6B05212 Өнеркәсіптік мекемелердің экологиясы в М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті

Пәннің мақсаты студенттердің оқытудың кредиттік технология негіздері, оқу үдерісін ұйымдастырудың кредиттік технологиясы және Қазақстанның құқықтың жүйесінің негіздері бойынша білімін қалыптастыруға бағытталған. Оқу барысында құқықтық және демократиялық мемлекет құндылықтары, ұлтаралық қатынастардың егеменді елдің қалыстасуындағы орны мен этномәдени сауаттылық ұғымы, сыбайлас жемқорлықтың табиғаты мен оның пайда болуы себептері қарастырылады. Пәнді оқу нәтижесінде студенттер құқықтық қатынасқа түскен субъектілер мен объектілердің құқықтық мәртебесі, жемқорлыққа қарсы саясат, сыбайлас жемқорлық бойынша жасалған құқықбұзушылық пен аталған әрекет үшін жауапкершілікке тарту шараларын айқындай алады.

Пәннің мақсаты – студенттің химиялық ойлауын қалыптастыру және дамыту, кәсіптік пәндерді игеруде химиялық құралдарды қолдана білуге оқыту. Қарастырылып оқытылады: Химияның жалпы теориялық негіздері, Зат құрылысы теориясы, сандық және сапалық талдау негіздері, Органикалық қосылыстардың құрылысы мен қасиеттері, негізгі химиялық заңдар, ерітінділер теориясының негіздері, химиялық термодинамиканың және химиялық кинетиканың негізгі заңдары, химия заңдарын практикада қолдану

ээкологияның ұғымдары мен категориялары және оның кешенділігі; қазіргі қоғамның әртүрлі тараптарының ғылымы мен практикасындағы экологиялық білімнің рөлі мен маңызы; қоршаған орта туралы түсінік; биосфераға антропогендік және табиғи әсер; табиғи экожүйелердің негізгі көрсеткіштері мен өлшемдері; табиғи ресурстар және табиғатты тиімді пайдалану; қоршаған ортаның сапасы және халықтың денсаулығы; организмдердің тіршілік формалары және бейімделу реакциясы.

топырақ экологиясының даму тарихы, пәні, әдістері мен міндеттері, функциялары; топырақ жамылғысының даму заңдылықтары; топырақтың экологиялық функцияларын зерттеу әдістері; ғылыми-техникалық және ғылыми-әдістемелік ақпаратты талдау; экожүйенің және табиғи-техногендік ландшафттың компоненті ретінде топырақтың жай-күйін бағалау; топырақтың тозуы және ластануы; топырақты сақтау мен қалпына келтірудің ғылыми негіздері; жерді экономикалық бағалау кезінде топырақтың экологиялық сапасын есепке алу.

экологиялық білім берудің ғылыми-теориялық негіздері; экологиялық білім беру мен тәрбиелеу принциптері; экологиялық білім беру мен тәрбиелеудің қазіргі жағдайы; экологиялық мәдениетті қалыптастыру; экологиялық білім беру мен тәрбиелеудегі сыныптан тыс жұмыстардың рөлі олардың түрлері; орта арнаулы және жоғары оқу орындарындағы экологиялық білімнің ерекшеліктері; мәдениетті, әдет-ғұрыпты және дінді қоса алғанда, табиғи, әлеуметтік және тұрмыстық факторлардың халыққа әсер ету заңдылықтары; экологиялық-әлеуметтік-демографиялық процестің пайда болу себептері мен салдары.

Пәннің мақсаты: биосфераның шығу тегі және эволюциясының теорияларын, В. И. Вернадскийдің биосфера жайлы концепциясын, даму заңдылықтарын оқып үйрету. Пәнді оқыту барысында студент биосфераның заңдылықтары, биогендік элементтердің гиогеохимиялық циклдері, биосфераның тұрақтылық механизмдері, биосфераның құрылымы және қызметтерімен, оның компоненттері мен танысып, биосфера эволюциясының негізгі сатылары және биомассасы туралы түсінік алады. Пәнді меңгеру нәтижесінде студент биосфералық зерттеулерден алынған материалдарға талдау жүргізіп, антропогендік факторлардың биосфераға әсерімен байланысты мәселелерді талдай алады.

Пәннің мақсаты - әртүрлі формадағы математикалық есептеулерді зерттеу болып табылады: матрицалар және олармен операциялар. Дегенеративті және дегенеративті емес матрицасы бар сызықтық теңдеулер жүйелері және оларды шешу әдістері. 2 өлшемді және 3 өлшемді кеңістіктегі векторлар. Векторларға сызықтық және сызықтық емес әрекеттер. 2 өлшемді және 3 өлшемді кеңістіктегі геометриялық нысандар және олардың өзара орналасуы. Бір Аргументтің функцияларының әртүрлі формалары және олардың шектерін, туындыларын табу. Айқын функцияны біріктіру әдістері.

Пәннің мақсаты студенттердің бойында адам қоғамының дамуындағы демографиялық процестердің маңызы, адам ағзасының өзгермелі орта жағдайларына бейімделу негіздері және заңдылықтары туралы білімдерін қалыптастыру. Пәнді оқу барысында студент қоршаған орта факторларының адам денсаулығына әсері, табиғи ортада өмір сүрудің тұрақтылығын сақтаудың мәні, адамзатты бағалаудың әдістерімен танысады. Пәнді меңгеру нәтижесінде студент антропогендік әсерлердің салдарын анықтап, адам экологиясына әсер ететін әр түрлі факторларды талдай алады.

Пәннің мақсаты –тарихшы, дипломат, қоғам қайраткері Мұхаммед Хайдар Дулатидің өмірбаяны мен шығармашылық мұрасы, оның мемлекеттік және қоғамдық қызметінің прогрессивті, адамгершілік сипаты туралы білімді қалыптастыру; "Тарих-и-Рашидидің" тәрбиелік рөлін түсіну. Курс ұлы ғалымның шығармашылық мұрасы мен рухани құндылықтарының негізгі аспектілерін талдау қабілетін қалыптастырады; М.Х. Дулатидің "Тарих - и – Рашиди" еңбегінің Қазақ хандығының құрылу тарихындағы тарихи маңызы.

геоэкология жер сфераларының адаммен өзара байланысы туралы ғылым ретінде; адам мен жер жүйесінің өзара байланысы мен өзара тәуелділігі; геоэкология және табиғатты пайдалану; геоэкологияның теориялық және әдіснамалық негіздері; жер геосферасы компоненттерінің адам денсаулығына әсері; топырақтың, литосфераның және гидросфераның ластануының негізгі ерекшеліктері; заттардың негізгі айналымдары: су, биохимиялық, атмосфера мен мұхит айналымы; ландшафттар, ормандардың кесілуі, шөлейттену проблемалары.

Пәннің мақсаты: Қазақтың рухани әлемінің біртұтастығы жөніндегі түсініктерді көрсете отырып, ұлттық тарихтың руханилық мәніне түбегейлі жаңаша көзқарасты қалыптастыру. Пәнді оқыту юарысында жастарды өзінің ұлттық бастауларын іздеуіне, оларды халықтың генетикалық жадына, оның дамуының ұзақ тарихында қалыптасқан мәдени кодына бағыттау. Өскелең ұрпақты қазақтың рухани-философиялық тарихымен қауыштырып, «Ұлттық кодты сақтау» талабына сай білім беру. Ұлы тұлғалардың рухани мұрасымен таныстыра отырып, студенттерді өз Отанын сүюге, халқының мәдениетін қастерлеуге тәрбиелеу қарастырылады.

Пән мақсаты студенттердің бойында ұлттық, патриоттық қасиеттерді қалыптастырып, дамыту мақсатында, Б. Момышұлының шығармашылық жолын оқыту. Пәнді оқыту барысында келесі мәселелер қарастырылады: Б. Момышұлының шығармашылық жолы мен өмірі, күнделіктері мен естеліктері, мақал – мәтелдері мен афоризмдері, публицистика мен әңгімелері, қазақ сөз өнері тарихындағы бірегей жаңалықтары, хаттары. Ұлы Б.Момышұлының «Восхождение к отцу», «Во имя отца» шығармалары мен онда құрылған батыр бейнесінің ерекшеліктері.

Пәннің мақсаты - Қазақстанның киелі жерлерінің мәдени-географиялық белдеуін сипаттау қабілетін қалыптастыру және қазақстандық мәдениетті насихаттау, оның рөлін анықтау. Пәнді оқыту барысында келесі мәселелер қарастырылады: негізгі ұғымдар, Қазақстанның киелі жерлерінің орналасуы, Қазақстанның аномалды және жұмбақ орындары, археологиялық және сәулет ескерткіштері, діни және діни объектілер, тарихи тұлғалармен байланысты қасиетті орындар.

атмосфералық ауаның жай-күйін бағалау; атмосфераға антропогендік әсер ету; атмосфералық ауаның сапасын басқару; атмосфераның ластануының санитариялық-гигиеналық көрсеткіштері; су объектілерінің сапасын бағалау; гидросфераға антропогендік әсер ету; топырақтың тозуы мен ластануының жалпы сипаттамасы; топырақты қорғау саласындағы заңнама; литосфераға антропогендік әсер ету; қалдықтардың түрлері; қалдықтардың қауіптілік деңгейін анықтау; қоршаған ортаның ластануынан экономикалық залалды бағалау; қоршаған ортаны ластағаны үшін төлемақы.

Пәннің мақсаты: студенттерді еліміздің дәстүрлерімен және әдет-ғұрыптарымен, негізгі мемлекеттік және халықтық мерекелерімен таныстыру. Қарастырылатын мәселелер: ұлттық дәстүрлердің тәрбиелік құндылығы мен маңызы, ұлттық дәстүрлерді зерттеу орны, ұлттық дәстүрлердің қоғамдағы рөлі және олардың қоғамдық қатынастарды реттеуге әсері, дәстүр түрлері, ұлттық дүниетанымдағы дәстүрдің орны, ұлт, этникалық топ, адам туралы түсінік пен дәстүрлердің өзара байланысы, ұлттық әдебиеттегі салт-дәстүрлердің көрінісі, ұлттық дәстүрлердегі Түрік өркениетінің интеграциялық әлеуеті, заң шеңберіндегі ұлттық дәстүрлер және Заң Үстемдігі. Пәнді оқыту нәтижесінде студент ұлттық дәстүр ерекшеліктерін сипаттай алады, ұлттық дәстүрлердің тәрбиелік құндылығы мен маңызын саралай алады, заманауи құндылықтарды бағалай алады.

негізгі терминдер мен ұғымдар; урбоэкожүйелер процесінің мәні және онымен байланысты экологиялық проблемалар; техногендік жүктеменің әртүрлі қарқындылығы кезінде әртүрлі климаттық, географиялық жағдайларда урбоэкожүйелер динамикасының заңдылықтары; қала құрылысының экологиялық негіздері (агроэкология); қалалар мен олардың жүйелерінің табиғи ортамен өзара іс-қимылы; урбоэкожүйелердегі әлеуметтік маңызы бар проблемалар мен процестер; қалалық орта мониторингін жүргізу әдістемесі; халықтың денсаулық жағдайын бағалау әдістемесі.

Пәннің мақсаты-жергілікті тарихтың тарихи сипаттамасын зерттеудегі шығу тегі, қалыптасу шарттары, өзекті мәселелері мен бағыттары туралы түсінік қалыптастыру. Курс Мәдени мұра туралы ғылыми идеялардың дамуының негізгі кезеңдері, оны тарихи нақты кезеңдерде зерттеу және сақтау ерекшеліктері туралы білімді қалыптастыруға, тарихи фактілерді түсіндірудің Тарихи көздерін кешенді талдау әдістерін түсінуге бағытталған.

экологияның ғылым ретінде пайда болуы мен дамуы; әлеуметтік экологияның негізгі ұғымдары мен категориялары; қоғам табиғи әсердің объектісі ретінде; адамның табиғатқа қатынасының формалары; әлеуметтік экология ғылым және оқу пәні ретінде; қоршаған ортаны қорғаудың әлеуметтанулық аспектісі; денсаулықтың экологиялық аспектілері; адам денсаулығы және қоғам денсаулығы; экологиялық мәдениет; қоғам дамуының қазіргі кезеңіндегі әлеуметтік жұмыстың экологиялық аспектілері.

организмнің негізгі терминдері мен ұғымдары; популяцияларды жынысы бойынша бөлу; экожүйе құрылымының сипаттамасы; экожүйелердегі организмдердің өзара іс-қимылы және экожүйелердің орнықтылығы; адам экожүйесінің орнықты даму мүмкіндігін айқындау; қоршаған ортаның ластану сипаттамасы; табиғи ресурстар ұғымы; экологиялық зардаптарды, атмосфераның, гидросфераның және литосфераның ластануын бағалау;

химиялық талдау әдістерін жіктеу; сынама дайындау, аналитикалық реагенттер; сапалық талдаудың негізгі әдістері; сандық талдау әдістері; көп компонентті объектіден талданатын затты бөлу және бөлу әдістері; талдаудың химиялық және физикалық-химиялық әдістері; қоршаған орта объектілерін зерттеу әдістері.

физикалық және коллоидтық химияның пәні мен міндеттері; негізгі ұғымдар, терминдер мен заңдар; физикалық және коллоидтық химиядағы теориялық және эксперименттік зерттеулердің негізгі әдістері; көп компонентті жүйелерді фазалық талдау; негізгі химиялық зертханалық операцияларды орындау әдістері; ғылыми зерттеулер жүргізу; эксперименттік зерттеулер нәтижелерін өңдеу, ғылыми-өндірістік, педагогикалық қызмет, қоршаған ортаның жай-күйін бақылау және қорғау жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру.

жердің әртүрлі геосфераларында өтетін химиялық процестерді зерттейтін қазіргі заманғы кешенді ғылым ретіндегі экологиялық химия негіздері; химия мен экологияның өзара байланысы; қоршаған ортаға химиялық элементтердің жіктелуі мен таралуы; әртүрлі жер қабаттарындағы табиғи, физикалық, химиялық және биологиялық процестердің өзара байланысы; қоршаған ортадағы химиялық элементтердің көшіп-қонуының үлгісі мен қарқындылығы; биосферадағы химиялық элементтердің көшіп-қону заңдылықтары.

Мамандықтың кәсіби-қолданбалы міндеттерін шешу алгоритмдерін әзірлеу, кәсіби сипаттағы құжаттарды құру және олармен жұмыс істеу, ақпаратпен жұмыс істеу әдістері мен құралдарын таңдау, мәтіндік және графикалық құжаттарды ресімдеу үшін заманауи компьютерлік бағдарламалар бойынша қазіргі заманғы ақпараттық және коммуникациялық технологиялар құралдарын пайдалану.

экологиялық таза және қалдығы аз өндірістерді дамыту; энергия және материалды үнемдеу технологияларын құру; өндірістерді нығайту және құрамдастыру; шикізатты өңдеудің кешенділігі мен толықтығы; экологиялық проблемаларды шешу мақсатында жұмыс істеп тұрған өндірістерді қарқындату және жаңғырту; өнеркәсіптен шығатын қоршаған ортаны ластаушылардың түрлері, олардың сапалық және сандық сипаттамалары; өнеркәсіптік ластанулардың әсерінен қоршаған ортадағы өзгеріс; ҚР табиғи - ресурстық әлеуеті.

AutoCAD компьютерлік бағдарламасы ортасында конструкторлық құжаттаманың графикалық бөлігін дайындаудың негізгі әдістері; сызбаларды кеңістіктік елестетуді жетілдіру және дамыту; 2D сызу және 3D модельдеудің негізгі қағидаттарын меңгеру; машина бөлшектері мен буындарының жұмыс сызбаларын дайындау және ресімдеу дағдыларын игеру және олардың 3D модельдерін жасау.

табиғат пайдалану түрлері; қоршаған ортаға антропогендік әсер; қоршаған орта және адам денсаулығы; табиғи ресурстар туралы ұғым, олардың негізгі топтары; табиғи ресурстардың жіктелуі; ластанулар және олардың жіктелуі; табиғи ресурстарды тиімді пайдалану жөніндегі негізгі бағыттар; қоршаған ортаны қорғау саласындағы негізгі заңдар; экологиялық сараптама және сараптаманың түрлері; табиғатты пайдалануды жоспарлау және басқару; экологиялық реттеу және экологиялық құқық.

даму тарихы, негізгі міндеттері мен құрылымы; өнеркәсіптік кәсіпорындардың қызметін экологиялық бақылау; тауарлар мен қызметтер өндірісінің экологиялық-экономикалық тиімділігін арттыру тұжырымдамасы; қоршаған ортаның сапасын басқару немесе экологиялық тәуекелдерді басқару тұжырымдамасы; технологиялық революциялар және қоршаған ортаға антропогендік әсер; биосфераның ластануы; ластанудың жіктелуі; ластаушылардың негізгі түрлері; табиғи ресурстарды тиімді пайдалану және табиғат пайдалануды экологияландыру проблемалары.

негізгі экологиялық математикалық моделдердің құрылуы мен жұмыс істеуінің теориялық негіздері мен заңдылықтары; экологиядағы күрделі жүйелердің динамикасы, өзін-өзі ұйымдастыру механизмдері және тұрақтыдан хаотикалық динамикаға көшу құбылыстары туралы түсінік алу; экологиядағы математикалық модельдерді, оның ішінде қазіргі заманғы компьютерлік құралдар мен қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалана отырып, құру дағдыларын, сапалы және сандық зерттеуді қалыптастыру.

Пәннің мақсаты: қазіргі заманғы орта мектепте және арнайы оқу орындарында экологиялық оқу -тәрбие үрдісінің ерекшеліктері туралы нақты түсініктер қалыптастыру. Пәнді оқу барысында: экологиялық білім берудің тәсілдерін, функцияларын, заңдылықтары мен принциптерін зерттеп, экологияны оқыту әдістері мен технологиялары және дамыту перспективаларымен танысады. Оқыту нәтижесінде студент эксперименттік жұмыстарды жүргізудің технологиялары мен инновацияларын, экологияны оқытудың формалары мен әдістерін пайдалады.

ҚР қалдықтармен жұмыс жасау жүйесінің қазіргі жағдайы; ресурстарды үнемдеу технологияларының әдістері мен әдістемелері; өндіріс және тұтыну қалдықтарын кәдеге жарату; қалдықтарды жинақтаумен және қайта өңдеумен байланысты экологиялық проблемалар кешенін талдау; ҚР қалдықтарды басқару, қалдықтармен жұмыс жасаудағы әлемдік тәжірибені зерделеу; көп тонналық қалдықтар және олардың пайда болуы мен қайта өңдеудің алдын алу әдістері; химия өнеркәсібінің қалдықтарын қайта өңдеу (бейорганикалық өндіріс).

Пәннің мақсаты – радиоэкологияның мәні, радиацияның биосфераға әсері туралы іргелі білімдерді, экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің заманауи тәсілдерін қолдану дағдыларын қалыптастыру. Пәнді оқыту барысында студент ортаның радиоактивті ластануының негізгі көздері мен дозиметрлер жұмысының негізгі принциптері және радиациялық қауіптілік нормалары, радиациялық сәулеленуден қорғанудың іс-шараларымен танысады. Пәнді меңгеру нәтижесінде студент радиациялық жағдайды бағалап, қорғаныс құралдары мен аспаптарды пайдаланады.

Экожүйелер мен жалпы тіршілік орын алатын биосфераның құрылымы мен жұмысының негізгі принциптері. Биоценоз және оның қасиеттері. Аумақты биогеографиялық бөлу тәсілдері. Флористикалық құрлық аймақтары. Биофилотикалық аудандастыру. Негізгі Жер биомалары. Теңіз және тұщы су қауымдастықтарының ерекшеліктері. Табиғатты қорғаудың

Пәннің мақсаты – студенттерде «Адам-тіршілік ортасы» жүйесіндегі қауіпті анықтау (тану немесе айқындау) дағдыларын қалыптастыру. Мыналар зерделенетін болады: адам қызметіне қарамастан және/немесе антропогендік факторлардың тікелей әсер етуі нәтижесінде техносферада туындайтын қауіпті және зиянды факторлар; азаматтық қорғау жөніндегі ұйымдастыру іс-шараларының рөлі мен маңыздылығы, сондай-ақ тіршілік ету ортасында (техносферада) адамның қолайлы өзара іс-қимылын қамтамасыз ету мақсатында халықты әртүрлі төтенше жағдайлардан қорғаудың жүргізілетін негізгі ұйымдастырушылық қағидаттары қаралады.

Құқықтық-еңбек, санитарлық-гигиеналық, ұйымдастыру, емдеу-алдын алу, техникалық және әлеуметтік-экономикалық қызмет мәселелері бойынша өткізілетін іс-шаралардың негізгі кешені. Жұмысшылардың, тұтастай алғанда қызметкерлердің еңбек өнімділігін арттыру үшін психофизиологияны ескере отырып, еңбек режимдерін оңтайландыру. Еңбекті қорғау жөніндегі қауіпсіздік стандарттарының негізгі жүйелерінің барлық талаптарын қолдана отырып, жұмысшының еңбек қызметін дұрыс ұйымдастыру.

Пәнді оқытудың мақсаты экологиялық туризмнің мазмұны, дамуы мен ұйымдастыру принциптері туралы жүйеленген білімді қалыптастыру Пәнді оқу барысында экологиялық туризмді дамытудың заңдылықтары мен түрлері, ұйымдастыру, дамыту, маңызымен танысады, республикадағы экологиялық туризмнің қазіргі даму жағдайы қарастырылады. Пәнді оқыту нәтижесінде студент туризмнің түрлерімен, маршрут пен экотурбағдарламаны әзірлеп, экологиялық зерттеулер мен қоршаған ортаны қорғау тәсілдерін пайдаланады.

Пәннің мақсаты: тірі организмдердің топтары, олардың биосфера тіршілігіндегі функционалдық рөлдері туралы білімдерін қалыптастыру. Пәнді оқу барысында студенттер экологиялық факторлардың жануарлар мен өсімдіктер әсерінің ерекшеліктері мен заңдылықтары, әртүрлі факторларға бейімделуі мен экологиялық топтарға таралуы, биоценоздағы трофикалық құрылымдардың ролдерімен танысады. Пәнді меңгеру барысында студент: организмдердің қоршаған орта факторларына бейімделу мүмкіндіктерін анықтап, тіршілік ету ортасының оң және теріс ықпалдарын айқындайды.

биоиндикацияның ұғымы, оның міндеттері, құрылымы; қоршаған ортаны биоиндикациялау және биотестілеудің негізгі әдістері; тірі организмдерді биоиндикатор ретінде пайдалану ерекшеліктері; қоршаған орта жағдайының көрсеткіші ретінде омыртқалылардың даму тұрақтылығын бағалау; су сапасын биоиндикациялау; ауа сапасын биоиндикациялау; атмосфералық ауа сапасын бағалау үшін өсімдіктерді пайдалану; топырақ сапасын биоиндикациялау; биологиялық индекстер мен коэффициенттер.

ресурстанудың теориялық негіздері; табиғи-шикізат ресурстары туралы түсінік; ресурстардың жіктелуі; табиғи-ресурстық әлеует және оны сақтау факторлары; табиғи ортаны пайдалану және оның салдары; адамның қоршаған ортаға оң әсері; антропогендік қызметтің табиғатқа теріс әсері; табиғатты пайдалану мен ресурстарды үнемдеудің құқықтық негіздері; пайдалы қазбаларды игеру және өндіру процесінде ресурстарды үнемдеу; өнеркәсіптік өндіріс саласындағы ресурстарды үнемдеу; рекреациялық ресурстардың экологиялық аспектілері.

қоршаған ортаны инженерлік қорғау саласындағы теориялық білім; технологиялық процестер және қоршаған ортаның химиялық ластану деңгейін төмендету; жабдықттар мен шикізаттарды өңдеу әдістерін жетілдіру; газ шығарындылары мен ақаба суларды тазарту; механикалық шаңдарды ұстауға арналған жабдықтар; газдарды тазарту процестері мен аппараттары; қалдықтарды кәдеге жарату, қайта өңдеу және залалсыздандыру әдістері; қатты қалдықтарды кәдеге жарату мен жою технологиясы.

Пән мақсаты - салалық нарықтардың дамуы мен қызмет етуінің проблемалары мен механизмі, экономикалық қызметтің осы саласының тиімділігін арттыруға ықпал ететін факторлар туралы іргелі білімдерді алу болып табылады. Экономикалық теорияның жалпы ережелері, өндірісті және технологиялық процестерді ұйымдастыру, өнімге (қызметтерге) баға белгілеу механизмдері, қазіргі жағдайда еңбекақы төлеу нысандары, сала мен ұйымның материалдық-техникалық, еңбек және қаржылық ресурстары, оларды тиімді пайдалану көрсеткіштері; бизнес-жоспар құру әдістері зерттелетін болады.

биогеохимияның теориялық негіздері; биосферадағы химиялық элементтер мен токсиканттардың таралу заңдылықтары мен қозғалысы; элементтердің сандық, сапалық және биогеохимиялық сипаттамалары; микроэлементтердің биогеохимиясы; биосферадағы ауыр металдардың рөлі; химиялық элементтердің таралуы; көшіп-қонудың негізгі заңдылықтары; табиғи және техногендік ландшафттардағы табиғи аймақтар бойынша элементтердің шоғырлануы мен шығарылуы; қоршаған ортадағы токсиканттардың трансформация механизмдері.

Пән мақсаты – студенттердің бүкіл оқу курсының әртүрлі пәндерін оқуда алған білімдерін одан әрі пайдалануға мүмкіндік бере отырып, экономика теориясының негіздерін меңгеру. Шаруашылық жүргізуші субъектілер экономикасының концептуалды негіздері, экономиканың микро және макродеңгейдегі қызмет етуінің негізгі категориялары мен заңдылықтары, кәсіпкерлік құрылымдардың қызмет етуінің экономикалық механизмі, сұраныс пен ұсыныс, икемділік, бәсекелестік және нарық түрлері, мемлекеттің нарыққа араласуы, өндірістің экономикалық негіздері мен кәсіпорын ресурстары, өндіріс және шығындар, экономикалық тиімділік зерттелетін болады.

Пәннің мақсаты студенттерге кәсіпорынды ұйымдастыру мен басқарудың негізгі принциптері мен әдістерін меңгеру, қазіргі жағдайда кәсіпорынды басқару теориясы мен тәжірибесінің негіздерін зерттеу, жүйелеу және бекіту бойынша білім беру болып табылады. Қарастырылып оқытылады: Кәсіби құзыреттілікті дамытудағы Skills менеджментінің рөлі мен қажеттілігі; жеке тұлғаны дамытудың жалпы ережелері; кәсіби дағдыларды дамытудың негізгі әдістері; кәсіби шеберлік пен дағдыларды жіктеу; менеджер үшін дағдылар матрицасы; softskills және hard skills: негізгі айырмашылықтар; маманның негізгі икемді дағдылары: сыни ойлау, көшбасшылық және командалық жұмыс, тайм менеджмент, креативтілік; hardskills негізгі құраушылары; self–менеджмент әдісін қолдану.

Өнеркәсіптік кәсіпорындардың техносфералық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін адам қызметінің теріс әсерін төмендетуге бағытталған шаралар кешенін жүзеге асыру; өнеркәсіптік кәсіпорындар қызметінің нәтижесінде туындайтын қоршаған ортаның ластануының, табиғи ресурстардың жұтаңдануы мен сарқылуының салдарын бақылау, талдау, бағалау және жою бойынша жұмыстар жүргізу.

Пәннің мақсаты-планетаның экожүйелерін сақтау және жасыл экономикаға көшу туралы білімді қалыптастыру. Оқыту процесінде мыналар қаралатын болады: қоршаған орта өзгерісінің жай-күйі мен сипаты, техногендік және антропогендік факторлардың әсері, табиғат қорғау және ресурс үнемдеуші өнеркәсіптік технологияларды құру қағидаттары, парниктік газдар және олардың климатқа, энергетикаға және жанғыш пайдалы қазбаларға әсері, жаңартылатын энергия түрлері, артықшылықтары мен кемшіліктері, орман және оның "жасыл" экономикаға әсері, шөлейттену және шөлейттену және топырақтың тозуы, климаттың су ресурстарына өзгеруінің салдары, электрондық қалдықтар олардың оң және теріс әсері, қалдықтарды өңдеу және кәдеге жарату, автокөлік және қоршаған орта.

Пән мақсаты - өміршең стартап құру процесі мен техникалық процесс туралы түсінік қалыптастыру; технологиялық кәсіпкерден талап етілетін IT құзыреттіліктерін, командалық жұмысты және іскерлік дағдыларды дамыту; өнімдермен жұмыс жасайтын 3-5 адамнан тұратын топтар дайындау; салалық шаралар мен іс-шараларға қатысу арқылы студенттерді IT нарығымен байланыстыру. Пәнді оқыту барысында әрбір студент стартап құруға қатысады. Бизнес-инкубация кезінде студенттер топтарға жиналып, топтарда жобалармен жұмыс істейді. Курс студенттерге IT құзыреттілігін, топтық жұмыс және іскерлік дағдыларын дамытуға көмектесуге арналған. Оқыту бағдарламасы Идеяны іздеуден бастап нарыққа өнімді шығаруға дейінгі стартап құрудың бүкіл процесін қамтиды.

Экологиялық құқықтың субъектілер мен объектілер. Экологиялық заңнама нормаларын сақтамағаны үшін заңдық жауапкершілік. Экологиялық-құқықтық нормативтік актілердің негізгі ережелері. Табиғатты пайдаланудың, қоршаған ортаға әсерді бағалаудың және экологиялық мониторингтің құқықтық негіздері. ҚР Экологиялық кодексі. Экологиялық қауіпсіздік және ҚР тұрақты дамуының экологиялық негіздері

мемлекеттік бақылаудың мақсаты мен түрлері; мемлекеттік бақылаудың құқықтары мен міндеттері; қоршаған ортаны қорғау саласындағы заңдар мен нормативтік құжаттар; заңдар мен олардың түрлері; табиғатты тиімді пайдалану қағидаттары; өндірістік процестерді экологияландыруды ұйымдастырудың және экологиялық таза өнім шығарудың әдістері мен тәсілдері; қоршаған орта саласындағы мониторинг пен бақылау; қоршаған орта саласындағы өндірістік және қоғамдық бақылау.

Пәннің мақсаты студенттердің іскерлік қарым-қатынастар саласындағы қажетті білімдерін және оларды құқықтық реттеу механизмін, нормативтік құқықтық актілерді қолдану және құқықтық нормаларды практикалық қызметте қолдана білу дағдыларын дамыту. Қарастырылып оқытылады: Берілген пәннің шеңберінде кәсіпкерлік құқық түсінігі, принциптері және пән жүйесі қарастырылады. Кәсіпкерлік құқық субъектілері санаттарының мазмұны және олардың формалары ашылады. Кәсіпкерлік құқықтық қатынастарға анықтама беріледі; мемлекеттік емес заңды тұлғалар мен мемлекеттік тұлғалардың кәсіпкерлік қызметінің сипаттамасы беріледі. Кәсіпкерліктегі банкроттық; кәсіпкерлік міндеттемелердің түрлері. Лицензиялау, салық салу, кәсіпкерлікті техникалық, антимонополиялық реттеу.

жүйелі экология әдістері; жүйелі экологияның мәні және табиғатты қорғау туралы ілімнің ғылыми негіздері; жүйелі экологияның ғылым ретіндегі негізгі принциптері; жердің табиғи-антропогендік жүйелерінің экологиялық негізі; сыртқы жағдайлармен үйлесімді байланыста тірі жүйелердің жұмыс істеуінің жалпы заңдылығы; тірі организмдердің тірі жүйедегі орны және олардың экожүйелердегі рөлі; популяциялар мен экожүйелерді зерттеу әдістері; тұрақты даму үшін жүйелі экологияның маңызы.

мониторинг және оның құрамдас элементтері туралы ұғым; қоршаған орта мен табиғи ресурстар мониторингі; ортаның экологиялық факторлары және олардың құрамдас бөліктері; табиғи ортаның компоненттеріне антропогендік әсер ету; мониторингтік қамтамасыз ету объектілері; қоршаған ортаның сапасын бағалау критерийлері; әсер етудің әртүрлі деңгейлеріндегі экологиялық мониторинг; қоршаған ортаның сапасын бағалау критерийлері; қоршаған ортаның сапасын реттеудің экологиялық-экономикалық және әлеуметтік аспектілері.

Пәннің мақсаты студенттерді қазақстандық құқық жүйесінің негізгі салаларымен, конституциялық, азаматтық, қылмыстық, отбасылық, еңбек қатынастарының ерекшеліктерімен таныстыру болып табылады. Мыналар зерделенетін болады: Қазақстан Республикасы құқығының жекелеген салалары институттарының негізгі ережелері, конституциялық-құқықтық, азаматтық-құқықтық, әкімшілік-құқықтық, қылмыстық-құқықтық, сондай-ақ қандай да бір саладағы процестік құқықтық қатынастарға кірген объектілер мен субъектілер.

Пәннің мақсаты – болашақ мұғалімнің ғылыми-зерттеу, коммерцияландыру және академиялық жазу негіздері туралы теориялық білімін қалыптастыру, аталған білімді кәсіби қызметінде пайдалана білу. Пәнді оқыту барысында коммерцияландырудың негізгі түсініктері, логика мен сыни тұрғыдан ойлаудың негіздері, заңдылықтары мен принциптері, жазба жұмыстарды жазу ережелері мен принциптері (аннотациялар мен эсселерден ғылыми жұмыстарға, жобаларға дейін); жаңа идеяларды өз бетінше дамыту, ғылыми ақпараттар ағынында жылдам және тиімді бағдарлау, зерттеуші (ғалым), менеджер (менеджер) және практик маманның дағдылары қарастырылады.

биосфераның техногендік ластану көздері; өнеркәсіп және қоршаған орта; өнеркәсіптік өндірістердің табиғи ортаға қауіпті әсер ету деңгейін төмендету; табиғатты өнеркәсіптік өндірістің зиянды әсерінен қорғау жолдары; экологиялық қауіпсіз процестер мен аз қалдықты өндірістер; негізгі өнеркәсіптік өндірістер мен олардың қоршаған табиғи ортаға әсері; өндірістік процестерді экологияландырудың негізгі қағидаттары мен әдістері; биосферадағы ластаушы заттарды нормалау.

бақылау түрлері; қоршаған ортаның сапасын анықтауға арналған әдістер мен құралдар; сынамаларды іріктеу және олардың түрлері; ұйымның экологиялық жағдайы; атмосфералық ауаның ластануын бақылау; жер үсті суларының сапасын бақылау; топырақтың ластануын бақылау; өсімдік организмдерінің техногендік ластануын бақылау; өнеркәсіптік қалдықтардың қауіптілігін есептеу.

мониторинг ұғымы; геоинформатиканың негізгі ұғымдары мен терминдері; мониторинг түрлерін жіктеу және олардың сипаттамасы; қоршаған ортаның жай-күйі және адам мен экожүйелер үшін қауіпті туындайтын сыни жағдайлар туралы ескерту; сұрау салу бойынша ақпарат алуға арналған геоақпараттық жүйелер және оны карта негізінде көрсету; экожүйенің жай-күйін бағалау және оның дамуын болжау; табиғи ортаның антропогендік өзгерістер дәрежесін бағалау; кешенді экологиялық мониторинг әдістері.

әдістері, қағидаттары мен нормативтік-құқықтық базасы; көзделіп отырған қызметтің қоршаған ортаның әсерін бағалау ережесі; қоршаған ортаға әсерді бағалаудың негізгі ережелері мен құрамы; қоршаған ортаның әсерін бағалауды жүргізудің теориялық және әдістемелік негіздері; бағалау түрлері мен әдістемелері; басым ластаушы заттар мен қоршаған ортаға әсер ету көздерін айқындау; санитариялық-қорғаныш аймақтарының мөлшерлерін түзету.

кәсіпорындарда экологиялық құжаттаманы жүргізу және қолдану; негізгі экологиялық жобалық құжаттаманың құрылымы мен мазмұны; экологиялық заңнама тұрғысынан экологиялық жағдайларды талдау; экологиялық есеп жүргізудің нормативтік және құқықтық негіздері; кәсіпорындардағы экологиялық құжаттаманың құрамын регламенттейтін құқықтық нормалар жүйесі; қоршаған ортаны қорғау және табиғатты ұтымды пайдалану жөніндегі іс-шаралар; өндіріс орындарында қоршаған ортаны қорғауға қойылатын талаптар мен ережелер.

экологиялық сараптаманың негізгі түсінігі; экологиялық сараптаманың міндеттері, функциялары мен түрлері; аудит және олардың түрлері; аудиттің функциялары мен міндеттері; қоршаған ортаны қорғау жөніндегі негізгі нормативтік құжаттама; санитариялық-гигиеналық нормативтер; өндірістік - шаруашылық нормативтер, лимиттер, қалдықтар; қалдықтардың пайда болу нормативі; экожүйелердің жай-күйін нормалау; санитариялық-гигиеналық және экожүйелік нормалаудың өзара байланысы; экологиялық сараптаманың түрлері; өндіріс орындарында экологиялық сараптама жүргізудің әдістемелері.

ластануды нормалау, азайту және бақылау әдістері мен тәсілдері; нормалау тетіктерінің негіздері; сараптама жүргізу мен олардың түрлері; лицензиялау және паспорттау; нормативтер мен нормативтік эмиссиялардың түрлері; қоршаған ортаның сапасын реттеу; шекті-рұқсат етілген концентрациялардың түрлері; өнеркәсіптік кәсіпорындардың санитарлық-қорғау аймақтары; экологиялық сараптаманың нормативтік-құқықтық базасы; экологиялық сараптаманың тұжырымдамасы мен әдістері; мемлекеттік және қоғамдық экологиялық сараптама жүргізудің ұйымдастырушылық нысандары.

Жалпы ресурстану саласындағы табиғатты тиімді пайдаланудың экожүйелері қызметінің негізгі қағидаттары мен заңдылықтарын; шаруашылық қызметтің қоршаған ортаға және халық денсаулығына әсерін бағалау әдістерін; қоршаған ортаны қорғаудың теориялық негіздерін; өнеркәсіптік өндірістің қоршаған ортаға зиянды әсерінің негізгі факторлары мен қорғаудың қазіргі заманауи әдістерін; техногендік жүйелер мен экологиялық қатер негіздерін және халықтың денсаулығын қорғау жөніндегі іс-шараларын; қатты өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтарды кәдеге жарату және жою тәсілдері мен техникалық құралдарын білу керек; қалдықтарды қайта өңдеуді немесе көмуді жүргізуді; өндіріс қалдықтарының пайда болу деңгейін және олардың қауіптілігін бағалауды білу.

Кәсіпкерлік іс, экономика, жоғары мектепте ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру және ҒЗЖ-ны коммерцияландыру саласында теориялық білімді, практикалық дағдылар мен білігін меңгеру, басқару саласында, оның ішінде білім беруде, бизнесті ұйымдастыруда, экономикалық есептеулерді орындауда және стартап құруда soft-skills дамыту.

Экология және қоршаған ортаны қорғау бойынша ҚР нормативтік-құқықтық ережелерін; жобалық талдаудың әртүрлі түрлерінің экологиялық сараптамасы үшін қолданылатын құжаттаманы дайындау әдістерін; шаруашылық қызметтің қоршаған ортаға және халық денсаулығына әсерін бағалау әдістерін білу керек; табиғи орта үшін экономикалық залал мен тәуекелдерді бағалауды жүргізуді; табиғатты қорғау іс-шараларының экономикалық тиімділігін, табиғи ресурстарды пайдаланғаны үшін төлемдерді есептеуді жүргізе білулері керек.

Математиканың базалық бөлімдерінің негізгі ұғымдарын: сызықтық және алгебралық теңдеулер жүйесінің теориясын; биосфераның заңдылықтары, биогендік элементтердің гиогеохимиялық циклдері; химиялық заңдар мен түсініктерді; заттар құрылысының теориясын; ерітінділер мен химиялық қасиеттер теориясының негіздерін; жалпы экологияның ережелері мен табиғатты тиімді пайдалану принциптерін; экожүйелердің қызмет ету заңдылықтарын; табиғат пен техносферадағы қазіргі динамикалық процесті; экологияны оқытудың әдістері мен формаларын; оқытудың жаңа технологиясының негізгі принциптерін; ҚО туралы этикалық және ғылыми түсініктерді меңгере білу; экологияда матиматикалық модельдеуді жүргізе білу.

Экологиялық сараптамадағы биоиндикация әдістерін; табиғи және техногендік экожүйені; негізгі факторларды, топырақ түзілу процестерін, топырақ типтерінің құрылымы мен қасиеттерін; өсімдіктер, жануарлар экологиясындағы зерттеу әдістері мен әдіснаманы; қоршаған ортаға антропогендік әсерді бағалауды; аумақтық экологиялық проблемаларды шешу және қоршаған ортаны қорғау кезінде табиғи кешендер мен ландшафттарды қалпына келтіруді; ақаба суларды тазарту станцияларын жобалау кезінде жабдықты таңдау мен есептеулер жүргізе білу.

Урболандшафт құрамындағы табиғи және табиғи-техногенді жүйелердің тозу механизмдерін; химиялық, физикалық-химиялық талдау әдістерін, ластану түрлерін және химиялық заттардың қоршаған ортаға уытты әсер ету факторларын жолдарын білу; экономикалық реттеу, табиғатты пайдалану және табиғатты қорғау қызметі жүйесін нормалау мен бақылауды анықтай білу; урбанизацияланған аумақтардың экологиялық мәселелерін зерделеу кезінде зерттеу қызметін жоспарлау мен ұйымдастыруды; эксперимент нәтижелерін өңдей алуды меңгеру.

Қазақстан халқының және оның ұлттық бейнесінің негізгі этикалық бағдарлары мен құндылықтарын түсіну, мәдениетаралық диалог пен рухани мұраға ұқыпты қараудың практикалық әлеуетін анықтау; университеттің құрылымын, ЖОО-ның академиялық саясатын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің негіздерін, ҚР негізгі заңдарын білу.

Әлеуметтік экология мен демографияның негізгі элементтерін; адам экожүйесін қалыптастыру принциптерін; адамның тіршілік ету ортасын ластау көздерін; адамды және табиғи ортаны техногендік шығу көздерінің кері факторларынан қорғау әдістерін; радиоактивті заттардың мінез-құлық ерекшеліктерін талдай білу керек; радиациялық қауіпсіздік әдістерін меңгеру; геологиялық проблемаларды шеше білу.

Әр алуан қызмет түрлері үшін деректерді талдау және басқару құралдарын әзірлеу; деректерді жинау, беру, өңдеу және сақтау үшін компьютерлік жүйелер мен желілердің бағдарламалық және аппараттық қамтылымын қолдану, ақпаратты жинау, сақтау және өңдеу әдістерін, ақпараттық және коммуникациялық процестерді іске асыру тәсілдерін талдау.

Өнеркәсіптік нысанның қоршаған ортаға әсерін бағалау, техникалық және экологиялық сараптама мен тексеру жүргізу, қызметкерлер үшін жұмыс орындарындағы қауіпсіз жағдайлар мен еңбекті қорғау туралы, денсаулыққа зиян келтіру қаупі, оларға берілетін кепілдіктер, оларға тиісті өтемақылар және жеке қорғаныс құралдары туралы ақпарат жасау.

қоршаған ортаға әсерді мониторингілеу және бақылау әдістерін жүргізу тәсілдерін; оқу процесін ұйымдастыру нысандары, білімдерін, іскерліктері мен дағдыларын тексеру және бағалау әдістерін, экологиялық туризмді ұйымдастыру принциптері мен ерекшелігі, туризмнің табиғи орта компоненттеріне және оның салдарына әсері, қоршаған орта саласындағы мониторинг және бақылау жүргізудә; экологиялық аудит; стандарттау және сертификаттау; қоршаған ортаны қорғау саласындағы дауларды шешу және заңнаманы бұзғаны үшін жауапкершілікті білу.