылыми дерекқорлардан ақпараттар іздеуге, мәтіндерді талдау мен рефераттауға, академиялық жазбалардың әр түрлі жанрларымен (аннотация, эссе, шолулар, аналитикалық шолулар, мақала) жұмыс жасауға байланысты кәсіби іс-әрекеттерді жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

Пән журналистік мәтіннің теориялық және практикалық мәселелерін түсіндіреді және әртүрлі бұқаралық ақпарат құралдарының мәтіндерін өңдеу дағдыларын меңгеруге тәжірибелік көмек көрсетеді. Әр түрлі түзету түрлерін қолдану арқылы мәтінді редакциялауға байланысты сұрақтар көрсетіледі.

Пәнді оқу заңнамалық нормалардың рөлі туралы жалпы түсінік беретін құқықтың негізгі салаларының мәселелерін қарауға бағытталған, сондай-ақ білім алушылардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы дүниетанымы мен құқықтық мәдениетін қалыптастыруды зерделеуді көздейді

Пән электрондық масс-медиа өнімін құрудың техникалық және ұйымдастырушылық мәселелері саласында құзыреттерді қалыптастырады. Қазіргі заманғы теледидар мен радионың орналасу және шығарылу әдістері мен технологияларын зерттейді. Студенттер аудиторияны, аумақты және мәдени фонды зерттеуге негізделген редакторлық жұмыс тәжірибесін алады.

Пән студенттерде нарықтық қатынастар жағдайында американдық, еуропалық, халықаралық және қазақстандық мектептердің жаңа жетістіктерін зерттеу негізінде паблик рилейшнз қызметінің негіздері туралы түсінік қалыптастырады. Пән аясында студенттер ПР қалыптасу тари-хын, маркетингтік үдерістегі ПР рөлі мен орнын, іскерлік коммуникацияны үйренеді.

Пәнді оқу барысында кәсіби қызметте қолданылатын ұғымдар мен ғылыми көзқарастарды терең зерттеуге, кәсіби терминдердің мағынасын түсінуге, кәсіби лексиканы кеңінен қолдануға, өз ойын нақты жеткізе білуге баса назар аударылады

Бұл пәнді оқу кезінде студенттер көшбасшылық қасиеттерді, стильдерді, кәсіпорын, аймақ және тұтастай ел деңгейінде әсер ету әдістерін қолдана отырып, адамдардың мінез-құлқы мен өзара әрекетін тиімді басқарудың әдістемесі мен практикасын игереді

Пән қазіргі медиабизнес пен нарықтық қатынастар жағдайында ұйымның дамуындағы интеграцияланған коммуникациялардың рөлі туралы теориялық білім береді. Пән аясында студенттер интеграцияланған коммуникация теориясының негізгі мәселелерін, ТК маркетингтік үдерістегі орнын және интеграцияланған ақпаратты мақсатты аудиторияға жеткізу процесінің негізгі қолданыстағы элементтерін зерттейді.

Пән экологиялық ойлауды және табиғи экожүйелер мен техносфералардың жұмысында қауіпті, төтенше жағдайлардың алдын алу қабілетін қалыптастырады.

Курс журналистік мәтіндердің ерекшелігін зерттейтін пәндердің логикалық жалғасы болып табылады. Курс аясында журналистік мәтінді құру және оның жұмыс істеу мәселелері зерттеледі. Курс қазақ (орыс), шет тілдерінің ережелерін қолдана отырып, әр түрлі жанрдағы және БАҚ-тың барлық түрлеріне журналистік мәтіндерді жазу дағдыларын дамытуды қамтиды.

Пән мүмкіндігі шектеулі адамдармен қарым-қатынас жасау процесінде студенттердің коммуникативті және әлеуметтік дағдыларын дамытуды, ерекше денсаулық мүмкіндіктері бар адамдардың әлеуметтік, эмоционалды және мінез-құлық қиындықтарының ерекшелігі туралы білімді қалыптастыруды қамтиды, сонымен қатар инклюзивті білім беру және кәсіби ортада туындайтын тұлғааралық өзара әрекеттесу мәселелерін шешуге көмектесуге арналған.

Пән экономикалық ойлау тәсілін, бәсекелестік ортада кәсіпорындардың табысты кәсіпкерлік қызметін ұйымдастырудың теориялық және практикалық дағдыларын қалыптастырады.

Пән фотография, фотопублицистика, фото ісі және фотожурналистика саласында іргелі білім алуға көмектеседі. Өзекті фотоақпаратты алу, жинау, өңдеу және сақтаудың қазіргі заманғы техникаларын пайдалану дағдыларын бекітеді, оны баспа, электрондық және интернет БАҚ-та жариялау үшін дайындауға, БАҚ-қа арналған фото-жобаларды, жарнамалық және медиаресурстарды жасау мен іске асырудың ақпараттық технологияларын меңгеруге үйретеді.

Пән шығармашылық ұжымда, түрлі масс-медиа түрлерінде жұмысты жоспарлау және ұйымдастыру білігін қалыптастыруға бағытталған. Баспа медиа өнімін орналастырудың заманауи технологиялары, оның визуалды дизайны, визуалды компонент арқылы ақпаратты беру құралдары зерттелуде. Баспа өнімдерін шығару жоспарын құруға аудиторияның, аумақтың және мәдени фонның әсері зерттелуде.

Пән медиа контентін дұрыс түсінуге және түсіндіруге үйретеді. Студенттердің өз мәтінін ойластыру мен берудегі зерттейді принциптері медиатұтыну принциптері менмедиахабарлардың мағынасын талдауға мүмкіндік береді. Манипуляциялық технологияларға, ақпараттық соғыстарға қарсы тұруға көмектеседі.

Бұл пән жарнаманың мәнін, оның құрылымын, функцияларын анықтауға байланысты кәсіби білім мен дағдыларды қалыптастырады, жарнаманың түрлерін, әлеуметтік-мәдени қатынастар жүйесіндегі жарнаманың көрінісі талданады. Жарнамалық хабарламаны құру, жарнаманы қабылдау ерекшеліктері туралы түсінік беріледі. Студенттер жарнамалық өнімді әзірлеуді, жарнаманы тарату арнасын дұрыс таңдауды, сонымен қатар қазіргі нарықтық жағдайда жарнамалық кәсіпорынды басқаруды үйренеді.

Пән имидждеу және іскерлік коммуникаицяны жүзеге асыру принциптері мен әдістері туралы білімді қалыптастырады. Студенттер көптеген ғылымдардың (этика, психология, әлеуметтану) және білім салаларының (маркетинг, көпшілік коммуникаициялардың теориясы мен практикасы) аспектілеріне негізделген корпоративтік және жеке имиджді қалыптастыру, жоспарлау және қолдаудың негізгі ұғымдары туралы түсінік алады.

Пән қазіргі жағдайда БАҚ-ты практикалық қызметіне бейімдейді. Газет, журнал, ақпараттық агенттіктер, телевидение мен радио, желілік БАҚ, ақпараттық-жарнамалық қызметтерде, паблик рилейшнз құрылымдарында кәсіби және шығармашылық жұмыстары қабілеттері деңгейін жоғарлатуға ықпал етеді. Ақпараттық қызмет саласында маманға қажетті біліктіліктерді қалыптастырады. Теориялық білімдерін бекітеді; кәсіби шеберліктері мен дағдыларын дамытуға көмектеседі; кәсіби ұжымда кәсіби мамандану.

Пән ТВ үшін материалды жинау және қайта өңдеу ерекшелігі, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, түсіру және монтаждау жабдықтарын, телевизиялық аппаратураны қолдану туралы білімді жүйелейді; тележанрларда жұмыс істеу дағдыларын бекітеді; деректі сценарийді құру туралы түсінік қалыптастырады; студенттерді деректі фильмнің тарихымен, телефильмді, деректі фильмді құрудың технологиялық әдістерімен таныстырады.

Пән студенттерде онлайн кеңістікте интернет технологиялар мен контенттерді практикалық пайдалану үшін қажетті білім мен дағдылар кешенін қалыптастырады, веб-журналистика саласында шығармашылық ойлауды дамытады,қазіргі тарихи кезеңде Қазақстан интернет БАҚ қызметінің пішіндері мен әдістерін меңгеруге, мультимедиалық журналистика дағдыларын меңгеруге ықпал етеді.

Пән "Кәсіби-шығармашылық практикум 1"пәнінің логикалық жалғасы болып табылады. Оны зерделеу кезінде студенттер әртүрлі БАҚ-тың редакциялық топтарында, ақпараттық-жарнамалық қызметтерде, баспасөз қызметтерінде, PR-бөлімдерде секілді кәсіби ортада алған кәсіби білігі мен дағдыларын бекітеді. Пән болашақ мамандануды анықтауға мүмкіндік береді.

Пән SMM стратегияларын әзірлеу, ақпараттық арналарды пайдалану және вирустық мазмұнға арналған идеяларды қалыптастыру дағдыларын қалыптастырады. Студенттер әлеуметтік медиада коммуникациялық стратегияны қалыптастыру ерекшеліктерін, әлеуметтік желілерде аккаунттарды жүргізу және жылжыту мәселелерін зерттейді. Олар сапалы мәтіндерді қалай жазуды және посттарға арналған идеяларды қайдан алуға болатындығын біледі, мазмұн жоспарын құру туралы білімді игереді, танымал мобильді қосымшаларда фотосуреттер мен бейнелерді кәсіби өңдеуді үйренеді.

Пән жарнамалық және PR-мәтіндер саласындағы жалпы теориялық негіздерді қарастырады; бастапқы және қайталама PR-мәтіндердің белгілерін жіктейді; жарнамалық және PR-мәтіндердің жан-жақты сипаттамасын, өзіндік ерекшелігін және негіздерін анықтайды; әртүрлі жанрдағы жіктемедегі жарнамалық және PR-мәтіндердің құрылысын және оларды талдауға үйретеді.

Пән елдің экономикалық дамуы саласындағы негізгі проблемалар мен ықтимал шешімдер және медиа туралы тұжырымдамалық білімді, экономиканы дамыту мәселелерін жариялауға кедергі келтіретін кемшіліктерді талдау дағдыларын қалыптастырады, қолданбалы зерттеулерге және басқа да кең әлеуметтік-ғылыми жұмыстарға сыни көзқарас үшін аналитикалық қабілеттерді нығайтады.

Пән бұқаралық ақпарат құралдары мен ПР қызметтерінің саяси үдерістегі рөлі мен қызметтері, елдегі және әлемдегі саяси қызметті жариялайтын әртүрлі БАҚ-тарға арналған материалдың жанрлық және тілдік ерекшеліктері, саяси ПР-дың ерекшеліктері туралы білім береді. Пән аясында студенттер саяси журналистика мен ПР-дың құқықтық және этикалық аспектілерін және т.б. зерттейді.

Пән студенттерде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, сандарды пайдаланумен ақпаратты жинау, өңдеу, талдау, жүргізу туралы тұтас түсінік қалыптастырады. Журналистік материалдардағы деректерді визуализациялау тәсілдерін бекітеді, іске асыру компаниясын жоспарлау және БАҚ қызметін зерттеу кезінде қолданылатын негізгі ұғымдарды, терминология мен көрсетілімдерді жүйелейді, мақсатты аудиторияны дұрыс бағалауға үйретеді, медиазерттеу нәтижелері бойынша БАҚ жұмысын болжауға көмектеседі.

Пән аналитикалық журналистиканың ерекшелігі туралы түсінік қалыптастырады, журналистиканың әлеуметтік маңызды проблемалық өрісі туралы идеяны кеңейтеді, қажетті ақпаратты жинау принциптері мен әдістері, оның фактчекингі мен талдауы туралы білімді жүйелейді, аналитикалық материалдарды құру, олардың логикалық құрылымын құру, тұжырым жасау дағдыларын дамытады.

Пән әлемдік көркем әдебиет тарихын, жекелеген көркем шығармаларды, жазушылардың шығармашылық проблемаларын ғылыми тұрғыдан ұғыну қабілетін, жұрналистика дамуымен қатар қалыптастырады. Тарихи дәуірлердің хронологиясын, әлемдік әдебиеттің дамуының негізгі идеялық-эстетикалық принциптерін талдайды. Әдебиет теориясы мен тарихының негізгі ұғымдарын, олардың журналистік қызметте пайдалану ерекшелігін жүйелейді.

Пән Қазақстанның қазіргі публицистикасы, оның негізгі түрлері, функциялары мен жанрлықтүрлері туралытүсініктерді қалыптастырады. Тарихи дамудың негізгі кезеңдерін, заманауи бағыттардың ерекшелігін ашады.Қоғамдық дамудың әртүрлі кезеңдерінде қазақстандық публицистиканың даму заңдылықтарын талдайды.Қазіргі журналистік практика фактілерін жинау, өңдеу, талдау және бағалау кезінде практикалық дағдыларды қолдануға үйретеді. Публицистикалық мәтіндерді жазуға үйренетін қазіргі Қазақстанның көрнекті публицистерінің жұмыстарымен таныстырады.

Пән бұқаралық ақпарат құралдарының кәсіпорын ретіндегі ерекшеліктері, өндіріс процестерін басқару және жаппай ақпараттық өнімді тарату туралы түсінік қалыптастырады. Қазіргі жағдайда редакцияның жұмысын ұйымдастырудың негізгі кезеңдері, редакцияның барлық буындарының рөлі, нарықтық бәсекелестік пен қаржылық тәуелсіздік жағдайында редакция жұмысын ұйымдастыру мен жоспарлаудың маңыздылығы туралы нақты түсінікке ықпал етеді. Болашақ журналистің басқарушылық қасиеттерін арттыруға бағытталған бизнес-журналистика саласындағы құзыреттілікті қалыптастырады.

Пән білім алушыларда журналистикадағы халықаралық қатынастардың өзара іс-қимыл үрдісінің жүйелі, кешенді көрінісін, берілген тақырып бойынша материалдарды жинау, тарату және құру ерекшеліктерін қалыптастырады. Халықаралық қатынастар мен бұқаралық коммуникациялар саласында болып жатқан проблемалар мен үдерістердің мәнін түсінуге ықпал етеді.Қазақстанның сыртқы саясатының негізгі бағыттары мен міндеттері, оның тұжырымдамалық негіздері, заңнамалық базасы туралы нақты түсінік береді.Жетекші халықаралық ұйымдар мен көпжақты институттардың қызметін бағалайды.

Пән басқару және маркетингтік қызметте инновациялық-коммуникациялық технологияларды пайдалануға үйретеді. Басқару стратегиясын, маркетингтік амалдарды жоспарлауды құрастыруға. Басқарудың жүйесі мен нормаларын тиімді пайдалану. Медиа үшін дағдарыс кезіндегі маркетинг пен менеджмент мәсілелерін тиімді шешу. Медиабизнесті жоспарлау. Медиаөндіріс қызметін жоспарлау, тәуекелдерді назарда ұстау.

Пән заманауи визуалды коммуникация саласындағы жаңа үрдістерді үйренуге бағытталған, Медиадизайн жобаларын құру дағдыларын, сонымен қатар қолданыстағы жобалық шешімдерді талдауды үйретеді. Курс аясында студенттер визуалды ақпаратты қабылдау, тұтыну және өңдеудің заманауи әдістерін, графикалық және бейнематериалды ұсынудың негізгі форматтарын зерттейді, мультимедиялық дизайн жобаларын жасайды.

Пән журналистикадағы халықаралық қатынастардың өзара іс-қимыл үдерісінің және олардың даму үрдісінің кешенді пайымдауын жасайды. Халықаралық қатынастар мен журналистикада болып жатқан мәселелердің мәнін түсінуге үйретеді. Материалдарды жинау, өңдеу, жасау және олардың БАҚ-та таралу ерекшеліктерімен әртүрлі елдерде сыртқы саяси насихат және PR жүйесінің қалыптасу және даму тарихымен таныстырады. Халықаралық аренада мемлекеттің имиджімен тұрақты жұмыс істеу қажеттігін дәлелдейді.

Масс-медиа редакциялары, жарнама және PR-агенттіктер ұжымдарында, соның ішінде брендтерді басқару саласындағы ұйымның бизнес-үдерісін жақсарту мақсатында жұмысты жоспарлау және ұйымдастыру.

Әлемдік үрдістерді, бірлескен журналистика мен PR-дағы ұлттық және аймақтық ерекшеліктерді талдау және өзгерістерді болжау кезінде фактілерді, құбылыстарды, теорияларды және олардың арасындағы күрделі тәуелділіктерді білу мен түсінуді қолдану

Теориялық білім мен практикалық дағдыларды кәсіби деңгейде қолдану, журналистік және PR қызметтегі мәселелер мен міндеттерді шешу үшін дәлелдер тұжырымдау.

Деректердің үлкен көлемін конвергенция және өңдеу жағдайында журналистік және PR қызметте қазіргі заманғы ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдаланудың практикалық дағдыларын қолдану.

Журналистика және PR саласында талап етілетін ақпаратты жинау, өңдеу және тарату үшін арнайы теориялық және практикалық дағдылар кешенін пайдалану, оның ішінде БАҚ және PR практикалық қызметінде тарихты, теорияны, жанрлық ерекшеліктерді, заңдар мен нормативтік-құқықтық актілерді білу

Академиялық адалдық қағидаттары мен мәдениетінің маңыздылығын түсіне отырып, бұқаралық коммуникация құралдары арқылы одан әрі тарату үшін немесе журналистика, жарнама және PR саласындағы кәсіби дағдыларды одан әрі оқыту мен жетілдіруді жалғастыру үшін ақпаратты сыни талдау және тексеру.

Әлеуметтік-саяси, экономикалық, гуманитарлық ғылымдар, іскерлік және бұқаралық коммуникация теориясы мен тәжірибесінің неғұрлым озық білімдерінің элементтерін қоса алғанда, журналистика, жарнама және PR саласындағы білімдер мен түсініктерді көрсету

Ана және шет тілдерін білу, ғылыми зерттеулер мен академиялық жазу әдістерін білу, оларды журналистік, жарнамалық және PR материалдарды жасау және редакциялау кезінде қолдану.