7M01301 Бастауышта оқыту педагогикасы мен әдістемесі в Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті

Тиісті білім саласының түпнұсқа әдебиетін шет тілінде еркін оқуға оқытуды көздейтін кәсіби қызметті жүзеге асыру үшін жалпы мәдени, кәсіби және арнайы құзыреттерді меңгеру; мамандық бойынша монологиялық және диалогтік нысанда ауызша қарым-қатынас дағдыларын дамыту; магистранттың ғылыми жұмысымен байланысты тақырыптарда жазбаша ғылыми қарым-қатынас дағдыларын дамыту, сондай-ақ ғылыми саладағы халықаралық ынтымақтастықтың нысандары мен түрлерімен танысу.

Пәнді оқу барысында мектепке дейінгі білім беру тарихының құрылымы туралы түсінік алады. Пәннің мазмұнында білім беру жүйесінің пайда болу тарихында балаларды тәрбиелеу және дамыту іс-әрекетінде зерттеу жасаған Ұлы педагогтардың жинақтаған білімдерімен танысады. Баланы дамытуға тұқым қуалаушылық пен оқыту мен тәрбиенің қаншалықты әсері болатыны туралы мәліметтер дәлелдермен беріледі. Сонымен, баланы оқытып тәрбиелеудің маңыздылығын түсініп білім алушы кәсіби құзыретті болып шығады.

"Ғылыми зерттеулердің әдіснамасы мен әдістері" курсы ғылыми зерттеу әдістерінің мазмұнын ашады. Білім беру үдерісіне қатысушылармен және әлеуметтік серіктестермен өзара әрекеттесуге дайындығын қарастырады. Пән білім алушылардың зерттеудің жаңа әдістерін, кәсіби қызметтің жаңа салаларын өз бетінше меңгеру және пайдалану қабілетіне бағытталған. Курс сондай-ақ ақпараттық ресурстарды іріктеуге және маманның практикалық қызметін жүзеге асыру үшін теориялық және практикалық базаны қалыптастыруға бағытталған.

Пән ғылыми ойлау мәдениетін зерттеуге бағытталған, аналитикалық мүмкіндіктер мен зерттеу дағдыларын қалыптастырады, болашақ ғалымға қажетті теориялық және практикалық білім береді. Ғылымның тарихи эволюциясын және олар қалыптастыратын философиялық перспективаларды зерттейді. Қазіргі ғылымның пайда болуы, оның әлеуметтік және институционалдық байланыстары сипатталған. Ойлау эксперименттеріне, теорияларды растау мен теріске шығаруға, сандық және жоғары сапалы зерттеу әдістерінің пайда болуы мен қолданылуына байланысты жалпы философиялық мәселелер қарастырылады.

Пән заманауи білім беру саласындағы білімдерін кеңейтеді, оқытудың жаңа технологияларын меңгеру дағдыларын қалыптастырады. Жаңа технологияларды игеру мұғалімнің зияткерлік, кәсіби, рухани, азаматтық және басқа да адами қабілеттерін қалыптастыруға оң әсер етеді. Пәнді оқу білім алушының өзін-өзі дамытуына және оқу процесін тиімді ұйымдастыруға ықпал етеді. Курстың мазмұны педагогикалық технологияларды, өзін-өзі дамыту бойынша шығармашылық қызметті іске асыру тетігін көздейтін әлемдік білім берудегі интеграция процесімен танысуды көздейді.

Курста эксперименттік және кросс - мәдени зерттеулер психологиялық – педагогикалық зерттеулердің жаңа пәндік саласын қарастырады. Заманауи психологиялық - педагогикалық зерттеулердің кросс – мәдени менеджмент саласы бойынша маман дайындау әр түрлі мәдени және этникалық қауымдастықтағы адамдардың әрекеттесу мәселелерін жедел түрде қарастыратын мәдениетаралық коммуникация саласындағы жоғары білікті мамандарға деген қажеттіліктің артуына байланысты өте өзекті және перспективалы болып табылады.

Курс білім алушыларды қазіргі білім берудегі аксиологияның дамуының негізгі кезеңдерімен таныстырады. Заманауи аксиологиялық тұжырымдамалардың түрлерін қарастырады. Философиялық мәтіндерді талдай білуді болжайды. Білім алушыларға гуманитарлық білімнің қазіргі проблемалық саласындағы аксиологиялық мәселелерді шешудің негізгі тәсілдеріне бағыт-бағдар береді. Білім алушылар аксиологияның терминологиялық аппаратын, сондай-ақ өзіндік сана призмасы арқылы өз ойын логикалық дұрыс және дәйекті баяндау дағдыларын меңгереді.

Курс кәсіптік білім беру мекемесінің басшысы ретінде оқу-тәрбие іс-әрекетіне дайындық білімін зерттейді. Пән оқу үрдісінде дәстүрлі және инновациялық білім беру технологияларын белгілейді. Еуропалық Одақ, АҚШ, Қытай елдеріндегі кәсіптік білім берудің дамуына талдау жасайды. Ол Қазақстандағы және шетелдегі кәсіптік-техникалық білім беру ұйымдарының қызметінің материалдарын зерделеу үшін оқу-әдістемелік әдебиеттермен, мерзімді басылымдармен жұмыс істеуді көздейді. Магистрантты білім беру қызметтері нарығы мен еңбек нарығының өзара әрекеттесу мәселелеріне бағыттайды.

Курста заманауи білім беру технологиясында білім алушыларға қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету үшін нақты нәтижеге қол жеткізу мақсатымен білім беру процесінде жоспар құруды ұйымдастыру, бағдарлау мен түзету бойынша білім алушылар мен педагогтың бірлескен қызметінің процестік жүйесін қамтиды. Білім алу процесінде танымдық және шығармашылық белсенді жүзеге асыру үшін білім беру сапасын жоғарылатуға, оқушылардың репродуктивті белсенділігін төмедетуге мүмкіндік беретін білім беру технологиялары қолданылады.

Әлемдік білім беру кеңістігіндегі және Қазақстандағы қоғамдық дамудың әр түрлі кезеңдерінде білім беру үрдісінің ерекшеліктері, білім беру мазмұны, әдіснамасы, технологиясы қарастырылады. Білім беру қажеттіліктерін ескере отырып, оқу орындарының әртүрлі типтерінің, білім беру бағдарламаларының сипаттамасы мен дамуы ұсынылған. Халықаралық деңгейдегі білім берудің парадигамасы жан- жақты білімдермен және шеберліктермен қаруландыру, әлемдегі және тәрбие мен білім беру мәселелері бойынша кәсіби педагогикалық білімді қалыптастыру.

Курс жоғары білім берудің негізгі бағыттарын, қағидаттары мен заңдылықтарын зерделеуге бағытталған. Курсты оқу барысында қазіргі педагогиканың базалық ұғымдары, оқыту мен тәрбиелеудің тұжырымдамасы мен теориясы, жоғары мектептің дидактикасы қарастырылатын болады. Магистрант білім беру процесін ұйымдастыруды жобалау дағдыларын, жеке және топтық рефлексия тәсілдерін меңгереді, педагогикалық мақсаттарды сауатты тұжырымдай алады, білім беру технологияларын оқу үрдісінде қолдана алады, пәндердің жұмыс бағдарламаларын құрастыра алады.

Пән педагогикалық жүйе ретінде мектепті басқарудың ерекшеліктерін, жұмысты білім берудегі инновациялық басқарудың жоғары деңгейінде ұйымдастыруды қарастырады. Курс студенттерді басқарудың озық тәжірибесін зерттеу, жинақтау және тарату және психологиялық-педагогикалық ғылымдардың жетістіктерін практикаға енгізу проблемасымен таныстырады. Заманауи білім беру жүйесіндегі инновациялық үдерістерді басқару технологиясының, әдістері мен тәсілдерінің мазмұнын ашады. Мазмұнымен, мақсатымен және міндеттерімен таныстырады. Педагогикалық технология мен педагогикалық дизайн ерекшеліктерін сипаттайды. Педагогикалық технологияларды меңгеру негізінде білім алушы инновациялық мүмкіндіктерді дамытуды меңгереді.

Курстың мазмұны басқару психологиясының тәсілдері мен бағыттарын, басқарудың психологиялық заңдылықтарын, басқару мәселелерін жоспарлау мен шешу ерекшеліктерін меңгеруге бағытталған. Білім алушылар конфликттік жағдайларды шешудің психологиялық әдістерімен танысады, жұмысты ынталандыру тәсілдерін, басқарудың тиімді стильдерін қолдану әдістерін меңгереді. Басқару процесінің тиімділігінің төмендеуінің негізінде жатқан психологиялық себептерді талдау дағдылары қалыптасады.

Курс сапалы бәсекеге қабілетті білім алуға бағытталған және табысқа жетудегі маңызды құрамдастардың бірі болып табылады. Макроэкономикалық процестерді тұрақтандыру мемлекетке білім беру саласындағы жаңа басымдықтарды тұжырымдауға мүмкіндік берді және бұл, ең алдымен, білім беру қызметінің сапасына деген көзқарас. Пәнді меңгеру үшін психологиялық-педагогикалық бағыттағы бакалавр дәрежесінің ғылыми білімі қажет. Магистранттарға әдеби дереккөздермен жұмыс істеу, аннотациялау дағдылары, эксперименталды зерттеу жүргізу дағдылары қажет.

Пәнді оқу білім алушыларда әдіснамалық мәдениет элементтерін, оның ішінде зерттеу қызметіне практикалық тапсырмаларды орындау бойынша құзыреттерді қалыптастыру мен дамытуға бағытталған. заманауи стандарттар, ғылыми зерттеулердің нормативтері, қағидаттары мен әдістерін; білім беру ұйымдарын даярлау саласындағы ғылыми жұмыстың ерекшеліктерін зерделейді. Магистранттарда ұйымдағы ғылыми зерттеулерді, зерттеу жұмысының әдіснамасын түсінуге жалпы ғылыми көзқарас қалыптастыру.

Пәнді оқу барысында мұғалімнің кәсіби өзін-өзі тануы қалыптасады және өзіне және басқаларға құндылық қатынасын дамытады, курс өзінің ішкі әлемін түсінуге және педагогикалық кәсіби білім барысында өзінің даралығын түсінуге ықпал етеді. Педагогикалық кәсіптік таным барысында білім алушылар қарым-қатынас нысанында және білім алушының даралығы арқылы қалыптасатын дербес іс-әрекетке қабілетін меңгереді. Курс аяқталғаннан кейін магистранттар педагогикалық іс-әрекеттерді рефлексия, мақсат қою арқылы модельдей алады.

Курста бастауыш білім беру жүйесінде магистранттардың ғылыми – зерттеу дағдыларын жетілдіру, ғылыми -зерттеу қызметін жоспарлау, ұйымдастыру және зерттеушілік дағдысын меңгерту. Магистранттардың ғылыми – ізденісте жеке қабілеттерін жетілдірудің мүмкіндігін арттыру. Бастауыш мектепте оқыту мен тәрбиенің өзекті мәселелерін айқындай келе, зерттеу жүргізу арқылы оңтайлы нәтижеге қолжеткізуге қалыптастыру. Бастауыш сыныптағы негізгі пәндерде қамтылған тақырыптар негізінде зерттеу жұмыстарын жоспарлауды қалыптастыру.

Курста оқытушының жұмысындағы ақпараттық технологиялар қарастырылады, магистранттар күрделі шешімдер қабылдауға, ақпаратпен жұмыс істеуге, мәселенің әртүрлі аспектілерін талдауға үйренеді. Оқу пәнінің мазмұнына сәйкес электрондық оқыту құралдарының жиынтығын жасау, электрондық оқыту құралдарын әзірлеу дағдылары қалыптасады. Магистрант педагогикалық жобалауды жүзеге асыруға және жеке білім беру бағыттарын құруға дайын болады.

Курстың мазмұнында бастауыш білім беру сапасын бақылау және сараптау тұжырымдамасына, жалпы білім беретін мектептерде оқыту нәтижелерін бақылау және бағалау жүйесін жетілдіруге, бастауыш білім беру мониторингінің психологиялық - педагогикалық көрсеткіштерінің кешеніне, мониторинг пен сараптаманың түрлері мен сипаттамаларына, зерттеу әдістеріне баса назар аударылады. Мұғалімдер мен мектеп әкімшілігінің зерттеуге қатысу мәселесі қарастырылады, бұл дидактикалық құралдарды жаңартудың нәтижелері мен сапасы туралы сенімді ақпарат алуға мүмкіндік береді.

Курстың мазмұны жан-жақты сауатты жеке адамның дамуы үшін теориялық білімді тәжірибеде тиімді пайдаланумен үйлестіру, қазіргі мектеп мұғаліміне қоғам талаптарын ескеріп, өзінің алдына педагогикалық міндеттерді қою және шеше білетін, оқыту мен тәрбие технологияларын меңгерген, білім беру процесін басқара алатын, тәжірибеде педагогикалық ситуацияларды оқушы тұлғасының дамуына бағыттап жобалай және жүзеге асыра алатын бәсекеге қабілетті, шығармашыл тұлғаны қалыптастыру.

Курстың мазмұны сын тұрғысынан ойлау стратегиясының шығу тарихы, анықтамасы, элементтері, түрлері, бөліктері. Бұл пәнді оқу барысында болашақ бастауыш сынып мұғалімдері сын тұрғысынан ойлау тиімділігін, сабақтарда элементтерін дұрыс қолдана білуге үйренеді, оқушылардың сын тұрғысынан ойлау қабілеттерін дамыту, оқу үрдісінде қолдану, қызығушылығын ояту, біріккен іс-әрекетті ұйымдастыру, оқушылардың сын тұрғысынан ойлау мен жазу дағдыларын қалыптастыру болып табылады.

Пәнді оқу ғылыми ойлауды дамытуға және зерттеу дағдыларын игеруге, академиялық мәтіндерді құру мен оның жұмыс істеуінің негізгі қағидаларымен танысуға ықпал етеді, білім алушылар әртүрлі әдістердің Тарихи түсіндірмелерін зерттеуді, талдауды, сондай-ақ жаңғыртуды үйренеді. Курс білім алушыларды түйіндеме, аңдатпа, ғылыми мақала, эссе, ғылыми баяндама, грантқа өтінім жазу тәсілдеріне дайындайды. Зерттеу әдістері мен стратегияларын таңдау қабілетін көрсетеді.

Курс жеке тұлға мен қоғамның дамуына қажетті жетістіктер туралы ғылым ретінде акмеологияның негіздері туралы идеяларды қалыптастыруға және дамытуға бағытталған, кәсіби дамудың дағдарыстары мен оларды жеңу факторлары ұсынылған. Курс нәтижесінде жеке және кәсіби өзін-өзі жүзеге асыру шарты ретінде адамның акмеологиялық дамуы туралы идея қалыптасады. Пән магистранттарда кәсіби-тілдік шеберлікті дамыту мәселелерін талдауға рефлексивті-акмеологиялық көзқарасты қалыптастыруға ықпал етеді.

Пән білім алушыларды ерекше қажеттіліктері бар балаларды мектеп оқушыларымен бірге тәрбиелеу әдістерімен таныстырады және оларды педагогикалық қызмет негіздеріне үйретеді. Білім алушылар бастауыш мектепте ерекше қажеттіліктері бар балалармен жұмыс істеу дағдыларын дамытады. Курс жалпы білім беру мекемелерінде инклюзивті білім беру арқылы педагогикалық кәсіби қызметті дамытуға және дағдыландыруға мүмкіндік беретін болашақ мұғалімдердің кәсіби құзыреттілігін қалыптастырады. Курстың мазмұны бастауыш мектептегі инклюзивті білім берудің негізгі мәселелерін анықтайды және оларды шешуге үйретеді.

Курс бастауыш мектепте жас ерекшеліктерін ескеру, ұйымдастыру, субьектілері мен әдістерінің түрлі формаларын, оқыту мәселесінде психологиялық – педагогикалық теорияны тәжірибеде пайдалануды қарастырады. Сондай - ақ білім беру мен білім алудағы жаңа тәсілдерді, сыни тұрғыдан ойлауға оқытуды, оқыту үшін бағалау және оқытуды бағалауды, Оқытуда ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалануды, оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес білім беру және оқыту, бастауыш сыныпты ұйымдастыруды теорияда және практикада меңгеру.

Пәнді оқытуда авторлық бағдарлама бастауыш мектеп жасындағы балаларды тәрбиелеу мен оқыту үшін қолайлы жағдай жасау және қауіпсіз білім беру жағдайларын жақсарту мәселелері туралы мәліметтер жинақтауға мүмкіндік береді. Білім алушылар жеке авторлық бағдарламалармен жұмыс атқаруда, бастауыш педагогикалық жүйе құрылымы бойынша балалардың жас және жеке мүмкіндіктеріне сәйкес білім, білік және дағдыларын сонымен қоса, адамгершілік құндылықтарын қалыптастырады.

Курстың мазмұны құзыреттілік ұғымы «білім», «білік» және «дағды» сияқты ұғымдарды, оқытудағы құзіреттілік, тәсіл, білім беру нәтижесі ретіндегі оқыту сапасын қамтамасыз етеді, ал ол өз кезегінде кешенді әдіс-тәсілдерді жүзеге асыруды, оқыту сапасын бағалаудың біртұтас жүйесін құруды, құзіреттіліктің түрлерін, компоненттерін қарастырады. Осы ұғымдарды педагогикалық тәжірибеге енгізу білім берудің мазмұны мен әдістерін өзгертуді, іс-әрекет түрлерін нақтылауды қарастырады.

Курс білім беру менеджерінің кәсіби құзыреттілігін арттыру, отандық және шетелдік платформаларда даярлау, білім беру сапасын арттыруға бағдарлана отырып, көшбасшылық, басқарушылық қабілеттерін дамыту мақсаттарын қарастыруды көздейді. Курстың мазмұны білім беру менеджерінің профессиограммасының ерекшеліктерін ашады, лауазымдық міндеттерімен, нормативтік-құқықтық құжаттамамен таныстырады. Білім беру менеджерінің кәсіби құзыреттілігін дамыту әдістері, формалары, әдістері қарастырылады.

Курста бастауыш мектепте білім алушылардың жас ерекшелігін ескере отырып, тәрбие үрдісін педагогикалық - психологиялық басқаруды қарастырады. Тәрбие процесінің педагогикалық-психологиялық ерекшеліктерін, тәрбие іс-әрекетіне мотивацияны қалыптастыру дағдыларын меңгерту.Тәрбие процесінің обьектілерін педагогикалық -психологиялық дағдыларын құру,тәрбие іс-әрекеттеріндегі «кедергілерді» еңсерудің практикалық дағдыларын қалыптастырады.Сондай – ақ, тәрбиенің ізгілік парадигмасы, тәрбиелеу үрдісін ізгілендірудің ұстанымдарын, тәрбие құндылықтарын, үрдісі мен мазмұнын қарастырады.

Пәннің оқыту негізі жеке педагогикалық пәндердің әдістемелік дайындық теориялары, оқыту әдістері, тәсілдеріне ғылыми талдау береді. Педагогикалық оқыту әдістемесінің әдіснамалық негіздері қаралып, білім алушылар әдістемелік дайындық жасау жолдарын меңгереді. Білім беру жүйесінің жеке педагогикалық пәндері бойынша оқытудың әдістемелері мен күнтізбелік тақырыптық жоспар жазу үлгілерін қолдануға дағдыланады. Заман талабына сай жаңа технологияларды пайдаланып оқу-танымдылық құзыреттілігін қалыптастырады.

Пән Жоғары мектептегі тұтас педагогикалық процесті зерттейді және оның теориялық және әдіснамалық негіздерімен таныстырады. Қазіргі білім беру парадигмасы бар педагогикалық процестің мәні мен құрылымы егжей-тегжейлі қарастырылады. Білім алушы жоғары мектепте тұтас педагогикалық үдерісті ұйымдастыру дағдыларын меңгереді. Оқытуды ұйымдастыру нысандарымен танысады, дәрістердің, семинарлардың, практикалық сабақтардың негізгі міндеттерін түсінеді және оларды іске асыруға үйренеді. Жоғары мектепте оқыту әдістерінің жіктелуін зерттейді.

Пән бастауыш білім беру мазмұнының қазіргі заманғы үрдістерін ескере отырып, бастауыш білім беру жүйесіндегі педагогикалық процесті жобалау мен жоспарлаудың ерекшеліктерін ашады. Курс бастауыш мектептегі педагогикалық процесті жобалау кезінде болашақ маманның кәсіби құзыреттілігін қалыптастырады. Білім алушылар ғылым жетістіктері мен озық педагогикалық тәжірибені ескере отырып, дамыта оқыту жағдайында бастауыш білім берудегі оқу іс-әрекетін педагогикалық жобалау дағдыларын игереді.

Пәнді оқу нәтижесінде білім алушылар жобалық қызметті ұйымдастырудағы оқушылардың жас және психофизиологиялық жағдайларын қарастыруға үйренеді. Білім алушылар бастауыш мектеп жасындағы оқушыларда көрнекі-бейнелі ойлау мен еліктеуді ескеруі тиіс. Сондықтан білім алушылар жобалық жұмысты ұйымдастырған кезде бастауыш сынып оқушылары бұрын орындалған зерттеу жұмыстарын ұсынуы керек екенін есте ұстауы керек. Курстың мазмұны педагогикалық жобалау жұмыстарының қарапайымнан күрделіге біртіндеп көшу әдістерімен таныстырады.

Курстың мазмұны жоғары мектептегі жобалық әрекет және сараптау жолдары, жобалық әрекет «жобалау», «болжау», «құрастыру», «үлгілеу» ұғымдарына, арнайы зерттеу мен ғылыми болжаудың әртүрлілігіне тоқталу. Сонымен қатар, «ізденушілік болжам» ұғымдарына, мақсаты мен міндеттеріне, берілген өлшемге бағдарымен қоса, мәселені шешудің мүмкін болатын жолын анықтайтын нормативтік және перспективалық мәселені, тиісті шешімді іздеуге және сараптауға бағытталған.

Пән салыстырмалы педагогиканың пәні, міндеттері мен функциялары, оның мзмұны мен құрылымын, салыстырмалы педагогиканың басқа ғылымдармен байланысы, салыстырмалы педагогикалық зерттеулердің маңызы туралы білім береді. Салыстырмалы педагогиканың ғылым ретінде қалыптасуы, Ресейде салыстырмалы педагогиканың дамуы, Қазақстандағы даму кезеңдері және қазіргі жағдайымен таныстыру. Салыстырмалы педагогикалық зерттеулер ерекшеліктері, салыстырмалы педагогикалық зерттеулердің әдіснамалық тұжырымдары, оның жеке әдіснамалық принциптерімен таныстырады. Салыстырмалы педагогикадағы әдіснамалық тәсілдерді жіктеу туралы біліммен қамтамасыз етеді.

Бастауыш білім беру жүйесінде озық педагогикалық тәжірибені жобалау дағдыларын көрсету.

Мақсат қою саласындағы білімді, бастауыш білім беру жүйесінде ғылыми-зерттеу іс-әрекетін ұйымдастыру мен іске асыруда тұтас педагогикалық процесті жобалау біліктері мен дағдыларын көрсету.

Бастауыш білім берудегі міндеттерді жүйелі шешуге бағытталған кәсіби іс-әрекеттін басымдықтарын жоспарлау және анықтау.

Білім беру саласындағы нормативтік және құқықтық, оқу-нұсқаулық, ағымдағы оқу-ұйымдастыру құжаттарын әзірлеу дағдылары мен іскерліктерін меңгеру (дидактикалық, бақылау-өлшеу ).

Педагогикалық зерттеу әдістерін қолдану, зерттеу жұмысының нәтижелері негізінде педагогикалық процесті жүзеге асыру дағдыларын игеру.

Іргелі зерттеулер мен ғылыми-практикалық инновациялық құралдарды қолдана отырып, педагогикалық пәндерді оқытудағы заманауи инновациялық технологиялар жүйесін талдау.

Заманауи әдіснамалық тәсілдер негізінде білім беру процесін диагностикалау және бағалау саласындағы білімді меңгеру.

Кәсіби қызметте негізгі ғылыми, педагогикалық, басқарушылық, коммуникативті білім мен дағдыларды қолдану.

Болашақ кәсіби іс-әрекетке қажетті тұлғалық-адамгершілік қасиеттер мен ұстанымдарын жетілдіру.

Зерттеу мәселелерін шешу үшін басқарылатын процестің жағдайы мен мүмкіндіктерін зерттеу.