6B05201 Табиғат пайдалану в С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті

Пәндер

• Жалпы экология

  Пән экожүйелердің құрылымы мен қызметін, ағзалардың қоршаған ортамен және өзара әрекеттесуін зерттей отырып, Экологияның негізгі принциптерін қамтиды. Табиғаттағы энергия ағындары мен заттардың айналымы, популяция динамикасы, қауымдастық экологиясы және биосфера қарастырылады. Түрлердің таралуы мен көптігіне әсер ететін экологиялық факторларға, сондай-ақ биоәртүрлілік пен экожүйелердің тұрақтылығына назар аударылады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 1
  Несиелер - 8
  

• Экология және тұрақты даму

  Пән табиғат пен қоғамның, агроэкожүйелердің экологиялық негіздері мен даму заңдылықтарын зерттеуге, жаһандық экологиялық проблемаларды, атап айтқанда, стационарлық шаруашылық жүйелерін талдауға және оларды тұрақты даму мақсаттары негізінде шешуге бағытталған. Алынған білім қазіргі және болашақ ұрпақтың игілігі үшін қолайлы қоршаған ортаны, табиғи ресурстарды және биологиялық әртүрлілікті сақтауға бағытталған.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 3
  

• Экономика, құқық және инновациялық кәсіпкерлік

  Пән студенттерде экономикалық, құқықтық және қаржылық факторларды ескере отырып, кәсіпкерлік қызметті жүргізудің негізгі аспектілері туралы жүйелі түсінік қалыптастыруға бағытталған. Курс аясында бизнесті ұйымдастыру мен басқарудың заманауи тәсілдері, кәсіпкерліктің құқықтық негіздері, сондай-ақ кәсіпорындардың тұрақты дамуы үшін қажетті қаржы құралдары қарастырылады.

  Оқу жылы - 1
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Биоресурстарды сақтау және тиімді пайдалану

  Пән биологиялық ресурстарды, соның ішінде Биоәртүрлілікті, сирек кездесетін және жойылып бара жатқан түрлерді сақтаудың принциптері мен әдістерін зерттейді. Ауыл шаруашылығында, балық шаруашылығында, орман шаруашылығында және табиғатты қорғауда биоресурстарды тұрақты пайдалану стратегиялары қарастырылады. Табиғатты қорғаудың экологиялық-құқықтық негіздеріне, экожүйелерді қалпына келтіруге және табиғи ресурстарды пайдаланудың экологиялық қауіпсіз әдістерін жасауға баса назар аударылады.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Жаратылыстанудың экологиялық аспектілері

  Пәннің аясында табиғи ресурстардың табиғаттағы орны және олардың тірі және жансыз табиғаттағы маңызы, олардың жіктелуі, адами шаруашылық іс-әрекеттегі маңызы зерттеліп, табиғи ресурстарды пайдаланудың ғаламдық мәселелері, олардың тірі және жансыз табиғатқа және адамдарға тигізетін негізгі теріс салдары қарастырылады. Екінші триместрде жалпы табиғатты пайдаланудың экологиялық негіздері ретіндетабиғи ресурстар дағдарысының алдын-алу жолдары қарастырылады. Биологиялық заңдылықтар және олардың қызмет етуі және тұрақты дамуы. Жер үсті және сулы экожүйелердің типтрі қарастырылады.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Топырақтану негіздері

  Пән топырақтың негізгі түрлерін, оларды сәйкестендіруді, топырақтың ұзындығын бағалау мен топырақ ресурстарын табиғатты қорғауды пайдалануды бағалау шараларын дамытуты және әр түрлі топырақты шаруашылықта пайдалану ерекшеліктері мен ауданын бағалау балын анықтауды зерттейді. Сондай-ақ жер ресурстарын және топырақты зиянды әсерлерден қорғаудың негізгі әдістерін, топырақтың қалыптасуы мен дамуына топырақ түзілу факторларын және оның қасиеттерін талдауды үйренуге мүмкіндік береді.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Экологиялық білім мен дүниетаным

  Пән экологиялық білім беру, білім беру, тәрбие, мәдениет, адамгершілік, дүниетаным негіздерін; экологиялық білімді насихаттауда қолданылатын қағидаттарды, әдістемелік тәсілдерді; мектепке дейінгі мекемелерде, жалпы орта білім беретін мектептерде оқу процесін экологияландыру және тәрбиелеу негіздерін; Қазақстан Республикасындағы экологиялық білім берудің тұжырымдамалық негіздерін, формальды және бейресми экологиялық білім беру негіздерін, білім беру саласындағы халықаралық ынтымақтастықты қарастырады қоршаған ортаны қорғау.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Экологиялық биогеография

  Пәнді игеру барысында ареалдар туралы түсінік қарастырылады. Түрлердің белсенді және пассивті таралуға қабілеті. Желдің, судың, жануарлардың тірі организмдер таралуына әсері. Жануарлар миграциясы. Уақыт және кеңістік бойынша ареалдардың өзгеруі. Космополиттер, эндемдер (палеоэндемдер және неоэндемдер). Биомдардың негізгі типтері. Тірі организмдердің қазіргі заманғы таралуындағы палеогеографиялық факторлар.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Климаттық өзгеруі және жасыл экономика

  Пән климаттың өзгеруінің себептері мен салдарын, антропогендік қызметтің жаһандық климаттық процестерге әсерін зерттеуге арналған. Климаттық өзгерістерді бейімдеу және жеңілдету тетіктері, халықаралық келісімдер және климаттық саясат қарастырылады. Жасыл экономиканың принциптері, оның ішінде экологиялық таза технологияларды дамыту, энергия тиімділігі, ресурстарды тұрақты басқару және экономиканың төмен көміртекті модельдеріне көшу зерттеледі.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Экологиялық фитодизайн

  Пән өсімдіктер мен жануарлардың экологиялық және биологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, бөлменің немесе абаттандырылған аумақтың функционалдық мақсатына сәйкес келетін эстетикалық жағымды және жайлы ортаны құру ережелері мен әдістерінің идеясын зерттейді

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Экологиялық химия

  Экологиялық өзара әрекеттесудің химиялық негіздері. Химиялық экологиялық фактор. Химиялық элементтердің және олардың қосылыстарының экологиялық қасиеттері. Ластауыштардың жалпы сипаттамасы. Экологиялық объектілердегі элементтерді анықтаудың заманауи аналитикалық әдістері. Экологиялық бақылау. Басымдылықпен бақыланатын экологиялық көрсеткіштер. Қоршаған ортаның экологиялық мониторингі. Экологиялық және аналитикалық мониторингтің негізгі міндеттері.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Биоиндикация

  Қоршаған орта биоиндикациясы. Биоиндикациның экологиялық негіздері. Биологиялық индикация. Мақсаты, міндеті, әдістері. Биоиндикаторлар. Биоиндикатор және биоиндикация нысаны, биоиндикация түрлері. Биоиндикациялық зерттеу әдістері. Биотестерге қойылатын талаптар. Мониторинг организмдер туралы түсінік. Атмосфералық ауаның ластану биоиндикациясы. Топырақ жамылғысы жағдайының биоиндикациясы. Су ортасының ластану биоиндикациясы. Орман және ауыл шаруашылығындағы биоиндикация

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Жануарлар, өсімдіктер және микроағзалар экологиясы

  Пәні жануарлар мен өсімдіктер экологиясы тірі организмдердің (өсімдіктер, жануарлар мен адамдар) қоршаған ортамен өзара әрекеттесу және өзара әрекеттесу заңдылықтарын зерттейді. Біздің планетамызда әрбір тірі организм белгілі бір аумақта өмір сүреді және қоршаған ортаның әртүрлі факторларының әсерін үнемі сезінеді. Қоршаған ортаның ағзаның құрылымы мен тіршілік әрекетіне, оның мінез-құлқына әсерін зерттейді.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 8
  

• Экожүйе және ландшафтты экология

  Ландшафтық экология - кеңістік алуантүрлілік пен ландшафт элементтерін зерттейтін ғылым саласы, экология және географияның бөлімі. Пәнді игеру барысында экожүйе ішіндегі биота мен абиотикалық компоненттер арасындағы байланыстар; барлық иерархиялқ деңгейлердегі экожүйелердің кеңістік құрылымы; ландшафтық-экологиялық концепциялардың негізгі қолдану салалары қарастырылады. Ландшафтық экология саласындағы міндеттерді орындайтын халықаралық бағдарламалармен танысу.

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Экологияның физикалық-химиялық әдістері

  Қоршаған ортаның ластануын бақылаудағы физика-химиялық әдістер. Негізгі әдістер, құрылғылар мен құрылғылар талдау үшін

  Оқу жылы - 2
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Өнеркәсіптік экология

  Жер беті және жерасты суларының ластану көздері, оларды тазалау әдістері. Атмосфералық ауа, су және жер ресурстарын қорғау бойынша іс-шаралар. Радиоактивті ластану және радиоактивті қалдықтарды залалсыздандыру. Ілеспелі және қосымша өнімдерді,иекінші реттік материалдарды утилдеу. Өндірістік кәсіпорыындардағы табиғат қорғау жұмыстары. Өндірістік кәсіпорыындардың экологиялық төлқұжаты. Ресурстарды сақтау технологиялары және экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін процестер мен аппараттар

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Табиғатты қорғау биологиясы

  Қазақстанның биоресурстарын сақтау және тиімді пайдалану мәселелері. Синантропты өсімдіктер,антропофиттер. Комополиттер, эндемдер және реликт түрлер. Эндем және реликт түрлер классификациясы. Викаризм туралы түсінік. Қазақстанның эндем өсімдіктері. Қазақстанның Қызыл кітабы, санаттары, маңызы.Ғылыми жаратылыстанушылық әдістері мен биологиялық талдау әдістері.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Агроэкология

  Пән индустриалды экономика жағдайында сапалы ауылшаруашылық өнімдерін алу үшін қажетті құралдарды әзірлеуді зерттейді, сондықтан экологияға байланысты әсерлерді ескереді: химиялық және биологиялық тыңайтқыштарды қолдану, топырақты мелиорациялау, мал жаю. Агроэкологиялық проблемалар, оларды шешу жолдары, алдын алу шаралары қаралатын болады.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Геоэкология

  Геоэкология - адам мен басқа организмдердің тіршілік ортасы ретінде Жер геосфераларының құрамын, құрылымын, қасиеттерін, процестерін, физикалық және геохимиялық өрістерін зерттейтін пәнаралық ғылыми саласы. Пәнді игеру барысында геэкологияның теориялық және әдістемелік негіздері, табиғи ортаның экологиялық қасиеттері және аймақтың антропогенезі. Геоэкологиялық аудандастыру, аймақты геоэкологиялық бөлудің заңдылықтары қарастырылады. Геоэкологиялық жүйелер бойынша ақпараттың жоғарғы сапасына қол жеткізу.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Жасанды интеллект негіздері

  Жасанды интеллект қағидаттары, тарихы, этикасы, мәтін өңдеу, компьютерлік көру, шешім қабылдау жүйелері, логика, жоспарлау, сонымен қатар GPT, IBM Watson, Microsoft Azure AI сияқты платформаларды қолданып деректерді талдау және процестерді автоматтандыру әдістері қамтылған.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 3
  

• Адам экологиясы

  Пән жалпы экологияның теориялық негіздерін, физиологиялық негіздерін және адамның өзгермелі өмір жағдайлары мен қоршаған ортаға бейімделу мүмкіндіктерін, қоршаған орта факторларын зерттейді, әртүрлі табиғи және әлеуметтік ортада халықтың өмір сүруіне қоршаған ортаның жайлылық дәрежесін бағалайды.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Ауыл аумақтарының биологиялық ресурстарын қорғау және ұтымды пайдалану

  Қоршаған ортаның қорғау іс-шаралары, қоршаған ортаны қорғау қағидалары мен ережелері, қоршаған орта сапасының стандарттары, қоршаған ортаға әсерді бағалау принциптері, экологиялық аудит. Қоршаған ортаға әсерді бағалау және қоршаған ортаны қорғау саласындағы Қазақстан Республикасының заңдары. Биологиялық ресурстарды әртараптандыру және орнықты пайдалану

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Урбоэкология

  Қала ортасының ластануын нормалау мәселелері және атмосфералық ауа, жер беті және жерасты суларын, топырақ жабынын қорғау бойынша іс-шаралар. Қалалардың экологиялық мәселелері және оны тұрақты дамуы үшін шешу жолдары. Қаладағы тұрғындарға қолайлы гигиеналық жағдайлармен қамтамасыз етуге бағытталған қала салу және ұйымдастыру жұмыстарында шешімдер шығару

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Экология, тіршілік әрекетінің негіздері және ТДМ

  Пән ағзалардың тіршілік ету орталарымен өзара әрекет ету заңдылықтарын, экология ғылымының басқа бағыттармен байланысын, биосфераның әртүрлі бөліктерінде биогеоценоздардың тіршілк етуі мен дамуының заңдылықтарын, тұрақты даму мақсаттары, адамзаттың ғаламдық проблемалары және оның шешу жолдары, техносферада адамның өмірі мен денсаулығын сақтауға байланысты сұрақтарды, техногенді және табиғи жағдайда пайда болатын қауіп қатерлерден қорғану және қолайлы жағдай жасауды оқытады.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 3
  

• Ауыл шаруашылығындағы сандық технология

  Пән ауыл шаруашылығы саласын цифрлық трансформациялаудың әртүрлі аспектілерін қарастырады және осы салада цифрлық технологияларды тиімді қолдануға, цифрландыру міндеттерін тұжырымдауға, оларды іске асыру мен енгізу нәтижелерін бағалауға қабілетті студенттерді даярлауға бағытталған

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Жемқорлыққа қарсы мәдениет негіздері

  Курс сыбайлас жемқорлықпен күресу бойынша білім жүйесін қалыптастырады және осының негізінде осы құбылысқа қатысты азаматтық ұстанымды дамытады. Пән заңнама негіздерін зерттейді; нормативтік-құқықтық актілер, моральдық-құқықтық нормалар.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 3
  

• Өндірістің экологиялық-экономикалық негіздері

  Курс табиғатты ұтымды пайдаланудың экономикалық негіздерін, табиғатты пайдалануды реттеудің әкімшілік және экономикалық тетіктерін зерделеуге, Қазақстан Республикасында табиғи ресурстарды пайдалануды реттейтін негізгі құқықтық актілерді қолдануды негіздеуге, кәсіпорынның қоршаған ортаны басқару жүйесін ұйымдастыруға бағытталған.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Тұрақты даму және агроэкожүйелерді басқару

  Тұрақты даму - табиғи ресурстарды тиімді пайдалануға, инвестицияларды, ғылыми және технологиялық дамуды тұлғаның дамуы мен институционалдық өзгерістер бір-бірімен келісіліп, ауыл шаруашылығы саласында адамның қажеттіліктері қанағаттандыруға, қазіргі және болашақ әлеуетті нығайтуға бағытталған экономикалық және әлеуметтік өзгерістер процесі.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар

  Пән ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың (ЕҚТА) түрлерін, олардың нысаналы мәні мен құрылымын, жіктелуін, экологиялық функцияларын және оларда мониторинг жүргізуді, сондай-ақ оларды орнықты және ұтымды басқаруды зерделейді. ЕҚТА-да экологиялық, спорттық туризмді дамыту.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Су ресурстарын кешенді басқару

  Пән гидросфераның құрамы мен құрылымын зерттеуге бағытталған. Гидросфераның мәні. Дүниежүзілік мұхиттардың маңызы. Тұщы суды бөлу. Табиғи сулардың химиялық құрамының қалыптасуы. Тұрақты сумен қамтамасыз ету перспективалары. Судың сапасы және суды пайдалану түрлері. Суды тазарту әдістерінің классификациясы. Қазақстан Республикасының су ресурстарын пайдаланудың құқықтық негіздері. Қазақстан Республикасы су заңнамасының мақсаттары мен принциптері.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Атмосфералық ауаны қорғау

  Пән атмосфераның жай-күйін, ластану көздерін және олардың қоршаған ортаға және адам денсаулығына әсерін зерттеуді қамтиды. Ауа сапасын бақылау әдістері, ластану деңгейін бағалау және тазарту технологияларын әзірлеу қарастырылады. Атмосфералық ауаны қорғаудың құқықтық және нормативтік аспектілеріне, сондай-ақ ластаушы заттардың шығарындыларын азайту стратегияларына, соның ішінде экологиялық таза технологияларды енгізуге және әуе ресурстарын тұрақты басқаруға баса назар аударылады.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Радиоэкология

  Радиоактивтілік негізі, радиоактивтіліктің табиғи және антропогендік көздері, биосферада радиоактивті ластаушылардың таралуы және радиоактивті сәулеленудің тірі организмдерге әсері. Радиациялық қауіпсіздік мәселелері. Радиоактивтіліктің физикалық негіздері. Радиоактивтілік қауіпсіздік нормалары (РҚН). Радиацияның табиғи көзлері. Жасанды радиоактивтілік. Радиоактивтіліктің антропогенді көздері. Ядролық реакторлар, радиоактивті қалдықтар және радиосезімталдық. Аумақтарды радиоэкологиялық бағалау әдістері.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Ағын, эрозия және су сапасын басқару

  Топырақтың су эрозиясымен күрес әдістері. Су сапасының жалпы көрсеткіштері. Табиғи, ауыз су және техникалық сулардың сапасын бағалау. Шаруашылық-ауыз су және өндірістік сумен қамтамасыз ету жүйесінде су сапасын бақылау. Ауыз суға қойылатын экологиялық және санитарлық-гигиеникалық талаптар мен нормалар. Табиғи және ағын сулардың ластану түрлері. Ағын сулар тұнбаларын өңдеуге арналған құрылғылар

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Топырақ қорғау және эрозиялық процестер

  Пән эрозиялық-аккумуляциялық процестердің жүруінің теориялық негіздерін, оларды зерттеу әдістерін және су және жел эрозиясының негізгі факторларын зерттейді, эрозияға ұшыраған топырақтар мен эрозиялық рельеф элементтерінің классификациясы мен диагностикасын қарастырады, агротехникалық, орман мелиорациясына сипаттама береді. , су және жел эрозиясының алдын алу бойынша гидротехникалық және ұйымдық-экономикалық шаралар

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Техносфера экологиясы

  Техносфера объектілерінің адаммен, техногендік және табиғи ортамен өзара әрекеттесуін бағалау қабілетін қалыптастыру. Курс техносфераның қалыптасу ерекшеліктерін, оның қасиеттерін, оның объектілерінің бір-бірімен, қоршаған ортамен және адаммен әрекеттесуін түсінуге негіз болады. Курс табиғи және қосалқы ресурстарды тиімді пайдаланудың әдістері мен жолдарын зерттеуге бағытталған.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Су ресурстарын қорғау

  Әлем бойынша және ҚР экономика салалары бойынша су ресурстарын пайдалану жағдайы. Гидросфераның антропогендік ластану мәселелері. ҚР су ресурстарын пайдалану және қорғау. Сумен тұрақты қамтамасыз етудің болашағы. Су сапасы және су пайдалану түрлері. Суды тазалау әдістерінің классификациясы. ҚР су ресурстарын пайдаланудың құқықтық негіздері. ҚР су пайдалану бойынша заңдардың міндеттері мен принциптері

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• «Қоршаған орта» Дайындық бағыты бойынша ғылыми зерттеулердің негіздері

  Экологиядағы және орнықты дамудағы ғылыми зерттеулер әдіснамасының, қоршаған ортаны ғылыми танудың негіздері. Ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу, зерттеу бағытын таңдау, ғылыми-техникалық проблеманы қою, теориялық және эксперименттік зерттеулер жүргізу, ғылыми жұмыстың нәтижелерін ресімдеу бойынша ұсынымдар. Өнертапқыштық шығармашылықтың негіздері, патенттік іздеу, экология және тұрақты даму бойынша ғылыми мақалалар жазу.

  Оқу жылы - 3
  Семестр - 2
  Несиелер - 3
  

• Табиғатты пайдалану экономикасы

  Студенттерде табиғатты пайдаланудың негізгі тетіктері туралы түсінік қалыптастыру және табиғи ресурстарды тиімді пайдаланудың экономикалық негіздерімен танысу. Табиғатты пайдалану экономикасы теориясының негіздерін, табиғи ресурстардың жұмыс істеуінің негізгі категориялары мен заңдылықтарын, табиғаттың экономикалық құндылығын, қоршаған ортаның ластануы мен экономикалық залал үшін төлемдерді зерттеу. Табиғатты қорғау қызметін басқарудың әкімшілік және құқықтық әдістері.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Экологиялық картаға түсіру және ГАЖ

  Ғылым мен практикада экологиялық картаға түсірудің ролі. Экологиялық картаға түсірудің ақпараттық көздері. Топографиялық карта және оның анықтамасы мен негізгі қасиеттері. Топографиялық карталардың көшірмесі. Экологиялық карталардың мәтіндік топтары. Экологиялық тәуекел картасы. Кешенді экологиялық картаға түсіру. Атластық экологиялық картаға түсіру. Геоақпараттық жүйелер туралы жалпы ұғымдар. Геоақпараттық және ландшафтық-экологиялық картаға түсіру. Қолданбалы ГАЖ.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 4
  

• Экология және табиғат пайдаланудағы ГАЖ

  Экологиялық карталаудың ғылым мен тәжірибедегі рөлі. Экологиялық карта жасаудың ақпарат көздері. Топографиялық карта, оның анықтамасы және негізгі қасиеттері. Топографиялық карталардың проекциясы. Экологиялық карталардың тақырыптық топтары. Экологиялық қауіп карталары. Біріктірілген экологиялық карта жасау. Сатиннің экологиялық картасы. Географиялық ақпараттық жүйелер туралы жалпы түсініктер. Геоиақпараттық және ландшафттық-экологиялық карталау. Қолданбалы ГАЖ

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 4
  

• Қоршаған ортаны бақылау әдістері мен құралдары

  Пән қоршаған ортаның жай-күйін бақылаудың контактілі, дистанционды, биологиялық әдістерін, қоршаған орта объектілерінің сапасының стандарттары мен нормаларын, талдаудың аспаптық әдістерін, электрохимиялық, хроматографиялық, радиометриялық, спектрофотометриялық қоршаған ортаны бақылауды зерттейді

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Агротуризм

  Пән туризмнің негізгі түрлерін, агротуризмді қарастырады. Агротуризмның даму факторлары және тарихы. Агротуризм саласындағы қызметті жүзеге асыру тәртібі. Агротуризм кәсіпорындарының модельдері. Агротуризмның болашағы. Агротурөнімдерінің қалыптасуы (турлар). Туристік маршруттарды дамыту. Агротурөнімдеріне жарнама жасау.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Қоршаған ортаға әсерді бағалау

  Пән қоршаған ортаға әсерді бағалауды зерттейді. Қоршаған ортаны қорғаудың тарихи кезеңдері, экологиялық нормалар мен санитарлық-гигиеналық нормативтердің қалыптасуы. Өндірістік-шаруашылық нормативтерді, экожүйелердің жай-күйін нормалауды зерттейді. Табиғатты пайдалануды нормалау қарастырылады. Экологиялық сараптама, экологиялық аудит ұғымы, ҚР-да табиғатты пайдалануды нормалау зерттеледі.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Экологиялық туризм

  Пән экологиялық турларды жобалау әдістерін, экологиялық турларға экскурсиялық қызмет көрсетудің теориялық және әдістемелік дағдыларын, туризмнің перспективалық түрі – экологиялық туризмнің дамуын ғылыми талдау және болжауды, оны өзінің кәсіби қызметінде пайдалана білуді зерттейді. Шығармашылықты, бастамашылдық пен жаңашылдықты дамытуға, практикалық дағдыларды меңгеруге жағдай жасау.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Ауыл шаруашылығы өнімдерінің экологиялық қауіпсіздігі

  Пән қоршаған орта объектілерінің әртүрлі ластаушыларын және олардың ауылшаруашылық өнімдеріне әсерін анықтауға бағытталған. Ауылшаруашылығы өнімдерінің ластануын кешенді бағалау үшін ақпарат жинауды ұйымдастырудың әдіснамаларын игеру. Ауылшаруашылық жерлеріне антропогендік әсер деңгейін бағалау. Азық-түлік және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін ауылшаруашылығы жерлерінің ластануын болжау және ақпараттық мәліметтерді жинауды ұйымдастыру.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Қоршаған орта жағдайларын талдау

  Қоршаған орта ластануын болжау мен бағалаудың мәні мен талдау әдістерінің ерекшелігі. Қоршаған орта ластануын кешенді бағалауда экологиялық ақпаратты ұйымдастырудың әдіснамалары. Табиғи ортаға антропогендік және техногендік әсердің деңгейін анықтау. Жергілікті, аймақтық және ғаламдық деңгейлерде табиғи орта сапасын анықта

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 1
  Несиелер - 5
  

• Экологиялық мониторинг

  Экологиялық мониторинг - қоршаған ортаның жай-күйін, оның ішінде табиғи ортаның құрамдас бөліктерін, табиғи экологиялық жүйелерді, олардағы процестерді, құбылыстарды, қоршаған ортаның жай-күйінің өзгеруін бағалау және болжауды кешенді бақылау. Қоршаған ортаның ластануын талдау, бағалау және болжау әдістерінің мәні мен ерекшеліктері игеріледі. Әр түрлі иерархиялық деңгейлердің мониторингін ұйымдастырудың ерекшеліктері қарастырылады.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Жайылымдар: экология, қорғау және қалыптасу

  Пән жайылымдардың экожүйесін, олардың құрылымын, қызметі мен динамикасын, өсімдіктер мен жануарлар компоненттері арасындағы байланысты зерттейді. Жайылымдарды табиғи қалпына келтіру процестері, олардың биоәртүрлілікті сақтаудағы рөлі және экожүйелік қызметтерді қамтамасыз ету қарастырылады. Табиғи ресурстарды тиімді пайдалануға және экожүйелерді сақтауға ықпал ететін жайылымдарды басқару, деградацияланған жерлерді қалпына келтіру және мал шаруашылығының тұрақты дамуы сияқты жайылымдарды қорғау және ұтымды пайдалану әдістеріне баса назар аударылады.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 3
  

• Экологиялық нормалау

  Пән экологиялық нормалау негіздерін, экологиялық нормалау принциптерін және санитарлық-гигиеналық нормативтерді зерттейді. Экологиялық, өндірістік және шаруашылық нормативтерді, қоршаған ортаның жай-күйін нормалауды зерттейді. Табиғи ресурстарды нормалау процедурасы қарастырылуда. Экологиялық бақылау, экологиялық сараптама, экологиялық аудит зерттеледі.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Ауылшаруашылығы қалдықтарын қайта өңдеу және утилизациялау әдістері

  «Ауылшаруашылығы қалдықтарын қайта өңдеу және утилизациялау әдістері» пәні ауыл шаруашылығы қалдықтарын қайта өңдеу және кәдеге жарату әдістерін игеруге және қолдануға бағытталған. Пән білім алушыларды ауылшаруашылығы өндірісі мен өнімдері қалдықтарын, оларды қайта өңдеу мен технологияларын, сондай-ақ қалдықтарды өңдеудің жаңа технологиялары мен азқалдықты өңдірісті енгізу және қолдану жолдарын игеру бойынша білімі мен дағдылары кешенін қалыптастырады. Сонымен қатар, пән ауылшаруашылық қалдықтарды өңдеу процестеріне теориялық талдау мен есептеулер жүргізу және қалдықтарды қайта өңдеудің инновациялық үлгілерін құру дағдыларын да қалыптастырады.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Өндірістегі экологиялық құжаттар

  Пән экологиялық заңнаманың талаптарына сәйкес кәсіпорындарда экологиялық құжаттаманы әзірлеуге, жүргізуге және басқаруға арналған. Экологиялық мониторинг туралы есептерді, қалдықтарды басқару жөніндегі құжаттарды, қоршаған ортаға әсерді бағалауды (ҚОӘБ) және экологиялық менеджмент бағдарламаларын қоса алғанда, экологиялық құжаттаманың түрлері зерделенеді. Құжаттарды жасау және ұсыну ережелеріне, сондай-ақ экологиялық тәуекелдерді азайту және экологиялық стандарттардың сақталуын бақылау шараларына маңызды назар аударылады.

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

• Экологиялық қортану

  Ресурстар және олардың классификациялары. Табиғи-ресурстық әлеует және оны бағалау. Қоршаған ортаның ластануы және табиғаттағы экологиялық байланыстардың бұзылу қаупі. Табиғи ресурстар кадастрі. Топырақ-жер ресурстары. Су ресурстары. Биологиялық ресурстар. Энергетикалық және минералдық-шикізаттық ресурстар. Орман ресурстары. Табиғи ресурстарды тиімді пайдалану. Табиғи ресурстарды пайдаланудағы қазіргі кездегі тиімді технологиялар. Табиғат пайдалану және ресурстарды сақтаудың құқықтық негіздері

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 3
  

• Табиғи және техногендік қауіптер

  Пән қоршаған ортаны қорғау мониторингінің теориялық негіздерін, қоршаған ортаның ластануын реттеу мен азайтуды, техногендік жүйелерді және экологиялық тәуекелді, техногендік жүйелердің түрлерін, олардың қоршаған ортаға әсер ету ерекшеліктерін, табиғи және техногендік апаттардың жіктелуін, олардың табиғат пен адам үшін салдары

  Оқу жылы - 4
  Семестр - 2
  Несиелер - 5
  

Профессии

Оқыту нәтижелері

• Гидросфера мен атмосфераға әсер ету түрлері мен көздері, агроэкожүйелердің экологиялық өзгергіштігінің негізгі көздері, эрозиямен күресу әдістері, жер жамылғысының деградациясы, атмосфералық ауа сапасы және суды басқару туралы білімді пайдалану.
• Экологиялық факторлар, экожүйелердің жай-күйі, қоршаған ортаның ластануы, ластаушы заттардың химиясы туралы материалдарды жинауды, өңдеуді және түсіндіруді жүзеге асыру. Табиғат пен техносферадағы заманауи динамикалық процестерді анықтау мақсатында экология мен Табиғатты пайдаланудағы химиялық және биологиялық негіздер, биожүйелердің жұмыс істеу және тұрақты даму заңдылықтары туралы білімді пайдалану.
• Барлық иерархиялық деңгейлердегі экожүйелердің кеңістіктік құрылымдары туралы түсінікке ие болу; ландшафттық-экологиялық Тұжырымдаманың негізгі қосымшалары; жердің барлық геосфералық қабықтарының өзара байланысын зерттеу. Карталар бойынша негізгі картометриялық және графикалық жұмыстарды орындау.
• Аумақтардың радиоэкологиялық жай-күйін бағалау әдістерін білу; экологиялық қауіпсіздік пен ресурс үнемдеу технологияларын қамтамасыз ету үшін процестер мен аппараттарды қолдану; табиғатты ұтымды пайдалану негіздерін ескере отырып, өнеркәсіптік кәсіпорындарда табиғат қорғау қызметін ұйымдастыру. Экологиялық мәселелерді шешу үшін жасанды интеллект мүмкіндіктерін қолдану мүмкіндігі болу керек.
• ГАЖ көмегімен ақпараттық деректерді түсіндіру; агроэкожүйелердің экологиялық тепе-теңдігін сақтау үшін антропогендік жүктемелердің экологиялық нормалануын пайдалану; а-х. дақылдарының зиянкестері мен ауруларын анықтау, есепке алу, азық-түлік және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету және ауыл шаруашылығында технологияларды цифрландыруды дамыту үшін пестицидтерді қолданбай органикалық өнімдерді өсіру әдістерінің практикалық дағдыларын меңгеру.
• Өсімдіктердің, жануарлардың, микроорганизмдердің экологиялық топтарының таралу сипатын талдау, биологиялық талдау әдістері арқылы экожүйелерді ұйымдастырудың популяциялық-түрлік және биоценотикалық деңгейлерінде биоәртүрлілікті бағалау. Қоршаған ортаны қорғау саласында білім мен дүниетанымды қалыптастыру үшін экологиялық білім негіздерін зерделеу.
• Экологиялық өзара іс-қимылдың химиялық негіздерін ескере отырып, қоршаған орта объектілеріндегі химиялық элементтер мен ластаушы заттарды анықтаудың қазіргі заманғы талдамалық әдістерін меңгеру; топырақ ресурстарын табиғатты тиімді пайдалану шараларын әзірлеу және топырақтың әлеуетін бағалау. Гипотезаларды тұжырымдау, деректерді талдау және нәтижелерді ұсынуды қоса алғанда, экологиялық зерттеулерді жоспарлау және жүргізу дағдыларын меңгеру.
• Қоғамда жауапты мінез-құлық көрсету үшін құқықтық, экономикалық және этикалық білімді қолдану, қаржылық және кәсіпкерлік шешімдерді талдау, сыбайлас жемқорлық пен әлеуметтік теңсіздік көріністерін анықтау, сондай-ақ әртүрлі әлеуметтік топтармен өзара іс-қимылда инклюзивті тәсілдерді пайдалану.
• Жер шары бойынша табиғи-шикізат, биологиялық, жер ресурстарының қазіргі жай-күйі мен орналасуын бағалау және талдау; оларды сақтау және ұтымды пайдалану әдістері; биожүйелер мен биоәртүрлілікке техногендік жүктемені азайту жөніндегі шараларды әзірлеу.
• Қоршаған орта компоненттерінің (су, ауа, топырақ) қазіргі жай-күйіне олардың құрамдас құрамы туралы ақпаратты пайдалана отырып мониторинг жүргізу және бағалау; табиғи және антропогендік экологиялық процестерді талдау және "Жасыл экономика"тұжырымдамасы шеңберінде оларды реттеудің ықтимал жолдарын болжау.
• Мүмкін болатын қолайсыз әсерлерді анықтау, экологиялық зардаптарды бағалау, өнеркәсіптік кәсіпорындардың урбанизациядан туындаған адам денсаулығы мен өміріне әсерін азайту және болдырмау жөніндегі шараларды әзірлеу арқылы шаруашылық және өзге де қызметті іске асыру туралы экологиялық сауатты басқарушылық шешімдер қабылдау.
• Табиғи ресурстар мен экономикалық жүйелерді, табиғатты пайдаланудың қолданыстағы экономикалық тетіктерін бағалай білу; Табиғат пен қоғамның өзара іс-қимылының экологиялық, әлеуметтік-экономикалық салдарын есепке алуды жүзеге асыру; қоғам дамуының экологиялық тұжырымдамаларын әлеуметтік-экономикалық ынталандыру шаралары ретінде экологиялық туризм әдіснамасын енгізу.

Ұқсас БББ